Таңдалған BICC протоколының қысқаша сипаттамасы
АҢДАТПА
Берілген дипломдық жобаның тақырыбы - BICC протоколының
негізіндегі SoftSwitch құрылғыларының өзара әсер етуінің функционалды
моделін өңдеу.
Дипломдық жобада дестелік желілердің дамуы, оның ішінде классикалық
телефон желілерінен артықшылықтары қарастырылған Сонымен қатар
таңдалған құрылғылардың техникалық сипаттамалары, желідегі әсерлесуге
арналған хаттамалар қарастырылды. Транспорттық желі, құрылғылардың өзара
әсерлесу жүктемесі, SoftSwitch сипаттамаларын есептеу жүргізілген.
Қауіпсіздік
шаралары қарастырылған: бөлмені кондиционирлеу,
монтаждау мен жөндеу жұмыстары кезіндегі шаралар. Берілген функционалды
моделді енгізу кезіндегі бизнес жоспар жасалынды.
АННОТАЦИЯ
Тема данной дипломной работы - разработка функциональной модели
взаимодействия устройств SoftSwitch на базе протокола BICC.
В дипломном проекте рассматривается развитие пакетных сетей, в том
числе их преимущества перед классическими телефонными сетями.
Разработана функциональная модель взаимодействия устройств. Рассмотрены
технические характеристики выбранного оборудования, протоколы для
взаимодействия сети. Произведен расчет транспортной сети, нагрузки
взаимодействия устройств, расчет характеристик SoftSwitch.
Рассмотрены аспекты безопасности: кондиционирование помещения,
условия работы при монтаже и ремонте. Рассчитаны капитальные затраты на
внедрение данной функциональной модели.
ABSTRACT
The theme of this diploma project - the development of a functional model of
interaction of SoftSwitch devices based on protocol BICC.
In the diploma project examines the evolution of packet networks, including
their advantages over classical telephone networks. A functional model of devices'
interaction was developed. Examine the technical characteristics of the selected
equipment, protocols for network connectivity. There was made calculation of the
transport network, the load of device interaction, the performance of SoftSwitch was
calculated.
Aspects of Security were considered: air conditioning of facilities, working
conditions for installation and repair. Capital costs for implementation of this
functional model were calculated.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Келесі ұрпақ желісіне өту себептері
1.2 Байланыстарды басқару құрылғылары
1.3 Voice over IP
1.4 Таңдалған BICC протоколының қысқаша сипаттамасы
1.5 SoftSwitch қондырғысының өзара әрекеттесуінің функционалдық
моделінде дайындалған протоколдарының сипаттамасы
1.6 Міндеттің қойылуы
8
9
9
10
15
16
19
26
1.7 BICC
протоколы негізінде SoftSwitch қондырғысымен өзара
26
әрекеттесетін функционалды модель
1.8 Жабдықтарды таңдау
2 NGN ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУМЕН ТРАНСПОРТТЫҚ
ЖЕЛІНІ ЕСЕПТЕУ
2.1 Бастапқы деректер
2.2 Мультисервисті дестелік желінің абоненттік концентраторлар мен
транспорттық шлюздерінің сипаттамаларын есептеу
2.3 Softswitch сипаттамаларын есептеу
28
34
34
37
46
2.4
Транспорттық желіде ақпараттар ағынын таратудың
48
маршруттарын анықтау
2.5 Транспорттық желі коммутаторларының әсерлесуіне қажетті
интерфейс таңдау
3 БИЗНЕС ЖОСПАР
3.1 Түйін
3.2 Компания және сала
3.3 Қызметтерді (өнімдерді) бейнелеп жазу
3.4 Нарықтық өтімді талдау. Нарық қызметтерін зерттеу
3.5 Менеджмент
3.6 Маркетинг стратегиясы
3.7 Қаражаттық жоспар
3.8 Табысты есептеу
3.9 Пайдалану шығындары
3.10 Экономикалық тиімділіктің көрсеткішін есептеу
4 БАЙЛАНЫС ҚҰРЫЛҒЫЛАРЫН МОНТАЖДАУ ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТ
КӨРСЕТУ КЕЗІНДЕГІ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1 Жалпы ережелер
4.2 Артық жылуды жою үшін қажетті ауа алмастыруды есептеу
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
А ҚОСЫМШАСЫ
Ә ҚОСЫМШАСЫ
51
53
53
53
54
54
55
56
56
57
58
61
63
63
66
71
72
Б ҚОСЫМШАСЫ
В ҚОСЫМШАСЫ
КІРІСПЕ
Дестелік технологиялардың кеңінен таралуымен және классикалық
телефон опрераторлардың жоғалуы туралы аппокалиптикалық болжамдарымен
байланысты телекоммуникациялық нарықтың көптеген сарапшылары дестелік
технологияларға негізделген желілермен қатар классикалық телефон арналарын
қамтамасыз ететін арналар коммутациясы бар желілер болады деген ойға келді.
Мұндай қорытынды желілердің әр түрінен түсетін табысты салыстыруға
мүмкіндік береді. Мәліметтер таратудың трафигының көлемі өскенімен
берілген қызмет түрі беретін табыс әлі телефон қызметімен теңесе алмайды.Бұл
жағдайға тіке қарауға тарифтердің біртіндеп түзелуі себепкер болды. Дестелік
желілер тарапынан жаңа белсенді бәсекелестер пайда болғандықтан
классикалық телефон операторларына халықаралық телефон байланысының
трафигын айтарлықтай кемітуге тура келді, өз кезегінде дауыстық
хабарламаларды дестелік желілер арқылы жіберумен айналысатын үлкен
компаниялар бизнес класстың тұтынушыларын тарту үшін көрсетілетін қызмет
түрлерінің сапасын жақсарту керек болды, ол қызметтердің өзіндік құны және
тарифтерінің өсуіне әкеліп соқты.
Операторларға әлі ұзақ уақыт бойы әр түрлі технологияларға негізделген
желілердің параллельді қолданылуы жағдайында жұмыс істеу жайлы түсінігі
дамудың революциялық моделінің эфолюциялық түріне ауысуына әкелді.
Мұндай тарапта барлығының қызығушылығы бұл технологиялардың
физикалық деңгей ғана емес қалыптастыру және қызмет көрсету деңгейлерінде
өзара әрекеттесуін қамтамасыз ете алатын протоколдар мен құрылғыларға
ауысады. Заманауи опреаторлар қызметтің тасымалдануы тұтынушыға қалай
және қандай құрылғы арқылы жүзеге асатынына тәуелді болмайтын
сұрастырылған қызмет көрсету сапасын кепілдендіретін тұтынушының
шақыруларын бір ережелермен өңдейтін және қызметтерді қалыптастыру және
көрсету кезінде үздіксіз бақылауды қамтамасыз ететін байланыс желілерін құру
керектігін айтады.
Дестелік және классикалық желілердің көрінетін айырмашылықтарына
қарамастан олар бір даму жолымен келе жатыр, яғни қызмет көрсету деңгейін
(тасымалдау және коммутация) мен қызметтердің қалыптасу деңгейінен
(берілген ережелер бойынша шақыруды өңдеу) бөлу. Осылайша, жалпы
қолданыстағы телефон желілеріне ОКС №7 сигнализация желісінің кіріктірілуі
дауыстық трафик пен дабылдық ақпараттың жүру жолдарын бөлуге мүмкіндік
берді. Егер дестелік желілерге жүгінетін болсақ, ондай бөлу (шлюздың
декомпозиция принципі) мұнда да қолданылады: шлюздер, шлюздерді басқару
құрылғылары және сигнализация шлюздары (соңғы екеуі бірігуі мүмкін).
Конвергентті желілерге ауысу әр түрлі желілердің өзара әсерлесуіне
қатты мән беретіндіктен, бұл әсерлесуді қаматамасыз ететін құрылғылар мен
протоколдарға ерекше мән берген жөн.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Келесі ұрпақ желісіне өту себептері
Бүгінгі күні желі конвергенциясы және байланыс қызметінің қажеттілігі
туралы ешкім де ойланбайды, өйткені телекоммуникация әлемінде соңғы
жылдары оператор ең көп табысты деректерді тасымалдау трафигінің
айтарлықтай басымдылығында, сөйлеу трафигін трансляциялаудан алады.
Әдетте, операторларға деректерді тасымалдау желісін қолдау мен қызмет
көрсету, сөйлеу трафигін тасымалдауға бағытталған арналарды уақытпен
бөлумен (Time Division Multiplexing - TDM) салыстырғанда анағұрлым арзанға
түседі. Болжамдарға сәйкес, мұнан былай дестелік технология көмегімен
сөйлеу қызметін тасымалдауда тасымалданатын сөйлеу трафигінің көлемі
(Voice over IP, Voice over ATM Voice over Frame relay және т.б.) өскенде,
мультиплекстеу әдісі арқылы арналардың уақыт бойынша бөлінуімен (TDM)
тасымалданатын жүктеме мөлшерінің азаюы байқалуы мүмкін. Бұған негізінен
байланыстың мобильді желісінде келесі ұрпақтың жылжымалы обьектілермен
(3G) сөйлеуді пакетті түрде тасымалдауы ықпал етеді. 1.1 - суретте осындай бір
болжам бейнеленген. Диаграмма бойынша, сөйлеу трафигі тек 5%-ға өскенде,
деректер трафигі жылына 100% - ға дейін өседі. Деректерді тасымалдау
желісіне қарағанда, классикалық телефон желілерінің дамуына шығын көбірек
жұмсалу фактісі маңызды болып табылады.
1.1 Сурет - Трафик түрлерінің өсу үрдісі
Жоғарыда аталған фактілер операторлардың өздеріндегі әрекеттегі
желілерді қайта құру туралы шешім қабылдай бастауына әкелуі мүмкін. Қазіргі
ТDМ желілерінде деректерді тасымалдау үшін қолданылуынан ерекшелігі,
операторлар деректерді тасымалдау желілерін телефон шақыруы қызметі үшін
де қолдана бастайды. Шын мәнінде, мәселе екі түрлі шектің жақындасуы -
деректерді тасымалдау көлемінің өсуі мен дәстүрлі қызмет көрсетуден пайда
табуды қамтамасыз етуді қолдаутуралы. Аталған тезиске сай, конвергенция өз
алдына әр түрлі қызмет көрсетуді бірыңғай желіге біріктіру міндетін қояды.
Next Generation Network - NGN деп аталатын болашақ конвергенттік желілерде,
шын мәнінде, тек бір ғана қызмет түрі қолжетімді болады. Ол - байланыс.
Оператордың басқару жабдықтары осындай желілерде қандай абоненттік
құрылғымен қатынасқа түсетінін анықтайды, (терминал IP - телефония, ұялы
телефон, Ғаламтор желісінің жұмыс станциясы) оған сәйкес нақты қызмет
көрсету түрі мен ол үшін талап етілетін ресурстарды ұсынады. Пайдаланушы
NGN желісін әлдебір қара жәшік ретінде қарастыратын болады, оған қай
хаттама қолданылады, қандай тасымалдау ортасы ұсынылады бәрібір. Ол үшін
тек оның соңғы құрылғыларының мүмкіндіктеріне сәйкес болатын, қызмет
көрсету фактісі маңызды.
Бұл міндетті шешуде стандарттық хаттамалар қолданылады. Мысалы,
H.248MEGACO
хаттамасы көмегімен
SoftSwitch
байланысын басқару
құрылғылары шлюздермен қарым-қатынас жасайды және ұсынылған қызметті
басқара алады. Әр түрлі SoftSwitch арасындағы коммутация бірнеше сервер
қызметін қолдану көмегімен жүзеге асқан, ашық стандартты бағдарламалық
интерфейстер қосымшасын (API) қолдануға негізделетін, SIP, Q.1901BICC
хаттамаларын қолдану арқылы жүзеге асады. Сонымен, сөйлеуді тасымалдау
технологиясы дамуындағы келесі адым пакеттік технологияға ауысу болды.
Сөйлеу пакеттер түрінде тасымалданады,
шынайы уақыттағы қызмет
көрсетілімі үшін барлық талап етілетін сапа параметрін сақтап, жүктеменің әр
түрлі типінің оңтайлы және еркін араласуын қамтамасыз етеді. Шынайы
уақытта ұсынылатын қызметтер, (қарапайым тілмен айтқанда - шынайы
уақытта қызмет көрсету, оның ішінде телефония) сапа параметріне ерекше
сезімтал, оның бірікідіріс және оның вариациясы (jitter) болып табылады. Егер
мәселе аса үлкен кідіріс туралы болса - онда жаңғырықты (echo cancellation)
жою қажеттілігі туындайды. Дестелік желілер арқылы сөйлеуді тасымалдауда
туатын, жоғарыда аталған кемшіліктермен күрес, сөзсіз, жабдықтардың
күрделілігі мен оның бағасына әсер етеді.
1.2 Байланыстарды басқару құрылғылары
Жаңа немесе инфокоммуникация нарығында әрекет етуші кез келген
оператормен NGN жоспарлауда желі архитектурасы бірдей. Екеуіне де
деректерді тасымалдауға оңтайланған, дауыс қызметі үшін жоғары сапаны
қамтамасыз ететін (және шынайы уақыт қызметін тұтас алғанда), сонымен
қатар жаңа қызмет түрін ендіруге дайын дестелік желілер талап етіледі.
Осындай архитектураға сәйкес, қызмет көрсетуді басқару - SoftSwitch
құрылғысының жаңа типінде жүзеге асу мүмкіндігі бар қосымша қызмет
серверімен қамтамасыз етіледі. Кіру амалының түрлері 1.2 суретінде
бейнеленгендей, медиа - шлюздер арқылы қамтамасыз етіледі [4].
1.2 Сурет - Келесі ұрпақ желісінің құрылымы
NGN желісінің тәжірибеде жүзеге асу нұсқасының бірі - шақыру
қызметін басқару сервері ретінде жұмыс істейтін, шлюз контроллері міндетін
де орындайтын SoftSwitch қолдану. Қосымша қызмет серверлерінің басқа
типтері қажеттілік болғанда қосылуы мүмкін. (1.3 суретке қараңыз) [4].
Сонымен қатар, желінің келесі ұрпақ архитектурасы негізгі желі типтерін
- ATM, IP немесе IPMPLS таңдауға мүмкіндік беруі қажет. Конвергентті
желіге өтудің құны туралы мәселені нақтылап алған дұрыс. Қазіргі классикалық
телефония нарығындағы операторларға оңайлықпен барлық құрылғыларын
алмастыру мүмкін емес. Сондықтан кезең - кезеңмен өту мүмкіндігін
қамтамасыз ету қажеттілігі және ескірген дабылдық жүйемен үйлесімділікті
қамтамасыз ету, кірудің әр түрлі типтерін қолдау мәселесі туындайды.
Оператордың жабдық бөліктерін сақтау мүмкіндігі болуы керек, өйткені,
мысалы, қазіргі IP - телефония нарығында аздаған жаңартудан кейін
конвергентті желілерде жұмыс істеуге қабілетті болатын жабдықтары бар.
Басқаша алғанда кез келген пайдаланушы олар үшін пайдасыз жаңа қызмет
түрлері үшін көбірек төлеуге дайын емес, сондықтан дестелік желіге өту
оператор мен оны пайдаланушыларға бірдей пайдалы болуы тиіс.
1.3 Сурет - SoftSwitch базасында желіні жүзеге асыру
Салыстырмалы түрде жаңа дестелік телефония нарығына кіруші
ойыншының бәрі жабдықтың толық кешенін алу үшін үлкен қаражат жұмсауға
дайын емес, оларға жаңа қызмет түрін біртіндеп енгізу тиімді. Сонымен NGN-
ға тағы бір талап қойылады - архитектура үлгішеңдігі. Мұндай талаптар жаңа
протоколдардың (мысалы, BICC) және жаңа желілік құрылғылардың пайда
болуына әкеледі. Мұндай жабдықтың мысалы - жоғарыда аталып кеткен
SoftSwitch. SoftSwitch
Байланысты басқару атқарымын коммутация
атқарымынан бөлуге қабілетті (дестелік желіге өту және басқару деңгейінде
қызметтерді біріктіруде айрықша маңызды) немесе жылдам бағдарлаушы,
немесе изохронды трафик түрлерінің лектерін басқарушы серверлер ретінде
жеке жүйе деп анықтауға болады. Softswitch - бұл байланысты басқару
атқарымын коммутация атқарымынан бөлуге арналған, абоненттердің үлкен
санына қызмет етуге қабілетті және қосымша қызмет серверлерімен қатынасқа
түсе алатын, ашық стандарттарды қолдайтын NGN желісін басқару құрылғысы
[9]. SoftSwitch IP - желісінің зияткерлік мүмкіндіктерін тасымалдаушы болып
табылады. Ол байланысты бір немесе бірнеше желі арқылы орнатуды
қамтамасыз ететін шақыру қызметін басқаруды, дабыл мен атқарымдарды
үйлестіреді.
Осындай анықтамалардың алуан түрлілігінен
SoftSwitch
дегеніміздің не екені туралы әлі де бірауызды пікір жоқ екені көрінеді, әр
өндірушінің қолдану аясына деген өз көзқарасы, өз тәжірибесі бар. Тек негізгі
талаптары мен техникалық ерекшеліктері нақты бөлінген, бірақ жүзеге
асырылуында айырмашылық бар.
SoftSwitch жүзеге асырудың екі әдіс - тәсілі бар - бірыңғай және тарату
қағидаты. Алғашқы SoftSwitch қоғамға Lucent фирмасымен ұсынылған
(SoftSwitch термині коммерциялық Lucent SoftSwitch өнімі атауынан шыққан).
Lucent SoftSwitch сәйкес бағдарламалық коммутатор екі бөлімнен тұрады -
аппараттық сервер (device server) және шақыру қызметін басқару сервері - Call
Server.
Device server шлюз контроллері міндетін орындайды (MGC) және әр түрлі
дабылдық жүйемен жұмыс істеу үшін атқарылымдық мүмкіндігі бар. Call
Server шақыру қызметін басқару атқарылымын, бағдарлауды, т.б. іске асырады.
SoftSwitch таратылған архитектурасы болуы мүмкін - mSwitch атауын алған
UTStarcom компаниясының шешімі серверлер кешенінен тұрады: шақыру,
қосымша, қорғау, мекен-жай анықтау, авторизация, аутентификация мен
биллинг, медиа - сервер, сонымен қатар шлюз. Alcatel фирмасы бірыңғай
архитектураға бағытталған SoftSwitch ұсынады - мұнда әр түрлі міндеттерді
орындау мақсатында жүктелетін бір атқарылымдық блок және бағдарламалық
қамтамасыз ету жиынтығы қолданылады. Бағдарламалық коммутаторды желіге
кіргізуде архитектура типін таңдау көптеген жағдайларға байланысты ерекше.
SoftSwitch - стандартты шешімдер мен тәсілдер қолдану үшін өте күрделі жүйе.
NGN архитектурасына сай, 1.4 суретте көрсетілгендей, мұндай желілерде
бірнеше кезеңдерді бөледі (әр келесі ұрпақ желісі шешімін әзірлеушілер,
архитектурадағы кезең саны әр түрлі екендігін атап кетеді, әдетте 4 - 6 кезеңді
бөледі).
Бұл
архитектурада элемент
басқарушысы ретінде
SoftSwitch
қолданылады.
1.4 Сурет - Мультисервистік желідегі SoftSwitch рөлі
SoftSwitch
дабылды ақпаратты өңдеуде желілер арасында арна
коммутациясы мен дестелік желі арасында делдал болады, MG (MediaGateway)
шлюзі шақыру қызметін өңдейді және басқарады, лектерді басқаруды,
мультисервистік желілерде дауысты және деректерді тасымалдауды іске
асырады. SoftSwitch дегеніміз бағдарламалық коммутатор дегенді білдіруіне
қарамастан, шын мәнінде, бұл құрылғы ешқандай коммутаторлық міндеттер
орындамайды. Шақыру қызметтерін басқару типтік жағдайларда шақыру
бағдарлауын, пайдаланушы аутентификациясын, байланыс пен дабылды
орналастыру мен бөлуді қосады. SoftSwitch делдал ретінде шақыру қызметтерін
басқарудың PSTN желілері тұрғысынан стандарттыхаттамаларды түсінуі
(мысалы, SS7), кірудің әр түрлі стандарттық типтерімен жұмыс істей білуі, ал
пакеттік желілер тұрғысынан ол MGCPMEGACO, H.323, BICC и SIP
хаттамаларын іске асыруы керек. Әрбір дабылды жүйеде олардың өзара
қатынасын айтарлықтай күрделендіретін, өзіндік бірегей сипаттамалар
жиынтығы бар. SoftSwitch олардың арасындағы өзара қатынасты тура немесе
шлюз SG (Signaling Gateway) көмегімен қамтамасыз ете отырып, әр түрлі дабыл
жүйесі бар желі арасында интерфейс ретінде қызмет етеді.
Тек SoftSwitch қазіргі және конвергентті желілер арасында көпір
ретінде қызмет етуге, неғұрлым көбірек таралуға қабілетті. Бағдарламалық
коммутатор анықтамасына сай, физикалық коммутация қызметі мен шақыруды
басқару қисыны бөлініп әр түрлі құрылғылармен орындалады; медиа -
шлюздермен (Media Gateway) - сәйкесінше шлюз контроллерімен (Media
Gateway Controller). Физикалық коммутация міндеті медиа - шлюздерде
шоғырланғанда, контроллер міндетіне шлюздерді басқару, сонымен қатар
шақыру қызметін өңдеу үрдісі кіреді. Мұндай бөлісу жалпы интеллектіні
сөйлеу және транспорттың түрлі үлгісіндегі әр түрлі желі типтері үшін
(дәстүрлі, дестелік,
гибридті)
қолдануға
мүмкіндік береді. Ашық
протоколдардың болуы
стандартты
компьютерлі
платформаларды,
операциялық жүйе мен әзірлеу ортасын қолдануға мүмкіндік береді, ол өз
кезегінде бұл қызмет түрінің бағасына оң әсерін тигізеді. Стандартты
хаттамаларды қолдану әр түрлі операторлардың жабдықтарын қолдануға
мүмкіндік береді. Ағымдағы уақытта SoftSwitch құрылғыларын қолданудың
келесі нұсқасы анықталған:
- Телефонды трафик транзиті.
- Виртуалды модемді пул және телефон желілерінің жүктемесін
жеңілдетуді ұйымдастыру
- IP - телефония.
- Зияткерлік желілер қызметі [29].
SoftSwitch жабдықтарына арналған кейбір негізгі талаптар айқындалды.
1. Дабыл хаттамаларын қолдау:
Дабыл хаттамаларының нақты жинағы, SoftSwitch-ті қолдану сценарийіне
байланысты. Жоғарыда айтып кеткендей, телефон желісі тұрғысынан қарағанда
бағдарламалық коммутатор транзиттік коммутатор және ОКС №7 дабыл
нүктесі болып табылады, сәйкесінше ОКС №7, DS-1, ВКС және басқа да дабыл
түрлерін қолдауы керек. Дестелік желі тұрғысынан қарағанда бағдарламалық
коммутатор медиа - шлюздерді басқару құрылғысы және дабыл контроллері
болып табылады, сондықтан (мүмкіндігінше) барлық IP - телефония (H.323,
MGCP, H.248, SIP, BICC) хаттамаларын қолдауы қажет және бір хаттамадан
екіншісіне конвертацияны іске асыруы керек. Өйткені Қазақстанда әлі де
көптеген станциялар R1.5 деп аталатын протоколдармен жұмыс істеуде, ал
географиялық ерекшеліктер
V.5
протоколы бойынша абоненттік кіру
мүмкіндігін қосуды тиімді жасайды, яғни SoftSwitch-те бұл хаттамаларды
қолдау күтілуде. Мұның бәрі қатаң талап болмаса да, осы мақсаттарға қосымша
конвертер қолданылуы мүмкін.
2. Аппаратты - бағдарламалық платформаның ашық сипаты:
Транспорттық желі мен шлюздерді қысқарту үшін, сонымен қатар NGN
бағдарламалық коммутатор архитектурасының көп кезеңді концепциясына
сәйкестігі үшін, интеллектіні басқару кезеңіне шоғырландыру талап етіледі,
сонымен қатар шақыру қызметін басқару міндеттерін қызмет көрсету
қисынынан бөлу талап етіледі. Ерекше назар аударатын талап жаңа қызмет
түрлерін енгізуді жеңілдететін, ашық бағдарламалық интерфейстерді қолдау
болып табылады.
3. Қауіпсіздік пен сенімділік стандартын қолдау:
Протоколдар жолағы осал болғандықтан, қауіпсіздік мәселелеріне ерекше
назар аудару қажет. Қазіргі уақытта қажетті қауіпсіздік құралдарын жасау қолға
алынуда.
4. Міндеттер жиынтығы:
Жоғарыда аталған мақсаттардың тек бірі үшін оператордың SoftSwitch
құрылғысын алуы экономикалық жағынан тиімді емес. Дұрысында, мұндай
жабдықтарды телефон байланысын ұйымдастыру үшін де, сонымен қатар
интеллектуалды қызмет көрсету үшін де қолданған тиімді.
1.3 Voice over IP
Жоғарыдағы екі пунктке сәйкес, болашақ NGN бірыңғай желісі аясында
байланыс қызметінің қазірде түрлі желіде көрінетін - мобильді байланыс,
телефония, интеллектуалды желі қызметі сияқты түрлері бірігеді. Сөйлеу
қызметі, жоғарыда айтылып кеткендей, дестелі түрде таратылады. Қазіргі
уақытта осындай бірнеше сөйлеу қызметін тасымалдау технологиясы жұмыс
істеуде, мұнда әр түрлі транспорт қолданылуы мүмкін - Voice over IP, Voice
over ATM, Voice over Frame Relay. Әрбір жоғарыда аталып кеткен әдістердің өз
артықшылығымен қоса өз кемшіліктері де бар.
АТМ
транспорттық
технологиясының желіні эксплуатациялық басқарудағы бөлігі мықты дамыған,
өте сенімді, сонымен қатар құны да ең жоғары. Frame Relay технологиясының
артықшылығы - бағасы, корпоративтік желілер құру үшін мультисервистік
кіру мен алыс байланыс арналарын ұйымдастыруда ең ыңғайлы, алайда даму
мүмкіндігі шектеулі. Ең қолжетімді және кең таралған әдіс - сөйлеу қызметін
IP протоколы арқылы тарату, өйткені бұл ең икемді нұсқа. Түбінде ол (Voice
over IP технологиясы) дестелік телефонияның ең кең тараған технологиясы
болады, өйткені рыноктың барлық сегментін қамтуға қабілетті бола тұра, жаңа
қолданыс жағдайларына да оңай бейімделеді [5]. Алайда қалыптасып қалған
оның сенімсіздігі мен басқарудағы күрделілігі туралы пікір, бұл транспорттың
қолданылуын тежеуде. Сондықтан IP - телефония түсінігінде IP протоколы, тек
Ғаламтор ортасын қолдану ғана емес, сонымен қатар кез келген желіде,
шынайы уақыт трафигін таратуда дестелер коммутациясындағы сөйлеу
қызметін тасымалдауда туындайтын барлық мәселерді шешуге қажетті
қосымша технологиялар деп түсінеміз. Бұл кемшіліктерді жоятын бірқатар
механизмдер бар, мысалы, MPLS - Multiprotocol Label Switching - белгі
бойынша көпхаттамалы коммутация; RSVP протоколы - Resource Reservation
Protocol - ресурстарды сақтық қорда сақтау протоколы, т.с.с. Көбіне бұл
протоколдар
мен механизмдердің пайда болуымен,
сонымен қатар
аппараттарды жұмысқа қосу құнының төмендігінен, IP транспорты туралы
болашағы ең зор транспорт дегенді жиі айтады. ATM желісі қазіргі уақытта, кез
келген трафик түрін таратуға мүмкіндік беретін, жеке және иерархиялық кезең
деп қаралады. IP протоколдары көмегімен сөйлеу қызметін тасымалдау үшін
RTPUDP (Real Time Transport ProtocolUser Datagram Protocol) кепілденген
жеткізу протоколдары қолданылады, өйткені TCP кепілденген жеткізу
хаттамасында қолданылатын пакеттерді қайталап табыстау және қайталап
сұрау жолымен сенімділікті арттыру механизмі,
кепілденген жеткізу
хаттамасында қолданылатын шынайы уақыт трафигін тасымалдауда кері әсер
етеді, ақпараттың жеке бірліктерінің кешігуінен гөрі жоғалуын аз сынайды.
Жоғарыда айтылғанды түйіндей отырып IP - де сөйлеу қызметін тасымалдау
үшін қосымша қызмет сервистерін (RSVP, MPLS) қолдану мүмкіндігімен,
RTPUDPIP протоколдар жолағы қолданылады деп қорытынды шығаруға
болады. Мұндай жолақ сөйлеу қызметін тасымалдау үшін толық жеткілікті,
атап айтқанда, мысалы, пайдаланушы байланысты орнату үрдісін өзі іске
асыратын: Microsoft Net Meeting қызмет түрін қолдану, бірақ барлық телефония
үшін емес. IP - телефония туралы айту мүмкін болу үшін әлі бағдарлау
хаттамалары мен шақыру қызметін басқарудың тек протоколдары қажет.
Бағдарлау мен басқарудың әр түрлі протоколдарын қолдану, сонымен қатар осы
хаттамалардың желі архитектурасына талаптары бойынша VoIP - тің әр түрлі
нұсқасын ажыратады.
1.4. Таңдалған BICC протоколының қысқаша сипаттамасы
Келесі ұрпақ желілеріне қойылатын талаптардың орындалуын
қамтамасыз ету үшін, 1999 жылдың наурыз айында ITU-T жаңа протоколдық
ұсыныстарды жасауды қолға алды. Әр түрлі доменді аймақта телефонды
серверлердің (мұндағы SoftSwitch) өзара қатынасын қамтамасыз ететін
протоколдар жасау, сонымен қатар дабылды хабарламалардың тасымалдау
технологиясына тәуелді болмауы талап етілді. ISUP дабылды хабарламаларын
қолдау міндетті талап болды, өйткені протокол
операторлардың
мультисервисге ауысуын жеңілдетуі керек еді. Мұндай қадам әрекеттегі ISDN
желісі бар,
BICC
протоколының қолданылуымен құрылған, жаңа
мультисервистік желінің өзара қатынасын қамтамасыз етті. Шын мәнінде, бұл
ОКС №7 протоколы дабыл жүйесінің жаңа пайдаланушылық бөлігі деп
қарастырылуы мүмкін. Бұл факт мультисервистік желіге ауысуда дабылды
жабдықтардың көп бөлігі сақталатындықтан, айтарлықтай қаражат үнемдеуге
мүмкіндік береді. Протоколдың сонымен қатар желіде жаңа қызмет түрін
енгізуде кедергілер тудырмайтын сәйкестік механизмі болу керек. Мысалы,
протокол халықаралық интерфейсте хабарлама тарату сияқты қызмет түрін
қамтамасыз етеді. Халықаралық интерфейс үшін хабарламаның минималды
жиынтығы Д қосымшасында көрсетілген. Сонымен, бұл қызмет түрін іске
асыру үшін ашық бағдарламалық интерфейстер қолдануда болуы керек еді.
BICC протоколдарын стандарттау екі Capability Set деп аталатын мүмкіндіктер
жиынтығының пайда болуына әкелген екі кезеңде өтті. Бұл BICC әзірлеу
кезінде шынайы уақыт трафигін тасымалдау үшін талап етілетін IP
протоколының қызмет сапасы әзірлеушілерді қанағаттандырмауына
байланысты болды, сондықтан алғашында ATM желісі арқылы ISDN
түйіндерінің өзара қатынасына бағытталған CS 1 жиынтығы, сонан кейін IP
желісіне, сондай-ақ Ғаламторға бағытталған CS 2 пайда болды.
Интегралды қызметтің сандық желісінің қызметін қолдау үшін BICC
протоколдарының ұсынысы негізгі арна технологиясы және хабарламаны
тасымалдауда қолданылатын технологияға тәуелсіз, ISDN (ISUP) тар жолақты
пайдаланушы бөлігінің бейімделуін сипаттайды. Сәйкесінше, бұл ұсыныстар
ISUP ұсыныстарына қосымша немесе ерекшеліктер жиынтығы ретінде
жазылған. Бір атап кететін нәрсе, BICC протоколдарының алғашқы ұсынысы
дестелік желі арқылы ISDN екі желісінің өзара қатынас үрдісін сипаттауға
бағытталған.
BICC протоколы - бұл Serving nodes деп аталатындар (қызмет көрсету
түйіндері, мұнда SoftSwitch қолданылады) арасында қолданылады. Оның атауы
Тасымалдаушыға тәуелсіз шақыру қызметін басқару протоколы деп
аударылады [3]. Serving nodes арасындағы негізгі арналарды басқару BICC-ке
тәуелсіз басқа протоколдарға сәйкес қамтамасыз етіледі. Алғашқы
мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес Serving nodes үш типі анықталған (SN):
- Interface Serving Node (ISN) - бұл түйін типі коммутациялық арналы
желіге интерфейсті қамтамасыз етеді.
- Transit Serving Node (TSN) - бұл түйін типі BICC протоколдарын
қолдана отырып, бір желі аясында шақыру мен негізгі арналар үшін транзиттік
атқарымдылық мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді.
- Gateway Serving Node (GSN) - бұл түйін типі BICC протоколдарын
қолдана отырып, шақыру мен негізгі арна үшін шлюздің атқарымдылық
мүмкіндіктерін қамтамасыз етеді.
Негізінен, протоколды әзірлеуде Transit Serving Node және Gateway
Serving Node (GSN) әрекеттеріне ерекше назар аударылған. Жоғарыда аталған
түйіндер құрылымы
1.5
суретте көрсетілген. Осы суретте
BICC
протоколдарының әрекет ету аймағын да көруге болады.
1.5 Сурет - BICC протоколдарының алғашқы мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес
қызмет көрсету түйінінің құрылымы
BICC (Capability set 2) протоколдары мүмкіндіктерінің кеңейтілген
жиынтығын сиапттайтын Q.1902 ұсыныстар тегіне сәйкес, қызмет көрсету
түйіндері туралы түсінік салыстырмалы түрде біршама нақтылау болды.
Түйіндер тасымалдаушыны басқару міндеті мен ассоцияланған (BCF) - Serving
Nodes және мұндай ассоциациясыз - Call Mediation Nodes болып нақты
бөлінеді. SN шақыру қызметін басқару мен(CSF) тасымалдаушыны басқару
міндеті нақты шектелген. Негізгі арнаны басқару дабылы жеке дабылды
транспортта ашық көрінуі, немесе Bearer Control Tunneling Protocol (бұған дейін
CS1 болмаған) горизонтальды протоколы бойынша BICC протоколы арқылы
CSF түрлі түйіндерінің тең екі бірліктері арасында және вертикальды
интерфейс CBC (Call Bearer Control) арқылы бір түйіннің CSF пен BSF
арасында туннельденуі мүмкін. SN-дағыдай CMN-да да half call - блок CSF
деп аталатын моделі қолданылып және кіру, шығу әрекеттері болып бөлінеді.
Жоғарыда айтылғандар келесі суретте бейнеленген:
1.6 Сурет - Екінші мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес қызмет көрсету түйінінің
моделі
1.5 SoftSwitch қондырғысының өзара әрекеттесуінің функционалдық
моделінде дайындалған протоколдарының сипаттамасы
1.5.1 Функционалды модель үшін протоколдар
Функционалды моделді құрастыруға көшпес бұрын, тасымалдаушы
каналдарға тәуелсіз басқару протоколдарымен қатар,
SoftSwitch
қондырғысының өзара әрекеті үшін қолдануға болатын протоколдарды
нақтылау. Айтып кеткендей, коммутациялық каналдар мен желілер
шекарасында орналасқан SoftSwitch, дабылдың әр түрлі түрлерімен жұмыс
істей алуы, сонымен қатар абоненттік қосылудың әр түрлі протоколдарын
қолдауы қажет. Сәйкесінше атқарымдық үлгінің жалпылама жағдайы, бір
жағынан абоненттік қосылу протоколдардың біреуімен және екіншіден
дабылдың қандай да бір желілік жүйесімен өзара әрекеттесетін SoftSwitch
сипаттайтын нұсқа болып табылады. Осы жұмыста сипатталатын BICC
протоколы, бірнеше рет айтып кеткендей, ISDN пайдаланушы бөлігіне
бейімделу және осындай тектегі желілермен кедергісіз өзара әрекет талаптарын
орындауды қамтамасыз ететіндіктен, жалпы пайдаланудағы телефондық желі
тарапынан ISDN - DSS1 абоненттік қолжетімді протоколын қарастыру
қажеттілігі туындайды. Дабылдық жүйелердің ескі нұсқалары (жоғарыда
аталған R21.5) мен SoftSwitch-тегі абоненттік қосылудың басқа түрлерінің
міндетті қолдауына қарамастан, олардың қолдауы бөліп алынған дабылдық
шлюздер мен түрлендіргіштер, немесе қосылу желісі (AccessNetwork), мысалы,
V.5. ашық интерфейсін қолдануға бағдарланған протоклдар арқылы іске
асырылады. Екіншіден, BICC - тің дестесі телефонияның басқа желілік
түрлерімен өзара әрекеттесуін көрсететін, тағы бір протоколды анықтап алу
қажет. Біздің мемлекетте ұзақ уақыттар бойы H.323 протоколдар ұяшығын
қолдануға бағдарланған IP - телефония желісі кең тараған болатын. Мұндай
желілер, телефондық желілермен өзара әрекеттесуге бағдарланғандығының
арқасында, берілгендерді тарату желілеріне салынған
ISDN желісі ретінде
қарастыруға болады. Бірақ, NGN бағдарламалық құралдар мен аппаратты
дайындаушылармен жүргізген сауалнамалар, негізінен олардың күші өз
өнімдерінде SIP протоколын қолдауға бағытталғанын көрсетеді. Бұл фактілер
ЦСИО - мен өзара әрекетті қысқартатын протоколдардың жаңа түрлерінің (SIP
- T, SIP - I) пайда болуымен, сонымен қатар, SIP - тың кейбір
ерекшеліктерімен: таратудағы қарапайымдығы, HTTP - бағыттылығы, тарату
ортасына тәуелсіздігі және ұтқырлықты қолдауымен байланысқан.
Осылайша, функционалдық моделге екі протоколды қосумен тоқтайық:
DSS1 - абоненттік қосылу протоклы ретінде, және SIP - BICC - тің басқа
дестелі телефония протоколдарымен қалай өзара әрекеттесетінін көрсетуші
ретінде.
1.5.2 DSS1 абоненттік қосылу протоколы
№1 (DSS-1 - Digital Subscriber Signaling 1) сандық абоненттік болып
дайындалған ITU-T протоколы ISDN пайдаланушы мен желі арасында
қабылдаушы - желі интерфейсі арқылы (осы интерфейстің D - каналы)
дабылдық хабарламаларды таратуға бағытталған. Электрлік байланыстың
халықаралық одағы(ITU-T) D каналын екі нұсқада анықтайды:
а) екі В - каналымен қосылуды басқару үшін қолданылатын 16 Кбитс
каналы;
б) бірнеше (30-ға дейін) В - каналдарымен қосылыстарды басқару үшін
қолданылатын 64 Кбитс каналы.
DSS-1 протоколының құрылымы ашық жүйелердің өзара әрекеттесуінің
жеті деңгейлік үлгісіне (OSI үлгілері) негізделіп жасалған және оның алғашқы
үш деңгейіне сәйкес келеді.
Осы үлгінің мәнмәтінінде пайдаланушы мен желі жүйелермен аталынады,
ал протокол спецификациялармен анықталады:
- логикалық реттілік пен хабарламалар ағынын анықтайтын әр түрлі
жүйелердегі бір ғана деңгейлердің арасындағы өзара әрекеттесу
процедуралары;
-
бір жүйедегі деңгейлер арасындағы логикалық қосылыстарды
ұйымдастыру және басқа жүйеде сол деңгейге сәйкес келетін процедуралар
үшін қолданылатын хабарламалар форматы.
Форматтар
хабарламалардың жалпы құрылымын және хабарлама
құрамындағы өрістерді кодтауды анықтайды;
- бір жүйенің аралас деңгейлері арасындағы ақпарат алмасуды
сипаттайтын үстірттер (примитивы). Үстірттердің спецификациясының
арқасында аралас деңгейлер арасындағы интерфейс, деңгейлердің біреуінің
орындайтын қызметінің өзгеруіне қарамастан, тұрақтылықты ұстап тұрады.
DSS-1 протоколының 1 деңгейі (физикалық деңгей) В және D каналдарын
қалыптастыру атқарымдарынан тұрады, қосылыстың электрлік, атқарымдық,
механикалық және процедуралық сипаттамаларын анықтайды және D
каналындағы 2 және 3 деңгейлердің тудыратын хабарламаларын таратуға
арналған физикалық қосылыстарды көрсетеді. 1 деңгейдің атқарымына
жататындар:
- В және D каналдарына қосылу мүмкіндігі бар S - интерфейсінің
құрсауына ТЕ пайдаланушы терминалын қосу;
- жергілікті қуат көзі тоқтап қалған жағдайда телефон байланысын
қамтамасыз ету үшін электрлі қуат көзін АТС-тан тарту;
- жұмысты нүкте - нүкте тәртібінде және көп нүктелі хабар тарату
тәртібінде қамтамасыз ету.
2 деңгей (түйін), LAPD (link access protocol for D-channels) атымен әйгілі,
NT желілік аяқталулардағы процесі бар ТЕ терминалдық қондырғыда
процестердің өзара әрекеті кезіндегі мәліметтермен екі жақты алмасу үшін D -
каналын қолдануды қамтамасыз етеді. 2 деңгейдің протоколы байланыстың
әрбір логикалық түйіні үшін мультиплексация және циклдық үйлестіру
қарастырылған, себебі 2 деңгей бірден D каналындағы мәліметтердің
түйіндерінің бірнеше қосылыстарын басқаруды қамтамасыз етеді. Сонымен
қатар, 2 деңгейдің атқарымы қосылулар арқылы хабарламалардың кезектілік
жолын сақтау үшін тарату реттілігін басқаруды енгізеді, сонымен қатар осы
хабарламалардағы қателерді табу және түзетуді атқарады.
2 деңгейдің дабыл форматы - бұл кадр. Кадр стандартты жалаушамен
басталады және аяқталады, мекен - жай алаңында екі маңызды идентификатор -
(SAPI) көрсетілетін қызметіне қосылу нүктесінің идентификаторы және (TEI)
терминалының идентификаторы.
3
деңгей
(желілік деңгей)
келесі протоколдарды қолдануды
жорамалдайды:
- 1.451 немесе Q.931 (екі ұсыным ұқсас) ұсынымында анықталған дабыл
протоколы. Бұл жағдайда SAPI=0, ал дабыл протоколы базалық қосылыстарды
орнатуда және бұзуда, сонымен қатар қосымша қызмет көрсету үшін
қолданылады;
- Х.25 ұсынымында анықталған пакетті тәртіпте мәлііметтерді тарату
протоколы. Бұл жағдайда SAPI=16;
- басқа протоколдар болашақта анықталуы мүмкін. Бұл жағдайларда SAPI
үшін үнемі берілген протоколға сәйкес мәні орнатылып отырады.
3 деңгейдің атқарымына жататындар:
- дабылдық хабарламаларды бағыттау;
- пайдаланушы - пайдаланушы ақпаратын табыстау (мәліметтердің
аздаған топтамасы түрінде), каналдардың коммутациясы жолымен орнатылған
қосылыстардың бар болған немесе жоқ болған кезіндегі;
- әр түрлі өзгертілген байланыстарға қатысты берілген хабарламалардың
бір түйінінде мултиплексиялау;
- хабарламаларды саралау және жинау, оларды мәліметтердің түйін
деңгейлері бойынша тасымалдау;
- 3 деңгейдегі хабарламалардың қатесін табу, 2 деңгейдің тапқан
қателерін талдау, және осы қателерге әрекетті;
- тасымалданған реттілігі бойынша хабарламаны жеткізу.
DSS-1 жүйенің 3 деңгейі пайдаланушыға қызмет көрсету кезіндегі
жағдайлардың логикалық реттілігін анықтайтын хабарламалар мен
процедуралардың терминдерінде сипатталуы мүмкін. Келесі кестеде желілік
деңгейдегі хабарламалардың мысалдары қарастырылады.
Q.931 дабылдың протоколы (3 деңгей) дабылдық хабарламалардың
мағынасы мен мазмұнын және қосылыстардың бар болуы мен бүліну кезіндегі
процестерде, құрастыру кезінде өтетін жағдайлардың логикалық реттілігін
анықтайды. 3 деңгейдің қызметі базалық қосылыстар мен қосымша қызметтерді
басқаруды қамтамасыз етеді, сонымен қатар 2 деңгейге қосымша транспорттық
мүмкіншіліктерді.
Осындай қосымша транспорттық мүмкіндіктердің мысалы негізгі D -
каналынан бас тартқан жағдайда дабылдық хабарламаларды баламалы D -
каналына қайта бағыттайтын опция болып табылады.
1.1 К е с т е - DSS-1 протоколының желілік деңгейінің хабарламасы Байланысты
орнату
хабарламалары
ALERTING
Шақыру дабылы
жіберіледі
Байланысты
орнату
хабарламалары
CALL PROCEEDING
Байланыс орнатылады
Байланысты
орнату
хабарламалары
CONNECT
Байланыстыру (жауап)
Байланысты
орнату
хабарламалары
CONNECT ACKNOWLEDGE
Жауапты растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
PROGRESS
Маршрут ерекшеліктері
Байланысты
орнату
хабарламалары
SETUP
Байланысқа сұраныс
Байланысты
орнату
хабарламалары
SETUP ACKNOWLEDGE
Сұраныс қабылданды
Байланысты
орнату
хабарламалары
RELEASE
Қорларды босату
Байланысты
орнату
хабарламалары
RELEASE COMPLETE
Қорлар босады
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESTART
Рестарт
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESTART ACKNOWLEDGE
Рестартты растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME
Байланысты қайта құру
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME ACKNOWLEDGE
Растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME REJECT
Қайта құруға қарсылық
1.1 Кестенің жалғасы
1.5.3 Байланыс көрсетілімін белсендіру протоколы - SIP
Протокол бірінші бөлімде жартылай қарастырылған болатын, мұнда ол
толығымен қарастырылады, бірақ жоғарыда аталған себептерге байланысты тек
ең маңызды мәліметтер ғана көрсетіледі.
Көрсетілімдерді белсендіру протоколы - Session Initiation Protocol (SIP)
қолданбалы деңгейдегі протокол болып табылады және ұйымдастыру,
түрлендіру және байланыс көрсетілімдерін: мультимедиялық конференция,
телефондардың қосылысы және мультимедиялық ақпараттарды бөлуді аяқтауға
арналған. Пайдаланушылар байланыстың қолданылып жүрген көрсетілімдеріне
қатысуларына, басқа пайдаланушыларды шақыруларына болады және олардың
жаңа байланыс көрсетілімдеріне қатысуларына болады. Шақырту нақты бір
пайдаланушыға, пайдаланушылар тобына немесе барлық пайдаланушыларға
жолдануы мүмкін.
Протоколдың негізіне келесі ұстанымдар енгізілген:
Пайдаланушылардың дербес икемділігі. Пайдаланушылар желі шегінде
шектеусіз орын ауыстыра алады, сондықтан байланыс қызметі оларға осы
желінің кез келген орнында жасалынады. Пайдаланушыға бірегей
идентификатор меншіктелінеді, ал желі оған ол қай жерде жүргеніне
қарамастан байланыс қызметін көрсетеді. Ол үшін пайдаланушы арнайы -
REGISTER - хабарламасының көмегімен өзінің орын ауыстыруларын тұрған
жерін анықтайтын серверге хабарлап отырады.
Желіні масштабтау. Ол біріншіден, желінің ұлғаюы кезіндегі оның
элементтер санының арту мүмкіндігі арқылы сипатталады. SIP протоколы
негізінде тұрғызылған желінің серверлік құрылымы толығымен оның
талаптарына жауап береді.
Протоколдың кеңейтілуі. Ол протоколдарды жаңа қызмет көрсетуді
енгізу және оның әр түрлі қосымшалармен жұмысқа бейімделуі кезіндегі жаңа
функциялармен толықтыру мүмкіндіктерімен сипатталады.
Дайындалған IETF, Интернет протоколдарына жинақталған интеграция.
SIP протоколы Internet Engineering Task Force (IETF) комитетімен дайындалған
жаһандық архитектураның бөлігі болып табылатын мультимедия. Бұл
архитектураға сонымен бірге резервтеу ресурстарының протоколы (Resource Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND
Байланысты үзу
Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND ACKNOWLEDGE
Байланысты тоқтату
Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND REJECT
Тоқтатуға қарсылық
Байланысты
ажырату
хабарламалары
USER INFORMATION
Пайдаланушы ақпараты
CONGESTION CONTROL
Қайта жүктеуді басқару
FACILITY
Қосымша қызмет
INFORMATION
Ақпарат
STATUS
Статус
STATUS ENQUIRY
Статусқа сұраныс
NOTIFY
Ескерту
Reservation Protocol - RSVP, RFC 2205), нақты уақыттың транспорттық
протоколы (Real - TimeTransport Protocol - RTR RFC 1889), нақты уақыттағы
ақпараттар ағынын тарату проколы (Real - Time Streaming Protocol - RTSP, RFC
2326), байланыс параметрлерін сипаттау проколдары (Session Description
Protocol - SDP, RFC 2327) жатады. Бірақ SIPфункциясының протоколы осы
протоколдардың ешқайсысына тәуелді емес.
Басқа дабылдық протоколдармен өзара әрекет. SIP протоколы Н.323
протоколымен бірге қолданылуы мүмкін. SIP протоколының ЖҚТЖ - DSS1
және ОКС №7 дабылдық жүйелерімен өзара әрекеттесуі мүмкін. SIP
протоколының дабылдық хабарламаларының осындай өзара әрекеттесулерін
ықшамдау үшін өзіндік SIP - адрестерді ғана емес, Е.164 форматтағы немесе
кез келген форматтағы телефон нөмірлерін де ауыстыруға болады. Сонымен
қатар, SIP протоколы Н.323 және ISUPIP протоколдарымен тең дәрежеде
шлюздерді басқару қондырғыларымен жұмысты синхрондау үшін қолданылуы
мүмкін; бұл жағдайда ол MGCP протоколымен өзара әрекеттесуі қажет. SIP
протоколының тағы бір маңызды ерекшелігі ол IP - телефония желісін
пайдаланушыларды интеллектуалды желілерге қосуды ұйымдастыруға
бейімделген, және осы протоколдың аталған желілердің арасындағы
байланысты ұйымдастыру кезінде негізгі болып табылатындығы жайлы
көзқарастар бар.
SIP протоколының маңызды ерекшеліктерінің бірі оның транспорттық
технологиялардан тәуелсіздігі болып табылады. Транспорт ретінде Х.25, Frame
Relay, AAL5ATM, IPX және т.б. протоколдар қолданылуы мүмкін. SIP
хабарламасының құрылымы таңдап алынған транспорттық технологияға
тәуелді емес. Бірақ, оған қарамастан, айрықша ықылас IP дестелерін
тасымалдау технологиясына және UDP протоколына беріледі. Бұл кезде
шындығында, дабылдық ақпаратты сенімді жеткізу үшін қосымша механизм
құру қажет. Мұндай механизмдерге ақпарат жоғалып кеткен жағдайда оны
қайталап жіберу, қабылдағанын қуаттау және т.б. жатады.
SIP протоколында ақпараттар ағынын басқару механизмі таратылмаған
және қызмет көрсету сапасына кепілдеме берілмеген. Бұдан басқа, SIP
протоколы абоненттік ақпаратты таратуға арналмаған, оның хабарламасында
ақпарат шектелген көлемде ғана ауыстырылады. Желі арқылы өте үлкен SIP
хабарламаны тарату кезінде оның IP деңгейінде жойылуын естен шығармау
қажет, бұл ақпаратты сапалы таратуға кесірін тигізуі мүмкін.
IP - желілердің қолданыстағы қосымшаларымен өзара әрекеттесуді
ұйымдастыру үшін және абоненттердің ұтқырлығын қамтамасыз ету үшін SIP
протоколы электрондық пошта түріндегі адресті қолданады. Жұмыс
станцияларының адресі ретінде SIP URL деп аталатын URL (Universal Resource
Locators) ресурстарының арнайы әмбебап көрсеткіштері қолданылады.
SIP-адрестері төрт түрге бөлінеді:
- аты @домен;
- аты @хост;
- аты @1Р-адрес;
- телефон №@шлюз.
Осылайша, адрес екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлім - бұл доменде
немесе жұмыс станциясында тіркелген абоненттің аты. Егер адрестің екінші
бөлімі қандай да бір шлюзді идентификацияласа, онда бірінші болып
абоненттің телефон нөмірі көрсетіледі.
Адрестің екінші бөлімінде доменнің, жұмыс станциясының немесе
шлюздің аты көрсетіледі. Қондырғының IP - адресін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Берілген дипломдық жобаның тақырыбы - BICC протоколының
негізіндегі SoftSwitch құрылғыларының өзара әсер етуінің функционалды
моделін өңдеу.
Дипломдық жобада дестелік желілердің дамуы, оның ішінде классикалық
телефон желілерінен артықшылықтары қарастырылған Сонымен қатар
таңдалған құрылғылардың техникалық сипаттамалары, желідегі әсерлесуге
арналған хаттамалар қарастырылды. Транспорттық желі, құрылғылардың өзара
әсерлесу жүктемесі, SoftSwitch сипаттамаларын есептеу жүргізілген.
Қауіпсіздік
шаралары қарастырылған: бөлмені кондиционирлеу,
монтаждау мен жөндеу жұмыстары кезіндегі шаралар. Берілген функционалды
моделді енгізу кезіндегі бизнес жоспар жасалынды.
АННОТАЦИЯ
Тема данной дипломной работы - разработка функциональной модели
взаимодействия устройств SoftSwitch на базе протокола BICC.
В дипломном проекте рассматривается развитие пакетных сетей, в том
числе их преимущества перед классическими телефонными сетями.
Разработана функциональная модель взаимодействия устройств. Рассмотрены
технические характеристики выбранного оборудования, протоколы для
взаимодействия сети. Произведен расчет транспортной сети, нагрузки
взаимодействия устройств, расчет характеристик SoftSwitch.
Рассмотрены аспекты безопасности: кондиционирование помещения,
условия работы при монтаже и ремонте. Рассчитаны капитальные затраты на
внедрение данной функциональной модели.
ABSTRACT
The theme of this diploma project - the development of a functional model of
interaction of SoftSwitch devices based on protocol BICC.
In the diploma project examines the evolution of packet networks, including
their advantages over classical telephone networks. A functional model of devices'
interaction was developed. Examine the technical characteristics of the selected
equipment, protocols for network connectivity. There was made calculation of the
transport network, the load of device interaction, the performance of SoftSwitch was
calculated.
Aspects of Security were considered: air conditioning of facilities, working
conditions for installation and repair. Capital costs for implementation of this
functional model were calculated.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Келесі ұрпақ желісіне өту себептері
1.2 Байланыстарды басқару құрылғылары
1.3 Voice over IP
1.4 Таңдалған BICC протоколының қысқаша сипаттамасы
1.5 SoftSwitch қондырғысының өзара әрекеттесуінің функционалдық
моделінде дайындалған протоколдарының сипаттамасы
1.6 Міндеттің қойылуы
8
9
9
10
15
16
19
26
1.7 BICC
протоколы негізінде SoftSwitch қондырғысымен өзара
26
әрекеттесетін функционалды модель
1.8 Жабдықтарды таңдау
2 NGN ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУМЕН ТРАНСПОРТТЫҚ
ЖЕЛІНІ ЕСЕПТЕУ
2.1 Бастапқы деректер
2.2 Мультисервисті дестелік желінің абоненттік концентраторлар мен
транспорттық шлюздерінің сипаттамаларын есептеу
2.3 Softswitch сипаттамаларын есептеу
28
34
34
37
46
2.4
Транспорттық желіде ақпараттар ағынын таратудың
48
маршруттарын анықтау
2.5 Транспорттық желі коммутаторларының әсерлесуіне қажетті
интерфейс таңдау
3 БИЗНЕС ЖОСПАР
3.1 Түйін
3.2 Компания және сала
3.3 Қызметтерді (өнімдерді) бейнелеп жазу
3.4 Нарықтық өтімді талдау. Нарық қызметтерін зерттеу
3.5 Менеджмент
3.6 Маркетинг стратегиясы
3.7 Қаражаттық жоспар
3.8 Табысты есептеу
3.9 Пайдалану шығындары
3.10 Экономикалық тиімділіктің көрсеткішін есептеу
4 БАЙЛАНЫС ҚҰРЫЛҒЫЛАРЫН МОНТАЖДАУ ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТ
КӨРСЕТУ КЕЗІНДЕГІ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
4.1 Жалпы ережелер
4.2 Артық жылуды жою үшін қажетті ауа алмастыруды есептеу
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
А ҚОСЫМШАСЫ
Ә ҚОСЫМШАСЫ
51
53
53
53
54
54
55
56
56
57
58
61
63
63
66
71
72
Б ҚОСЫМШАСЫ
В ҚОСЫМШАСЫ
КІРІСПЕ
Дестелік технологиялардың кеңінен таралуымен және классикалық
телефон опрераторлардың жоғалуы туралы аппокалиптикалық болжамдарымен
байланысты телекоммуникациялық нарықтың көптеген сарапшылары дестелік
технологияларға негізделген желілермен қатар классикалық телефон арналарын
қамтамасыз ететін арналар коммутациясы бар желілер болады деген ойға келді.
Мұндай қорытынды желілердің әр түрінен түсетін табысты салыстыруға
мүмкіндік береді. Мәліметтер таратудың трафигының көлемі өскенімен
берілген қызмет түрі беретін табыс әлі телефон қызметімен теңесе алмайды.Бұл
жағдайға тіке қарауға тарифтердің біртіндеп түзелуі себепкер болды. Дестелік
желілер тарапынан жаңа белсенді бәсекелестер пайда болғандықтан
классикалық телефон операторларына халықаралық телефон байланысының
трафигын айтарлықтай кемітуге тура келді, өз кезегінде дауыстық
хабарламаларды дестелік желілер арқылы жіберумен айналысатын үлкен
компаниялар бизнес класстың тұтынушыларын тарту үшін көрсетілетін қызмет
түрлерінің сапасын жақсарту керек болды, ол қызметтердің өзіндік құны және
тарифтерінің өсуіне әкеліп соқты.
Операторларға әлі ұзақ уақыт бойы әр түрлі технологияларға негізделген
желілердің параллельді қолданылуы жағдайында жұмыс істеу жайлы түсінігі
дамудың революциялық моделінің эфолюциялық түріне ауысуына әкелді.
Мұндай тарапта барлығының қызығушылығы бұл технологиялардың
физикалық деңгей ғана емес қалыптастыру және қызмет көрсету деңгейлерінде
өзара әрекеттесуін қамтамасыз ете алатын протоколдар мен құрылғыларға
ауысады. Заманауи опреаторлар қызметтің тасымалдануы тұтынушыға қалай
және қандай құрылғы арқылы жүзеге асатынына тәуелді болмайтын
сұрастырылған қызмет көрсету сапасын кепілдендіретін тұтынушының
шақыруларын бір ережелермен өңдейтін және қызметтерді қалыптастыру және
көрсету кезінде үздіксіз бақылауды қамтамасыз ететін байланыс желілерін құру
керектігін айтады.
Дестелік және классикалық желілердің көрінетін айырмашылықтарына
қарамастан олар бір даму жолымен келе жатыр, яғни қызмет көрсету деңгейін
(тасымалдау және коммутация) мен қызметтердің қалыптасу деңгейінен
(берілген ережелер бойынша шақыруды өңдеу) бөлу. Осылайша, жалпы
қолданыстағы телефон желілеріне ОКС №7 сигнализация желісінің кіріктірілуі
дауыстық трафик пен дабылдық ақпараттың жүру жолдарын бөлуге мүмкіндік
берді. Егер дестелік желілерге жүгінетін болсақ, ондай бөлу (шлюздың
декомпозиция принципі) мұнда да қолданылады: шлюздер, шлюздерді басқару
құрылғылары және сигнализация шлюздары (соңғы екеуі бірігуі мүмкін).
Конвергентті желілерге ауысу әр түрлі желілердің өзара әсерлесуіне
қатты мән беретіндіктен, бұл әсерлесуді қаматамасыз ететін құрылғылар мен
протоколдарға ерекше мән берген жөн.
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Келесі ұрпақ желісіне өту себептері
Бүгінгі күні желі конвергенциясы және байланыс қызметінің қажеттілігі
туралы ешкім де ойланбайды, өйткені телекоммуникация әлемінде соңғы
жылдары оператор ең көп табысты деректерді тасымалдау трафигінің
айтарлықтай басымдылығында, сөйлеу трафигін трансляциялаудан алады.
Әдетте, операторларға деректерді тасымалдау желісін қолдау мен қызмет
көрсету, сөйлеу трафигін тасымалдауға бағытталған арналарды уақытпен
бөлумен (Time Division Multiplexing - TDM) салыстырғанда анағұрлым арзанға
түседі. Болжамдарға сәйкес, мұнан былай дестелік технология көмегімен
сөйлеу қызметін тасымалдауда тасымалданатын сөйлеу трафигінің көлемі
(Voice over IP, Voice over ATM Voice over Frame relay және т.б.) өскенде,
мультиплекстеу әдісі арқылы арналардың уақыт бойынша бөлінуімен (TDM)
тасымалданатын жүктеме мөлшерінің азаюы байқалуы мүмкін. Бұған негізінен
байланыстың мобильді желісінде келесі ұрпақтың жылжымалы обьектілермен
(3G) сөйлеуді пакетті түрде тасымалдауы ықпал етеді. 1.1 - суретте осындай бір
болжам бейнеленген. Диаграмма бойынша, сөйлеу трафигі тек 5%-ға өскенде,
деректер трафигі жылына 100% - ға дейін өседі. Деректерді тасымалдау
желісіне қарағанда, классикалық телефон желілерінің дамуына шығын көбірек
жұмсалу фактісі маңызды болып табылады.
1.1 Сурет - Трафик түрлерінің өсу үрдісі
Жоғарыда аталған фактілер операторлардың өздеріндегі әрекеттегі
желілерді қайта құру туралы шешім қабылдай бастауына әкелуі мүмкін. Қазіргі
ТDМ желілерінде деректерді тасымалдау үшін қолданылуынан ерекшелігі,
операторлар деректерді тасымалдау желілерін телефон шақыруы қызметі үшін
де қолдана бастайды. Шын мәнінде, мәселе екі түрлі шектің жақындасуы -
деректерді тасымалдау көлемінің өсуі мен дәстүрлі қызмет көрсетуден пайда
табуды қамтамасыз етуді қолдаутуралы. Аталған тезиске сай, конвергенция өз
алдына әр түрлі қызмет көрсетуді бірыңғай желіге біріктіру міндетін қояды.
Next Generation Network - NGN деп аталатын болашақ конвергенттік желілерде,
шын мәнінде, тек бір ғана қызмет түрі қолжетімді болады. Ол - байланыс.
Оператордың басқару жабдықтары осындай желілерде қандай абоненттік
құрылғымен қатынасқа түсетінін анықтайды, (терминал IP - телефония, ұялы
телефон, Ғаламтор желісінің жұмыс станциясы) оған сәйкес нақты қызмет
көрсету түрі мен ол үшін талап етілетін ресурстарды ұсынады. Пайдаланушы
NGN желісін әлдебір қара жәшік ретінде қарастыратын болады, оған қай
хаттама қолданылады, қандай тасымалдау ортасы ұсынылады бәрібір. Ол үшін
тек оның соңғы құрылғыларының мүмкіндіктеріне сәйкес болатын, қызмет
көрсету фактісі маңызды.
Бұл міндетті шешуде стандарттық хаттамалар қолданылады. Мысалы,
H.248MEGACO
хаттамасы көмегімен
SoftSwitch
байланысын басқару
құрылғылары шлюздермен қарым-қатынас жасайды және ұсынылған қызметті
басқара алады. Әр түрлі SoftSwitch арасындағы коммутация бірнеше сервер
қызметін қолдану көмегімен жүзеге асқан, ашық стандартты бағдарламалық
интерфейстер қосымшасын (API) қолдануға негізделетін, SIP, Q.1901BICC
хаттамаларын қолдану арқылы жүзеге асады. Сонымен, сөйлеуді тасымалдау
технологиясы дамуындағы келесі адым пакеттік технологияға ауысу болды.
Сөйлеу пакеттер түрінде тасымалданады,
шынайы уақыттағы қызмет
көрсетілімі үшін барлық талап етілетін сапа параметрін сақтап, жүктеменің әр
түрлі типінің оңтайлы және еркін араласуын қамтамасыз етеді. Шынайы
уақытта ұсынылатын қызметтер, (қарапайым тілмен айтқанда - шынайы
уақытта қызмет көрсету, оның ішінде телефония) сапа параметріне ерекше
сезімтал, оның бірікідіріс және оның вариациясы (jitter) болып табылады. Егер
мәселе аса үлкен кідіріс туралы болса - онда жаңғырықты (echo cancellation)
жою қажеттілігі туындайды. Дестелік желілер арқылы сөйлеуді тасымалдауда
туатын, жоғарыда аталған кемшіліктермен күрес, сөзсіз, жабдықтардың
күрделілігі мен оның бағасына әсер етеді.
1.2 Байланыстарды басқару құрылғылары
Жаңа немесе инфокоммуникация нарығында әрекет етуші кез келген
оператормен NGN жоспарлауда желі архитектурасы бірдей. Екеуіне де
деректерді тасымалдауға оңтайланған, дауыс қызметі үшін жоғары сапаны
қамтамасыз ететін (және шынайы уақыт қызметін тұтас алғанда), сонымен
қатар жаңа қызмет түрін ендіруге дайын дестелік желілер талап етіледі.
Осындай архитектураға сәйкес, қызмет көрсетуді басқару - SoftSwitch
құрылғысының жаңа типінде жүзеге асу мүмкіндігі бар қосымша қызмет
серверімен қамтамасыз етіледі. Кіру амалының түрлері 1.2 суретінде
бейнеленгендей, медиа - шлюздер арқылы қамтамасыз етіледі [4].
1.2 Сурет - Келесі ұрпақ желісінің құрылымы
NGN желісінің тәжірибеде жүзеге асу нұсқасының бірі - шақыру
қызметін басқару сервері ретінде жұмыс істейтін, шлюз контроллері міндетін
де орындайтын SoftSwitch қолдану. Қосымша қызмет серверлерінің басқа
типтері қажеттілік болғанда қосылуы мүмкін. (1.3 суретке қараңыз) [4].
Сонымен қатар, желінің келесі ұрпақ архитектурасы негізгі желі типтерін
- ATM, IP немесе IPMPLS таңдауға мүмкіндік беруі қажет. Конвергентті
желіге өтудің құны туралы мәселені нақтылап алған дұрыс. Қазіргі классикалық
телефония нарығындағы операторларға оңайлықпен барлық құрылғыларын
алмастыру мүмкін емес. Сондықтан кезең - кезеңмен өту мүмкіндігін
қамтамасыз ету қажеттілігі және ескірген дабылдық жүйемен үйлесімділікті
қамтамасыз ету, кірудің әр түрлі типтерін қолдау мәселесі туындайды.
Оператордың жабдық бөліктерін сақтау мүмкіндігі болуы керек, өйткені,
мысалы, қазіргі IP - телефония нарығында аздаған жаңартудан кейін
конвергентті желілерде жұмыс істеуге қабілетті болатын жабдықтары бар.
Басқаша алғанда кез келген пайдаланушы олар үшін пайдасыз жаңа қызмет
түрлері үшін көбірек төлеуге дайын емес, сондықтан дестелік желіге өту
оператор мен оны пайдаланушыларға бірдей пайдалы болуы тиіс.
1.3 Сурет - SoftSwitch базасында желіні жүзеге асыру
Салыстырмалы түрде жаңа дестелік телефония нарығына кіруші
ойыншының бәрі жабдықтың толық кешенін алу үшін үлкен қаражат жұмсауға
дайын емес, оларға жаңа қызмет түрін біртіндеп енгізу тиімді. Сонымен NGN-
ға тағы бір талап қойылады - архитектура үлгішеңдігі. Мұндай талаптар жаңа
протоколдардың (мысалы, BICC) және жаңа желілік құрылғылардың пайда
болуына әкеледі. Мұндай жабдықтың мысалы - жоғарыда аталып кеткен
SoftSwitch. SoftSwitch
Байланысты басқару атқарымын коммутация
атқарымынан бөлуге қабілетті (дестелік желіге өту және басқару деңгейінде
қызметтерді біріктіруде айрықша маңызды) немесе жылдам бағдарлаушы,
немесе изохронды трафик түрлерінің лектерін басқарушы серверлер ретінде
жеке жүйе деп анықтауға болады. Softswitch - бұл байланысты басқару
атқарымын коммутация атқарымынан бөлуге арналған, абоненттердің үлкен
санына қызмет етуге қабілетті және қосымша қызмет серверлерімен қатынасқа
түсе алатын, ашық стандарттарды қолдайтын NGN желісін басқару құрылғысы
[9]. SoftSwitch IP - желісінің зияткерлік мүмкіндіктерін тасымалдаушы болып
табылады. Ол байланысты бір немесе бірнеше желі арқылы орнатуды
қамтамасыз ететін шақыру қызметін басқаруды, дабыл мен атқарымдарды
үйлестіреді.
Осындай анықтамалардың алуан түрлілігінен
SoftSwitch
дегеніміздің не екені туралы әлі де бірауызды пікір жоқ екені көрінеді, әр
өндірушінің қолдану аясына деген өз көзқарасы, өз тәжірибесі бар. Тек негізгі
талаптары мен техникалық ерекшеліктері нақты бөлінген, бірақ жүзеге
асырылуында айырмашылық бар.
SoftSwitch жүзеге асырудың екі әдіс - тәсілі бар - бірыңғай және тарату
қағидаты. Алғашқы SoftSwitch қоғамға Lucent фирмасымен ұсынылған
(SoftSwitch термині коммерциялық Lucent SoftSwitch өнімі атауынан шыққан).
Lucent SoftSwitch сәйкес бағдарламалық коммутатор екі бөлімнен тұрады -
аппараттық сервер (device server) және шақыру қызметін басқару сервері - Call
Server.
Device server шлюз контроллері міндетін орындайды (MGC) және әр түрлі
дабылдық жүйемен жұмыс істеу үшін атқарылымдық мүмкіндігі бар. Call
Server шақыру қызметін басқару атқарылымын, бағдарлауды, т.б. іске асырады.
SoftSwitch таратылған архитектурасы болуы мүмкін - mSwitch атауын алған
UTStarcom компаниясының шешімі серверлер кешенінен тұрады: шақыру,
қосымша, қорғау, мекен-жай анықтау, авторизация, аутентификация мен
биллинг, медиа - сервер, сонымен қатар шлюз. Alcatel фирмасы бірыңғай
архитектураға бағытталған SoftSwitch ұсынады - мұнда әр түрлі міндеттерді
орындау мақсатында жүктелетін бір атқарылымдық блок және бағдарламалық
қамтамасыз ету жиынтығы қолданылады. Бағдарламалық коммутаторды желіге
кіргізуде архитектура типін таңдау көптеген жағдайларға байланысты ерекше.
SoftSwitch - стандартты шешімдер мен тәсілдер қолдану үшін өте күрделі жүйе.
NGN архитектурасына сай, 1.4 суретте көрсетілгендей, мұндай желілерде
бірнеше кезеңдерді бөледі (әр келесі ұрпақ желісі шешімін әзірлеушілер,
архитектурадағы кезең саны әр түрлі екендігін атап кетеді, әдетте 4 - 6 кезеңді
бөледі).
Бұл
архитектурада элемент
басқарушысы ретінде
SoftSwitch
қолданылады.
1.4 Сурет - Мультисервистік желідегі SoftSwitch рөлі
SoftSwitch
дабылды ақпаратты өңдеуде желілер арасында арна
коммутациясы мен дестелік желі арасында делдал болады, MG (MediaGateway)
шлюзі шақыру қызметін өңдейді және басқарады, лектерді басқаруды,
мультисервистік желілерде дауысты және деректерді тасымалдауды іске
асырады. SoftSwitch дегеніміз бағдарламалық коммутатор дегенді білдіруіне
қарамастан, шын мәнінде, бұл құрылғы ешқандай коммутаторлық міндеттер
орындамайды. Шақыру қызметтерін басқару типтік жағдайларда шақыру
бағдарлауын, пайдаланушы аутентификациясын, байланыс пен дабылды
орналастыру мен бөлуді қосады. SoftSwitch делдал ретінде шақыру қызметтерін
басқарудың PSTN желілері тұрғысынан стандарттыхаттамаларды түсінуі
(мысалы, SS7), кірудің әр түрлі стандарттық типтерімен жұмыс істей білуі, ал
пакеттік желілер тұрғысынан ол MGCPMEGACO, H.323, BICC и SIP
хаттамаларын іске асыруы керек. Әрбір дабылды жүйеде олардың өзара
қатынасын айтарлықтай күрделендіретін, өзіндік бірегей сипаттамалар
жиынтығы бар. SoftSwitch олардың арасындағы өзара қатынасты тура немесе
шлюз SG (Signaling Gateway) көмегімен қамтамасыз ете отырып, әр түрлі дабыл
жүйесі бар желі арасында интерфейс ретінде қызмет етеді.
Тек SoftSwitch қазіргі және конвергентті желілер арасында көпір
ретінде қызмет етуге, неғұрлым көбірек таралуға қабілетті. Бағдарламалық
коммутатор анықтамасына сай, физикалық коммутация қызметі мен шақыруды
басқару қисыны бөлініп әр түрлі құрылғылармен орындалады; медиа -
шлюздермен (Media Gateway) - сәйкесінше шлюз контроллерімен (Media
Gateway Controller). Физикалық коммутация міндеті медиа - шлюздерде
шоғырланғанда, контроллер міндетіне шлюздерді басқару, сонымен қатар
шақыру қызметін өңдеу үрдісі кіреді. Мұндай бөлісу жалпы интеллектіні
сөйлеу және транспорттың түрлі үлгісіндегі әр түрлі желі типтері үшін
(дәстүрлі, дестелік,
гибридті)
қолдануға
мүмкіндік береді. Ашық
протоколдардың болуы
стандартты
компьютерлі
платформаларды,
операциялық жүйе мен әзірлеу ортасын қолдануға мүмкіндік береді, ол өз
кезегінде бұл қызмет түрінің бағасына оң әсерін тигізеді. Стандартты
хаттамаларды қолдану әр түрлі операторлардың жабдықтарын қолдануға
мүмкіндік береді. Ағымдағы уақытта SoftSwitch құрылғыларын қолданудың
келесі нұсқасы анықталған:
- Телефонды трафик транзиті.
- Виртуалды модемді пул және телефон желілерінің жүктемесін
жеңілдетуді ұйымдастыру
- IP - телефония.
- Зияткерлік желілер қызметі [29].
SoftSwitch жабдықтарына арналған кейбір негізгі талаптар айқындалды.
1. Дабыл хаттамаларын қолдау:
Дабыл хаттамаларының нақты жинағы, SoftSwitch-ті қолдану сценарийіне
байланысты. Жоғарыда айтып кеткендей, телефон желісі тұрғысынан қарағанда
бағдарламалық коммутатор транзиттік коммутатор және ОКС №7 дабыл
нүктесі болып табылады, сәйкесінше ОКС №7, DS-1, ВКС және басқа да дабыл
түрлерін қолдауы керек. Дестелік желі тұрғысынан қарағанда бағдарламалық
коммутатор медиа - шлюздерді басқару құрылғысы және дабыл контроллері
болып табылады, сондықтан (мүмкіндігінше) барлық IP - телефония (H.323,
MGCP, H.248, SIP, BICC) хаттамаларын қолдауы қажет және бір хаттамадан
екіншісіне конвертацияны іске асыруы керек. Өйткені Қазақстанда әлі де
көптеген станциялар R1.5 деп аталатын протоколдармен жұмыс істеуде, ал
географиялық ерекшеліктер
V.5
протоколы бойынша абоненттік кіру
мүмкіндігін қосуды тиімді жасайды, яғни SoftSwitch-те бұл хаттамаларды
қолдау күтілуде. Мұның бәрі қатаң талап болмаса да, осы мақсаттарға қосымша
конвертер қолданылуы мүмкін.
2. Аппаратты - бағдарламалық платформаның ашық сипаты:
Транспорттық желі мен шлюздерді қысқарту үшін, сонымен қатар NGN
бағдарламалық коммутатор архитектурасының көп кезеңді концепциясына
сәйкестігі үшін, интеллектіні басқару кезеңіне шоғырландыру талап етіледі,
сонымен қатар шақыру қызметін басқару міндеттерін қызмет көрсету
қисынынан бөлу талап етіледі. Ерекше назар аударатын талап жаңа қызмет
түрлерін енгізуді жеңілдететін, ашық бағдарламалық интерфейстерді қолдау
болып табылады.
3. Қауіпсіздік пен сенімділік стандартын қолдау:
Протоколдар жолағы осал болғандықтан, қауіпсіздік мәселелеріне ерекше
назар аудару қажет. Қазіргі уақытта қажетті қауіпсіздік құралдарын жасау қолға
алынуда.
4. Міндеттер жиынтығы:
Жоғарыда аталған мақсаттардың тек бірі үшін оператордың SoftSwitch
құрылғысын алуы экономикалық жағынан тиімді емес. Дұрысында, мұндай
жабдықтарды телефон байланысын ұйымдастыру үшін де, сонымен қатар
интеллектуалды қызмет көрсету үшін де қолданған тиімді.
1.3 Voice over IP
Жоғарыдағы екі пунктке сәйкес, болашақ NGN бірыңғай желісі аясында
байланыс қызметінің қазірде түрлі желіде көрінетін - мобильді байланыс,
телефония, интеллектуалды желі қызметі сияқты түрлері бірігеді. Сөйлеу
қызметі, жоғарыда айтылып кеткендей, дестелі түрде таратылады. Қазіргі
уақытта осындай бірнеше сөйлеу қызметін тасымалдау технологиясы жұмыс
істеуде, мұнда әр түрлі транспорт қолданылуы мүмкін - Voice over IP, Voice
over ATM, Voice over Frame Relay. Әрбір жоғарыда аталып кеткен әдістердің өз
артықшылығымен қоса өз кемшіліктері де бар.
АТМ
транспорттық
технологиясының желіні эксплуатациялық басқарудағы бөлігі мықты дамыған,
өте сенімді, сонымен қатар құны да ең жоғары. Frame Relay технологиясының
артықшылығы - бағасы, корпоративтік желілер құру үшін мультисервистік
кіру мен алыс байланыс арналарын ұйымдастыруда ең ыңғайлы, алайда даму
мүмкіндігі шектеулі. Ең қолжетімді және кең таралған әдіс - сөйлеу қызметін
IP протоколы арқылы тарату, өйткені бұл ең икемді нұсқа. Түбінде ол (Voice
over IP технологиясы) дестелік телефонияның ең кең тараған технологиясы
болады, өйткені рыноктың барлық сегментін қамтуға қабілетті бола тұра, жаңа
қолданыс жағдайларына да оңай бейімделеді [5]. Алайда қалыптасып қалған
оның сенімсіздігі мен басқарудағы күрделілігі туралы пікір, бұл транспорттың
қолданылуын тежеуде. Сондықтан IP - телефония түсінігінде IP протоколы, тек
Ғаламтор ортасын қолдану ғана емес, сонымен қатар кез келген желіде,
шынайы уақыт трафигін таратуда дестелер коммутациясындағы сөйлеу
қызметін тасымалдауда туындайтын барлық мәселерді шешуге қажетті
қосымша технологиялар деп түсінеміз. Бұл кемшіліктерді жоятын бірқатар
механизмдер бар, мысалы, MPLS - Multiprotocol Label Switching - белгі
бойынша көпхаттамалы коммутация; RSVP протоколы - Resource Reservation
Protocol - ресурстарды сақтық қорда сақтау протоколы, т.с.с. Көбіне бұл
протоколдар
мен механизмдердің пайда болуымен,
сонымен қатар
аппараттарды жұмысқа қосу құнының төмендігінен, IP транспорты туралы
болашағы ең зор транспорт дегенді жиі айтады. ATM желісі қазіргі уақытта, кез
келген трафик түрін таратуға мүмкіндік беретін, жеке және иерархиялық кезең
деп қаралады. IP протоколдары көмегімен сөйлеу қызметін тасымалдау үшін
RTPUDP (Real Time Transport ProtocolUser Datagram Protocol) кепілденген
жеткізу протоколдары қолданылады, өйткені TCP кепілденген жеткізу
хаттамасында қолданылатын пакеттерді қайталап табыстау және қайталап
сұрау жолымен сенімділікті арттыру механизмі,
кепілденген жеткізу
хаттамасында қолданылатын шынайы уақыт трафигін тасымалдауда кері әсер
етеді, ақпараттың жеке бірліктерінің кешігуінен гөрі жоғалуын аз сынайды.
Жоғарыда айтылғанды түйіндей отырып IP - де сөйлеу қызметін тасымалдау
үшін қосымша қызмет сервистерін (RSVP, MPLS) қолдану мүмкіндігімен,
RTPUDPIP протоколдар жолағы қолданылады деп қорытынды шығаруға
болады. Мұндай жолақ сөйлеу қызметін тасымалдау үшін толық жеткілікті,
атап айтқанда, мысалы, пайдаланушы байланысты орнату үрдісін өзі іске
асыратын: Microsoft Net Meeting қызмет түрін қолдану, бірақ барлық телефония
үшін емес. IP - телефония туралы айту мүмкін болу үшін әлі бағдарлау
хаттамалары мен шақыру қызметін басқарудың тек протоколдары қажет.
Бағдарлау мен басқарудың әр түрлі протоколдарын қолдану, сонымен қатар осы
хаттамалардың желі архитектурасына талаптары бойынша VoIP - тің әр түрлі
нұсқасын ажыратады.
1.4. Таңдалған BICC протоколының қысқаша сипаттамасы
Келесі ұрпақ желілеріне қойылатын талаптардың орындалуын
қамтамасыз ету үшін, 1999 жылдың наурыз айында ITU-T жаңа протоколдық
ұсыныстарды жасауды қолға алды. Әр түрлі доменді аймақта телефонды
серверлердің (мұндағы SoftSwitch) өзара қатынасын қамтамасыз ететін
протоколдар жасау, сонымен қатар дабылды хабарламалардың тасымалдау
технологиясына тәуелді болмауы талап етілді. ISUP дабылды хабарламаларын
қолдау міндетті талап болды, өйткені протокол
операторлардың
мультисервисге ауысуын жеңілдетуі керек еді. Мұндай қадам әрекеттегі ISDN
желісі бар,
BICC
протоколының қолданылуымен құрылған, жаңа
мультисервистік желінің өзара қатынасын қамтамасыз етті. Шын мәнінде, бұл
ОКС №7 протоколы дабыл жүйесінің жаңа пайдаланушылық бөлігі деп
қарастырылуы мүмкін. Бұл факт мультисервистік желіге ауысуда дабылды
жабдықтардың көп бөлігі сақталатындықтан, айтарлықтай қаражат үнемдеуге
мүмкіндік береді. Протоколдың сонымен қатар желіде жаңа қызмет түрін
енгізуде кедергілер тудырмайтын сәйкестік механизмі болу керек. Мысалы,
протокол халықаралық интерфейсте хабарлама тарату сияқты қызмет түрін
қамтамасыз етеді. Халықаралық интерфейс үшін хабарламаның минималды
жиынтығы Д қосымшасында көрсетілген. Сонымен, бұл қызмет түрін іске
асыру үшін ашық бағдарламалық интерфейстер қолдануда болуы керек еді.
BICC протоколдарын стандарттау екі Capability Set деп аталатын мүмкіндіктер
жиынтығының пайда болуына әкелген екі кезеңде өтті. Бұл BICC әзірлеу
кезінде шынайы уақыт трафигін тасымалдау үшін талап етілетін IP
протоколының қызмет сапасы әзірлеушілерді қанағаттандырмауына
байланысты болды, сондықтан алғашында ATM желісі арқылы ISDN
түйіндерінің өзара қатынасына бағытталған CS 1 жиынтығы, сонан кейін IP
желісіне, сондай-ақ Ғаламторға бағытталған CS 2 пайда болды.
Интегралды қызметтің сандық желісінің қызметін қолдау үшін BICC
протоколдарының ұсынысы негізгі арна технологиясы және хабарламаны
тасымалдауда қолданылатын технологияға тәуелсіз, ISDN (ISUP) тар жолақты
пайдаланушы бөлігінің бейімделуін сипаттайды. Сәйкесінше, бұл ұсыныстар
ISUP ұсыныстарына қосымша немесе ерекшеліктер жиынтығы ретінде
жазылған. Бір атап кететін нәрсе, BICC протоколдарының алғашқы ұсынысы
дестелік желі арқылы ISDN екі желісінің өзара қатынас үрдісін сипаттауға
бағытталған.
BICC протоколы - бұл Serving nodes деп аталатындар (қызмет көрсету
түйіндері, мұнда SoftSwitch қолданылады) арасында қолданылады. Оның атауы
Тасымалдаушыға тәуелсіз шақыру қызметін басқару протоколы деп
аударылады [3]. Serving nodes арасындағы негізгі арналарды басқару BICC-ке
тәуелсіз басқа протоколдарға сәйкес қамтамасыз етіледі. Алғашқы
мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес Serving nodes үш типі анықталған (SN):
- Interface Serving Node (ISN) - бұл түйін типі коммутациялық арналы
желіге интерфейсті қамтамасыз етеді.
- Transit Serving Node (TSN) - бұл түйін типі BICC протоколдарын
қолдана отырып, бір желі аясында шақыру мен негізгі арналар үшін транзиттік
атқарымдылық мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді.
- Gateway Serving Node (GSN) - бұл түйін типі BICC протоколдарын
қолдана отырып, шақыру мен негізгі арна үшін шлюздің атқарымдылық
мүмкіндіктерін қамтамасыз етеді.
Негізінен, протоколды әзірлеуде Transit Serving Node және Gateway
Serving Node (GSN) әрекеттеріне ерекше назар аударылған. Жоғарыда аталған
түйіндер құрылымы
1.5
суретте көрсетілген. Осы суретте
BICC
протоколдарының әрекет ету аймағын да көруге болады.
1.5 Сурет - BICC протоколдарының алғашқы мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес
қызмет көрсету түйінінің құрылымы
BICC (Capability set 2) протоколдары мүмкіндіктерінің кеңейтілген
жиынтығын сиапттайтын Q.1902 ұсыныстар тегіне сәйкес, қызмет көрсету
түйіндері туралы түсінік салыстырмалы түрде біршама нақтылау болды.
Түйіндер тасымалдаушыны басқару міндеті мен ассоцияланған (BCF) - Serving
Nodes және мұндай ассоциациясыз - Call Mediation Nodes болып нақты
бөлінеді. SN шақыру қызметін басқару мен(CSF) тасымалдаушыны басқару
міндеті нақты шектелген. Негізгі арнаны басқару дабылы жеке дабылды
транспортта ашық көрінуі, немесе Bearer Control Tunneling Protocol (бұған дейін
CS1 болмаған) горизонтальды протоколы бойынша BICC протоколы арқылы
CSF түрлі түйіндерінің тең екі бірліктері арасында және вертикальды
интерфейс CBC (Call Bearer Control) арқылы бір түйіннің CSF пен BSF
арасында туннельденуі мүмкін. SN-дағыдай CMN-да да half call - блок CSF
деп аталатын моделі қолданылып және кіру, шығу әрекеттері болып бөлінеді.
Жоғарыда айтылғандар келесі суретте бейнеленген:
1.6 Сурет - Екінші мүмкіндіктер жиынтығына сәйкес қызмет көрсету түйінінің
моделі
1.5 SoftSwitch қондырғысының өзара әрекеттесуінің функционалдық
моделінде дайындалған протоколдарының сипаттамасы
1.5.1 Функционалды модель үшін протоколдар
Функционалды моделді құрастыруға көшпес бұрын, тасымалдаушы
каналдарға тәуелсіз басқару протоколдарымен қатар,
SoftSwitch
қондырғысының өзара әрекеті үшін қолдануға болатын протоколдарды
нақтылау. Айтып кеткендей, коммутациялық каналдар мен желілер
шекарасында орналасқан SoftSwitch, дабылдың әр түрлі түрлерімен жұмыс
істей алуы, сонымен қатар абоненттік қосылудың әр түрлі протоколдарын
қолдауы қажет. Сәйкесінше атқарымдық үлгінің жалпылама жағдайы, бір
жағынан абоненттік қосылу протоколдардың біреуімен және екіншіден
дабылдың қандай да бір желілік жүйесімен өзара әрекеттесетін SoftSwitch
сипаттайтын нұсқа болып табылады. Осы жұмыста сипатталатын BICC
протоколы, бірнеше рет айтып кеткендей, ISDN пайдаланушы бөлігіне
бейімделу және осындай тектегі желілермен кедергісіз өзара әрекет талаптарын
орындауды қамтамасыз ететіндіктен, жалпы пайдаланудағы телефондық желі
тарапынан ISDN - DSS1 абоненттік қолжетімді протоколын қарастыру
қажеттілігі туындайды. Дабылдық жүйелердің ескі нұсқалары (жоғарыда
аталған R21.5) мен SoftSwitch-тегі абоненттік қосылудың басқа түрлерінің
міндетті қолдауына қарамастан, олардың қолдауы бөліп алынған дабылдық
шлюздер мен түрлендіргіштер, немесе қосылу желісі (AccessNetwork), мысалы,
V.5. ашық интерфейсін қолдануға бағдарланған протоклдар арқылы іске
асырылады. Екіншіден, BICC - тің дестесі телефонияның басқа желілік
түрлерімен өзара әрекеттесуін көрсететін, тағы бір протоколды анықтап алу
қажет. Біздің мемлекетте ұзақ уақыттар бойы H.323 протоколдар ұяшығын
қолдануға бағдарланған IP - телефония желісі кең тараған болатын. Мұндай
желілер, телефондық желілермен өзара әрекеттесуге бағдарланғандығының
арқасында, берілгендерді тарату желілеріне салынған
ISDN желісі ретінде
қарастыруға болады. Бірақ, NGN бағдарламалық құралдар мен аппаратты
дайындаушылармен жүргізген сауалнамалар, негізінен олардың күші өз
өнімдерінде SIP протоколын қолдауға бағытталғанын көрсетеді. Бұл фактілер
ЦСИО - мен өзара әрекетті қысқартатын протоколдардың жаңа түрлерінің (SIP
- T, SIP - I) пайда болуымен, сонымен қатар, SIP - тың кейбір
ерекшеліктерімен: таратудағы қарапайымдығы, HTTP - бағыттылығы, тарату
ортасына тәуелсіздігі және ұтқырлықты қолдауымен байланысқан.
Осылайша, функционалдық моделге екі протоколды қосумен тоқтайық:
DSS1 - абоненттік қосылу протоклы ретінде, және SIP - BICC - тің басқа
дестелі телефония протоколдарымен қалай өзара әрекеттесетінін көрсетуші
ретінде.
1.5.2 DSS1 абоненттік қосылу протоколы
№1 (DSS-1 - Digital Subscriber Signaling 1) сандық абоненттік болып
дайындалған ITU-T протоколы ISDN пайдаланушы мен желі арасында
қабылдаушы - желі интерфейсі арқылы (осы интерфейстің D - каналы)
дабылдық хабарламаларды таратуға бағытталған. Электрлік байланыстың
халықаралық одағы(ITU-T) D каналын екі нұсқада анықтайды:
а) екі В - каналымен қосылуды басқару үшін қолданылатын 16 Кбитс
каналы;
б) бірнеше (30-ға дейін) В - каналдарымен қосылыстарды басқару үшін
қолданылатын 64 Кбитс каналы.
DSS-1 протоколының құрылымы ашық жүйелердің өзара әрекеттесуінің
жеті деңгейлік үлгісіне (OSI үлгілері) негізделіп жасалған және оның алғашқы
үш деңгейіне сәйкес келеді.
Осы үлгінің мәнмәтінінде пайдаланушы мен желі жүйелермен аталынады,
ал протокол спецификациялармен анықталады:
- логикалық реттілік пен хабарламалар ағынын анықтайтын әр түрлі
жүйелердегі бір ғана деңгейлердің арасындағы өзара әрекеттесу
процедуралары;
-
бір жүйедегі деңгейлер арасындағы логикалық қосылыстарды
ұйымдастыру және басқа жүйеде сол деңгейге сәйкес келетін процедуралар
үшін қолданылатын хабарламалар форматы.
Форматтар
хабарламалардың жалпы құрылымын және хабарлама
құрамындағы өрістерді кодтауды анықтайды;
- бір жүйенің аралас деңгейлері арасындағы ақпарат алмасуды
сипаттайтын үстірттер (примитивы). Үстірттердің спецификациясының
арқасында аралас деңгейлер арасындағы интерфейс, деңгейлердің біреуінің
орындайтын қызметінің өзгеруіне қарамастан, тұрақтылықты ұстап тұрады.
DSS-1 протоколының 1 деңгейі (физикалық деңгей) В және D каналдарын
қалыптастыру атқарымдарынан тұрады, қосылыстың электрлік, атқарымдық,
механикалық және процедуралық сипаттамаларын анықтайды және D
каналындағы 2 және 3 деңгейлердің тудыратын хабарламаларын таратуға
арналған физикалық қосылыстарды көрсетеді. 1 деңгейдің атқарымына
жататындар:
- В және D каналдарына қосылу мүмкіндігі бар S - интерфейсінің
құрсауына ТЕ пайдаланушы терминалын қосу;
- жергілікті қуат көзі тоқтап қалған жағдайда телефон байланысын
қамтамасыз ету үшін электрлі қуат көзін АТС-тан тарту;
- жұмысты нүкте - нүкте тәртібінде және көп нүктелі хабар тарату
тәртібінде қамтамасыз ету.
2 деңгей (түйін), LAPD (link access protocol for D-channels) атымен әйгілі,
NT желілік аяқталулардағы процесі бар ТЕ терминалдық қондырғыда
процестердің өзара әрекеті кезіндегі мәліметтермен екі жақты алмасу үшін D -
каналын қолдануды қамтамасыз етеді. 2 деңгейдің протоколы байланыстың
әрбір логикалық түйіні үшін мультиплексация және циклдық үйлестіру
қарастырылған, себебі 2 деңгей бірден D каналындағы мәліметтердің
түйіндерінің бірнеше қосылыстарын басқаруды қамтамасыз етеді. Сонымен
қатар, 2 деңгейдің атқарымы қосылулар арқылы хабарламалардың кезектілік
жолын сақтау үшін тарату реттілігін басқаруды енгізеді, сонымен қатар осы
хабарламалардағы қателерді табу және түзетуді атқарады.
2 деңгейдің дабыл форматы - бұл кадр. Кадр стандартты жалаушамен
басталады және аяқталады, мекен - жай алаңында екі маңызды идентификатор -
(SAPI) көрсетілетін қызметіне қосылу нүктесінің идентификаторы және (TEI)
терминалының идентификаторы.
3
деңгей
(желілік деңгей)
келесі протоколдарды қолдануды
жорамалдайды:
- 1.451 немесе Q.931 (екі ұсыным ұқсас) ұсынымында анықталған дабыл
протоколы. Бұл жағдайда SAPI=0, ал дабыл протоколы базалық қосылыстарды
орнатуда және бұзуда, сонымен қатар қосымша қызмет көрсету үшін
қолданылады;
- Х.25 ұсынымында анықталған пакетті тәртіпте мәлііметтерді тарату
протоколы. Бұл жағдайда SAPI=16;
- басқа протоколдар болашақта анықталуы мүмкін. Бұл жағдайларда SAPI
үшін үнемі берілген протоколға сәйкес мәні орнатылып отырады.
3 деңгейдің атқарымына жататындар:
- дабылдық хабарламаларды бағыттау;
- пайдаланушы - пайдаланушы ақпаратын табыстау (мәліметтердің
аздаған топтамасы түрінде), каналдардың коммутациясы жолымен орнатылған
қосылыстардың бар болған немесе жоқ болған кезіндегі;
- әр түрлі өзгертілген байланыстарға қатысты берілген хабарламалардың
бір түйінінде мултиплексиялау;
- хабарламаларды саралау және жинау, оларды мәліметтердің түйін
деңгейлері бойынша тасымалдау;
- 3 деңгейдегі хабарламалардың қатесін табу, 2 деңгейдің тапқан
қателерін талдау, және осы қателерге әрекетті;
- тасымалданған реттілігі бойынша хабарламаны жеткізу.
DSS-1 жүйенің 3 деңгейі пайдаланушыға қызмет көрсету кезіндегі
жағдайлардың логикалық реттілігін анықтайтын хабарламалар мен
процедуралардың терминдерінде сипатталуы мүмкін. Келесі кестеде желілік
деңгейдегі хабарламалардың мысалдары қарастырылады.
Q.931 дабылдың протоколы (3 деңгей) дабылдық хабарламалардың
мағынасы мен мазмұнын және қосылыстардың бар болуы мен бүліну кезіндегі
процестерде, құрастыру кезінде өтетін жағдайлардың логикалық реттілігін
анықтайды. 3 деңгейдің қызметі базалық қосылыстар мен қосымша қызметтерді
басқаруды қамтамасыз етеді, сонымен қатар 2 деңгейге қосымша транспорттық
мүмкіншіліктерді.
Осындай қосымша транспорттық мүмкіндіктердің мысалы негізгі D -
каналынан бас тартқан жағдайда дабылдық хабарламаларды баламалы D -
каналына қайта бағыттайтын опция болып табылады.
1.1 К е с т е - DSS-1 протоколының желілік деңгейінің хабарламасы Байланысты
орнату
хабарламалары
ALERTING
Шақыру дабылы
жіберіледі
Байланысты
орнату
хабарламалары
CALL PROCEEDING
Байланыс орнатылады
Байланысты
орнату
хабарламалары
CONNECT
Байланыстыру (жауап)
Байланысты
орнату
хабарламалары
CONNECT ACKNOWLEDGE
Жауапты растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
PROGRESS
Маршрут ерекшеліктері
Байланысты
орнату
хабарламалары
SETUP
Байланысқа сұраныс
Байланысты
орнату
хабарламалары
SETUP ACKNOWLEDGE
Сұраныс қабылданды
Байланысты
орнату
хабарламалары
RELEASE
Қорларды босату
Байланысты
орнату
хабарламалары
RELEASE COMPLETE
Қорлар босады
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESTART
Рестарт
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESTART ACKNOWLEDGE
Рестартты растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME
Байланысты қайта құру
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME ACKNOWLEDGE
Растау
Байланысты
орнату
хабарламалары
RESUME REJECT
Қайта құруға қарсылық
1.1 Кестенің жалғасы
1.5.3 Байланыс көрсетілімін белсендіру протоколы - SIP
Протокол бірінші бөлімде жартылай қарастырылған болатын, мұнда ол
толығымен қарастырылады, бірақ жоғарыда аталған себептерге байланысты тек
ең маңызды мәліметтер ғана көрсетіледі.
Көрсетілімдерді белсендіру протоколы - Session Initiation Protocol (SIP)
қолданбалы деңгейдегі протокол болып табылады және ұйымдастыру,
түрлендіру және байланыс көрсетілімдерін: мультимедиялық конференция,
телефондардың қосылысы және мультимедиялық ақпараттарды бөлуді аяқтауға
арналған. Пайдаланушылар байланыстың қолданылып жүрген көрсетілімдеріне
қатысуларына, басқа пайдаланушыларды шақыруларына болады және олардың
жаңа байланыс көрсетілімдеріне қатысуларына болады. Шақырту нақты бір
пайдаланушыға, пайдаланушылар тобына немесе барлық пайдаланушыларға
жолдануы мүмкін.
Протоколдың негізіне келесі ұстанымдар енгізілген:
Пайдаланушылардың дербес икемділігі. Пайдаланушылар желі шегінде
шектеусіз орын ауыстыра алады, сондықтан байланыс қызметі оларға осы
желінің кез келген орнында жасалынады. Пайдаланушыға бірегей
идентификатор меншіктелінеді, ал желі оған ол қай жерде жүргеніне
қарамастан байланыс қызметін көрсетеді. Ол үшін пайдаланушы арнайы -
REGISTER - хабарламасының көмегімен өзінің орын ауыстыруларын тұрған
жерін анықтайтын серверге хабарлап отырады.
Желіні масштабтау. Ол біріншіден, желінің ұлғаюы кезіндегі оның
элементтер санының арту мүмкіндігі арқылы сипатталады. SIP протоколы
негізінде тұрғызылған желінің серверлік құрылымы толығымен оның
талаптарына жауап береді.
Протоколдың кеңейтілуі. Ол протоколдарды жаңа қызмет көрсетуді
енгізу және оның әр түрлі қосымшалармен жұмысқа бейімделуі кезіндегі жаңа
функциялармен толықтыру мүмкіндіктерімен сипатталады.
Дайындалған IETF, Интернет протоколдарына жинақталған интеграция.
SIP протоколы Internet Engineering Task Force (IETF) комитетімен дайындалған
жаһандық архитектураның бөлігі болып табылатын мультимедия. Бұл
архитектураға сонымен бірге резервтеу ресурстарының протоколы (Resource Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND
Байланысты үзу
Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND ACKNOWLEDGE
Байланысты тоқтату
Байланысты
ажырату
хабарламалары
SUSPEND REJECT
Тоқтатуға қарсылық
Байланысты
ажырату
хабарламалары
USER INFORMATION
Пайдаланушы ақпараты
CONGESTION CONTROL
Қайта жүктеуді басқару
FACILITY
Қосымша қызмет
INFORMATION
Ақпарат
STATUS
Статус
STATUS ENQUIRY
Статусқа сұраныс
NOTIFY
Ескерту
Reservation Protocol - RSVP, RFC 2205), нақты уақыттың транспорттық
протоколы (Real - TimeTransport Protocol - RTR RFC 1889), нақты уақыттағы
ақпараттар ағынын тарату проколы (Real - Time Streaming Protocol - RTSP, RFC
2326), байланыс параметрлерін сипаттау проколдары (Session Description
Protocol - SDP, RFC 2327) жатады. Бірақ SIPфункциясының протоколы осы
протоколдардың ешқайсысына тәуелді емес.
Басқа дабылдық протоколдармен өзара әрекет. SIP протоколы Н.323
протоколымен бірге қолданылуы мүмкін. SIP протоколының ЖҚТЖ - DSS1
және ОКС №7 дабылдық жүйелерімен өзара әрекеттесуі мүмкін. SIP
протоколының дабылдық хабарламаларының осындай өзара әрекеттесулерін
ықшамдау үшін өзіндік SIP - адрестерді ғана емес, Е.164 форматтағы немесе
кез келген форматтағы телефон нөмірлерін де ауыстыруға болады. Сонымен
қатар, SIP протоколы Н.323 және ISUPIP протоколдарымен тең дәрежеде
шлюздерді басқару қондырғыларымен жұмысты синхрондау үшін қолданылуы
мүмкін; бұл жағдайда ол MGCP протоколымен өзара әрекеттесуі қажет. SIP
протоколының тағы бір маңызды ерекшелігі ол IP - телефония желісін
пайдаланушыларды интеллектуалды желілерге қосуды ұйымдастыруға
бейімделген, және осы протоколдың аталған желілердің арасындағы
байланысты ұйымдастыру кезінде негізгі болып табылатындығы жайлы
көзқарастар бар.
SIP протоколының маңызды ерекшеліктерінің бірі оның транспорттық
технологиялардан тәуелсіздігі болып табылады. Транспорт ретінде Х.25, Frame
Relay, AAL5ATM, IPX және т.б. протоколдар қолданылуы мүмкін. SIP
хабарламасының құрылымы таңдап алынған транспорттық технологияға
тәуелді емес. Бірақ, оған қарамастан, айрықша ықылас IP дестелерін
тасымалдау технологиясына және UDP протоколына беріледі. Бұл кезде
шындығында, дабылдық ақпаратты сенімді жеткізу үшін қосымша механизм
құру қажет. Мұндай механизмдерге ақпарат жоғалып кеткен жағдайда оны
қайталап жіберу, қабылдағанын қуаттау және т.б. жатады.
SIP протоколында ақпараттар ағынын басқару механизмі таратылмаған
және қызмет көрсету сапасына кепілдеме берілмеген. Бұдан басқа, SIP
протоколы абоненттік ақпаратты таратуға арналмаған, оның хабарламасында
ақпарат шектелген көлемде ғана ауыстырылады. Желі арқылы өте үлкен SIP
хабарламаны тарату кезінде оның IP деңгейінде жойылуын естен шығармау
қажет, бұл ақпаратты сапалы таратуға кесірін тигізуі мүмкін.
IP - желілердің қолданыстағы қосымшаларымен өзара әрекеттесуді
ұйымдастыру үшін және абоненттердің ұтқырлығын қамтамасыз ету үшін SIP
протоколы электрондық пошта түріндегі адресті қолданады. Жұмыс
станцияларының адресі ретінде SIP URL деп аталатын URL (Universal Resource
Locators) ресурстарының арнайы әмбебап көрсеткіштері қолданылады.
SIP-адрестері төрт түрге бөлінеді:
- аты @домен;
- аты @хост;
- аты @1Р-адрес;
- телефон №@шлюз.
Осылайша, адрес екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлім - бұл доменде
немесе жұмыс станциясында тіркелген абоненттің аты. Егер адрестің екінші
бөлімі қандай да бір шлюзді идентификацияласа, онда бірінші болып
абоненттің телефон нөмірі көрсетіледі.
Адрестің екінші бөлімінде доменнің, жұмыс станциясының немесе
шлюздің аты көрсетіледі. Қондырғының IP - адресін ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz