Шоттар коррепонденциясы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының бiлiм және ғылым министiрлiгi

Торғай аграрлы-техникалық колледжi

Курстық жұмыс

Тақырыбы: “Үстеме шығындар есебі”

Тексерген: Садвакасова К. Қ.

Орындаған: Сейдахметова Г.

Студент тобы: Б-21

Арқалық қаласы 2006 ж

Кiрiспе

Бүгiнгi бухгалтерлiк есебi басқару жүйесiнде ең басты бiр орын алады. Ол кәсiорынның қаржылық жағдайын сипаттап және басқарушылық шешiмдi қабылдау үшiн негiз бола отырып, тұтынуды, айналысты және басқа да өндiрiс процесiн шынайы көрсетiп бередi. Қазақстан Респбуликасының бухгалтерлiк есебi бухгалтерлiк есеп стандартында және субъектiлердiң қаржылық-шаруашылық қызметiнде бухгалтерлiк есеп шоттарының бас есеп жоспарында бегiтiлген жалпы қағидаларымен ережелерiнiң негiзде қаралады және де ол бүкiл алынған ақпараттарды пайдаланушылардың талабына, қызметттiң құрылымына, ұйымның нысанына, айрықша ерекшелiгiне есептiң сәйкес келуiне қамтамассыз етедi:

Экономикалық саласындағы мамандар, оның iшiнде бiрiншi қызметке, бухгалтерия қызметкерлерi есеп алудың және есеп берудiң барлық жүйесiн жақсы бiлулерi; оларды оңайлатуды қарастыру қажет, субъект қызметiнiң бухгалтерлiк және салықтық есепке алуды ұйымдастырудың ережелерiн, нұсқауларын және басқа нормативтiк актiлерiн қатар сақтау керек.

Үстеме шындарды есептеу және тарату

Кәсiпорын № 7 "Тауарлы материалдық запастардық, бухгалтерлiк есеп стандартына келтiрiлген әдiстемелiк ұсыныстамасында үстеме шығындарын қарайтын шығындар тiзiмiне өндiрiс қызметiнiң ерекшелiктерiн ескере отырып, қосымшалармен өзгерiстердi енгiзуге арқылы құрал-жабдық пен машинаны пайдалану және кітап ұстау шығындарды, өндiрiстi игеруге және дайындауға кеткен шығындары және басқа да осындай жағдайларға кеткен шығындары үстеме шығындарының құрамында, олардың үлес салмағы айтарлықтай көп болмаса, онда олардың есебi жекеленген субшоттарда жүргiзiлуi мүмкiн; үстеме шығыстарының сметалық мөлшерлемесiн есептеудiң әдiстемесi мен олардың тарату тәртiбi де көрсетiледi: жоспарлы калькуляцияға енген, Үстеме шығындардың нормативтiк деңгейіне қаралар (пропорционалды) шығындарына парапар етiп, тiкелей нақты еңбек ақы шығындарына парапар етiп, немесе азайлатылған экономикалық әдiстердi пайдалану арқылы жанама шығындары таратылады. Мысалға, бұйымның тұтыну қасиетiн және оның өңдеу шығындарынан алынған күрделендiрiлген коэффиценттер бойынша;

мүмкiндiктермен мiндеттемелердi түгендеу, мiндеттi түгендеумен қоса, құндылықтардың нақты барын тексеру үшiн бiршама қосымша түгендемелер де жүргiзiлуi мүмкiн. Бұл кезде кәсiпорын олардың кезектiлiгiн, түгендеудi жүргiзудiң күнiн, мүлiктермен мiндеттемеледiң тiзiмiн белгiлейдi;
бухгалтерлiк есеп нысаны. Кәсiорын бухгалтерлiк есеп нысанын өзi таңдай алады, олардың тiзiмiн және есеп регистырларын, жүйелiгiн, жасау техникасын, өзара байланысын анықтайды.

Үстеме шығындардың есебi

Үстеме шығындарға өндiрiске қызмет көрсетумен және негiзгi және көмекшi цехтардың жұмыс ұйымдастырумен байланысты шығындары жатады, оларды тiкелей дайын-өнiм түрiне жатқызуға болады.

Үстеме шығындар, әдетте бiр шама жалпы сипатқа ие болады:

Кешендiк сипаты- шығындар құрамында барлық экономикалық элементтер шығындары көрiнiс табады.
Екi және одан да көп бұйымдар шығарған кезде бұл шығындардың

тiкелей белгiлi бiр бұйымға жатқызу қиынға түседi; демек олар дайын өнiмнiң арасына таратылады және аяқталмаған өндiрiске жатқызылады.

Жалпы алғанда, өндiрiс есебiн төрт негiзгi кезеңге бөлуге болады.

- өндiрiс түрлерi бойынша "транзистiк" шоттарда субьектiң туралы ақпараттарға шолу жасалады. (негiзгi, көмекшi т. б. өндiрiстерi бойынша) .

үстеме шығыстардың "шоттары бойынша субьектiң үстеме шығыстары жинақталып" олардың жалпы деңгейлi туралы ақпараттар берiледi;

Үстеме шығыстарын белгiленген тәсiл (шаруашылық жүргiзу субьектiң негiзгi, көмекшi өндiрiстерге таратады) .

Транзистiк шоттардағы жинақталған шығыстарды дайын өнiм шотына есептен шығарып, дайын өнiмнiң нақты өзiндiк құны қалыптасады, сондай-ақ аяқталмаған өндiрiстiң де үлесi анықталып, тиесiлi саласына жатқызылады.

Қатар№:

Қатар

№

Шығындар баптарының атауы: Шығындар баптарының атауы

Қатар№:

Шығындар баптарының атауы: А. Құрал-жабдықтарды пайдалану мен күтiп-ұстау шығыстары бойынша

Қатар№: 1.

Шығындар баптарының атауы: өндiрiс жабдықтары мен көлiк (транспорт) құралдарының амортизациясы.

Қатар№: 2.

Шығындар баптарының атауы: Жөндеу қорына қаржы бөлу немесе өндiрiс жабдықтары мен көлiк құралдарын жөндеу жөнiнiдегi шығындар.

Қатар№: 3.

Шығындар баптарының атауы: Жабдықтар мен көлiк құралдарын пайдалану жөнiндегi шығындары.

Қатар№: 4.

Шығындар баптарының атауы: Аспаптармен ыңғайластырылған құралғыларды (тетiктердi) жөндеу және јалпына келтiру.

Қатар№: 5.

Шығындар баптарының атауы: Құрал жабдықтармен байланысты басқа да шығындары.

Қатар№: Б. Үстеме шығындары

Қатар№: 6.

Шығындар баптарының атауы: Өндiрiстi шикiзатпен, материалдармен, отынмен, энергиямен қамтамассыз ету бойынша шығындары.

Қатар№: 7.

Шығындар баптарының атауы: Цех аппараттарын ұстау, еңбек ақыдан аударылатын аударымды қоса алғанда.

Қатар№: 8.

Шығындар баптарының атауы: Ғимараттардың, қондырғылардың және басқа да мүліктердiң амортизациясы.

Қатар№: 9.

Шығындар баптарының атауы: Ғимараттардың, қондырғылардың жөндеу қорына аударымдар жасау немесе оларды жөндеу бойынша шығындары.

Қатар№: 10.

Шығындар баптарының атауы: Ғимараттардың, қондырғылардың инвентарларды күтiп ұстау шығындары.

Қатар№: 11.

Шығындар баптарының атауы: Сынақтар, тәжiрибелер, зерттеулер жүргiзу жөнiндегi шығындар.

Қатар№: 12.

Шығындар баптарының атауы: Акционализаторлық пен өнертапқыштық жөнiндегi шығындар.

Қатар№: 13.

Шығындар баптарының атауы: Цехтар қызметкерлерiнiң еңбегiн қорғау; қауiпсiздiк техникасының құралдарын күтiп-ұстау, пайдалану және ағымдағы жөндеу жөнiндегi шығындары; жедеткiштiк күтiп-ұстау және ағымдық жөндегi шығындары; санитариялық-тұрмыстық құрылғыларды күтiп-ұстауға арналған шығындары; арнаулы киiм мен бейтараптандырушы құрылғыларда арналған шығындарды; еңбектi қорғау жөнiндегi басқа да шығындары.

Қатар№: 15.

Шығындар баптарының атауы: Басқа да үстеме шығындары (өндiрiс құралдары үшiн жалға ақы төлеу, iс сапар шығыстары, берiлген кепiлдiктер үшiн қызмет көрсету шығындары және өнiм өндiру бойынша құрал жабдықтарды жөндеу)

Қатар№: 16.

Шығындар баптарының атауы: өнiмсiз шығындардың барлығы, оның iшiнде: iшкi өндiрiстiк себептерi бойынша тоқтап қалудан болған шығындар, цехтарда сақтау кезiнде материалдық игiлiктердiң бөлiнуiнен болған шығындар; табиғи кему нормалдарының шегiнде материадық игiлiктердiң жетiспеуiнен және аяқталмаған өндiрiстен болған шығындар.

Үстеме шығындардың тарату тәсiлi өндiрiстiң ерекшелiгiне және есептуе саясатына тәуелдi болып келедi. Негiзiнен ол шаруашылықтың есеп саясатына сәйкес көрнiс табады.

-өндiрiс жұмысшыларының еңбек ақысына пара-пар етiп (пропорционалды) таратылады;

-тiкелей материал шығындарына пара-пар етiп (пропорционалды) таратылады;

- өндiрiлген өнiм санына немесе өнделген шиказаттық салмағына пара-пар етiп (пропорционалды) таратылады;

- цех құнына пара-пар етiп (пропорционалды) (мысалға, қара металлургияда) немесе шикiзат құны иегерiлген цехтың өзiндiк құнына пара-пар етiп (пропорционалды) (мысалға, жеңiл өнеркәсiбi) таратылады:

- алдын-ала белгiленген шығындардың тұрақты коэффициенттерi бойынша таратылады;

- басқада тарату базалары бойынша таратылады (құрал-жабдықтың жұмыс саясатына және т. б)

93- "Үстеме шығындар" бөлiмшесi мынадай шоттардан тұрады.

93а "Үстеме шығындар", онда транзисттiк әрi бiр элементтiк шоттарды есепке алатын үстеме шығындар тұрады, оның құрамындағы;

931-"Материалдар" - үстеме шығындардағы материалдың барлық түрлерiн есепке алу үшiн арналған.

932-"Қызметкерлердiң еңбегiне еңбек ақы төлеу" -жабдықтарға қызмет көрсетумен, оларды жұмысқа қосумен айналысатын жұмысшыларға және басқа жұмысшыларға, сондай-ақ цех қызметшiлерiне есептелген жалақыны есепке алуға арналған;

933- "Еңбек ақыдан аударылған аударымдар" -932 шотында есептелген еңбек ақыдан жасалатын аударымдарды есепке алуға арналған.

934- "Негiзгi құралды жөндеу"- өндiрiс қызметiнде пайдаланатын негiзгi құралды жөндеу бойынша жұмсалған нақты шығындарды көрсету үшiн арналған.

935- "Негiзгi құралдардың тозуы және материалдық емес активтердiң амортизациясы" - өндiрiс қызметiнде пайдаланатын материалдық емес активтердiң амортизациясының және негiзгi құралдардың тозуының есептелген сомасын көрсету үшiн арналған.

936- "Тұрғын-үй қызметi - тұрғын-үй қызметiнiң барысында тұтылынылған құнын көрсетуге арналған, оған қызмет көмекшi өндiрiстен немесе сыртқы ұйымдардан да көрсетiлуi мүмкiн;

937- "Жал ақысы"- өндiрiсте пайдаланатын негiзгi құралды ағымдағы жалға беру бойынша жал ақысынының сомасын көрсетуге арналған;

938- "Басқа да"- әлеуметтiк сфераға (аясына) негiзгi және көмекшi өндiрiстердiң көрсеткен қызметiнiң шығынын көрсетуге арналған.

Үстеме шығынның аналетикалық (талдамалық) есебi келесi номенклатуралық бап ілгiлерi бойынша жүредi.

Рет№: Рет№

Шаруашылық операциясы.: Шаруашылық операциясы.

Шоттар коррепонденциясы: Шоттар коррепонденциясы

Рет№: Дебит

Шаруашылық операциясы.: Кредит

Рет№: 1.

Шаруашылық операциясы.: Үстеме шығындарды өортындылау

Шоттар коррепонденциясы: 930

931-938

Рет№: 2.

Шаруашылық операциясы.: Үстеме шығындарды негiзгi, көмекшi өндiрiске, жартылай өндiрiске жатқызу.

Шоттар коррепонденциясы: 904, 914, 924

930

Рет№: 3.

Шаруашылық операциясы.: Негiзгi және қосалқы өндiрiске, сондай-ақ жартылай фабрикаттарды өндiруге қызмет көрсету үшiн пайдалынатын жiберiлген материалдар, қолданылған жұмыстар мен қызметтер.

Шоттар коррепонденциясы: 931

201-206, 208, 671, 687

Рет№: 4.

Шаруашылық операциясы.: Негiзгi және көмекшi өндiрiске, сондай-ақ жартылай фабрикаттарды өндiруге қызмет көрсетудi қамтамасыз ететiн өндiрiс жұмысшының еңбекақысын төлеу бойынша шығыстар.

Шоттар коррепонденциясы: 932

681

Рет№: 5.

Шаруашылық операциясы.: Негiзгi және көмекшi өндiрiске, сондай-ақ жартылай фабрикаттарды өндiруге қызмет көрсететiн өндiрiс жұмысшының еңбек демалысын төлеуге арналған резерьвтi есептуе.

Шоттар коррепонденциясы: 932

685

Рет№: 6.

Шаруашылық операциясы.: Әлеуметтiк салықты есептеу

Шоттар коррепонденциясы: 933

635

Рет№: 7.

Шаруашылық операциясы.: Басқа ұйымдар, көмекшi өндiрiстер жүзеге асырған негiзгi құралдарды жөндеу бойынша шығындар.

Шоттар коррепонденциясы: 934

71, 687, 920

Рет№: 8.

Шаруашылық операциясы.: Өндiрiсте пайдаланылған негiзгi құралдарды ағымдағы жөндеуге арналған резервтi есептеу.

Шоттар коррепонденциясы: 934

687

Рет№: 9.

Шаруашылық операциясы.: Өндiрiсте пайдаланылатын материалдық емес активтер бойынша амортизацияларды есептеу.

Шоттар коррепонденциясы: 935

111-113, 116

Рет№: 10.

Шаруашылық операциясы.: өндiрiсте пайдаланылатын негiзгi құралдар бойынша тозуларды есептеу.

Шоттар коррепонденциясы: 935

131-134

Рет№: 11.

Шаруашылық операциясы.: Қолданушы ұйымдар, көмекшi қызметтер көрсеткен коммуналдық қызметтердiң құнын көрсету.

Шоттар коррепонденциясы: 936

71, 687, 920

Рет№: 12.

Шаруашылық операциясы.: Өндiрiсте пайдаланылатын негiзгi құралдарды ағымдағы жылға беру бойынша жалгерлiк төлемдi есептеу.

Шоттар коррепонденциясы: 937

342, 687

Рет№: 13.

Шаруашылық операциясы.: Сақтандыру полисiн сатып алу бойынша шыЈындар.

Шоттар коррепонденциясы: 938

341

Рет№: 14.

Шаруашылық операциясы.: Маусысдық салалардағы дайындық жұмыстары бойынша алдағы шығындарға резевтi қалыптастыру.

Шоттар коррепонденциясы: 938

687

93- үстеме шығындар бөлiмшелерiнiң шоттары бойынша жасалатын шоттардың корреспондиция

№: №

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Шаруашылық операциялардың мазмұны

Санасы теңге: Санасы теңге

Шоттар корреспонденциясы: Шоттар корреспонденциясы

№: Дебит

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Кредит

№:

Шаруашылық операциялардың мазмұны: А. Негiзгi және көмекшi өндiрiстердiң үстеме шығындарын есепке алу.

Санасы теңге:

Шоттар корреспонденциясы:

№: 1.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Негiзгi және көмекшi өндiрiстер цехтарының жалпы цехтың мұқтаждықтарына босатылған материалдар.

Санасы теңге: 1422000

Шоттар корреспонденциясы: 931

201-206-208

№: 2.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Цех қызметкерлерiнiң еңбек ақысы есептелiнген.

Санасы теңге: 3

Шоттар корреспонденциясы: 932

681

№: 3.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Еңбек ақыдан әлеуметтiк салық есептелiнген (3-10%), жиынтық (3-10%) жиынтық зинет-ақы қорына мiндете жарнасы х 21 %

Санасы теңге: 56700

Шоттар корреспонденциясы: 933

633 “әлеуметтiк салық субшоты”

№: 4.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Сыртқы ұйымдастардың көмегi мен негiзгi құралдарды жөндеумен байланысты шығындары есептен шығарылады.

Санасы теңге: 120600

Шоттар корреспонденциясы: 934

671

№: 5.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Өндiрiстiк арналымдағы негiзгi құралдар бойынша тозу сомасы есептелiндi.

Санасы теңге: 119360

Шоттар корреспонденциясы: 935

131-134

№: 6.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Сыртқы ұйымдастардың тұрғын-үйге көрсеткен қызметiнiң құнын есептен шығарылды.

Санасы теңге: 23200

Шоттар корреспонденциясы: 936

671

№: 7.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Негiзгi құралдардың ағымдағы жалғаға берiлген жалға аңысының саласы көрсетiлдi, ағымдағы кезеңге қатыстысы.

Санасы теңге: 11200

Шоттар корреспонденциясы: 937

687-342

№: 8.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Сақтандырылған мүлiктерi бойынша сақтандыру төлемi есетелiнген.

Санасы теңге: 178

Шоттар корреспонденциясы: 938

651

№:

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Жиыны

Санасы теңге: 6236060

Шоттар корреспонденциясы:

№: Б. Шығындарды жинақтаушы (жолушы) шотқа есептен шығару (930)

№: 9.

Шаруашылық операциялардың мазмұны: Жинајтушы (жолушы) шотқа есептен шығару

Санасы теңге:

Шоттар корреспонденциясы:

№: