Орау жөніндегі шешімдер

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І. Кіріспе
1.1. Тауарларды әзірлеу: тауарлар, тауарлық маркалар, орау, көрсетілетін
қызметтер
1.2. Тауарлық ассортимент және тауарлық номенклатура
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Сауда кәсіпорны тауар айналым ресурстарын қамту
2.2. Тауарлар тарату тәсілдері, тарату арналары және тауарлар қозғалысы
2.3. Өткізудің маркетингтік жүйелері
2.4. Тауарлар қозғалысының мақсаты
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

І. Кіріспе
Маркетинг кешені 4 құрылымдың компоненттен тұрады:
1.Тауар.
2. Баға.
3. Тарату әдістері.
4. Ынталантыру әдістері.
Тауар түсініктемесінің саны жеткілікті. Тауар дегеніміз - бұл
мұқтаждықты немесе талап-тілекті ңанағаттандыратын және нарыққа назар
аударту, сатып алу, пайдалану немесе тұтыну үшін үсынылатын нәрсенің бәрі.
Олар объектілер, көрсетілетін қызметтер, орындар, ұйымдар және
идеялар болуы мүмкін.
Тауарлық бірлік - шаманың, бағаның, сыртқы пішінінің
көрсеткіштерімен және басқа да атрибуттарымен сипатталатын ерекшеленген
тұтастық. Мысалы, тіс пастасы - тауар, ал "Проктер энд Гембл" фирмасының
"Колгейт" пастасының ңыспасы, бағасы 190 теңге - тауарлық бірлік.
Тауарларды ойлап шығарушылар дайындайды және оны әзірлеген уақытта
идеяны 3 деңгейде қабылдау қажет:
1. Ойдағы тауар, бұл деңгейде мына сұрақтарға жауап беріледі: "Сатып
алушы нақты нені сатып алады? Сатып алушы қандай мұқтаждықты
қанағаттандырады?"
Өйткені қандай да болмасын тауар - ол белгілі бір проблеманы шешетін
орау арқылы көрсетілетін қызмет.
2. Нақтылы түрінде орындалған тауар, ол бес негізгі сипатымен:
сапасының деңгейімен, ерекшеліктер жинағымен, арнайы әшекейленуімен,
маркалық атауымен, ерекше орауымен белгіленеді.
3. Нығайтылған тауар — тауарға қолдау ретінде қосымша көрсетілетін
қызметтер мен пайдасын беру. Фирма тауарға үнемі қолдау жасап отыратын
тиімді жолдарды іздеуі қажет.
Тауарлар әлемі ауқымды және сан алуан, сондықтан онда дұрыс бағыт
ұстану үшін оны жіктеуде әртүрлі әрекеттер жасалып жатыр.
1.1.ТАУАРЛАРДЫ ӘЗІРЛЕУ: ТАУАРЛАР, ТАУАРЛЫҚ МАРКАЛАР, ОРАУ, КӨРСЕТІЛЕТІН
ҚЫЗМЕТТЕР
Тауарды пайдалану дәрежесі немесе материалдың қажеттілігі бойынша
жіктеу:
Ұзақ мерзім пайдаланылатын тауарлар - көп мәрте пайдаланылатын
материалдың бұйымдар (тоңазытқыштар, станоктар, киім);
Қысқа мерзім пайдаланылатын тауарлар - пайдаланудың бір немесе
бірнеше циклі ішінде толық қолданылатын материалдық бұйымдар (отын, жағар
май, сыра, тұз, сабын);
Көрсетілетін қызметтер - белгілі бір тарап іс-әрекет, басқасына
пайда немесе қанағаттандыру түрінде ұсынатын сату объекті (тұрмыс қажетін
өтеу ұйымдары, заң және бухгалтерлік кеңсе, банктер).
Тұтынушыларды сатып алушылық әдеттері негізінде жіктеу
Күнделікті сұраным тауарларын сатып алушы күн сайын немесе жиі
ойланбай-ақ, қиналмай-ақ сатып алады (сабын, сүт, нан, газеттер).
Күнделікті сұраным тауарларын негізгі тұрақты сұраным тауарларына (тіс
жуатын паста), импульстік тауарларға қосымша бөлуге болады (бұл тауарларды
жоспарсыз, осы сәттегі тілегі негізінде сатып алады). Әдетте мұндай
тауарлар көпшілік жерлерде сатылады, сондықтан оларды тұтынушылар арнайы
іздемейді (печенье, балмұздақ, торт, журналдар).
Шұғыл жағдайда алынатын тауарлар аса қажет болғанда сатып алынады
(қолшатыр, гүлдер, көзәйнек). Шұғыл жағдайда алынатын тауарлардың
өндірісшілері олардың таратылуын көпшілік сауда орындары арқылы
ұйымдастырады, өйткені тұтынушыға бұл тауарлар аяқ астынан керек болып
қалған уақытта олар сату мүмкіндігін қолдан жібермеуге тырысады.
Алдын ала таңдап алынатын тауарлар - таңдау барысында сатып алынатын
тауарлар. Әдетте оларды бір-бірімен сапасы, бағасы, сыртқы түрі және
жарамдылығы бойынша салыстырады (телевизор, жиһаз, автомобиль). Оларды
қосымша ұқсас және ұқсас емес тауарларға бөлуге болады. Сатып алушы ұқсас
тауарлады сапасы бірдей деп, бірақ бір-бірінен бағасымен айыратыны
қарастырылады. Кейде сатып алушы киімді, жиһазды немесе өз араларында ұқсас
емес тауарларды сатып алғанда, олардың ерекшеліктерін бағасымен салыстыру
үшін өте маңызды болады.
Ерекше сұраным тауалары - бірегей қасиеті бар маркалық тауарлар,
әдетте сатып алушылардың көбі осы таңба үшін артық қаражат төлеуге әзір
("Кадиллак", "Ролл-ройс", сирек кездесетін қымбат сурет).
Пассивті сұраным тауалары - сатып алушы білмейтін немесе сатып алсам
деп ойланбайтын тауар (өмірді сақтандыру, зейнетақы қоры, энциклопедия).
Осы тауарларды өткізу маңызды маркетингтік іс-әрекетті жарнама және жеке
сату әдістері арқылы талап етеді.
Өндіріс процесіне қатысуына байланысты және құндылық заты негізінде
тауарларды жіктеу.
Өндірістік тауарлар басқа тауар мен көрсетілетін қызметтерді
өндіруде шаруашылық қызметті және тұтынушыларға қайта сату үшін сатып
алынады. Өндіріс тауарларын өндіріске қатысуына, құндылығына байланысты
келесі үш топтарға бөлуге болады:
Материалдар мен бөлшектер (тетіктер) өндіріс процесінде толық
пайдаланылады. Оларды екі топқа бөлуге болады:
1) шикізат - ауыл шаруашылығы өнімдерін қамтиды (бидай, жеміс-
жидектер, мақта және т.б.) және
2) жартылай фабрикаттар мен тетіктер бұлар материалдық компоненттер
(темір, цемент, сым темір және т.б.) немесе толықтырушы бұйымдар
(дөңгелектер, шағын моторлар және т.б.) ретінде қолданылады.
Күрделі мүлік - дайын бұйымда жартылай шамада болатын тауарлар. Оны
әдетте 2 негізгі топқа бөлуге болады: тұрақты құрылыстар және қосалқы
жабдық. Тұрақты құрылыстар - олар үй-жайлар, әкімшілік ғимараттары,
компьютерлер мен станоктар, қосалқы жабдықтар -жылжитын, зауыттық және
кеңселік жабдықтар (қол құралы және т.б.).
Қосалқы материалдар мен көрсетілетін қызметтер -дайын бұйымның
құрамына кірмейтіндер. Қосалқы жабдық - жұмыс материалдары, техникалық
қамтамасыз ету және қайта жөндеуге арналатын материалдар. Көрсетілетін
қызметтер - олар іс-әрекет, пайда немесе қанағаттандыру түрінде ұсынатын
қызметтер (банктер, техникалық жұмыс станциялары, тұрмыс қажетін өтеу
ұйымдары және т.б.)
Тауар саясатының маңызды элементтерінің жиынтығы болып оның таңбасы,
орауы, атқарылатын қызметі және тауарлық ассортиментін әзірлеу табылады.
Марка - ол тауардың атауы, белгілі бір қаріппен жазылған рәмізі,
суреті немесе олардың қосындысы.
Маркалық атау - ол марканың бір бөлігі, оны айтуға болады және
тауардың сапасы жақсы деген ойды білдіреді, мысалы, "Шевроле", "Пума".
Маркалық белгі - ол өзге тауардан айыру үшін белгіленген сөзбен,
суретпен көлемді етіп бейнеленген марканың бөлігі, эмблемасы.
Тауарлық белгі (® , ™) - құқықтық қорғаумен қамтамасыз етілген
марка, оның бөлігі. Авторлық құқық (© ) - әдебиеттік, музыкалық немесе
көлемді шығармалардың құрамы мен нысанын басып шығаруға, сатуға және
басқадай түрлендіруге өзіндік құқық.
Тауарлық номенклатура - нақтылы сатушы мен сатып алушыларға
ұсынылатын тауарлардың және тауарлық бірліктердің ассортименттік топтарының
жиынтығы.
Тауарлық ассортимент - өз араларында қызмет жасауының ұқсастығы
бойынша немесе осы бір тұтынушылар тобына сатуына немесе бір диапазон
бағалары төңірегіне өте тығыз байланысты тауарлар тобы. Егер фирма өз
тауарына маркалық атау беруін шешсе, онда ол келесі шешімдерді қабылдауы
тиіс:
А) Марканың иесі жөніндегі шешім:
• тауар өндіруші маркасының атауымен;
• өзінің маркасын иеленуге аламын деген делдалға тауардың берілуімен;
• тауардың бір бөлігі өндірушінің маркасымен, келесі бір бөлігі делдал
маркасының атауымен шығырылса.
Б) Маркалық тауардың сапасы жөніндегі шешім.
Маркалық тауарды әзірлеген уақытта оның сапа деңгейін және басқа да
айырықша белгілері қандай болатынын шешіп алу қажет, өйткені олар мақсатты
нарықта марканың айқындамасын тұрақты ұстануды қамтамасыз етеді. Сапа - ол
маркалық тауардың өз қызметін орындауға есептелген қабілеті.
В) Туыстық маркалар жөніндегі шешім.
Маркалық атаулар берілуінің мәселесіне 4 көзқарас айқындалған:
• жеке маркалық атаулар
• барлық тауарларына бір маркалық атау беру
• туыстық тауарлар үшін ұжымдық маркалық атау беру
• жеке атаулармен үйлестірілген фирманың сауда атауы.
Г) Марканы пайдалану аясын кеңейту жөніндегі шешім. Тауар үлгісін немесе
жаңа тауарды нарыққа шығару кезінде жетістіктерге жеткен маркалық
тауарларға мүмкіншілік беру.
Д) Көп маркалық көзқарас жөніндегі шешім
Көп маркалық көзқарас — ол сатушының бір тауарлық санатта 2 немесе
одан да көп маркаларды пайдалануы.
Маркалы тауар - бұл жоғары сапалы тауар, сол себептен ол
маркаланбаған тауармен еалыстырғанда 15-20% жоғары бағаланады.
Маркалы тауар бойынша мамандандырылған "Интер-бранд" консалтинг
компаниясы 1996 жылы өз зерттеулерінің нәтижелерін жарыққа шығарды, ол
бойынша әлемде ең белгілі, ең әйгілі 10 марка бар екен: Макдональс, Дисней,
Кока-Кола, Сони, Джиллет, Мерседес-Бенц, Левис, Микрософт, Мальборо. Тауар
маркалары санаткерлік меншіктің объектісі болып табылады және "Тауар
маркасы, қызмет көрсету белгілері мен тауардың шығу тегін білдіретін
атаулар туралы" Қазақстан Республикасының заңымен қорғалады.
Тауар маркетингінде орау елеулі құрал ретінде орын алады. Тұтыну
тауарларын өндіретін және өткізетін нысандар қызметінде орау маңызды рөл
атқарады.
Маркетингтің құралы ретінде орауды пайдалану шеңберінің кеңеюіне
келесі факторлар әсер етеді:
• саудада өзін-өзі қамтамасыз ету;
• тұтынушылар әл-ауқатының өсуі;
• фирма мен марканың бейнелері;
• жаңалықтарға мүмкіншіліктері.
А) Орау жөніндегі шешімдер
Көпшілігі орауды маркетингтің бесінші элементі деп санайды. Тауар
саясатында ораудың рөлі тауардың сапасы мен санын сақтап қалу болып
табылады, ол жарнамалық қызметті де атқарады, фирманың стилін білдіреді,
тауарды бәсекелеп, тауарлардың арасынан ерекшелендіреді және фирманы
танымал етеді. Орау тауар үшін сыртқы қабы немесе орны әзірленуін және
өндірілуін қажет етеді. Қабы немесе орны 3 қабаттан тұратын әр-түрлі
нұсқада ұсынылады:
Ішкі қабаты - ол тауардың орны (тіс пастасы сыртқы қабаты) - ішкі
орауды қорғауға арналған материал (пастаның сыртқы қорабы).
Көліктік қабаты - тауарды сақтау, ажырату немесе тасымалдау үшін
арналған орын (пастаның қорабы тағы үлкен қорапқа салынады).
Б) Таңбалау жөнінде шешімдер
Ораудың бір бөлігі - тауарды таңбалау, өйткені этикеткалар мен жазу
таңбалары мұқият ойланып жасалған графикалық композициялы қарапайым ілмекше
болуы да мүмкін. Этикетка (жабыстырылган қағаз) мынадай бірнеше қызметті
атқарады:
- тауардың белгісі мен үлгісін танытады;
- тауардың сортын, өлшемін, салмағын көрсетеді;
- тауар туралы баяндайды (кім, қай жерде және қашан шығарды, пайдалану
тәртібі);
- тауарды насихаттайды.
Тауарды нарыққа шығарғанда орауда, этикеткада тауар туралы барлық
ақпарат берілуге тиіс: ораудың мейлінше жоғары құны, құнды ресурстарын
пайдалану, қоршаған ортаны ластауы және т.б.
Тауар саясатының маңызды элементтерінің бірі клиенттерге қызмет
көрсету немесе тұтынушыға сервис қызметін көрсету.
Қызмет көрсету жайында шешім қабылдамай тұрып нарық мамандары сатып
алушыны зерттеп алуы, ол қандай қызмет көрсететінін және олардың қайсысы
аса маңызды екендігін анықтап алуы қажет.
Фирманың бүкіл сервис қызметі тұтынушылардың талап-тілектерін
қанағаттандырып, олардың тауарға және оның тауарларына дұрыс көзқарасын
қалыптастыруға бағытталуы тиіс.

1.2. Тауарлық ассортимент және тауарлық номенклатура
Тауарлық ассортимениі - өз араларында қызмет көрсетуінің ұқсастығы
бойынша немесе белгілі бір тұтынушылар тобына сатуына немесе бір диапазон
бағалары төңірегіне өте тығыз байланысты тауарлар тобы.
Тауарлық номенклатура - нақты сатушы мен сатып алушыларға ұсынылатын
тауарлар мен тауарлық бірліктердің ассортименттік топтарының жиынтығы.
А) Тауарлық ассортимент шеңберінде қабылданатын шешімдер:
• тауарлың ассортиментті көбейту жөніндегі шешім (төмен, жоғары, екі жақ
бағытта);
• жаңа бұйымдарды іске қосу арқылы тауарлық ассортиментті толықтыру
жөніндегі шешім.
Б) Тауарлық номенклатура жөніндегі шешім:
• тауарлық номенклатураның ауқымдылығы. Ауқымдылығы - фирма шығаратын
ассортиментік тауарлар тобының жалпы саны;
• тауарлық номенклатураның толықтырылуы. Толықтырылуы - ол тауарлар мен
құрастырушылардың жалпы саны;
• тауарлық номенклатураның тереңдігі. Тереңдігі -ол ассортименттік топтар
шеңберінде жекелеген тауарларды ұсыну жолдары;
• тауарлық номенклатураның үйлесуі. Үйлесім - ол түрлі ассортименттік
топтардың түпкі пайдалану деңгейінде тауарлар арасы жақындығының деңгейі.
Сөйтіп, тауар саясаты - кәсіпорынның маркетингтік қызметінің тауарлар
ассортименті мен тауарлар номенклатурасы белгілеуді, жаңа тауар шығаруды
және бұрынғы тауарды жетілдіруді, орау стратегиясын, тауарға тауар белгісін
беруді және қызмет көрсетуді қамтитын сан салалы, аса күрделі қызмет
саласы.
Қазақстанда отандық және бірлескен кәсіпорындар топтарының
бастамашылығымен тауарлық белгілер қауымдастығы құрылды. Бұл ұйым
Қазақстанда тұтыну тауарлары өндірушілерінің санаткерлік меншігін қорғауға
шақырады және мемлекеттік органдарды ақпараттандыру арқылы контрабандалық
(контрфактылық) өнімдермен күресуге бағытталган іс-шараларды, сонымен қатар
Қазақстан Республикасының Үкіметін осыған қатысты арнайы заңнамаларды одан
әрі жетілдіруге ынталандырады. Жаңа ұйым оннан аса ірі компанияларда, оның
ішінде, "Кока-Кола", "Проктер энд Гэмбл", "Уни-велер", "ФилипМоррис",
"Рахат" кондитерлік фабрикасы, "Уркер", "Бахус" және т.б. біріктірген.
Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау
министрлігінің Экономикалық зерттеулер институты мамандарының бағалауы
бойынша, Қазақстанда тұтыну нарығында 30-50% дейінгі тауарлар жасанды
немесе контрабандалық жолмен әкелінген.
Негізінен мынадай тауар түрлері жасанды болады: балалардың аяқ киімі,
киім және ойыншықтар (80% дейін), киім және аяқ киім (60-70%), косметика,
парфюмерия және жуу құралдары (60-70%), дәрі-дәрмек құралдары (40-50%),
ішімдік және ішімдік емес өнімдер, тамақ өнімдері, темекі және т.б. Әсіресе
Қазақстанға контрабандалық өнімдер Қытайдан, Үндістаннан және Түркиядан
әкелінеді.
Есептелген тауардың заңсыз айналымы нәтижесінде мемлекет алынбаған
салықтар түрінде жыл сайын 240-270 миллион доллар жоғалтады. Мемлекет
нарығының жалпы көлемі 4,5-5,0 миллиард долларды құраса, Қазақстан жеріне
1,35-1,75 миллиард доллар контрабандалық өнім жеткізіледі, ал мемлекет
ішінде 1,35 миллиард доллар көлемінде өнімдер өндіріледі.
Қауымдастық өкілдері атап өткеніндей, нарықта қалыптасқан жағдайға
байланысты ұлттық қауіпсіздікке қауіп төнуде, экономиканың криминалдылығына
душар болуымыз мүмкін, өйткені "жасанды" тауарлар ғана "көлеңкелі"
экономиканың маңызды бөлігін құрайды, сонымен қатар тұтынушының
денсаулығына да әсерін тигізеді. Контрабандалық өнімдер өндірумен және
олардың айналымымен күресу қажет, бірақ жасанды тауарлардан мүлдем құтылу
мүмкін емес дейді мамандар.

2.1. Сауда кәсіпорны тауар айналым ресурстарын қамту

Талғам, технология және бәсеке жағдайы тез өзгеріп отыруына байланысты
фирма нарықтағы тауарға сүйене алмайды. Тұтынушы жаңа бұйымдарды қалайды
және талап етеді. Өз орнын табу үшін фирма оны жаңалықтармен, бағдарламамен
қамтамасыз ету үшін барлық күш-жігерін жұмсайды. Компания жаңа тауарды екі
жолмен сатып алуына болады:
-сырттан алу (фирма, патент, лицензия арқылы)
- өзінің күшімен.
Жаңа тауар немесе "жаңалық" деп соны бұйымдар, жақсартылған немесе бар
тауардың жетілдірілген нұсқаларын түсінеді.
Тауарларды әзірлеу кезінде мынаны ескеру керек:
жаңа тауарларды іске қосу және ескілерін жою
патенттік құқықтарды қорғау
тауарлардың сапасы мен қауіпсіздігі
бұйымдардың сапасына кепілдік беру.
Жаңалықпен айналасу өте күрделі және тәуекелді; өйткені тауарларды
кеңінен тұтыну нарығында жаңалықтардың 40% сәтсіздікке ұшырайды.
Себептері:
маркетінгтік зерттеулер нәтижелеріне қарсы басшының өз идеясын бірінші
орынға қою
нарық көлемін ескермеу
нақтылы орындауында тауар дұрыс жасалмаған
жарналық сәтсіздік
тым жоғары баға.
Жаңа тауар әзірлеудің негізгі кезендері:

Жаңа тауар әзірлеу жаңа идеялар іздеуден басталады. Фирма он шақты
идеялар ұсынуы мүмкін, бірақ олардың бәрі бірдей бос әурешілік болып шығуы
мүмкін. Қандай тауарларға және қандай нарықтарға баса назар аударуды жоғары
басшылар алдын-ала анықтап алуы қажет: бұл - қайткен күнде көп пайда
түсетінін, нарықтың бір бөлігінде басымдылық жағдайға ие болу немесе басқа
да мақсаттарға қол жеткізу. Олар нақты тауарлар мен қолда бар тауарлардың
жетілдірілген нұсқаларының және бәсекелестер тапсырмаларының арасына
өздерінің күштерін қалай бөлетінін анық мәлімдеп айтуы керек.
Жаңа тауарлар шығарудың көпшілік идеяларын берушілер - тұтынушылар.
Идеяның басқа бір көзі ғалымдар болып саналады, өйткені олар тауарлардың
жқсартылған немесе жетілдірілген нұсқаларын табу үшін жаңа немесе ерекше
материалдар ойлап шығарады немесе іздеп табады. Фирма бәсекелестерінің
ойларын үнемі назарда ұстап, олардың арасынан сатып алушыларға ең
тартымдысын бөліп алуы қажет. Идеялардың тағы да бір көзі болып фирманың
сауда қызметшілері мен диллерлері саналады, өйткені олар тұтынушылармен
күнделікті араласып тұрады.
Идеялар қалыптастыру кезеңінің мақсаты олардың неғұрлым көп мөлшерін
жинақтау болып табылады. Келесі кезеңдердің мақсаты - бұл мөлшерді
қысқарту. Осы жолдағы алғашқы қадам - идеяларды іріктеу. Іріктеудің мақсаты
- жарамсыз ойларды неғұрлым ертерек анықтап алып, олардан құтылу.
Ой жүзіндегі әзірлеу және оны тексеру
Ең маңыздысы - идея, ойлау және тауар бейнесі арасындағы нақты
айырмашылықтарды айыра білу.
Тауардың идеясы - бұл фирма нарыққа ұсынуға жарайтын ықтимал тауар
жөніндегі жалпы сипаттама.
Тауарды ойлау - нақты қолда бар немесе ықтимал тауар жөнінде тұтынушаларда
қалыптасқан шынайы ұғым.
Тауардың кемшілігі - тұтынушының нақты қолда бар немесе болашақ тауар
жөнінде қалыптасқан күмәні.
Маркетинг стратегиясын әзірлеу
Маркетинг стратегиясының кезеңі үш бөліктен тұрады. Бірінші бөлігінде
мақсатты нарық сипаттамасының мөлшері мен құрамы, тауарға қажетті жайлы
жағдай жасау және таяу жылдардағы сату көлемі, нарық бөлігі пайдасының
көрсеткіштері жазылады.
Екінші бөлігінде тауардың мөлшерлі бағасының бөлуіне жалпы көзқарас
және алғашқы жылы маркетингке жұмсалатын шығындар сметасы жөнінде жалпы
мәліметтер беріледі.
Маркетинг стратегиясының үшінші бөлігінде тауар өткізудің және
пайданың көрсеткіштері бойынша келешектегі мақсаттар және маркетинг кешенін
қалыптастырудың ұзақ мерзімді стратегиялық көзқарасы беріледі.
Тауар өндіру және өткізу мүмкіндіктерін талдау Тауарды ойлап табу және
маркетинг стартегиясы жөнінде шешім қабылдағаннан кейін басшылар ұсыныстың
іскерлік тартымдылығын бағалауға кірісе беруіне болады. Бұл үшін сатудың,
шығындардың және пайданың белгіленген бақылау көрсеткіштерін талдау қажет.
Тауарды әзірлеу
Бұл кезеңде мына сұрақтарға жауап беріледі: тауар идеясы бұйым
қалпында іске асырыла ма, техникалық және коммерциялық тұрғыдан алғанда
идея пайдалы ма? Нарық жағдайында сынау жаңа тауарды маркетинг стратегиясын
нақты пайдалану жағдайында оны сынақтан өткізу, соның нәтижесінде тауардың
пайдаланылуына, оны қайтадан сату проблемаларына тұтынушылар мен
диллерлердің көзқарасын білу нарық көлемін анықтау мақсатында жүргізіледі.
Маркетингтік көзқарас тұрғысынан алғанда жаңа тауарларды былай
жіктеуге болады:
1) Нарықта мүлдем жоқ соңғы жаңалықтар мен зерттеулер нәтижесінде
ғылымдағы сапалы ілгерілеу әсерінен алынатын ерекше тауар.
2) Нарықта бар ұқсас тауарлармен салыстырғанда сапа жағынан алғанда ерекше
жақсартылған тауар.
3) Нарықта бұдан бұрын болған, кейіннен жақсартылған, бірақ ерекшеліктері
өзгермей, сол қалпында қалған тауар.
4) Нарықта жаңартылған, яғни осы нарыққа ғана арналған жаңа тауар.
5) Сәтсіздіктен ешкім сақтандырмаған, бірақ жаңа қолдану саласын тапқан
ескі тауар. Жаңа тауардың авторлары - кәсіпорындар. Бірақ мынаны түсіну
керек: жаңа тауар неге сәтсіздікке ұшырады? Тауардың коммерциялық
сәтсіздігі неде?
Егер жаңа тауарды өндіруге және нарыққа шығаруға жұмсалмаған
шығындарын ақтай алмаса, бұл оны шығару пайда бермейтін кәсіпорын үшін
нағыз күйреу.
Салыстырмалы сәтсіздік өндіруші жоспарланған мөлшерден аз пайда табады
немесе тауар өндіруші-кәсіпорынның іскерлік абыройына теріс әсерін тигізді.
Тауарлар адамдар сияқты дүниеге келеді және кетеді. Тауардың өмірлік
циклының кезеңдеріне көз жүгіртсек, олар алынатын пайдасымен және өткізу
көлемімен байланысты.
Тауардың өмірлік циклы (ТӨЦ) — сатуды дамыту және пайда алу процесі
мынадай төрт негізгі кезеңнен тұрады:
Тауарды нарыққа шығару
Өсу кезеңі
Толысу кезеңі
Құлдырау кезеңі
Тауардың өмірлік циклының әрбір кезеңінің маркетинг стратегиясы
әртүрлі болып келеді.
1-кезең — зерттеу және әзірлеу кезеңі
Тауардың ғұмыры өнім ретінде дүниеге келмей тұрып-ақ идеядан, ойлап
шығарудан, әзірлеуден басталады. Бұл кезеңде маркетингтің рөлі идеядан оны
бұйымға айналдыру процесімен айқындалады. Бұл үшін тұтынушы маркетингтің
көмегімен сол өнімге деген мұқтаждықты зерттейді және болашақ тұтынушының
кім болатынын анықтайды.
Кәсіпорын үшін тауар шығарудың бұл кезеңі - бұл тек шығындар мен
ықтимал болашақ кірістер ғана. Бұл уақытта маркетингтің міндеті - ықтимал
тұтынушыларға жаңа идея, іске асырылған идея қандай пайда әкелетінін оларға
түсіндіру.
2-кезең — енгізу
Өткізу көлемі баяу өседі. Өндірушілер аз, сондықтан олар тауарды шағын
партиялармен шығарады. Тауарды нарыққа шығару кезінде шығын көп
жұмсалатынына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.