Өлім жазасы сол қасиетті адам өмірін жойғандықтан берілетін бүгінгі таңда өлім жазасынан бас тарткан елдер саны

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасындағы өлім жазасына құқықтық таңдау мен
талдау.

Орындаған; ИПЭК- 41 тобының студенті Ошақбаева Майра

Жетекшісі ; Тарих және қоғамдық пәндер кафедрасының аға
оқытушысы Бошыбаев Тұрғанбек Б

Құқықтық демократиялық қоғам орнату жолына түскен Қазақстан
Республикасында қазіргі таңда өлім жазасы керек пе жоқ па деген мәселені
көпшілік түрліше қабылдады. Осы енді өзекті мәселеге тоқталсақ...
Өлім жазасы- ең ауыр да әрі адам ақылының көрінісі мен
имандылығын
көрсетеді. Өлім жазасы- ежелден бар болып тіпті қылмыстық
құқық
пайда болмай тұрған кезден-ақ қолданылған .
Адамзат баласы өмірге бір-ақ рет келетіндіктен, алдымен өзгенің
өміріне
қасиетті деп қарап, қол сұқпау принципін басты нысан етіп
көрсету.
Өлім жазасы сол қасиетті адам өмірін жойғандықтан берілетін
бүгінгі
таңда өлім жазасынан бас тарткан елдер саны-108.
Бүл өлім жазасы сақталған елдер санынан әлдеқайда көп. 1998
жылдың
желтоқсанында өлім жазасы қолданудың аясын кенейтпек болып
отырған
мемлекеттер ( мысалы; Қырғызстан жане Түркіменстан өлім
жазасына мораторий жариялады. 1999 жылы ақпан айында өлім жазасы
Ресейде тоқтатылды. Көп узамай Латвия ; Грузия жане Армения бүл
жазаны қолданудан бас тартты. Ал 2000 жылдың қарсаңында мұндай
шешімді Украйна да қабылдады.
Өлім жазасына тез арада мораторий жариялауға дайын болу
1994
жылдан бері Еуропалық кеңеске қосылудың бірден-бір шарты болып
табылады. Бүл кезде Еуропалық кенестің Парламенттік Ассамблеясы
өзінің тиісті резолюциясын қабылдап, онда жазаның бүл түріне
үзілді- кесілді қарсы позициясын білдірді.
Бүгінде Еуропалық кеңеске мүше 43 мемлекеттің 800 млн азаматы
өлім
жазасы қолданылмайтын аймақта тұратынын мақтаныш тұтады.
Өлім жазасы қолданылатын кездер казіргі уақытта Еуропалық кенеске

қабылданбайды. Қазақстанда өлім жазасы алып тастау қарсаңында
тұр.
Жалпы, Республикада қылмыскерлерді жазаның ең жоғарғы түріне
тарту
уақыт өткен сайын азайып келеді.
Айталық, сот тәжірибесінің көрсеткіштері келесідей;
1999. жылы тергеу изоляторында өлім жазасы кесілген 96-
қылмыскер болған болса. 2000 жылы-71, 2001 жылы- 65,
2002 жылы- 51. 2003 жылы – 38 адам.
Өлім жазасына мораторий енгізу туралы Қазақстан Республикасының
Президентінің ұсынысын көпшілік түрліше қабылдады.[1,3]
Енді осы пікірлерге тоқтала кетсек ...
Облыстық түзеу мекемелеріндегі жазаны орындау заңдылығына қадағалау
жөніндегі Алматы арнаулы прокуратурасы прокурорының аға көмекшісі
Е. Байжүмаевтың пікірі.
Қылмыстық кодекстегі бүл бап бойынша белгіленілген жазада халықтың
пікірі мен көз қарасы бар деп есептеуге болады. Енді бір сәт
ойланып көрелікші , біреуді анасынан , біреуді үлынан, енді баз
біреулерді ет жақынынан айырып, мәйіттерін қорлаған немесе қу
қарақан басының қамын ойлап, Отанымызға опасыздық жасағандарды өмір
бақи абақтыда үстап, асырауымыздың өзі әділдік бола қояр ма
еді. Сол себептен де өз басын кейбір батыс мемлекеттері өлім
жазасынан бас тартып отыр екен деп, оны өмірлік абақтыда
отырумен мүлде келіспеймін.
Неге десеңіз еліміз егемендігін алғанымен әлі де экономикалық ,
әлеуметтік жағынан проблемалар аз кездеспейді. Ал батыстағы көптеген
мемлекеттердің бұл жөніндегі төрт құбыласы тугел деуге болады.
Соған қарамастан Американың кейбір штаттарында өмір бойы түрмеде
ұстау жазасы қолданылғанымен кейбір штаттарында өлім жазасының күні
бүгінге дейін сақталынып отырғандығын естен шығаруға болмайды.
Бұдан шығатын қорытынды өлім жазасын өмірлік абақтыда ұстаумен
алмастыру үшін жан-жақты дайындық керек.
Өкінішке орай, біз бұған әзір емеспіз.
Өлім жазасының арғы-бергі тарихына үніліп қарасақ, ол әр елде әр
түрлі қолданылып келген.
Біздің еліміздегі жазаның ең ауыр түрі атумен шектелген. Өткен
жылы Республикамыз бойынша сот үкімімен 47 адам өлім жазасына
кесілген екен. Десек те сол жазаларды тағайындау барысында
ешқандай оғаштықтар орын алмаған.
Демек өлім жазасы хайуандықпен адам өмірін қиғандарға әділ
шығарылған. Осы тұрғыдан қарағанда ондай қылмыскерлерді өмір бойы
тар қапаста ұстап отыру дегеніміз ақылға симайды.
Өйткені, енді-енді еңсесін көтеріп келе жатқан Қазақстанда ондай
қауіпті қылмыскерлерді қоғамнан оқшаулап, өмір бақи белгіленген
талапқа сай ұстап отыратындай жаңа үлгідегі абақтылар жоқтың
қасы.
Тіпті ондай мекемелерді қатарға қосу үшін қисапсыз қаражат
керек болар еді. Екіншіден, бір сотталушының өзіне ғана орта
есеппен алғанда тәулігіне 450 теңгенің қаражаты бөлінеді десек
, ол 1 айда 12500 теңгені ал, 1 жылда 150000 теңгені құрайды
екен.
Ақылға салып көрген адамға бұл аз қаражат емес.
Тәйірі, мұндай ақша кімнің жыртығына жамау болады деп ойлайтындар
да табылатын шығар. Керісінше, ондай қомакты қаражатты еліміздегі
тұрмысы нашар отбасылары мен Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен
қатысушыларына жұмсасақ, онымыз әлде қайда қайырымды іс болып
шығар еді.
Халықаралық мұсылман университетінін ректоры, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.