110 35 10 кВ Өтеген Батыр қосалқы станциясының кеңейтуі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

Аннотация

В данном дипломном проекте рассматривается расширение подстанции

«Отеген Батыр» 110/35/10

кВ в западном районе города

Алматы.

Актуальность его объясняется проблемой дефицита электроэнергии в связи с

быстрым увеличением нагрузок потребителей, появлением новых производств

требующих больших мощностей от энергосистемы. В экономической части

дипломного проекта произведена экономическая оценка инвестиций в

расширении подстанции. А

также

рассмотрены

вопросы

безопасной

жизнедеятельности.

Annotation

In this thesis project covers the extension of the substation "Otegen Batyr"

110/35/10 kV in the Western district of Almaty. The urgency is due to the problem

of power shortage due to the rapid increase of consumer loads, the emergence of

new industries requiring high power from the electricity grid. In the economic part

of the graduation project produced an economic evaluation of investment in the

expansion of the substation. And also questions safety.

Аңдатпа

Берілген дипломдық жобада 110/35/10 кВ «Өтеген Батыр» қосалқы

станциясының кеңейтуі қарастырылған. Мұның қажеттілігі тұтынушылар

жүктемесінің қарқынды өсүімен, энергожүйеден үлкен қуаттарды талап ететін

жаңа өндірістердің пайда болуымен негізделеді. Дипломдық жобаның

экономикалық бөлімінде, қосалқы станцияның құрылысының экономикалық

бағасы жасалынған, өзін - өзі ақтау мерзімдерін бағалау іске асырылды.

Сонымен қатар, тіршілік қауіпсіздігі мәселелері де қарастырылған.

Мазмұны

Кіріспе

Қазақстан энергетикасының даму стратегиясының басым бағыттары -

жаңа технологиялар базасындағы электр желілерін реконструкциялау және

техникалық қайта қаруландыру, қазіргі электрқондырғыларды, басқару

жүйелерін, тексерістің және есептің, шетелдік үздік үлгілерге лайықты ету;

сенімі аз, ескірген және экономикалық емес электрқондырғыларды ауыстыру;

желілік диаграммаларды жетілдіру; электр қондырғыларының сенімділігін

арттыру, подстанцияда автоматтандырылған басқару жүйелерін орнату; іске

асыру құралдары мен іс-шаралар, беру және тарату үшін технологиялық

қуатты

тұтынуды қысқартуға бағытталған; қызметкерлердің

еңбек

қауіпсіздігін арттыру.

Ауылдық электр желілерінің ұзындығы электр саласындағы

қиындықтарды тудырады. Оның ұтымды шешімі ауыл шаруашылығында

және күнделіктегі өмірдегі электрэнергиясын тиімді қолдану. Электрмен

жабдықтаудың сапасы мен сенімділігін сақтай отырып электрэнергиясының

бағасын төмендетуге ұмтылу тиіс.

Ауылдық электрмен жабдықтауда электрмен қамтамасыз етудің

сенімділігі маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Себебі, кез -

келген сөндіру, жоспарланған (тексеру мен жөндеу үшін), авариялық - ірі

ауылшарушылыққа (мал фермаларына, құс фабрикаларына, жылыжай

кешендеріне, және т. б. ) айтарлықтай зиянын тигізеді және басқа электр

тұтынушыларға, сондай - ақ энергия жүйесінің өзіне де. Сондықтан ауыл

шаруашылығы тұтынушыларын электрмен жабдықтау сенімділігін қажетті

деңгейін қамтамасыз ету үшін тиімді шаралар қабылдау қажет.

Электр желілерін пайдалану тиімділігін елеулі өсуі арқылы қол

жеткізуге болады:

- өндірістік қызметті, әсіресе ең көп еңбекті қажет ететін, электр

желілері мен қосалқы станцияларды механикаландыру;

- әуе электрберіліс желілерін жөндеу (сөндірусіз) ;

- төтенше резерв және әуелік электр желілерінің электр элементтерін

оңтайландыру;

- электр жеткізу желілері мен қосалқы станциялардың өрт қауіпсіздігін

арттыру.

1

Ауданның

электрмен

жабдықтау

жүйесі

және

қысқаша

сипаттамасы

«РЭС Өтеген батыр» 2011 жылы құрылған және АҚ «АЖК»

құрылымдық бөлімшесі болып табылады. Қызмет көрсету аймағы 5, 5 мың

км2.

«РЭС Өтеген батыр» 110/35/10 кВ қосалқы станциясы Алматы

облысының батыс бөлігінде орналасқан. Аудандағы климат жеткілікті

қоңыржай болып келеді: жаз мезгіліндегі ауаның орташа температурасы

шамамен +18 . . . +250С, ал қыс мезгілінде -20 . . . -230С. Жылына найзағайлы күн

саны шамамен 12-15 күн. Топырақтың негізгі түрі - тасты саздақтар. Қосалқы

станцияның электмен жабдықталуы «Алматы» және «Қапшағай» 110/35/10 кВ

транформаторлы қосалқы станциясынан қамтамасыз етіледі. Қосалқы

станцияда қуаты 1 кВА ТМН типті бір трансформатор орнатылған. Бұл

қосалқы станциядан кернеуі 10 кВ 4 әуе желісі (Ф-1, Ф-2, Ф-3, Ф-4) шығады.

Ол әуе желілері «Энергетический», «Ынтымақ», «Ащыбулақ», «Жаңа Қуат»

елді мекендерін электр энергиясымен қамтамасыз етеді.

1. 1 - Сурет. Жабық электр желісінің сұбасы

10 кВ әуе желісінің жалпы ұзындығы шамамен l = 107 км. Орнатылған

қуатының соммасы 1872 кВА (1. 1

сурет) болатын 10/0, 4 кВ

трансформаторлы қосалқы станциялары 10 кВ тарату желісінен қоректенеді.

110/35/10 кВ «Өтеген Батыр» қосалқы станциясы, ЖЭО-1 - ден

қоректеніп отырған 220/110/10 кВ «Алматы» трансформаторлы қосалқы

станциясынан қоректенеді. Кернеуі 110 кВ қоректендіру желісі біртізбекті

болып келеді.

Жақындағы 220/110/10 кВ трансформаторлы қосалқы станциясынан

қоректендіретін желінің ұзындығы шамамен 33 км, ал 110/35/10 кВ

«Қапшағай» қосалқы станциясынан 45 км. Желі АС-120 маркалы сыммен

темірбетор бағаналармен тартылған.

110/35/10 кВ «Өтеген Батыр» қосалқы станциясынан қоректеніп

отырған елді мекендер мен ауыл шаруашылықтарының электрмен жабдықтау

сұлбасының кешілігі:

- қолданыстағы қосалқы станцияда бір ғана трансформатор болу

салдарынан сенімді электрмен жабдықтауды қамтамасыз етпейді;

- кернеуі 10 кВ таратушы желі өткізу қабілеті төмен болғандықтан -

коммуналдық және өнеркәсіптік клиенттер ушін электр энергиясын тұтыну

желісін арттыру және нормативтік электр ауытқуын қамтамасыз етпейді;

- 10 кВ ӘЖ жекелеген бағыттар бойынша ешқандай резервтің

жоқтығы, АВР, СПН, сонымен қатар релелік қорғаныс және автоматиканың

болмауы.

Жоғарыда аталған кемшіліктерді байланысты сенімділігін арттыру және

тұтынушылар арасында кернеу деңгейі және сапа деңгейін қамтамасыз етуге

бағытталған:

- қосымша екінші 110/35/10 кВ күштік трансформаторын орнату;

- кернеуі 10 кВ тарату желісіне электрмен жабдықтаудың сенімділігін

арттыратын құралдарды орнату.

2 10, 35 және 110 кВ желілеріндегі электр жүктемелерін есептеу

2. 1. 10 кВ желілеріндегі электр жүктемесін есептеу

Ауылды аймақтарда техникалық прцесспен біріктірілген және белгілі

бір аймақта орналасқан, электр желілерінен электр энергиясын қоректенетін

тұтынушылардың алуан түрі бар.

Электр желілерін, қосалқы станцияларды жобалау үшін

жеке

тұтынушылардың немесе тұтынушылар топтары жүгін білу қажет.

Электр жүктеменің мәне үздіксіз өзгереп тұрады, кейбір тұтынушылар

қосылады, ал кейбірі ажыратылады.

Есептік жүктемелерді тұтынушылардың

Есептік кезеңнің соңына 10/0, 4 кВ қосалқы станциясының есептік

жүктемесі келесі өрнекпен сипатталады [1] :

Sр = S изм · к р,

(1. 1)

мұндағы Sр - жүктеменің өсу коэффициентін назарға алып отырғандағы

ТП 10/0, 4 кВ 0, 4 кВ шинасындағы есептік қуат, кВА;

Sс - 0, 4 кВ шинасындағы электр жүктемесі, кВА;

кр - жүктеме түріне байланысты жүктеме өсу коэффициенті.

Қолданыстағы трансформаторлы қосалқы станцияларға жүктеменің

турінен тәуелді есептік кезеңнің соңындағы жүктеменің өсу коэффициентінің

мәнін келесілерге тең деп қабылданады [1] :

коммуналды-тұрмыстық - 1, 3;

өндірістік - 1, 4;

аралас - 1, 4.

2. 1 Жүктемелерді есептеу

Электр жүктемелерін

есептеу үшін бастапқы деректер қуат

тұтынушылардың санына байланысты, өсу коэффициенті жүктемелер және

арнайы кестелерде қабылданған бір мезгілде коэффициенттерін ескере

отырып тұтынушылардың қосылу есептік жүктемелердің мәндері болып

табылады

Si = S б +ΔЅм,

(1. 2)

мұндағы Si - і-ші учаскедегі есептік жүктеме, кВА;

Sб - і-ші учаскедегі үлкен есептік жүктеме, кВА;

ΔЅм - і-ші учаскедегі кіші жүктеме, кВА.

110/35/10 кВ қосалқы стациясының шинасынан шыққан, «Өтеген

Батыр» елді мекендері мен ауыл шаруашылықтарын электрмен жабдықтап

отырған 10 кВ Ф1 әуе желісінің электр жүктемесін есептеу.

Электрмен жабдықтау есептелген қолданыстағы схемасы.

2. 1 сурет - Ф-1 электрмен жабдықтаудық есептік сұлбасы

Есептік ең жоғары күндізгі жүктеме.

S ∂ 12-ТП12 = S ∂ ТП12 . кр= 60 . 1, 4=84кВА;

S ∂ 10-12 = S ∂ 12-ТП12 +∆(S ∂ 12-ТП 11 . кр) =84 +(55 . 1, 3) =84+53, 5=137, 5 кВА;

S ∂ 10-11 = S ∂ 11 . кр = 135 . 1, 4=189 кВА;

S ∂ 9-10 = S ∂ 10- 11+ ∆S ∂ 10 -12 +∆(S ∂ 10 . кр) = 189 + (137) +(90 . 1, 4) =189+102, 6

+93, 7 =385, 3 кВА;

S ∂ 8- 9= S ∂ 9 - 10+ ∆(S ∂ 9 . кр) =385, 7 +(125 . 1, 4) = 387, 5+135= 422, 5кВА;

S ∂ 5-8 = S ∂ 8-9 + ∆(S ∂ ТП7 . кр) = 422, 5 +(65 . 1, 3) = 422, 5+62, 5=485 кВА;

S ∂ 6-7 = S ∂ 7 . кр = 145 . 1, 4=203 кВА;

S ∂ 5-6= S ∂ 6 . кр + ∆S ∂ 6-7 = 205 . 1, 4 +(203) =287 +156, 8=443. 8 кВА;

S ∂ 2-5= S ∂ 5-8+ ∆S ∂ 5-6 = 485+(443, 8) = 485 +350, 8 = 835, 8 кВА;

S ∂ 3-4 = S ∂ 4 . кр = 90 . 1, 4=126 кВА;

S ∂ 2-3 = S ∂ 3-ТП2 +∆S ∂ 3-4 = 126 +85 . 1, 4 =126+87, 6 =213, 6кВА;

S ∂ 1-2 = S ∂ 2-5 + ∆ S ∂ 2-3 +∆(S ∂ 2 . кр) = 835, 8+(213, 6) +(215 . 1, 4) = 835, 8 +164, 5

+235, 6 =1235, 9 кВА;

S ∂ 0-1= S ∂ 1-2 + ∆(S ∂ 1 . кр) = 1235, 9 +(95 . 1, 4) = 1235, 9 +99, 8=1335, 7 кВА.

Есептік ең жоғары түнгі жүктеме.

SВ12 - ТП12 = SВТП12 . кр =40 . 1, 4=56 кВА;

SВ10-12 = SВ12 . кр + ∆SВ12-ТП12 = 95 . 1, 3 + (56) = 123, 5 +41=164, 5 кВА;

SВ10-11 = SВ11 . кр = 105 . 1, 4 = 147 кВА;

SВ9-10 =SВ10-12 +∆SВ10-11+ ∆(SВ10 . кр) = 164, 5+(147) +(90 . 1, 4) = 164, 5 +111, 2

+94, 6 =369, 8 кВА;

SВ8-9 = SВ9-10 +∆(SВ8 . кр) = 369, 8 +(95 . 1, 3 ) =369, 8 +92, 5 = 462, 3кВА;

SВ5-8 = SВ8-9 + ∆(SВ7 . кр) = 462, 3+ (145 . 1, 4) = 462, 3 +156, 8=619, 1 кВА;

SВ6-7 = SВ 7 . кр = 95 . 1, 4 =133 кВА;

SВ5-6 = SВ 6 . кр +∆SВ 6= 205 . 1, 4 +(133) =287 +99, 8=386, 8 кВА;

SВ2-5 = SВ5-8 + ∆SВ5-6 = 619, 1+303, 7 = 922, 8кВА;

SВ3-4= SВ4 . кр = 45 . 1, 4=63 кВА;

SВ2-3 = SВ3 . кр + ∆SВ3-4 = 50 . 1, 4 +(63) =70 +46, 2 = 116, 2 кВА;

SВ1-2 = SВ2-5 + ∆SВ2-3 + ∆(SВ2 . кр) = 922, 8+ (116, 2) +(140 . 1, 4) = 922, 8 +

85, 7 + 151, 6 =1160. 1кВА;

SВ 0-1 = SВ1-2 + ∆(SВ1 . кр) = 1160, 1+ (55 . 1, 3) = 1160, 1 + 53, 5 =1213, 6 кВА.

110/35/10 кВ қосалқы стациясының шинасынан шыққан, «Ащыбулақ»

елді мекендері мен ауыл шаруашылықтарын электрмен жабдықтап отырған 10

кВ Ф2 әуе желісінің электр жүктемесін есептеу.

Электрмен жабдықтау есептелген қолданыстағы схемасы.

2. 2 сурет - Ф-2 электрмен жабдықтаудық есептік сұлбасы

Есептік ең жоғары күндізгі жүктеме.

S ∂ 11-12 = S ∂ 12 . кр =120 . 1, 3=156кВА;

S ∂ 10-11 = S ∂ 11-12 + ∆(S ∂ 11 . кр) = 156+(96 . 1, 4) = 156 + 100, 5 =256, 5 кВА;

S ∂ 7-10 = S ∂ 10 . кр + ∆S ∂ 10-11 = 200 . 1, 4 + (256, 5) = 280 +198, 3=478, 3 кВА;

S ∂ 9-ТП11 = S ∂ ТП11 . кр = 238 . 1, 4= 333, 2кВА;

S ∂ 8-9 = S ∂ 9-ТП11 + ∆(S ∂ 9 . кр) = 333, 2+ (58 . 1, 3) = 333, 2 +56, 5= 389, 7кВА;

S ∂ 7-8 = S ∂ 8-9 + ∆(S ∂ 8 . кр ) = 389, 7+ (78 . 1, 4) = 436, 5 кВА;

S ∂ 6-7 = S ∂ 7-8 + ∆S ∂ 7-10 = 336, 5+ 90 = 426, 5 кВА;

S ∂ 6-ТП3 = S ∂ ТП3 = 146 кВА;

S ∂ 5-6= S ∂ 6-7 + ∆S ∂ 6-ТП3 = 426, 5 + 109, 7 = 536, 2 кВА;

S ∂ 5-ТП2 = S ∂ ТП2 = 98 кВА;

S ∂ 1-5 = S ∂ 5-6 + ∆S ∂ 5-ТП2 = 536, 2+ 80, 5 = 616, 7 кВА;

S ∂ 3-ТП8 = S ∂ ТП8 . кр = 108 . 1, 3=140, 4 кВА;

S ∂ 2-3 = S ∂ 3 . кр + ∆S ∂ 3-ТП8 = 150 . 1, 4 +(140, 4) = 210+106 =316 кВА;

S ∂ 4-ТП5 = S ∂ ТП5 = 140 . 1, 4=196 кВА;

S ∂ 2-4 = S ∂ 4-ТП5 + ∆(S ∂ 4 . кр) = 196+(25 . 1, 3) = 196 + 22, 8 = 218, 8 кВА;

S ∂ 1-2 = S ∂ 2-3 + ∆S ∂ 2-4 + ∆(S ∂ 2 . кр ) = 316 + (218, 8) +(20 . 1, 3) =316 +167, 6

+17, 2 = 500, 8 кВА;

S ∂ 0-1 = S ∂ 1-5 + ∆S ∂ 1-2 + ∆(S ∂ 1 . кр) =616, 7+(500, 8) +(155 . 1, 4) =616, 7 +400, 6

+166, 3 =1184, 6кВА.

Есептік ең жоғары түнгі жүктеме.

SВ11-12 = SВ12 . кр = 240 . 1, 3=312 кВА;

SВ10-11 = SВ11-12 + ∆(SВ11 . кр) = 312 + (60 . 1, 4) =312+ 62, 5 = 374, 5 кВА;

SВ10-ТП12 = SВТП12 = 20 кВА;

SВ7-10 = SВ10-11 + ∆SВ10-ТП12 = 75, 5+ 13 = 88, 5 кВА;

SВ9-ТП11 = SВТП11 . кр = 160 . 1, 4= 224 кВА;

SВ8-9 = SВ9-11 + ∆(SВ9 . кр) = 224 + (42 . 1, 3) = 224 + 40, 1 = 264, 1 кВА;

SВ7-8 = SВ8-9 + ∆ ( SВ 8 . кр) = 264, 1 +(46 . 1, 4) =264, 1+ 47, 2 = 311, 3 кВА;

SВ6-7 = SВ7-8 + ∆ SВ7-10 = 311, 3 + (88, 5) = 378, 8 кВА;

SВ 5-6 =SВ6-7 + ∆ (SВ6 . кр) = 378, 8+(98 . 1, 4 ) = 378, 8 + 103, 2 = 482 кВА;

SВ1-5 = SВ5-6 + ∆(SВ 5 . кр) = 482 + (68 . 1, 4) = 482 + 70, 6 =552, 6 кВА;

SВ3-ТП8 = SВТП8 . кр = 138 . 1, 3 = 179, 4 кВА;

SВ2-3 = SВ3-ТП8 + ∆(SВ3 . кр) = 179, 4 + (125 . 1, 4) = 179, 4 +135 = 314, 4 кВА;

SВ4-ТП5 = SВТП5 . кр = ( 96 . 1, 4) = 134, 4 кВА;

SВ2-4 = SВ4-ТП5 + ∆(SВ4 . кр) = 134, 4+ (56 . 1, 3) = 134, 4 +54, 1 = 188, 5 кВА;

SВ 1-2 =SВ2-3 + ΔSВ2-4 +Δ(SВ2 . кр) = 314, 4+ (188, 5) +(38 . 1, 3) =314, 4 +145, 5+

36, 5 =496, 4кВА;

SВ0-1 = SВ1-5 +Δ SВ1-2 +Δ(SВ1 . кр) = 552, 6+(496, 4) +(155 . 1, 4) =552, 6 +394, 7

+ 166, 3 = 1113, 6 кВА.

110/35/10 кВ қосалқы стациясының шинасынан шыққан, «Ынтымақ»

елді мекендері мен ауыл шаруашылықтарын электрмен жабдықтап отырған 10

кВ Ф-3 әуе желісінің электр жүктемесін есептеу.

Электрмен жабдықтау есептелген қолданыстағы схемасы.

2. 3 сурет - Ф-3 электрмен жабдықтаудық есептік сұлбасы

Есептік ең жоғары күндізгі жүктеме.

SД12-ТП13 = SТП13 . кр =87 . 1, 4= 121, 8 кВА;

SД11-12 = SД12 . кр + ∆ SД12-ТП13= 125 . 1, 4 + (121, 8) =175 +91, 2 = 266, 2 кВА;

SД13-ТП15 = SД1ТП15 . кр = 92 . 1, 4 = 128, 8 кВА;

SД11-13 =SД11 . кр + ∆ SД11-ТП15 =96 . 1, 4+(128, 8) =134, 4 +95, 6=230 кВА;

SД10-ТП11 = SДТП11-12 + ∆ SД11-12 =266, 2 + 178 =444, 2 кВА;

SД9-10 = SД10-11 + ∆ (SД10 . кр) = 444, 2 + (90 . 1, 4) =444, 2 + 94, 6 =538, 8 кВА;

SД8-9 = SД9-10 + ∆ (SД9 . кр) =538, 8+(88 . 1, 4) = 538, 8 +91, 8 = 630, 6 кВА;

SД7-8 = SД8-9 + ∆ (SД8 . кр) = 630, 6 +(36 . 1, 3) =630, 6 + 34= 664, 6 кВА;

SД6-7 =SД7-8 + ∆ (SД7 . кр) = 664, 6+(96 . 1, 4) =664, 6 + 102=766, 6 кВА;

SД5-6 = SД6-7 + ∆ (SД6 . кр) =810, 1+(135 . 1, 4) =766, 6 + 145, 5= 912, 1кВА;

SД4-5 = SД5-6 + ∆ (SД 5 . кр) = 912, 1+(58 . 1, 4) ==912, 1 +59, 5=971, 6 кВА;

SД3-4 = SД4-5 +Δ(SД4-ТП4 . кр) + Δ(SД4-ТП5 . кр) = 971, 6+ (98 . 1, 4) +(55 . 1, 4) =971, 6

+ 103, 2 + 57, 1 = 1131, 9кВА;

SД2-3 =SД3-4 + Δ(SД3 . кр) = 1131, 9+(144 . 1, 4) = 1131, 9 + 156, 2 = 1288, 1 кВА;

SД1-2= SД2-3+∆(SД2 . кр) = 1288, 1+ (138 . 1, 4) = 1288, 1 + 148, 3 =1436, 4 кВА;

SД 0-1 = S1-2+ ∆(SД 1 . кр) =1436, 4+(140 . 1, 4) = 1436, 4 + 151, 6 = 1588 кВА.

Есептік ең жоғары түнгі жүктеме.

SВ12-ТП13 = SД ТП13 . кр =55 . 1, 4 =77 кВА;

SВ11-12 = SВ 12 . кр + ∆ SВ12-ТП13 = 95 . 1, 4 +(77) = 133 +57, 1 = 190, 1 кВА;

SВ13-ТП15 = SВ ТП 15 . кр = 66 . 1, 4 = 92, 4 кВА;

SВ11-13 = SВ 13-ТП15 +Δ (SВ 13 . кр ) = 92, 4+(64 . 1, 4) = 92, 4+67=159, 4 кВА;

SВ10-11 =SВ11-12+ ∆ SВ-11-13=190, 1 +(159, 4) =190, 1+121, 5=311, 6 кВА;

SВ9-10 = SВ10-11 + ∆ (SВ10 . кр) =311, 6 +(48 . 1, 4) =311, 6+49, 4=361 кВА;

SВ8-9 = SВ9-10 + ∆ (SВ9 . кр) =361 +(58 . 1, 4) =361+60, 1=421, 1 кВА;

SВ7-8 =SВ8-9 + ∆ (SВ8 кр ) =421, 1 +(36 . 1, 3) =421, 1+ 34=455, 1кВА;

SВ6-7 = S В7-8 + ∆ (SВ7 кр ) = 455, 1+(55 . 1, 4) =455, 1+57, 1=512, 2 кВА;

SВ5-6 =SВ6-7 + ∆ (SВ6 кр ) =512, 2+(135 . 1, 4) =512, 2+145, 5=657, 7 кВА;

SВ4-5 = SВ5-6 + ∆ (SВ5 кр ) =657, 7+(40 . 1, 4) = 657, 7+41==698, 7 кВА;

SВ4-ТП5 = SВТП5 кр = 55 . 1, 4=77 кВА;

SВ3-4 = SВ4-5 + ∆ (SВ4кр ) + ∆(SВ4-ТП5) = 698, 7 +(60 . 1, 4) + (77) = 698, 7+62, 5

+57, 1 =881, 3 кВА;

SВ2-3 = SВ3-4 + ∆ (SВ3кр ) = 881, 3+ (108 . 1, 3) = 881, 3+106=987, 3 кВА;

SВ1-2 =SВ2-3 + ∆ (SВ2кр ) = 987, 3 +(126 . 1, 4) =987, 3+136, 1=1123, 4 кВА;

SВ0-1 = SВ1-2 + ∆ (SВ2кр ) =1123, 4 + (75 . 1, 4) = 1123, 4+78=1201, 4 кВА.

110/35/10

кВ трансформаторлы қосалқы станциясының есептік

жүктемені анықтау

10 кВ әуе желісінін жеке фидерларының максималды күндізгі және

түнгі есептелген жүктемелері 2. 1 кестесінде көрсетілген

2. 1 кесте - Күндізгі және түнгі максимум жүктемелер

сosφ орташа мәні [1, 6] алынды. Желінің жүктемесін соммалау күдізгі

және түнгі максимумдарға қосымша қуаттарды есепке ала отырып жеке

жүргізіледі.

10 кВ желісінің есептік жүктемесін есептеу кезеңнің соңына қарай өсі

динамикасының коэффициентін ескере отырып қабылдайды, ол [1, 2] сәйкес kp

=1, 3 тең.

∑Sд = Sд Ф-3-4+ ∆Sд Ф-2-4 +∆Sд Ф-1-4

∑SВ = SВФ-3-4 + ∆SВФ-2-4+ ∆SВФ-1-4

∑Sд = 1588 +989, 5+1120, 4+960 =4657, 9кВА;

(2. 1)

(2. 2)

∑SВ = 1260+ 926, 4+ 970+ 1086= 4242, 4 кВА.

110/35/10 кВ ҚС-ның 10 кВ шинасындағы максималды есептік қуатты

күндізгі максимум деп қабылдаймыз (Sрас. мак =4242, 4кВА) .

2. 2

110/35/10 кВ ҚС-да трансформатор санын, қуатын таңдау.

Бір трансформаторлы қосалқы станция үшін трансформаторының

номиналды қуатын келесі шарт бойынша таңдалады

Sнт ≥ SрасчВЛ-10 + SрасчВЛ-35

(2. 3)

яғни,

Sнт ≥ 4242, 4 + 8976 =13218, 4 кВА

Дегенмен әр түрлі санаттағы тұтынушыларды электр эенергиясымен

қамтамасыз ететін ҚС-да трансформатор санын таңдауда келесілерді ескеру

қажет:

1) тұтынушылар категориясын және категориясына қарай (яғни, бірінші

және екінші категориялы тұтынушылар) олардың резервтік қорекпен

қамтамасыз ету. Жеке тұтынушылардың негізгі ерекшеліктері ескерілуі керек;

2) бірінші категориясы тұтынушылар үшін ТП-да екі трансформатор

қойылады. Трансформаторлардың біреуі төтенше сөнген жағдайда негізгі

тұтынушыларды екінші трансформатор қоректендіру қажет, оның жүктелуі

40%

аспау керек. Екінші категориялы тұтынушыларға да ҚС екі

трансформатор қойылады;

3) олар автоматты турде немесе ҚС-ның кезекші қызметкері қосатын

резевті қорек көзімен қамтамасыз етілуі тиіс.

110/35/10 кВ ҚС-нан шыққан 35 кВ және 10 кВ желілерінде, яғни Ф-1,

Ф-2 және Ф-3, екінші және үшінші категориялы тұтынушылар болғандықтан,

екінші категориялы тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенімділігі

бойынша

қойылатын талаптарды ескере отырып, шарттар негізінде екі

трансформатор қабылдайды:

Sнт ≥ Sрасч / 1, 4 кВА

(2. 4)

Бұл шарт технологиялық жобалау нормаларына сәйкес жүзеге

асырылады: бір трансформатордың төтенше сөнген жағдайда, екінші

трансформатор барлық тұтынушыларды 40% қосымша жүктелумен электр

энергиясымен қамтамасыз ету қажет.

Sнт ≥ 13218, 4/1, 4 = 9442 кВА

Қуаты 1 кВА трансформатордың паспорттық мәндері:

- трансформатор типі ТМ 1/110

- номминал қуаты, Sнт - 1 кВА

- номинал кернеуі, жоғарғы кернеу жағы Uвн -115 кВ

орта кернеу жағы Uсн -38, 5 кВ

төмен кернеу жағы Uнн - 11 кВ

- қысқа тұйықталу тогы

ВН- СН Uкз =10, 5%

ВН- НН Uкз = 17, 5%

СН- НН Uкз = 6, 5%

- бос жүрістегі қуат шығыны, Рхх = 17 кВт

- қысқа тұйықталудағы қуат шығыны, Ркз = 76 кВт

- бос жүріс тогы, Iхх = 1, 0 %

- орамаларының жалғану сұлбасы, Y/∆

- жоғары кернеу жағында 115 кВ РПН ± 9 х 1, 5 = ±13, 5

Қуаты 1 кВА трансформатордың авариялық режимінде жүктелуін

есептейміз

Кп = [(Sр - Sн) / Sн] * 100

(2. 5)

Кп = [(13218, 4- 1) / 1] * 100 = 32, 2%,

бұл жүктеме рұқсат етілген мәннен (40%) төмен көрсеткіш. Сондықтан,

қуаты 1 кВА екі трансформатор орнатуды қабылдайды.

2. 2. 1 110/35/10 ҚС электрмен жабдықтау сұлбасын таңдау

Ауылдық электр желілесінде 110/35/10 кВ ҚС-ның ажыратқышы және

қысқа тұйықтағышы бар кең тараған қарапайым типтік көпірлік сұлбасын

қабылдайды.

10 кВ жағындағы секциялық ажыратқыш АВР үнемі дайын күйінде

қамтып тұрады.

Шинадан шыққан 10 кВ ӘЖ фидерлары ажыратқыштар мен бөлгіштер

арқылы қосылған. 10 кВ әуе желілері екі ретті әрекеттеуші автоматты қайта

қосумен (АПВ) жабдықталған. 10 кВ шинасының 2 секциясына приборларды

қоректендіруші НТМИ-10 типті кернеу трансформаторы, реле және 10 кВ

желісінің оқшауламасын бақылағыш, және де 10 кВ жағында күштік

трансформаторды асқын кернеуден шектеуіш комплектісі орнатылуы

қарастырылған, ал 35 кВ жағында орама алдында РВС типті разрядник

орнатылған.

110/35/10 кВ «Өтеген Батыр» ҚС-ң қоректенуі 10/0, 38 кВ кернеудегі

өзіндік мұқтаждықтар трансформаторларымен іске асады, олар 10 кВ

шығысындағы Т-1 және Т-2 күштік трансформаторларға жалғанған. өзіндік

мұқтаждықтар трансформаторлар арасына АВР қондырғысы орнатылған.

110/35/10 кВ «Өтеген Батыр» ҚС электрмен жабдықтау сұлбасы келесі

негізгі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:

- қосалқы станция шинасы арқылы қуат транзитін және тұтынушыларды

электрмен жабдықтаудың қажетті сенімділігін қамтамасыз ету қажет;

- көрші байланыстарын ажыратусыз, жүйенің жекелеген элементтерін

жөндеу және техникалық қызмет көрсету жұмыстарын жүргізу мүмкіндігі;

- болашақта дамуын ескеру;

- ірі қайта құру және тұтынушылардың үзіліссіз қоректенуін біртіндеп

дамуын қамтамасыз ету.

Ауылдық

35 кВ электмен жабдықтаудың кең тараған, қысқа

тұйықтағышы бар вакуумды ажыратқыртар қосылған сұлбалар болып

табылады.

2. 3 110 кВ қоректендіруші желісінің қимасын анықтау

110 кВ

қоректендіруші желісінің

қимасын

анықтау

токтың

экономикалық тығызды арқылы анықталады:

Fэк = Iрасч/ Jэк,

(2. 6)

Мұндағы Iрасч - 35 кВ ӘЖ тізбегінен келетін есептік ток, А;

Jэк - ең жоғарғы жүктемені барынша пайдалануна (3500 сағ. дейін)

тәуелді экономикалық ток тығыздығы, А/мм2. Т = 3500 сағ болғанда

j = 1, 1 А/мм2.

2. 4 сурет - «Өтеген Батыр» ҚС электрмен жабдықтау сұлбасы

110 кВ - ӘЖ тізбегінен өтетін есептік тогын 110/35/10 кВ ҚС-ң 110 кВ

шинасынан тұтынылатын қуатты ескере отырып 110 кВ шинасындағы толық

есептік қуаттан анықтаймыз.

Iрасч = (∑Sрасч + Sпр) / √3 * Uн; А,

(2. 7)

мұндағы ∑Sрасч - 10 және 35 кВ шинасындағы есептік қуат, кВА;

Sпр - өтпелі қуат, кВА (Sпр = 14836 кВА) ;

Uн - қоректендіруші желінің номинал қуаты, кВ.

Iрасч = (14836 +12673, 9) / √3 * 110 = 144А

онда 110 кВ қоректендіруші желінің қимасы

Fэк = 144/ 1, 4 = 103 мм2

35 кВ ӘЖ магистральді желіде сым қимасын жобалау тәжірибесіне

негізделіп АС маркалы қимасы 120 мм2 кем емес сымды таңдаймыз, оған ең

жақын сым қимасының стандартты

мәні АС-120, онық каталогты

2

2. 4 110/35/10 кВ күштік трансформаторындағы және 110 кВ

қоректендіруші желіде кернеу шығынын есептеу

Жүктеменің өзгеру салдарынан трансформаторлар мен желідегі кернеу

шығыны да өзгереді. Жүктеменің өзгеру салдарынан пайда болған кернеу

ауытқуы, электр қабылдағыштардың жұмысына кері әсерін тигізетін.

Сондықтан, электр желілерін жобалауда кернеу ауытқуы рұқсат етілген

шектен шықпауын ескеру керек.

Ағымдағы стандартқа сәйкес,

ауылдық желілердің ток

қабылдағыштарында кернеу ауытқуы 5% аспауы тиіс.

Электр желісін жобалауда ең жоғарғы кернеу шығыны берілген

мәннен аспауы тиіс, бірақ сол кезекте неғұрлым сол мәнге жақын болу керек,

әйтпесе қосымша шығындарды талап етеді.

Желідегі кернеу шығыны кернеу ауытқуымен тікелей байланысты,

оны келесі өрнекпен анықталады:

ΔU = [(Р r0 + Q x0) / Uн] * L, В,

мұндағы Р - 110 кВ желісісен берілетін активті құраушы қуат, кВт;

Q - 110 кВ желісіндегі реактивті құраушы қуат, квар;

r0, x0 - АС-120 сымның активті және индуктивті кедергісі,

Ом/км.

P =( ∑Sрасч+ Sпр ) * cos ϕуср, кВт,

(2. 8)

(2. 9)

мұндағы ∑Sрасч - 10 және 35 кВ шиналарындағы есептік қут, кВА;

cos ϕуср - қуат коэффициентінің орташаланған мәні

(cos ϕуср=0, 81) .

P = (12673, 9 +14836) ∙ 0, 81 = 22283 кВт;

Q = (∑ Sрасч/10+ Sпр ) ∙ sin ϕуср = (13218. 4+14836) ∙ 0, 59 = 16231квар;

Онда 120 кВ ӘЖ крнеу шығынының соммасы:

ΔU = (22283∙0, 178 + 16231*0, 36) *∙48/110 =4280, 5 В

Номиналды кернеудің пайыздық көрсеткіші

ΔU% = ΔU∙100/ UН

(2. 10)

ΔU% =4280, 5∙100/11 = 3, 89

2. 4. 1 Трансформатордағы кернеу шығыны

Ауылдық орнатуларда қолданатын күштік трансформаторлар үшін қуат

коэффициенті мен типтік жүктемелерде кернеу шығынын

орташа

100

Дәл есептеу үшін мынадай формула бойынша жүзеге асырылады:

ΔUТВ. н. % =βв(Ua% cosϕ + Upв% sinϕ) + βн(Ua% cos ϕ + Upн% sin ϕ), (2. 11)

мұндағы βв = Smax /2Sн. т - ораманың жоғары кернеулі жүктеме

коэффициенті;

βн= Smax /2Sн. т -

коэффициенті;

ораманың

төмен

кернеулі жүктеме

Smax - 10 кВ шинасындағы максималды есептік қуат, кВА;

Sн - трансформатордық номинал қуаты;

Ua % - трансформатордың проценттік активті құраушы қысқа

тұйықталу кернеуі.

Upв%, Upн% - орамалардың жоғары және төменгі кернеудің

проценттік реактивті құраушы қысқа тұйықталу кернеуі:

βн = 3697, 3 / 2*1 = 0, 18;

βВ = 8976/ 2*1 = 0, 45.

активті құраушы қысқа тұйықталу кернеуін анықтау

Uaв% = Uaн% = (ΔРкз* 100 / 3Sнт ) = (76* 100 /3*1) = 0, 25

реактивті құраушы қысқа тұйықталу кернеуін анықтау

Upн% = U к 2 − U а 2

Upв% = U к 2 − U а 2