Бүйрек тастарын емдеудің негізгі принципі - шағынинвазивті әдісті қолдану
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі
С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
СӨЖ
ТАҚЫРЫБЫ:Урологиялық практикадағы
шағынинвазивті емдеу
тәсілдері
Тексерген: Қожабеков Б.С.
Орындаған: Аташева А.А.
Алматы 2010 ж
Жоспары:
1. Кіріспе
2. Дистанционды литотрипсия (ДЛТ)
3. ДЛТ асқынулары
4. Контактілі литотрипсия
5. Варикоцеле. Лапроскопиялық емдеу тәсілдері
6. Қорытынды
Әлемдік медицинада соңғы жылдары шағын инвазивті және шағын
жарақаттың емдеу әдістерін енгізуге көп көңіл бөлінуде.мамандандырылған
медициналық көмек құрылымында, әсіресе, урологиялық құрылымда қазіргі
заманға сай жағдайларға сәйкес диагностика қою мен емдеудің шағын инвазивті
әдістері жақсы дамып келеді.бұл әдістер клиникалық қолданудағы жоғары
эффективтілігімен, жарақаттану деңгейінің төмендігімен, экономикалық
тиімділігімен ерекшеленеді.
Емдеуде эндоурологиялық әдістерді қолдану госпитализация уақытын және
әлеуметтік реабилитация уақытын біршама төмендетуге, дәрілік препараттар
шығынын азайтуға септігін тигізеді.
Қазіргі кезде жоғарғы зәр жолдары ауруларын емдеуде эндоурологиялық
операциялар жиі қолданылады. Бұл көбінесе несеп-тас ауруларына, бүйректің
кистозды ауруларына, жедел-созылмалы обструктивті қабыну ауруларына,
абсцесстерге және құрсақ қуысы гематомасына, жарақаттарға, бөгде денеге,
жоғарғы зәр шығару жолдарының капиллярлы ісігіне қатысты айтылады.
Клиникалық тәжірибеге дистанционды соққы толқынды литотропсияны
енгізу белгілі бір дәрежеде нефроуретералитиазды емдеуге басқаша қарауға
мүмкіндік берді. Бұл әдіс бүйректегі тастардың өз бетімен шығуына әкеледі.
Бүйрек тастарын емдеудің негізгі принципі- шағынинвазивті әдісті
қолдану.Емдеу әдісін таңдау емдеу тәсілінің эффективтілігіне және
опреациядан кейінгі кезеңге әсер ететін факторларға тікелей байланысты.
Монотерапия ретінде ДЛТ инфицирленбеген, көлемі 1,5 см-ден аспайтын
тастарда тиімдірек және эффективті болады. Бұл әдістің ерекшеліктерін
ескерсек, 2 см-ге дейінгі тастардың максмальды толық бұзылуына мән беру
керек.
Клиникалық және техникалық ДЛТ-ға қарсы көрсеткіштерде, тастың
көлемі мен санының өсуінде, пішінінің күрделенуінде, бактериурия деңгейінің
өсуінде (104 колония мм-ден көп) және бүйректің функционалды
мүмкіншілігінің жетіспеуінде (30 %-дан көп), сонымен қатар обструктивті
уропатия болған жағдайда және “асқынған” бүйрек зәр-тас ауруларында
(аномалия, жалғыз және бірнеше рет операцияланған бүйрек, патологиялық
жылжымалы бүйрек және т.б) рентгеноэндоскопиялық араласудың (деңгейі) рөлі
өсе түседі және ол ДЛТ-мен бірге жүруі мүмкін.
Аурудың асқыну барысында (пилонефриттің қабыну, ХПН, инфревезикальды
обструкция) трансуретральды бұрғылауға балама ретінде тері арқылы
пункционды нефростомия қарастырылады.
ДЛТ-ның тиімді әрі сәтті қолданылуы конкреметтің көлеміне тікелей
байланысты: тас үлкен болған сайын ( қайталану ) емді қайта қолдану да
жиірек болады.
