Салық салудың қағидалары және экономикалық мазмұны

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1 САЛЫҚ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРЕТИКО-МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

1. 1 Салық салудың қағидалары және экономикалық мазмұны

1. 2 Салық салуды ұйымдастырудың құқықтық нормалары

2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САЛЫҚТАР ЕСЕБІНІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ

2. 1 Халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары бойынша салық есебінің орны және ролі

2. 2 Экономикалық қатынастар жүйесінде салықты есепке алуды ұйымдастыру ерекшеліктері

2. 3 Кәсіпорынның салық есебінің ерекшеліктері («Тамыз» ЖШС мысалында)

3 САЛЫҚТАРДЫҢ ЕСЕП БЕРУ ЕСЕБІНІҢ ДАМУ ЖОЛДАРЫ

3. 1 «Тамыз» ЖШС-ң салықтардың есеп беру есебінің жағдайын талдау

3. 2 Салықтардың есеп беру жағдайын есептеу және салық санкциялары

3. 3 Қазақстан Республикасының экономикалық субьектілерінің салық есебін жетілдіру жолдары

ҚОРЫТЫНДЫ

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

«Кеменің қай жерде келе жатқандығынан қай бағытқа жылжып бара жатқандығы маңыздырақ» дегендей, елімізде әлеуметтік экономикалық өмірдің бағыт бағдарларын болжап, алдағы стратегиялық мақсат қойып, сол мақсатқа жету жолдарын белгілеу, әр кезең сайын сол мақсат өлшемдері мен нақты қол жеткен жетістіктер көрсеткішін салыстырып, соған сай түзетулер енгізіп отыру- Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылық саясатының өзіндік бір қыры десек, артық айтқандық емес [1, 2б] .

Елбасы «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы» атты өз жолдауында атап өткендей, Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында, өркенді де өршіл дамып келе жатқан қоғамның іргетасы тек қана осы заманғы, бәсекеге қабілетті және ашық нарық экономикасы бола алады. Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кірудің бірінші басымдығы әлемдік экономикаға ойдағыдай кірігуі болып табылады. Мемлекет құрылымының өзгеруi, өркендеуi әрқашан салық жүйесiнiң қайта құрылуымен, жаңаруымен қабаттаса жүредi. Осыған байланысты мемлекетті дамыту процесінде бухгалтерлік есепке алу, қаржылық есеп беру жүйесімен бірге салық есебін, салық жүйесін бара-бар дамыту ерекше өзектілікке айналды [2, 5б] .

Қазақстан Республикасының егемендігі, оның әлеуметтік бағдарлы нарықтық қатынастарға бағыттылған даму жолына көшуі, мемлекет және қоғам мүддесіне қажетті қаржы- қаражаттардың мемлекет құзырында орталықтандырылуы, сондай-ақ өтпелі кезеңдегі экономиканы реттеу барысында пайдаланылатын салықтық- құқықтық экономика және құқық аяларынан өзіне тиесілі орнын алуының басты себебіне айналып отыр. Мемлекеттің материалдық мүддесі мен қоғам өмірінің айрықша экономикалық аясының тоғысатын жері, көбінесе обьективті қаржылық- құқықтық құбылыс ретінде жарқын көрініс табатын салық салу саласы әрқашанда мемлекеттің салықтық құқығының реттеуші ықпалының ауқымы ретінде көрініс табады.

Нарықтық экономика жағдайындағы Қазақстан Республикасында қоғамдағы қандай болмасын процестерге мемлекеттік әкімшілік жүргізу арқылы тікелей ықпал ету мүмкіндігінің тарыла бастағаны бүгінде баршаға аян. Бұл орайда халықаралық өркениетті стандарттар мен нарық талаптарына сай келетін, сондай-ақ қоғамдық және мемлекеттік мүдделерге қол жеткізуге жол ашатын әлеуметтік-экономикалық жанама ықпал етудің елеулі құралы салықтар, салық салу жүйесі және мемлекеттің салықтық құқығы пайдаланады [3, 3б] .

Менің «Салық есебі: қазіргі жағдайы және оның даму жолдары» атты дипломдық жұмысты таңдаған себебі - қазіргі таңда салық және салық есебі өзекті мәселелердің біріне айналғандықтан, мен үшін бұл өте күрделі және қызықты тақырып болып табылады.

