Қарыз алушының несиелік қабілетін талдау кезеңі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ТҰРАР РЫСҚҰЛОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ

Қаржы нарығы және банктік бизнес
кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Несие беру этаптары немесе кезеңдері.

Оқытушы: Томашев Ш.С.
Студент: Бөлебай Мөлдір
Мамандығы: Қаржы менеджменті
Тобы: 310

Алматы 2007 ж.
Несиелік саясат банктің несиелік қызметінің міндеттерін, оларды іске
асыру құралдары мен әдістерін, сондай – ақ несиелік процесті ұйымдастыру
принциптері және тәртібін белгілейді. Несиелік саясат несиелік механизм
көмегімен жүзеге асырылады.
Несиелік саясат - банктің несиелік жұмысын ұйымдастыру негізін және
несиелеу процесіне қажетті құжаттар жүйесін жасау шарттары.
Несиелеу механизмін кеңес экономистері жалпы несиелік механизмнің
техникалық қабаты ретінде бөліп қарастырады.
Несиелеу механизмі – несиенің берілу және қайтарылу әдіс – тәсілдерін
және несиелеу процесін, сондай – ақ несиенің қозғалысына бақылауды қамтитын
несиелік механизмнің құрамдас бөлігі.
Басқаша айтқанда, несиелеу механизмі бұл несиені пайдалану механизмін
білдіреді. Несиелеу механизмі – бұл несиені ғылыми тұрғыда тану механизмін
сипаттайды. Бұл механизм практикада нақты әрекет ететін, өзінің
субъективтік сипаты бар механизм. Несиелеу механизмі өзінің мәні жағынан
несиелік процесс технологиясын бейнелейді.
Несиелеу процесі мынадай кезеңдерді қамтиды:
➢ Несиеге деген өтінішті қарау;
➢ Несиелік қабілетін талдау;
➢ Несиелік келісімшарт жасасу;
➢ Несие беру;
➢ Несиелік мәміленің орындалуына бақылау жасау.
I кезең. Банкке келіп түскен несиеге деген өтінішті қарау.
Кез келген несиелік операциялар осыдан басталады. Мұндай құжаттарда
қарыз алушымен сұралатын несие туралы негізгі мәліметтер: мақсаты, мөлшері,
түрі, мерзімі, мүмкін болар қамтамасыз ету мүлкі көрсетіледі. Банктің
қоятын талаптарына байланысты өтінішке қосымша, яғни несиелік операциялар
сипатына байланысты құжаттар беріледі. Клиенттердің әр түрлі топтары үшін
әр түрлі құжаттар пакеті әзірленуі мүмкін. Мысал ретіндегі құжаттар
пакетінің құрамына жататындар:
1) Құрылтайшылық құжаттардың, жарғының, жалға алу шарттарының,
тіркелген куәліктерінің немесе патенттерінің; нотариалды түрде
куәландырылған жерді пайдалану құқығын куәландыратын құжаттар;
азаматтардың төл құжаттары және клиенттің несие алуға құқығын
растайтын басқа да құжаттардың көшірмелері;
2) Соңғы екі жылдық қарыз алушының балансы және оған қосымша
беттер;
3) Несиеленетін шаралардың рентабельдік деңгейін және оның
қайтарылу мерзімін сипаттайтын техникалық – экономикалық есебі;
4) Несиеленетін мәмілелерді растайтын келісімшарттар көшірмелері
(материалдық құндылықтарды жабдықтауға және сатуға арналған
щарттар, тауарлы – материалдық құндылықтар шотының көшірмелері
және т.с.с);
5) Басқа банктерден алған несиелер туралы мәліметтер (шоттар
бойынша көшірме);
6) Қамтамасыз ету мақсатында кепілге берілген мүлікке қарыз
алушының меншік құқығын растайтын құжаттар;
7) Несені қайтаруға байланысты міндеттемені куәландыратын құжаттар;
8) Қызметін жаңадан бастаған, яғни қаржылық есептер және басқа да
құжаттары жоқ кәсіпорынның бизнес жоспары.

Қажет жағдайларда банк қарыз алушыдан несиені қайтаруын қамтамасыз
ететін басқа да құжаттар мен мәліметтерді талап ете алады. Сонымен қатар,
банкпен тұрақты несиелік қатынаста болатын қарыз алушылар үшін кейбір
құжаттар тізімі қысқаруы мүмкін. Қарыз алушы банкке несие алуға өтініш
жасаған уақытта, банк несиелеудегі оның мүмкіндігін адын ала бағалау үшін
есеп карточкесін толтыруы мүмкін. Онда: фирманың жетекшісі мен қарыз
алушының аты – жөні; қызметі және меншік түрі; клиенттің заңды мекен –
жайы; ағымдық және валюталық шот ашқан банктің аты және реквизиттері;
негізгі құрылтайшылары; ол сұрайтын несиенің мақсаты, сомасы және мерзімі;
соңғы есепті күнге берілген баланс құрылымы және басқа да көрсеткіштер.
Тапсырылған құжаттарды оқып үйрену барысында банк қарыз алушының алған
несиесін қайтару қабілетін бағалаудың шешім қабылдау үшін аса маңызы бар.
Бағалау техникалық – экономикалық есеп негізінде жасалады,
II кезең. Қарыз алушының несиелік қабілетін талдау кезеңі.
Қарыз алушының несиелік қабілеті – қарыз алушының алған несиесі
бойынша қарызды уақытылы және толық көлемде қайтару қабілетін бағалаумен
сипатталады. Несиені қайтара алмау тәуекелі көптеген факторлардың әсерінен
болуы мүмкін, сондықтан да банк клиентке несие беруге шешім қабылдаудан
бұрын оның несиелік қабілетін талдайды. Бұл көрсеткіш банктің өтімділігіне
ықпал етеді.
Қарыз алушының несиелік қабілетіне талдау жасау барысында мынадай
факторлар есепке алынады:
1) Несиеге қатысты қабілеттілігі. Қарыз алушыға несиені бере
отырып, қарыз алушының атынан шығатын тұлғаның құқықтық қуатын
анықтайтын Жарғысы және нұсқауымен танысуға тиіс;
2) Қарыз алушының іскерлік беделі. Несиелік мәмілеге тиісті беделі
деп қарыз алушының қарызды қайтаруға дайындығын ғана
түсінбейді, сондай – ақ келісімшартқа байланысты барлық
міндеттемелерді орындауы түсіндіріледі.
3) Табыс алу қабілеті. Банк қарыз алушының несиені қайтаруға
жеткілікті қаражатты табу қабілетіне баға беруі қажет.
Қарыз алушының табыс алу қабілетін анықтау барысында сату көлеміне,
баға шығындарына, шығыстарға әсер ететін факторлар есепке алынды. Бұл
факторларға: қарыз алушы кәсіпорынның орналасқан жері, оның тауарлары мен
қызметтерінің сапасы, шикізат құны, қызметкерлерінің біліктілігі жатады.
Несиелеудегі шетелдік тәжірибеде бұл факторларға қоса жарнамалау
тиімділігі, бәсеке сияқты факторлар ескеріледі.
III кезең. Несиелік және кепіл туралы келісімшарт жасасу.
Қазіргі несиелеудің басты ерекшелігі бойынша банк қарыз алушының
несиелік қабілетін тексеріп болғаннан кейін, неселік шарт жасасу үшін
несиелеу субъектісімен қатынасқа түседі. Несиелеуге байланысты барлық
сұрақтарда банк пен қарыз алушы келісімшарт негізінде шешеді.
Несиелік келісімшарт екә жақтың өзара міндеттемелерін және
жаупкершіліктерін анықтайды. Онда мыналар көрсетіледі:
← Несиелеу мақсаты және объектісі;
← Несиенің мөлшері;
← Несиені беру мерзімі және қайтару шарттары;
← Несиені қамтамасыз ету формасы;
← Несие үшін төленетін сыйақы мөлшерлемесі;
← Несиенің қозғалысын және клиенттің қаржылық жағдайын бақылау
үшін қарыз алушының беретін құжаттарының тізімі;
← Несиелеу процесіндегі банктің бақылау қызметі.
Несиелік келісімшарттың мазмұнын келісуші жақтардың өздері
анықтайды.
Несиелік қатынастарды ұйымдастыру тәжірибесінде кепіл туралы
келісімшарттың орны ерекше. Кепіл туралы шарт кепіл затына байланысты
ажыратылады.
Кепіл затына: заттар, бағалы қағаздар, басқа да мүліктер және
мүліктік құқықтар жатады.
Материалдық – ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.