Рентгенопозитивті тастар жағдайында таңдау алдын-ала ішкі стент
орнатылған ДЛТ-ға түседі, операция алдында бактериурия болса, онда қабынуға
қарсы антибактериальды терапия жүргізіледі.
Қазіргі таңда ДЛТ-ны қолдану басқа тасты жою әдістерімен
салыстырғанда әлдеқайда инвазивті емес, экономикалық тиімді, жоғары
эффективті және жарақаттау деңгейі төмен болып есептелінеді. Осы әдісті
қолданысқа енгізгелі мынадай асқыну түрлері азайды:
- несеп кідірісі
- операциядан кейінгі грыжа және стриктура
- жалпы соматикалық асқынулар
Дегенмен, кез-келген емдеу түріндегі сияқты, ДЛТ-ға тән кейбір қиындықтар
болады.Оларды негігі 2 топқа бөлуге болады:
- жарақаттанған
- обструктивті.
Бүгінгі күнде ДСЛТ әдісі инвазивті әдістердің ішіндегі алтын
ордасы болып табылады.
ДСЛТ әдетте, тас көлемі 6-7 мм ден аспаған жағдайда тағайындалады.
Несепағар тасы өздігінен шығарылмаса, бірақ бүйрек жұмысы дұрыс және
бактериурия жоқ жағдайда бірінші кезекте монотрипсия ретінде ДЛТ
тағайындалады.
Шағынинвазивті қазіргі заманғы әдістерді қолдану 97 пайыз жарақаттау
операцияларын болдырмауға мүмкіндік береді.Үлкен көлемді әрі ұзаққа
созылған несепағар тасы бар кезде қолданған екі сеанстың да эффектісі
болмаса, эндоскопиялық операция жасалынады.
Жоғары бөлікте тас болса- нефролитоэкстракция, төменгі таста –
уретеролитотрепсия. Сонда да ашық уретеролитотрепсияны тағайындауға
шектеу болу керек және бірінші болып қазіргі кездегі шағынинвазивті
әдістерді қарастырған жөн.
Лазерлі бұрғылау- несепағар тасын емдеу кезіндегі ең эффективтілігі
жоғары әдіс болып есептеледі. Несепағардың конкременті үлкен болған
жағдайларда механикалық литотрипторларды қолдану біраз қиыншылықтар
әкеледі. Аса қиындық туғызатындары ураттық, оксалаттық және сирек
кездесетіні аралас конкременттер, себебі олар тығыз орналасқан. Соған
байланысты контактілі литотрипсия қызығушылық тудырады. Бұл әдісте
гольмиевалық лазер қолданылады. Бұл лазер конкременттерді олардың
тығыздығына байланыссыз бөлшектерге бөлуге мүмкіндік береді.
Несепағар ауруларында контактілі гольмиевалық литотрипсия қолданған
әлдеқайда эффективті әрі шамалы жарақаттану нұсқасы болып табылады.
Несеп-тас аурулары (НТА) –бұл зат айналым ауруы, ол бүйрек пен зәр
шығару жолдарында конкременттердің пайда болуымен, әр түрлі эндогенді
немесе эндогенді факторлармен сипатталады. Кей жағдайларда тұқым
қуалаушылық қасиеттерге ие рецидивтерге жақын келеді және ауыр жағдайларда
өтеді.
Несеп-тас ауруларының маңыздылығы зор. Бұл урологиялық аурулардың
ішіндегі ең көп тарағаны. Соңғы мәліметтерге сәйкес, жылына жер бетінде
невролитиозбен ауру адамдар саны 0,5-5,3% және бұл көрсеткіш жылдан жылға
өсуде.
Бірінші орында – бүйрек тасы аурулары, екінші- несепағар тасы
аурулары. 15-30% ауруларда НТА –мен қатар екі жақты уролитиаз да дамып
келеді.
Айта кететіні, қазіргі заманға сай диагностика мен емдеуге арналған
технологиялардың арқасында соңғы жылдары нефролитиаздың кораллотүрінің
жиілігі айтарлықтай төмендеді. Мысалы, бұрын ол 12% болса, қазір 4%.
Бүйрек несеп-тас аурулары кез-келген жаста болуы мүмкін, бірақ
еңбекке жарамды жаста (30-55 жас аралығы ) жиі кездеседі.
Этиологиялық және патогенетикалық ерекшеліктері
Бүгінгі күнге НТА-ның пайда болу жолдары мен оның себебін анықтау
актуальды әрі шешілмеген мәселе болып қала береді.
Әлемдегі белгілі урологтардың айтуынша сау бүйректе тас пайда
болмайды.Сонда зәрмен бірге шығатын тұздар мен ақуыз элементтердің
конкрементке айналуына не әсер етеді? Уролитиаздың пайда болу себептері
зерттеу қорытындылары бойынша бірінші орында заманауи өмір сүру темптері
–гиподинамия, ол ағзадағы фосфор-кальцийлі алмасудың бұзылуына әкеп соғады;
тамақтану ерекшеліктері (тағамдағы ақуыздың көп болуы). Сонымен қатар, тағы
басқа факторлар да әсер етеді, жасы, жынысы, нәсілі, климаттық,
географиялық және өмір сүру жағдайлары.
Қазіргі кезде несеп-тас ауруларын классификациялаудың бүкіләлемдік
бір ғана әдісі бар: минералогиялық классификация. Несеп тастарының 70-80%
-органикалық емес кальций қоспаларынан тұрады: оксалаттар, фосфаттар,
кальций карбонаты. 5-10% -құрамында магний кездесетін тастар, сирек
кездесетіні-ақуыз тастар-0,4-0,6%.
Ем жүргізу жолдары
Нефроуретеролитиазды анықтап, диагностика жасау ауру адамның
шағымдарына , анамнез мәліметтеріне, физикалды тексеруге, оның
лабораториялық, рентгенологиялық, радиоизотоптық және ультрадыбыстық
зерттеулерінің қорытындысына жүгінеді. Осы анализдерге қарап, дәрігердің
емді жүргізу жолдары ойластырылады және ол міндетті түрде жеке бағытталған
болу керек.
Ауру адамды тексеру мен емді тағайындау қатаң түрде белгілі бір
алгоритмге бағыну керек және ол тасты жоюмен ғана шектелмеу керек.
Уролитиазбен ауыратын науқастың кешенді тексерілуіне мыналар кіру керек:
-зат алмасу процесінің бұзылуын анықтау,
- гармондар бұзылуы себебінен бездер жұмысының ауытқуын зерттеу;
-иммунитетін жоғарылату
-конкременттің химиялық құрамын зерттеу;
Несеп-тас ауруларын анықтағанда бүйрек қызметіне көңіл аудару қажет.
Себебі, бүйректің барлығын алатын кораллотүрлі тастары бар науқастарда
консервативті бақылау жүргізіп-ақ емдеп алуға болады. Бұл жағдайда
операция жасаудың қажеті болмайды.
Мысалы, тас бүкіл лоханканы алып тұр, бірақ бүйрек қызметі
қанағаттанарлықтай, зәр шығару жолдарында инфекция жоқ болса, онда
операциясыз емделіп шығуға болады. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, егер
бүйрек қызметі 50% -дан төмендесе, онда НТА-н емдеудің қазіргі заманғы
тәсілі- дистанционды литотрипсияны қолдануға болмайды.
Дәлірек ауруды табатын тәсілдердің бірі- спиральді компьютерлік
томография (КТ). Оның көмегімен конкремент әлдеқайда жақсы байқалады,
сонымен қатар бүйрек және оның қабығын анық көруге болады. Өкінішке орай,
компьютерлік томография әлі де урологиялық тәжірибеде қолданысқа толығымен
ене ... жалғасы
С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
СӨЖ
ТАҚЫРЫБЫ:Урологиялық практикадағы
шағынинвазивті емдеу
тәсілдері
Тексерген: Қожабеков Б.С.
Орындаған: Аташева А.А.
Алматы 2010 ж
Жоспары:
1. Кіріспе
2. Дистанционды литотрипсия (ДЛТ)
3. ДЛТ асқынулары
4. Контактілі литотрипсия
5. Варикоцеле. Лапроскопиялық емдеу тәсілдері
6. Қорытынды
Әлемдік медицинада соңғы жылдары шағын инвазивті және шағын
жарақаттың емдеу әдістерін енгізуге көп көңіл бөлінуде.мамандандырылған
медициналық көмек құрылымында, әсіресе, урологиялық құрылымда қазіргі
заманға сай жағдайларға сәйкес диагностика қою мен емдеудің шағын инвазивті
әдістері жақсы дамып келеді.бұл әдістер клиникалық қолданудағы жоғары
эффективтілігімен, жарақаттану деңгейінің төмендігімен, экономикалық
тиімділігімен ерекшеленеді.
Емдеуде эндоурологиялық әдістерді қолдану госпитализация уақытын және
әлеуметтік реабилитация уақытын біршама төмендетуге, дәрілік препараттар
шығынын азайтуға септігін тигізеді.
Қазіргі кезде жоғарғы зәр жолдары ауруларын емдеуде эндоурологиялық
операциялар жиі қолданылады. Бұл көбінесе несеп-тас ауруларына, бүйректің
кистозды ауруларына, жедел-созылмалы обструктивті қабыну ауруларына,
абсцесстерге және құрсақ қуысы гематомасына, жарақаттарға, бөгде денеге,
жоғарғы зәр шығару жолдарының капиллярлы ісігіне қатысты айтылады.
Клиникалық тәжірибеге дистанционды соққы толқынды литотропсияны
енгізу белгілі бір дәрежеде нефроуретералитиазды емдеуге басқаша қарауға
мүмкіндік берді. Бұл әдіс бүйректегі тастардың өз бетімен шығуына әкеледі.
Бүйрек тастарын емдеудің негізгі принципі- шағынинвазивті әдісті
қолдану.Емдеу әдісін таңдау емдеу тәсілінің эффективтілігіне және
опреациядан кейінгі кезеңге әсер ететін факторларға тікелей байланысты.
Монотерапия ретінде ДЛТ инфицирленбеген, көлемі 1,5 см-ден аспайтын
тастарда тиімдірек және эффективті болады. Бұл әдістің ерекшеліктерін
ескерсек, 2 см-ге дейінгі тастардың максмальды толық бұзылуына мән беру
керек.
Клиникалық және техникалық ДЛТ-ға қарсы көрсеткіштерде, тастың
көлемі мен санының өсуінде, пішінінің күрделенуінде, бактериурия деңгейінің
өсуінде (104 колония мм-ден көп) және бүйректің функционалды
мүмкіншілігінің жетіспеуінде (30 %-дан көп), сонымен қатар обструктивті
уропатия болған жағдайда және “асқынған” бүйрек зәр-тас ауруларында
(аномалия, жалғыз және бірнеше рет операцияланған бүйрек, патологиялық
жылжымалы бүйрек және т.б) рентгеноэндоскопиялық араласудың (деңгейі) рөлі
өсе түседі және ол ДЛТ-мен бірге жүруі мүмкін.
Аурудың асқыну барысында (пилонефриттің қабыну, ХПН, инфревезикальды
обструкция) трансуретральды бұрғылауға балама ретінде тері арқылы
пункционды нефростомия қарастырылады.
ДЛТ-ның тиімді әрі сәтті қолданылуы конкреметтің көлеміне тікелей
байланысты: тас үлкен болған сайын ( қайталану ) емді қайта қолдану да
жиірек болады.
Рентгенопозитивті тастар жағдайында таңдау алдын-ала ішкі стент
орнатылған ДЛТ-ға түседі, операция алдында бактериурия болса, онда қабынуға
қарсы антибактериальды терапия жүргізіледі.
Қазіргі таңда ДЛТ-ны қолдану басқа тасты жою әдістерімен
салыстырғанда әлдеқайда инвазивті емес, экономикалық тиімді, жоғары
эффективті және жарақаттау деңгейі төмен болып есептелінеді. Осы әдісті
қолданысқа енгізгелі мынадай асқыну түрлері азайды:
- несеп кідірісі
- операциядан кейінгі грыжа және стриктура
- жалпы соматикалық асқынулар
Дегенмен, кез-келген емдеу түріндегі сияқты, ДЛТ-ға тән кейбір қиындықтар
болады.Оларды негігі 2 топқа бөлуге болады:
- жарақаттанған
- обструктивті.
Бүгінгі күнде ДСЛТ әдісі инвазивті әдістердің ішіндегі алтын
ордасы болып табылады.
ДСЛТ әдетте, тас көлемі 6-7 мм ден аспаған жағдайда тағайындалады.
Несепағар тасы өздігінен шығарылмаса, бірақ бүйрек жұмысы дұрыс және
бактериурия жоқ жағдайда бірінші кезекте монотрипсия ретінде ДЛТ
тағайындалады.
Шағынинвазивті қазіргі заманғы әдістерді қолдану 97 пайыз жарақаттау
операцияларын болдырмауға мүмкіндік береді.Үлкен көлемді әрі ұзаққа
созылған несепағар тасы бар кезде қолданған екі сеанстың да эффектісі
болмаса, эндоскопиялық операция жасалынады.
Жоғары бөлікте тас болса- нефролитоэкстракция, төменгі таста –
уретеролитотрепсия. Сонда да ашық уретеролитотрепсияны тағайындауға
шектеу болу керек және бірінші болып қазіргі кездегі шағынинвазивті
әдістерді қарастырған жөн.
Лазерлі бұрғылау- несепағар тасын емдеу кезіндегі ең эффективтілігі
жоғары әдіс болып есептеледі. Несепағардың конкременті үлкен болған
жағдайларда механикалық литотрипторларды қолдану біраз қиыншылықтар
әкеледі. Аса қиындық туғызатындары ураттық, оксалаттық және сирек
кездесетіні аралас конкременттер, себебі олар тығыз орналасқан. Соған
байланысты контактілі литотрипсия қызығушылық тудырады. Бұл әдісте
гольмиевалық лазер қолданылады. Бұл лазер конкременттерді олардың
тығыздығына байланыссыз бөлшектерге бөлуге мүмкіндік береді.
Несепағар ауруларында контактілі гольмиевалық литотрипсия қолданған
әлдеқайда эффективті әрі шамалы жарақаттану нұсқасы болып табылады.
Несеп-тас аурулары (НТА) –бұл зат айналым ауруы, ол бүйрек пен зәр
шығару жолдарында конкременттердің пайда болуымен, әр түрлі эндогенді
немесе эндогенді факторлармен сипатталады. Кей жағдайларда тұқым
қуалаушылық қасиеттерге ие рецидивтерге жақын келеді және ауыр жағдайларда
өтеді.
Несеп-тас ауруларының маңыздылығы зор. Бұл урологиялық аурулардың
ішіндегі ең көп тарағаны. Соңғы мәліметтерге сәйкес, жылына жер бетінде
невролитиозбен ауру адамдар саны 0,5-5,3% және бұл көрсеткіш жылдан жылға
өсуде.
Бірінші орында – бүйрек тасы аурулары, екінші- несепағар тасы
аурулары. 15-30% ауруларда НТА –мен қатар екі жақты уролитиаз да дамып
келеді.
Айта кететіні, қазіргі заманға сай диагностика мен емдеуге арналған
технологиялардың арқасында соңғы жылдары нефролитиаздың кораллотүрінің
жиілігі айтарлықтай төмендеді. Мысалы, бұрын ол 12% болса, қазір 4%.
Бүйрек несеп-тас аурулары кез-келген жаста болуы мүмкін, бірақ
еңбекке жарамды жаста (30-55 жас аралығы ) жиі кездеседі.
Этиологиялық және патогенетикалық ерекшеліктері
Бүгінгі күнге НТА-ның пайда болу жолдары мен оның себебін анықтау
актуальды әрі шешілмеген мәселе болып қала береді.
Әлемдегі белгілі урологтардың айтуынша сау бүйректе тас пайда
болмайды.Сонда зәрмен бірге шығатын тұздар мен ақуыз элементтердің
конкрементке айналуына не әсер етеді? Уролитиаздың пайда болу себептері
зерттеу қорытындылары бойынша бірінші орында заманауи өмір сүру темптері
–гиподинамия, ол ағзадағы фосфор-кальцийлі алмасудың бұзылуына әкеп соғады;
тамақтану ерекшеліктері (тағамдағы ақуыздың көп болуы). Сонымен қатар, тағы
басқа факторлар да әсер етеді, жасы, жынысы, нәсілі, климаттық,
географиялық және өмір сүру жағдайлары.
Қазіргі кезде несеп-тас ауруларын классификациялаудың бүкіләлемдік
бір ғана әдісі бар: минералогиялық классификация. Несеп тастарының 70-80%
-органикалық емес кальций қоспаларынан тұрады: оксалаттар, фосфаттар,
кальций карбонаты. 5-10% -құрамында магний кездесетін тастар, сирек
кездесетіні-ақуыз тастар-0,4-0,6%.
Ем жүргізу жолдары
Нефроуретеролитиазды анықтап, диагностика жасау ауру адамның
шағымдарына , анамнез мәліметтеріне, физикалды тексеруге, оның
лабораториялық, рентгенологиялық, радиоизотоптық және ультрадыбыстық
зерттеулерінің қорытындысына жүгінеді. Осы анализдерге қарап, дәрігердің
емді жүргізу жолдары ойластырылады және ол міндетті түрде жеке бағытталған
болу керек.
Ауру адамды тексеру мен емді тағайындау қатаң түрде белгілі бір
алгоритмге бағыну керек және ол тасты жоюмен ғана шектелмеу керек.
Уролитиазбен ауыратын науқастың кешенді тексерілуіне мыналар кіру керек:
-зат алмасу процесінің бұзылуын анықтау,
- гармондар бұзылуы себебінен бездер жұмысының ауытқуын зерттеу;
-иммунитетін жоғарылату
-конкременттің химиялық құрамын зерттеу;
Несеп-тас ауруларын анықтағанда бүйрек қызметіне көңіл аудару қажет.
Себебі, бүйректің барлығын алатын кораллотүрлі тастары бар науқастарда
консервативті бақылау жүргізіп-ақ емдеп алуға болады. Бұл жағдайда
операция жасаудың қажеті болмайды.
Мысалы, тас бүкіл лоханканы алып тұр, бірақ бүйрек қызметі
қанағаттанарлықтай, зәр шығару жолдарында инфекция жоқ болса, онда
операциясыз емделіп шығуға болады. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, егер
бүйрек қызметі 50% -дан төмендесе, онда НТА-н емдеудің қазіргі заманғы
тәсілі- дистанционды литотрипсияны қолдануға болмайды.
Дәлірек ауруды табатын тәсілдердің бірі- спиральді компьютерлік
томография (КТ). Оның көмегімен конкремент әлдеқайда жақсы байқалады,
сонымен қатар бүйрек және оның қабығын анық көруге болады. Өкінішке орай,
компьютерлік томография әлі де урологиялық тәжірибеде қолданысқа толығымен
ене ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz