Программа кодының терезесі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

8

9

10

Аннотация

В данном дипломном проекте рассмотрены вопросы проектирования и

реализации программного обеспечения системы «Станция технического

обслуживания». Эта система позволяет упростить учет автомобилей, и служит

для быстрого доступа к взаимосвязанной базе данных запчастей. Рассмотрены

вопросы, связанные с обеспечением безопасных условий труда, охраны

окружающей среды.

Андатпа

Бұл дипломдық жобада «Техникалық қызмет көрсету орталығы» атты

жүйенің бағдарламалық қамтамасын өңдеу мен құру қарастырылған. Жүйе

көлік есебін жеңілдетуге, қосалқы бөлшектер тізімімен өзара байланысты

деректер қорына тез қол жеткізуге мүмкіндік береді. Еңбек шартының

қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қоршаған ортаны сақтау мәселелері

қарастырылған.

Annotation

In this thesis project addressed issues of design and implementation of

software systems "service station. " This system allows the car to simplify

accounting, and allows quick access to a database of interconnected parts. The

problems associated with providing safe working conditions, environment.

11

Мазмұны

Кіріспе

1 Жалпы бөлім

1. 1 Жоба мақсаты және қолдану аймағы

1. 2 Техникалық қызмет көрсету орталығының жалпы сипаттамасы

1. 3 Borland Delphi объектілі бағытталған программалау ортасы

1. 4 Көп бөлімдік қосымша құрудағы MIDAS архитектурасы

1. 5 РНР-дегі серверлік сценарий негіздері

1. 6 APACHE web-серверін орнату

1. 7 РНР- ді орнату

1. 8 РHP DevelStudio

1. 9 Жобаның деректер қоры

2 Арнайы бөлім

2. 1 Пәндік саланы модельдеу

2. 2 Визуальды модельдеу тілінің негізі

2. 3 Прецеденттерді моделдеу

2. 4 Тізбектер диаграммасы

2. 5 Кооперация диаграммасы

2. 6 Күй диаграммасы

2. 7 Кластар диаграммасы

3 Қолданбалы бөлім

3. 1 Бағдарламаның сипаттамасы

4 Техникалық-экономикалық негіздеу жобасы

4. 1Күрделі салымдарды есептеу

4. 2 Жұмыстардың өзіндік құнын есептеу

4. 3 Жобаның экономикалық тиімділік көрсеткіштерін есептеу

5 Тiршiлiк әрекетiнiң қауiпсiздiгi

5. 1 Қауіпсіздік техникасы

5. 2 Автомобильдердің диагностикасының технологиялық процестері

5. 3 Есептік бөлім

5. 4 Табиғатты қорғау бойынша іс-шаралар

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі

А қосымшасы

Ә қосымшасы

12

8

9

9

9

Кіріспе

Қазақстанда көліктің көптігіне байланысты көптеген техникалық қызмет

көрсету орталықтары қарқынды жұмыс істеуде. Күніге бірнеше «темір

тұлпардың» иелері көліктерін диагностика мен жөндеуден өткізеді. Шеберге

қай көлікте қандай ақау болғанын, қандай қосалқы бөлшек керек екендігін

және тапсырыс бағасын есте сақтау қиын. Сондықтан оларға көмек ретінде

«Техникалық қызмет көрсету орталығы» атты бағдарламасын құрдым.

Бұл бағдарлама көлік пен оның иесі туралы барлық ақпаратты реттейді.

Көлік техникалық қызмет көрсету орталығына келгенде, шебер ол туралы

ақпаратты деректер қорына енгізеді. Деректер қорында көлік маркасы, көлік

иесі туралы ақпарат және көліктің болжамды ақаулары көрсетіледі. Кейін,

көлік диагностикадан өткен соң, қандай жөндеу қажет екендігін көрсетеді.

Деректер қорында қосалқы бөлшектердің тізімі бар болғандықтан, шебер

керекті қосалқы бөлшектің бар-жоқтығын біле алады. Бұдан басқа, деректер

қорында қосалқы бөлшектің және жөндеу жұмыстарының бағасы көрсетіледі.

Осылайша, шебер техникалық қызмет көрсету орталығында тұрған

көліктер туралы келесі ақпараттарды оңай ала алады: көлік қандай жөндеу

кезеңінде немесе диагностикада тұрғандығын, қандай ақаулар табылғандығы,

қандай қосалқы бөлшекті ауыстыру керектігі және оның бар-жоқтығын білуге,

жөндеу бағасын және т. б. Деректер қорында көлік иелерінің тізімінің

болғандығының арқасында шебер керек жағдайда көлік иесімен хабарласа

алады.

Сонымен қатар, «Техникалық қызмет көрсету орталығы» бағдарламасы

көмегімен шебер клиентке көліктің жөндеуі туралы барлық ақпаратты көрсете

алады және әрбір қосымша бөлік тер мен істелінген жұмысты бірге санай

отырып, қызмет көрсету бағасы туралы толық ақпаратты түсіндіре алады.

«Техникалық қызмет көрсету орталығы» бағдарламасы техникалық

қызмет көрсету орталығының жұмысын реттеуге, қателеспеуге, клиентке

оның көлігіне жасалған қызмет туралы нақты және толық ақпарат беруге

мүмкіндік береді.

13

1 Жалпы бөлім

1. 1 Жоба мақсаты және қолдану аймағы

Бұл дипломдық жұмыстың мақсаты - деректер қорына көлік жөндеуге

келген барлық тапсырысты және жөндеуге қажет барлық қосалқы бөлшектің

тізімін енгізетін «Техникалық қызмет көрсету орталығы» бағдарламасын құру

болып табылады.

Жүйе жөндеуге келген көлік есебін жеңілдетіп, әрқашан қосалқы

бөлшек каталогы колда болу үшін техникалық қызмет көрсету орталығына

арналып өнделеді.

1. 2

Техникалық

қызмет

көрсету

орталығының

жалпы

сипаттамасы

Кез келген техника тозуға ұшырайды, пайдалану қарқындылығына

байланысты техниканың тозуы немесе сынып қалуы ең ыңғайсыз уақытта

болады. Сондықтан жүргізушілер көлікке маңызды назар мен дұрыс күтім

қажет екендігін білу қажет. Техникалық қызмет көрсету орталығы - бұл

белгілі бір ақаулардың алдын алу, жөндеу, дұрыс қызмет көрсетудің керекті

сатысы. Олар жеке иеліктегі жеңіл автомобильдерге техникалық қызмет

көрсету және жөндеу жұмыстарын орындаумен айналысады. Техникалық

қызмет көрсету орталығында орнатулар мен механизмдер жиынтығы, толық

жөндеу мен көлікке қызмет көрсету үшін бір жерде жиналған қолдан жасалған

және пневматикалық құралдары бар.

Техникалық қызмет көрсету орталығы қазіргі уақытта қызметтің келесі

түрлерін клиенттеріне кеңінен ұсынады:

- барлық транспорт түрлеріне техникалық қызмет көрсету мен жөндеу;

- автомобильдерді ұсыну, қосалқы бөлшектерді әкелу т. б .

- қосалқы бөлшектерді дайындау, және өзінің өнімдерін ұсыну;

- автомобильдерге техникалық экспертиза өткізу және сертификациялық

сараптама жасау;

- консультациялық, жарнамалық, маркетингтік қызметтер;

- кепілді қызмет көрсету және автомобильдерді жөндеу т. б.

Орындайтын функциясына кіреді:

- техникалық қызмет көрсету, жуу, майлау;

- агрегаттарды, түйіндерді, жүйелерді автомобильді түгендей жөндеу;

- шанақтың қорғау қабатын жөндеу және қалпына келтіру;

- кепілдемелік қызмет көрсету;

- автомобильдерді сату, сату алдындағы дайындау;

- қосалқы бөлшектерді сату;

- клиенттің қатысуымен жедел жөндеу;

- қосалқы коррозияға қарсы жамылғылар жағу;

- жөндеусіз автомобильдерді жуу.

14

1. 3 Borland Delphi объектілі бағытталған программалау ортасы

Borland Delphi объектке бағытталған программалау ортасы - Microsoft

Windows операциялық жүйесінде программалаудың ыңғайлы құралы болып

саналады. Онда көптеген операторларды пайдаланып программа дайындау,

программа мәзірін құру, анимация, мультимедия процестерін ұйымдастыру,

MIDAS технологиясымен клиент/серверлік көп бөлімді қосымша құру, OLE

технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен

жұмыс істеу және тағы басқа іс-әрекеттерді орындау мүмкіндігі бар [7] .

Қазіргі кезде барлық алгоритмдік тілдер - объектке бағытталған бағ-

дарламалау әдісін қолдануда. Бұл әдіс алгоритмдік тілдің дамуының жоғарғы

эволюциялық сатысы болып есептеледі. Объектке бағытталған бағдар-ламалау

әдісі - басқа программалау әдістерінің жетістіктерін өз ішіне ала отырып,

программалау процессінде абстрактылы құрылымдарды пайдалана алады.

Әдісте қолданылатын негізгі ұғым - объекттің үш қасиеті болып та-былады.

Осы қасиеттер негізінде, көптеген абстрактылы объекттер құрылып, олар

библиотекаларда сақталады.

Пайдаланушы өз программасында сол

объекттерді шақырып, визуалды пайдалана алады, қажет болса, дамытады.

Объекттің қасиеттерінің мағынасы төмендегідей:

Инкапсуляция - процедура мен деректерді біріктіріп, объект құру бол-

ып табылады. Объектте сипатталған процедураны - әдіс дейміз. Әдісте локал

айнымалылар мен процедураларды да енгізуге болады.

Мұрагерлік - ілгері анықталған объектті пайдалана отырып, жаңа объ-

ект құру. Бұл объекттер бірлесе отырып, иерархиялық ағаш құрады. Ағаштың

жоғарғы сатысындағы объектті - аналық, ал төмендегілерін - мұрагер объект

дейміз. Мұрагер объект, аналық объекттің әдістері мен деректерін пайдалана

алады.

Полиморфизм - аналық және мұрагер объекттерде аты бірдей, бірақта

орындайтын жұмысы әртүрлі әдістерден пайдалану. Мұрагер объект аналық

объекттің әдісін пайдалана отырып, әдіске жаңа деректер мен локальді

әдістерді енгізеді.

Нәтижелері әртүрлі ұйымдар программисттері қандай да бір

программалық жүйе тұрғызуда көп көңіл бөлетіні - деректер қорының құ-

рылғыларын шақыру қосымшасы болып табылады. Олардың көмегімен

мұндай қосмшаларды құруға болады. Оларға қойылатын талаптар жалпы

түрде былай беріледі: «Жылдамдық, қарапайымдылық, әсерлік, беріктілік».

Бұл талаптар Delphi қосымшасын әзірлеуде алдағы орындарды алады. Delphi-

ді әртүрлі дәрежедегі, кәсіби қызығушылықтары бар әзірлеушілер қалайды.

Delphi-дің көмегімен үлкен көлемдегі қосымшалар жазылған, ондаған

фирмалармен мыңдаған программистер Delphi үшін қосымша компоненттер

ойлап шығарған. Мұндай жалпы атаққа ие болу негізінде Delphi-ден басқа

программалаудың ешбір жүйесі жоғарыда айтылған талаптарды қанағаттан-

дырмағаны жөніндегі дәлел болып табылады. Шынымен де, Delphi-дің

интерактивтік ортасының ара қатынасы ішкі қайшылықтарды туғызбайды.

15

Керісінше жайлылықты сезінуге мүмкіндік береді. Егер әзірлеуші берілген

ережелерді сақтаса Delphi қосымшаларыда ыңғайлы.

Бұл қосымшалар тасмалдауда өте қарапайым және берік. Delphi пакеті

Borland бірлестігінің шығарған Pascal программалау тілінің компиляция-

ланған жүйесінің жалғасы. Pascal - программалау тілі ретінде өте қара-

пайым болып табылады. Ал, деректер типін қатал бақылау - қателерді ерте

табуға берік және ыңайлы программаларды тез құруға мүмкіндік береді.

Borland корпорациясы тілді әрдайым байытып отырады. Бұрын 4. 0

нұсқасында бөлек трансляциялану құралдары қосылған болатын, ал 5. 5

нұсқасынан бастап объектілер пайда болды. Ал, 6. 0 нұсқасы пакетінің

құрылымына Turbo Vision-ның толық кітапхана кластары кірді. Ол

бейнеадаптер жұмысының мәтіндік режимінде терезелік жүйені іске қосты.

Бұл, программаны өңдеудегі интеграцияланған ортасы бар ең алғашқы өнім

болып есептеледі.

Delphi ортасымен танысу . Delphi ортасын - програмалаушының сапалы

жұмысын қамтамасыз ететін күрделі механизм. Ол экрандағы бір уақытта

ашылатын бірнеше терезелермен сипатталады. Бұл терезелер бір -бірін

жартылай немесе толығымен жауып, экранда орын ауыстыра алады.

Delphi ортасы - көптерезелік жүйе. Оның негізгі төрт терезесі:

- негізгі терезе (Project 1) ;

- объектілер бақылаушысының терезесі (Object Inspector) ;

- формаларды құрастырушының терезесі (Form 1) ;

- программа кодының терезесі (Unit 1. Pas) .

Негізгі терезеден басқа терезелерді жылжытуға, өлшемін өзгертуге

немесе экраннан алып тастауға болады. Форманың терезесінен Unit кодына

өту және одан кері өту F 12 пернесі арқылы орындалады.

Негізгі терезе мен компоненттер жинағы. Негізгі терезе программаның

жобасын құрудағы жұмыстарды басқарады және Delphi ортасы іске қосылып

тұрғанда міндетті түрде экранның жоғарғы қатарында орналасады. Бұл

терезде Delphi-ң негізгі меню жүйесі, пиктограммалық

командалық

батырмалары мен компоненттер политрасы орналасады.

Компоненттер жинағы - Delphi-ң негізгі байлығы болып табылады. Ол

негізгі терезенің оң жағында орналасып, қажетті компонентті тез табуға

арналған белгілерден тұрады.

Компонент деп - белгілі бір қасиеттерді иемденген және форма

терезесінде кез -келген объектіні орналастыру мүмкіндігін туғызатын

функциональды элементті айтады. Delphi ортасының компоненттері 19 топқа

бөлінген, ол топтарды парақтар деп атаймыз.

Форма құрастырушының және объектілер бақылаушысының терезесі.

Форма құрастырушының немесе форманың терезесі - болашақ программаның

Windows жобасы. Алдымен бұл терезе бос болады. Бұл терезенің жұмыс

аймағы координаттық тордың нүктелерімен реттелген. Формада орналасқан әр

компоненттер өзінің мекен - жайымен, мөлшерімен және түсімен анықталады.

Форманы құрастыру File=>New=>Form опциялары арқылы орындалады.

16

Шығып тұрған бос формаға бір компонентті, мысалы Standard парағының

Button батырмасын орналастыру үшін компоненттер жинағындағы Standard

белгісін

сырт еткізіп, парақты екпінді күйге келтіру керек.

Button батырмасының кескінің ажырату үшін тышқанды баспай тұрып

парақта орналасқан белгілердің үстінен жылжытып көрген сәтте

компоненттердің аты шығып тұрады. Қажетті компонентті сырт еткізіп

белгілеп, тышқанды форма аймағының кез - келген жеріне сырт еткізсек,

форманың бетінде Button 1 элементі пайда болады.

Объектілер бақылаушысының терезесі 2 парақтан құрылады: Properties -

қасиеттері және Events - оқиғалары. Properties парағы арқылы компоненттің

қасиеттері - параметрлері анықталады, ал Events парағы арқылы компонентті

әртүрлі оқиғаларға сәйкес сезіндіру анықталады.

Программа кодының терезесі. Программа (немесе Модуль) кодының

терезесі программаның мәтінін құруға және оны түзетуге арналған. Бұл мәтін

арнайы ережелер бойынша құрылып, алгоритм жұмысын анықтайды. Delphi

жүйесінде Pascal тілінің ұлғайтылған және дамытылған нұсқасы - Object

Pascal программалау тілі қолданылады. Delphi ортасы іске қосылғанда

программа кодының терезесі Windows ортасының бос терезесінің бастапқы

кодынан тұрады. Жаңа форманың кодына Delphi ортасы бұл қатарларды

автоматты түрде қосып отырады.

Жобаны құру барысында осы кодқа қажетті өзгерістер енгізіледі. Delphi

ортасы Unit, Unit 1 және implementation қатарларының аралығын өзгертіп

отырады, ал программалаушының жұмыс аймағы - {SR*DFM} және END

қатарлар аралығы бойынша.