Дипломдық жұмысымның мақсаты- Қазақстан Республикасындағы қазіргі кездегі салық салудың салдарын анықтау, салық есебінің мәнін, теориялық негіздерін түсіну, жаңа Салық кодексінің ерекшеліктерін мен Салық Кодексінің салық есептілік бөлімінде қандай жаңартулар енгізілгенін қарастыру және салық жүйесін жетілдіру жөнінде ұсыныстар жасау болып табылады.

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық- экономикалық құрылысы мен саяси iс- бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кiрiстерiнiң негiзгi көзi - ұлттық табысты қайта бөлудiң басты қаржылық құралы, мемлекеттiң кiрiстерiн және бюджеттiң кiрiстерiн қалыптастырудың шешушi көзi болып табылады. Сондықтан да салық пен салық есебіне байланысты мәселелер әрқашанда ең өзекті мәселелердің бірі болып қалады деп есептеймін.

Салық есебі - мемлекеттік бюджет пайдасына салық міндеттемесін алу және салық салу негізін анықтау мақсатындағы бухгалтерлік есеп қағидасында қалыптасатын ұйым қызметінің қаржылық-экономикалық жүйесіндегі ақпараттың маңызды буыны. Біздің республикасындағы салық есебінің пайда болуы отандық экономиканы реформалау кезеңімен байланысты. 1995 жылдың 1-шілдесіндегі Қазақстан Республикасы Президентінің «Салық және бюджетке басқа да міндетті төлемдер туралы» жарлығы салық салу туралы дәстүрлі түсінікке өзгеріс енгізді [4] . Бухгалтерлік есептің қызметі салық төлемдерін дұрыс есептеу бойынша міндеттерге жеткілікті байланысты болмады, өйткені алым мен салықтың жаңа түрлері пайда болды. Осыған орай пайда болған қайшылықтар салық салу жүйесі мен есебінің оңтайлы өзара іс-қимылының проблемаларын шығарды, сондай-ақ шаруашылық қызметіндегі қалыптасқан жағдайға қолдануға болатын ережелерді әзірлеудің қажеттілігін туындатты.

Осының әсерінен қазіргі уақытта бухгалтерлік есеп «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» заң және бухгалтерлік есептің стандарттары негізінде, ал салық есебі Қазақстан Республикасы Салық кодексінің екінші тарауындағы нормаларының шартына сүйене отырып, әкімшілік- құқық негізінде қалыптасты, сондықтан есептің екі түрін толық болу қажеттігі пайда болды [5] .

Бухгалтерлік есеп ұйымының шаруашылық қызметінің экономикалық мәні мен қаржылық нәтижесін ең толық және нақты көрсетуді, ал салық есебі - шаруашылық қызметі әкімшілік талаптарына толық сәйкес келетін бюджетке міндетті аударылуға тиісті ұйым табысының болжамды табысын анықтауды қарастырады.

Есептің дербес екі түрінің бухгалтерлік және салық есептің қосарласа жүруі - ұйымның есеп жүйесі алдында әр түрлі міндеттерді тудырды. Ол мыналар:

салық мақсаты үшін есептік деректердің қайта жасалуы мен белгілі бір түзетулерді енгізу;
салық салу жүйелі есеп шеңберінде дайын деректерді қалыптастыруды қамтамасыз ететін бухгалтерлік тәртіпті деректермен толықтыру.

Салық салу бойынша нормативті құжаттарда бухгалтерлік есептің тек іс жүзіндегі әдістерін пайдалана отырып, орындалуы мүмкін болмайтын салық салу бойынша талаптардың көптеген мөлшері жеткілікті. Бұл өз кезегінде салық есебін жүргізудің қажеттілігіне алып келеді.

В. К. Радостовец «Салық есебі - бұл салық төлеушінің бюджетке төлемі бойынша есеп айырысуының есебі емес, бұл салық төлеуші салықтық жыл ішінде жүргізуге міндетті табыстардың есебі мен шегеру, яғни салық салынатын табыстың есебін шығаратын жедел есептің жаңа түрі. Сонымен бірге, көптеген шегеру мен бірқатар табыстар бухгалтерлік есепке кірмейді»- деп жазған.

Салық есебінің міндеті- толық салық салу мақсаты үшін және есеп беру кезеңінде жүргізілген шаруашылық операцияларын есептеу тәртібі туралы дәл ақпараттарды қалыптастыру, сондай-ақ, бюджетке салық пен басқа да төлемдер мен алымдарды уақытында есептеу мен толық төлеуінің дұрыстығын бақылау үшін, сыртқы және ішкі пайдаланушыларды ақпараттармен қамтамасыз ету [6, 4б] .

Салықтар мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізі болып табылғандықтан, мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі қашан да болса оның салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен бірге қалыптасады. Өткен жылы экономикалық қатынастарды реттеуге, оны әртараптандыру мен жаңғыртуға, бизнесті көлеңкеден алып шығуға мүмкіндік беретін ірі шаралардың бірі ретінде жаңа Салық кодексінің қабылдағандығын айту керек. Салық Кодексі салық есептілік бөлімінде талай жаңартулар енгізген екен. Ең бастысы, қазіргі кезде кәсіпкерліктің алдында тұрған ең үлкен әкімшілік кедергі - салық есептілігінің шамадан тыс болуы. Бұл бағытта үлкен-үлкен шаралар жүзеге асырылды. Салықтың негізгі түрлері бойынша салық есептілігі барынша қысқартылды. Жаңа кодексте салық есептілігін берудің біртұтас мерзімі қарастырылды және өзге де өзгертулер бар.

Сондықтан да салық және салық есебі мемлекет пен оның халқы үшін өз өзектілігін және маңыздылығын ешқашан жоғалтпайтынын тағы бір рет ескеріп кетсем артық болмас деп есептеймін.

Жоғарыда көрсетілгендердің барлығы бұл тақырыптың маңыздылығын және өзектілігін көрсетеді. Сонымен, Қазақстан Республикасындағы салық есебі: қазіргі жағдайы мен даму перспективасы қаншама маңызды екеніне көз жеткізе отырып дипломдық жұмыс міндеттерін атап өту керек.

Дипломдық жұмыстың міндеттері:

Қазақстан Республикасында салық есебін ұйымдастырудың теориялық негіздерімен танысу;
жаңа Салық кодексі салық есептілік бөлімінде қандай жаңартуларды енгізгенін зерттеп білу;
Халықаралық қаржылық есептіліктің стандарттары бойынша салық есебінің орнын және ролін білу;
тәжірибе негізінде салықтардың есеп беру есебінің жағдайын талдау;
Қазақстандағы салық салудың жетілдіру жолдарын ұсыну.

Дипломдық жұмыстың құрылымы - кіріпе, үш бөлім, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

1 САЛЫҚ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТЕОРЕТИКО-МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ

1. 1 Салық салудың қағидалары және экономикалық мазмұны

Жас тәуелсіз еліміздің қомақты бюджеті болуы жолында, мемлекеттік қазынаның қаражатын молайта түсу - маңызды мәселе. Өйткені, денсаулық сақтау органдарының, халыққа білім беру мекемелерінің, зейнеткерлер мен студенттердің, басқа да толып жатқан халық жіктерінің тағдыры бюджетке байланысты екені хақ. Бюджет кірістерінің құрамы, бюджетке шоғырланатын ақша қаражаттарының формалары шаруашылық жүйелері мен әдістерінен, сол сияқты қоғамның экономикалық шараларын шешуге тәуелді. Бұрын бюджет кірістері мемлекеттік кәсіпорындардың ақша қорларынан құралса, нарықтық экономикаға көшуге байланысты, ол заңды және жеке тұлғалардың салықтық және салықтық емес төлемдерінен тұрады.

Қандай да болмасын мемлекеттің атқаратын қызметінің ең маңызды, басты түрі мемлекеттік кірістерді қалыптастыру екені бізге белгілі. Мемлекеттік кіріс деп, мемлекет қарамағына әр түрлі түсім көздерінен келіп түсетін және оның өзіне тән міңдеттерін шешуге, сондай-ақ, функцияларын жүзеге асыруға пайдаланылатын қаржылық ресурстарды айтуға болады. Сол мемлекеттік кірістердің қатарынан салықтар да өзіне тиісті, өте маңызды орын алады.

Салықтар мемлекеттің басқа да атрибуттары сияқты мемлекеттер құрыла бастаған кезде пайда болған және олар әркашан да мемлекеттің мемлекет болып қалыптасуының, сондай-ақ оның өсіп-өркендеуінің негізгі материалдық тірегі болып табылған. Алғашқы кездерде мемлекетті ұстауға қажетті қаражаттар сол мемлекет тұрғындарынан заттай немесе ақшалай күйінде алынған болса, кейінінен олар тұрақты, жүйелі түрде ақшалай алынатын міндетті төлемдерге - салықтарға айналған.

Салықтардың, салықтық құқықтың мемлекеттермен қатар пайда болуы олардың құқықтық табиғатын, мәнін ашып көрсететін сияқты. Өйткені сол кездерден бастап мемлекеттерде әлеуметтік, әділеттілік, демократиялық және құқықтық принциптері көрініс берген. Әртүрлі меншік нысандарының теңдігі, олардың өндіріс құралдары мен жабдықтарына негізделуі де мемлекеттің экономикалық жүйесімен шартталған болатын [7, 5б. ] .

Салықтар дегеніміз, жалпы мемлекеттік қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында, мемлекеттік жоғарғы өкілді орган қабылдаған нормативті акті заңның негізінде, сондай-ақ, заңда белгіленген мөлшерде және уақытта заңды және жеке тұлғалардан міндетті түрде, қайтарылмайтын және ақысыз негізінде бюджетке алынатын ақшалай төлемдер. Салық салудың мақсаты мен мәнін түсіну үшін берілген түсінікті жан-жақты талдап, басқа да авторлардың көзқарасына тоқталамыз.

«Салық және салық салу» кітабының авторларыҮмбетәлиев А. Д. және Керімбек Ғ. Ғ. салыққа келесі анықтама берді:

Салықтар мемлекет біржақты тәртіппен заң жүзінде белгіленген, белгілі бір мөлшерде жүргізілетін, қайтарымсыз және өтеусіз сипатта болатын бюджетке төленетін міндетті ақшалай төлемдер. Олар белгілі бір мерзімде және белгілі бір көлемде алынатын, заң бойынша қарастырылған міндетті төлемдер [8, 12б] .

Жалпы «салық салу» ұғымына келетін болсақ, көптеген отандық және шет мемлекеттік экономикалық ғылымдарды оқып-біліп, салыстырмалы түрде талдай келе, салық салуға қатысты өзіндік анықтама беруді дұрыс деп таптық, оған себеп:

көптеген экономистермен «салық салу» ұғымына анықтама берілген кезде, ол салық сомасын өндіріп алу процессі ретінде қарастырылады;
салық салу тек қана салық міндеттемесімен және құқықтық мәжбүрлеумен ғана байланысты қаржылық қатынастарды білдіреді;
салық бөлу функциясын атқара отырып, қаржы жүйесінің барлық буынында маңызды рөл атқарады, сондықтан оны кең мағынада қарастыру қажет;
қазіргі кезде еліміз әлеуметтік бейімделген нарықтық экономиканың даму жолын таңдаған болса, әлеуметтік бейімделу деңгейін көрсететін салық жүйесіне, салық салу процессіне әлеуметтік тұрғыдан анықтама беруге негіз бар.

Жоғарыдағы тұжырымдарды ескере келе, «салық салу дегеніміз - нарық субъектілері мен қоғам арасындағы заңды түрде бекітілген салықтарды төлеу бойынша конституциялық міндеттерді орындау кезінде туындайтын әлеуметтік қатынастар жиынтығы» деп айтуға болады [9, 61б] .

Сонымен салықтардың экономикалық мәні мынада: салықтар шаруашылық жүргізуші субьектілер мен халық табысының қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін білдіреді. Сондай-ақ шаруашылық жүргізуші субьектілер мен халық табысының белгілі бір мөлшерін мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың қаржылық қатынастарын көрсетеді.

Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін белгілі бір мөлшерде қаржы көздері қажет. Салықтар - мемлекеттің тұрақты қаржы көзі. Сондықтанда мемлекет экономиканы дамытып, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік ретінде пайдаланады.

Ұйымдық құқықтық жағынан салықтар - бұл мемлекет бiржақты тәртiппен заң жүзiнде белгiлеген, белгiлi бiр мөлшерде және мерзiмде бюджетке төленетiн қайтарусыз және өтеусiз сипаттағы мiндеттi ақшадай төлемдер.

Салықтардың экономикалық мәнi олардың өзiнiң функциялары мен мiндеттерiн жүзеге асыру үшiн мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бiр бөлiгi болып табылатындығында.

Салықтар мемлекетпен бiрге пайда болды және мемлекеттiң өмiр сүрiп, дамуының негiзi болып табылады. Адамзат дамуының бүкiл тарихы бойына салық нысандары мен әдiстерi өзгердi, игерiлдi, мемлекеттiң қажеттiлiктерi мен сұрау салуларына бейiмделдi. Салықтар тауар-ақша қатынастарының ахуалына әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесiнде айтарлықтай өрбiдi. Мемлекет құрылымының өзгеруi, өркендеуi әрқашан салық жүйесiнiң қайта құрылуымен, жаңаруымен қабаттаса жүредi [10, 38б] .

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен саяси iс-бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кiрiстерiнiң негiзгi көзi - ұлттық табысты қайта бөлудiң басты қаржылық құралы, мемлекеттiң кiрiстерiн және бюджеттiң кiрiстерiн қалыптастырудың шешушi көзi болып табылады. Салықтарда мемлекеттiң экономикалық мазмұны нақты түрде көрiнедi, ал салықтардың әлеуметтiк-экономикалық мәнi, олардың түрлерi мен ролi қоғамның экономикалық құрылысымен, мемлекеттiң табиғатымен және функцияларымен айқындалады.

Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын А. Смит ұсынған едi. Олар мынаған саяды:

салық - салық төлеушiнiң әрқайсысының табысына сәйкес алынуы тиiс (әдiлеттiлiк қағидаты) ;
салықтың мөлшерi мен оны төлеу мерзiмi алдын ала және дәл анықталуы керек (анықтылық қағидаты) ;
әрбiр салық салық төлеушi үшiн неғұрлым қолайлы уақытта және әдiспен алынуы тиiс (қолайлылық қағидаты) ;
салықты алудың шығындары өте аз болуы тиiс (үнем қағидаты) .

Бұл қағидаттарды пайдалану салық салудағы зорлық-зомбылықты жоқ еттi, бұл процеске реттемелеудi енгiздi және А. Смитке ''салықтар - оны төлейтiндерге құлшылықтың нышаны емес, бостандықтың нышаны'' деп қорытынды жасауға мүмкiндiк бердi. Салық салудың кейiнгi даму барысында қағидаттардың тұжырымдамалары дәлелдендi, толықтырылды.

Салықтардың әлеуметтiк-экономикалық мәнi мен мазмұны олар атқаратын функцияда толық ашыла түседi. Жалпы қаржы категориясы тұрғысынан салықтар қосалқы категория болып табылатындығын есте ұстаған жөн, сондықтан қаржыға қатысты салықтардың функцияларын қаржының бөлгiштiк функциясының құрамдас қосалқы функциясы ретiнде қарастырған жөн.

Салықтардың функционалдық, сипаттамасын нақтыландыру, яғни қызметтеріне талдау жасау арқылы салықтардың тікелей мәнін және экономикалық табиғатын, сондай-ақ атқаратын қызметтерінің негізгі бағытын көруге болады. Салықтардың қызметтері белгілі кезеңде өздері атқаратын рөліне байланысты, мемлекет алдында тұрған негізгі мәселелерді шешуге септігін тигізуге, қажетті экономикалық тұтқа және реттеуші болып табылады. Салыктардың қалыптасқан түрдегі негізгі үш қызмет бар. Олар: фискалдық, қайта бөлу және реттеуші қызметтер. Негізінде экономикалық теория жене басқа тиісті оқулықтарда осы негізгі үш қызмет көрсетілмегенімен, кейбір белгілі экономист-ғалымдардың еңбектерінде оларға қоса тағы бірнеше қызметтер аталады.

Бірінші, фискалдық қызмет-салықтардың және басқа да міндетті телемдердің бюджетке толығымен және уақтылы (мерзімінде) түсіп отыруын қамтамасыз етеді. Фиск - латын тілінде мемлекеттік қазына деген мағынада айтылған. Сондықтан, фискалдық қызмет-салықтық-бюджеттік қызмет, яғни мемлекеттік қазына-бюджетті түсім көздері - салықтар мен басқа да міндетті төлемдер арқылы ақшалай қаражаттармен қамтамасыз ету жөнінде қызмет болып табылады. Қысқаша айтқанда, қаражаттарды бюджетке жұмылдыру қызметі. Тауарлық-ақшалай қатынастардың, өндірістің дамуына байланысты бұл қызмет -мемлекет қарамағына түсетін ақшалай кірістерді ұлғайта түседі.

Қайта бөлу қызметі арқылы түрлi субъектiлер табысының бiр бөлiгi мемлекеттiң қарамағына өтедi. Бұл қызметтің барысында жалпы ұлттық өнім көлеміндегі салықтардың үлесі анықталады, яғни ұлттық табысты бөлу және қайта бөлу арқылы оның қандай бөлігінің мемлекет меншігіндегі қорға қосылғанын көрсетеді. Бұл функцияның iс-әрекетiнiң ауқымы жалпы iшкi өнiмде салықтардың алатын үлесi арқылы анықталады; ол ұлттық табыстың мемлекеттендiрiлу дәрежесiн көрсетедi.

Үшінші қызметі - салықтық реттеу, яғни реттеуші қызмет-салық нарықтарының мөлшерін өзгерту, салық түрлерін азайту және негізделген салық жеңілдіктерін енгізу арқылы, заңды және жеке тұлғаларды нарыққа бағытталған экономикалық белсенділіктерін (қызметтерін), сондай-ақ мүдделерін қамтамасьгз ету. Бұл қызмет өзінің осындай сипаттамасына байланысты ынталандыру қызметі деп те аталады. Салықтық реттеу (салықпен реттеу деген де болады) мүмкіндігінше тиімді салық түрлерін таңдау, олардың мөлшерін өзгерту, сондай-ақ жеңілдік көрсету, кейде кейбір түрлерін алу тәсілін өзгерту сияқты әрекеттерден тұрады. Әсіресе бұл қызметті ғылыми-техникалық процестерді ынталандыру кезінде қолдану өте тиімді болады.

Мемлекет үстінде аталған салықтардың қызметін қолдана отырып салық салу, салық қызметі саласындағы әртүрлі шараларды жүргізеді және салық жүйесін анықтап, олардың қызмет атқару тұтқасын әзірлейді. Салық салу саласыңдағы жүзеге асырылатын шараларды қоғамның нақты бір даму кезеңіндегі әлеуметтік-экономикалық мақсаттарына байланысты экономикалық саясатпен ұштастыру да осы қызметтер арқылы жүргізіледі.

Салық жүйесі мемлекеттің экономикалық саясатымен анықталатын, үстінде аталған принциптерді еске ала отырып, салық салу (салық қызметі) принциптері мүмкіндігінше мына төмеңдегідей болуы қажет; заңдылық және негізділік; жалпыға бірдей және нақтылық; теңділік және әділеттілік; ыңғайлылық және жеткшіктілік; карапайымдылық және бейтараптылық; жоспарлылық және нормативтік; тиімділік және үнемділік; жеңілділік және бірдүркінділік.

Сонымен, салықтардың мәнін қарастыра отырып, мемлекеттің салықтарды дамыту мен қолданудағы рөлін, жаңашыл салық салудың қоғамның қандай мүшелерінің мүддесі үшін жұмыс атқаратынын көруге болады:

Біріншіден, қоғамның барлық мүшесі елдің қауіпсіздігін және ел ішіндегі азаматтарының жеке басының қауіпсіздігін ойлайды. Сондықтаңда қоғамның барлық мүддесі үшін әскери күштер мен қоғамдық тәртіпті сактау органдарын ұстауға қаражат қажет.

Екіншіден, қоғамда мемлекетті басқару қызметкерлерін ұстауға қаражаттар керек.

Үшіншіден, қоғамдағы білім беру және емдеу мекемелерін толығымен ақылы түрге көшіргенмен де, қарттар үйі мен жетім балалар үйлерін ұстауға, уақытша жұмыссыздарға жәрдемақылар және зейнетақылар төлеуге қаражат міндетті түрде керек. Өйткені, осы және басқа да әлеуметтік мәселелер қоғамның барлық мүшелерін қозғайды, сондықтанда бұл мақсаттағы шығындар салықтар арқылы жабылу қажет [10, 44б] .

Салықтың әлеуметтік экономикалық мәні, оның мақсаты мен елдің экономикалық және саяси өміріне тигізетін әсері қоғамда қалыптасқан экономикалық қатынасқа, әрбір мемлекеттің ұстанған саясатына байланысты болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.