Достық
Достық
Досы жоқ адам - тұзы жоқ тағам, әр адам өзіне сай жанмен дос құрады,
екеуінің мінезі аспан мен жердей болса, достық ұзаққа бармайды, ал менде
уақытша достық болған емес, тек басқа қалаға көшіп кеткенім болмаса. Мысалы
менің кішкентайымнан дос қызым болды мен Ақтаудан көшіп кеткенде екеуміз
ажырадық, екі жылдан кейін бардым таппадым, әлі тауып алам деген
өкміттемін, қызір де өзімнің өзім сияқты жан досым бар, негізі дос досына
ұқсап келеді, мен өзім байқадым.
Достық деген еш уақытта уақытша болмайды, айналаңа жөндеп қара, сен дос
деп есептемесең де сені досым деп есептейтіндер көп шығар, мүлдем досым жоқ
дегенге өлсем де сенбеспін, неге барлықтарың писсимист болып кеткенсіңдер?
Ия, халайық, біз тек ұқсас жандармыз. Есейе берсек, достықтың, ғашықтың
орнын табамыз! Ең бастысы бір бірімізді құрметтесек, кеңес берсек! Басқа
ештене керек емес!
Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап,
Әуре етеді ішіне қулық сақтап.
Өзіңе сен өзіңді алып шығар
Ақылың, еңбегіңмен екі жақтап- деп Абай атамыз айтқандай тек өзіме
сенемін. Сол себепті қиналғанда қасымнан табылмадың деп жолдастарыма,
туыстарыма ренжімеймін. Адам адамға еш пайда немесе зиян келтіре алмайды.
Барлығы 1 Алланың қалауымен болады. Ал адамдар соның болуына себепші. Өз
басым иттің иесі болса, қасқырдың құдайы бар деп тек бір құдайды дос
тұтамын. Ал жолдастарым құдайға шүкір, жетерлік. Барлығымен шамам келгенше
жол алыстығына емес, көңіл жақындығына қарап силасамын.
Достың да досы бар.
Нағыз достар мәңгілік.
Доссыз өмір бос.
Менің досым көп деп мектеп кезде айталар едім, бірақ қазір қасымдағы
достарым қасымда болса, достар болады. Ал көптен бері сөйлеспей, көрмесек,
жай таныс болып кетеміз.
"Жаман туғаның болғанша, жақсы досың болсын" деген мақал бар. Достық -
мол ақшаға тұрмайды.Ол алтыннан да қымбат. Қателесесіздер.
Достық уақытша емес, барлығы ниеттен деген Пайғамбарымыз с.ғ.с. шын
ниетпен, таза көңілмен ниеттенсек достық ахиреттік болады. Алла үшін дос
болсаң, ахиретте де дос боласың.Ниетіміз таза болсын. Ал ниеттің таза болуы
иманның дәрежесінен.
Болмақ емес басқаша, бәрі уақытша!
Жанұя, Достық, Махаббат та.
Дымнан-дымсыз көрге барып жайғасасың
Ажал - сұм тамағыңа тақалат та.
Доссыз өмір – тұссыз аспен тең!
Досы жоқ адам - тұзы жоқ тағам, әр адам өзіне сай жанмен дос құрады,
екеуінің мінезі аспан мен жердей болса, достық ұзаққа бармайды. Достықтың
маңызы байлықпен өлшенбейді, оның өзі-баға жетпес байлық, ал оны жеке
мүддең үшін пайдалану немесе о баста сол мақсатпен дос болу пәстік,
зымияндық болып табылады. Ондайлардың рухани пошымен қазақтың ақ нық ақыны
Сәкен Сейфуллин өзінің Сырсандық атты өлеңінде.
Шырақ айналар шіркін жауық,
Жемің болса қалыңда
Қайдағысы сай жауып,
Топырлайды жолыңда
Досыңмын деп ант береді,
Жем іздеген жанама
Жемің бітсе, жалт береді,
Сенерлік дос санама, - деп дәл түсірген. Достықтың негізі достардың
өмірге көзқарастары мен түсініктерінің кездейсоқ достықтың өмірі ұзаққа
бармайды. Мәселен, достардың бірі сабырлы, бірі ұшқыр, бірі ұяң болуы
ықтимал. Бірақ бұл айырмашылықтар өзінен-өзі олардың арасында тамаша берік
достықың орнауына кедергі емес, қайта себепші болуы әбден мүмкін. Жанның
таза, жүздің жылы, ақылдың парасатты болуы, міне достықтың басты
шақыртқылары – осылар. ...
Жақсы адам – тәңірдің нұры деп, сол үшін айтса керек. өзің жақсы
болсаң, досың көп, жаман болсаң, досың жоқ, орташа болсаң бір жақсыға ілесе
аларсың деген де сөз бар. Сондықтан бұдан былайғы жерде де жастарды
дәстүрлі достық байланысты сақтап, нығайтуға ортақ шаңырақтың, тұрған
елінің игілігін ойлауға және қорғауға тәрбиелеу қажет.
Әрине, достық - әншейін дос тапқысы, дос болғысы келгендіктің нәтижесі
емес. Бір-біріне пейілі – ықыласы түскен, жан-жүрегі қалаған, көзқарасы мен
ой-ниеті үйлескен, мінездері сыйымды адамдар ғана дос бола алады. сен
досың кім екенін айт, мен сенің кім екеніңді айтып беремін, - деген екен
ғой бір дана кісі жаңа танысқан адамына. Бұл ақылды сөздің мағынасы достар
жан дүниесі, ой-өрісі, талғамы мен әлеуметтік көзқарасы жағынан жақын
болады дегенге мегзейді.
Достың туыстың, жолдастық, сүйіспеншілік, сыйластық сезімдерге жақын,
кей жағынан ұқсас бола отырып, өзіндік өзгешеліктерге ие. Ол да белгілі бір
даму сатыларынан өтеді. Бұл сезім адамның бала кезінде оның сүттей таза
жаны, кіршіксіз көңілінде пайда болады, оған ата-ананың қарым-қатынасы,
елдегі тәртіп, пайда болады, отбасындағы тағылым мен көне-жана салт-
дәстүрлер әсер етеді. Сондықтан оның ұғымы кең әрі құрамды десе де,
көбінесе сол бала кезден басталған достық өте ыстық және өміршең келеді.
Соданда шығар Киімнің жаңасы жақсы, достың көнесі жақсы дейді халық
мақалы. Осы сияқты ұғым өзге жұрттарда, соның ішінде орыстарда да бар.
Олар: жаңа достың екеуінен ескі достың біреуі артық - дейді. Мұның
шындығына әркім өз сезімі арқылы да көз жеткізе алады. Қанша жылдар өтіп,
қай қиырда жүрсең де, басыңнан талай-талай қызығы мен қиыны аралас тұрмыс
толқынын кешсең де сонау ауыл аралас, қой қаралас көне көне жұртқа,
қаршадай балаң шақта егіздің сыңарындай, бірге өскен достарды елжірей еске
түсіріп, жүрегің лүп-лүп соқпай ма?! Ондайда соғынған досты аңсап алыста
жүрсе де арнап барып, кездесіп, мауқың басылатын кездер болып тұрмай ма?
Соның арқасында о бастағы көк өрім екі баланың немесе екі, қыздың достығы
келе-келе олардың жұбайларының, балаларының достығына айналып жалғасын
табатын жағдайлар аз болмайды. Біздің ббаларымыздың достығы да жылы жайда
химикаттардың күшімен тез пісіріліп, базарға шығарылған көкөністердей дәм-
татусыз немесе инкубатордан шыққан балапандардай әлжуаз шикіл тартты. Бүгін
достасып, ертең қоштасып, бүгін табысып, ертең жабысып жатты. Сондықтан
ендігі мақсат – жас ұрпақты ана-тілінің уызымен ауыздандырып нәріне қандыра
отырып, сол арқылы ұлттық халықтық дәстүрдің озық ... жалғасы
Досы жоқ адам - тұзы жоқ тағам, әр адам өзіне сай жанмен дос құрады,
екеуінің мінезі аспан мен жердей болса, достық ұзаққа бармайды, ал менде
уақытша достық болған емес, тек басқа қалаға көшіп кеткенім болмаса. Мысалы
менің кішкентайымнан дос қызым болды мен Ақтаудан көшіп кеткенде екеуміз
ажырадық, екі жылдан кейін бардым таппадым, әлі тауып алам деген
өкміттемін, қызір де өзімнің өзім сияқты жан досым бар, негізі дос досына
ұқсап келеді, мен өзім байқадым.
Достық деген еш уақытта уақытша болмайды, айналаңа жөндеп қара, сен дос
деп есептемесең де сені досым деп есептейтіндер көп шығар, мүлдем досым жоқ
дегенге өлсем де сенбеспін, неге барлықтарың писсимист болып кеткенсіңдер?
Ия, халайық, біз тек ұқсас жандармыз. Есейе берсек, достықтың, ғашықтың
орнын табамыз! Ең бастысы бір бірімізді құрметтесек, кеңес берсек! Басқа
ештене керек емес!
Сенбе жұртқа тұрса да қанша мақтап,
Әуре етеді ішіне қулық сақтап.
Өзіңе сен өзіңді алып шығар
Ақылың, еңбегіңмен екі жақтап- деп Абай атамыз айтқандай тек өзіме
сенемін. Сол себепті қиналғанда қасымнан табылмадың деп жолдастарыма,
туыстарыма ренжімеймін. Адам адамға еш пайда немесе зиян келтіре алмайды.
Барлығы 1 Алланың қалауымен болады. Ал адамдар соның болуына себепші. Өз
басым иттің иесі болса, қасқырдың құдайы бар деп тек бір құдайды дос
тұтамын. Ал жолдастарым құдайға шүкір, жетерлік. Барлығымен шамам келгенше
жол алыстығына емес, көңіл жақындығына қарап силасамын.
Достың да досы бар.
Нағыз достар мәңгілік.
Доссыз өмір бос.
Менің досым көп деп мектеп кезде айталар едім, бірақ қазір қасымдағы
достарым қасымда болса, достар болады. Ал көптен бері сөйлеспей, көрмесек,
жай таныс болып кетеміз.
"Жаман туғаның болғанша, жақсы досың болсын" деген мақал бар. Достық -
мол ақшаға тұрмайды.Ол алтыннан да қымбат. Қателесесіздер.
Достық уақытша емес, барлығы ниеттен деген Пайғамбарымыз с.ғ.с. шын
ниетпен, таза көңілмен ниеттенсек достық ахиреттік болады. Алла үшін дос
болсаң, ахиретте де дос боласың.Ниетіміз таза болсын. Ал ниеттің таза болуы
иманның дәрежесінен.
Болмақ емес басқаша, бәрі уақытша!
Жанұя, Достық, Махаббат та.
Дымнан-дымсыз көрге барып жайғасасың
Ажал - сұм тамағыңа тақалат та.
Доссыз өмір – тұссыз аспен тең!
Досы жоқ адам - тұзы жоқ тағам, әр адам өзіне сай жанмен дос құрады,
екеуінің мінезі аспан мен жердей болса, достық ұзаққа бармайды. Достықтың
маңызы байлықпен өлшенбейді, оның өзі-баға жетпес байлық, ал оны жеке
мүддең үшін пайдалану немесе о баста сол мақсатпен дос болу пәстік,
зымияндық болып табылады. Ондайлардың рухани пошымен қазақтың ақ нық ақыны
Сәкен Сейфуллин өзінің Сырсандық атты өлеңінде.
Шырақ айналар шіркін жауық,
Жемің болса қалыңда
Қайдағысы сай жауып,
Топырлайды жолыңда
Досыңмын деп ант береді,
Жем іздеген жанама
Жемің бітсе, жалт береді,
Сенерлік дос санама, - деп дәл түсірген. Достықтың негізі достардың
өмірге көзқарастары мен түсініктерінің кездейсоқ достықтың өмірі ұзаққа
бармайды. Мәселен, достардың бірі сабырлы, бірі ұшқыр, бірі ұяң болуы
ықтимал. Бірақ бұл айырмашылықтар өзінен-өзі олардың арасында тамаша берік
достықың орнауына кедергі емес, қайта себепші болуы әбден мүмкін. Жанның
таза, жүздің жылы, ақылдың парасатты болуы, міне достықтың басты
шақыртқылары – осылар. ...
Жақсы адам – тәңірдің нұры деп, сол үшін айтса керек. өзің жақсы
болсаң, досың көп, жаман болсаң, досың жоқ, орташа болсаң бір жақсыға ілесе
аларсың деген де сөз бар. Сондықтан бұдан былайғы жерде де жастарды
дәстүрлі достық байланысты сақтап, нығайтуға ортақ шаңырақтың, тұрған
елінің игілігін ойлауға және қорғауға тәрбиелеу қажет.
Әрине, достық - әншейін дос тапқысы, дос болғысы келгендіктің нәтижесі
емес. Бір-біріне пейілі – ықыласы түскен, жан-жүрегі қалаған, көзқарасы мен
ой-ниеті үйлескен, мінездері сыйымды адамдар ғана дос бола алады. сен
досың кім екенін айт, мен сенің кім екеніңді айтып беремін, - деген екен
ғой бір дана кісі жаңа танысқан адамына. Бұл ақылды сөздің мағынасы достар
жан дүниесі, ой-өрісі, талғамы мен әлеуметтік көзқарасы жағынан жақын
болады дегенге мегзейді.
Достың туыстың, жолдастық, сүйіспеншілік, сыйластық сезімдерге жақын,
кей жағынан ұқсас бола отырып, өзіндік өзгешеліктерге ие. Ол да белгілі бір
даму сатыларынан өтеді. Бұл сезім адамның бала кезінде оның сүттей таза
жаны, кіршіксіз көңілінде пайда болады, оған ата-ананың қарым-қатынасы,
елдегі тәртіп, пайда болады, отбасындағы тағылым мен көне-жана салт-
дәстүрлер әсер етеді. Сондықтан оның ұғымы кең әрі құрамды десе де,
көбінесе сол бала кезден басталған достық өте ыстық және өміршең келеді.
Соданда шығар Киімнің жаңасы жақсы, достың көнесі жақсы дейді халық
мақалы. Осы сияқты ұғым өзге жұрттарда, соның ішінде орыстарда да бар.
Олар: жаңа достың екеуінен ескі достың біреуі артық - дейді. Мұның
шындығына әркім өз сезімі арқылы да көз жеткізе алады. Қанша жылдар өтіп,
қай қиырда жүрсең де, басыңнан талай-талай қызығы мен қиыны аралас тұрмыс
толқынын кешсең де сонау ауыл аралас, қой қаралас көне көне жұртқа,
қаршадай балаң шақта егіздің сыңарындай, бірге өскен достарды елжірей еске
түсіріп, жүрегің лүп-лүп соқпай ма?! Ондайда соғынған досты аңсап алыста
жүрсе де арнап барып, кездесіп, мауқың басылатын кездер болып тұрмай ма?
Соның арқасында о бастағы көк өрім екі баланың немесе екі, қыздың достығы
келе-келе олардың жұбайларының, балаларының достығына айналып жалғасын
табатын жағдайлар аз болмайды. Біздің ббаларымыздың достығы да жылы жайда
химикаттардың күшімен тез пісіріліп, базарға шығарылған көкөністердей дәм-
татусыз немесе инкубатордан шыққан балапандардай әлжуаз шикіл тартты. Бүгін
достасып, ертең қоштасып, бүгін табысып, ертең жабысып жатты. Сондықтан
ендігі мақсат – жас ұрпақты ана-тілінің уызымен ауыздандырып нәріне қандыра
отырып, сол арқылы ұлттық халықтық дәстүрдің озық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz