Алматы облысының Талғар ауданы Қызылқайрат елді мекенін сумен қамтамасыз етуді қайта жабдықтау жобасы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 58 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Су ресурстары және мелиорация кафедрасы

ӨТЕПӘЛИЕВА Ғ.С.

Алматы облысының Талғар ауданы Қызылқайрат елді мекенін сумен қамтамасыз етуді қайта жабдықтау жобасы

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

5В080500 - Cу ресурстары және суды пайдалану мамандығы

Алматы 2018
б) Болат МЕСТ 10704 - 79,
Электрмен дәнекерленетін
d=159х4,5 құбырлар
(су алу құрылымында.)
б) Болат МЕСТ 10704 - 79,
Электрмен дәнекерленетін
d=159х4,5 құбырлар
(су алу құрылымында.)
б) Болат МЕСТ 10704 - 79,
Электрмен дәнекерленетін
d=159х4,5 құбырлар
(су алу құрылымында.)
б) Болат МЕСТ 10704 - 79,
Электрмен дәнекерленетін
d=159х4,5 құбырлар
(су алу құрылымында.)
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ауыл шаруашылығы
минисТРЛІГІ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Гидротехника, мелиорация және бизнес факультеті

Су ресурстары және мелиорация кафедрасы

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы:__________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ _____________________

Беттер саны _____________
Сызбалар мен көрнекі материалдар_____________
Қосымшалар_____________

Орындаған ___________________________________ ____________________
(аты-жөні)

20___ ж. ______________ қорғауға жіберілді

Кафедра меңгерушісі ________________ ____________________________
(қолы) (аты-жөні)
Жетекші ________________ _____________________________
(қолы) (аты-жөні)
Арнайы тараулар кеңесшілері:
_____________________ _______________ ____________________________
(тарау) (қолы) (аты-жөні)
_____________________ _______________ ____________________________
(тарау) (қолы) (аты-жөні)
Норма бақылау _______________ ___________________________
(қолы) (аты-жөні)
Сарапшы _______________ ___________________________
(қолы) (аты-жөні)

Алматы 2018
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Гидротехника, мелиорация және бизнес факультеті

Су ресурстары және мелиорация кафедрасы

5В080500 - Су ресурстары және суды пайдалану мамандығы

Дипломдық жобаны (жұмысты) орындау

ТАПСЫРМАСЫ

Студент ___________________________________ _______________________________
(аты-жөні)
Жұмыс (жоба) тақырыбы
___________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _____________________________________________________

Университет бойынша 20___ж __________________ №____ бұйрығымен бекітілген

Дайын жобаны (жұмысты) тапсыру мерзімі 20___ж _________________

Жобаның (жұмыстың) бастапқы деректері
___________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ ________________________________________________________________
___________________________________ _______________________________

Дипломдық жобаны (жұмысты) өңдеуге арналған мәселелер тізімі

___________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _____________________________________________________
Графикалық материалдардың тізімі (қажетті жағдайда)
___________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _____________________________________________________

Ұсынылатын негізгі әдебиеттер
___________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________

Жобаның (жұмыстың) арнайы тараулары бойынша кеңесшілері

Тарау
Кеңесші
Мерзімі
Қолы

Кафедра меңгерушісі ________________ ____________________________
(қолы) (аты-жөні)

Жоба жетекшісі ________________ ____________________________
(қолы) (аты-жөні)

Тапсырманы орындауға
қабылдадым, студент ________________ _____________________________
(қолы) (аты-жөні)

Дипломдық жобаны (жұмысты) орындау

ГРАФИГІ

Рет саны
Тараулар және қарастырылатын сұрақтар тізімі
Жетекшіге ұсыну мерзімі
Ескертулер

Кафедра меңгерушісі ________________ ____________________________
(қолы) (аты-жөні)

Жоба жетекшісі ________________ ____________________________
(қолы) (аты-жөні)

Тапсырманы орындауға
қабылдадым, студент ________________ _____________________________
(қолы) (аты-жөні)

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8
1.
Жалпы бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
9

1.1 Объектінің орны, құрылыс ауданының мінездемесі ... ... ... ... ... ..
9

1.2 Климат, рельеф, жергілікті құрылыс материалдармен қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

9

1.3 Су құбыр жүйесінің жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
11
2.
Техникалық бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13

2.1 Сумен қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
13

2.2 Санитарлық қорғау аймағы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..
13

2.3 Су тұтыну мөлшері, су шығыны және еркін қысым ... ... ... ... ... ..
16

2.4 Өрт сөндіру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
16

2.5 Сумен қамтамасыздандырудың жүйесі және сызбасы ... ... ... ... ...
21

2.6 Ғимарат құрылымдары сипаттамалары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
23

2.7 Ауыз суын залалсыздандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
32
3.
Құрылыс - жобалау бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
35

3.1 Негізгі жоспар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
35

3.2 "Қызылқайрат" елді мекенінің су қоймасы ғимараттарын электрмен жабдықтау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

37

3.3 Құрылысты ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
39

3.4 Рельфті горизонтальды жоспарлау және қолдану ... ... ... ... ... ... ..
41

3.5 Ғимараттың конструкторлық сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ...
42

3.6 Өрт қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
42

3.7 Коррозиядан сақтау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
42

3.8 Ішкі және сыртқы өңдеу ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
43

3.9 Өндірістік жұмыстардың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
43

3.10 Жер асты құбырларын төсеу ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .
44

3.11 Құрылыс-монтаж жұмыстары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
44

3.12 Электроэнергия және су қажеттілігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
45
4.
Экономика бөлімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
46

4.1 Сумен қамтамасыз ету нысандарының құрылыс құнын анықтау.
46

4.2 Пайдалану шығындарын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
46

4.3 Электроэнергияның құны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
48

4.4 Амортизация және күнделікті жөндеу шығындары ... ... ... ... ... ...
49

4.5 Судың өзіндік құнын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
50

4.6 Құрылыстың техника - экономикалық көрсеткіштері ... ... ... ... ...
50

4.7 Электр энергиясын қажеттенуі және оған кететін шығындар ... ...
51

4.8 Жанармай материалдарына кететін шығындар ... ... ... ... ... ... ... ...
51

4.9 Пайдалану қызметінің сметасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
52

4.10 Техника экономикалық көрсеткіштер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
52
5.
Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .
53

5.1 Коммуналдық-энергетикалық желідегі апаттарды қалпына келтіру жұмыстары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

53

5.2 Кәсіптік қауіпсіздікті қадағалау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
54

5.3 Санитарлық техникалық шаралар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
56

