Кеуде клеткасының қалыпты түрлері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ТОО Интердент медициналық колледжі

Реферат

Тақырыбы: Тыныс алу жолдары
және оның сипаттары

Орындаған : Уристембекова Ж.П.
Жұмағұл А.Ә
Тексерген: Габитова Г.А

Алматы 2010

Тыныс алу жүйесі

Кеуде тұсының ауыру сезімі өкпе қабынудың зақымдану кезінде құрғақ
плеврит, ылғалды плевриттің бастапқы кезеңі, өкпе қабының бір біріне
жабысқанында, плевра өспелерінде және кейбір плевра қабынуымен өтетін өкпе
ауруларында (өкпе инфаркті, өкпенің крупозды қабынуы, өкпенің қатерлі
ісігі, өкпенің туберкулезы, және т.б) кездеседі.
Өкпе қабынан пайда болған ауру сезімі тыныс алу әрекетіне тікелей
байланысты болғандықтан ол терең тыныс алғанда күшейе түседі.Ауру сезімі
жөтелгенде, ауыратын жағына қарай науқас аударылғанда, денені
қимылдатқанда, түшкүргенде күшейе түседі. Өкпе тінінде сезімтал нерв ұштары
жоқ, ол тек өкпе қабында(плевра) ғана бар. Өкпе қабының жапырақшаларының
бетіне қабыну кезінде пиврин талшықтары жабысып, бетінде кедір бұдырлар
пайда болады.Осының нәтижесінде тыныс алғанда өкпе қабы жапырақшаларының
үйкелісінен сезгіш нерв рецепторлары тітіркеніп, ауырсыну сезімін туғызады.
Одан құтылу үшін науқас жөтелмеуге, тынысты терең алмауға тырысады.
Ылғалды плеврит кезінде ауыру сезімі тек бастапқы уақытта болады, тек
плевра жапырақшалары арасына біртіндеп экссудат жиналып, олар бір бірінен
алшақтаған соң ауыру сезімі жойылады да ентігу пайда болады. Плеврит
сырқатынан соң ұйысу, яғни өкпе қабы жапырақшаларының бір біріне жабысып,
тін құрылымының өзгеруі байқалса, аздаған ауыру сезімі сақталады. Ол
әсіресе терең демалған уақытта плеврадағы сезгіш рецепторлардың тітіркенуі
мен байланысты болады.
Қабыну үдерісі кеуде пердесіне жақын орналасқан өкпе қабына таралған
кезде тітіркенудің ауырсыну жоғары қарай, иыққа, мойынға берілуі мүмкін.
Кей-кезде ауырусезімі құрсаққа берілгендіктен аппендицит, холецистит
ауруларымен шатастырып алуымыз да мүмкін. Пневмотаракс аяқ астынан пайда
болған кеудеден күшті шаншумен қатар ентігу, көгеру, қан қысымының төмен
түсіп кетуі анықталады.
Бұл белгілердің себептері - ол плевра қуысына ауаның өте шапшаң кіруі
нәтижесінде плевраның сезгіш рецепторларының тітіркенуінен болады. Сол
сияқты өкпенің сығылуы және орталық ағзаларының ығысуының нәтижесіне де
пайда болады.
Ауыру сезімі миозитте, қабырға аралық невралгияда, іріңді теміреткіде,
қабырғаның жарылуы мен оның сынуында, периоститте , остиомиелиттеде
кездесуі мүмкін. Ауыру көкірек қуысына басқа ішкі ағзалардан берілуі
мүмкін, мысалы: радикулитте, жедел холециститте ,көк бауыр инфарктісінде ,
кеуде пердесінің жарасында т.б. Қабырға аралықта невралгия кезінде ауыру
сезімі қабырға бойымен орналасып, қабырға аралық нерв бойымен сипағанда
анықталады.
Іріңді теміреткі кезінде ауырсыну қабырға аралық невралгия сияқты
сезілсе де, өте күшті ауырғаны көріп тексергенде қабырға бойымен теріде
көпіршік сияқты бөртпелерді көруге болады.
Периостит, қабырғалардың жарылуы және сынықтары кезінде сипағанда
патологиялық үдеріс болған жерде, ауырсыну мен сықырды байқауға болады.
Жұлынның артқы талшықтарының қабынуында (радикулит) ауырсыну сезімі көкірек
кеуде клеткасына беріледі.Бұл кезде осы талшықтардың омыртқа бағанасынан
шығатын проекциясы бойынша оның орнын сипағанда ауырғаны байқалады.
Кеуде қуысының ауыруы жүрек қан тамырлар жүйесі науқастарында да
байқалуы мүмкін.(стенокардия, қолқа анвризмасы, перикардиттер), мысалы:
стенокардия ауруында ауыру сезімі төстің артында орналасуымен қатар ол сол
иық пен жауырынға беріледі. Ал жедел холецистит кезінде, өт тас ауруы
ұстамасында шаншу оң жауырын мен оң иықтың жоғарғы жағына берілетіні
белгілі
Жөтел, жөтелу – тыныс жолдарының қабыну нәтижесінде потологиялық
секрет және осы жолдарға бөтен заттар түскенде, пайда болатын
рефлекторлы қорғаныс актісі.Жөтел тыныс жолдарына қабыну секреті
өкпеден түскенде пайда болады.
Потологиялық секрет және бөгде заттар бронхтың ішкі кірпікшелі
эпителийлері арқылы сыртқа шығарылады.Бірақ секрет бронхтардың
сеімтал рефлексогендік аймақтарына жеткенде, нерв ұштары тітіркенеді
де , жөтелу рефлексін тудырады. Рефлесогенді аймақтар бронхтардың
дисталды тармақталған жеріне , көмекейде орналасқан.
Жөтел өзінің сипатына қарай құрғақ , яғни қақырықсыз және
қақырық бөлетін ылғалды болуы мүмкін, кейде ұстамалы тұрақты түрде
науқасты мазалайды.Құрғақ жөтел ларингит, трахеит, пневмосклероз,
бронхы демікпесі, құрғақ плеврит бронхит кезінде де болуы мүмкін,
бұл кезде бронхтың кілегейлі қабаты бөртіп ісінеді, бронхтың
қуысындағы секрет, қақырық өте қатты жабысып тұрып, қиындықпен
бөлінеді. Ылғалды жөтел көбіне созылмалы бронхитте, өкпенің
қабынуында , өкпе туберкулезінде , өкпе абцессінде, бронхоэктаздар
кезінде жиі кездеседі.
Ұзақтығына байланысты жөтел үздіксіз, кейде дүркін
дүркін болып бөлінеді. Үздіксіз жөтел көбінесе бронхтардың,
көмекейдің созылмалы қабынуында, өкпенің қатерлі ісігінде және
ісіктердің орталық лимфа түйіндерінің метастаздарында, өкпе
туберкулезінің кейбір клиникалық түрінде аз кездеседі

Қанды қақырық жөтелгенде қанның қақырық аралас түкірікпен көп мөлшерде
шығуын атаймыз. Өкпеден қан кетуді де осылай атайды. Қан тастау өкпе
туберкулезінде ең жиі кездеседі, бұндай жағдай бронхоэктаз ауруында, өкпе
абсцессі мен генгренасында, өкпенің қатерлі ісігінде де болуы мүмкін. Кей
кезде өкпеде қан іркілгенде және өкпе инфарктісінде де қақырықпен қан
түсетінін ұмытпау керек. Бұндай жағдай кейде жүрек сырқаттарымен де
байланысты болады.
Өкпеден қан кетуіне толық көз жеткізу үшін, қанның қақырыққа ауыз
қуысынан, көмекейден, мұрыннан түсуі де мүмкін екенін есте ұстаған дұрыс.
Ол үшін алдымен ауыз қуысын тыңғылықты қарап тексеру керек. Кейде өкпеден
кеткен қанды асқазаннан ажырата білу қиынға түседі. Асқазаннан аққан қан
қоңыр түсті, тағам қалдықтарын араласып түседі.Ол қышқылдық реакция
береді.
Ентігу- тыныс алу жүйесі науқастарының негізгі арыз
шағымдарының бірі болып саналады. Тыныс алу жүйесі аурулары әр
түрлі жағдайларға байланысты өкпе альвеолаларындағы бұзылыстарына
байланысты альвеола мембранасы арқылы газ алмасуы өзгереді, оның
альвиолалары оттегімен қанығуы жетіспейді. Ентігудің үш ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.