Қазақ әдебиеті тарихы пәні
1. Әдебиет тарихы – әдебиет тану ғылымының құрандас, негізгі бір бөлімі екені мәлім. Ал, әдебиет тарихы пәні марксизм – ленинзм ілімін басшылыққа ала отырып, көркем әдебиеттің даму процесін қоғамдық өмірдің нақты жағдайымен байланысты түрде алып зерттейді.
Қазақ әдебиеті тарихы – қазақ халқының қадым замандардан бастап, бүгінгі күнге дейін жасаған көркем әдебиет туындыларын қамтиды.
Қазақ халқының құрылуына негіз болған ру – тайпалар көне замандардан – ақ қазіргі Қазақстанды, Орта Азияны, Еділ бойы мен Каспий жағалауларын мекен етті.
Қазақ халқын құраған осы ру – тайпалар кезінде өзбек, қырғыз, азербайжан, түрікмен, ұйғыр, қарақалпақ, башқұрт, татар халықтарының этникалық құрамына енген ру – тайпалармен аралас көршілес отырып өмір сүргені белгілі.
Бұл сөзімізге орыс, белорус, украин халықтарының жазба әдебиетінің ертедегі тілі толық дәлел.
Бұл халықтардың ежелгі дәуірдегі әдеби шығармалары қазіргі орыс, белорус, украин халықтарына түсініксіз булгар тілінен тараған церковно – славян тілінде жазылған. Ал орта ғасырдағы француз әдебиетінің басым көпшілігі қазіргі французға түсініксіз латын тілінде жазылып келгені мәлім. Оның үстіне, қазақ әдебиетінің ежелгі дәуіріне қатысты әдеби ескерткіштер көне түркі, шағатай, ұйғыр, араб, парсы тілдерінде жазылған.
Түркі тектес халықтардың ежелгі мәдени, әдеби және тілдік мұраларын ұзақ жылдар бойы сарыла зерттеген Е.Э.Бертельс, А.Н.Самойлович, С.Е. Малов, И.В.Стеблева, Ә.Н.Нәтіп сияқты есімдер мәшһүр совет ғалымдары қазіргі түркі тектес халықтардың рі – ұлттық дәуірді бәріне ортақ жазу – сызуы әліппесі, мәдениеті, тілі, әдебиеті болған деп санайды.
Қазақ әдебиеті тарихы – қазақ халқының қадым замандардан бастап, бүгінгі күнге дейін жасаған көркем әдебиет туындыларын қамтиды.
Қазақ халқының құрылуына негіз болған ру – тайпалар көне замандардан – ақ қазіргі Қазақстанды, Орта Азияны, Еділ бойы мен Каспий жағалауларын мекен етті.
Қазақ халқын құраған осы ру – тайпалар кезінде өзбек, қырғыз, азербайжан, түрікмен, ұйғыр, қарақалпақ, башқұрт, татар халықтарының этникалық құрамына енген ру – тайпалармен аралас көршілес отырып өмір сүргені белгілі.
Бұл сөзімізге орыс, белорус, украин халықтарының жазба әдебиетінің ертедегі тілі толық дәлел.
Бұл халықтардың ежелгі дәуірдегі әдеби шығармалары қазіргі орыс, белорус, украин халықтарына түсініксіз булгар тілінен тараған церковно – славян тілінде жазылған. Ал орта ғасырдағы француз әдебиетінің басым көпшілігі қазіргі французға түсініксіз латын тілінде жазылып келгені мәлім. Оның үстіне, қазақ әдебиетінің ежелгі дәуіріне қатысты әдеби ескерткіштер көне түркі, шағатай, ұйғыр, араб, парсы тілдерінде жазылған.
Түркі тектес халықтардың ежелгі мәдени, әдеби және тілдік мұраларын ұзақ жылдар бойы сарыла зерттеген Е.Э.Бертельс, А.Н.Самойлович, С.Е. Малов, И.В.Стеблева, Ә.Н.Нәтіп сияқты есімдер мәшһүр совет ғалымдары қазіргі түркі тектес халықтардың рі – ұлттық дәуірді бәріне ортақ жазу – сызуы әліппесі, мәдениеті, тілі, әдебиеті болған деп санайды.
Қазақ әдебиеті тарихы пәні
1. ХІІІ – ХV ғасырдағы әдебиет
2. Ауыз әдебиеті мен жазба әдебиет арасындағы байланыс.
1. Әдебиет тарихы – әдебиет тану ғылымының құрандас, негізгі бір
бөлімі екені мәлім. Ал, әдебиет тарихы пәні марксизм – ленинзм ілімін
басшылыққа ала отырып, көркем әдебиеттің даму процесін қоғамдық өмірдің
нақты жағдайымен байланысты түрде алып зерттейді.
Қазақ әдебиеті тарихы – қазақ халқының қадым замандардан бастап,
бүгінгі күнге дейін жасаған көркем әдебиет туындыларын қамтиды.
Қазақ халқының құрылуына негіз болған ру – тайпалар көне замандардан
– ақ қазіргі Қазақстанды, Орта Азияны, Еділ бойы мен Каспий жағалауларын
мекен етті.
Қазақ халқын құраған осы ру – тайпалар кезінде өзбек, қырғыз,
азербайжан, түрікмен, ұйғыр, қарақалпақ, башқұрт, татар халықтарының
этникалық құрамына енген ру – тайпалармен аралас көршілес отырып өмір
сүргені белгілі.
Бұл сөзімізге орыс, белорус, украин халықтарының жазба әдебиетінің
ертедегі тілі толық дәлел.
Бұл халықтардың ежелгі дәуірдегі әдеби шығармалары қазіргі орыс,
белорус, украин халықтарына түсініксіз булгар тілінен тараған церковно –
славян тілінде жазылған. Ал орта ғасырдағы француз әдебиетінің басым
көпшілігі қазіргі французға түсініксіз латын тілінде жазылып келгені мәлім.
Оның үстіне, қазақ әдебиетінің ежелгі дәуіріне қатысты әдеби ескерткіштер
көне түркі, шағатай, ұйғыр, араб, парсы тілдерінде жазылған.
Түркі тектес халықтардың ежелгі мәдени, әдеби және тілдік мұраларын
ұзақ жылдар бойы сарыла зерттеген Е.Э.Бертельс, А.Н.Самойлович, С.Е. Малов,
И.В.Стеблева, Ә.Н.Нәтіп сияқты есімдер мәшһүр совет ғалымдары қазіргі түркі
тектес халықтардың рі – ұлттық дәуірді бәріне ортақ жазу – сызуы әліппесі,
мәдениеті, тілі, әдебиеті болған деп санайды.
2. ХІІІ – ХV ғасырлардағы әдебиет
Бұл кезең әдебиет тарихында Алтын Орда – Хорезм дәуірі деп те аталды.
Аталған дәуірдегі туындылар жалпы түркі әдеби тілінде жазылған.
Олар: кодекс куманинус (қыпшақ тілінің сөздігі), Хорезмидің Мухаббат –
наме дастаны, Насыридин Рабәузидің Қисса – сул Әнбля немесе Қиссауи
рабәузи жинағы Дүлбектің Жүсіп Зылиха, Сайфи Сарайидың Гүлістан бит –
түпін, Құтыптың қисрау шыпын дастандары. сондай-ақ Алтын Орда дәуірінде
жазылған тарихи мұралар шежіре – кітаптар да баршылық.
Қазақтің тұңғыш тарихшысы Хайдар Дулатидің Тарихи – и Рашиди,
Қадырғали Жасаиридің Жамиғат – таурих, Захириддин Бабырдың Бабыр – наме
атты шығармалыр аталмыш дәуірдегі әдебиеттің көрнекті үлгілері болып
табылады.
Кодекс күманикус. Бүкіл қыпшақ даласын, Орта Азия мен Шығыс Европа
жерлерінің көбін жаулап алу негізінде құрылған Алтын Орда мемлекеті нығайып
тұрған кезде қыпшақ тілі үстем тілге айналды.
Кодекс куманикус - Латын сөзі. бұл сөздің мән – мағынасы –
кумандардың кітабы. Қыпшақ тілінің сөздігі яки қыпшақ тілі туралы жинақ.
Бұл сөздік екі бөлімнен тұрады. Кітаптың бірінші бөлігінде – үш
бағана етіп жазылған. Латынша – парсыша – куманша сөздік берілген. Сөздікті
осылайша, үш бағаналы етіп құру өте қажет болған. Өйткені мұндай сөздік
қыпшақ даласына Батыс Европа елдерінен келгендер, яғни ... жалғасы
1. ХІІІ – ХV ғасырдағы әдебиет
2. Ауыз әдебиеті мен жазба әдебиет арасындағы байланыс.
1. Әдебиет тарихы – әдебиет тану ғылымының құрандас, негізгі бір
бөлімі екені мәлім. Ал, әдебиет тарихы пәні марксизм – ленинзм ілімін
басшылыққа ала отырып, көркем әдебиеттің даму процесін қоғамдық өмірдің
нақты жағдайымен байланысты түрде алып зерттейді.
Қазақ әдебиеті тарихы – қазақ халқының қадым замандардан бастап,
бүгінгі күнге дейін жасаған көркем әдебиет туындыларын қамтиды.
Қазақ халқының құрылуына негіз болған ру – тайпалар көне замандардан
– ақ қазіргі Қазақстанды, Орта Азияны, Еділ бойы мен Каспий жағалауларын
мекен етті.
Қазақ халқын құраған осы ру – тайпалар кезінде өзбек, қырғыз,
азербайжан, түрікмен, ұйғыр, қарақалпақ, башқұрт, татар халықтарының
этникалық құрамына енген ру – тайпалармен аралас көршілес отырып өмір
сүргені белгілі.
Бұл сөзімізге орыс, белорус, украин халықтарының жазба әдебиетінің
ертедегі тілі толық дәлел.
Бұл халықтардың ежелгі дәуірдегі әдеби шығармалары қазіргі орыс,
белорус, украин халықтарына түсініксіз булгар тілінен тараған церковно –
славян тілінде жазылған. Ал орта ғасырдағы француз әдебиетінің басым
көпшілігі қазіргі французға түсініксіз латын тілінде жазылып келгені мәлім.
Оның үстіне, қазақ әдебиетінің ежелгі дәуіріне қатысты әдеби ескерткіштер
көне түркі, шағатай, ұйғыр, араб, парсы тілдерінде жазылған.
Түркі тектес халықтардың ежелгі мәдени, әдеби және тілдік мұраларын
ұзақ жылдар бойы сарыла зерттеген Е.Э.Бертельс, А.Н.Самойлович, С.Е. Малов,
И.В.Стеблева, Ә.Н.Нәтіп сияқты есімдер мәшһүр совет ғалымдары қазіргі түркі
тектес халықтардың рі – ұлттық дәуірді бәріне ортақ жазу – сызуы әліппесі,
мәдениеті, тілі, әдебиеті болған деп санайды.
2. ХІІІ – ХV ғасырлардағы әдебиет
Бұл кезең әдебиет тарихында Алтын Орда – Хорезм дәуірі деп те аталды.
Аталған дәуірдегі туындылар жалпы түркі әдеби тілінде жазылған.
Олар: кодекс куманинус (қыпшақ тілінің сөздігі), Хорезмидің Мухаббат –
наме дастаны, Насыридин Рабәузидің Қисса – сул Әнбля немесе Қиссауи
рабәузи жинағы Дүлбектің Жүсіп Зылиха, Сайфи Сарайидың Гүлістан бит –
түпін, Құтыптың қисрау шыпын дастандары. сондай-ақ Алтын Орда дәуірінде
жазылған тарихи мұралар шежіре – кітаптар да баршылық.
Қазақтің тұңғыш тарихшысы Хайдар Дулатидің Тарихи – и Рашиди,
Қадырғали Жасаиридің Жамиғат – таурих, Захириддин Бабырдың Бабыр – наме
атты шығармалыр аталмыш дәуірдегі әдебиеттің көрнекті үлгілері болып
табылады.
Кодекс күманикус. Бүкіл қыпшақ даласын, Орта Азия мен Шығыс Европа
жерлерінің көбін жаулап алу негізінде құрылған Алтын Орда мемлекеті нығайып
тұрған кезде қыпшақ тілі үстем тілге айналды.
Кодекс куманикус - Латын сөзі. бұл сөздің мән – мағынасы –
кумандардың кітабы. Қыпшақ тілінің сөздігі яки қыпшақ тілі туралы жинақ.
Бұл сөздік екі бөлімнен тұрады. Кітаптың бірінші бөлігінде – үш
бағана етіп жазылған. Латынша – парсыша – куманша сөздік берілген. Сөздікті
осылайша, үш бағаналы етіп құру өте қажет болған. Өйткені мұндай сөздік
қыпшақ даласына Батыс Европа елдерінен келгендер, яғни ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz