Мәдениеттанудың ғылыми пән ретінде қалыптасуы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Тақырыбы: Мәдениеттану ұғымы және мәні

Орындаған: Мұстапаева М.
Қабылдаған: Еркінбекова А.

Шымкент 2008ж.

Жоспар

1. Мәдениет ұғымы және мәні.
2. Мәдениеттану туралы түсінік.
3. Мәдениеттану пәнінің бағыттары.
4. Мәдениеттанудың ғылыми пән ретінде қалыптасуы.

Мәдениет ұғымы және мәні

Мәдениеттану XIX ғасырдың сонғы үшінші ширегінде өзіндік пән ретінде
гуманитарлық білімдерде табиғат және мәдениет, әлеуметтілік және табиғилық,
жаратылыстылық және мәдениеттілік сияқты қарама қайшылықтардың айқындалуы
қалыптасқан кезеңде пайда болды. Мәдениеттанудың білім жүйесі, жалпы
мәселелері философия тарихында, философия мәдениетінде қашанда елеулі
орын алып, қарастырылып келеді. Мәдениетті зерттеудің бұл терең
философиялық дәстүрі басқа да гуманитарлық ғылымдар өкілдерінің назарына
тыс қалған жоқ. Мәдениеттануға осы уақытқа дейін антропология, социология,
психология, тарих, тіл білімі, семиотика сияқты әр түрлі пәндер өз
үлестерін қосып келеді. Мұның мәдениет туралы ғылымның әр тектілігін
туындатып отыр.
Мәдениеттану - гуманитарлық пән, ешкім де оған шүбә келтіре қоймайды.
Көпшілік жағдайда мәдениеттану гуманитарлық ғылымдардың негізі ретінде
қарастырылып жүр. Дегенмен біртұтас, біріңғай мәдениеттану теориясы әзірге
толық қалыптасқан жоқ, сол себептен осы уақытқа дейін мәдениет туралы
теория жеке концепциялар түрінде, не сол мәдениеттану мамандарының белгілі
бір жүйеге ыңғайланған құрылымдары тұрғысында көрінуде. Мұның өзі
мәдениеттану ғылымының елеулі ерекшелігін көрсетеді, мәдениеттануды тек
ғана білімдер жүйесі тұрғысында қарастыруға болмайды. Мәдениеттануда
рационалды білімдер жүйесімен қатар, рационалдықтан тысқары түсіну жүйесі
бар, мұның екеуі де іштей үйлесімді және екеуі бірдей мәдениетті ғылыми-
гуманитарлық тұрғыда түсінуде маңызды роль атқарады. Түсінудің толықтығына
сүйене отырып толығынан түсіну, мәдениеттанудың ең жоғарғы жетістігі болып
табылады.
Мұның өзі, өзге мәдениеттің өмір сүру әлеміне енуге, олармен сұхбаттасу
арқылы өз мәдениетін тереңірек ұғынуға мүмкіндік береді. Оның ең бір амал-
тәсілі мәдениеттанудағы түсіндіру мен түсінудін бірлігі. Рационалды ұғыну
жолы арқылы түсіне алатын, өзінің ішкі логикасы, өзіндік мәні бар әрбір
мәдениет жүйелі мағыналар тұрғысынан қаралады. Ал мәдениет әр уақытта
адамзат субьектісіне бағытталған және ал тікелей нақты байланыссыз өмір
сүре алмайды. Мәдениеттанудың да негізгі мақсаты – мәдениеттердің
сұхбаттарын жүзеге асыру.
Белгілі бір құбылыстарда мәнді мағына, не адамдардың шығармашылық рухын
жүзеге асыру орын алған жағдайда мәдениеттану кез келген пенді, обьектіні
зерттей алады. Бұл тұрғыда мәдениеттану комплекстік (құрамды)
гуманитарлық ғылым.
Жалпы шыға бастаған мәдениеттану оқулықтарында мәдениеттану туралы
көптеген түсініктер бар. Соның ішінен мына бағыттарды атап көрсеткен жөн.

Бірініиіден. Мәдениеттану ерекше бірегей феноменге айналған мәдениет
туралы білімдердің жиынтығы. Олай болса мәдениеттану әр дөуірде туындаған
киеліліктер мен рәміздерді тізу жиынтығы емес. Бұлай болған жағдайда ол,
әлемдік мәдениеттің тарихымен ғана шектелген болар еді.
Екіншіден, мәдениеттану - мәдениет және оның мәні туралы теория.
Соған өзінің ерекшеліктері арқылы әрі әмбебап феномен ретінде ғылыми түрде
қол жеткізудің обьектісі. Шынтуайтқа келсек, дүние жүзінде өзінің
мәдениетінің бағытын жасамаған халық жок. Олай болса көптеген кіші-гірім
мәдениеттерден тұратын жалпы бір бағыттағы жағдайдан мәдени-тарихи
типтердің бой көрсететінін аңғаруға болады. Ал, мәдениеттану сол жергілікті
көптеген мәдениеттердің арғы жағындағы бәріне ортақ жалпы даму жағдайын
көрсетуге бағытталган.
Үшіншіден. Мәдениеттану – пәнаралық метатеория. Былайша айтқанда адамдар
мен халықтардың психологиясына терең бойлауды қамтамасыз ету арқылы
мәдениет тарих ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.