АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ ЭКСКУРСИЯЛЫҚ НЫСАНДАРЫ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

География факультеті

Туризм кафедрасы

ДИПЛОМ (БІТІРУ) ЖҰМЫСЫ

Алматы қаласының экскурсиялық нысандарының туризмдегі ролі

Алматы - 2010

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ

1. Табиғи-географиялық және тарихи алғышарттары.

1. 2 Туристік-рекреациялық ресустары

1. 3 Алматы қаласының әлеуметтік-экономикалық жағдайы

2 АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ ЭКСКУРСИЯЛЫҚ НЫСАНДАРЫ.

2. 1 Алматы экскурсиялық нысандарына шолу жасау

2. 2 Алматы қаласының жаңа құрылыс кешендерін экскурсиялық нысан ретінде қарастыру

2. 3 Алматы қаласы бойынша экскурсиялық-туристік маршруттар

3 АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ БОЛАШАҚ ДАМУ МҮМКІНДІКТЕРІ

3. 1 Алматы қаласының туризмнің жағдайы

3. 2. Алматы қаласының экскурсиялық-туристік жағдайы

ҚОРЫТЫНДЫ

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Экскурсия - туризмнің жүрегі деп айтуға болады. Тек қана күрделі спорт жорықтары мен арнайы турлар экскурсиясыз өткізіле алады. Ал, туризмнің қалған түрлері - мәдени, археологиялық, ботаникалық, ғылыми, экологиялық пен танымдық, конгресс, оқу, басқа да түрлері экскурсиясыз өткізіле алмайды. Экскурсия тұлғаны дамыту мен қалыптастырудың белсенді құралдарының бірі болып табылады.

Экскурсиялық іс-әрекет үлкен тарихи жолдан өтті. Әр түрлі тарих кезеңдерінде әр түрлі міндеттерді атқарып жүрді. Қазақстанда экскурсия іс-әрекетінің дамуы ХХ ғасырдың 50 жылдарында байқалады. 1962 жылы туризм және экскурсия бойынша орталық Кеңес ашылды. Қазақстанда Республикалық және облыстық кеңестер құрыла бастады.

1954 жылы тың игеру басталғанда Алматыға көптеген қоныс аударушылар келе бастады. Олар үшін бүкіл Кеңес республикалары бойынша арнайы экскурсиялар өткізіле бастады. Бұл қызмет көрсету түрі үлкен қарқынмен дами бастағаннан кейін Алматы темір жол вокзалында бірнеше жылдар бойы арнайы экскурсиялық поезд қызмет көрсетіп тұрды. Поезд келгеннен кейін вокзалда ондаған экскурсиялық автобустар күтіп тұрды. Бүгінгі таңда экскурсиялық қызмет көрсету өзгерістерге ұшырады.

Бірінші тарауда Алматы қаласының экскурсиялық нысандарының пайда болуының алғышарттары көрсетіледі.

Екінші тарауында негізгі туристік нысандар қарастырылады. Мұнда жаңа құрылыс кешендерін де экскурсиялық нысан ретінде қарастыру ұсынылған.

Үшінші тарауында Алматы қаласының туризм дамуының болашағына талдау жасалынған. Және экскурсиялық маршруттар берілген.

Экскурсия, бұл кең көлемдегі еңбек етуші және қатысушы жастардың тәрбиелік формасы, білімнің қайнар көзі ретінде бірнеше функциялардан тұрады: танымдық, ақпараттық, бос уақытты мәдени түрде ұйымдастыру, адамның білім мен қызығушылыққа бағытталуы, мәдени-тәрбиелік, сауықтыру.

Ең алдымен ол танымдық функциясын атқарады. Экскурсия саяси, ғылыми, көркем және басқада көзқарастарды қамтиды. Экскурсияның нақты белгіленген өзіндік бағыты болуы тиіс. Экскурсия ақпараттық ғылым жетістіктерін, ғарыштық жаңа зерттеулерді, археологтардың ашылулары, спортшылардың жеңістері, жұмысшылар мен инженерлердің ойлап тапқандары, мәдени және шаруашылық құрылыстардың соңғы жаңалықтарын қамтиды. Осындай қажетті іс-ақпараттар мысалы, радио, теледидар, лекциялар экскурсияны көрнекіліктің жоғары деңгейімен тікелей көп тыңдаушыларымен ерекшелейді.

Экскурсия білімді беріп қана қоймай, сонымен қатар бос уақытты мәдени түрде ұйымдастыру болып табылады. Сонымен қатар, адамның рухани тұтынушылығы толықтай қанағаттандырылады. Экскурсия жайлы білімнің жүйелі түрде қамтылуы және адамдардың талғамына қарай кең көлемде тематикалық таңдау мүмкіншілігі экскурсияны қызықты және танымал етеді. Экскурсия әртүрлі оқу түрлерінің арасынан беделді орын алады мейлі ол өнер болсын, тарих, архитектура әлде т. б. болсын. Бағытталған білім формальдылықтары оқу және өндірістік экскурсияларда өтеді.

Мәдени-тәрбиелік функциясы әсіресе мұражайлық экскурсияларда байқалады, ал сауықтыру - қала сыртында өтеді, яғни шомылу, тауға шығу, шаңғымен сырғанау.

Диплом жұмыста Алматы қаласының жаңа құрылыс кешендері экскурсиялық қарастырылуы жұмыс өзектілігін анықтайды.

Жұмыс мақсаты Алматы қаласының негізгі экскурсиялық нысандарын жан жақты ашып көрсету арқылы қалаға туристік ағымды көбейту.

Міндеттері:

1. Алматы туристік әлеулетін арттыру;
2. Тарихи мәдени ресурстарды сақтау және ұтымды пайдалану;
3. Жаңа құрылыс кешендерін туристік экскурсиялық нысан ретінде зерттеу;
4. Алматы қаласының бар туристік ресурстарын қорғау және сақтау

Жұмыста статистикалық, библиографиялық, картографиялық мәліметтер қолданылды.

1 АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ТУРИЗМ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ

1. Табиғи-географиялық және тарихи алғышарттары.

Алматы қаласы Еуразиялық континенттің орталығында, Тянь-Шань тауының солтүстігінде, Іле Алатауының баурайында, Қазақстан Республикасының оңтүстік-шығысында орналасқан. Алматы қаласымен бір параллельде Гагры және Владивосток қалалары орналасқан. Аумағы 190 шаршы шақырым. Алматы - Еуразиялық контитенттің маңызды және ыңғайлы жерінде орналасып, Ұлы Жібек Жолының транзиттік пункті болып табылады. Сонымен қатар қаламыз туризмнің әрі қарай дамуы мен жетілуіне үлкен мүмкіндіктері бар. Осында Қазақстанның 713 тіркелген фирмаларының 470 туристік ұйымы орналасқан. 3000 мыңдай адам қызмет істейді. 2003 жылы олар 100250 адамға қызмет көрсетті.

Қаланың климаты ауыспалы, тіптен температурасы жыл мезгіліне қарамастан күн сайын өзгереді. 500 метрлік биіктіктен қала үстіне қараса, көшелері солтүстікке қарай Қаскелен Мойынқұмына бағыт алып тіреледі. Қаланың оңтүстігінде теңіз деңгейінен 1500-1700 метр биіктікте, Медеу шатқалында, тасты аймақта мұздықтардың суық лебі сезіледі. Желдің орташа жылдық жылдамдығы - 1, 2 м/с, ауа температурасы орташа - 9, 0 C°, Орташа жылдық ылғалдылық мөлшері - 62 %. Кесте 1 Алматы қаласы климатының жылдық көрсеткіштері көрсетлген. Осыған сәйкес, қала бойынша экскурсияларды жүргізудің ең қолайлы кезеңі тамыз, қыркүйек және қазан айлары деп мәлімдеуіме болады. Бірақ, қала өзінің қолайлы географиялық орны мен климаттық жағдайына байланысты, экскурсияларды жыл бойы өткізіп тұруға болады.

Қаланың айналасы негізінен, таулы, сайлы-жыралы болып келеді. Қала маңындағы биік таулы еңіс (3000-5000м) бедері тік жартасты, терең құзды, құлама бейткейлі. Тау бастарының біраз бөлігін мұз басқан. Алматы арқылы Үлкен Алматы мен Кіші Алматы және олардың арналары Қарғалы, Қарасу өзендері ағады. Алматының төңірегінде алманың бірнеше түрі, оның ішінде дүние жүзінде әйгілі Алматы апорты, алмұрт, шие, қара өрік, жүзім, т. б. жеміс және көкөністер өседі.

Іле Алатауының жануарлар мен өсімдіктер дүниесі өте бай. Алматының шеткі аймақтары Іле Алатауының ұлттық паркіне жатады. Мұнда арнайы қорықтар бар. Сирек кездесетін құстар мен аңдар Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген. Солардың ішінде қар барсы қазіргі кезде Алматы қаласының елтаңбасында белгіленген.

Тау баурайындағы жүзім, темекі, астық өнімдері алма ағаштары мен жеміс-жидектеріне алмасып отырады. Қаланың 8 мың га. астам жерін бау-бақшалар мен парктер, саяжайлар алып жатыр. Өз отанын Алматы апорты осы жерде тапты. Tау өзендері мен көлдері қаланы сумен қамтамасыз етеді.

1 кесте

Алматы қаласының климат көрсеткіштері (КазГидромет орталығы) []

Кестеде көрсетілгендей, ең ыстық ай шілде айы, температурасы +42ºС, ал ең суық ай - қаңтар айы. Туристерді қабылдау үшін ең қолайлы айлар мамыр, қыркүйек, қазан айлары. Бұл айларда жауын-шашын мөлшері де басқа айларға қарағанда төмен. Бірақ Медео мен Шымбұлаққа шығу үшін ең қолайлы айлар қаңтар-наурыз айлары болып табылады.

Қаланың даму тарихы ежелден кезеңдерден бастау алады. Бұл қазіргі қалыптасқан экскурсиялық нысандарынан байқай аламыз. Қала дамуы бірнеше тарихи кезеңнен өтті.

1суретте Алматы қаласының экскурсиялық нысандары пайда болу кезеңдері бойынша көрсетілген.

1 сурет. Алматы қаласының археологиялық нысандары бар территориялары [12]

Суретте көрсетілгендей Алматы қаласында орналасқан нысандарының көбісі сақ-үйсін дәуіріне және орта ғасырларға жатқызылады. Енді әркезеңге жеке тоқталып, қарастырайық.

Б. з. д. 10 - 9 ғғ. қола дәуірінде қазіргі қала аумағы ертедегі жер өңдеушілер мен малшылардың қонысы болды. Бұған дәлел - ерте кездегі Тереңқара мен Бұтақты қоныстарының табылуы. Бұл жерлерде керамика, тастан жасалған қарулар, темір мен сүйектен жасалған бұйымдар табылған.

Б. з. д. 7 ғ. - б. з. д. сақ дәуірінде Алматы сақтардың, кейіннен үйсіндердің тұрғылықты жері болған. Осы кезеңнен көптеген қорғандар мен қоныстар орындары қалған; олардың арасында ерекшеленетін «сақ патшаларының» қорғандары. Солардың ішіндегі ең танымалы - Есік қорғаны, онда «Алтын адам», Жалаулы қазынасы, Қарғалы диадемасы, жетісулық «көркемдік қоласы» - шамдар, құрбандық шалатын орын, қазан сияқты көне дәуір жәдігерлері табылған. Сақ және үйсін дәуірінде Алматы аумағы Қазақстан жерінде құрылған ертедегі мемлекеттердң орталығы болған.

Б. з. 8-10 ғғ. Алматы өміріндегі келесі кезең орта ғасыр кезеңі. Бұл қала мәдениетінің даму, отырықшылыққа көшу, жер өңдеу мен қолөнердің дамуы, Жетісу аумағында көптеген қалалық қоныстардың пайда болу кезеңі. Қазба жұмыстарының нәтижесінде керамика, темір және сүйек бұйымдар табылған. 10-14 ғасырларда «Үлкен Алматы» аумағындағы қалалар Ұлы Жібек жолы бойындағы сауда байланысына қатысты. Алматы сауда, қолөнер және ауылшаруашылық орталығының біріне айналды. Бұған дәлел - осы жерде табылған 13 ғасырдың 2 күміс дирхемі. Бұл дирхейде алғаш рет қаланың аты аталынады.

15-18 ғғ. Ұлы Жібек жолының маңызының төмендеуімен қала да құлдырай бастады. Бұл кезеңде Алматы мен жалпы Қазақстанның тарихында оқиғалар орын алды. Мұнда маңызды этносаяси процестер, Жетісу мәдениетінің қалыптасуы жүрді. Алматы аумағына қатысы бар аудандарда қазақ мемлекеттігінің құрылуы басталды. Бұл жер жоңғар шапқыншылығының және өз елінің тәуелсіздігі үшін күрескен қазақ батырларының оқиғаларына бай.

1730 жылы Алматыдан 70 шаршы км. қашықтықта орналасқан Аңырақай тауларында қазақ батырлары қазақ халқының жоңғарлармен Отан соғысындағы қиын кезеңдегі тарихта мәңгі қалған жеңіске жетті.

1854 жылғы ақпанның 4-інде Іле Алатауының баурайында Ресей империясының әскери қамалы Верныйдың негізі қалануымен қала тарихының жаңа кезеңі басталады.

Верный қамалының бір жағы Кіші Алматы өзенінің бойымен орналасқан, ағаштан құрылған бесбұрыш пішінінде салынды. Кейіннен ағаш кірпіш пен таспен ауыстырылды.

1855 жылғы шілденің 1-інде Верный қаласына казактардың бірінші тобы көшіп келді. 1856 ж. орыс шаруалары да көшіп келе бастады. Олар қамал жанынан салынған Үлкен Алматы орталығына қоныстанды. Қоныс аударғандардың көбеюіне орай Кіші Алматы бекеті мен Татар (Райымбек) көшесі пайда болды. Бұл жерге татар қолөнершілері мен саудагерлері қоныстанды. 1859 жылдың мамырында қоныс аударғандардың саны 5 мыңға жетті. Құрылыс жұмыстарына инженер Л. Александровский жетекшілік жүргізді, ал құрылысты басқарған әскери-инженер Ц. Гумницкий болды.

1867 жылғы сәуірдің 11-інде Верный қамалының атауы өзгертіліп, Алматинск қаласы аталды. Бірақ сол жылы «Дала комиссиясының» баяндамасы бойынша қаланың аты Верный болып қайта өзгертілді. Верныйдың қала болуы сол кездегі реформаларға байланысты болды. Верный өзімен аттас Верный уезі мен Жетісу ауданының орталығына айналды.

1921 ж. 5 ақпанында аудан комитетінің салтанатты жиынында Верный қаласының атауын өзгерту туралы шешім қабылданды. Верный қаласы Алма-Ата деген жаңа атқа ие болды. Бұл шешім бойынша Жетісу Әскери-революциялық комитеті: «Қаланың революциялық орталық мәртебесін алуына байланысты Жетісу әкімшілік орталығының атауы Алма-Атаға өзгертілсін» деген бұйрық шығарды.

1926 ж. 3 желтоқсанында Еңбек және Қорғаныс Кеңесі Түркістан-Сібір теміржолын салу жөнінде шешім қабылдады.

Түрксіб құрылысы Қазақстанның астанасы Алматы болуына септігін тигізді. 1927 ж. 2 наурызында ҚазАССР-ң ОСК-і астананы Қызылордадан Алматыға көшіруге шешім қабылдады. ІV-шы бүкілқазақстандық кеңестер съезі бұл шешімді мақұлдады.

Үкімет орындарының көшуі салынып жатқан Түркісіб теміржолының бірінші поезында 1929 ж. мамырында басталды.

1930 ж. 28 сәуірінде «Айнабұлақ» станциясында соңғы балдақ соғылды. Осы арқылы Кеңестер Одағының екі ірі экономикалық ауданы Сібір мен Қазақстанды қосылды. 1 мамырда Түрксіб жолы ашылып, Алматыға Мәскеуден бірінші поезд келді.

1930 жылы Алматы әуе жолы ашылды, сөйтіп Қазақстан астанасы Мәскеумен әуе арқылы байланысқа ие болды.

Кішкене қалашықтың астанаға айналуы көптеген әкімшілік мекемелердің, тұрғын үйлердің салынуын қажет етті.

1926 жылы қала халқы 45 мың адамды құраған болатын, ал 1929 жылдың күзінде қала тұрғындарының саны 100 мың адамға жетті.

Республиканың кеңестік халық комитеті 1929-1930 жылдарға арналған қала құрылысының жоспарын қабылдады. Тұрғын үй құрылысына 6, 5 млн. сом қаржы бөлінді, әкімшілік мекемелер құрылысына 2, 9 млн. сом, коммуналдық шаруашылыққа 2, 2 млн. сом қаржы бөлінді.

Қаржы бірінші кезекте тұрғын үй және мектептер, денсаулық сақтау мекемелерінің құрылысына бірінші кезекте бөліне бастады.

Қазақстанның астанасы Алматыға көшірілуіне байланысты 1936 жылы қаланың архитектуралық құрылысы жөнінде арнайы жоспар құрылды. Жоспардың басты мақсаты Алматы қаласын мәдени орталыққа айналдыру болды. Жоспар бойынша қалыптасқан тарихи маңызы бар құрылыстарды түбегейлі өзгерту және үлкейту көзделді.

1941-1945 ж. Ұлы Отан Соғысы жылдары қала көптеген өзгерістерге ұшырады. Бүкілодақтық тыл жұмыстарын ұйымдастыруда өнеркәсіптік және материалдық қорды концентрациялау үшін 45 мың шаршы метр жер берілді, көшіріліп әкелінген 26 мың адамды қабылдау үшін жер бөлінді. Алматы қаласына майдан шегінен 30 өнеркәсіп орны, 8 госпиталь, 15 жоғарғы оқу орны, орта кәсіптік білім беру жүйесі, 20-ға жуық ғылыми-зерттеу институттары, 20-дан аса мәдени орталықтар көшірілді. Ленинград, Киев, Мәскеу киностудиялары Алматыға ауыстырылды.

Тылдағы ерен еңбегі үшін 52 мың алматылық жоғары мемлекеттік марапаттарға ие болды, 48 адам Кеңес Одағының Батыры атағын алды. Алматыда үш атқыштар дивизиясы (олардың танымалы - 28-гвардиялық панфиловшылар дивизиясы), екі атқыштар бригадасы және үш авиациялық полк құрылды.

1949-1950 жж. Ленинградтық Гипрогор жасаған жаңа жоба ҚазССР-і халық шаруашылығының дамуының 5 жылдық жоспарына негізделді. Жоспар бойынша қала аумағы оңтүстік-батыс бағытында үлкейтілу, орталық бөлігінде 3-4 қабатты үйлер салыну, жол құрылысы мен қатынасы, селге қарсы қорғау шаралары қолға алынды.

«Ленгипрогром» жоспарлағандай, 1962-1963 жж. Алматы қаласы 1980 жылға дейін төрт жоспарланған аумақ және сел жүретін аумақтарға үлкен өзгерістер енгізілді. Тек 1966-1971 жылдар аралығында қалада 1400 шаршы метр мемлекеттік және кооперативтік құрылыс тұрағы тапсырылды. Жыл сайын қалада 300 мың шаршы метр баспана салынды. Құрылыс барысында жер сілкінісіне шыдайтын көп қабатты үйлер салу ұйғарылды.

Бұрынғы Верный қаласының тарихи жоспарланған жүйесі 1968 жылы қабылданған Алматы қаласының бас жоспарында негізделді.

Құрылыста түрлендіру мен сәйкестендіру архитектуралық тұрпаттың әр түрлі болуына себебін тигізді. Мектеп, аурухана, мәдени орталықтар, солардың қатарында Ленин атындағы сарай, «Қазақстан» қонақ үйі, Медеу спорттық кешені т. б. құрылыс нысандары салынды. Қалада демалыс орындарын құруға, қалалық көліктің дамуына көңіл бөлінді. 1981 жылдан бастап метрополитен жобасы бойынша жұмыстар жүргізілді. Алматы қаласын дамытудағы жаңа бас жоба 1998-2020 жылдар аралығын қамтиды. Басты мақсат экологиялық жағынан таза, қауіпсіз, әлеуметтік жағдайлары қолайлы орта құру. Негізгі архитектуралық-құрылыстық мақсат - Алматының «жасыл желекті қала» атын сақтау және одан әрі дамыту. Жоспар бойынша көп қабатты үйлер салу, өндіріс орындарын, қоғамдық көлік жүйесін дамыту, метрополитенді іске қосу көзделді.

1993 жылғы шешім бойынша қала атауы орыс тілінде Алма-Атадан Алматыға ауыстырылды.

1997 жылы Қазақстан Республикасы Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың үкімімен ел астанасы Алматыдан Астанаға ауыстырылды. 1998 жылдың 1 шілдесінде Алматы қаласының мәртебесі туралы жаңа заң қабылданды. Бұл заң бойынша Алматы ғылыми, мәдени, тарихи, қаржылық және өндірістік орталық болады.

Алматы қаласында орналасқан тарихи-мәдени нысандары адамзат дамуының әр кезеңдерінде пайда болды.

1. 2 Туристік-рекреациялық ресустары

Алматы қаласы тундралардан бастап шөлдерге дейін барлық табиғи зоналарды қамтитын, ең сұлу табиғи ландшафттар қоршауында орналасқан қала. Бірнеше сағат ішінде оңтүстіктен солтүстіктен 100 шақырымды ғана өтіп шыққан адам мұздықтардан бастап шөлдің құмды бархандарын көре алады.

Алматы туралы айтқанда кез келген адамның ойында биік таудағы Медеу мұз айдыны алдымен еске түседі. Шатқалдағы жұмсақ климат, желсіз ауа райы және тап-таза суынан жасалған, мұз Медеуді әлемдегі ең үздік, ал орналасқан жері ең әдемі сырғанақтарың қатарына жатқызады. Мұз айдынының 1972 жылы 1691, 2 биіктікте бүкіл әлемге “сырғанау спортының рекордтарының жиынтығы” деп атайды. Медеу шатқалының жақсы климаты, сәулелі радиация деңгейі, атмосфералық қысым, желсіз, таза мұзды өзен барлық әлемнің туристерін қызықтырады. Қазақстан мәдениеті және тарихи мемлекеттік ескерткіштер тізіміне енгізілді.

Қаланы селден қорғау үшін кіші Алматы аңғарына салынған тас бөгет туристерді қызықтырады. Осы бөгет 1973 жылы қаланы жойқын селден сақтап қалды. 830 басқышпен бөгетшеге көтерілуге болады. Ол жерден Іле Алатауы шыңдарының тамаша көріністері ашылады. Осы жерде күшті коньки тепкіштер жарыстарынан 120 астам рекордтар жасалған. Мұз айдыны қараша айынан наурыз айына дейін жаппай сырғанауға ашық. Мұз айдынының жанында жүзу алабы бар, мейрамханалар мен кафелер жұмыс істейді. Медеу мұз айдынның айдын ауданы 10500 шаршы метр.

Шымбұлақ тау шаңғы курорты (Н-2260) Кіші Алматы шатқалында Іле Алатауында орналасқан. Климаты жұмсақ, күн мөлшері жоғары. Қар тұрақтылығы қараша айынан мамыр айына дейін болады. Тау-шаңғы трассалары кресельді және буксир канаттарымен қызмет көрсетіледі. Олардың көмегімен 25 минут ішінде Талғар асуына (3160 м) жетуге болады. Трассаның жалпы қашықтығы 3000 метр, биіктігі 900 метр.

Шымбұлақта қиындық дәрежесі әр түрлі. Туристер үшін канатты кресельді жолдың төрт кезегі қызмет көрсетеді (сурет 4)

Бірінші кезегі - «Пересечение» станциясына, биіктігі 2260 метрден 2640 метрге дейін, қашықтығы 1250 метр. Көтерілу уақыты 9 минут.

Екінші кезегі - «Пересечение» станциясынан «20-я опора» станциясмына дейін. Биіктігі 2630 метрден 2920 метр, қашықтығы 948 мет, көтерілу уақыты 7, 5 метр.

Үшінші кезегі «20-я опора» станциясынан «Талғар асуы» станцисына дейін. Биіктігі 2920 метрден 3163 метрге дейін, қашықтығы 860 метр. Көтерілу уақыты 8 минут.

Төртінші кезегі «Конус 2» станциясына дейін. Биіктігі 2260 метрден 2785 метрге дейін. Қашықтығы 1730 метр. Көтерілу уақыты 14 минут.

Шымбұлақтағы орташа температурасы, жазда +20°C, қыста -7°C. Қар жамылғысының қалыңдығы 1, 5-1, 8 метр.

Тау шаңғы кезеңі қараша айының ортасында басталып сәуір айына дейін жалғасады.

«Табаған» тау-щаңғы кешені Алматы облысының Талғар ауданында ұлттық табиғат қорығының маңында орналасқан. «Табаған» баурайы - сырғанау мен жарыс өткізу үшін таптырмайтын жер. Бұл жер енді бастап келе жатқан және жатыққан тау шаңғышыларына, сондай-ақ сноубордистерге арналған.

Баурайдың әр алуан бедері жаңадан бастап келе жатқандар үшін де, кәсіпқойлар үшін де өте қызықты. Шаңғы трассасының ұзындығы - 37 км. Бұл трассалардың күрделілігі әрқилы. Оларды былайша бөлуге болады:
- Көк трассалар - 9 км.

- Қызыл трассалар - 7 км.

- Қара трассалар - 6 км.

- Тегіс жермен сырғанайтын шаңғыларға арналған трассалар - 15 км.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс