110 10 кВ 2х16 МВА қосалқы стансаның релелік қорғанысы және 10 кВ қозғалтқыштың қорғанысының логикалық сұлбасын жасау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 117 бет
Таңдаулыға:

5

6

7

8

Аңдатпа

Бұл дипломдық жобада «110/10 кВ 2х16 МВА қосалқы стансаның

релелік қорғанысы және 10 кВ қозғалтқыштың қорғанысының логикалық

сұлбасын жасау». Осы жобада қосалқы стансаның принципиалдық сұлбасы,

күштік қондырғылар және жалғаулық аппараттар таңдалынған, қосалқы

стансаның элементтеріне релелік қорғаныс қойылымдары есептелінген.

Өмір тіршілік қауіпсіздігі бөлімінде электр зарядының адамға әсерін

және одан қорғану шараларын қарастырдым, шудың деңгейін есептедім.

Дипломдық

жобаның экономикалық бөлімінде қосалқы стансаның

жалпы шығындары есептелінген және оны салғандағы әкелетін пайданы

таптым.

Аннотация

Дипломный проект выполнен на тему “Релейная защита подстанции

110/10 кВ 2х16 МВА и сделать логическую схему защиты 10 кВ двигателя”. В

проекте произведен выбор принципиальной схемы подстанции, силового

оборудования и коммутационной аппаратуры, произведен расчет уставки

элементов релейной защиты подстанции.

В разделе безопасности жизнедеятельности были рассчитаны и

приведены меры безопасности от электрического заряда и уровень шума.

В экономической части рассчитана дипломного проекта технико-

экономическая целесообразность строительство подстанции и возможная

прибыль.

Annotation

The degree project is executed on the subject "Relay Protection of Substation

of 110/10 KV 2x16 MVA and to make the Logical Scheme of Protection of 10 KV

of the Engine". In the project the choice of the schematic diagram of substation, the

power equipment and the switching equipment is made, settled an invoice a setting

of elements of relay protection of substation.

Security measures were calculated and given in the section of health and

safety from an electric charge and noise level.

In economic part technical and economic expediency construction of

substation and possible profit is calculated the degree project.

9

Мазмұны

Кіріспе

1 110/10 кВ қосалқы стансаның электрлік бөлігін жасау

1. 1 ҚТ токтарын анықтау

1. 2 Ажыратқыштарды таңдау

1. 3 Жоғарғы кернеуге айырғышты таңдау

1. 4 Тоқ трансформаторларын таңдау

2 Трансформатордың қорғаныстары

2. 1 Негізгі жағдайы

2. 2 Трансформатордың дифференциалдық қорғанысын есептеу

2. 3 ABB фирмасы RET 670 типінің параметрі

2. 4 Трансформатордың резервті қорғанысы

2. 5 Максимал тоқ қорғанысы (МТҚ)

2. 6 Трансформатордың газдық қорғанысы

3 Желі қорғанысы

3. 1 Желінің қорғанысы

3. 2 Дистанционды қорғаныс

3. 3 Сатылы нөл реттік тоқ қорғанысын (НРТҚ) есептеу

3. 4 ABB фирмасы REL 670типінің параметрі

4 Өміртіршілік қауіпсіздігі

4. 1 Еңбек шарттарын талдау

4. 2 Бөлменің вентиляция жүйесін есептеу

4. 3 Жасанды жарықтандыруды есептеу

5 Экономикалық бөлім

5. 1 Жалпы бөлім

5. 2 Энергетикалық нысанның экономикалық көрсеткіштерін есептеу

5. 3 Инвестициялық жоспар

Қорытынды

Қысқартулар тізімі

Әдебиеттер тізімі

А қосымшасы

10

7

8

12

13

26

31

31

37

39

41

42

46

52

52

52

63

69

72

72

75

79

82

82

82

84

92

93

94

95

КІРІСПЕ

Энергия жүйесінің электрлік бөлігінде электр стансасы, қосалқы станса

және электр жеткізу желілерінің электр жабдықтарының зақымдануы мен

қалыпсыз жұмыс режімі орын алуы мүмкін.

Зақымдану деп айтарлықтай апаттық токтың пайда болып, ЭС, ҚС

шиналарында кернеудің терең түсуін айтуға болады. Бұл ток үлкен көлемде

жылу бөліп, өзі жүрген жердегі электр жабдықтарын қиратады.

Кернеудің түсуі электр энергиясын тұтынушылардың қалыпты жұмыс

режімін, сондай-ақ энергожүйе электр стансаларының параллельді жұмыс

істеу тұрақтылығын бұзады.

Әдетте қалыпты режімдер кернеудің, токтың және жиіліктің рұқсат

етілген мәнінен ауытқуына әкеліп соғады. Кернеу мен жиіліктің түсуі

тұтынушылардың қалыпты режимін өзгерту қаупін тудырады, ал кернеу мен

токтың жоғарылауы ЭЖЖ мен электр жабдықтарының зақымдалуын

тудырады.

Зақымдалу орнында қирауды барынша азайтып, жүйенің зақымдалмаған

бөлігін қалпында сақтап қалу үшін сол орынды тез анықтап, зақымдалмаған

жүйе бөлігінен бөліп алу қажет.

Оны орындайтын релелік қорғаныс болып табылады. Ол энергожүйенің

барлық элементтерінің қалпын үздіксіз бақылап, пайда болған зақымдану мен

қалыпсыз режимдерге жылдам әрекет етіп отырады.

Бұл бітіру жұмысында «110/10 кВ 2x16 МВA қосалқы стансаның релелік

қорғанысы » қарастырылған. Қосалқы стансада орнатылатын негізгі электр

жабдықтары: ажыратқыштар, айырғыштар, асқын кернеуді шектеуіштер, тоқ

және кернеу трансформаторлары, шиналар таңдалды. Сонымен қатар қосалқы

стансаға қазіргі заман талаптарына сай Siemens, Mitsubishi Electric секілді

фирмаларың жабдықтарын таңдап, соның негізінде релелік қорғаныс

есептеулерін келтірілді.

Сондай-ақ ұсынылып отырған бітіру жұмысында электр стансасының

кұрылғылар мен жабдықтарын таңдап, олардың тиімділігін, сенімділігін

қарастыратын боламыз. Ал арнайы бөлімде қосалқы стансаның орталық

сигнализациясының терминалын бағдарламалау қарастырылған. Бұдан басқа

экономикалық, өміртіршілік қауіпсіздігі сияқты бөлімдерден тұратын бұл

бітіру жұмысы міндетті талаптарға сай.

11

1. 110/10/10 кВ қосалқы стансасының электрлік бөлігін жасау

Бастапқы берілгендері

Сурет 1. 1- Стансаның бас электрлік сұлбасы

Бітіру жұмысына бастапқы берілгендері:

С-1 қорек жүйесі: S кз max = 2600 МВА; S кз min = 2400 МВА;

U б = 115 кВ

С-2 қорек жүйесі: S кз max = 2500 МВА; S кз min = 2400 МВА;

С-3 қорек жүйесі: S кз max = 2500 МВА; S кз min = 2300 МВА;

С-4 қорек жүйесі: S  max = 2800 МВА; S кз min = 2600 МВА;

Трансформаторлардың параметрлері:

Үш орамды трансформатор (қосалқы станса №2, №8) Т2: ТДТН -

63/110/35/10, Sном=63 МВА; Uвн=115 кВ; Uсн=38, 5 кВ; Uнн= 11 кВ

∆U рег = ± 16%

Трансформатор орамдарының қысқа тұйықталу кернеуі 1. 1 кестесінде

көрсетілген.

1. 1 кесте - Трансформатор орамдарының қ. т. кернеуі:

12

Трансформатор (қосалқы станса №3, №7) :ТРДН- 25/110/10/10, Sном=25

МВА; Uвн=115 кВ; Uсн=10, 5 кВ; Uнн= 10, 5 кВ; ∆ U рег = ±16% ; Uкмин=9, 84%;

Uкмакс=11, 72%

Трансформатор (қосалқы станса №4) :ТРДЦН- 63/110/10/10, Sном=63

МВА; Uвн=115кВ; Uсн=10, 5кВ; Uнн=10, 5кВ; ∆ U рег = ± 16%

; Uкмин=10, 84%; Uкмакс=11, 9%

Трансформатор (қосалқы станса №5, №6) : ТДН-16/110/10, Sном=16

МВА; Uвн=115кВ; Uнн=11кВ; ∆ U рег = ± 16% ; Uкмин=9, 8%; Uкмакс=11, 71%.

Трансформатор орамдарының қысқа тұйықталу кернеуі 1. 2 кестесінде

көрсетілген.

1. 2 кесте - Трансформатор орамдарының қ. т. кернеуі:

Трансформатор (қосалқы станса №8) :ТДТН 63/110/35/10, Sном=63 МВА;

Uвн=115кВ; Uсн=38, 5кВ; Uнн=11кВ; ∆ U рег = ±% ; Uкмин=%; Uкмакс=%

Жүйе элементтерінің кедергілерін анықтау

Желілердің кедергілері келесі формуламен анықталады:

X = x менш ⋅ L ⋅

U б 2

2

, Ом

(1. 1)

Барлық желінің меншікті кедергісін 0, 4 Ом/км-ге тең деп аламыз.

Желі параметрлері мен кедергілері 1. 3 кестесінде көрсетілген.

1. 3 кесте - Желі параметрлері мен кедергілері:

13

1. 3 кестенің жалғасы

1

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

2

3

0, 4

4

11, 6

6, 4

6, 4

4, 4

9, 6

14

12, 8

10

6, 4

6, 4

15, 2

7, 2

7, 2

8, 8

9, 2

14, 4

5, 6

5, 6

7, 2

8

7, 2

Екі орамды трансформатордың кедергісі келесі формуламен анықталады:

Х тр

2

⋅

100 S ном тр

;

(1. 2)

Х трВН

1, 75 ⋅ U k %

100

⋅

2

S ном тр

;

(1. 3)

14

Х трНН

0, 125 ⋅ U k %

100

⋅

2

S ном тр

(1. 4)

Үш орамды трансформатордың кедергісі келесі формуламен анықталады:

Х

тр

0, 5 ⋅ ( U ВС k % + U ВН k % − U СН k % )

100

⋅

U ср 2

S ном тр

;

(1. 5)

Х

Х

С

тр

тр

=

0, 5 ⋅ ( U ВС k % + U СН k % − U ВН k % )

100

0, 5 ⋅ ( U ВН k % + U СН k % − U ВС k % )

100

⋅

⋅

U ср2

S ном тр

U ср 2

S ном тр

;

(1. 6)

(1. 7)

Есептеу нәтижелері 1. 4 және 1. 5 кестелерінде көрсетілген

1. 4 кесте - Максимал және минимал режимдегі үш орамды трансформатордың

кедергісі

1. 5 кесте - Екі орамды трансформаторларлар кедергілері

Жүйе кедергілері Хс, Ом келесідей анықталады:

X ж max =

2

S кт max

;

(1. 8)

Е ж

U б

3

;

(1. 9)

Е гж =

E*( // но м ) U б

3

(1. 10)

15

Максимал және минимал режимдегі жүйе кедергілері мен фазалық

кернеуліктері 1. 6 кестесінде көрсетілген.

1. 6 кесте - Максимал және минимал режимдегі жүйе кедергілері мен фазалық

кернеуліктері:

1. 1 Қысқа тұйықталу тоқтары

ҚТ тоқтарын есептеу үшін орынбасу сұлбасын құрастырамыз және

"ELECTRONICS WORKBENCH" бағдарламасының көмегімен тоқтарды

анықтаймыз. Электр сұлбаның орташа режиміндегі 110кВ-тағы мен 10кВ-тағы

ҚТ тоқтары 1. 2 және 1. 3 суреттерде көрсетілген.

Сурет 1. 2 - Электр сұлбаның орташа режиміндегі 110кВ-тағы ҚТ тоғы

16

Сурет 1. 3 - Электр сұлбаның орташа режиміндегі 10кВ-тағы ҚТ тоғы

1. 2 Ажыратқыштарды таңдау

Ажыратқыштарды таңдау шарттары:

U ном ≥ U сети . ном ,

I ном ≥ I ном . расч ,

k n ⋅ I ном ≥ I прод . расч = I раб . нб ,

мұндағы U но м - ажыратқыштың номинал кернеуі;

U сети . ном - желінің

номинал кернеуі; I но м - ажыратқыштың номинал тоғы; I ном . расч - номинал

режимдегі есептік тоқ; k n - ажыратқыштың мүмкін болатын жүктеменің

нормаланған коэффициенті; I прод. расч - ағымдық режимдегі есептелетін тоқ.

Осыдан кейін ажыратқыштың өшіру қабілеті мына шарт бойынша

тексеріледі.

I вкл ≥ I П . О,

i вкл ≥ i уд = k уд ⋅ I П, О ⋅ 2,

мұндағы I вкл - ажыратқыштың номинал қосылу тоғының периодты

құраушысының бастапқы әсерлік мәні (номинал қосылу тоғын ҚТ ең үлкен

мәнінде ажыратқыштың сенімді өшіру қабілеті деп түсіну керек) ;

iвкл - номинал қосылу тоғының ең шыңы.

Содан соң өшірілудің симметриялық тоғы тексеріледі:

I откл. ном ≥ I П . τ ,

17

мұндағы I откл . ном - ажыратқыштың номинал сөндіру тоғы;

I П . τ - ҚТ тоғының периодты құраушысы, (ҚТ-ң бастапқы кезінде

ажыратқыш түйіспелерінің тарау тоғы) .

ҚТ-ң апериодты құраушы тоғының мүмкін болу ажыратылуы келесі

қатынаспен анықталады:

iа . ном ≥ iа . τ,

iа . ном = 2 ⋅ I откл . ном ⋅

β но р м

100

мұндағы iа . но м

- ажыратылудың апериодты құраушы тоғының номинал

мәні;

β но р м - ажыратылу тоғындағы апериодты құраушының нормаланған

пайыздық бөлігі;

i а. τ

- ҚТ тоғының апериодты құраушысы (ҚТ-ң бастапқы кезінде

ажыратқыш доғасөндіргіш түйіспелерінің тарау тоғы) .

Егер I откл. ном ≥ I П . τ , aл i а . ном < i а . τ болса , онда

толық токтардың шартты

мәндерін салыстыру керек. .

2 ⋅ I откл. ном ⋅ (1 + ) ≥ 2 ⋅ I П . τ + i а. τ ,

100

Сөндірудің есептік уақыты τ немесе t о ткл өзіндік өшірілу уақытының

қосындысынан құралады: ажыратқыштың өзіндік өшірілу уақыты t с . в . о ткл

мен негізгі қорғаныстың 0, 01-ге тең болатын мүмкін минимал әсер ету уақыты:

τ = tСВ + t Зmin,

tоткл = t РЗ + tс . в . отк ,

Ажыратқыштың

электродинамикалық тұрақтылығы ҚТ-ң шектік өтпе

тоғымен тексеріледі:

I п р. скв ≥ I П . 0,

i п р. скв ≥ i уд,

мұндағы I п р. скв - шектік өтпе тоғының периодты құраушысының бастапқы

әсерлік мәні;

i п р . скв - шектік өтпе тоғының ең шыңы.

Термиялық тұрақтылыққа тексеру келесі түрде болады: Егер t о ткл ≤ t тер

(көп кездесетін жағдай ), онда тексеру шарты:

2

18

мұндағы I тер - ажыратқыштың термиялық тұрақтылығының номинал

тогы;

t тер - термиялық тұрақтылығының нормаланған тогының шектеулі

рұқсат етілетін уақыты;

Bк - есептеу бойынша ҚТ тогының жылулық импульсі.

Әдетте, ажыратқыштың қайта қалпына келу параметрлері бойынша тексеру

жүргізілмейді, өйткені энергожүйелердің көпшілігінде

ажыратқыштың

түйіспелеріндегі қайта қалпына келу кернеуі сынақ шарттарына сәйкес келеді. Қайта

қалпына келу кернеуінің жылдамдығын кВ/мкс тексеру қажеттілігі туындайтын

болса, онда ол тек әуелік ажыратқыштар үшін іске асырылады.

Жоғары кернеулі ажыратқыштар таңдау

Трансформатордың ЖК (110 кВ) жағындағы ажыратқыштарды таңдау

есебі

Трансформатордың ЖК жағындағы ток

(1. 11)

I Р =

тр

3 ⋅ Uн

;

I Р =

2 ⋅ 16 ⋅ 10 3

3 ⋅ 110

= 167, 956 А .

Осы мәнге қарап үш фирманың ажыратқыштарын тандауға болады.

Олар: “Siemens” 3АР1 DT, “Mitsubishi Electric” 100-SFMT-40E, “ABB” 121РМ.

Осылардың ішінен “АВВ” маркасының 121PM40-20B типті элегазды

ажыратқыштарын таңдаймын. Себебі бұл ажыратқыш басқаларына қарағанда

өте жоғары эксплуатациялық сипаттамаларға ие. Менің ҚС-ма ол өте тиімді.

Тағы бір артықшылығы, оның номиналды мәні менің есептік мәндерімнен 2

есе үлкен. Бұл айырмашылық маған болашақта керек. Себебі, менің ҚС-да

болашақта қуат екі есе өседі, сол кезде маған жаңа ажыратқыш таңдау қажет

болмайды.

“АВВ” маркасының 121PM40-20B типті элегазды ажыратқышының

параметрлері 1. 7 кестесінде көрсетілген.

1. 7 кесте - Ажыратқыштың параметрлері:

19

Апериодты құр. нормаланған бөлігі, %

Сөндірудің есептік уақыты τ = 0, 01 + tс . в . откл = 0, 01 + 0, 057 = 0, 067 c

ҚТ соққы тоғы iуд, кА келесідей анықталады:

iуд = 2 ⋅ к уд ⋅ I КЗ ,

(1. 12)

мұндағы kуд=1, 8 - соқтық коэффициенті; IКЗ= 3, 392кА - ЖК жағындағы

үшфазалы ҚТ тоғы.

i уд = 2 ⋅1, 8 ⋅ 4, 319 = 10, 994 кА ,

−τ

i ◊τ .  =

2 ⋅ I ⊇∩ ⋅ ∑

 ◊

(1. 13)

мұндағы Та=0, 06 c - ауысым уақыты.

− 0, 067

i а τ . вн = 2 ⋅ 4, 319 ⋅ е

0, 06

= 1, 999кА .

I отклном I

кз. вн

болғандықтан, ажыратқышты сөндіру қабілетіне тексеру

ҚТ толық тоғы бойынша жүзеге асады. Сөндірудің толық тоғы:

Iп. τ. вн = Iп. 0. вн;

Iоткл. ном=40 кА> Iп. τ. вн =4, 319 кА ;

ia , ном ≥ ia , τ ;

(1. 14)

(1. 15)

(1. 16)

ia ,  =

2 ⋅ β Н ⋅ I ∈⊇. ⊆∈⊂

100

;

(1. 17)

ia , ном =

2 ⋅ 20% ⋅ 40

100

= 11, 28 ℵ.

tоткл=0, 157, tтер=3 с болғандықтан, жылулық тұрақтылыққа тексеру мына

шартпен орындалады:

Та = 0, 06 с;

tоткл = 0, 157c;

IКЗ = 4, 319 кА;

Iтер = 40 кА;

2

ℜ = 4, 3192 ⋅ [0, 157 + 0, 06] = 4, 047 ℵ 2 ⋅ 〉 ,

20

(1. 18)

2

(1. 19)

40 2 ⋅ 3 = 4800 кА 2 ⋅ с > 4, 047 кА 2  с

“АВВ” маркасының 121PM40-20B типті элегазды ажыратқышының

параметрлері және есептелген мәндері 1. 8 кестесінде көрсетілген.

1. 8 кесте - “ABB” маркасының 121PM40-20B типті элегазды ажыратқыштың

параметрлері

Ажыратқыш барлық шарттарды қанағаттандырады.

2-трансформатор үшін де осы ажыратқышты таңдаймыз, өйткені оның

мәндері 1-трансформатордан аз ғана кіші.

Трансформатордың екіншілік төменгі орамында сан мәндері дәл

осындай болғандықтан, осы ажыратқышты тандаймыз. 2-трансформатор үшін

де осы шарттар қанағаттандырылады

110 кВ шинадағы секциондық ажыратқышты таңдау.

Желімен ағатын тоқ:

I Р =

3 ⋅ Uн

;

(1. 20)

Аппаттық режимдегі тоқ:

I Р =

16 ⋅ 10 3

3 ⋅ 110

Iа=2∙Ip;

= 83, 978 А .

(1. 21)

Iа=2∙83, 978=167, 956A.

Осы мәнге қарап үш фирманың ажыратқыштарын тандауға болады.

Олар: “Siemens” 3АР1 DT, “Mitsubishi Electric” 100-SFMT-40E, “ABB” 121РМ.

21

Осылардың ішінен “ABB” маркасының 121PM40-20B типті элегазды

ажыратқыштарын таңдаймын. Себебі бұл ажыратқыш басқаларына қарағанда

өте жоғары эксплуатациялық сипаттамаларға ие. Менің ҚС-ма ол өте тиімді.

Тағы бір артықшылығы, оның номиналды мәні менің есептік мәндерімнен 2

есе үлкен. Бұл айырмашылық маған болашақта керек. Себебі, менің ҚС-да

болашақта қуат екі есе өседі, сол кезде маған жаңа ажыратқыш таңдау қажет

болмайды.

“ABB” маркасының 121PM40-20B типті секциондық ажыратқыштың

параметрлері және есептелген мәндері 1. 9 кестесінде көрсетілген.

1. 9 кесте

“ABB”

маркасының

121PM40-20B

типті

секциондық

ажыратқыштың параметрлері

Ажыратқыш барлық шарттарды қанағаттандырады.

2-трансформатор үшін де осы ажыратқышты таңдаймыз, өйткені оның

мәндері 1-трансформатордан аз ғана кіші.

Трансформатордың екіншілік төменгі орамында сан мәндері дәл

осындай болғандықтан, осы ажыратқышты тандаймыз. 2-трансформатор үшін

де осы шарттар қанағаттандырылады

110 кВ шинадағы желіге ажыратқышты таңдау.

Желімен ағатын тоқ:

I Р =

3 ⋅ Uн

;

(1. 22)

Аппаттық режимдегі тоқ:

I Р =

16 ⋅ 10 3

3 ⋅ 110

Iа=2∙Ip;

= 83, 978 А .

(1. 23)

Iа=2∙83, 978=167, 956A.

22

Осы мәнге қарап үш фирманың ажыратқыштарын тандауға болады.

Олар: “Siemens” 3АР1 DT, “Mitsubishi Electric” 100-SFMT-40E, “ABB” 121РМ.

Осылардың ішінен “ABB” маркасының 121PM40-20B типті элегазды

ажыратқыштарын таңдаймын. Себебі бұл ажыратқыш басқаларына қарағанда

өте жоғары эксплуатациялық сипаттамаларға ие. Менің ҚС-ма ол өте тиімді.

Тағы бір артықшылығы, оның номиналды мәні менің есептік мәндерімнен 2

есе үлкен. Бұл айырмашылық маған болашақта керек. Себебі, менің ҚС-да

болашақта қуат екі есе өседі, сол кезде маған жаңа ажыратқыш таңдау қажет

болмайды.

“ABB” маркасының 121PM40-20B типті секциондық ажыратқыштың

параметрлері және есептелген мәндері 1. 10 кестесінде көрсетілген.

1. 10 кесте

“ABB”

маркасының

121PM40-20B типті

секциондық

ажыратқыштың параметрлері

Ажыратқыш барлық шарттарды қанағаттандырады.

2-трансформатор үшін де осы ажыратқышты таңдаймыз, өйткені оның

мәндері 1-трансформатордан аз ғана кіші.

Трансформатордың екіншілік төменгі орамында сан мәндері дәл

осындай болғандықтан, осы ажыратқышты тандаймыз. 2-трансформатор үшін

де осы шарттар қанағаттандырылады

110 кВ шинадағы айналып өту ажыратқышын таңдау.

Желімен ағатын тоқ:

I Р =

3 ⋅ Uн

(1. 24)

Аппаттық режимдегі тоқ:

I Р =

16 ⋅ 10 3

3 ⋅ 110

= 83, 978 А .

Iа=2∙Ip ;

Iа=2∙83, 978=167, 956A.

23

(1. 25)

Осы мәнге қарап үш фирманың ажыратқыштарын тандауға болады.

Олар: “Siemens” 3АР1 DT, “Mitsubishi Electric” 100-SFMT-40E, “ABB” 121РМ.

Осылардың ішінен “ABB” маркасының 121PM40-20B типті элегазды

ажыратқыштарын таңдаймын. Себебі бұл ажыратқыш басқаларына қарағанда

өте жоғары эксплуатациялық сипаттамаларға ие. Менің ҚС-ма ол өте тиімді.

Тағы бір артықшылығы, оның номиналды мәні менің есептік мәндерімнен 2

есе үлкен. Бұл айырмашылық маған болашақта керек. Себебі, менің ҚС-да

болашақта қуат екі есе өседі, сол кезде маған жаңа ажыратқыш таңдау қажет

болмайды.

“ABB” маркасының 121PM40-20B типті секциондық ажыратқыштың

параметрлері және есептелген мәндері 1. 10 кестесінде көрсетілген.

1. 10 кесте

- “ABB” маркасының 121PM40-20B типті айналып өту

ажыратқышының параметрлері

Ажыратқыш барлық шарттарды қанағаттандырады.

2-трансформатор үшін де осы ажыратқышты таңдаймыз, өйткені оның

мәндері 1-трансформатордан аз ғана кіші.

Трансформатордың екіншілік төменгі орамында сан мәндері дәл

осындай болғандықтан, осы ажыратқышты тандаймыз. 2-трансформатор үшін

де осы шарттар қанағаттандырылады

Трансформатордың ТК (10 кВ) жағындағы

таңдау

Трансформатордың ТК жағындағы тоқ:

ажыратқыштарды

I Р =

3 ⋅ Uн

;

(1. 26)

I Р =

16 ⋅ 103

3 ⋅ 10

24

= 923, 76 А .

Осы мәнге қарап мына ажыратқыштарды таңдаса болады: “Siemens”

3AH5 135-2, “АВВ” 12VM1, “АВВ” 12VD4.

Осылардың ішінен

“ABB” фирмасының 12VD4 типті вакуумды

ажыратқыштарын таңдаймыз. Өйткені, бұл ажыратқыш өте жиі кездесетін

коммутацияларға төзімді және оның приводы ешқандай жөндеуді қажет

етпейді. Бірнеше коммутациядан кейін де оның техникалық сипаттамалары

рұқсат етілген мәннен аспайды. Басқа артықшылығы оның вакуумдық

камерасын тек 30 мың коммутациядан кейін ауыстырса болады. Басқа

ажыратқыштарда бұл көрсеткіш 15-20 мың.

“ABB” фирмасының 12VD4 типті вакуумды ажыратқышының

параметрлері 1. 11 кестесінде көрсетілген.

1. 11 кесте - “АВВ” фирмасының ажыратқышының параметрлері

ҚТ-ң соқтық тоғы:

i уд = 2 ⋅ к уд ⋅ I кз ;

(1. 27)

мұндағы kуд=1, 8 - соқтық коэффициенті; IКЗ=0, 689 кА - ТК жағындағы

үшфазалы ҚТ тоғы.

iуд = 2 ⋅1, 8 ⋅ 0, 689 = 1, 753 кА .

τ = 0, 01 + t С . Е . откл = 0, 08 с , t откл = τ , τ кезіндег. і ҚТ тоғының апериодты

құраушысы:

IКЗ=0, 689 кА;

Та = 0, 06с;

−τ

iа τ . нн =

2 ⋅ I КЗ ⋅ е

Т а

;

(1. 28)

−0, 08

i а τ . нн =

2 ⋅ 0, 689 ⋅ е

0, 06

= 0, 256 кА .

25

I отклном I

п. τ . вв

 iа . τ . вн

болғандықтан, ажыратқышты сөндіру

қабілетіне тексеру ҚТ толық тоғы бойынша жүзеге асады. Сөндірудің толық

тоғы:

Iп. τ. вн = Iп. 0. вн;

Iоткл. ном = 63 кА > Iп. τ. вн = 0, 689кА;

ia, ном ≥ ia, τ ;

(1. 29)

(1. 30)

(1. 31)

ia , ном =

2 ⋅ β Н ⋅ I ОТК. НОМ

100

(1. 32)

ia, ном =

2 ⋅ 30% ⋅ 63

100

= 26, 72 кА .

tоткл=0, 17с tтep=3 с болғандықтан, жылулық тұрақтылыққа тексеру мына

шартпен орындалады:

Та = 0, 06 с;

tоткл = 0, 17 c;

IКЗ=0, 689кА;

Iтер:=64 кА;

2

Вк = 0, 689 2 ⋅[0, 17 + 0, 06] = 0, 109 кА 2 ⋅ с ;

2

(1. 33)

(1. 34)

64 2 ⋅ 4 = 16380ℵ2 ⋅ 〉 > ВК = 0, 109 кА 2 ⋅ с .

“ABB” фирмасының 12VD4 типті вакуумды ажыратқышының

параметрлері және есептелген мәндері 1. 12 кестесінде көрсетілген.

1 . 1 2 кесте - “ABB” фирмасының 12VD4 типті вакуумды ажыратқыш

параметрлері

26

Ажыратқыш барлық шарттарды қанағаттандырады.

2-трансформатор үшін де осы ажыратқышты таңдаймыз, өйткені оның

мәндері 1-трансформатордан аз ғана кіші.

Трансформатордың екіншілік төменгі орамында сан мәндері дәл

осындай болғандықтан, осы ажыратқышты тандаймыз. 2-трансформатор үшін

де осы шарттар қанағаттандырылады.

10 кВ шинадағы секциондық ажыратқышты таңдау.

Желімен ағатын тоқ:

I Р =