Жобалауда Delphi 7. 0 объектке бағытталған программалау тілін таң-

дағанымның себебі, ол өте ыңғайлы, түсінікті, әрі компоненттік жүйеге ие

болып табылады. Сонымен қатар, Delphi ортасының қолданушыларына

визуальды компонентті құру ешқандай қиындық туғызбайды.

1. 4 Көп бөлімдік қосымша құрудағы MIDAS архитектурасы

MIDAS архитектурасы:

а) көп бөлімдік қосымша кем дегенде үш логикалық бөлімнен тұратын,

деректерге алыстаған қатынаудың тарқатылған жүйесі. Бұл логикалық

деңгейлер бірнеше машинада орналасуы мүмкін. Көп бөлімдік қосымша

клиент қосымшасы үшін бизнес-логиканы қайталаудан сақтайды;

ә) "жіңішке клиент" жоғарғы сенімділігі мен орнату қарапайымдылы-

ғымен ерекшеленеді. Деректер қорымен байланысты қамтамасыз ету үшін

программалық қамтама қолдауы қажет емес;

б) ақпаратты бөліктерге бөліп өңдеу. Қосымша жұмысын бірнеше

машинаға бөлу кезінде тиімділік жүктеуді теңгеру нәтижесінде жақсартса

болады;

в) тұрақтылықты арттыру. Әр түрлі қатынау шектеулері бар, сезімтал,

функционалды мүмкіндіктерді бөлімдерге изоляциялауға болады.

17

Ең қарапайым "three-tiered model" формасында келесі деңгейлер

қолданылады:

а) пайдаланушы машинасында клиент қосымша пайдаланушы

интерфейсін қамтамасыз етеді;

ә) қосымша сервері барлық клиенттер үшін қолайлы жерде орналасқан

және ортақ деректерді жіберуді қамтамасыз етеді. Деректерді жіберуді

деректер брокері басқарады;

б) алыстаған деректер қорының сервері деректер қорын басқару жүйесін

қамтамасыз етеді (RDBMS) .

Delphi құралдарымен бірінші және екінші деңгейді құрса болады, ал

үшінші үшін RDBMS қолдануға болады.

Бұл деңгейлердің өзара әрекеттесуі келесідей. Пайдаланушы клиент

қосымшасын жібереді. Клиент қосымша серверімен қосылады (ол қосым-

шаны орындау немесе құру кезінде анықталуы мүмкін) . Қосымша сервері

жіберіледі. Содан кейін клиент қосымша серверінен деректерді сұрайды. Ал

қосымша сервері деректерді деректер қорынан (қажетіне орай қосылуды

орнатып) сұратып, клиент үшін оларды буады да деректер пакетін қайтарады.

Клиент деректер пакетін шифрлап оларды пайдаланушыға жібереді.

Пайдаланушы клиент қосымшасымен әрекеттесіп, деректер өзгереді. Клиент

өзгерген деректерді пакеттерге буады да қосымша серверіне жібереді.

Қосымша сервері пакеттерді шифрлап, өзгерістерді транзакция контекстіне

сақтайды. Егер жазба серверде сақталынбаса, сервер ағынды деректер мен

өзгерістерді келісуге тырысып, сақталынбайтын деректерді бөледі. Өзгерген

деректерді өңдеу процессі аяқталғаннан кейін, сервер сақталынбаған

деректерді ары қарай толығырақ анықтау үшін клиентке жібереді. Клиент

өңделмеген деректерді анықтап болғаннан кейін оларды қайта қосымша

серверіне жібереді. Содан кейін клиент өз серверімен жаңартады.

Программалық қамтаманың моделі 1. 1-суретте көрсетілген.

MIDAS (Multitier Distributed Application Services Suite) Borland

International компаниясының жаңа өнімі, ал Microsoft DCOM (Distributed

Component Object Model) технология мүмкіндіктерін кеңейтетін қосымша

серверлерін эксплуатациялауға арналған. Бұл өнім ақпарат жүйесін құрарда

"жіңішке" клиентті үш деңгейлі архитектура құруға мүмкіндік береді,

сонымен бірге жоғарғы өнімділік, сенімділікті және осыған ұқсас жүйелерді

эксплуатациялағанда әр түрлі жағдайлардан қорғауды қамтамасыз етеді.

MIDAS технологиясы тарамдалған көп бөлімді қосымшалар үшін DCOM,

OLEnterprise, MTS, CORBA, TCP/IP сокеттер, технологияларына негізделген

бір әдіс қолданылады.

Мұның барлығы әр түрлі платформалар мен клиенттердің байланысу

әдістерін пайдаланып үлкен ұжымдық жүйе құруға мүмкіндік береді. MIDAS

технологиясы тез дамып келе жатқан технологияның бірі және ол өте көп

қолданылады.

18

№1 қолданушы

Жұмысты басқару

жүйесі

№2 қолданушы

Есептерді

Қолданушылар

жұмысын

басқару

жүйесі

басқару

жүйесі

Қателерді

басқару

жүйес і

ДҚ

Құрылымды ақпарат

Структурированная информация

Сервер

n-ші қолданушы

1. 1 сурет - Программалық қамтаманың моделі

MIDAS - Multitier Distributed Applications Services-тің қысқартылуы,

аудармасы көп бөлімдік таратылған қосымшалар үшін сервистер жиыны.

Delphi құралдарымен көп бөлімдік таратылған қосымшаларды құру,

корпоративті жүйелер құру үшін жоғарғы эффектілі және тез құрал болып

табылады. MIDAS технологиясы физикалық түрде әр түрлі машиналарда

орналасқан деректерге қатынауға, желі бойынша ресурстар жұмысын

тарамдауға, желілік "траффикті" азайтуға мүмкіндік беретін, деректерге

автоматты түрде шектеу алуға, қосымша бизнес-логикасы қолайлы бөліктерге

бөлуге мүмкіндік береді. MIDAS қосымшасын құру технологияны іске

асыратын негізгі компонентерінің көмегімен тез және жеңіл іске асады [8] .

1. 5 РНР-дегі серверлік сценарий негіздері

Интернет - үлкен және кіші компютерлік желілердің бірігуі ғана емес,

сонымен қатар олардың бүкіл әлемдік ақпараттық кеңістіктегі қызметі болып

табылады. Бұл қызметтер ақпарат алмасудың әр түрлі хаттамаларына

негізделген және сәйкесінше

олармен жұмыс істеу үшін әр түрлі

бағдарламалық жабдықтаулар пайдаланылады. Интернет сөзінің мағынасында

оның ең танымал қызметтерінің біреуі World Wide Web пен түсіндіріледі.

Интернет желісіндегі ақпарат осы қызметтің форматында орындалса, онда ол

Web парақтар түрінде болады. Web парақтар кез келген түрдегі мәліметтер:

мәтіндер, сілтемелер, графика, дыбыс, видео, анимациялар т. с. с тобынан

тұратын комплекстік құжаттар болып табылады. Интернеттің өмірге келуі

адамзат тарихында коммуникациялық технологияның дамуына негіз бола

алады деп толық сеніммен айта аламыз. Өйткені қазір жаста кәрі де өзіне

керекті затты сатып алу үшін немесе білім алу үшін, адамдармен араласу

19

үшін, керекті құжат немесе затты іздеу үшін т. с. с көптеген қызметтерді

пайдалану үшін интернетке барады. Осыдан бірнеше жыл алдын Тим Бренерс-

Ли дің ой туындысының нәтижесінде интернет сөзі қолданысқа енді және

әлемді қарапайым гиперсілтемелер арқылы біріктіре алды. Соның

нәтижесінде бірнеше дамушы елдердің экономикасы қарқынды түрде

дамыды. Сондықтан Тим Бренерс-Ли ді интернеттің атасы деп атауға да

болады.

Сайттар және олардың адрестері. Қаладағы серверлерге шығу үшін

домендерді қолдануға болады. Ал ондағы аудан, үйге қатынас жасау үшін

сайттар қолданылады. Қандай да бір мекемеге немесе жеке тұлғаның және

қандай да бір тақырыпқа арналған желінің логикалық түрде аяқталған

элементі. Әрбір сайттың өз адресі болады, ол әріптен турады.

Желіні жасаушылар арнайы, домендік аттарды, (DNS) серверін құрады.

Олар автоматты түрде әріптік адрестерді (URL) цифрлыққа (ІР) ауыстырады.

DNS өзінде сол адрестердің сәйкесіне таблицасы сақтайды.

Сайт адрестері бірнеше маңызды элементтерден тұрады. http:// -

гипертестік құжаттарды теру протоколын білдіретін префикс.

WWW -