Халықаралық несиенің шарттары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Халықаралық несиенің мәні, түрлері

1. 2 Халықаралық несиенің формалары

1. 3 Факторинг мен форфейтинг операциялары

2 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ 2010-2013 ЖЫЛДАРДАҒЫ НЫСАНДАРЫ МЕН ТҮРЛЕРІ ОРЫНДАЛУЛАРЫНА ТАЛДАУ

2. 1 Халықаралық несиенің шарттары

2. 2 Халықаралық несие түрлері орындалуларына талдау

3 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ 2010-2013 ЖЫЛДАРДАҒЫ НЫСАНДАРЫ МЕН ТҮРЛЕРІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

3. 1 Халықаралық несие нысандарын дамыту проблемалары мен шешу жолдары

ҚОРЫТЫНДЫ

Пайдаланылған әдебиеттер

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Жұмысшы күші, табиғи ресурстар және кәсіпкерлік сынды өндірістің маңызды факторларының бірі ретінде халықаралық мобильділік сипатқа ие, сондай-ақ ол бір елден екінші елге еркін ауыса алады. Бүгінде кәсіпкерлік және ссудалық несиенің халықаралық қозғалысы халықаралық экономиканың қызметін жақсартуға және түрлі халықаралық шаруашылық байланыс шарттары мен формаларын жетілдіруге бағытталған шешуші элементке айналып отыр.

Несие ауысымын тудыратын негізгі факторлар - сұраныс және ұсыныс. Аталмыш факторлардың туындауына кейбір елдерде несие көлемінің өсуі, ал екінші бір елдерде несие көлемінің құлдырауы себепкер болады. Өндірісі дамыған елдерде жоғары кіріс көзін қамтамасыз ететін инвестициялық қорлар санының артуы ұсыныстардың өсуіне ықпал етеді. Бұл елдерде ұлттық өндірісті дамыту үрдісі фирмалар мен компаниялардың табысты қызмет етуге ұмтылысының және шетелдік несиеге деген сұраныстың артуына әсер етіп отыр.

Ішкі несиеге қарағанда шетелдік несиенің бірқатар өзіндік артықшылықтары бар: шетелдік несие қазіргі заманғы жаңа өндірістік технологияларды ендіруге ықпал етеді; халықты жұмыспен қамтамасыз етуге және кәсіби мамандар мен жұмысшы күшінің өсуіне әсер етеді; заманға лайық басқару дағдыларын қалыптастырады; тауар экспорты мен қызмет түрлерін кеңейтеді; шетелдік компаниялармен бәсекелес жергілікті фирмалардың қызметінің тиімділігін арттыруға ықпал етеді [1, 56] .

Қазіргі таңда халықаралық шаруашылық шетелден несие тартудың, олардың аймақтық көлемде немесе халықаралық деңгейде ұлттық экономикаға қызмет етуінің нақтылы ережелерін қалыптастырды. Шетелдік несиені саналы және сауатты пайдалана білу - бәсекелестік жағдайында ұлттық шаруашылықтың табысты қызмет етуінің кепілі болатыны халықаралық тәжірибе дәлелденген.

Ұлттық экономикаға шетелдік несие тарту шаралары тікелей инвестиция, қарыз, ссуда формалары арқылы жүзеге асырылады.

Шетелдік несиенің халықаралық қозғалысының түрлі формаларының ішінде «кәсіпкерлік инвестиция» ең маңызды рөл атқарады. Сондай-ақ олардың қозғалыс механизмі мен ауысу арналары халықаралық шаруашылық ағымының құрылымының өзгеруімен бірге күннен күнге өзгеріп, жаңаланып отырады.

Халықаралық несие ағынының жағымды жақтарымен қатар, жағымсыз сипаттары да жетерлік.

Халықаралық несие ағыны тұрақсыз болуы мүмкін. Бұрын несие ағынының көп бөлігі несие алушы елде тұрақтанатын, яғни кәсіпкерлік салада, жеке меншік және инфрақұрылым салаларына тікелей инвестиция формасында пайдаға асырылатын. Бүгінде несие ағыны жеңіл қабылданады да, тұрақты және ұзақ мерзімді міндеттемелерге айналмайды. Несие ағыны портфелінің кемшіліктерінің бірі дағдарысқа бейімділігі болып табылады. Бұл дамушы елдерді несие ағынын мерзімсіз ырықтандырудан сақтандыру қажеттілігін көрсетеді.

Несие ағынының әсерінен құнсыздануға байланысты қиындықтардың да туындауы мүмкін. Сонымен қатар, шетелдік инвесторлар игерілуі қиын жекеменшік заттар мен акциялар толқынын әкелуі ықтимал. Олар өз кезегінде сатып алу мүмкіндігі жоғары ақша мөлшерінің артуына ықпал етеді. Соның нәтижесінде мемлекеттік қаржы органдарында қаржы саласы мен жалпы экономиканы реттеу, басқару мәселелеріне байланысты күрделі мәселелер туындайды.

Сонымен қатар, несие ағыны белгілі бір мерзім аралығында ұлттық валюта бағамының ауытқуына ықпал етуі мүмкін. Соның салдарынан баға тұрақтылығы бұзылып, сауда-саттық және инвестиция саласында тиімсіз шешімдердің қабылдануы ықтимал. Сондықтан көптеген елдер мұндай несие ағынына тосқауыл қоюға тырысады. Несие ағыны елдің салықтық базасын әлсіретіп, мемлекетті шамадан тыс инвесторлар тартуға мәжбүр етуі мүмкін.

Сол себепті түрлі мемлекеттер өз дамуының әр түрлі сатыларында ішкі нарықты сыртқы несие әсерінен қорғау мақсатында шетелдік инвестиция ағынына түрлі әкімшілік шектеулер мен кедергілер қойып отырған. Аталмыш шектеулер мен тиымдарды алып тастап, олардың орнына несиенің кіріс-шығыс ағынын реттеу жолдарын қарастыру қаржы қорларын тиімді түрде қайта бөлуге ықпал етеді. Жаңа ақпараттық технология дамып, қаржы саласы жетілдірілген сайын, осындай мүмкіндіктер арта түседі.

Біз курстық жұмысымызда шетелдік тәжірибені жан-жақты зерттеп, халықаралық несиенің нысандары жөніндегі отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектеріне сыни тұрғыдан терең сараптамалық талдау жасай отырып, жаһандану жағдайында бұл үрдісті дамыту моделі мен барысын айқындау негізінде халықаралық деңгейде несие қозғалысын жандандырудың концептуалды тәсілдерін құруға және оларды алушы-елде тиімді пайдалану жолдарын айқындауға тырыстық.

Аталмыш үрдісті әр түрлі қырынан қарастырған бұрынғы көзқарастар және бұған дейін қолданылған несиені халықаралық мобилизациялаудың монетаристік және кейнсиандық модельдері саясаттандырылған прагматикалық сипатта болды [1, 56] .

Зерттеу жұмысының мақсаттары мен міндеттері. Курстық жұмыстың негізгі мақсаты халықаралық экономиканың жаһандануы жағдайында халықаралық несиенің нысандарының зерттелу тәжірибесіне сүйене отырып, Қазақстан экономикасына несие тарту мәселелерін басқару-реттеудің ғылыми және әдіснамалық негіздерін жасау болып табылады.

Осы мақсаттарға қол жеткізу барысында зерттеу жұмысымызда төмендегідей міндеттерді шешу көзделеді:

- халықаралық несиенің мәні, түрлерінің концептуалдық негіздері мен модельдерін зерттеу;

- халықаралық несиенің формаларының ерекшеліктерін айқындау;

- факторинг мен форфейтинг операцияларының дамушы елдердің экономикасын жетілдірудегі рөлі мен мәнін негіздеу;

- халықаралық несиенің 2010-2013 жылдардағы нысандары мен түрлері орындалуларына талдау жасау;

- халықаралық несиенің 2010-2013 жылдардағы нысандары мен түрлерін жетілдіру жолдарын анықтау.

Зерттеу пәні. Курстық жұмысымыздың зерттеу пәні ретінде халықаралық несиенің 2010-2013 жылдардағы нысандары және несиенің халықаралық қозғалысын мемлекеттік реттеу шараларын алып отырмыз.

Зерттеу жұмысының теориялық және әдіснамалық негіздері. Экономикалық теория классиктерінің ғылыми еңбектері, халықаралық экономикалық қатынастар саласы бойынша, әсіресе несиенің халықаралық қозғалысын зерттеуге арналған Қазақстандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері, сонымен қатар дамыған және дамушы елдердің экономикалары жөніндегі зерттеу жұмыстары мен Қазақстан Республикасындағы инвестициялық қызметтерді реттеуші заңдар мен нормативтік-құқықтық құжаттар - зерттеу жұмысымыздың теориялық және әдіснамалық негізі болып табылады.

Зерттеудің ақпараттық базасы. Халықаралық ұйымдардың: БҰҰ (UNSTAD) сауда және оны дамыту бойынша конференцияларының, Дүниежүзілік банктің, Халықаралық валюта қорының, Экономикалық даму және байланыс ұйымдарының және де басқа мекемелердің үдерістері мен тенденциялары айқын көрініс табатын ғылыми және статистикалық мәліметтерін курстық жұмысымызға ақпараттық негіз ретінде алуға тырыстық. Сонымен қатар жетекші рейтингілік компаниялардың, отандық және шетелдік баспасөз құралдарының АҚШ корпорацияларының тікелей инвестицияларына қатысты мәліметтері, Қазақстан Ұлттық банкінің және ҚР Статистикалық Агенттігінің мәліметтері пайдаланылды.

Сол сияқты зерттеу жұмысымызда АҚШ институтының және Канада РҒА, Халықаралық экономика және халықаралық қатынастар Институты РҒА, Еуропа Институты РҒА, Азия және Африка институты РҒА ресейлік ғалымдарының еңбектерін пайдаландық.

Алға қойған мақсаттарымыз бен міндеттеріміздің ерекшеліктеріне сәйкес зерттеу жұмысымызда әр түрлі зерттеу әдістері қолданылды: теориялық талдау әдісі (жүйелілік тұрғыда), логикалық және құрылымдық әдістері, талдау және қорытындылау әдістері, салыстырмалы және жалпылама әдістер, экономикалық-математикалық әдіс, сараптамалық бағалау әдісі, экономикалық және салыстырмалы талдау (бақылау, өлшеу және салғастыру) әдістері.

Курстық жұмыстың құрылымы мен көлемі. Курстық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ НЕСИЕНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Халықаралық несиенің мәні, түрлері

Ертеректе импортерлерді жекелей несиелеу несиені бір мәрте сыртқы сауда мәмілесімен байланыстыру жолымен жүзеге асырылған, кейіннен банктерде өздерінің шетелдік қарыз алушыларына сыртқы сауда мәмілелерін төлеу үшін несиелік желі шегінде таралды. Бұл жерде несиелік желі шегінде алынған займның мерзімі мең шарты жасалған сыртқы сауда контрактісінде айтылады. Сөйтіп, сол несиелік желі шотына сатып алушы контрактіде келісілген тауарларды сатып ала алады. Несие есебінен қарыз алушы бір жыл ішінде белгілі бір фирмалармен өнімді жабдықтауға контаркт жасауға құқылы.

Экспорттық несиелеуде еуровалюта нарығының несиелік операцияларында қолданылатын алтын несиелік желінің бір түрі дамыды.
Тікелей банктік несиелеудің әрі қарай жетілдірілуі нәти-жесінде сыртқы сауда операцияларын қаржыландырудың мынадай формалары: факторинг, форфейтинг, экспортты ынталандыруда жиі пайдаланылатын лизинг сомалары пайда болды.

Факторинг-компаниясы экспортерге, яғни тауарды сату-шыға несие шартымен бірқатар қызметтер көрсететін, оның ішінде қарызды іздестіру экспорттық операцияларды есепке алу, несиелік бақылау және т. б. өзіне экспортер алдында өз міндеттемесіне алатын мамандандырылған және көпқырлы қаржы мекемесі болып табылады. Өз клиентінің берешек-терге деген талабын қанағаттандыру мақсатында, фирма клиентке берешектерден алған сайын ақша беруге немесе оған мәмілені жасасу барысында қолма-қол ақшамен тез арада төлеуге міндеттеме алады [2, 83] .

Факторинг жүйесі экспортерлардың қысқа мерзімді несие берудегі мүмкіндігін ұлғайтады, ал форфейтинг нарығын-дағы мәмілелер орта мерзімді коммерциялық несиелеуге арналған қаражаттар көзі болып табылады. Форфейтингке байланысты операциялар айналымсыз қаржыландыру деген атпен дамыды, оның мәніне келсек, ол экспортердің импортерге қоятын талаптары бойынша қүқығын форфейтер-банкіге беруін, яғни соңғысының құқықты өзіне ұстап немесе халықаралық нарықта сата алуымен сипатталады.

Сатып алынған бағалы қағаздардың орнына экспортерге оның құнын қолма-қол ақшамен есеп мөлшерілемесін шегере отырып, сондай-ақ міндеттемені төлемеу тәуекелін өзіне алғаны үшін сыйақыны және экспортердің векселін сатып алуға міндеттемесі үшін бір мәрте алымды ұстай отырып төлейді.

Факторинг бойынша пайдаланылатын құралдар сауда векселін банктердің, есепке алу барысында қолданылады. Мүндағы айырмашылық мынада, вексель беруші, яғни экс-портер форфейтингтен ешқандай тәуекелді басынан кешпесе, ал жай ғана есепке алу несиесінде борышқор векселін төлемегені үшін жауапкершілік көптеген елдердің вексель зандылығына сәйкес, қай жағдайда болмасын оның мойнында болады.

Форфейтинг бойынша операциялар экспортердің сатып алушыға вексельдік несие шартындағы несиелеу мерзімін созуына, оларды 5 жылға дейін, кейде 8, одан да көп жылдарға дейін созуға мүмкіндік береді, себебі ірі форфейтер-банктің өзіне тәуекелді алуы, инвесторлардың өз қаражат-тарын ұзақ уақытқа орналастыруға ынтасын арттырады.

Форфейтингтік операцияларға қатысушы банктерге ре-сурс ретінде еуровалюталар нарығы қызмет етеді. Сондық-тан да форфейтинг бойынша есеп мөлшерлемесі сол нарықтағы орта мерзімді несие бойынша пайыз деңгейімен тығыз бай-ланысты. Негізгі мәміле валютасына неміс маркасы, американ доллары және швейцария франкі жатады.

Экспортты ынталандырудың маңызды көзіне, сондай-ақ машиналар мен құрал-жабдықтардың халықаралық саудасының біршама маңызды формасына - лизинг операциялары жатады. Лизинг тауарды тұтынушыға меншіктің заңдық құқығы берілмейтін арендалық (жал) қатынастарының бір түрі. Арендаға берушіге аударылатын қаражаттар есебінен, ол тауарды уақытша пайдалану кұқығын төлейді.

Стандартты лизинг тауарды жалға беру барысындағы оны тұтынушысы мен тікелей қатынасқа түсетін арнайы несие-қаржы институтгардың және лизингтік компаниялардың құрал-жабдықты сатып алуын білдіреді. Бұл операциялар объектісіне әр алуан жабдықтар, көлік құралдары, ЭЕМ және т. б. жатады. Лизингтік операцияларды сақгандыруға байланысты барлық шығысты жалға алушы көтереді.

Лизинг өзінше бір несие алу формасы ретінде бола оты-рып, көптеген жағдайда сыртқы нарықта экспортердің өнімдерінің қозғалысын жеңілдетеді. Тауарлай несие мен лизинг жалгерлік операцияларды жүргізу шарты жағынан ұқсас. Лизинг беруші ақшалай қаражаттар тарту қажеттігінен босайды. Лизинг төлемі бөлек жабдықты пайдаланудың барлық кезеңі ішінде бөлек-бөлек төленеді. Бірак лизингтің мақсаты тауарға деген меншік құқығын алу емес, сондай-ақ оның тұтыну сапасын пайдалану құқығын сатып алу болып табылады. Халықаралық қатынастардағы лизинг операция-ларының көлемінің өсуі көп мөлшерде қаржы қаражаттарын тартуды талап етеді. Сондықтан да көптеген елдердің ірі банктерінің лизингтік компанияларды қаржыландыруға қатысуы да кездейсоктық емес.

Халықаралық сауда қатынастарында экспортты қаржы-ландырудың ұлттық жүйесінің интернационалдануын жаңа нәрсе деп санауға тұрады, себебі ол форфейтингтік нары-ғындағы фирмалық несиелеу сферасында және банктік несиелеу шеңберінде байқалады.

Әр түрлі елдің фирмаларының дербес мердігерлер ретін-де қатысуымен жүзеге асырлатын үлкен салаға жасалатын мультинационалдық контарктілер де маңызды дами бастады. Бұл контрактілер оған қатысушы елдердегі банктер мен экспортты несиелеумен айналысатын ұлттық сақтандыру институттарымен сақтандырылады әрі қаржыландырылады. Бұл жерде бірнеше елдің фирмалары атқаратын белгілі бір контрактілерді қаржыландыруға арналған уақытша халықаралық банктік консорциумдарды бөліп айтуға болады.

Сонымен экспорттық несиелеу әдістеріне жасалған талдау, соңғы уақыттары оның икемділігін және диферсификациялығын, қолдану ауқымының кеңейе түскендігін көрсетеді. Экспорттык несиелеу халықаралық сауда мәмілелерін қаржыландыру жүйесінде жетекші орынды алады.

Халықаралық несиенің келесі бір формасына халықаралық жеке меншік қаржылық несие жатады және ол халықаралық несиелік қатынастардың бірден-бір ажырамас ин-ститутционалдық негізі болып табылуда. Халықаралық жеке меншік қаржылық несиені қаржыландыруға өндірістің интернационалдануы мен интеграциялануына Трансұлттық корпорацияның қызметінің дамуы себеп болды. Халықара-лық жеке меншік қаржылық несиелер мен займдардың негізгі көздеріне банкаралық депозиттер, салымдар, еуродолларлық депозиттік сертификаттар жатады, өйткені бұл депозиттер мен салымдардың көпшілігі қысқа мерзімдік сипатқа ие. Банктер үшін маңызды міндет олардың уақытын ұзарту. Қысқа мерзімді депозиттер (1, 2, 3 айлық) біртіндеп біршама үзақ мерзімді депозиттердің орнын ауыстырды. Осыған байланысты қаржылық несиелердің де мерзімдерін ұзарту шарты жасалып, оларды берудің жаңа ұйымдастыру формалары қалыптасты. Оларға жеке және консорциалдық, ролловерлік несиелер жатады. Жеке несие беруде банк өз атынан ролловерлік несие беретін болса, ал консорциалдық ролловерлік несиеде консорциум басшысы оның қатысу-шылары атынан береді [3, 97] .

Ролловерлік несиенің пайда болуы - бұл қысқа мерзімді қарыздарды орта мерзімге және ұзақ мерзімге трансформациялаудағы халықаралық банктік монополиялардың ұмтылысы. Мұнда өтімділік мәселесі орын алады. Ролловер - келіскен мерзім ішінде қарыздық пайыз деңгейін қайта қарау міндеттемесі бар еуронесие нарығында ролловерлік еуроқарыздар, жаңартылатын ролловерлік несиелер және ролловерстенд-бай еуронесиелері (ролловерлік еуронесие-лік қолдау) жатады.

Ролловерлік еуроқарыздар деп 5 жылға дейінгі мерзімге берілетін еуронесиелерді атайды. Ағылшын және американ банктері мұндай қарыздарды 60-жылдардан бастап пай-далануда. Бастапқыда карыздар тұрақты пайыз мөлшерле-месіне байланысты ерекшеленген болатын. Кейіннен олар «өзгермелі» пайыз мөлшерлемесі қолданылып, беріле бастады.

Жаңартылатын роллеверлік еуронесиелерде несиенің жал-пы сомасы басында көрсетілмейді, ал оны алу барысында тек қана берілетін мерзім ішінде несиенің «бағасы» мен көлемі айтылады. Олардың пайда болуына ұлттық револьверлік немесе контокорренттік несиелер овердрафтың қолданылу тәжірибелері негіз болды.

Ролловер-стенд-бай еуронесиесі немесе қолдау көрсету ролловерлік еуронесиесі сақтандыру сипатына ие. Қарыз алуына байланысты жасалған келісім-шартпенен, іс жүзінде қарыз жасалған келісім-шарттың қызмет ету мерзімінде қарыз алушының алғашқы талабы бойынша міндеттеме қабылдайды. Жоғарыда айтылған несиелерге қарағанда мұнда ауытқып тұрады. Егерде дебитор қарыз алғысы келген болса, онда бұл несие ролловерлік еуроқарыз деген сипатқа ие болады.

Банктер жоғарыда аталған несие түрлерін араластырып пайдалануға жиі барады. Мысал ретінде; жаңартылатын ролловерлік еуроқарызды немесе ролловерлік еуроқарызды қолдану арқылы ролловер-стенд-бай несиесін беруі мүмкін, сондай-ақ қарызға айналатын жаңартылатын ролловерлік еуронесиелері де беріледі.

Тәуекелді төмендетудің одан басқа да әдістері пайданы-лады. Американдық банктер ескертпелі шектеу келісім әдісін қолданады, ол әдіс бойынша төлем қабілетінсіздік тәуекелі үшінші тұлғаға ауысады, яғни оларға үкімет, мемлекеттік институттар, бас компаниялар, банктер жата-ды. Үкімет қарыз алушының төлем қабілеттілігіне жартылай немесе толық кепілдеме береді. Сондай-ақ тәуекелді белгілі бір уақыт кезеңінен кейін несиені үлесті түрде өтеу барысында да төмендетеді.

Еуронесиелерді берудегі ең қиын мәселе бұл берілетін қарыздарды кайта қаржыландыру сұрағын шешу болып табылады. Банктер үшін ең бастысы несиеге беруді пайда-ланатын мерзімі мен несиенің мерзімінің сәйкес келуі маңызды, бірақ іс жүзінде ондай болмайды. Пайыз мөлшер-лемесінің қозғалысына байланысты банк өзінің саясатын өзгертіп отырады.
Мөлшерлеме өскен уақытта, банк несиенің берілу ұзақ-тығымен салыстыра отырып, қайта қаржыландыру мерзімін ұзартуға ұмтылады. Мұндай жағдайда ол үлкен пайда ала-ды, себебі несие үшін төленетін пайыз жоғарлайды, ал қай-та қаржыландыру кезеңінің аяғына дейінгі жұмылдырылған ресурстар бойынша банктің шығысы өзгеріссіз қалады. Егер пайыз мөлшерлемесі төмендесе, қаржыландыру мерзімі қысқарады. Сонымен қатар, банк несиенің мерзімін өзгерте алмайды, сондықтан ол кайта қаржыландыру мерзімін ұзартады немесе қысқартады. Нәтижесінде банк пайыз мөлшерлемесіндегі айырмадан белгілі бір тиімділікке қол жеткізеді.

Мұнда пайыз деңгейін болжаудың ролі өте маңызды.
Несиені беру, еуронесиеге қатысуын куәландандыратын сертификаттарды орналастырумен сәйкес келеді, оларды менеджер-банктер шығарады. Сертификаттар несиелеуге тікелей қатынасуын растайтын жоғары өтімді кұжат болып табылады. Депозиттік сертификаттардың «өзгермелі» пайыз мөлшерлемесі болады.

Еуронесиелердің келесі бір түріне банкаралық депозиттер жатады, ондағы мәміле телефон, телефакс арқылы жасала-ды. Өзіне алған міндеттемелер, мәміле жасалған күннің ертеңіне орындалады. Сатып алу сомасы 1-2 млн. доллардан аспайды. Осы сомадан төменгі сомада мәміле жасау бары-сында банктер олар бойынша пайыздағы айырманы (1, 8%-ға жуық) алады, ал мұндағы брокер комиссиясы 1, 32%-ын құрайды.

Сонымен, халықаралық несиенің пайда болуы мен кейінгі дамуы негізіне қысқа мерзімді капиталдар жатады. Осыған негізделетін ролловерлік еуронесиесі де қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді займдар арасындағы өтпелі саты болып табылады. Ұзақ мерзімді сипатгағы қарыздар, ереже бойынша, облигация формасында беріледі және олар ше-телдік, халықаралық облигациялық займдарға бөлінеді.

Шетелдік облигациялық займдардың мөлшері 60-жыл-дарға дейін шектеліп келген. Кейіннен капиталға ұзақ мер-зімді инвестициялау шеңберінде негізгі орынға ие болған халықаралық облигациялық займдар дами түсті. Бұл облигациялар еуровалюталық нарықта сатылғандықтан, оларды еурооблигациялық займдар деп жиі атайды.

Еурооблигацияға инвестициялауға қол жеткізу маңызды. Көптеген батыс елдерінде халықаралық инвесторлар үшін бостандықтың болуына қарамастан олармен операциялар жасауда белгілі бір дәрежеде шектеулілік болды. Мысалға, Швейцария, Бельгия, Франция және Голландия банктері еурооблигацияларды шығару туралы хабарлау құқығынан айырылды, сол сияқты оларды орналастырумен айналыса алмады және сатып алушыға кеңес бере алмады. Ағылшын инвесторлары осы уақытқа дейін еурооблигацияларды сатып алуға рұқсат қағазын алуға міндетті болған. Тек қана еуродолларлық облигациялармен жасалатын операцияларға толық шек қойылмады. Дегенмен де оларды АҚШ-та сату және сатып алуда белгілі бір қиындықтар болды.

Еурооблигациялық займға кемінде үш мүдделі жак қаты-сады, оларға қарыз алушылар, делдалдар (ондай операция-ларды жүргізуге маманданған банктер) және инвесторлар жатады. Эмитенттер сиякгы еурооблигацияларға мемлеrеттік мекемелер, жеке компаниялар мен халықаралық ұйымдар қатысады [5, 106] .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.