Тіс қатарлардың аномалиялары
Ортодонтия саласында тіс жақ аномалиялардың түрлерін жүйелеудің
бірнеше жіктемелері қолданылады. Олар өзара құрылу принципіне қарай
этиопатогенетикалық (Кантрович бойынша), функциональдық (А.Я.Катц бойынша)
және морфологиялық деп бөлінеді.
Морфологиялық жіктемелер тіс құрылысының, тіс қатарының, жақ
сүйектердегі өзгерістер мен тіс қатарларының арақатынасы мен түйісуінің
бұзылу түрлерін жүйелейді. Морфологиялық жіктемелерге Энгль, Симон,
И.Ю.Курляндский, Д.А.Калвелис, Х.А. Каламкаров, ММСИ және Ильина- Маркосян
жіктемелері жатады.
Энгль жіктемесі.
Энгль (1898ж) тіс қатарларының түйісу түрлерін өз жіктемесінде ұсынды.
Бұл жіктеменің негізінде бірінші үлкен азу тістердің түйісуі жатады.
Энгль жоғарғы жақ қозғалмайтын жақ сүйек болғандықтан, жоғарғы бірінші
үлкен азу тістерді окклюзияның кілті деп атады. Энгль барлық өзгерістер
қозғалмалы төменгі жақ сүйектің әсерінен болады деп тұжырымдады.
Үлкен азу тістердің түйісуін үш классқа бөлді.
Бірінші класс қалыпты жағдайдағы бірінші (үлкен азу тіс) молярлардың
сагиттальды жазықтықта түйісуі көрсетілген. Жоғарғы жақтың бірінші молярдың
мезиальды ұрттық төмпешігі төменгі жақтың бірінші үлкен молярдың төмпешік
аралық сайында жатады.
Бұл жағдайда өзгерістер алдыңғы топ тістерінде болу мүмкін. Мысалы, алдыңғы
топ тістердің тығыз орналасуы немесе олардың түйісудің бұзылыстары.
Екінші класс молярлардың түйісу бұзылыстарын сипаттайды. Бұл кезде
төменгі жақ бірінші молярдың төмпешік аралық сайы жоғарғы жақтың бірінші
молярдың мезиальды ұрттық төмпешіктің артында орналасады.
Бұл класс екі подклассқа бөлінеді:
бірінші подкласс – жоғарғы күрек тістері ерін жаққа қарай еңкейген
(протрузия);
екінші подкласс: жоғарғы күрек тістер таңдай жаққа қарай еңкейген
(ретрузия).
Екінші классқа жататын аномалия түрлері:
• жоғарғы прогнатия,
• жоғарғы жақтың макрогнатиясы,
• төменгі ретрогнатиясы,
• төменгі жақ микрогнатиясы.
Үшінші класс кезінде төменгі жақ бірінші молярдың төмпешік аралық сайы
жоғарғы жақтың бірінші молярдың мезиальды ұрттық төмпешіктің алдында
орналасады.
Үшінші классқа жататын аномалия түрлері:
• төменгі прогнатиясы немесе макрогнатиясы,
• жоғарғы микрогнатия немесе ретрогнатиясы.
Яғни төменгі тіс қатары жоғарғы тіс қатарына қарағанда алдыға шығыңқы
болса немесе жоғарғы тіс қатары төменгі тіс қатарына қарағанда артқа қарай
ығысса, онда осы екі жағдайда тіс қатарларының түйісуі Энгль бойынша 3
класс болады.
Бұл жіктеме қазіргі таңда кең түрде қолданылып келеді. Дегенмен, Энгль
жіктеменің кемшілктері бар.
Энгль жіктеменің кемшіліктері:
• жіктемені тек диагностиканың алғашқы кезеңдерде қолданады;
• жіктеменің көмегімен тіс қатарларының тек сагиттальды жазықтықтағы
түйісуді анықтайды;
• жоғарғы жақ бірінші моляр әр уақытта тұрақты орын алмайды, мысалы
бірінші моляр жұлынған кезде;
• премоляр жоқ кезде бірінші моляр мезиальды жылжуы мүмкін;
• жоғарғы жақ бас қаңқаның алдыңғы қалыпта болу мүмкін;
• жіктемені бірінші молярдың тісжегісі кезінде қолдану қиынға соғады;
• уақытша тістем кезінде қолданана алмаймыз.
Осы жағдайларда бірінші моляр өз орнын өзгертеді де, тістесу түрін анықтау
мүмкіндік болмайды.
Энгль жіктемесін тіс қатарларының ... жалғасы
бірнеше жіктемелері қолданылады. Олар өзара құрылу принципіне қарай
этиопатогенетикалық (Кантрович бойынша), функциональдық (А.Я.Катц бойынша)
және морфологиялық деп бөлінеді.
Морфологиялық жіктемелер тіс құрылысының, тіс қатарының, жақ
сүйектердегі өзгерістер мен тіс қатарларының арақатынасы мен түйісуінің
бұзылу түрлерін жүйелейді. Морфологиялық жіктемелерге Энгль, Симон,
И.Ю.Курляндский, Д.А.Калвелис, Х.А. Каламкаров, ММСИ және Ильина- Маркосян
жіктемелері жатады.
Энгль жіктемесі.
Энгль (1898ж) тіс қатарларының түйісу түрлерін өз жіктемесінде ұсынды.
Бұл жіктеменің негізінде бірінші үлкен азу тістердің түйісуі жатады.
Энгль жоғарғы жақ қозғалмайтын жақ сүйек болғандықтан, жоғарғы бірінші
үлкен азу тістерді окклюзияның кілті деп атады. Энгль барлық өзгерістер
қозғалмалы төменгі жақ сүйектің әсерінен болады деп тұжырымдады.
Үлкен азу тістердің түйісуін үш классқа бөлді.
Бірінші класс қалыпты жағдайдағы бірінші (үлкен азу тіс) молярлардың
сагиттальды жазықтықта түйісуі көрсетілген. Жоғарғы жақтың бірінші молярдың
мезиальды ұрттық төмпешігі төменгі жақтың бірінші үлкен молярдың төмпешік
аралық сайында жатады.
Бұл жағдайда өзгерістер алдыңғы топ тістерінде болу мүмкін. Мысалы, алдыңғы
топ тістердің тығыз орналасуы немесе олардың түйісудің бұзылыстары.
Екінші класс молярлардың түйісу бұзылыстарын сипаттайды. Бұл кезде
төменгі жақ бірінші молярдың төмпешік аралық сайы жоғарғы жақтың бірінші
молярдың мезиальды ұрттық төмпешіктің артында орналасады.
Бұл класс екі подклассқа бөлінеді:
бірінші подкласс – жоғарғы күрек тістері ерін жаққа қарай еңкейген
(протрузия);
екінші подкласс: жоғарғы күрек тістер таңдай жаққа қарай еңкейген
(ретрузия).
Екінші классқа жататын аномалия түрлері:
• жоғарғы прогнатия,
• жоғарғы жақтың макрогнатиясы,
• төменгі ретрогнатиясы,
• төменгі жақ микрогнатиясы.
Үшінші класс кезінде төменгі жақ бірінші молярдың төмпешік аралық сайы
жоғарғы жақтың бірінші молярдың мезиальды ұрттық төмпешіктің алдында
орналасады.
Үшінші классқа жататын аномалия түрлері:
• төменгі прогнатиясы немесе макрогнатиясы,
• жоғарғы микрогнатия немесе ретрогнатиясы.
Яғни төменгі тіс қатары жоғарғы тіс қатарына қарағанда алдыға шығыңқы
болса немесе жоғарғы тіс қатары төменгі тіс қатарына қарағанда артқа қарай
ығысса, онда осы екі жағдайда тіс қатарларының түйісуі Энгль бойынша 3
класс болады.
Бұл жіктеме қазіргі таңда кең түрде қолданылып келеді. Дегенмен, Энгль
жіктеменің кемшілктері бар.
Энгль жіктеменің кемшіліктері:
• жіктемені тек диагностиканың алғашқы кезеңдерде қолданады;
• жіктеменің көмегімен тіс қатарларының тек сагиттальды жазықтықтағы
түйісуді анықтайды;
• жоғарғы жақ бірінші моляр әр уақытта тұрақты орын алмайды, мысалы
бірінші моляр жұлынған кезде;
• премоляр жоқ кезде бірінші моляр мезиальды жылжуы мүмкін;
• жоғарғы жақ бас қаңқаның алдыңғы қалыпта болу мүмкін;
• жіктемені бірінші молярдың тісжегісі кезінде қолдану қиынға соғады;
• уақытша тістем кезінде қолданана алмаймыз.
Осы жағдайларда бірінші моляр өз орнын өзгертеді де, тістесу түрін анықтау
мүмкіндік болмайды.
Энгль жіктемесін тіс қатарларының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz