Тістерді таңдап егеу, шықшыт буыны ауруын емдеуде бағытталған комплексті шаралар, тіс жақ жүйесінің бұзылуы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ
МИНИСТРЛІГІ РК
С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

Ортопедиялық стаматология кафедрасы
Кафедра меңгерушісі: Рузиддинов С.Р

Тақықып: Тістерді таңдап егеу, шықшыт буыны ауруын емдеуде бағытталған
комплексті шаралар, тіс жақ жүйесінің бұзылуы.

Орындаған: _____________
Тексерген: _____________

Алматы 2009-2010 жж
Тістерді таңдап егеу, шықшыт буыны ауруын емдеуде бағыттаалған комплексті
шаралар, тіс жақ жүйіесінің бұзылуы.

Пародонт ауруларын комплексті емдеуде тістерді таңдап егеу негізгі
шаралардың бірі болып табылады, окклюзиялық бұзылыстарды қалпына келтіру
және тістерің тірек тіндерін жарақаттаушы окклюзияны реабилитациялау және
алдын алу үшін стимуляциялы, функциональды қысымды қалпына келтіру болып
табылады.
Жарақаттаушы окклюзия – бұл бір тістің немесе бір топ тістердің
функциональды қысымынан болатын тіс қатарының патологиялық жағдайы, ол
пародонт тіндерінің өзгерісіне, бұлшық ет дисфункциясына, самай – төменгі
жақ буынының ауруларына алып келеді.
Жарақаттаушы окклюзия интакті пародонт кезінде де болуы мүмкін, тым көп
немесе бағыты бойынша дұрыс емес окклюзиялық қысымнан және пародонт
ауруларында тістің тірек тіндерінің әлсіздегенде болуы мүмкін. Бұл кезде
қалыпты окклюзияның өзі де тіс тіндерін қоршаған толеранттылыған жоғарылап
қарапайым окклюзияның өзі жарақаттаушы факторларға айналады. Комбинирленген
жарақаттаушы окклюзияның жоғары қысыммен пародонт ауруларының бірігуінен
пайда болады.
Клиникада көбінесе тістердің ерте түйісуінен болатын травматикалық
окклюзиямен науқастар кездеседі, ол керексіз бүйір қысымға алып келеді(
горизонтальды және қисық), ол пародонт ауруының негізгі патогенетикалық
факторы болып келеді.
Окклюзиялық түйісудің үш класын ажыратады. Бірінші класс- төменгі моляр
және премолярдың ұрт төмпешіктерінің вестибулярлы бетіндегі локализациясы,
тағыда төменгі күрек және сүйір тістердің вестибулярлы бетінде. Екінші
классқа жоғарғы моляр және премолярлардың таңдай бетіндегі таңдай
төмпешіктерінің алдын ала түйісуі жатады. Үшінші класс- жоғарғы моляр және
премолярлардың ұрт бетіндегі таңдай төмпешіктердің ерте түйісуі.
Ерте түйісу дара тістердің немесе топ тістердің қажалуының болмауынан,
тағыда породонттың зақымдалуынан тістердің орнының өзгеруінен болады. көрші
тістің болмауы, антогонист тістің окклюзиялық бетінде пломбаның қатты
қажалуы, жақтың дамуының аномалиясы тіс қатарының окклюзиялық бетінің
деформациясына алып келеді. Бұл кезде тістерді таңдап егемейді оның орнына
окклюзиялық бетті өзгертетін тіс бөліктерін егейді.
Тістерді таңдап егеу тістемнің ақауында, тіс қатарының ақауында, тістің
қатты тіндерінің бір қалыпты қажалмауында, төмпешіктердің физиологиялық
қажалуының болмауында көрсетілген. Тістерді таңдап егеудің көрсеткішіне
пародонт тіндеріне қысымның артық түсуінің клиникалық және рентгенологиялық
әдістердің болуы: бөлек тістердің қатты қозғалғыштығы, тіс мойынының және
түбірінің жалаңаштануы, жоғарғы немесе төменгі күрек тістердің алға шығуы,
желпігіш(веер) тәрізді орналасуы, жақтардың түйісуінің орталық, бүйір және
алдыңғы окклюзия кезінде тістердің ерте түісуі кезінде, жақтардың
қозғалысына кедергі жасайтын тістердің окклюзиялық бетінің бөліктерінің
болуы. Тістерді таңдап егеуді тіс қатарының көптеген түйісу нүктелері болу
үшін жасалынады, пародонт тіндеріне функциональды көп қысымның түсуін жою
үшін және төменгі жақтың свободной кинематикасы үшін жүргізіледі.
Тістерді таңдап егеудің уақыты аурудың клиникалық суретіне байланысты.
Жарақаттаушы окклюзиясы бар және пародонттың айқын қабыну симптомы бар
науқастарда тістерді таңдап егеуді тек қабыну үрдісін жойғаннан кейін
жүргізу керек. Егер клиникалық суретте сүйек қалталары бар сүйек тінінің
деструкция симптоматикасы алда тұрса онда тістерді таңдап егеу операция
алды кезеңінде немесе хирургиялық ем кезінде жүргізіледі. Себебі
репаративті процесс кезінде окклюзиялық жарақатты болдырмау үшін.
Жарақаттаушы окклюзияның әсерінен тістердің патологиялық
қозғалғыштығышы кезінде тістерді таңдап егеу қабынуға қарсы емнің алдында
немесе ем кезінде жүргізіледі, себібі окклюзиялық қысым пародонттың тірек
тіндеріне активті түрде әсер етеді.
Ерте түйісуді анықтау үшін бірнеше әдістер бар. Кейбір авторлар төменгі
жақтың функциональды қозғалысынын артикуляторда жүргізу керек дейді. Бірақ
Silverman M. (1962) төменгі жақтың естественных қозғалысын жүргізу дәлірек
мағлұмат береді деген. Бұл төменгі жақтың индивидуальды функционалды
қозғалысын анықтауға және қалыпты тіс қатарының түйісуінде сырғитын
окклюзияны анықтауға мүмкіндік береді.
Тістердің ерте түйісуін анықтау үшін алдыңғы және трансверзальды
окклюзия анализі кезінде тіс қатарының түйісу кезінде ғана емес төменгі
жақтың экскурсиясы кезінде орталық окклюзиядан алдыңғы немесе
трансверзальды окклюзияға ерте түйісудің табу әдісі артикуляциялық көшіру
қағазын пайдалану болып табылады(Fakeras A., Szentpetery A., 1981).
Жұмысшы окклюзиограмманы алудың ең оңай түрі тіс қатарларының арасына
астынан алюминий фольгасымен жабылған балауыз пластинканы қою болып
табылады( Збарж Я.М. және басқалар., 1967; Драгобецкий М.К., 1978; Hurwitz
S., 1953; Kontran M. et al., 1981).
Бюгель балауызының жіңішке пластинкасын мөлшері 3 4 см аздап қыздырады,
алдын ала кептірілген жоғарғы жақтың бүйір тістеріне төсейді және
тістердің, альвеола өсіндісінің контуры бойынша саусақтармен басады.
Балауыз пластинканың ашық бетін антогонист тістерге жабыспау үшін сумен
шылайды. Төменгі жақты дистальды (ретрузиялы) бағытқа апарады. Ол үшін
науқасты креслоның арқасының вертикальды бағытта орнатып отырғызады, бас
төсеуіштің ыңғайлы бағытта қойылады, шама келгенше бастың босаңсыған
позициясы орнатылады бұлшық еттердің автивтігін төменднту үшін. Дәрігер
науқасқа төменгі жағын мүмкіндігінше артқа жылжытуын сұрайды. Сосын науқас
бірнеше рет осы бағытта аузын ашып жабу керек. Дәрігер оң қолының алақанын
иекке қойып ал бас бармақ пен сұқ саусақты төменгі жақ тістердің шайнау
бетіне қояды және науқасқа тістерін түйістіруін сұрайды. Науқас дәрігердің
саусақтарын тістеп алмау үшін төменгі жағын арттқа қарай қозғалтады.
Тістеудің соңғы кезінде дәрігер науқастың иегін аздап итереді. Осы
әдістердің нәтижесінде науқас тіс қатарын максимальды дистальды бағытта
түйістіреді, яғни дистальды окклюзияда. Балауыз қалып жарыққа қаралады,
балауыздың қатты жұқарқан жерлерін қарайды.
Тістерді таңдап егеу бірнеше қабылдауда (2-5) жүргізіледі, интервал
аралығы 5-7 күн. Бір қабылдауда жүргізу керек емес себебі науқасқа өте ауыр
және тез қабылдаудан бір кезеңдер істелмей қалуы мүмкін.
Ерте түйісуді супраконтакттың классына байланысты әртүрлі пішінді
алмазды бордың көмегімен коррекциялайды, абразив наборын қолданады:
фигуралы бастары бар алмазды және карборундты (жіңішке структуралы), қағаз
және алмазды сепарациялық дисктарды. Таңдап егеуді бормашина көмегімен және
сумен жүргізген дұрыс. Тістердің окклюзиялық бетін таңдап егеуде орталық
окклюзияның биіктігін өзгертпей тістің қатты тіндерінің физиологиялық
қажалудың жастық белгілеріне қарап жүргізеді. Бұл талаптарды сақтау үшін
орталық окклюзияның биіктігін жоғарғы моляр және премолярлардың таңдай
төмпешіктері және олардың антогонисттерінің ұрт төмпешіктері ұстайды, ал
жоғарғы ұрт төмпешіктері және төменгі тіл төмпешіктері төменгі жақтың бүйір
қозғалысын қамтамасыз етеді. Осының себебінен ерте түйісуді орталық және
бүйір деп бөлінеді.
Окклюзиялық түйісулерді коррекциялауда негізгі бағыт болып шайнау
тістердің окклюзиялық бетінде үш- төрт нүктелі түйісу және алдыңғы тістерде
сызықты түйісу болып табылады. Бұл заңдылықты қадаламағанда бір нүктелік
түйісу болғанда тістердің қисаюы болады. Тістерді окклюзиялық түйісуден
алып тастауға болмайды.
Тістерді таңдап егеудің соңғы кезеңінде егелген төмпешіктерді тегістеу
және полировкалау болып табылады. Бұл манипуляцияларды науқаста ыңғайлы
сезім болғанша полировкаға арналған жабдықтармен бірінен соң бірі жүргізілу
керек (абразивті қағаз дискілер, резеңке дөңгелектері). Құрамында фтор бар
полировкаға арналған пасталармен жүргізген жөн: детартриновая (Septodont),
Hurgo (Германия)
Тістерді таңдап егеуден кейін науқасқа тістің қатты тіндерін
флюоризациясын ұсынған жөн. Локальды аса көп емес тістерді таңдап егегенде
бір рет фторизация жүргізген жөн. Толық тістерді таңдап егегенде тіс
қатарын 2-3 рет 7 күндік интервалмен құрамында фтор бар препараттармен жабу
керек. Электрофорез арқылы фтор препараттарын енгізуге де болады.
Тістерді таңдап егеуден кейін науқасты 6 ай аралығында бақылау керек,
себебі бұл кезеңде самай- төменгі жақ буынының адаптация кезеңі жүреді,
окклюзиялық қарым- қатынасы стабилизацияланады.
Дәрігерлердің тістерді таңдап егеудегі қателіктері 2 топқа бөлінеді:
пародонт аурулардың терапиялық, хирургиялық, ортопедиялық комплексті емінде
уақыттың және дұрыс анықталмаған көрсеткіші кезіндегі қателік, таңдап егеу
кезінде кезеңдерді дұрыс сақтамаған кезінде.
Тістерді таңдап егеу тек визуальды қарап жасалмау керек. Бұл кезде
дәрігер тым көп немесе аз ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.