Фирманың міндеттері мен мақсаттары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

Кіріспе

1 Фирма туралы түсінік

1. 1 Фирманың міндеттері мен мақсаттары

1. 2 Сауда фирмалары стратегиясының түрлері: өсу, қарқынды интеграция, диверсификация

1. 3 Фирма тауарының бәсекеге қабілеттілігін анықтау

2 Фирманың даму стратегиясы және тауар бәсекеқабілеттілігін басқару

2. 1 Сауда фирмаларының стратегиялық жоспарының бөлімдері

2. 2 Сауда фирмалары стратегиясының негізгі ұғымдары

2. 3 Маркетингті басқару процесі

3 Фирманы басқару жүйесіндегі экономикалық стратегияны жүргізудің ұтымды жолдары

3. 1 Оңтүстік Қазақстан облысы тоқыма фирмалары мысалында фирманың даму стратегиясы және тауар бәсекеқабілеттілігін басқару жолдары

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

КІРІСПЕ

Зерттеудің өзектілігі. Нарықтық дамудың күрделілігі мен алуан түрлілігі, шаруашылық үрдістердің қарқындылығы және серпінділігі фирмалардан жүктелген қызметтері деңгейінде мүмкіндіктерді барынша пайдаланылуын талап етеді.

Сондықтан, Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру-мемлекеттік саясаттың басты мақсаты» атты Жолдауындағы «Бүгінгі әлемдік конъюнктура нашарлаған жағдайда біз рөлі өсе түсіп отырған мемлекеттік холдингтердің, даму институттарының, әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың даму стратегияларын белсенді етуге тиіспіз»-деп атауының мәні үлкен.

Қазіргі экономикалық даму жағдайында шаруашылық жүргізу нысандарының экономикалық стратегияларының жүргізілуі мен нәтижелерін мемлекеттің экономикалық саясатындағы негізгі мәселелердің бірі ретінде қарау керек. Нарықтық құрылымдардың дамуы кезінде экономикалық қатынастарда туындайтын мәселелер экономикалық ғылым мен шаруашылық тәжірибедегі ең өзектісі болып саналады.

Қазақстандағы нарықтық қатынастардың барлық кезеңінде нарықтық құрылымдардың негізгі буыны - фирмаларға жеткіліксіз көңіл бөлінгендігі анық. Қаржылық тұрақтылық пен ырықтандырудың жоғары дәрежесі жағдайларында экономикалық өсуге фирмалар деңгейінде нарықтық өзгерістердің баяу үрдісі кедергі болады. Фирмалардың нарықтық құрылымдардың негізі ретінде, тиімді қызмет етуіне даму стратегиясының болмауы мен қысқа мерзімді нәтижелерге бағытталуы, нарық конъюктурасын жеткілікті деңгейде білмегендігі, менеджменттің төмен деңгейі және басшылар мен мамандардың жеткіліксіз дайындығы кедергі жасайды.

Сол себепті отандық фирмаларды қайта құру мәселесі фирмалардың құрылымдарын қайта қараудың теориялық негіздерін, технологиясы мен қаржылық тетіктерін белгілеуге себепші болады.

Соңғы уақытта экономикалық әдебиеттерде аталған мәселелерді талдайтын және кәсіпорынды экономикалық дамудың негізгі буыны ретінде көрсететін еңбектер пайда бола бастады. Қазіргі даму кезеңінде фирмалардың тұрақты даму мақсаттарын қамтамасыз ету үшін экономикалық стратегияны қолдану өте маңызды.

Экономикалық стратегияны жетілдірмей шаруашылық жүргізудің негізгі буыны-кәсіпорынды дамыту қиын. Сондықтан, фирманың экономикалық стратегиясындағы мәселелердің бәсекелестік және инновациялық тұрғыда шешуді қажетсінуі зерттеу жұмысының өзектілігін айқындай түседі.

Тақырыптың ғылыми зерттелу дәрежесі. Бизнеске байланысты экономикалық стратегияның қазіргі уақыттағы түсініктемесі шетелдік экономистер: П. Дракердің, О. Моргенштерннің, И. Ансоффтың, А. Чендлердің және т. б. еңбектерінде берілген.

Сонымен қатар, ТМД елдерінің ғалымдары: К. Т. Бясов, Е. В. Быкова, С. А. Бурцева, Р. И. Дронов, Е. М. Бунина, Н. А. Пантелеева және Л. И. Андрианованың еңбектерінен фирманың даму стратегиясы мәселелерінің талдамасын көре аламыз. Экономикалық стратегияларды белгілеу саласындағы күрделі зерттеулерге О. Сабден, А. А. Сатыбалдин, Н. К. Мамыров, А. К. Сағадиев, А. К. Қошанов, С. С. Еспаев, Т. А. Есіркепов, Г. А. Қалиев, С. Д. Тәжібаев, Р. С. Каренов, Нұрымбетов Т. Ж, Шалболова У. Ж, Раимбеков Ж. С, Отаров А. К., Ертаев Қ. Е. және т. б. сияқты қазақстандық ғалымдар да өз еңбектерін арнады.

Дегенмен, қаржы-экономикалық құралдар мен әдістерді қолдану негізінде экономикалық стратегияны қалыптастырудың мәселелері осы уақытқа дейін қазақстан ғылымында аз дәрежеде қаралған.

Сондықтан фирманың экономикалық стратегиясын жетілдіру мәселелерін зерттеп білу өзекті болып табылады.

Курстық зерттеудің мақсаты - фирманың басқару жүйесіндегі экономикалық стратегиясының ұйымдастырылуының экономикалық жақтарын зерттей отырып, оны жүргізудің ұтымды жолдарын анықтауда әдістемелік нұсқаулар дайындап, нақты тәжірибелік ұсыныстар беру.

Қойылған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер қойылды:

фирманың басқаруындағы экономикалық стратегияның мәніне талдау жасап, басқа да қызметтік стратегиялардың арасындағы орнын негіздеу;

- фирманың басқарылуындағы экономикалық стратегияны қалыптастырудағы тиімді бағыттарды және фирманың даму стратегиясына ықпал етуші факторларды анықтау;

- фирманың басқару жүйесіндегі экономикалық стратегияны қалыптастыру мен оның бәсекелестік мүмкіншіліктерін арттыру бойынша іс-шараларды жетілдіру;

- фирманың басқару жүйесіндегі экономикалық стратегияны жүргізудің әдістемесін жасау;

- фирманың басқару жүйесіндегі экономикалық стратегияны жүргізудің ұтымды жолдарын дайындау бойынша ғылыми-тәжірибелік ұсыныстар жасау.

Зерттеу пәні ретінде фирманың экономикалық стратегиясын қалыптастыру мен іске асыру және ұтымды жүргізу мәселелері таңдалды.

Зерттеу нысаны болып экономиканың тоқыма саласында шаруашылық жүргізуші фирмалар қызметі табылады.

Зерттеудің теориялық негізі. Фирманың басқару жүйесіндегі экономикалық стратегияның жан-жақты зерттелуіне үлес қосқан шетелдік және отандық ғалымдардың еңбектері теориялық негіз болды.

Зерттеудің ақпараттық негізіне отандық және шетелдік авторлардың ғылыми - әдістемелік басылымдары және ақпараттық, талдамалық, статистикалық, анықтамалық дереккөздер, сондай-ақ зерттелетін фирмалардың қаржы есептері алынды.

Курстық жұмыстың ғылыми жаңалығы:

кәсіпорын қызметіндегі экономикалық стратегияның өзіндік ерекшеліктерін анықтай келе оны қалыптастырудағы теориялық түсініктер тиянақталды;

- фирманың экономикалық стратегиясының бәсекелестік артықшылықтарын анықтаудың теориясы негізделді;

- экономикалық стратегияны ұтымды жүргізу мен фирманың бәсекелестік мүмкіншіліктерін арттыру мақсатында кластерлік үлгіні енгізу қажеттігі негізделді;

- кәсіпорын жұмысының тиімділігін арттыру және басқару жүйесін жетілдіру бойынша ұтымды стратегиялық іс-шаралар әдістемесі жасалды;

- экономикалық стратегияны жетілдірудің экономикалық және математикалық үлгілері ұсынылды.

Зерттеу жұмысының қорғалуға ұсынылған негізгі тұжырымдары:

бәсекелестік дамудағы кәсіпорын стратегиясын қалыптастырудың теориялық әдістемесі;

- фирманың жалпы стратегиясындағы экономикалық стратегияның өзіндік ерекшеліктерін анықтаудың теориялық негіздері;

- фирманың экономикалық стратегиясын жүргізудің әдістемесі;

- фирманың экономикалық стратегиясын жетілдірудің кластерлік үлгісі;

- Оңтүстік Қазақстан облысы деңгейінде фирманың экономикалық стратегиясын жүргізудің тиімді бағыттары.

1 Фирма туралы түсінік

1. 1 Фирманың міндеттері мен мақсаттары

Экономистері фирманың өмір сүруі негіздеуді талап ететінін ұзақ уақыт мойындамай келді. Рынок тәніндегі иерархиялық бөртпелерді түсіндіру үшін 1937 жылы Рональд Коуз бірінші болып тұжырымдаған бұл теория операция бағасы тұжырымдамасына негізделді. Автономды кісілер арасындағы кез-келген нарықтық операция уақыт пен келіссөзді талап етеді, сондықтан оның бағасы болды. Фирма - шынтуайтында, саяси ұйым - өндірісті үйлестіріп, айырбасты базар бағасынан төмен жүргізе алатын жерде бәсеке оның басым түсіп отыруына мүмкіндік береді. Осы заманғы кешендіэкономикада ақпарат секілді қоғамдықтауардың маңызы арта түскен сайын көптеген секторларда базардан фирманың артықшылығы ұлғайып орташа фирмалардың өсуіне жол ашты. Бір рет жасалған ақпарат халықтың үлкен топтарына оп-оңай жол аша алады, мұның үстіне әрбір қосымша тұтынушы үшін оның пайдалылығы ешқандай кемімейді. Егер ол қаралған болмаса, оны алу соншалық оңай болғандықтан, ешкім оның шын құнын паш етіп, оны төлеуге құлықты болмады. Бірақ, егер барлығы төлеуден бас тартса, ақпарат жасауға ынта жойылады. Фирма бұл проблеманы былай шешеді: ақпарат алу құқығына ие болған кісінің пайда табуын қамтамасыз етуге көмектесу үшін беделін пайдаланады. Ол ақпарат тауар жатқан жерді анықтау, оны жетілдіру технологиясы немесе оны базарға шығаратын жаңашыл да пәрменді әкімшілік жүйе болуы мүмкін.

ХІХ- ғасырдың басында француз экономисіЖан Батис Сэй (1767-1832 жылдар) Кәсіпорынның шаруашылық қызметінің негізгі ережесін қалыптастырды. «Пайданы көбейту үшін өндіріс шығындарын азайту керек».

Осы классикалық ереже еркін, жетілген нарықтық бәсеке жағдайында бас тартпай жұмыс істеді. Бұл жағдай сол кездегі өнеркәсіп фирмаларының шаруашылық қызметтері, шығарылған өнім ассортименті және өткізу рыноктары салыстырмалы түрде тұрақты болуымен түсіндіріледі. Тұрақты рынокта фирмалар осы нарықта өздерінің белгілі бір үлесі үшін күресті. Фирманың стратегиялық мақсаты сатуда бағаларды және өндіріс шығындарын азайту арқылы өзінің үлесін көбейту болды.

Осы дәуір, еркін бәсеке дәуірі болытеоретикалық экономикаға баға бәсеке дәуірі ретінде белгілі. Осы уақытты бәсекелестеріне қарағанда сондай өнімге бағасы төмен фирма ала шықты.

Осы бойынша америка ғалымы, экономист, америка жоғары оқу орындарының студенттері үшін белгілі «Экономика» оқулығының авторы Пол Самуэльсон: «Тауар өндірушілер бағалар бәсекесіне қарсы тұра алады және өздерінің пайдасын максимум деңгейге дейін көтере алады, тек қана шығындарды минимум деңгейге дейін азайтқанда, бұл өз кезегінде өндірістің ең тиімді әдістерін ендіргенде ғана қол жеткізіледі» - деп жазды.

Қазіргі жетілмеген, бағалық емес бәсеке жағдайында өндірістің шығындарын азайту арқылы пайданы көбейту жолын іздеу әрекеті, әсіресе фирмалар арасында бәсеке болғанда ерте ме, кеш пе фирма үшін төлем төлей алмау жағдайына әкеледі.

Әлемдік қауымдастықтың қазіргі экономикасы өтпелі экономика ретінде сипатталады:бір елдер, бұрынғы социалисттік елдерді қосып алып нарық тық экономикаға өтуде, дамушы елдердің бір қатары дамудың индустриалдыға дейінгі деңгейінен индустриалды дәуірге өтуде, индустриалды дамыған елдер индустриалдықтан ақпараттық дәуірге өтуде.

Ақпараттық дәуірде тұтынушылардың мұқтаждықтары мен сұраныстары көп қырлы және ұлттық рыноктар рамкаларынан алыстауда, сұраныстар мінезі өзіндік сипат алып және де өзінің құрылымы бойынша әртүрлі болуда.

Фирма, егер ол нарықта үлгеруге ұмтылса, мына ережені бұлжытпай орындауы тиіс: табыстарды көбейтуді, шығындарды азайту арқылыемес, сату көлемін арттыру арқылы жүзеге асыру керек , шын мәнінде осы факторлар өз ара байланысты болса да.

Жалпы қабылданғандай, фирма басшысы білімді және жан-жақты болса да, менеджерлер мен инженерлердің қандай таланттары мен қабілеттері болғанымен, бағалық емес, қатаң бәсеке жағдайларында, яғни тұтынушылар сұраныстарының бірінші орынға жаңашылдық, сапа дизайн, жиі жаңартумен әр алуан ассортимент, сатудан кейінгі жоғары деңгейдегісервис қойылғанда, өз фирмасында өндірістік шығындар деңгейін белгілі бір шекарасынан төмен азайту мүмкін еместігіне көзі жетеді.

Микроэкономика саласындағы мамандардың бағаланушы кез-келген фирма үшін кез-келген экономика үшін шаруашылық қызметтің бағдары болып әлемдік сыныпты қазіргі заманға сай кәсіпорындарда өндірісті ұйымдастыруы болуы тиіс:

Біріншіден, үлкен икемділігі, өнім ассортиментін тез өзгерту және өнімді жиі жаңарту қабілеттері болуы керек. Стандартталған өнімнің қатаң стандартқа негізделген жаппай өндірісті тұтынушылардың тез өзгеретін сұраныстарына бейімделуге қабілетсіз және оның салдары төлем төлей алмауға әкеледі;

Екіншіден, фирма жаңа технологиямен өндірісті ұйымдастырудың жаңа нышандары көшуге ұмтылуы тиіс. Өндіріс технологиясы күрделі екені соншалықты, қазір еңбек бөлінісі мен ұйымдастырудың басқа да нышандарын, әсіресе, фирма өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігі туралы мәселе шынымен қойылған жағдайда қажет етеді;

Үшіншіден, фирмаға өзінің өнімінің сапасын және сатудан кейінгі сервистің деңгейіне көтеруге ерекше көңіл бөлуі керек. Тұтынушылардың өнім сапасына деген талаптары бүгін тек өсіп қана қойған жоқ, және де өзінің сипатын түбірімен өзгертті.

Қазір жақсы өнімді шығару аз, сонымен бірге сатудан кейінгі сервисті ұйымдастыруды тұтынушылардың жоғары деңгейдегі өзіндік сұраныстарына қосымша фирмалық қызметтерді көрсету туралы ойлау керек.

Фирма анықтамасын іздеу жолында экономикалық жүйені кәдімгідей экономистің баян етуіндей қарастырғанымыз ыңғайлы болар. Экономикалық жүйенің сэр Артур Салтер берген сипаттамасын қарастыруға көшелік. Нормалдық (әдеттегі) экономикалық жүйе өзімен өзі жұмыс жасайды. Өзінің күнделікті операциялары үшін ол орталық басқарманың қол астында болуды, орталық бақылауды қажет етпейді. Автоматты, сезімтал және икемді процесс көмегімен адами белсенділік пен адами мұқтаждығының барлық диапазонында ұсыныс-сұранысқа, өндірістік тұтынысқа бейімделеді. Экономистің пікірінше экономикалық жүйе бағалық механизм арқылы үйлесімді болып тұрады да, қоғам ұйым болмай организм болып қалыптасады. Экономикалық жүйе өз бетінше жұмыс жасайды». Бұдан жеке адамдардың жоспарға ұатысы болмайды деген ұғым тумаса керек. Олар болжамдар жасап, бәсекелер арасынан керектісін таңдайды. Жүйеде тәртіп болсын десек бұл қажетті нәрсе. Алайда, осы теория ресурстар қозғалысын бағалық механизмге тікелей байланысты деп жорамалдайды. Расында, осы жағдай экономикалық жоспарлауға қарсылық ретінде жиі қарастырылады, өйткені экономикалық жоспарлау бағалық механизм атқарған істі қайтадан қайталауға тырысып бағады. Сэр Артур сипаттамасы, алайда біздің экономикалық жүйенің мүлдем толымсыз суретін береді. Фирма төңірегінде бұл сипаттама жалпы үйлеспейді. Мәселен қндіріс факторларын әртүрлі қолдану тәсілдерінің арасында орналасуы бағалық механизммен анықталатынын біз экономикалық теориядан көріп отырмыз. А факторларының Хтегі бағасы У тегі бағасынан жоғары болсын. Нәтижеде А У-тен Х-ке қарай Х-пен У-тегі бағалар айырмасы жойылғанға дейін- бұларада айырма соншалықты басқадай әр түрлі артықшылықтармен орнын толтыратын жағдайларды есептегенде- жылжиды. Зайыр дүниеде әлі де болса осы айтылған жайттар қолданылмайтын салалар кездесіп тұрады.

Егер, жұмыскер У бөлімінен Х бөліміне ауысса, ол оны салыстырмалы бағаның өзгеруінен емес, қайта өзіне берілген бқйрық бойынша істейді. Мәселе бағалардың қозғалысымен шешіледі деген негізге сүйенген экономикалық жоспарлауды жақтаушыларға біздің экономикалық жүйенің ішінде жоғары келтірілген және экономикалық жоспарлау дегенге төркіндес ұғымнан мүлдем қзгеше болатын, жекешеленген жоспарлаудың кездесетінін көрсету арқылы жауап беруге болады. Бұл біздің экономикалық жүйедегі үлкен іскерлік аумаққа тән мысал. Әрине, бұл факт экономистер назарынан тыс қалмады. Маршалл ұйымды өндірістің төртінші факторы ретінде енгізеді; Дж. Б. Кларк үйлестіру функциясын кәсіпкерге ұсынады; профессор Найт үйлестіруші менеджерлерді енгізеді. Д. Г. Робертсон көрсеткендей, біз «піскектегі шайқалған май сияқты саналы биліктің аралдарын санасыз кооперациялау мұхитынан» тауып отырамыз. Әдетте, үйлестіру дағалық механизм көмегімен орындалады деген дәлелдеме факт ретінде қарастырылса, осындай ұйым не үшін қажет? «Осындай саналы күштер аралдары не себепті кездеседі?» Фирма сыртындағы бағалар қозғалысы өндірісті нарықты айырбас мәмілелер сериялары арқылы бағыттып отырды. Фирма ішінде осы нарықтық мәмілелер жойылып, айырбас операцияларымен бірге күрделенген нарықтық құрылым орнына өндірісті бағыттайтын үйлестіруші (координаор) отырғызылады. Осы жайт өндірісті үйлестірудің бәсекеләк тәсілдері екендігі түсінікті. Бірақ та егер өндіріс бағалар қозғалыстарымен реттелген жерде өндіріс жалпы ешбір ұйымсыз-ақ жалғасатынын ескерсек, онда кез-келген ұйымның болуы міндеттіме деген сұрақ туады.

Әрине, бағалық механизмді ығыстыру дәрежесінің құбылуы әжептәуір. Әмбебап дүкенінде әр түрлі секциялардың ғимаратта орналасуы жоғарыдан көрсетілуі мүмкін бағалардың күрес нәтижесі болуы да мүмкін. Лакширде, мақта иіру саласында тоқымашыэнергия мен дүкен үшін баспананы жалға ала алады, және тоқымашының станоктар мен жіптерді несиеге алуына да болады.

Өндірістің әр түрлі факторларын осылай үйлестіру әдетте бағалық механизмнің қатысуынсыз орындалады. «Тік» интеграциялау саны саладан салаға, фирмадан фирмаға көшкен кезде қатты өзгеріске ұшырауы түсінікті де. Рональд Коуздың ойынша, фирманың өзгеше бет әлпеті - бағалық механизмнің басты бөлігі болып табылады. Ол, әрин, профессор Роббинстің атап өткеніндей, «салыстырмалы бағалар мен шығындардың сыртқы торымен байланысты», бірақта ол осы өзаралық байланыстардың дәл табиғатын ашу үшін құнды. Қорларды фирмада орналастыру мен экономикалық жүйеде орналастыру арасындағы алшақтықты Маурисс Добб мырза капиталист Адам Смиттың концепциясын талқылау барысында өте айқын сипаттап берді: «кәсіпкермен басқарылатын әрбір фабрика немесе бірлік ішіндегі қатынастардан да өте маңызды бір нәрсенің бар екендігі белгілі бола бастады; кәсіпкердің өзінің төңірегінен тыс экономикалық әлеммен қарым-қатынастары бар болғаны ғой . . . Кәсіпкер әрбір фирма ішінде еңбекті бөлумен айналысады және ол саналы түрде жоспарлап, ұйымдастырады», бірақ, «ол өте үлкен мамандандыру мен байланысқан, өзі де маманданған бірлік болып табылады. Осы жерде ол үлкен организмнің жеке ұясы рөлін атқарып, көп жағдайда өзінің өте кең роль атқаратынын сезбейді».

1. 2 Сауда фирмалары стратегиясының түрлері: өсу, қарқынды интеграция, диверсификация

Жоспарлау екі бөліктен тұрады - стратегиялық жоспарлау және маркетингті жоспарлау,

Бақылау дегеніміз - маркетингтің стратегиялық жоспары шегінде қол жеткізілген нәтижелерді өлшеу және саралау, тиісті түзету түріндегі әрекеттер жүргізу болып табылады.

Формальды жоспарлаудың көптеген пайдасы болады. Мелвилл Бранч осы пайдаларды келесі тәртіпте көрсетеді:

1. Жоспарлау жетекшілерді үнемі келешекті ойлауға ынталандырады.

2. Ол фирма қабылдайтын шараларды нақтырақ үйлестіруге жол ашады.

3. Ол арқылы келесі кезекте орындалатын істің бақылауын жүргізуге болады.

4. Ол фирманың өз міндеттерімен саяси мақсатын нақтырақ анықтауға мәжбүрлейді.

5. Ол фирманың күтпеген жағдайларға дайын болуына көмектеседі.

6. Ол барлық лауазымды тұлгалардың міндеттерінің өзара байланысын көрнекі түрде көрсетеді.

Стратегиялық жоспарлау - фирманың мақсаттары мен оның ықтимал мүмкіндіктерінің және маркетинг саласындағы үміттерінің арасындағы стратегиялық сәйкестілікті жасау, әрі сақтауға бағытталған басқарушылық үрдіс. Ол фирманың нақты мазмұндалған бағдарламалық мәлімдемесіне, қосымша мақсаттары мен міндеттерінің баяндалуына, дұрыс шаруашылық жиынға және даму стратегиясына сүйенеді.

1 сурет. Маркетингті жоспарпау, ұйымдастыру мен бақылау жүйесінің арасындагы өзара байланыс

2 сурет. Стратегиялық жоспарлау кезеңдері

Стратегиялық жоспарлау кезеңдері 2 суретте көрсетілген, ал сипаттамасы төменде беріледі.

Нарыққа бейімділік тұрғысынан бағдарламалық мәлімдеме кәсілорынның тұтынушылардың нақты топтарына қызмет көрсетуі немесе нақты мұқтаждықтар мен сұранымдарды қанағаттандыруы бойынша қызметін анықтайды.

Нарыққа бейімделу бойынша бағдарламалық мәлімдемені жасау кезінде басшылық бағдарламаның өте тар немесе өте кең болуына жол бермеуі керек.

Фирманың міндеттері мен мақсаттары. Фирманың бағдарламасын басшылықтың әрбір эшелоны үшін көмекші мақсаттар мен міндеттердің толық тізбесіне айналдыру қажет. Әрбір басқарушының алдына орындалуына өзі жауапты болатын міндеттер қойылуы керек. Бұл жүйе - міндеттерді шешу әдісімен басқару деген атаумен белгілі.

Табысты қазіргі тауарлардың өтім көлемін арттыру, ағымдағы шығындарды азайту немесе осы екі әдісті қатар қолдану арқылы көтеруге болады. Өткізуді отандық нарықтың ауқымды үлесін игеру немесе шетелдегі жаңа нарықтарға шығу арқылы арттыру мүмкіндігі бар. Бұл мәселелер фирманың маркетинг саласындағы ағымдағы мәселелеріне айналады.

Осы маркетингтік міндеттерді шешу үшін маркетингтің сәйкес келетін стратегияларын жасау керек. Фирмалар отандық нарықтағы өз үлесін ұлғайту үшін тауарларының үлкен қолжетімділігін камтамасыз етіп, қарқынды ынталандырумен айналысады. Ол шетелдік жаңа нарықтарға шығу үшін бағаларды төмендетіп, өз күшін ірі фирмаларға бағыттайды. Оның кең мағынадағы маркетингтік стратегиясы осындай болады.

Әрбір маркетингтік стратегияны нақты сипаттау қажет. Мысалы, тауар өткізуді ынталандыруды күшейту - сатушылар санын көбейтуді және жарнаманы үдетуді талап етеді. Бұл екеуіне де жеке, нақты стратегия керек. Осылайша, фирманың бағдарламасы ағымдағы жылға арналған нақты міндеттер тізіміне айналады.

Ал міндеттерді мүмкіндігінше өлшеуге көнетін, нақты қойылған мақсаттарға айналдыру қажет. «Нарықтағы үлесті ұлғайту» деген міндет «Жыл соңына дейін нарықтағы үлесті 15%-ға ұлғайту қажет» деген міндетке қарағанда нақты емес. Басқарушылар үлкендігі және уақыты бойынша нақтыланған міндеттерді белгілеуде «мақсат» деген терминді қолданады. Міндеттердің мақсаттарға айналуы одан кейінгі жоспарлау мен бақылауды жеңілдетеді,

Шаруашылық портфельді дамыту жоспары. Стратегиялық жоспарлау саласындағы негізгі әдіс фирманың шаруашылық портфелін саралау болып табылады. Мәселе басшылықтың осы шаруашылық портфельді, яғни фирманың құрамына кіретін барлық өндірістердің жағдайын бағалауы жөнінде болып отыр. Мұндағы «өндіріс» ұғымына фирманың бөлімшесі, тауарлық ассортимент, тіпті бір қарапайым немесе маркалық тауар кіруі мүмкін.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.