Ойлау процесі
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі.
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
Психология кафедрасы
М Ө Ж
Тақырыбы: Ойлау процесі.
Орындаған: 6N0110-физика мамандығының
магистранты
Уалиханова Б.
Қабылдаған :
Шымкент-2008ж.
Тақырыбы: Ойлау процесі
Жоспар:
1. Ой туралы жалпы түсінік
2. Ой операциялары
3. Ой түрлеріен формалары
4. Түйсік. Танымдық психикалық процестер.
5. Икемділік
6. Зейін және оның түрлері
Ойлау психикалық процестердің ішіндегі ең күрделісі.
Ойлау дегеніміз – заттардың құбылыстардың арасындағы шындық, реалдық
заттарды жалпылап, сөз арқылы сыртқа жаңғырту болып келеді.
Ойлау барлық психикалық процестер қабылдау, түйсік , ес, қиял мен тығыз
байланысты. Солармен қосылып, жұмыс атқарады. Адам өз ойын әрқашан сөз
арқылы білдіреді. Адамның ойлауы қоршаған обьективтік шындыққа байланысты
болады. Ойлау арқылы адам заттардың ішкі қасиеттерін ажыратуға, тануға
тырысады.
Ой операциялары арқылы адамда түрлі түсініктер қалыптасады. Операциялар
белгілі амалдар, жолдар, тәсілдер болып келеді. Ой операцияларының
бірнеше түрлері бар.
1. Анализ. Анализ дегеніміз – түрлі құбылыстарды жеке қасиеттерге
бөлшектеу.
2. Синтез. Синтез дегеніміз – бірнеше процестердің барлық дара
қасиеттерінің біріктірілуі.
3. Нақтылау. Нақтылау дегеніміз – заттардың және құбылыстардың өзіндік
нақты қасиеттерін ашып көрсету.
4. Салыстыру. Салыстыру дегеніміз – заттардың ұқсастығын, айырмашылығын,
қарама – қарсылығын салыстыруды айтамыз.
5. Абстракция. Абстракция дегеніміз – шындық заттармен құбылыстарды
жалпылау арқылы оның елеулі қасиеттерін ойша бөліп алу.
6. Жалпылау. Жалпылау дегеніміз – біртекті заттардың , құбылыстардың
ортақ қасиеттерін ойша біріктіру.
Адамның ойлау әрекетінде шындықтағы заттар мен құбылыстардың негізігі
қасиеттеріне ерекше белгілеріне, мәніне түсіне білудің маңызы зор.
Түсінудің басы заттар немесе құбылыстармен танысу, көріп білу. Ой
операцияларымен қоса ой формалары да ойлауды қамтамассыз етеді. Ойдың
бастапқы формасы болып ұғым есептелінеді.
Ұғым дегеніміз – заттар мен құбылыстар туралы ой. Екінші формасы пікір.
Бұл зат туралы мақалдай немесе бекерге шығаруда көрінетін формасы.
Ойлаудың күрделі формасы ой қорытындылары. Ой қорытындылары дегеніміз –
бірнеше пікірлерден жаңа бір пікір шығарудың тәсілі. Қорытынды үшін оны
белгілі тәртіпке бір-бірімен байланыстыруымыз керек.
Ой түрлері:
1. Практикалық ойлау
2. Нақтылы ойлау
3. Бейнелеу ойлау
4. Теориялық ойлау
5. Логикалық ойлау
Танымдық психикалық процестердің ішінде түйсік ең қарапайымы. Бірақ
бірінші болып жұмысқа кірісетін осы процесс. Түйсік арқылы адам
құбылыстардың, заттардың, обьектілердің, жеке қасиеттерін ажыратады.
Мысалы, түсі, формасы, иісі, дәмі, қасиеті, салмағы. т.б.
Абстакция – іріктеп алу Содан соң практикалық іс - әрекет үстінде сол
білімді қолданады. Әр жеке адамның түйсігі арқылы заттардың бейнлері
шындық- реалдық толық болғанын көрсетеді. Адам тікелей заттарды
қабылдағанда оларды ңбейнелерін мида жаңғыртуы түйсік процесіне
байланысты болады. Түйсіктің дамуы ақыл – ойдың дамуының фундаменті.
Түйсік деп – дүние заттармен құбылыстарының жеке сипаттарының сезім
мүшелерімізге әсер етіп, оның миымызда бейнеленуін айтамыз. Түйсік
процесі анализаторлар арқылы жүргізіледі. Анализаторларға – көз, құлақ,
мұрын, ауыз қуысы , тері жатады. Түйсік процесінің орындалып жүргізілуі
үшін анализаторлар жұмыс атқаруы тиіс.
Енді адамдардың ойы неге алып келетінін қарастырайық. Жалпы адам баласы
өз болашағын өз ойы арқылы жүзеге асырады екен. Адам миы белгілі бір
программа секілді, яғни жер шарын айнамен қаптап қойған деп елестетсек,
онда әрбір адам қандай сигнал береді, соны өзі айнадан шағылғандай етіп
қабылдайды. Сол үшін жақсы ойлар ойлайтын болсақ, ол өзімізге дәл сол
күйінде оралады. Егер әрдайым жаман ... жалғасы
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Университеті
Психология кафедрасы
М Ө Ж
Тақырыбы: Ойлау процесі.
Орындаған: 6N0110-физика мамандығының
магистранты
Уалиханова Б.
Қабылдаған :
Шымкент-2008ж.
Тақырыбы: Ойлау процесі
Жоспар:
1. Ой туралы жалпы түсінік
2. Ой операциялары
3. Ой түрлеріен формалары
4. Түйсік. Танымдық психикалық процестер.
5. Икемділік
6. Зейін және оның түрлері
Ойлау психикалық процестердің ішіндегі ең күрделісі.
Ойлау дегеніміз – заттардың құбылыстардың арасындағы шындық, реалдық
заттарды жалпылап, сөз арқылы сыртқа жаңғырту болып келеді.
Ойлау барлық психикалық процестер қабылдау, түйсік , ес, қиял мен тығыз
байланысты. Солармен қосылып, жұмыс атқарады. Адам өз ойын әрқашан сөз
арқылы білдіреді. Адамның ойлауы қоршаған обьективтік шындыққа байланысты
болады. Ойлау арқылы адам заттардың ішкі қасиеттерін ажыратуға, тануға
тырысады.
Ой операциялары арқылы адамда түрлі түсініктер қалыптасады. Операциялар
белгілі амалдар, жолдар, тәсілдер болып келеді. Ой операцияларының
бірнеше түрлері бар.
1. Анализ. Анализ дегеніміз – түрлі құбылыстарды жеке қасиеттерге
бөлшектеу.
2. Синтез. Синтез дегеніміз – бірнеше процестердің барлық дара
қасиеттерінің біріктірілуі.
3. Нақтылау. Нақтылау дегеніміз – заттардың және құбылыстардың өзіндік
нақты қасиеттерін ашып көрсету.
4. Салыстыру. Салыстыру дегеніміз – заттардың ұқсастығын, айырмашылығын,
қарама – қарсылығын салыстыруды айтамыз.
5. Абстракция. Абстракция дегеніміз – шындық заттармен құбылыстарды
жалпылау арқылы оның елеулі қасиеттерін ойша бөліп алу.
6. Жалпылау. Жалпылау дегеніміз – біртекті заттардың , құбылыстардың
ортақ қасиеттерін ойша біріктіру.
Адамның ойлау әрекетінде шындықтағы заттар мен құбылыстардың негізігі
қасиеттеріне ерекше белгілеріне, мәніне түсіне білудің маңызы зор.
Түсінудің басы заттар немесе құбылыстармен танысу, көріп білу. Ой
операцияларымен қоса ой формалары да ойлауды қамтамассыз етеді. Ойдың
бастапқы формасы болып ұғым есептелінеді.
Ұғым дегеніміз – заттар мен құбылыстар туралы ой. Екінші формасы пікір.
Бұл зат туралы мақалдай немесе бекерге шығаруда көрінетін формасы.
Ойлаудың күрделі формасы ой қорытындылары. Ой қорытындылары дегеніміз –
бірнеше пікірлерден жаңа бір пікір шығарудың тәсілі. Қорытынды үшін оны
белгілі тәртіпке бір-бірімен байланыстыруымыз керек.
Ой түрлері:
1. Практикалық ойлау
2. Нақтылы ойлау
3. Бейнелеу ойлау
4. Теориялық ойлау
5. Логикалық ойлау
Танымдық психикалық процестердің ішінде түйсік ең қарапайымы. Бірақ
бірінші болып жұмысқа кірісетін осы процесс. Түйсік арқылы адам
құбылыстардың, заттардың, обьектілердің, жеке қасиеттерін ажыратады.
Мысалы, түсі, формасы, иісі, дәмі, қасиеті, салмағы. т.б.
Абстакция – іріктеп алу Содан соң практикалық іс - әрекет үстінде сол
білімді қолданады. Әр жеке адамның түйсігі арқылы заттардың бейнлері
шындық- реалдық толық болғанын көрсетеді. Адам тікелей заттарды
қабылдағанда оларды ңбейнелерін мида жаңғыртуы түйсік процесіне
байланысты болады. Түйсіктің дамуы ақыл – ойдың дамуының фундаменті.
Түйсік деп – дүние заттармен құбылыстарының жеке сипаттарының сезім
мүшелерімізге әсер етіп, оның миымызда бейнеленуін айтамыз. Түйсік
процесі анализаторлар арқылы жүргізіледі. Анализаторларға – көз, құлақ,
мұрын, ауыз қуысы , тері жатады. Түйсік процесінің орындалып жүргізілуі
үшін анализаторлар жұмыс атқаруы тиіс.
Енді адамдардың ойы неге алып келетінін қарастырайық. Жалпы адам баласы
өз болашағын өз ойы арқылы жүзеге асырады екен. Адам миы белгілі бір
программа секілді, яғни жер шарын айнамен қаптап қойған деп елестетсек,
онда әрбір адам қандай сигнал береді, соны өзі айнадан шағылғандай етіп
қабылдайды. Сол үшін жақсы ойлар ойлайтын болсақ, ол өзімізге дәл сол
күйінде оралады. Егер әрдайым жаман ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz