Кәсіпорынның есеп саясаты

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім

2.1.Бухгалтерлік есептің стандарттары.
2.2. Кәсіпорынның есеп саясаты
2.3. Кәсіпорынның қаржы жағдайын талдау.
2.4. Меншікті капитал есебі.
2.5. Жарғылық капиталдың есебі.
2.6. Резервтік капитал.
2.7. Ағымдағы жылдың пайдасы.

Қорытындылау.
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе.

Бухгалтерлік есеп көптеген жылдар бойы басқа ғылымдар сияқты дамып
қоғамның экологиялық әлеуметтік жағдайларға сай өзгерістерге ұшырап келе
жатқан сондай-ақ өмірде өзінің ерекшелігімен оқшауланатын ғылым болып
табылады. Белігілі ғылым Б.Де.Солозано осы ғылым туралы Бухгалтерлік есеп
барлық ғылымдар мен өнердің ең алдында тұрады, басқалары онсыз өмір сүре
алмаса, бухгалтерлік есеп үшін олардың ешқайсысы қажет емес- деген болса
оның әріптесі Р.А.Фаулки Есеп бұл барлық бизнестің тілі, яғни
Философиясы- деп атаған. Бухгалтерлік есеп ұйымының қаржылық ақпараттарын
өлшейтін, өңдейтін, есептейтін және оны пайдалануға жеткізіп отыратын жүйе
болып табылады. Бухгалтерлік есеп басқару жүйесінің ең маңызды орындарының
бірі иеленеді. Бұған дәлел ретінде Біріккен Ұлттар Ұйымының 1992 жылы
өткізілген конференциясы Есептей алмаған-басқара алмайды- деген сөздің
бекер айтылмағандығын атап өтуге болады. Жалпы бухгалтерлік есеп ұйымға
оның қаржылық жағдайын жоспарлау, бағалау, бақылау және талдау секілді
функцияларды шын орындауды қажет. Сонымен қатар бухгалтерлік есеп кәсіпорын
активтері мен міндеттемелері, капиталы және өндірілген өнімдері мен
олардың сатылғандығы туралы ақпараттарды жинақтап көрсетеді. Тек қана
бухгалтерлік есеп арқылы ұйымның табыстары мен шығындары және басқарушы
(ішкі) есеп болып 2-ге бөлінеді. Басқарушы есеп кәсіпорын қаржылық
ақпараттарын жеткізіп отыратын жүйе болса ол қаржылық есеп жоғарыда
айтылған қаржылық ақпараттарды ішкі пайдаланушы мен қатар сыртқы
пайдаланушыларға жеткізіп отыратын жүйе. Яғни басқарушы есептік мәліметін
кәсіпорын басшылары қандай да бір шешім қабылдау үшін пайдаланса қаржылық
есептің мәліметін бұлармен қоса жабдықтау (мердгер) кәсіпорындар банк
мекемелері, салық органдары және т.б. пайдаланылады.
Кез-келген ұйым үшін қаржылық есеп міндетті түрде жүргізілетін болса,
басқарушы есептін жүргізілуі және оның тәртібі әрбір кәсіпорынның
экономикалық саясатына байланысты.
2.1.Бухгалтерлік есептің стандарттары.

Бухгалтерлік есеп және финанстық есеп беру жұмыстарының негізгі
принциптері мен жалпы ережелерін және ішкі бақылау. Мен сыртқы аудиторлық
тексеруді жүргізілудің әдістерін негізгі ережелерін тағайындайтын өкілетті
орган Қаржы Министрлігінің қарамағындағы бухгалтерлік есеп және аудит
методологиясынның департаменті. Ол департамент қаржы министрлігінің
құрамына кіреді заңды тұлға статусы бар. Бұл департамент бухгалтерлік есеп
және аудит стандартарын бекітіп өзгертіп немесе жойып жаңа түрлерін
тағайындап отырады. Республиканың барлық экономика саласының есеп және
аудит жүргізу әдістерін дайындайды және аудиторлық қызметтерді жүргізуге
профессионалды бухгалтрге лицензиялық тесеру жүргізіп сертификат береді.
Бухгалтерлік есептің негізгі нормативтік құқықтық базасына мыналар жатады.
1) Бухгалтерлік есеп заңы- бұл заң 1995 жылы 26 желтоқсанда №2732 номерлі
президенттің нұсқауы бойынша бекітілегн.
2) Бухгалетрлік стандарттар
3) Әдістемелік нұсқаулар ережелер
4) Бухгалтерлік есептің типтік есептеры
5) Есеп саясаты.
Республиканың Азамат кодексі қаржылары бойынша заңды тұлғаларға
мыналар жатады:
- Шаруашылық серіктестігі
- Өндірістік коперативтер.
- Акционерлік қоғамдар.
- Мемлекеттік мекемелер
- Комерциялық емес кәсіпорындар.
Бұл заңды тұлғалар және жеке тұлғалар кәсіпкерлікпен айналысатын
Қазақстан резиденттер және резидент емес (заңды түрде Республикада
кәсіпкерлік жасайтын шетел компаниялары мекемелер, фирмалар) міндетті түрде
бухгалтерлік есеп және финанстық есеп жүргізуге тиісті. Бухгалтерлік есеп
заңы негізінде бухгалтерлік есеп және финанстық есеп жүйелерін жүргізуге
тиісті. Бухгалтерлік заң негізінде бухгалтерлік есеп принциптерін оның
сапасын және жалпы ережелерін белгілейді және нығайтады. Бухгалетрлік есеп
заңы негізінде ҚР-ның Конститутциясына сүйене отырып есеп заңдарын
шығарады. Бұл заң бойынша бухгалтерлік есеп және финанстық есеп жүйелерін
мемлекеттік басқару ретінде жүргізеді. Мемлекеттік басқару ретінде
жүргізіледі. Мемлекеттік басқару органдарынан басқа нормативтік құқықтық
актілерді Республиканың Ұлттық банкісінде шығарады және бекітеді.
Бухгалтерлік стандарттар негізінде есептің жеке-жеке объектілерінде есеп
жүргізудің ережелерін және қағидаларын анықтайды. Бухгалтерлік есептің
типтік жоспары шаруашылық операцияларының бухгалтерлік есептерында көрсету
үшін пайдаланылатын құрал жалпы типтік бухгалтерлік есептер бойынша әрбір
шаруашылық субъектілері өздерінің шаруашылығының көлемі орындайтын
жұмыстары және оларда болатын шаруашылық операцияларына байланысты жұмыстық
есептер жоспарын жасайды. Әр шаруашылықтың өзінің бухгалтерлік есебін
жүргізу үшін сол шаруашылықтың бас бухгалтері есеп саясатын жасайды.
Шаруашылықтың есеп саясатын бухгалтерлік есеп заңына, бухгалтерлік
стандарттарға типтік бухгалтерлік есептерде және де басқа Үкіметтің және
Ұлттық Банктің шығарған ережелерін басшылыққа ала отырып солардың негізінде
жасалады.
Бухгалтер есеп ұйымының қаржылық ақпеаратын бір (белгіленген)
әдістері мен тәсілдері бойынша есептейтін, өлшейтін және оны оны өңдеп
тасымалдайтын жүйе. Ол кәсіпорынның жұмысын толығымен бақылап оны басқару
үшін бағыт бағдар беріп алдағы уақытта істелетін жұмысын жоспарлап және
сонымен қатар ол ұйымның болашаққа атқаратын жұмысын экономикалық талдау
жасауға өте қажетті ғылым болып табылады. Сондықтан бухгалтерлік есеп
бүтіндей халық шаруашылығы есебінің ең басты негізгісі болып саналады.
Бухгалтерлік есеп көптеген жүзжылдықтар бұрын пайда болып, бүгінгі күнге
дейін дамып келеді. Тайпалардың арасындағы шаруашылық операцияларына
байланысты табылған жазулардан бухгалтерлік есеп біздің заманымызға дейінгі
V ғасырда жүргізілді деген деректер бар. Ал біздің заманымызға дейінгі ІІ
ғасырда Грекияда салынған құрылысқа кеткен шығындар есептеліп салынған
үйдің (ғимараттың) қабырғасына жазылатын болған. Рим империясының
квесторлары мемлекеттік бухгалтерлерді бақылап оның қорытындысын емтихан
қабылдаушы таңдаған. Осыдан аудитордеген термин пайда болған. Міне, осы
жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып бухгалтерлік есептің тек қана
кәсіпорын жұмысының бір бөлігін атқарып қана қоймай тұтас мемлекетті
басқаруға қатысы бар екендігін дәлелдеуімізге болады. Сондықтан да бұлар
көрнекті ғылым. Б.Де.Солозонның Бухгалтерлік есеп болмаса әлемді басқару
мүмкін емес және онсыз адамдар бірін-бірі түсінбес еді- деген. ҚР-ның
бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп берутуралы заңы еліміздегі
бухгалтерлік есепті жүргізу жүйесін анықтайды. Қаржылық есеп беру мен оның
пайдалануын жіне есепке алудың негізгі принциптері мен жалпы тәртібін ішкі
бақылау және сыртқы аудит жөніндегі талаптарды сондай-ақ ұйымдардың
құқықтары мен міндеттерін белгілейді.
1) ҚР-ның аумағында жұмыс істейтін барлық кәсіпорын бухгалтерлік
есептеу мен қаржылық есеп беруді осы заманға сәйкес жүргізуге
міндетті кез-келген ұйымда бухгалтерлік есеп жұмысын жүргізуге
экономикалық мәселелердің негізгі және басты қажеттілігі болып
табылады. Бухгалтерлік есеп арқылы өндірілген өнім де есепке алуға
сатып - өткізуге, айырбастауға және одан түскен қаржыны тиімді
уақытты етіп бөліп жұмсауға яғни кәсіпорындағы шаруашылық үлестердің
барлығын басынан соңына дейін есептеуге болады. Осы айтылғандарға
сәйкес ұйымдағы экономикалық және техникалық үлестердің сондай-ақ
шаруашылық операцияларының барлығын да есепке алынуы экономикалық
талапқа сай бухгалтерлік есептің негізі болып табылады. Жалпы
бухгалтерлік есеп кәсіпорында мынадай қызмет атқарады- болашақта
(алдағы уақытта) пайдалану үшін ұйымда болып жатқан операцияларды
ұйымның қаржылық ақпараттық мәліметін өңдейді сондай-ақ оны керек
уақытына дейін сақтайды – қаржылық ақпараттың мәліметі
пайдаланушыларға уақытылы беріп отырады, ал бұл ақпаратты
пайдаланушылар осы деректер арқылы ұйымды басқару барысында түрлі
шешім қабылдайды. Көп барысында жағдайда бухгалтер мен есепшінің
арасындағы айырмашылықты білмегеннің салдарынан бұл екеуін шатастырып
алатындар да жиі кездеседі. Бұлар іс-тәжірибеде өз қызметтері
барысында бірін-бірі ауыстырып отыратындығы әрине рас. Бірақ
есепшінің негізгі міндеті шаруашылық операцияларын тіркеу,
бухгалтерлік ақпараттық құжаттарды сақтау ғана болса, ол бұл
мәліметтерді өңдеп оған экономикалық талдау жасап және оны
тпайдаланушыға тиімді етіп жеткізу бухгалтердің міндеті. Жалпы
кәсіпорында бухгалтерлік есеп жұмысын атқарушы жаман іс-тәжірибеде
мынадай үш түрлі қиындыққа тап болмауы мүмкін. Әрбір жаңа келісімді
жүргізу барысында шешім қабылдаушы тұлғаға керекті есеп атқаратын
табыс ету үшін тиісті стандарттар мен ережелерін сүйенуге тура
келеді, яғни оларға деген қажеттілік туындайды. Ал кәсіпкер ешқашан
капитал жинауда және бизнес жүргізуде шығармашылық ойдың
жетіспеушілігін сезінбейді кәсіпорынның бухгалтерлік ақпарат
мәліметтерін бірдей-мақсатқа тең дәрежеде пайдаланатын екі тұлға
болмайды, себебі мұндай ақпаратты әртүрлі тәсілменен әртүрлі болып
келеді бухгалтерлік есеп табиғат заңы емес ол әр түрлі ойлар мен
шешімдердің үйлесімі болуы мүмкін.

2.2. Кәсіпорынның есеп саясаты
Шаруашылық есеп саясаты сол шаруалардың бухгалтерлік немесе қаржылық
есебін жүргізу тәртібін жүргізу үшін қолдану әдістерін және негізгі есеп
қағидаларын анықтайды. Барлық шаруа бухгалтерлік есеп қаржылық есеп сол
шаруалардың есеп сол шаруалардың есеп саясатына сәйкес жүргізілуге тиіс.
Шаруашылық есеп саясатына бухгалтерлік шоттың жұмыс жоспары сол
шаруашылықтың есеп саясаты мынадай негізгі 3 аспекттіні қамтиды.
1.Бухгалтерлік есепті методикалық жағынан қамтамасыз ету
2.Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру
3.Бухгалтерлік ескепті технологиялық жағынан қамтамасыз ету.
Негізінде методикалық басқару 4 деңгейлі нормативтік құқықтық
базадан тұрады.
1.Есеп заңы
2.Бухгалтерлік есеп және аудит ұлттарының шығарған стандарттары. Стандарт
негізінде меншіктік бағдарламаларын орындау үшін қолданатын халықаралық
бухгалтерлік есеп тәжірибесінде қолданатын принциптерді қолдану арқылы
жүргізу
3.Бухгалтерлік стандартты қолданыстағы методикалық рекомендациялар мен
инструкциялар.
4.Есеп саясатын құрастырудағы қабылдайтын негізгі нормативтік құжаттар.
Методиканы қамтамасыз етуге мыналар анықталады:
1.Типтік план бойынша бухгалтерлер жұмыстар жоспарын жасау, сол жұмыс
шоттары бойынша шаруашылықты басқарып ұйымдастыру үшін және шаруашылық
мәліметтерін сыртқы пайдаланушылар үшін аналитикалық және синтетикалық
субъесептер анықтау.
2.Шаруашылықта қолданатын арнайы және әр салымдарды қамтитын бастапқы
құжаттарды белгілейді.
3. Шаруашылықты күнделікті ағымдағы бақылау жұмыстар жүргізу моделін жасау.
4. Шаруашылықтың міндеттемелері мен бағалау және инвентаризация жүргізудің
технологиясын жасау.
5. Құжат айналымнық ережесін мәліметтерін қорыту және мәлімет жинау
жолдарын анықтау.
Шаруашылықта бухгалтерлік есепті аспекті ұйымдастыру негізінде сол
шаруашылықтың бухгалтерлік есептің қай формада жүргізуді анықтайды.
Бухгалтерлік құрылымын қандай бөлімнен тұратындығын және бухгалтерлік
персонал орындайтын міндеттемелерін анықтау. Бухгалтерлік есеп негізінде
басқару және қаржылық есепті ұйымдастыру бөлімінде мына обьектілер есепке
алынады.
- Негізгі құралдар
- Материалдық емес активтер
- Тауарлы-материалдық запастар
- Ақша қаражаттары
- Есеп айрысу жұмыстары
- Уставтық капиталды есептеу
- Басқа да активтер мен пассивінде есепте жүргізіледі.
Бұл бөлімінде бас кітап толтыру, баланс жасау, қаржылық есеп жасау,
салық есебін жүргізу, бюджетпен есеп айрысу жұмыстары жүргізеді. Қаржылық
бухгалтерия басқару бухгалтериясына өнім өндіру мен байланысты шығындарды
қорытындылап береді. Басқару есеп бөлімінде сол шаруашылықты басқару үшін
керекті мәліметтер дайындап өндіріс немесе өндірістік есеп жүргізеді,
өндірістік есеп негізінде шаруашылықта өндірістік өнімдермен орындайтын
қызметтері мен жұмыстарына кеткен шығындарды бухгалтерлік есепті дұрыс
ұйымдастыру үшін әр бухгалтердің орындайтын есеп қызметтерінің орындайтын
міндеттерін тағайындау мынадай 3 түрге бөлінеді.
1. Міндеттемелер әрбір есеп бөлімдеріне қарай бөлінеді:
А) есеп айрысу
Б) өндірістік бөлім
В) сату бөлімі
Г) жалпы білім
2. Функционалды есеп персоналдардың бөлуі бұл әдісте бір-бір есеп топтары
бірыңғай есеп жұмыстарының бірге жүргізеді. Бухгшалтер персоналдарын
орындайтьын міндеттемелерін тағайындау үшін олардың орындайтын қызметінің
инвенторизациясынжасау керек. Бухгалтерия жұмыстарын ұйымдастыру түрлері
және онда істелген есеп қызметін сол шаруашылықтың көлеміне және
техникалық құралдармен қамтамасыз етуіне байланысты.
3. Техникалық қамтамасыз ету. Бухгалтерлік техникалық қамтамасыз ету
дегеніміз – есеп саясатын методикалық және ұйымдастыру аспектілерінің
орындау үшін қолданатын процедураның қорытындысы, ол процедураға
жататындар:
а) Шаруашылықта жасалқан бухгалтерлік есеп шотын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.