Кеңістіктегі ГАЖ және карта

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ – ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
География және табиғатты пайдалану факультеті

Геоморфология және картография кафедрасы

Кеңістіктегі ГАЖ мәселесін карта

арқылы зерттеу әдістері

Орындаған: 2 курс, 104 топ, Орынбайқызы А.

Тексерген: Какимжанов Е.Х.

Алматы, 2011

Мазмұны

Кіріспе
1

Негізгі бөлім
1. Кеңістіктегі ГАЖ және карта
2

2. Кеңістік мәліметтерді сақтаудың жаңа әдістері
4

Қорытынды
7

Қолданылған әдебиеттер тізімі
8

Кіріспе

Жаңа қоғамдағы негізгі стратегиялық фактордың өмір сүруі, жаңа
ақпараттық технологиялардың дамуы ғылыми және практикалық тапсырмаларды
орындауда бәрімізге жақсы белгілі. Ақпараттық қоғамға өту ақпараттардың
көшкін бейнелі көлемінің өсуімен сипатталады. Өте қарқынды дамып отырған
ақпарат технологияларын география ғылымының көптеген салаларымен маңызды
мәселелерін қамтиды.
Геоақпараттық жүйе негізінде ақпараттық – бағдарламалық кешен,
мәліметтерді қайта өңдеу, кеңістіктік – координаттық байланыстыру, тарату
және көрсетіліп жатыр.

ГАЖ-құрамына жинау, берілу, сақтау, өңдеу жəне теория туралы мəлімет
алу жүйесі кіретін компонент жүйесі. Жиналатын, сақталатын, ізделінетін
жəне мəліметтердің реттеліп өзгертілуін кеңістікте анықтайтын жүйе, талдау
жəне кеңістікте анықталған мəліметтерді басқару тəсілі.
Табиғаттардың əсерініің аумақтық астарында жəне қоғам жайындағы білім
жүйелерінің сақталуы жəне іздеу, қорытынды, үлгілеу жəне т.б. функциаларды
үлгілейтін бағдарламалық қамтамасыз ету ЭЕМ-нің автоматты құралдарының
комегімен шығады. Нəтижені реттеп, өзгерту жəне шешім қабылдауға көмек
ретінде географияның анықтамалары келеді. Маліметтердің қорытындысы
реттелетін жəне талдаумен қамтамасыз етілетін ақпараттық жүйе.Адамдардың
географиялық қолдануында жəне оның практикасы кезінде ыңғайлы,ақпараттық
өңдеулер мақсатындағы мəліметтерді жинау,беру,нəтижелеу жəне өңдеуде іске
асатын техникалық жəне ұйымдастыру тəсілдерінен тұратын жүйе.

Негізгі бөлім

1. Кеңістіктегі ГАЖ және карта

Географтар, геологтар, топырақтанушылар жəне басқа да Жер ғылымына
байланысты мамандар пішімнің, геожүйенің морфологиясының оның генезисімен
тікелей байланыстылығын алға тартады, ал графикалық бейненің өз құрылымы
объектінің сандық жəне сапалық сипатын көрсететінін білдіреді. Графикалық
бейне өзінде вербалды жəне сандық пішімде көрсетуге қиын кеңістіктік
ақпаратты қамтиды. Бірақ тек белгілермен графикалық бейнелеу құралдары
графикалық бейнені құрастырмайды, белгілердің кеңістіктік комбинациясы,
олардың өз ара орналасуы, кеңістіктік координаттарға байланысты орналасуы,
өз ара жинақтылығы, біріктірілгендігі немесе қондырылғандығы жəне басқа да
қатынастары.
Математикада а элементінің бейнесі ретінде а элементі кескінделген b
элементін жатқызады. Осыдан келе математикалық түсініктеменің графикалық
бейнені табиғаттың, əлеуметтік экономикалық объектілердің
сипаттамалық суреті, конфигурациясы, құрылымы жəне шынайы көрінісі
ретінде түсінуге мүмкіншілік береді. Сонымен қатар геобейнелердің суреті
абстрактты құрылымдарды, теориялық құрылымдарды жəне канцептуалды үлгілерді
кескіндеуі мүмкін.[1]
Графикалық бейненің ой өрісінде жəне кеңістіктік білімнің
қалыптасуындағы рөлін анықтау барысында, картографияда жаңа психологиялық
жəне психофизикалық зерттеулердің басталуына түрткі болды. Картографиялық
бейне – оқырман немесе оқу құралына түсінікті кеңістіктік белгілік
(комбинация,компазиция) құрылым. Картографиялық бейнелер картографияда
белгілі графикалық құралдармен жүзеге асырылады, олар: белгілер пішімімен,
олардың көлемімен, бағытталуымен, түсімен, реңімен жəне ішкі құрылымымен.
Осыған сəйкес түсірілімдерде графикалық бейне пішіні, құрылымы, түсіріс
текстурасы, оның түсі жəне реңіне байланысты құрылады. Бірақ тек
белгілермен графикалық бейнелеу құралдары графикалық бейнені құрастырмайды,
белгілердің кеңістіктік комбинациясы, олардың өз ара орналасуы, кеңістіктік
координаттарға байланысты орналасуы, өз ара жинақтылығы, біріктірілгендігі
немесе қондырылғандығы жəне басқа да қатынастары.[2]

1 – суретте қарапайым графикалық құралдардың көмегімен үш қаланың
бейнесі берілген. Бейнелеу құралдары бірдей болғанымен, графикалық
бейнелері əр түрлі. Кез-келген оқырман Мəскеу қаласының ескі орталығы мен
сақина тəріздес жол айырықтарын, жаңадан соғылған төртбұрышты кварталдары
бар Бішкек қаласынан, атақты, үлкен Волга өзенінің бойында орналасқан
Волгоград қаласын бір көргенде айыра алады.
Мысалға келтірілген суреттегі графикалық бейнелер, кеңістіктік
құрылымдар, қалалардың конфигурациясы өте маңызды ақпарат береді. Бұл
бейнелер осы қалалардың географиялық жағдайы, жергілікті рельеф жəне
ландшафт жайлы, оларда жасырын түрде қаладағы өмір сүру жағдайы жайлы жəне
қала ортасының ерекшеліктері бейнеленген.

2 – сурет. Магниттік алаңның (‹‹қаңқалық карталар››) графикалық бейнелері:
а – районы шитов и платформ; б – мұхит түбі (‹‹зебралық құрылым››); в –
материктердің мұхитпен жалғасқан тереториясы; г – зоны рифтов.

Жерге байланысты ғылым мамандары, зертеу объектісінің кеңістіктік құрылымын
анықтайтын, осы жолмен олардың генезисін түсіну үшін, қарапайым жəне нақты
графикалық бейне алу мақсатында, геобейнелерді
əдейі кескіндейді. Бұған мысал ретінде геофизикалық аудандарды зерттеуді
айтуға болады. Жер қабығының құрылымын түсіну үшін тек геофизикалық
аномалиялардың абсалюттік мəнін білу аздық етеді, ол үшін олардың
сипаттамалық конфигурациясын білу қажет. Олар диагностикалық белгілері
болып табылады, диагностикалық белгілері арқылы генезисін жəне жер
бетіндегі кейбір аудандарының дамуын көрсетеді. 2 – суретте магниттік
аудандардың ‹‹қаңқалық карталары›› берілген. Бірақ тек белгілермен
графикалық бейнелеу құралдары графикалық бейнені құрастырмайды, белгілердің
кеңістіктік комбинациясы, олардың өзара орналасуы, кеңістіктік
координаттарға байланысты орналасуы, өзара жинақтылығы, біріктірілгендігі
немесе қондырылғандығы жəне басқа да қатынастары.
Келтірілген мысалдар, əрине бұлардың санын еселеп көбейтуге болар
еді, келесі ойды тұжырымдайды, яғни кез-келген геобейне беретін ақпарат,
графикалық бейне анализі жəне қабылдау нəтижесі болып табылады. Оларды
қабылдау, тану нақты объекті жəне барлық объектілер класын сипаттайтын,
кейбір сипаттық кеңістіктегі элементтер арасындағы ұқсастықтарды
тудырады.[3]

2. Кеңістік мәліметтерді сақтаудың жаңа әдістері

2006 жылы қабылданған Ресей Федерациясының кеңістік
мәліметтердің инфроқұрылымын құру және оның дамуының тұжырымдамасы
негізінде мемлекеттік билік органдарын және азаматтарды оперативті, өзекті
және нақты геоақпаратпен қамтамасыз ету жүйесі құрылы тиіс. Роскартография
бұйрығымен ФГУП базасында Уралгеоинформның ақпараттық-аналитикалық
орталығы құрылды. 2007 жылдың тамыз айынан бастап Уралдық федералдық
аймағының негізімен отырып Ресейдің кеңістіктік мәліметтерінің
инфроқұрылымының макеті жасалуда.
Ресей Федерациясының кеңістіктік мәліметтердің инфроқұрылымын кұру
және дамытудың тұжырымдамасының негізінде ақпараттық-аналитикалық
орталықтың жұмыс істеу бағыттары анықталған: геоақпараттық мәліметтердің
аймақтық базасын құру және жүргізу, әдістемелік ақпараттардың аймақтық
базасын құр және жұргізу, кеңістіктік ақпараттарды өзекті жағдайда сақтау,
ақпарат алмасудың неғұрлым тиімді тәсілдерін құрастыру және қамтамасыз ету.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.