5.4 Ұңғыларды пайдаланудағы қауіпсіздік техникасы ... ... ... ... ... ... .
56

5.5 Сорап станцияларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы.
56

5.6 Су құбыры желісін пайдаланудағы қауіпсіздік техникасы ... ... ...
57

5.7 Хлораторда жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы ... ... ... .
57

5.8 Электр қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
57

5.9 Өртке қарсы сақтық шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
58

5.10 Объектілердегі тұрақты жұмыстардың негіздері ... ... ... ... ... ... ..
58

5.11 Объектіні сумен жабдықтау жүйесінің тұрақтылығы ... ... ... ... ..
59
6.
Қоршаған ортаны қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
60

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
65

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
66

КІРІСПЕ

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына арнаған биылғы Жолдауында республика бойынша орташа алғанда ауызсуға қолжетімділік 2020 жылы 100 пайызға жуықтауы тиістігін атап көрсеткен болатын. Қазақстандағы сапалы ауызсумен қамтамасыз ету мәселесі халықтың денсаулығын сақтаудың аса маңызды міндеті. Сондықтан бұл біздің басымдығымыз болмақ, - деді Мемлекет басшысы. Жақсы тұрмыстың өлшемі көп. Алайда халық үшін зәулім үй, жайлы төсек, қымбат көлік, сәнді киімнен бұрын шаңырағында тіршілікке қажетті қарапайым игіліктердің болғаны маңыздырақ. Солардың ішіндегі ең маңыздысы - ауызсу. Ел тұрғындарын тіршілік көзімен толық қамтуды мемлекеттің негізгі міндеті деп межелеген Үкімет су құбырларын жөндеу жұмысы мен жаңа желілердің құрылысына айрықша көңіл бөлуде.
Қазіргі таңда, ғаламның жылдам дамып келе жатқан шағында кез-келген мемлекеттің ойлайтыны келешек ұрпақтың саулығы, барлық жағдайы жасалған экологиялық таза қоғамда өмір сүруі. Ал, сондай қоғамда өмір сүріп, салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін, ең алдымен кез-келген тұтынушыға қажетті мөлшерде таза да сапалы ауыз су қажет. Су көп мөлшерде қала тұрғындарының мұқтаждары үшін жасыл желектерді суғарып баптау, үй-жай тұрмыстық шаруашылығы және басқа мақсаттар үшін қолданылады. Өнеркәсіп орындарында да су өте көп мөлшерде шығындалады. Судың сипаты мен оның дұрыс ұйымдастырылуы өндіріс бұйымдарының сапасы мен құнына едәуір себепші болады.
Біріншіден, бүгінгі күні сумен жабдықтау нысанын салу және пайдалануға беру бары - сында жүйелі әдістер жоқ. Қазіргі уақытта топтық су құ - быры салынғаннан кейін ауылі - шілік желілердің дайын бол - мауынан елді мекенге су беруге мүм - кін - шілік болмайтын жағдайларды көріп отырмыз. Оған елді мекенді сумен қамтамасыз ету инфрақұрылымын салу және пайдалануға беру бо - йынша бірыңғай оператордың жоқтығы себеп болуда. Нысандардың құрылысы аяқталғаннан кейін олардың пайдалану мәселесі де өзекті болып отырғанын жеткізді. Бүгінде сумен жабдықтау жүйесінде материалдық құрал-жабдықпен және кадрлық әлеуетпен қамтамасыз етілген қызмет көрсетуші кәсіпорындар аудан орталықтарында ғана бар. Ал олар қажетті құрал-жабдықпен де, мамандармен де қамтамасыз ете алмай отыр. Соның салдарынан сумен жабдықтау жүйелерінде апат жиі орын алып, желілер мен құрал-жабдықтардың істен шығуы, су берудің тоқтатылуы әркез қайталанып жатады.
Бұл дипломдық жобада Қызылқайрат елді мекенін ауыз су жүйесін қайта жобалап, яғни ескірген ауыз су жүйесін қайтадан жобалау арқылы елді мекенді таза ауыз сумен толық қамтамасыз ету болып табылады.

1 ЖАЛПЫ БӨЛІМ

1.1 Объектінің орны, құрылыс ауданының мінездемесі

Алматы облысының Талғар ауданы Қызылқайрат елді мекенінде су құбырларын салу және қайта өңдеу жұмыстары.
Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылық министрлігінің Су ресурстары комитетінің және елді мекеннің су тұтынушылар санына байланысты анықтамасына сүйене отырып жасалған жоба.
"Алматы Су Холдингі" МКК-на қатысты нормативтік құжаттарға сүйене отырып топогеодезиялық, инженер - геологиялық жұмыстар көлемі жасалынды.
"Алматы Су Холдингі" МКК-ның техникалық шешімі бойынша жасалынған тапсырмалар жобалау құжаттарына сай келеді [1].
Жобалануға арналған су құбырлары (І және ІІ сорапты станциясын көтеру және таза су қоймасы 600м3).
Су қоры болып жер-асты сулары болып табылады. Геологиялық барлау арқылы осы ағынды суларға екі қоймасының ұңғымасы жобаланып - біреуі жұмыс атқарушы, екіншісі қосымша болып отыр.
Алматы қаласынан "Қызылқайрат" елді мекеніне дейін 25 км. Құрылыс алаңынан 30 км қашықтықта Алматы темір жол станциясы орналасқан (1.1 - сурет).
Дұрыс пайдаланбағандықтан және оған жұмсалатын қаржының тапшылығы нәтижесінде қазіргі кезеңде Қызылқайрат елді мекенінің су құбыры жұмыс істемейді және де күрделі өңдеуді қажет етеді.
Болған жағдайға сүйене отырып "Қызылқайрат" елді мекенін "Алматы Су Холдингі" МКК-нің мәліметі бойынша өңдеу жұмыстарының көлемі анықталған. Қызылқайрат су құбыры пайдалануға 1989 жылы берілді.
Су қоймасын қалпына келтіру үшін "Қызылқайрат" " елді мекенінде бұрғылау жұмыстарын, және санитарлық қорғау зонасының құрылысы қажет. Бұл территорияда су қорын жинайтын ғимарат ІІ -көтергішті сорап станциясын жобалау, ол Қызылқайрат " елді мекенін ауыз суымен қамтамасыз ету үшін керек. Қызылқайрат " елді мекенін жақын арадан өтетін су құбырларына қосылмаған, сондықтан су құбырларының ажыратылмалы тарабын салу қажет [2].

1.2 Климат, рельеф, жергілікті құрылыс материалдармен қамтамасыз ету

Айтылған аймақты географиялық тұрғыдан қарастырса, тау баурайындағы құнарлы жазық пен кей жерлерінде топырағы тұзды, құрамында тез еритін тұз және гипс бар. Темір-бетонның тотқа төзімділігі (0,57-8,7гтәу) төменнен жоғарыға жатады.

10

Сурет 1.1 Қызылқайрат елді мекенінің географиялық орналасуы
Су құбырлары - сазды топырақты және құмды карбонатты - лайлы цементпен жұқа қабатпен қапталған. Жер асты суларының барлығы 25-65 м тереңдікте бар екені анықталған, шайқалу амплитудасы 0,8-1,0 м, топырағы шөгінсіз.
Топырақтың қату тереңдігі - 144 см, аймақтың сейсмикалық жағдайы - 8 балл. Трассаның кейбір учаскелері құмдақ және сазды топырақты, олар ҚНжЕ 3,02-01-83 сүйенгенде 1-ші типті топыраққа жатады, олар құбыр құрылысына әсер етпейді .
Аудан климаты Орталық Азия тау баурайының климатына тән болып келеді, жазы ыстық, қысы қысқа, ерекше суық емес. Жылдық ауаның орташа температурасы +8,9оС, Температураның ең жоғарғы көрсеткіші +38 оС, ең төменгі -35оС, қысқы ауаның орташа температурасы -4,5оС. Қарлы қабат -50 кгм2. Желдің қалыпты жылдамдығы - 2 м.
Топырақ 8,84 м дейін гипстелген. Кайнозойлық шөгінділер палеоген және неогендік лай , құм, және де жартылай құмды, құмдақ тас аралас топырақ. Алматы облысындағы Талғар ауданы 5 климаттық ауданға жатады, мұнда көбіне батыс желдері болады [3].
Климаттық мінездеме 3 кескіндемеде "Талғар" метеостанциясының мәліметтерімен берілген.
Топырақтың құрылыс құндылығы ҚНжЕ 4-5-82. 5 бөл. 1 - кестеде көрсетілген [1].
1) құмдақ- 1 экскаватормен өңдегенде.
2 бульдозермен
2) құм -2 - бір шөмішті экскватормен өңдегенде
3 - бульдозермен
3) 10-40см-ге дейінгі қуаттылы карбанатты - лайлы цементті құмдақ - тастарды "Клинбабы" (қопарғыш) көмегімен.
4) 40-см-лі қатты қабатты құмдақты жерлерді бұрғылы жарылғыштармен, Өңдеу категориялары олардың тығыздығының көлеміне қарай; 30%-8 категория өңделеді.
Негізгі құрылыс материалдары: сазды топырақ, қиыршық, жұмыр тастар , шөгінділер, құм және тас болып табылады.
Олар ауданда жеткілікті құрылыс материалдары мысалға, сазды топырақ "Қызылқайрат" " елді мекеніндегі құрылыс алаңынан 25 км, құм 28км, қиыршық тастар-5 км, ал тастарды-5 км қашықтықтан жеткізуге болады [4].
Таңдалған трасса мен құрылыс материалдары шығарылатын орындарда, шаруашылық қожалықтары, молалар , малдар , немесе басқа да ластану көздері, сәулет өнерінің ескерткіштері жоқ.

1.3 Су құбыр жүйесінің жағдайы

"Қызылқайрат" елді мекенінің су құбыры пайлалануға 1989 жылы берілді. Дұрыс пайдаланбаудың және оған жұмсалатын қаржының тапшылығынан қазіргі кезеңде "Қызылқайрат" " елді мекенінде су құбыры қа жұмыс істемейді және де күрделі жөндеуді қажет етеді [5].
"Қызылқайрат" " елді мекені "Алматы Су Холдингі" МКК-нің тапсырмасы бойынша су құбырлары тексеріліп, мынадай қайта өңдеу жұмыстары жүргізілуі қажет етеді:
1. "Қызылқайрат " " елді мекенінде бір ұңғыманы жөндеп, өнімділігін қалпына келтіру жұмыстарын, санитарлық қорғау аймағын құрып және 250 кВт қуаттылыққа төзімді электроөткізгіштікті жалғау қажет.
2. Басты су қоймасының жанында бұрғылау жұмысынан басқа ІІ көтергішті сорап станциясын - 3 дана ЭЦП сораппен қайта жарақтау .
3. "Көлден" көшесін сумен қамтамасыз ету үшін ІІ сорап станцияның ғимаратын күрделі жөндеуден өткізу және сорап пен техникалық құрал-жабдықтарды ауыстыру қажет.
4. "Қызылқайрат" елді мекенінің орталық бөлігінің су қойма ғимаратына дейінгі ұзындығы -3,814 км су құбыры жарамсыз жағдайда, ауыстыруды қажет етеді.
5. Елді мекенінде су қоймасын салу көзделген еді, бірақ қазіргі таңда салынбаған.
6. Су құрылғыларын салу кезінде электр қуатын барлық техникалық шарттарды сақтай отырып жұмыс істеп жатқан жерге ВП-10 кВт электр желісін қосу қажет.
7. Жұмыс обьектілеріне керек жөндеу және құрылыс машиналар мен механизмдермен қамтамасыз ету.

2 ТЕХНИКАЛЫҚ БӨЛІМ

2.1 Сумен қамтамасыз ету

Жобалау тапсырмасы бойынша Қызылқайрат елді мекенін сумен қамтамасыз ету үшін екі артезиан ұңғымаларын, №1 (біреуі Көлден көшесінің маңында) жөндеу және қайта жарақтауды қажет етеді (2.1 - кесте, 2.1 - сурет).
Ұңғыманың шығыны -11лсек құрайды.
Ұңғыманы барлау-пайдалану жобасы 2014 жылы "Проект" ЖАҚ жасаған.
Ұңғыма жайындағы жоба мәліметтер;
1. Ұңғыманың тереңдігі - 250м;
2. Шығынның болжамы - 11,0 лсек;
3. Тұрақты қалып - +9,0 м;
4. Қозғалыстың деңгейі - +30,0 м;
Талғар ауданындағы Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау департаментінің қорытындысы бойынша бұрғыдан алынған су "Ауыз суы" МЕСТ 2874-83 сәйкес келеді.

2.2 Санитарлық қорғау аймағы
Санитарлы қорғау аймағындағы болжау мен су құбырлары ғимараты ҚР ҚНжЕ 4,01 -02-2001ж. бойынша екі белдеуден тұрады [1].
Санитарлы қорғау аймағы су қоры ғимаратының санитарлы- эпиделисологиялық талаптарға сәйкес келуін қадағлайды.
1-ші белдеу арақашықтығы- резервуардан (немесе су қоймасы ) алаңның қоршалған дуалына дейін 30м құрайды. (ҚР ҚНжЕ 4,01-02-2001ж. сай)
І - аймақ белдеуі жер асты сумен қамтамасыз ету жалғы су қоймасы (ұңғыма) немесе тапталған су қоймасы ғимаратының ең соңғысымен арақашықтықта болуы қажет .
- таза жер асты сулары болса -30 м;
- орташа таза емес жер асты сулары болса -50 м;
Гидрогеологиялық есеп бойынша жұмыс істеп жатқан бұрынғы 180-280 м тереңдікте және де жақсы қорғалған суларға жатады, сондықтан 1-зоналы белдеуде -30 м қабылдаймыз.
1-ші белдеу территориясы темір-бетанды Н=2,4м қоршаған және көгалдандырылған.
2-ші белдеудегі шекараның қашықтығы -143,3 м тең.
3-ші белдеудегі аймақта сумен қамтамасыз ету үшін тұрғын жерлерді, құрылыс обьектілеріне рұқсат етілмейді, химиялық микробты ластаудан сақтауды көздейді.

----------------------------------- ----------------------------------- ----------

№
рн
Су пайдаланушылардың
түрлері
Өлшем
бірлігі
Су пай
Нормасы
Біркел-
кісіздік
коэф.
Мөл-
шері
Су мөлшері

Қазіргі жағдайы
Мөл
шері
Келешекте

м3
тәу
м3
сағ
л
сек

м3
тәу
м3
сағ
л
сек
I.
1.
Тұрғылықты аймақ
Ғимараттарды канализа-
циясыз ішкі су жүргізу
жабдықтарымен салу.

дана

150

1.2.2.08

290

52.2

4.5

1.25

348

62.64

5.42

1.50
2.
Ғимараттарды су алу колонкаларынан суды пайдаланумен бірге салу

дана

50

1.2.2.08

1450

87.0

7.45

2.09

1740

104.4

9.05

2.51
ΙΙ.
1.
Жеке мал
Ірі қара

бас

80

404

36.2

1.5

0.4

485

43.4

1.8

0.5
2.
Қойлар мен ешкілер
бас
6

1934
13.0
0.54
0.15
2320
15.59
0.64
0.18
3.
Жылқылар
бас
60

92.0
6,1
0.25
0.07
110
7.39
0.30
0.08
4.
Түйелер
бас
80

98.0
6.5
0.27
0.07
117
7.86
0.32
0.09
ΙΙΙ.
1.
Өндірістік аймақ
2 автокөлікке өрт депосы

дана

-

-1

1.44

0.06

0.017

1

1.44

0.06

0.017
2.
Қазандық
дана

-
-1
150.0
6.25
1.7
1
150
6.25
1.7
3.
ЦРМ
дана

-
-1
19.45
7.46
2.07
1
19.45
7.46
2.07
4.
60 автокөлікке арналғакн гараж
дана

-
-1
4.56
1.77
0.49
1
4.56
1.77
0.49

Жалпы:

376.5
30.14
8.3

416.73
33.07
9.13

Қарастырылған шығын-
дар, тәуліктік шығындардың 10%

37.65
30.14
0.83

41.673
3.307
0.913

Барлығы:

414.1
33.15
9.13

458.4
36.377
10.043

Кесте 2.1
14
"Қызылқайрат" елді мекенінің су пайдалану кестесі 15

Сурет 2.1 Қызылқайрат елді мекенін сумен қамтамасыз етудің бас жоспарының сұлбасы
Қызылқайрат елді мекені бойынша мәліметтер.
Ауыл әкімшілігі бойынша:
Ι. Барлық халық саны -- 1450
ΙΙ. Барлық тұрғын үйлер саны -- 190
ΙΙΙ. Су құбыры қандай мекемелерге қосылады.
1) Емхана -- 16 орын; 6) Пошта -- 1;
2) Мектеп -- 450 бала; 7) Телестанция -- 1;
3) Бала бақша - 450 бала; 8) Мед. Пункт -- 1;
4) Ауыл әкімшілігінің кеңесі -- 12 жұмысшы; 9) От жағатын орын -- 2 пеш.
5) Мәдениет үй -- 1;

2.3 Су тұтыну мөлшері, су шығыны және еркін қысым

Су тұтынушы саны Қызылқайрат елді мекені әкімшілігінің анықтамасы және бағдарлама жоспары бойынша анықталған [6].
Су тұтыну мөлшері ҚР ҚНжЕ - 4,01-02-2001ж бойынша қарастырылған.
Су колонкасынан тұтыну үшін арналған құрылыс. Орта есеппен алғанда 1 тұрғынға -50 лтәу. 1 тұрғынға жіберілетін суғару суды орта есеппен -50 лтәу (2.1-кесте, 2.2 - сурет).
Ішкі су құбырлары бар ғимараттың , бірақ сарқынды суды ағызатын жер астындағы түтіктер жүйесі жоқ елді мекендерде-150 лтәу (2.2-кесте, 2.3 - сурет).
Су тұтынушылар көбі суды су құбырларынан жер бетінен шығарылған жерден пайдаланады, сондықтан су құбырларында судың еркін қысым, Нсв пайда болады. Ол мына формуламен есептеледі:
Нсв=Н + hпат + hсв
(2.1)
мұнда: Н-судың геометриялық биіктіккекөтерілуінің ең биік нүктесі, м;
hпат - құбырлардағы қысым шығыны, м;
hсв - 1қабатты құрылыстан калонкадан ағатын судың еркін қысымы-10 м, ал үй қабаты қосылған сайын - 4 м қосылады.
Еркін қысым екі қабатты үйлерде-14 м, ал өрт болған кезде тармақтағы еркін қысым-10м; ҚР ҚНжЕ 4,01-02,2001ж. п.2.26, п.2.30. бойынша

2.4 Өрт сөндіру

Сырттағы өрт сөндіру гидрантағы автосораптармен, тармақтан 150м арақашықтықта орналасады. ҚР ҚНжЕ 4,01-02-2001-дің 5-кестесі бойынша "Қызылқайрат" елді мекенінің 1500 тұрғындарына судың шығынын 10лсек деп алу қажет [1, 4, 7].
Өрт болған жерді біреу деп, ал өрт сөндіру уақыты 3 сағат деп есептеледі.
Ішкі өрт сөндіруге 5лсек. (2 тамшы 2,5лсек.) деп 300 орынды мәдениет үй ғимаратына кететін су мөлшерін есептейді.
Өрт сөндіруге арналған су қоры 3 сағат бойы беріліп тұруы қажет және де шаруашылық - ауыз суының барынша мол болуын қадағалау қажет.
Судың шығыны еден жууға, душ т.б. есептелмейді.
Әрбір "Қызылқайрат" елді мекеніне кететін өрт сөндіру суларының шығыны мына формуламен есептеледі:
Wjhn = 2 (QH + Qв ) + Qшаруа
(2.2)
мұнда: Qн - сыртқы өртті сөндіруге арналған судың шығыны.
Qв - ішкі өртті сөндіруге арнарған судың шығыны.
Qшаруа - шаруашылық және өндіріске келетін ең жоғарғы су шығыны.

Кесте 2.2
"Қызылқайрат" елді мекенін орталығында тәулік сағаттары бойынша максимальды-тәуліктік су мөлшерін анықтау

сағ
тәул

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Тұрғылықты
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
сектор
Өндірістік
сектор
Жалпы су
пайдалану м3сағ

----------------------------------- ----------------------------------- ----------
%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
м3сағ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
%
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
м3сағ

0-1
1,5
3,62
2,5
2,63
6,2531
1-2
1
2,41
2,5
2,63
5,0467
2-3
1
2,41
2,5
2,63
5,0467
3-4
1
2,41
2,5
2,63
5,0467
4-5
1,5
3,62
2,5
2,63
6,2531
5-6
2
4,83
2,5
2,63
7,4594
6-7
3
7,24
5
5,27
12,506
7-8
2,5
6,03
5
5,27
11,3
8-9
5
12,06
5
5,27
17,332
9-10
5
12,06
5
5,27
17,332
10-11
7
16,89
5
5,27
22,157
11-12
5,5
13,27
5
5,27
18,538
12-13
4,5
10,86
5
5,27
16,125
13-14
5
12,06
5
5,27
17,332
14-15
5,5
13,27
5
5,27
18,538
15-16
6
14,48
5
5,27
19,744
16-17
5
12,06
5
5,27
17,332
17-18
4,5
10,86
5
5,27
16,125
18-19
6
14,48
5
5,27
19,744
19-20
7
16,89
5
5,27
22,157
20-21
9
21,71
5
5,27
26,982
21-22
7
16,89
5
5,27
22,157
22-23
3
7,24
2,5
2,63
9,8721
23-24
1,5
3,62
2,5
2,63
6,2531
Барлығы
241,27

105,36
346,63

Сурет 2.2 Тұрғындар секторының тәуліктік су пайдалану графигі

Сурет 2.3 Өндірістік секторының тәуліктік су пайдалану графигі
Кесте 2.3
"Қызылқайрат" елді мекенінің орталығындағы су тегеурінді мұнараның реттеуші сыйымдылығының есебі

сағ
тәул.

Сорғылармен
су беру

Су
пайдалану

Резервуарға
келіп түсу

Резервуардан
шығатын
су мөлшері

Резервуарда
қалғаны

0-1
19,0
8,01
10,99
-
10,99
1-2
19,0
6,8
12,2
-
23,19
2-3
19,0
6,8
12,2
-
35,39
3-4
19,0
6,8
12,2
-
47,59
4-5

8,01
-
8,01
39,58
5-6

9,21
-
9,21
30,58
6-7
19,0
11,63
-
11,63
18,74
7-8
19,0
10,42
8,58
-
27,32
8-9
19,0
16,45
2,55
-
29, 87
9-10
19,0
16,45
2,55
-
32,42
10-11
19,0
21,28
-
2,28
30,14
11-12
19,0
17,66
1,34
-
31,48
12-13
19,0
15,25
3,75
-
35,23
13-14
19,0
16,45
2,55
-
37,78
14-15
19,0
17,66
1,34
-
39,12
15-16
19,0
18,87
0,13
-
39,25
16-17
19,0
16,45
2,55
-
41,80
17-18
19,0
15,25
3,75
-
45,55
18-19
19,0
18,87
0,13
-
45,68
19-20
19,0
21,28
-
2,28
43,4
20-21

26,11
-
26,11
17,29
21-22
19,0
21,28
-
2,28
15,01
22-23
19,0
12,01
-
7
8,01
23-24

19,0
8,01

-

8,01

0

Өрт сөндіруге арналған су қоры резервуарларда сақталады, керек кезінде шаруалық сораптарды автаматты түрде өшіріп, өрт сөндіру сораптары іске қосылады.
2.5 Сумен қамтамасыз ету жүйесі және сызбасы

Жоба бойынша сумен қамтамасыз ету жүйесін шаруашылық - ауыз суымен және өрт сөндіруге арналған суларды қосуды қарастырады [8].
Сумен қамтамасыз ету сызбасы келесідегідей:
Су І-ші сатыдағы бұрынғы сорабымен 1 бөлімдегі резервуарға берілді, одан 2-ші сатыдағы сорап станциясының суағарларына қосылады, келешекте 3-ші сатыдағы таза суды сақтайтын резервуар, ал одан су мұнарасы мен су құбырларына жіберілетін сорап станциясы салыну, жоспарланып отыр (2.4 - сурет).
Сумен қамтамасыз ету сызбасы бойынша мына құрылыстарды салу алда жоспарланып отыр.
1. ЭЦВ сорапты су өңдеу ұңғымасы ТЖ 901-2-0146. 86, шамасы 3,0х4,5 м.
2. 2-ші сатыдағы , су өткізгіш сораптар ЭЦВ 8-40-60 ЦНс - м3сағ.- м.-11квтсағ. - 3 дана ТЖ 901-2-161-88, шамасы (6х12м) -2 дана.
3.Таза су резервуары - 2 дана, Сыйымдылығы -500м[3], шамасы 12х12м. ТЖ 901-4-63,83.
4. "Аквалар" қауіпсіздендіру қондырғысы бар ғимарат, 6,0х6,0м - мөлшерлі.
5. 1 ұпайлы әжетхана.
"Қызылқайрат" елді мекеніндегі сорап станцияларының суағар ғимаратының құрамында;
1. 3-ші сатыдағы су өткізгіш сорапты 3 агрегатқа, ТЖ 901-2-161-88.
2. Судың қысыммен сақтайтын болат мұнара, Рожнов жүйесі бойынша заудта жасалынған, сыйымдылығы 50 м3, биіктігі Н = 18,0 м ТЖ 901-5-29 бойынша
3. Таза су резервуары 250 м[3] сыйымдылығы - 2 дана ТЖ 901-4-63,83
4. "Аквалар" қауіпсіздендіру (немесе суды залалсыздандыру) қондырғысы, 6,0х6,0 м мөлшерлі.
Рожков жүйесі бойынша заудта жасалынған суды қысыммен сақтайтын болат мұнара сыйымдылығы 50м[3], биіктігі Н=18,0м, ТЖ 901-5-29 бойынша елді мекенді жерде телецентр маңында орналасқан және де басты жоспар (генплан) бойынша жобаланған [9].
1-ші сатыдағы сорапты станциясының резервуарға дейінгі суағары, ал резервуардан 2-ші сатыдағы сорапты станцияға, ал 2-ші және 3-ші сатыдағы сорапты станциядан қоршауға дейінгі санитарлы қорғау аймағы полиэтиленді МЕСТ 10704-91-лі дәнекерлі болат құбырлардан тұрады.
"Қызылқайрат" елді мекеніне дейінгі су құбырларының тармақтары ПЭНДРЕ100, SBR17 маркілі d = 32, 110, 160 (мм) МЕСТ 18599-2001 сәйкес құбырлары қолданылады [10].

22

Сурет 2.4 Сумен қамтамасыз ету жүйесінің сұлбасы

2.6 Ғимарат құрылымдары сипаттамалары

1-ші сатыдағы сорап станциясы
1-ші сатыдағы сорап станциясының қажетті жұмыс істеу есебі - 37,00 м3сағ. немесе 10,28 лсек сәйкес.
Жоба бойынша "Қызылқайрат" елді мекенін сумен қамтамасыз ету үшін 11,0 лсек. шығымын алу үшін ұңғымадағы су деңгейін 30 м төмендету қажет [11].
Сораптың су көтеру қабілетін мына формуламен есептейді.

Нк = Hr + Hn + Hн + Hc
(2.3)

мұнда: Hr - резервуардағы судың ең жоғарғы деңгейі мен ұңғымадағы судың динамикалық деңгейінің геодезиялық айырмашылығы.
Hr = 25,0 + 2,5 = 27,5 м
Hn-Суағарда сораптан резервуарға дейін және жергілікті су шығындары.
Hn = 1,5 м
Нн -қысымның сораптағы шығыны, 1 м
Нс -еркін құйылу қысымы , 2 м

Нн = 27,5 + 1,5 + 1,0 + 2,0 = 32,0 м

Су қысымы мен шығынын есепке ала отырып, жоспар бойынша ЭЦВ 8-40-60 (біреуі қолдануда, ал екіншісі қорда) сораптарды қолдану көзделген (2.4-кесте 2.5 - сурет).

Кесте 2.4
Сораптың техникалық сипаттамасы
Сорап
маркасы

Сорап
Электродвигатель
агрегат
салмағы, кг
даяр-
лаушы
зауыт

шығын
м3сағ.

Қы-сым
м

үлгі,
түрі,
типі
қуатты-
лығы,
квт
айналу
саны,
айналу
мин

ЭЦВ
8-40-60

40

60

2ПД-
ЭВ
11-180
11,0
3000
98
Ресей
Гидро-маш
Сервис
ЭЦВ
8-25-200

25
300
2ПД-
ЭВ
32-300
32,0
3000
190
Гидро-маш
Сервис

Сурет 2.5 ЭЦВ 8-40-60 және ЭЦВ 8-25-300 сораптары
2-ші сатыдағы сорапты станция ТЖ 901-2-161-88
№1 бөлімшеде 6 сорап ЦНС 3 данадан орнату көзделген, әрқайсысына бөлек суағардан (2.5 - кесте, 2.6 сурет).
2-ші сатыдағы сораптың "Қызылқайрат" елді мекеніне таңдалады. ЦНС-13-70 маркілі сорап-ғимараты (2 қолдануда, 1-і қорда)
қысым - 70,0 м
айналу жиілігі -2950 айналумин.
қуаттылығы-11,0 квт.

Кесте 2.5
2-ші көтеру сораптың техникалық сипаттамасы

Сорап

маркасы

Сорап
Электродвигатель
Агрегат
салмағы

кг
Даярлаушы зауд

шығын

м[3]сағ

қысым

м

типі

қуатты
-лығы
квт

айналу
саны

ЦНС-
13-70
13,0

70,0

А02-
62-2
11,0

2950

457,0

гидромаш
сервис
ЦНС-
13-70

13,0

105,0

А02-
62-2

11,0

2950

457,0

-ІІ-

"Қызылқайрат" елді мекеніне дейінгі қысымның шығынын анықтаймыз.

Hn = hr + hn + hн + hсв
(2.4)

мұнда: hr- жердегі белгі, және де өрт қауіпсіздігіне қажетті резервуардағы су қорының белгісі- 182,00 м;

hr = 182,0 - 174,0 = 8,0 м

hn - суағар ұзындығы бойынша қысым шығыны - 3,814 км "Қызылқайрат" елді мекеніне дейін, d=110 мм
hn = 3,650 x 9,5 = 36 м
d = 110 мм v = 0,83 мсек
hн - сорап станциясындағы құбырлардағы қысым шығыны, 2 м деп алынады.
hсв - еркін қысым -10 м

Hn = 8,0 + 36,0 + 2,0 + 10 = 56,0 м.

1-басқару және қорғау станциясы (СУЗ); 2-манометр; 3-жапқыш; 4 су жинақтайтын ыдыс; 5 - сүзгі

Сурет 2.6 ЭЦВ сорабымен жабдықталған ұңғыманың сұлбасы

"Қызылқайрат" елді мекенінің су мұнарасы
Су мұнарасы 10 минуттық сыртқы және ішкі өртке қарсы арналған судың сыйымдылығын сақтайды және де күнделікті шаруашылықта қолданылатын сумен қамтамасыз етеді. Су мұнарасындағы бактың сыйымдылығы мынаған тең;

Wвб = Wрет + [((Qн + Qв) + Qx)] x 0,6.
(2.5)

2.3 - кесте бойынша су мұнарасының сыйымдылығы 45,68 м3 тең , жоба бойынша сыйымдылық 50 м3 көзделіп отыр [12].
мұнда: Wрет-реттеуші сыйымдылық,
Qн, Qв - сыртқы және ішкі өрт сөндіруге арналған судың лс шығыны.
Qх - шаруашылыққа және ауыз суына кететін су шығыны.
Мұнараның биіктігін есептеу кезінде бактағы судың мөлшері аз, бірақ керек көлемдегі судың қысымы жоғары болу қажет.

Нб = Нсв + Нг + Еr = 10,0 + (-0,5) + 7,2 = 16,70м
Нг = 180,50 м (су мұнарасы), Н = 180,0 м-негізгі нүкте
Нг = 180,50 - 180,00 = +0,5 м

мұнда; Нсв - негізгі нүктедегі еркін қысым -10 м.
Нг - негізгі нүктедегі геодезиялық айырмашылық және су мұнарасының орналасқан жері; 180,50 - 178 = 2,5 м
Еr- негізгі нүкте бойындағы қысымның шығыны 1,5х6,55 = 7,2 м

Сонда су мұнарасының биіктігі 18,0 м, сыйымдылығы 50м3, ТЖ 901-5-29 болуы қажет.
"Қызылқайрат" елді мекеніндегі резервуар сыйымдылығының суды реттеу көлемі, өрт сөндіруге арналған қор мен 12 сағаттық авариялық қоры ҚР ҚНжЕ 4,01-02-2001. П.8,4-3,4 кестесі сәйкес болуы қажет [1, 13].
Резервуар. Таза судың көлемі;

Wрез = Wрет + Wпож + 12Wав = 76,00 + 219,0 + 228,0 = 523,0 м3

мұнда: Wрез - резервуардағы реттеу сыйымдылығы
Wпож - өрт қауіпсіздігіне арналған су қоры
Wав - авариялық су қоры

Құрылысқа әрқайсысының сыйымдылығы 250 м3 екі резервуар ТЖ 901-4-63,83 қабылданды. № 1 бөлімде резервуар сыйымдылығының суды реттеу көлемі, өрт сөндіруге арналған қор мен 12 сағаттық аварияның қоры ҚР ҚНжЕ 4,01 -02-2001. П.8,4-3,4 кестесі сәйкес [1, 13].

Wрез= Wрет+ Wпож+ 12Wав=262,0+274,0+446,4=982,0 м3

мұнда: Wрет - резервуардағы реттеу сыйымдылығы
Wпож - өрт қауіпсіздігіне арналған су қоры
Wав - авариялық су қоры

Сурет 2.7 Типтік жоба (ТЖ 901-5-29) бойынша жасалынатын Рожновскийдің ВБР-25 арынды су мұнарасының сұлбасы

Сурет 2.8 Типтік жоба (ТЖ 901-5-29) бойынша жасалынатын Рожновскийдің ВБР-25 арынды су мұнарасының көрінісі

Сурет 2.9 Типтік жоба (ТЖ 901-5-29) бойынша жасалынатын резервуар

Құрылысқа әрқайсысының сыйымдылығы 500 м3, екі резервуар ТЖ 901-4-63, 83 кестесі сәйкес.
"Қызылқайрат" елді мекеніндегі 3-ші көтеру сорап станциясы.
3-ші сатыдағы "Қызылқайрат" елді мекенінің сорап станциясының шаруашылық - ауыз су өңдеу өнімділігі №2 кестеде су тұтынудың шығыны қазіргі таңда - 33,15 м3сағ. екендігі көрсетілген, ал болашақта - 36,38 м3сағ. болмақ [14].
Шаруашылық ауыз су сорабының су көтеру қабілеттілігі мына формуламен есептеледі:

Н = hг + hп + hн + hс;
(2.6)
мұнда:
hг - жер беті және өрт қауіпсіздігін қажетті резервуардағы су қорының белгісі - (180,50-178,00) =2,5 м
hп - суағар ұзындығы бойынша қысым шығыны сораптың 10% жергілікті шығын,
hп =40,0 м х 4,91= 0,20 ≈ 1,0 м
hн - сорап станциясындағы қысым шығыны - 2,0 м;
hс - еркін қысым немесе су мұнарасының биіктігі -18 мм;

Н = 2,50 + 1,0 + 2,0 + 18,0 = 23,5 м

Құруға 3 сорап белгіленген (біреуі қосылыста, біреуі қорда және біреуі өрт сөндіруге) К 65-50 маркілі-2 дана, 25 м3сағ өнімділігімен Н = 40,0 м қысым, қуаттылығы-11,0 кВт, 3000 айналыммин-айналым саны. Сорап құны Келет АҚ сайт парағынан алынған (2.6-кесте).

Кесте 2.6 - Cораптың техникалық көрсеткіштері

Сорап
маркасы

Сорап
Электродвигатель
агрегат
салмағы

кг
даярлаушы
зауд

шығын

м3сағ
қысым

м
типі

қуатты-
лығы
квт
айналу
саны

К-65-
50-160
25,0

32,0

А 02
-32-2
5,5

3000

гидромаш
Сервис
К-80-
50-200а
45,0

40,0

А02
-61-2
11,0

3000

129,0

-ІІ-

Су құбырының ажыратылмалы тармағы.
Су қоры ғимаратына суды жеткізу суағары ажыратылмалы сақиналы су құбырларына дейінгі ара қашықтығы 0,7 м-ден 2 тармаққа бөлінуі қажет.
Өшіру жапқыштарын орналастыру үшін Д-2000 мм құдық ескерілген. Елді-мекен су құбырлары сақиналы тұйықтама учаскелі тармақтармен жобаланған.
Суағар және тармақтағы жүйе НБРЕ 100, SBR17, МЕСТ 185999-2001, диаметрі - 110, 160 мм полиэтиленді құбырларды қолдану қарастырылған. Суағар жүйесінде және суағар тармақтарында темір бетонды сақиналы су өткізгіш құдықтар, диаметрлері - 1000, 1500, 2000 мм (ТЖ 901-09-11,84) тиісті арматурасымен, өрт гидранттары мен су колонкасы орналасады [1, 35].
Гидравликалық есеп бойынша жүйе құбырларының тиісті диаметрлі гидранттардың ара қашықтықтары-150 м
Су колонкалары-100м. радиустағы қашықтықтағы әсері бойынша есептелген.
Су қорын сақтайтын ғимараттарды қоршау үшін МЕСТ 10704-90 бойынша 114-159 мм электробалқытқыш құбырлар қолданылады.
Жапқыштар 3046 БР маркілі, диаметрі 80, 100, 150мм. МЕСТ 8437-75 сәйкес шайышнан жасалады. Барлық реттеуші арматуралар және фасонды бөлшектер құдықта орналасады. Құдық көлемі құбырлардың диаметріне байланысты және құдықта орналасқан арматура мен фасонды бөлшектерге байланысты болады [15].
Құдықтың тереңдігі жер астынан өткізілген құбырлардың орналасу тереңдігі және жер қабатының суықтан қату тереңдігіне байланысты болады.
Негізгі құбырларды орналастыру тереңдігі инженер-геологиялық қорытындысы бойынша 1,94 - 2,25 м ал құмды жерлерде ҚНжЕ 4.01-02-2001 п 8,42 бойынша 144 см+0,5 см. Суы тұзды (2,1-4,5 гл минерализациясы), хлорлы-сульфатты, натримагнилді. ҚНжЕ 2.03.11-85 сәйкес бетонға қарсы сульфат, көмірқышқылдың басымдылық бар.
Топырақ құрамындағы тез ерігіш тұздар мен гипс тұздалған.
Олардың темір бетонға қарсы каррозиялық шапшаңдығы (0,57-87 гтәу.). Каррозиядан қорғау үшін құбырларды корбанат кальциядан жұқа қабатты пленкамен қапталады.
Ал сыртқы болат құбырлар мен олардың кейбір бөліктері резинді-битуммен сақталады.
Болат құбырлардың іш жағынан сақталуы үшін ЭКА-15 (этинол 85 ерітінді) этинолдік лак қолданылады.
Ғимарат алаңдары, трасса учаскелері құмдақ және сазды топырақтармен ҚНжЕ 2,02,01-83 бойынша (топырақтың өз салмағынан отырған топырақ - 5 см), және скв,86 ІІ-типті топырақты жағдайлар (топырақтың өз салмағымен отырған - 9,4 см).

2.7 Ауыз суын залалсыздандыру

"Қызылқайрат" су құбырындағы суды залалсыздандыру, суағар ұзындығы; "Қызылқайрат"- 4,0 км; "Қызылқайрат" елді мекендерінде үш су қоймасы бар ;
1. Басты су қоймасы "Қылты" учаскесінде. Алматы облысы Талғар ауданындағы "Қызылқайрат" су құбырындағы суды залалсыздандыру құрылғыларының өнімділігі 892,97м3тәу [16].
Суды залалсыздандырудың технологиялық үлгісі; ұңғымадан негізгі су қоймасына дейінгі суды тексеру.
Суды залалсыздандырудағы мөлшер ҚНжЕ - 3,01,067,97 және әдістемелік нұсқауға сәйкес келу қажет.
Ауыз суын залалсыздандыру үшін электрлі активті әдісті қолданудағы жабдықтар мен қондырғылар ұсынылады.
1. "Аквахлор" қондығысы газды оксидиантты өндіргіші.
2. СТЭП -10Н-120-01 қондырғысы анолитті өндіру үшін.
Айтылған қондырғылар ғимараттың 12м2 және оператордың жұмыс орнын санағанда алуы қажет. Ғимараттың ішіндегі температура қыс айларында 10 С төмен болмауы қажет. Құрылғылармен жұмыс істеу үшін бір ғана оператор қажет. Суды жеткізу барысында олардың құбырда қатып қалмауын қадағалау қажет [17].
Су көлемі - 2,0 м3сағ кем болмау қажет.
Ғимарат ішінде вентиляция, сарқынды суды қабылдап алатын құбырлар және электр қуатының болуы қажет.
НПФ "Бипарз", "Мердігер" ЖШС стандартқа сай емес жабдықтар жасауға; тұзды ерітінді сақтауға арналған сыйымдылықты,0,2-2,0м3 көлемі, анолитке арналған 0,2-1,0 м3 сыйымдылықты, стөлдерді тапсырыс береді.
Жабдықтардың техникалық қасиеті.
1. "Аквахлор" электрлі активті құрылғы суда газды оксидианттар арқылы ауыз суын, шайынды суды, жай суды, шомылу-жүзу бассейіндеріндегі суды залалсыздандыру үшін қажет [18].
* Оксидиант өндіруі 350-1500 гсағ дейін;
* Үлкен көлемді гидроблоктарды 800х600х1000мм, салмағы 35,0 кг астам;
* Керек қуаттылық 3-10 квт дейін
* Сіңіру блоктарының импульсы - 4 дана (50х25А)
* Басқару бөлігі -1 дана
* Тұзды сорап - дозатор -1 дана
2 СТЭП -10Н-120-01 қондырғысы анолит ерітіндісін тұз ерітіндісінен сүзу, ол ауыз суын залалсыздандыруға қажет дезинфекция жасайды.
* Анолиттің өндірілуі 40-120 лсағ дейін;
* Үлкен көлемді гидроблоктарды 410х330х180 мм, салмағы-15,0 кг;
* Қолдану қуаттылығы-200-600 Вт;
* Сіңіру блоктарының импульсы-1 дана (600 Вт)
Әр бөлек агрегаттар полихлорвинилдік d=5-200 мм шлангпен жалғанады [19].
Алматы облысы Талғар ауданы "Қызылқайрат" су құбырын реконструкциялауға керекті құрылғылар жинағы, бір күндік су қолдану көлемін ескерген жағдайда;
1. "Қылты" учаскесіндегі негізгі су қоймасының өнімділігі - 892,97 м[3]тәу. құрайды.
* СТЭП қабылдау құрылғысы - 120 лсағ.
2. "Қызылқайрат" елді мекенінің су қойма ғимаратының негізі.
* Су қоймасының өнімділігі - 458,40 м[3]тәу;
Жұмыс құнына мыналар жатады:
*Жабдықтармен қамтамасыз ету, монтаж, жөндеу, суды залалсыздандырудағы технологиялық режим және мамандарды оқыту;
* Монтаж, стандартқа сай емес жабдықтарды дайындау, құбырларды ажырату, сарқынды суды қабылдайтын құбырларды, НПФ "Биларз" келісімі бойынша венгтиляцияны орнықтыру [20];
* Обьектіні өткізуден кейінде НПФ "Биларз" еңбек етеді.
Сумен қамтамасыз ету жүйесін техникалық пайдалануы бойынша қысқаша мәлімет.
Сумен қамтамасыз ету жүйесінің нәтижелі жұмыс істеуі оны дұрыс пайдалануға байласты.
Негізгі сумен қамтамасыз ету жүйесін және ғимаратты пайдалану болып мына міндеттер жатады.
1. Суды керек көлемде керекті қысыммен таңдаусыз өткізіп түзу.
2. Судың керек көлемі.
3. Қолданылатын жабдықтар мен құрылғылардың дұрыстығы, оларды әрдайым тексеріп тұру, авариялық жағдайға жеткізбеу.
4. Тұтынушыға жеткізілетін судың сапасы әрдайым тексеріп тұру.
5. Бақылау-өлшеуіш аппаратураларын қадағалау.
6. Су құбырларының қысқа дайындығын
7. Еңбекші қорғау және технькалық қауіпсіздікті сақтаудағы жұмыстар
8. Үй ішіндегі су құбырларының жарамдылығын бақылау
Су құбыр жүйесін пайдалануда олардың санитарлық жағдайын қадағалау. Сондықтан барлық су құбырлары бар ғимараттарды [21]:
а) Суды сақтау және залалсыздандыруда санитарлы қорғау
б) Су құбырларының жүйесін және жабдықтарды кейде тазалап дезинфекциялау
в) Жаңа немесе өңдеуден өткен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.