Қиын балаларды тәрбиелеудегі ұстанымдар
Тәрбие отбасынан басталады
Кімнің болса да жүрек түкпірінде туған жерге, Отанға, отбасына да деген
қимастық сезімі болады. Осылардың ең биігі елжандылық, отансүйгіштік
қасиет. Бұл қастерлі ұғым арқылы қоғамның негізі қаланады. Отан отбасынан
басталады, демек өзіңнің ата-анаңды қалай қастерлесең, Отаныңды да сондай
қасиеттей біл. Ер жігіт елі үшін туады деген ғой. Отан қорғау саласында
еңбек етуімнің өзі елжанды болуымнан деп ойлаймын.
1. ҚИЫН БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС.
Қиын балалардың отбасындағы беріктігі және өнегелі отбасында өнегелі
ұрпақ тәрбиеленетіні сөзсіз. Қиындықты шешудің негізгі жолы-отбасында қарым-
қатынастарды орнату.
В.Сухомлинский тәрбиені отбасы жағдайын зерттеуден бастайды. Ол баланың
сабақ үлгерімінің жақсаруымен қоса денсаулығының мықты болуына, ой-өрісінің
кеңеюіне көңіл бөлді және балалардың 3-4 сыныптарға дейін бірқалыпты
дәртіпті болып келіп, 4-сыныптан кейін бастайтындығын түсіндірді. Ересек
кезең - бала тәрбиелеудегі ең қиын кезең екендігін айта келіп, ата-аналарды
балалармен сырласуға шақырады.
Отбасының қоғам мен мемлекет, тіпті күллі адамзат алдындағы атқаратын
қажеті сан қырлы. Отан отбасынан басталады десек, адам тәрбиесі. Отанды
сүю, өмірге құштарлық, сұлулықты тану бала кезден жанұяда басталатыны
баршаға аян.
А.С.Макаренко: Тәрбие -баламен сөйлесумен, оған ақыл-кеңес берумен
ғана шектелмейді. Тәрбие-тұрмысты дұрыс ұйымдастыра білуде, балаға әркімнің
өз жеке басы арқылы үлгі - өнеге көрсетуінде, - деген ғой. Баланы жас
кезінен бастап сыйлап, қадір-қасиетін, ар-намысын бағалап, дұрыс сөйлеп,
дұрыс қарым-қатынас жасаған абзал.
Баланың айхайын деген өтінішін, ақылдасқысы келген мәселесін ата-анасы
тыңдап, ақыл-кеңес беруі керек.
Ата-ана отбасындағы үлкендерді сыйлап, құрметтесе, кішілерге қамқор
болса, бала да сондай болуға ұмтылады. Баланың тәрбиелі болып өсуіне
берекелі отбасының әсері мол екені белгілі.
Л.Керімов қиын балалар тәрбиесі мәселесіне арналған зерттеулерінде
қиын оқушыны зерттеуді, ең алдымен, отбасындағы тәрбие жағдайын білуден
бастауды ұсынады. Баланың жетіліп қалыптасуында отбасының орны ерекше
екенін түсіндіре келе, оқушыға қиын атануға алып келетін ата-аналардың
балалармен, мұғалімнің оқушылармен қарым-қатынасындағы бірнеше
кемшіліктерді көрсетіп берген. Бұл қиындықты шешудің негізгі бірден-бір
жолы-отбасындағы ізгілікті қарым-қатынастарды орнату.
Баланы дұрыс тәрбиелеу үшін отбасы қоғаммен тығыз байланыста болуы
керек. Ғалым-педагог И.Гребенников отбасы қызметін 5 топқа бөледі: ұрпақ
жалғастырушылық, экономикалық, тәрбиелік, қарым-қатынастық және бос уақытты
демалуды ұйымдастыру.
Демек, отбасында ата-ана осы қасиеттерді барынша бірігіп, жақсы
ұйымдастыра білсе және педагогикалық жағынан білімді, психалогиялық әдіс-
тәсілден хабардар болса, отбасындағы ахуал ерекше болмақ.
М.Жұмабаев Педагогика ғылыми еңбегінде жас бала-жас бір шыбық, жас
кезінде қай түрде иіп тастасаң, есейгенде сол иілген күйінде қатып қалмақ
деп түйін жасайды.
2. Қиын балаларды тәрбиелеудегі ұстанымдар.
Оқушының жан-жақты тәлім-тәрбие алуға, олардың ішкі қасиеттерін
анықтап, дарынын шыңдап, сол арқылы өздері көздеген тәрбие бұлағына жағдай
жасауымыз қажет.
Оқу-санқырлы рухани өмірдің тек бір ғана құрамды бөлігі. Егер ұжым
ішінде идеялық, азаматтық, интеллектуалдық, еңбектік, эстетикалық қарым-
қатынастар болған жағдайда оқушылар толық мәнді рухани өмір сүре алады.
Тәрбие күшіне ену дегеніміз - өз жұмысына, ісіне сену. Себебі, нағыз
сенім бар жерде ғана, нағыз талашылдық, еңбек тәртібі болады.
Қазіргі жас ұрпақтардың - болашақтағы еліміздің ертеңі болып табылатын
балалардың сана-сезімін, мінез-құлығын, ақыл-ойын дамыту үшін өзін-өзі
басқаруды нығайтып, ұжымдық шығармашылық істерге дағдыландырудың тәлім-
тәрбиелік маңызы үлкен.
Оқудан тыс уақытта оқушының таңдауына сәйкес келетін, олардың қабілеті
мен ішкі қажеттілігін қамтамасыз ететін іс-әрекеттерді ұйымдастыру
көзделеді. Соған сай олардың қабілетін ашуға мүмкіндік туғызатын спорт,
дене еңбегі, қолөнер, техиикалық шығармашылық т.б. іс-әракетті үйрету
үйірмелері мен секциялар ұйымдастырылады. Әр оқушы кез-келген үйірмеге,
секцияға, клубқа өз жүрегінің қалауымен қатынасып, өзінің жеке басына тән
қасиетін, яғни өзіндік менгің басқаларға танытуға мүмкіндік алады.
Әсіресе, ұстазбен оқушының өзара түсіністігі, оқушыға сенім көрсету, іс-
әрекетке ерік беру, көтермелеу, адамгершілік қасиеттерін танытуда, өзін-өзі
тануға, өзін-өзін тәрбиелеуге жағдай туғызу.
Ең бастысы, тәрбие ісінің нәтижесін бағалап, оны іске асырудың сұрақ-
жауап, дәстүрлі бағалау, ұстазбен оқушының пікірлесуі арқылы іске асыру.
Қиын оқушылардың пайда болуына себепті факторлар.
1) Отбасы тәрбиесінің дұрыс ұйымдастырылмауы, яғни тұрмыстағы ұрыс -
талас, даужанжал, баланың табиғи психологиялық ерекшеліктерін ескермеу, ата
- ананың біреуінің болмауы, т. б. Жағдайлар себепті болады.
Қоғамдық ұйымдар мен жұртшылықпен жүргізілетін жұмыстың әсіресе.
оқушылар тұратын микроаудандарда күрт төмендеуі. Қиын балалардың пайда
болуына бірден — бір себепті болатын және жағымсыз жағдай туғызатын -
отбасы тәрбиесі. Оның басшылары: баланың күнделікті жүріс - тұрыстарын
қадағаламау; оның көзінше арақ - шарап ішу, дау - жанжал, ұрыс - керіс
туғызу. Екіншіден, ... жалғасы
Кімнің болса да жүрек түкпірінде туған жерге, Отанға, отбасына да деген
қимастық сезімі болады. Осылардың ең биігі елжандылық, отансүйгіштік
қасиет. Бұл қастерлі ұғым арқылы қоғамның негізі қаланады. Отан отбасынан
басталады, демек өзіңнің ата-анаңды қалай қастерлесең, Отаныңды да сондай
қасиеттей біл. Ер жігіт елі үшін туады деген ғой. Отан қорғау саласында
еңбек етуімнің өзі елжанды болуымнан деп ойлаймын.
1. ҚИЫН БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС.
Қиын балалардың отбасындағы беріктігі және өнегелі отбасында өнегелі
ұрпақ тәрбиеленетіні сөзсіз. Қиындықты шешудің негізгі жолы-отбасында қарым-
қатынастарды орнату.
В.Сухомлинский тәрбиені отбасы жағдайын зерттеуден бастайды. Ол баланың
сабақ үлгерімінің жақсаруымен қоса денсаулығының мықты болуына, ой-өрісінің
кеңеюіне көңіл бөлді және балалардың 3-4 сыныптарға дейін бірқалыпты
дәртіпті болып келіп, 4-сыныптан кейін бастайтындығын түсіндірді. Ересек
кезең - бала тәрбиелеудегі ең қиын кезең екендігін айта келіп, ата-аналарды
балалармен сырласуға шақырады.
Отбасының қоғам мен мемлекет, тіпті күллі адамзат алдындағы атқаратын
қажеті сан қырлы. Отан отбасынан басталады десек, адам тәрбиесі. Отанды
сүю, өмірге құштарлық, сұлулықты тану бала кезден жанұяда басталатыны
баршаға аян.
А.С.Макаренко: Тәрбие -баламен сөйлесумен, оған ақыл-кеңес берумен
ғана шектелмейді. Тәрбие-тұрмысты дұрыс ұйымдастыра білуде, балаға әркімнің
өз жеке басы арқылы үлгі - өнеге көрсетуінде, - деген ғой. Баланы жас
кезінен бастап сыйлап, қадір-қасиетін, ар-намысын бағалап, дұрыс сөйлеп,
дұрыс қарым-қатынас жасаған абзал.
Баланың айхайын деген өтінішін, ақылдасқысы келген мәселесін ата-анасы
тыңдап, ақыл-кеңес беруі керек.
Ата-ана отбасындағы үлкендерді сыйлап, құрметтесе, кішілерге қамқор
болса, бала да сондай болуға ұмтылады. Баланың тәрбиелі болып өсуіне
берекелі отбасының әсері мол екені белгілі.
Л.Керімов қиын балалар тәрбиесі мәселесіне арналған зерттеулерінде
қиын оқушыны зерттеуді, ең алдымен, отбасындағы тәрбие жағдайын білуден
бастауды ұсынады. Баланың жетіліп қалыптасуында отбасының орны ерекше
екенін түсіндіре келе, оқушыға қиын атануға алып келетін ата-аналардың
балалармен, мұғалімнің оқушылармен қарым-қатынасындағы бірнеше
кемшіліктерді көрсетіп берген. Бұл қиындықты шешудің негізгі бірден-бір
жолы-отбасындағы ізгілікті қарым-қатынастарды орнату.
Баланы дұрыс тәрбиелеу үшін отбасы қоғаммен тығыз байланыста болуы
керек. Ғалым-педагог И.Гребенников отбасы қызметін 5 топқа бөледі: ұрпақ
жалғастырушылық, экономикалық, тәрбиелік, қарым-қатынастық және бос уақытты
демалуды ұйымдастыру.
Демек, отбасында ата-ана осы қасиеттерді барынша бірігіп, жақсы
ұйымдастыра білсе және педагогикалық жағынан білімді, психалогиялық әдіс-
тәсілден хабардар болса, отбасындағы ахуал ерекше болмақ.
М.Жұмабаев Педагогика ғылыми еңбегінде жас бала-жас бір шыбық, жас
кезінде қай түрде иіп тастасаң, есейгенде сол иілген күйінде қатып қалмақ
деп түйін жасайды.
2. Қиын балаларды тәрбиелеудегі ұстанымдар.
Оқушының жан-жақты тәлім-тәрбие алуға, олардың ішкі қасиеттерін
анықтап, дарынын шыңдап, сол арқылы өздері көздеген тәрбие бұлағына жағдай
жасауымыз қажет.
Оқу-санқырлы рухани өмірдің тек бір ғана құрамды бөлігі. Егер ұжым
ішінде идеялық, азаматтық, интеллектуалдық, еңбектік, эстетикалық қарым-
қатынастар болған жағдайда оқушылар толық мәнді рухани өмір сүре алады.
Тәрбие күшіне ену дегеніміз - өз жұмысына, ісіне сену. Себебі, нағыз
сенім бар жерде ғана, нағыз талашылдық, еңбек тәртібі болады.
Қазіргі жас ұрпақтардың - болашақтағы еліміздің ертеңі болып табылатын
балалардың сана-сезімін, мінез-құлығын, ақыл-ойын дамыту үшін өзін-өзі
басқаруды нығайтып, ұжымдық шығармашылық істерге дағдыландырудың тәлім-
тәрбиелік маңызы үлкен.
Оқудан тыс уақытта оқушының таңдауына сәйкес келетін, олардың қабілеті
мен ішкі қажеттілігін қамтамасыз ететін іс-әрекеттерді ұйымдастыру
көзделеді. Соған сай олардың қабілетін ашуға мүмкіндік туғызатын спорт,
дене еңбегі, қолөнер, техиикалық шығармашылық т.б. іс-әракетті үйрету
үйірмелері мен секциялар ұйымдастырылады. Әр оқушы кез-келген үйірмеге,
секцияға, клубқа өз жүрегінің қалауымен қатынасып, өзінің жеке басына тән
қасиетін, яғни өзіндік менгің басқаларға танытуға мүмкіндік алады.
Әсіресе, ұстазбен оқушының өзара түсіністігі, оқушыға сенім көрсету, іс-
әрекетке ерік беру, көтермелеу, адамгершілік қасиеттерін танытуда, өзін-өзі
тануға, өзін-өзін тәрбиелеуге жағдай туғызу.
Ең бастысы, тәрбие ісінің нәтижесін бағалап, оны іске асырудың сұрақ-
жауап, дәстүрлі бағалау, ұстазбен оқушының пікірлесуі арқылы іске асыру.
Қиын оқушылардың пайда болуына себепті факторлар.
1) Отбасы тәрбиесінің дұрыс ұйымдастырылмауы, яғни тұрмыстағы ұрыс -
талас, даужанжал, баланың табиғи психологиялық ерекшеліктерін ескермеу, ата
- ананың біреуінің болмауы, т. б. Жағдайлар себепті болады.
Қоғамдық ұйымдар мен жұртшылықпен жүргізілетін жұмыстың әсіресе.
оқушылар тұратын микроаудандарда күрт төмендеуі. Қиын балалардың пайда
болуына бірден — бір себепті болатын және жағымсыз жағдай туғызатын -
отбасы тәрбиесі. Оның басшылары: баланың күнделікті жүріс - тұрыстарын
қадағаламау; оның көзінше арақ - шарап ішу, дау - жанжал, ұрыс - керіс
туғызу. Екіншіден, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz