Анасының соматикалық аурулары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:

1. Кіріспе
а) Эмбриологияға түсінік
б) Эмбрион, ұрық дамуының қауіпті кезеңдері

2 Негізгі бөлім
а) Даму ақаулықтары
б) Туа біткен кемтарлық(шылым, алкаголь әсері)
в) Ұрық пен ана организмінің иммундық өзара қатынастарының бұзылуы

3 Қорытынды
а) Іштегі ұрық дамуының бұзылыстарына ықпал ететін себептер

Эмбриология ғылымы ұрықтың даму заңдылықтарын зерттейтін ғылым.
Адам мен сүтқоректілердің эмбриональдық дамуын зерттеу,бұлардағы жалпы
ұқсастықтарды байқауға,сонымен қатар адам ұрығының даму ерекшеліктерін
анықтауға жол ашады.Ұрықтану,бөлшектену,имплантац ия,гаструляция
процестерін,сондай- ақ плацентаның,ұрықтан тыс мүшелердің және ұрықтың
ішкі мүшелерінің даму ерекшеліктерін білудің медицинада маңызы зор.
Эмбриология - баласын ішінен тірідей туатындарды ұрықтану кезеңінен
бастап туу мерзіміне дейін,ал жұмыртқадағы ұрықтың дамып,жарып шығуына
дейінгі мезгілін зерттейтін ғылым.Ұрықтың дамуын- эмбриогенез дейді.Ол
онтогенездің алғашқы кезеңі.Жалпы эмбриология жануарлардың жалпы даму
негіздерінің сатыларын зерттесе,ал жеке эмбриология – жануарлардың жеке
түрлерінің дамуын зерттейді.Жеке эмбриологияның негізгі бөлігінің бірі-
адам эмбриологиясы.Жаңа организм үнемі жетілгеннің өзінде ұқсас жаннан
пайда болады,яғни сол түрге тән алдыңғы ұрпақты ата- анадан дамиды.Жоғарғы
типті жануарлар жыныстық жолмен көбейеді,олардың жыныс жасушалары жетік
дамыған.Ұрықтану процесінен соң зигота күрделі даму процестерінен
өтеді,бір жасушалы ұрық көп жасушалы ұрыққа айналады.
Медициналық эмбриология адам ұрығының даму заңдылығын
зерттейді.Гистологиялық эмбриология бөлімінде тіндердің дамуы мен шығу
тегіне,ана- плацента- ұрық жүйесінің метоболистік және функциональдық
ерекшеліктеріне баса назар аударылған,себебі олар қалыпты жағдайдан ауытқу
себептерін анықтауға мүмкіндік береді де,медицина практикасында маңызды
роль атқарады.
Адам эмбриологиясын білу барлық дәрігерлерге,әсіресе акушерлік салада
істейтіндерге аса қажет.Себебі бұл ана ұрық жүйесі бұзылғанда диагноз
қоюға,туа біткен кемтарлық пен балалардың туғаннан кейінгі ауыру
себептерін анықтауға мүмкіндік береді.
Қазіргі кезде адам эмбриологиясы жөніндегі білім бедеулікті
жою,пробиркалық балалардың туу себептерін анықтау және фетальдық мүшелерді
трансплантациялау,ұрықтандырмайтын қүралдар жасау және оны қолдану үшін
пайдаланылады.Атап айтқанда ,аналық жасушаларды
егу(культивациялау),экстракорпорал ьдық ұрықтандыру және ұрықты жатырға
қондыру проблемалары өзекті мәселелер болып отыр.
Адам ұрығының бастапқы даму сатылары көптеген омыртқалы жануарлар ұрығының
даму сатыларына өте ұқсас.Сондықтан адам ұрығының алғашқы даму кезеңін
осыған ұқсас,сүтқоректілердің ұрықтарымен салыстырып қарауға
болады.Эмбриологияның бұл бөлімі салыстырмалы эмбриология болып табылады.
Адам ұрығының эмбриогенезі онтогенездің бір бөлігі де,бірнеше сатылардан
тұрады.
I- ұрықтанудың нәтижесінде зиготаның пайда болуы.
II- пайда болған зиготаның бөлшектенуі,осының нәтижесінде бластоцистаның
пайда болуы.
III- гаструляция,ұрық жапырақшаларының түзіліп,одан ұрықтың біліктік
мүшелерінің дамуы.
IY- гистогенез бен органогенез немесе ұрықтың тіндері мен мүшелерінің
дамуы бұлармен қоса ұрықты қоршаған,ұрықтан тыс мүшелердің қалыптасуы.
Y- Жүйелердің дамуы системогенез.
Адам ұрығының эмбриогенезі мен прогенезі тығыз байланысты.Прогенез
жыныстық жасушалардың дамуы мен пісіп жетілуі постэмбриональдік
постэмбриональдық болып жіктеледі.Прогенез аналық жыныс пен аталық жыныс
жасушаларының дамуы мен пісіп жетілуі болып табылыды.Осының нәтижесінде
құрамында гаплоидты хромосомалар жиынтығы бар ұрықтануға
қабілетті,жыныстық жасушалар пайда болады.
Ұрық дамуының бастапқы кезеңдерінде оның қалыптыдан ауытқу мүмкіншіліктері
ең жоғары деңгейде болады, артынан олар біртіндеп азаяды да белгілі
уақыттарда қайта көтеріледі. Бұл жоғары сезімталдық кезеңдерін қатерлі
немесе сенситивтік кезеңдер деп атайды. Бұл кездерде ұрық жасушасы оның
дұрыс бағытта дамуына қажетті серпіндерге өте сезімтал болады және ұрық
ағзалары мен мүшелерінің даму сатысына ілігеді. Оның негізінде гендік
құрылымдардың қызмет атқару оралымдары белгілі кездерде ДНҚ, РНҚ және
арнайы нәруыздардың түзілу белсенділігі артуы жатады. Осылар мен
жасушалардың нақтылауынуы байланысты болады.
Құрсақ ішінде ұрық дамуы бұзылыстарының пайда болуы және даму тетіктерінде
ұрықтың бүліндіргіш әсерлерге жоғары сезімталдығының маңызы зор. Ол ұрық
дамуына қарай біртіндеп төмендейді де, жүктіліктің соңында туған бала
организмінің деңгейіне келеді. Сол себептен ұрық бөлінуінің түрі
бүліндіргіш әсердің арнайы түріне байланысты болмай, оның ұрық дамуы
сатыларына қарай әсер ету мезгіліне байланысты болады. Кез келген дерт
туындатқыш ықпал ұрық дамуының белгілі сатысында әсер еткенде біртектес
қозғалыстар дамиды . Бұл кезде бүліндіргіш ықпал әсер еткен мезгілде ең
жоғары сезімталдығы болған құрылымдардың қалыптыдан ауытқулары байқалады,
екінші жағынан бүліндіргіш ықпал ұрық даму сатыларына қарай әсер еткенде
сол саты кезінде жоғары сезімталдық жағдайында болған әртүрлі ағзалардың
бұзылыстарын туындатады.
Хромосомалық аурулар деп клиникалык сипаттары жағынан түрліше болып
келетін адамдар патологиясының үлкен бір тобын айтамыз.Олардың себептері
бір ол хромосомалық не геномдық мутациялар болып табылады.
Даун синдромы (21+). Синдром деп белгілі бір ауруға жатпайтын бірнеше ауру
белгілерінін бір адамда қатар келуін айтамыз.Бұл ауруды алғаш рет 1855жылы
Л.Даун ашкан. Даун синдромың негізгі клиникалық сипаты ақыл есі нің туа
біте кем болуында.Фенатиптік сипаттары бойлары аласа, шүйдесі тегіс,
эпикант дамыған,көздері қысынкы, мұрындарының түбі жалпақ, кеңсірікті
болып келеді,бас сүйектері кішкентай трахицфалды, эпикант дамыған.
Олардың жүрек тамыр жүйесінің бұзылуы, сол сияқты барлық ішкі секреция
бездерінің қызметтерінің бұзылыстары байқалады.
Дерматологлифасы алақандарында терең көлденең сызықтарының және
шынашағында екі жұмылатын бүгілу сызықтың болуымен сипатталады.
Эдвардс синдромы (18+) бұл ауруды 1960 жылы Эдвардс ашкан, Бұл аурумен
ерлерге қарағанда әйелдер коп ауырады, Бул аурудын сипаттамалары
нәрестелердін салмағы өте жеңіл,бойлары кішеннтай болады, иектері тегіс,
жақтары нашар дамыған,бас сүйегі кішкентай, құлақтары кішкентай бас
сүйегіне төмендеу орналасқан. Қол саусақтары өте ұзын немесе өте қысқа
болады. Табандарының пішіні өзгереді. Жүрек тамыр жүйесінің, бүйректерінің
мүкістігі байкалады.Ересек жасқа дейін жеткен балалардың ақыл естерінің
кем болатындығы байқалған. Эдвардс синдромын нәресте туылған кезде бала
жолдасының кішкентай болуы және жалғыз кіндік артериясының болуы арқылы
күні бұрын анықтауға болады..
Патау синдромы (13+) 1961жылы Патау және оның әріптестері өте кемтар,
сұрықсыз баланың кариотипін зерттегенде оның Д тобында артық
1хромосомасының болатынын анықтап,осы ауруды сипаттап жазған.
Бұл синдромның популяциялардағы жиілігін анықтау қиын, себебі осы
синдроммен ауырған балалар ерте өліп қалады, дегенмен де оның орташа
жиілігі 1:3500-4000 жуық.
Бұл синдромның клиникалық сипаттары балалардың салмағы өте жеңіл, бойлары
қысқа және олар күні жетпей туылады.Гипотония және гипертония, ақыл есі
кем тоқ ішектін ауыткуы, қосымша көкбауыр кездеседі. Бұл синдроммен
ауырған нәрестелер өмірінің алғашқы күндерінде немесе алғашқы аптада ақ
өліп қалады. Дегенмен, кейде олар жыл омір сүруі де мүмкін.
Маскүнем әйелдерден туған балалардың 30-50%-ында алкагольдық эмбрио,
фетопатиялар байқалады. Мастық кезінде біткен балалардың мектеп жасына
келгенде ақылы толмайды, оларда невроздар, энурез, көз көруінің және құлақ
естуінің қалыптыдан ауытқулары жиі байқалады. Болашақ ата аналарының арақ
шарапты ұдайы қабылдауынан олардың жыныстық жасушаларында дегенерациялық
өзгерістер болып, гемопатиялардың дамуна әкеледі. Жүктіліктің бірінші
аптасында арақ шарап ішкен әйелдерде этанол мен оның уытты өнімі
ацетальдегид баласының, ең алдымен бас миының қалыптасуына қажетті
нәруыздар, оның ішінде ферменттер мен ДНҚ молекуласының, түзілуін тежеп,
эмбриоуытты әсер етеді. Бұл өнімдер ұрықта фолий қышқылының, мырыш
йондарының, простагландин Е жеткіліксіздігін туындатып, майлардың асқын
тотығуын арттырады, бала жолдасында қанайналымды бұзып, ұрықта гипоксия
дамуына әкеледі. Олар бала жолдасы арқылы ұрыққа тез және жеңіл өтіп
кетеді. Сондықтан ұрықтың қанында этанолдың мөлшері анасының
қанындағыдеңгейінің 70-80%- ін құрайды. Бұл кезде анасының шамалы ғана
масайған кездегі қанындағы этанолдың мөлшері ұрық бөліністерін туындатуға
жеткілікті болады.
Маскүнем әкелерден туған балалардың физикалық даму көрсеткіштері
қанағаттанарлықтай болғанмен, олардың ақыл есінің дамуы кешеуідеп қалады.
Бұл балалардың ақыл есінің даму кемістігінің дәрежесі әкесінің
маскүнемдігінің ұзақтығы мен ауырлығына тікелей байланысты болады. Тек
анасы арақ шарапты көп қабылдауынан өздігінен түсік тастау, мезгілінен
бұрын босану жиілейді, жаңа туған нәрестелердің туа біткен гипотрофиясы
және психикалық дамудың кемісьігі байқалады. Маскүнем ата аналардан
туылған балалардың арасында қояншық т.б, психикалық аурулар жиі кездеседі,
аурушаңдық және балалардың ерте шетінеуі байқалады. Бұл шетінеген
балаларды жарып көргенде бас миының ауыр даму ақаулары: ми қыртысының, ми
қарыншаларында қан тамырлары торларының, мишықтың толық дамымауы, мида
жасуша қабаттарының қалыптыдан ауытқып орналасуы т.б. Бала дамуы
анасының ішінде оның тегіне және қоршаған ортамен өзара
әсерлеріне қарай бірнеше құрылымдық және функциялық өзгерістердің
сатыларынан тұрады. Ұрық анасының организмімен өте тығыз байланысты
болады. Ұрық үшін анасының организмі қоршаған орта болады да, онда қажетті
оңтайлы жағдайлардың болмауы бала организмінде қалыптыдан ауытқулардың
пайда болуына дамымай қалуына немесе шала дамуына себепкер болатыны анық,
сондықтан анасының ішінде бірінші аптада тіршілігін жоятын ұрықтың 50
пайызының үштен бір бөлігі өлім туындататын гендердің жиналып қалуынан
болса үштен екі бөлігі дамуға қажетті жағдайлардың болмауынан тіршілігін
жоғалтады.
Әйелдердің шылым шегуі, ішіндегі баласына теріс ықпал әсер етеді.Бұл
әйелдер жиі түсік тастайды.Оларда жүктіліктен уыттану, босану кезінде қан
кету, бала жолдасының жатырдан ерте ажырауы және оның бала туылу жолдарын
жауып бітуі, мезгілінен бұрын босану т.с.с.құбылыстар жиірек байқалады.
Темекі шегетін әйелдерден туған балаларда құрсақ ішінде гипоксия дамуынан,
гиповитаминоздардан, ұрықтың қанында карбоксигемоглобин, никатин,
канцерогендік заттар жиналып қалуынан ұрықтың қанында карбоксигемоглабин,
никотин, канцерогендік заттар жиналып қалуынан ұрықтың құрсақ ішінде дамуы
баяулайды, гипотрофия дамиды. Сонымен қатар ұрықта қоянжырақ, тесіктандай
сияқты даму ақаулары, босану кезінде баланың асфикциясы, туылғаннан
кейінгі балалардың аурушаңдығы мен шетінеуі жоғары деңгейде болады. Шылым
шегу аналарының сүтін азайтады, никотин т.б. темекі түтінінде болатын
уытты заттар анасының сүтімен балаларына беріледі.
Никотин бала жолдасындағы тосқауылды бұзып, шылым шегетін әйелдердін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.