Мұғалімнің өзінің педагогикалық білімін көтеру

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1. Мұғалімнің атқаратын қызметі.
2 Мұғалімге қойылатын талаптар.
3. Мұғалімнің шеберлігі.
4. Педагогикалық квалиметрия
5. Мұғалімдерді аттестациялау.

Мұғалімнің атқаратын қызметі.
Мұғалім - жалпы білім беретін оқу орындарында оқушыларды оқытып,
тәрбиелеу қызметін атқаратын адам.
Мұғалім - педагогикалық кызметпен кәсіби тұрғыда шұғылданушы, арнаулы
дайындағы бар адам.
Кәсіби тұрғыдан дайындығы жоқ барлық адамдар да педагогикалық іс
әрекетпен айналысады, бірақ тек мұғалім ғана педагогикалық заңдар негізінде
жұмыс істей алады.
Мұғалімдік қызмет әсіи келе жатқан ұрпақтың тағдырына жауапты.
Мұғалім - бұл байырғы мамандықтардың бірі. Қоғамдық тәжірибені жас ұрпаққа
беру; және оларды өмірге, еңбек етуге даярлау қажеттілігі оқу мен тәрбиені
өз алдына дербес қоғамдық қызметке айналдырады. Ежелгі Шығыс елдерінде
мұғалім негізінен абыздардан болатын. Орта ғасырда мектеп шіркеу қарауында
болған кезде мұғалім міндетін дін қызметшілері атқарған. Мектеп ісінін
дамуына байланысты мұғалімдік кәсіптік кең тарап, түрлі типті училищелер
мен мектептерде штатты қызметке айналды. Осылайша мұғалімдік өз алдына
мамандық болып танылды. Мұғалімнің міндеті мен қызметі оның қоғамдық
өмірдегі рөлі мен орны қоғамның әрбір даму кезеңінде өзгеріп отырады.
Сонымен ұрпақ тәрбиесі - бұл ерте кезенде, алғашқы қауымдастықта
пайда болса, ұстаздық қызмет құл иеленушілік дәуірде пайда болған.
Тәрбие - объективті заңды тарихи процесс, ал ұстаздық қызмет - соның
субъективтік бейнесі, тәрбиені іске асыратын адамның еңбегі. Алайда, ұстаз
қызметі ұрпақ тәрбиесіне сәйксс келе бермейді, яғни ол күрес, қарама –
қайшылықтан тұрады. Ұстаздық қызмет пен ұрпақ тәрбиссі қарама-
қайшылықтарды шешуден тұрады.
Ұстаздық қызмет пен ұрпақ тәрбиесінің бірлігімен ерекшелігі мына
төмендегі құбылыстардан тұрады:
а) Ұрпақ тәрбиесі жоғарыда айтқандай, алғашқы қауымдастықта пайда
болса, ұстаздық қызмет құл иеленуші дәуірде өмірге келді. Қоғам
мүшелерін оқытып, үйретіп, тәрбиелейтін қызмет керек болды.
б) Ұрпақ тәрбиесі ұстаздық қызметке қарағанда, ауқымды ұғым.
Сондықтан ұрпақ тәрбиесі ұстаздық қызметтің ықпалында бола бермейді,
осы жерде қарама — қарсылық пайда болады.
в) Ұстаз қызметінің негізі жас ұрпақты толық қамтып, тәрбиелеп,
қоғамның белсенді азаматы етіп дайындау. Бұл жсрде дүниетанымдылығын,
адамгершілігін, тәрбиесін, тәртібін т.б. қалыптастыру.
г) Тәрбиенің негізгі мақсаты қоғамның өндіргіш күшін дайындау.
Ұстаз қызметінің негізгі мақсаты - сол өндіргіш күштің жан-жақты дамуына
әсер ету, мүмкіндік беру, дайындау.
д) Ұрпақ тәрбиесінің құралы - жалпы қоғамдық қарым - қатынастан.
қоршаған ортадан, ұрпақтың өзінің іс - әрекет, қимылынан т.б.
туындайды. Ал ұстаздық қызмет - кездейсоқ жалпы тәрбие ықпалын
сауатты, саналы педагогикалық жолға салу;
е) Ұрпақ тәрбиесінде бәрі атсалысады. Ал ұстаздық қызметке арнайы
педагогикалық білімі бар азаматтар қатысады.
ж) Барлық жағдайда ұрпақ тәрбиесінде ұстаз қызметінің алатын орны
ерекше.
Ұрпақ тәрбиесіндегі ұстаздық қызметтің өзіндік құрамдас бөліктері
болады:
а) Ұстаздық қызметтің тұлғаны қалыптастыру жолындағы істің мазмұнын
мақсаты мен міндетін, бағытын, ерекшелігін айқындау.
б) Ұстаз ұрпаққа түрлі ғылыми білім салаларынан мағлұмат
беріп, өндіріспен таныстырып, рухани байлықты игертіп, қоғамдық
қарым қатынасқа үйрету және қоғамның жақсы азаматты етіп шығару.
в) Ұстаздың педагогикалық білімділігі, тәрбиеші ретінде өмірден алған
тәжірибесі, шеберлігі іштей сезінуі.
г) Ұстаздық қасиеттері: саяси сауаттылығы; жұғымдылығы, көре білу,
қызметті ұйымдастыра білуі, байқағыштығы, еңбекқорлығы, шығармашылық
қасиеті және эстетикалық, этикалық мәдениеті т.б. ұстаздарға тән
ерекшеліктері.
Ұстаздың негізгі мақсаты - жас ұрпақты өмірге тәрбиелеу, оқыту,
үйрету. Бұл педагогикалық мақсаттан туындайды. Педагогикалық мақсат
дегеніміз - жас ұрпақты философиялық, экономикалық, саяси, адамгершілік,
құқықтык, эстетикалық, биологиялық тұрғыдан қарап, жан-жақты білім, тәрбие
беріп, қоғамға қажетті азамат етіп шығару.
Мұғалімге қойылатын талаптар
Ұстазға тән кәсіби сапалар:
• Педагогтың идеялық сенімі: Мұнда мұғалім идея тұрғысынан сауатты
келіп, сабақты оқушыларға идеялық тәрбие беруде әрқашан да даяр
болуы қажет. Педагогтың идеялық сеніміне оның өмірге дүниеге көзқарасының
қандай болып келуі де жатады. Егер мұғалімнің дүниеге материалистік
тұрғыдан көзқарасы терең қалыптасып, ол өз сабағындағы процестерді, сол
көзқарас тұрғысынан қарап түсіндіре алатын болса, өз шәкірттерін
дұрыс тәрбиелей алады.
• Педагогтық қабілет. Педагогтық қабілет деп педагог өз жұмысына
икемді келіп, шебер болуын білдіреді: Педагогтың жұмысқа қабілеттілігі
біліммен ғана бағаланбай, оқу-тәрбие жұмысында қандай әдіс-тәсіл қолданып,
өткізумен бағаланады.
• Педагогтың ұстамдылығы. Ұстамдылық дегеніміз ашуланбай тек
сабырлық білдіру емес. Бұл қасиет негізінде педагогтық өзін-өзі меңгеріп,
ептілікпен тәртіп бұзғандарды тәртіпке шақыруы. Педагогтың
ұстамдыльнына өз сезіп өңдеп айтып, өзін-өзі бақылай алуы жатады.
Өйткені, байқамай айтқан сол оқушыларда теріс түсіндіріп немесе күлдіріп,
сабақты тыңдауға бөгет жасайды.
• Педагогикалық әділеттілік пен абырой. Әділетті мұғалім оқушылар
арасында абыройлы келеді бірақ, абырой тек әділетті болып қана қоймай,
педагогтың өз жұмысына шебер келіп, көп еңбек сіңіруге де байланысты
келеді.
• Мұғалімге қойылатын талаптар бірін-бірі толықтырылатын бірнеше
іскерлікке, қабілетке байланысты. Ұстаздық қабілеттің түрлері мыналар:
• Қолданбалы қабілет - мұғалім өз мамандығына тікелей қатысы
жоқ түрлі спорт, шахмат ойындарымен, көркем өнер, бейнелеу өнері жэне
өнер туындыларымен айналысып, оқушыларды қызықтыра білу тиіс.
• Сөйлеу қабілеті - жеке педагогикалық қабілет болып бөлінеді.
Көбінесе қатынас құралы ретінде қарастырылады. Себебі педагогикалық
қатынас хабарлама материалынсыз болуы мүмкін емсс. Хабарлау қабілеті
оқу - тәрбие процесінің тиімділігін арттыруда шешуші орын алады.
• Конструктивтік қабілет - оқу - тәрбие міндеттерін шешудің ең үйлесімді
жолдарын іздестіру, оқу мен тәрбие жұмысының түрлерімен әдістерінің
мазмұнын анықтау, терең ойлап, педагогтық тапқырлықты дамыту.
• ІІсихотерапевтік және перцептивті кабілет оқушының ішкі жан
дүниесін тани білуі.
• Дндактикалық қабілет - оқушыларға оқу материалын түсінікті етіп
жеткізу, олардың білім дәрежесін, іскерлігімен дағдысын дұрыс анықтай
білу, пәнге қызығушылығын арттырып, таным белсенділігін және ойын
дамыту, ұстаз өз пәнін өте жақсы білу.
• Коммуникативтік қабілет — бұл мұғаялмнің педагогикалық процестің
барысында адамдармен қарым-қатынас жасауға үйренуі. Қарым-қатынас тәсілдері
ол алдымен, сөз сөйлеу техникасы, қимыл, бет құбылысын игере білуден
басталады.
• Ұйымдастырушылық қабілет - оқушылар ұжымына дұрыс басшылық жасап, оны
ұйымдастыра білу, оқу мен тәрбиеге байланысты міндеттерді орындауда
оқушыларға бағыт беріп, рухтандыру, белсенділермен жұмыс істей білу,
оқушылардың өзін - өзі басқару ісіне басшылық жасау, ата-аналармен және
жұртшылықпен жұмыс істеу, сынып ұжымын оқушыларға педагогтық ықпал
жасайтын құралса айналдыру, ұстаз өз жұмысын ұйымдастыра білу.
• Гедоникалық (жоғары дәрежедегі қанағат) қабілет.
Бұл ұстаздың шәкіртпен қатынасы арқылы екеуі де үлкен қанағат алуы,
рухани сезімге баюы.
• Рухани-эстетикалық қабілет. Мұның мәні адамның толқу сезімін, әсіресе,
қорқыныштан пайда болған сезімді басу қабілеті.
• Діни қабілет. Ұстаз бен шәкірттін діни қоғамдарға, өсиеттерге
сүйене отырып, қатынас жасау жолы.
Мұғалімдік шеберлік.
Ұстаздық шеберлік - ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.