Жергілікті атқарушы орган
Жоспар.
I.Кіріспе.
II.Негізгі бөлім.
2.1.Жұмыспен қамту саясатын іске асыру.
2.2.Жұмыссыздықтан мемлекеттік әлеуметтік қорғау.
2.3.Жұмыссыздарды тіркеу мен есепке алу тәртібі.
2.4.Жұмыссыздарды кәсіби даярлау, олардың біліктілігін арттыру және
қайта даярлау.
III.Қорытынды.
IV.Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе.
Халықты жұмыспен қамту саласындағы құқықтық, экономикалық және
ұйымдық қатынастарды Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23қаңтарда
қабылданған Халықты жұмыспен қамту туралы Заңы реттейді.
Жұмыспен қамтылу дегеніміз – азаматтардың жеке қажеттерін
қанағаттандыруға байланысты және оларға табыс немесе кіріс әкелетін
Конституцияға, заңдарға, өзге де нормативтік құқықтық актілерге қайшы
келмейтін қызметі.
Азаматтардың қызметі,олардың мамандық, жұмыспен қамтылу, соның ішінде
ақы төленетін жұмысты атқарумен байланысты емес жұмыспен қамтылу (бала
тәрбиелеу, үй шаруашылығын жүргізу, қоғамдық қызмет) түрі мен сипатын
талдап алуы олардың еріктілігіне негізделген.Заңдарда көзделген реттерден
басқа кезде азаматтарды еңбек етуге әкімшілік жолмен және өзге де күштеудің
кез келген нысандарына жол берілмейді. Әркімнің еңбек ету бостандығына,
қызмет пен кәсіп түрін таңдауға құқығы бар.Еріксіз еңбекке соттың үкімі
бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол беріледі
делінген Қазақстан Республикасы Конституциясының 24-бабының 1-тармағында.
Заңда жұмыспен қамтылған азаматтардың санаттары белгіленген. Оларға
мыналар жатады:
- жеке еңбек шартымен жұмыс істейтін, оның ішінде толық, толық емес
жұмыс уақыты жағдайларында сыйақы үшін жұмыс орындайтын немесе өзге де ақы
төленетін жұмысы.Кірісі бар азаматтар:
- кәсіпкерлік қызметпен шұғылданатындар;
- өз бетімен жұмыспен айналысатындар;
- қосалқы кәсіпкерлікпен айналысатындар және өнімді шарттар бойынша
өткізетіндер;
- жұмысты азаматтық – құқықтық сипаттағы шарттар бойынша орындайтын
азаматтар;
- өндірістік кооперативтердің мүшелері;
1
- ақы төленетін қызметке сайланғандар, тағайындалғандар немесе
бекітілгендер;
- Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, ұлттық қауіпсіздік
органдарында,Ішкі істер министрлігінің ішкі әскерлерінде, Республикалық
ұланда,төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігінің бөлімдерінде және өзге де
әскери құрылымдарда қызмет атқарып жүрген азаматтар.
Біздің мемлекетіміз азаматтардың жұмыспен нәтижелі әрі еркін таңдау
арқылы қамтылуына жәрдемдесетін саясат жүргізілуін қамтамасыз етеді.
Халықты жұмыспен қамту саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі
қағидалары мыналарға бағытталған:
1) республика азаматтарында, Қазақстанда тұрақты тұратын шетелдіктер
мен азаматтығы жоқ адамдарға қызмет пен кәсіп түрлерін еркін таңдауға
бірдей мүмкіндіктерді, әділ де қолайлы еңбек жағдайларын,жұмыссыздықтан
әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етуге;
2) нәтижелі жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге,жұмыссыздықты азайтуға,
жұмыс орындарын ашуға;
3) білім беру жүйесін еңбек рыногының қажеттеріне және инвестициялық
саясатты ескере отырып, оның даму перспективасына сай акдрлар даярлау ісіне
бағдарлауға;
4) азаматтардың заңдарға сәйкес жүзеге асыратын еңбек және
кәсіпкерлік бастамаларын қолдауға, олардың өнімді және шығармашылық еңбекке
қабілетін дамытуға жәрдемдесуге;
5) бар жұмыс органдарын сақтаған және жаңа жұмыс орындарын, оның
нысаналы топтарға арналған жұмыс орындарын ашатын жұмыс берушілерді
ынталандыруға;
6) уәкілетті орган және жеке жұмыспен қамту агенттігі арқылы еңбек
делдалдығын ұйымдастыруға;
7) шетелдік жұмыс күшін тартуға, сондай-ақ Қазақстаннан шетелге жұмыс
күшін шығаруға байланысты қызметті лицензиялауға;
8) шетелдік жұмыс күшін тартуға квота белгілеу жолымен ішкі еңбек
рыногын қорғауға;
9) жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету жөніндегі республикалық іс –
шараларды жергілікті атқарушы органдар қолданатын шаралармен ұштастыруға;
10) халықты жұмыспен қамту саласындағы қызметті экономикалық және
әлеуметтік саясаттың басқа да бағыттарымен үйлестіруге;
11) еңбек рыногының бірыңғай ақпараттық базасын қалыптастыруға;
12) мемлекеттік органдардың халықты жұмыспен қамтуды қамтамасыз
ететін шараларды әзірлеу мен іске асыру жөніндегі қызметін үйлестіріп,
реттеп отыруға және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
13) республика азаматтарының шетелдегі және шетелдіктердің Қазақстан
аумағындағы еңбек қызметіне байланысты мәселелерді шешуді қоса алғанда,
халықты жұмыспен қамту проблемаларын шешуде халықаралық ынтымақтастықты
ұйымдастыруға;
14) жұмыс берушілер, қызметкерлер және қоғамдық ұйымдар өкілдерінің
мемлекеттік жұмыспен қамту саясатын әзірлеу мен іске асыруға қатысуын
қамтамасыз ету;
15) жұмыспен қамту саясатымен үйлестірілген , қосымша орындарын ашу
ісін ынталандыруды қолдайтын қаржы, салық және инвестиция саясатын
жүргізуге.
Сонымен қатар мемлекет азаматтарға халықты жұмыспен қамту саласында
кемсітушіліктің кез келген нысанынан қорғауға және кәсіп пен жұмысқа ие
болуда бірдей мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге, жұмыссыздықтан әлеуметтік
қорғауға, уәкілетті органдардың делдалдығы арқылы жұмыс таңдау мен жұмысқа
орналасуда жәрдемдесуге кепілдік береді.
Мемлекет халықтың нысаналы топтарын жұмыспен қамтуға жәрдемдесу
жөніндегі шараларды да қамтамасыз етеді.Нысаналы топтар деп жұмысқа
орналасуда қиындық көріп жүрген және әлеуметтік қорғауды қажет ететін
адамдар ретінде заңдармен белгіленген адамдар топтарын айтады.Жергілікті
атқарушы органдар еңбек рыногындағы жағдай мен жергілікті бюджеттің
қаражатына қарай нысаналы топтарға жататын адамдардың қосымша тізбесін,
сондай-ақ әлеуметтік қорғау жөніндеде қосымша шаралар белгілейді.
2.1.Жұмыспен қамту саясатын іске асыру.
Мемлекеттік жұмыспен қамту саясатын іске асыру мақсатында орталық
атқарушы орган өз құзыреті шегінде халықты жұмыспен қамтудың Республикалық
бағдарламасын әзірлеуге,еңбек рыногының бірыңғай ақпараттық базасын
қалыптастыруға міндетті. Ал жергілікті атқарушы органдар аймақтық
бағдарламалар әзірлеп тиісті әкімшілік – аумақтық бірліктер аумағында
тұратын нысаналы топтарды және оларды қорғау жөніндегі әлеуметтік шараларды
жыл сайын анықтап отырады. Жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті
орган мына арнайы іс – шараларды іске асыруға міндетті:
1) өтініш жасаған азаматтар мен жұмыссыздарға - жұмыс табу мүмкіндігі
туралы,ал жұмыс берушілерге жұмыс күшімен қамтамасыз ету мүмкіндігі туралы
хабаймақтық бағдарламаларынарлап отыруға;
2) азаматтар мен жұмыссыздарға жұмыс таңдауда жәрдемдесуге, жұмысқа
орналасу және оқу үшін жолдама беруге;
3) еңбек рыногы бойынша деректер банкін түзуге;
4) азаматтар өтініш жасаған күннен бастап 10 күн кешіктірмей
тіркеуге, оларды есепке қоюға;
5) кәсіби бағдарлау ісінде азаматтар мен жұмыссыздарға тегін
қызметтер көрсетуге;
6) жұмыссыздарды олардың келісімімен қоғамдық жұмыстарға жіберуге;
7) еңбек рыногының қажеттіліктеріне сәйкес жұмыссыздарды кәсіптік
оқуға жіберуге;
8) жұмыссызға оның жұмыссыз ретінде тіркелгені туралы анықтама
беруге;
9) халықтың экономикалық тұрғыдан белсенді бөлігіне сұраныс пен
ұсынысты талдауға, болжауға және халыққа, жергілікті және орталық, атқарушы
органдарға еңбек рыногының жай – күйі туралы хабарлауға;
10) халықты жұмыспен қамтудың аймақтық бағдарламалардың және нысаналы
топтардың жұмыспен қамтылуына жәрдемді қамтамасыз етуде.
Жұмыс берушілердің халықты жұмыспен қамтуға қатысты іс – шаралары
Халықты жұмыспен қамту туралы Қазақстан Рнспубликасының 2001 жылғы 23
қаңтардағы Заңының 9-бабында белгіленген.Аталған баптың 2 тармағы жұмыс
берушінің міндеттерін анықтайды. Жұмыс беруші:
1) ұйымның таратылуына, адам санының немесе шарттың қысқартылуына
байланысты алдағы уақыттағы қызметкерлердің жұмыстан босайтыны,
босатлатын қызметкерлердің қызметтері мен кәсіптері, мамандықтары,
біліктілік және еңбекақы мөлшері көрсетіле отырып, босатылуы мүмкін
қызметкерлердің сан мен санаттары туралы және олар босатылатын мерзімдер
туралы жұмыстан босату басталардан кемінде бір ай бұрын уәкілетті
органға толық көлемде ақпарат беруге;
2) бос жұмыс орындары пайда болған күннен бастап үш жұмыс күн ішінде олар
туралы уәкілетті органға мәлімет жіберуге;
3) уәкілетті орган берген жолдамаға тиісті белгі қою арқылы жұмысқа
қабылдау немесе жұмысқа қабылдаудан бас тарту себебін көрсете отырып, ол
туралы дер кезінде, яғни уәкілетті орган оған азаматтарды жіберген
күннен бастап бес жұмыс күні ішінде хабарлауға тиіс. Белгіленген
міндеттерді бұзғаны үшін жұмыс берушінің жауапкершілігі заң актілеріне
сәйкес туындайды.
Уәкілетті органның, сондай-ақ жеке жұмыспен қамту агенттігінің
жұмысқа орналастыру ісінде халыққа көрсететін жәрдемін еңбек делдалдығы
дейді. Еңбек делдалдығымен уәкілетті орган және жеке жұмыспен қамту
агенттіктері айналысады.
Жеке жұмыспен қамту агенттігі азаматтарға шарттық негізде мынадый
қызметтер көрсетеді:
1) жұмыспен қамту және еңбек туралы заңдар мәселелері бойынша
консультациялар беру;
2) бос жұмыс орындарына жұмысқа орналасу мүмкіндігі туралы ақпарат беру;
3) жұмыс орындарын іздестіруге көмектесу;
4) азаматтарды кәсіптік даярлық пен қайта даярлықтан өткізіп, соңынан
жұмысқа орналастыру.
5
Еңбек делдалдығымен айналысатын жеке жұмыспен қамту агенттіктері
жұмысқа орналастыру, жұмыс орындарын ашу және жұмыспен қамтудың
республикалық және аймақтық бағдарламаларын іске асыру мәселелері бойынша
мемлекеттік органдармен, жұмыс берушілермен өзара іс – қимыл жасайды.
Азаматтардың шетелдерде жұмысқа орналысуы және Қазақстанға шетелдік жұмыс
күшін тарту жөніндегі делдалдық көмекті жеке жұмыспен қамту агенттіктері
республика заңдарына сәйкес лицензия негізінде жүзеге асырады.
Ішкі еңбек рыногын қорғау мақсатында Қазақстан Республикасының
үкіметі республика аумағында еңбек қызметын жүзеге асыру үшін шетелдік
жұмыс күшін тартуға жыл сайын квота белгілейді.
Қазақстан Республикасына шетелдік жұмыс күшін тартуға квотаны
белгілеудің Ережесі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 19
маусымдағы 836 қаулысымен бекітілген.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған квота дегеніміз – Қазақстан
Республикасының Үкіметі еңбек ресурстарының теңгеріміне сәйкес жыл сайын
белгілейтін экономикалық белсенді халыққа қарағанда шетелдік жұмыс күшінің
пайызға шыққандағы үлесі.Жергілікті атқарушы органдар ағымындағы жылдың 1
қыркүйегіне дейінгі мерзімде жұмыс берушілерді шетелдік жұмыс күшін тарту
қажеттігі туралы алдағы жылға арналған негіздемені орталық атқарушы органға
ұсынады.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсат – белгіленген квота
шегінде Қазақстанға әкелу үшін шетелдік жұмыс күшінің санын анықтайтын
орталық атқарушы орган жұмыс берушіге беретін құжат. Жұмыс беруші шетелдік
жұмыс күшін тарту үшін рұқсатты орталық атқарушы органнан алады. Рұқсат
құжатты алғаннан кейін жұмыс беруші тиісті санаттағы және біліктіліктегі
шетелдік азаматтармен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек заңнамасымен
белгіленген тәртіпте жеке еңбек шарттарын жасасады.
Рұқсаттың болуы мынадай шетелдік азаматтар үшін талап етілмейді:
1) шетелдік заңды тұлғалардың, олардың филиалдары мен өкілдіктердің бірінші
басшыларынан;
2) мерзімі бір күнтізбелік жыл ішінде жиынтіғы 45 күнтізбелік күннен
аспайтын іссапарда жүргендерден.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға берілетін рұқсат үш санатқа бөлінеді.
1) бірінші санат – ұйымдардың басшысы құрамын тартуға;
2) екінші санат – белгіленген тәртіпте құжаттармен расталған жоғары және
орта арнаулы білімі бар мамандарды және жеке кәсіпкерлерді тартуға;
3) үшінші санат – білікті жұмысшылрды тартуға.
Орталық, атқарушы орган рұқсаттың қолданылуын алты айға дейінгі
мерзімге тоқтата тұруға немесе себебін көрсете отырып, шешімді қайтарып
алуға құқылы.
Рұқсат алмастан шетелдік жұмыс күшін тартқаны үщін жұмыс беруі
республика заңнамасында белгіленген тәртіппен жауаптылыққа тартылады.Жұмыс
беруші жолсыздық байқалған күннен бастап 10 күнтізбелік күн ішінде орталық
және жергілікті атқарушы органдарға оларды жойғаны немесе жою жөнінде
қабылданып ... жалғасы
I.Кіріспе.
II.Негізгі бөлім.
2.1.Жұмыспен қамту саясатын іске асыру.
2.2.Жұмыссыздықтан мемлекеттік әлеуметтік қорғау.
2.3.Жұмыссыздарды тіркеу мен есепке алу тәртібі.
2.4.Жұмыссыздарды кәсіби даярлау, олардың біліктілігін арттыру және
қайта даярлау.
III.Қорытынды.
IV.Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе.
Халықты жұмыспен қамту саласындағы құқықтық, экономикалық және
ұйымдық қатынастарды Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23қаңтарда
қабылданған Халықты жұмыспен қамту туралы Заңы реттейді.
Жұмыспен қамтылу дегеніміз – азаматтардың жеке қажеттерін
қанағаттандыруға байланысты және оларға табыс немесе кіріс әкелетін
Конституцияға, заңдарға, өзге де нормативтік құқықтық актілерге қайшы
келмейтін қызметі.
Азаматтардың қызметі,олардың мамандық, жұмыспен қамтылу, соның ішінде
ақы төленетін жұмысты атқарумен байланысты емес жұмыспен қамтылу (бала
тәрбиелеу, үй шаруашылығын жүргізу, қоғамдық қызмет) түрі мен сипатын
талдап алуы олардың еріктілігіне негізделген.Заңдарда көзделген реттерден
басқа кезде азаматтарды еңбек етуге әкімшілік жолмен және өзге де күштеудің
кез келген нысандарына жол берілмейді. Әркімнің еңбек ету бостандығына,
қызмет пен кәсіп түрін таңдауға құқығы бар.Еріксіз еңбекке соттың үкімі
бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол беріледі
делінген Қазақстан Республикасы Конституциясының 24-бабының 1-тармағында.
Заңда жұмыспен қамтылған азаматтардың санаттары белгіленген. Оларға
мыналар жатады:
- жеке еңбек шартымен жұмыс істейтін, оның ішінде толық, толық емес
жұмыс уақыты жағдайларында сыйақы үшін жұмыс орындайтын немесе өзге де ақы
төленетін жұмысы.Кірісі бар азаматтар:
- кәсіпкерлік қызметпен шұғылданатындар;
- өз бетімен жұмыспен айналысатындар;
- қосалқы кәсіпкерлікпен айналысатындар және өнімді шарттар бойынша
өткізетіндер;
- жұмысты азаматтық – құқықтық сипаттағы шарттар бойынша орындайтын
азаматтар;
- өндірістік кооперативтердің мүшелері;
1
- ақы төленетін қызметке сайланғандар, тағайындалғандар немесе
бекітілгендер;
- Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, ұлттық қауіпсіздік
органдарында,Ішкі істер министрлігінің ішкі әскерлерінде, Республикалық
ұланда,төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігінің бөлімдерінде және өзге де
әскери құрылымдарда қызмет атқарып жүрген азаматтар.
Біздің мемлекетіміз азаматтардың жұмыспен нәтижелі әрі еркін таңдау
арқылы қамтылуына жәрдемдесетін саясат жүргізілуін қамтамасыз етеді.
Халықты жұмыспен қамту саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі
қағидалары мыналарға бағытталған:
1) республика азаматтарында, Қазақстанда тұрақты тұратын шетелдіктер
мен азаматтығы жоқ адамдарға қызмет пен кәсіп түрлерін еркін таңдауға
бірдей мүмкіндіктерді, әділ де қолайлы еңбек жағдайларын,жұмыссыздықтан
әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етуге;
2) нәтижелі жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге,жұмыссыздықты азайтуға,
жұмыс орындарын ашуға;
3) білім беру жүйесін еңбек рыногының қажеттеріне және инвестициялық
саясатты ескере отырып, оның даму перспективасына сай акдрлар даярлау ісіне
бағдарлауға;
4) азаматтардың заңдарға сәйкес жүзеге асыратын еңбек және
кәсіпкерлік бастамаларын қолдауға, олардың өнімді және шығармашылық еңбекке
қабілетін дамытуға жәрдемдесуге;
5) бар жұмыс органдарын сақтаған және жаңа жұмыс орындарын, оның
нысаналы топтарға арналған жұмыс орындарын ашатын жұмыс берушілерді
ынталандыруға;
6) уәкілетті орган және жеке жұмыспен қамту агенттігі арқылы еңбек
делдалдығын ұйымдастыруға;
7) шетелдік жұмыс күшін тартуға, сондай-ақ Қазақстаннан шетелге жұмыс
күшін шығаруға байланысты қызметті лицензиялауға;
8) шетелдік жұмыс күшін тартуға квота белгілеу жолымен ішкі еңбек
рыногын қорғауға;
9) жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету жөніндегі республикалық іс –
шараларды жергілікті атқарушы органдар қолданатын шаралармен ұштастыруға;
10) халықты жұмыспен қамту саласындағы қызметті экономикалық және
әлеуметтік саясаттың басқа да бағыттарымен үйлестіруге;
11) еңбек рыногының бірыңғай ақпараттық базасын қалыптастыруға;
12) мемлекеттік органдардың халықты жұмыспен қамтуды қамтамасыз
ететін шараларды әзірлеу мен іске асыру жөніндегі қызметін үйлестіріп,
реттеп отыруға және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
13) республика азаматтарының шетелдегі және шетелдіктердің Қазақстан
аумағындағы еңбек қызметіне байланысты мәселелерді шешуді қоса алғанда,
халықты жұмыспен қамту проблемаларын шешуде халықаралық ынтымақтастықты
ұйымдастыруға;
14) жұмыс берушілер, қызметкерлер және қоғамдық ұйымдар өкілдерінің
мемлекеттік жұмыспен қамту саясатын әзірлеу мен іске асыруға қатысуын
қамтамасыз ету;
15) жұмыспен қамту саясатымен үйлестірілген , қосымша орындарын ашу
ісін ынталандыруды қолдайтын қаржы, салық және инвестиция саясатын
жүргізуге.
Сонымен қатар мемлекет азаматтарға халықты жұмыспен қамту саласында
кемсітушіліктің кез келген нысанынан қорғауға және кәсіп пен жұмысқа ие
болуда бірдей мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге, жұмыссыздықтан әлеуметтік
қорғауға, уәкілетті органдардың делдалдығы арқылы жұмыс таңдау мен жұмысқа
орналасуда жәрдемдесуге кепілдік береді.
Мемлекет халықтың нысаналы топтарын жұмыспен қамтуға жәрдемдесу
жөніндегі шараларды да қамтамасыз етеді.Нысаналы топтар деп жұмысқа
орналасуда қиындық көріп жүрген және әлеуметтік қорғауды қажет ететін
адамдар ретінде заңдармен белгіленген адамдар топтарын айтады.Жергілікті
атқарушы органдар еңбек рыногындағы жағдай мен жергілікті бюджеттің
қаражатына қарай нысаналы топтарға жататын адамдардың қосымша тізбесін,
сондай-ақ әлеуметтік қорғау жөніндеде қосымша шаралар белгілейді.
2.1.Жұмыспен қамту саясатын іске асыру.
Мемлекеттік жұмыспен қамту саясатын іске асыру мақсатында орталық
атқарушы орган өз құзыреті шегінде халықты жұмыспен қамтудың Республикалық
бағдарламасын әзірлеуге,еңбек рыногының бірыңғай ақпараттық базасын
қалыптастыруға міндетті. Ал жергілікті атқарушы органдар аймақтық
бағдарламалар әзірлеп тиісті әкімшілік – аумақтық бірліктер аумағында
тұратын нысаналы топтарды және оларды қорғау жөніндегі әлеуметтік шараларды
жыл сайын анықтап отырады. Жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті
орган мына арнайы іс – шараларды іске асыруға міндетті:
1) өтініш жасаған азаматтар мен жұмыссыздарға - жұмыс табу мүмкіндігі
туралы,ал жұмыс берушілерге жұмыс күшімен қамтамасыз ету мүмкіндігі туралы
хабаймақтық бағдарламаларынарлап отыруға;
2) азаматтар мен жұмыссыздарға жұмыс таңдауда жәрдемдесуге, жұмысқа
орналасу және оқу үшін жолдама беруге;
3) еңбек рыногы бойынша деректер банкін түзуге;
4) азаматтар өтініш жасаған күннен бастап 10 күн кешіктірмей
тіркеуге, оларды есепке қоюға;
5) кәсіби бағдарлау ісінде азаматтар мен жұмыссыздарға тегін
қызметтер көрсетуге;
6) жұмыссыздарды олардың келісімімен қоғамдық жұмыстарға жіберуге;
7) еңбек рыногының қажеттіліктеріне сәйкес жұмыссыздарды кәсіптік
оқуға жіберуге;
8) жұмыссызға оның жұмыссыз ретінде тіркелгені туралы анықтама
беруге;
9) халықтың экономикалық тұрғыдан белсенді бөлігіне сұраныс пен
ұсынысты талдауға, болжауға және халыққа, жергілікті және орталық, атқарушы
органдарға еңбек рыногының жай – күйі туралы хабарлауға;
10) халықты жұмыспен қамтудың аймақтық бағдарламалардың және нысаналы
топтардың жұмыспен қамтылуына жәрдемді қамтамасыз етуде.
Жұмыс берушілердің халықты жұмыспен қамтуға қатысты іс – шаралары
Халықты жұмыспен қамту туралы Қазақстан Рнспубликасының 2001 жылғы 23
қаңтардағы Заңының 9-бабында белгіленген.Аталған баптың 2 тармағы жұмыс
берушінің міндеттерін анықтайды. Жұмыс беруші:
1) ұйымның таратылуына, адам санының немесе шарттың қысқартылуына
байланысты алдағы уақыттағы қызметкерлердің жұмыстан босайтыны,
босатлатын қызметкерлердің қызметтері мен кәсіптері, мамандықтары,
біліктілік және еңбекақы мөлшері көрсетіле отырып, босатылуы мүмкін
қызметкерлердің сан мен санаттары туралы және олар босатылатын мерзімдер
туралы жұмыстан босату басталардан кемінде бір ай бұрын уәкілетті
органға толық көлемде ақпарат беруге;
2) бос жұмыс орындары пайда болған күннен бастап үш жұмыс күн ішінде олар
туралы уәкілетті органға мәлімет жіберуге;
3) уәкілетті орган берген жолдамаға тиісті белгі қою арқылы жұмысқа
қабылдау немесе жұмысқа қабылдаудан бас тарту себебін көрсете отырып, ол
туралы дер кезінде, яғни уәкілетті орган оған азаматтарды жіберген
күннен бастап бес жұмыс күні ішінде хабарлауға тиіс. Белгіленген
міндеттерді бұзғаны үшін жұмыс берушінің жауапкершілігі заң актілеріне
сәйкес туындайды.
Уәкілетті органның, сондай-ақ жеке жұмыспен қамту агенттігінің
жұмысқа орналастыру ісінде халыққа көрсететін жәрдемін еңбек делдалдығы
дейді. Еңбек делдалдығымен уәкілетті орган және жеке жұмыспен қамту
агенттіктері айналысады.
Жеке жұмыспен қамту агенттігі азаматтарға шарттық негізде мынадый
қызметтер көрсетеді:
1) жұмыспен қамту және еңбек туралы заңдар мәселелері бойынша
консультациялар беру;
2) бос жұмыс орындарына жұмысқа орналасу мүмкіндігі туралы ақпарат беру;
3) жұмыс орындарын іздестіруге көмектесу;
4) азаматтарды кәсіптік даярлық пен қайта даярлықтан өткізіп, соңынан
жұмысқа орналастыру.
5
Еңбек делдалдығымен айналысатын жеке жұмыспен қамту агенттіктері
жұмысқа орналастыру, жұмыс орындарын ашу және жұмыспен қамтудың
республикалық және аймақтық бағдарламаларын іске асыру мәселелері бойынша
мемлекеттік органдармен, жұмыс берушілермен өзара іс – қимыл жасайды.
Азаматтардың шетелдерде жұмысқа орналысуы және Қазақстанға шетелдік жұмыс
күшін тарту жөніндегі делдалдық көмекті жеке жұмыспен қамту агенттіктері
республика заңдарына сәйкес лицензия негізінде жүзеге асырады.
Ішкі еңбек рыногын қорғау мақсатында Қазақстан Республикасының
үкіметі республика аумағында еңбек қызметын жүзеге асыру үшін шетелдік
жұмыс күшін тартуға жыл сайын квота белгілейді.
Қазақстан Республикасына шетелдік жұмыс күшін тартуға квотаны
белгілеудің Ережесі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 19
маусымдағы 836 қаулысымен бекітілген.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған квота дегеніміз – Қазақстан
Республикасының Үкіметі еңбек ресурстарының теңгеріміне сәйкес жыл сайын
белгілейтін экономикалық белсенді халыққа қарағанда шетелдік жұмыс күшінің
пайызға шыққандағы үлесі.Жергілікті атқарушы органдар ағымындағы жылдың 1
қыркүйегіне дейінгі мерзімде жұмыс берушілерді шетелдік жұмыс күшін тарту
қажеттігі туралы алдағы жылға арналған негіздемені орталық атқарушы органға
ұсынады.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсат – белгіленген квота
шегінде Қазақстанға әкелу үшін шетелдік жұмыс күшінің санын анықтайтын
орталық атқарушы орган жұмыс берушіге беретін құжат. Жұмыс беруші шетелдік
жұмыс күшін тарту үшін рұқсатты орталық атқарушы органнан алады. Рұқсат
құжатты алғаннан кейін жұмыс беруші тиісті санаттағы және біліктіліктегі
шетелдік азаматтармен және азаматтығы жоқ адамдармен еңбек заңнамасымен
белгіленген тәртіпте жеке еңбек шарттарын жасасады.
Рұқсаттың болуы мынадай шетелдік азаматтар үшін талап етілмейді:
1) шетелдік заңды тұлғалардың, олардың филиалдары мен өкілдіктердің бірінші
басшыларынан;
2) мерзімі бір күнтізбелік жыл ішінде жиынтіғы 45 күнтізбелік күннен
аспайтын іссапарда жүргендерден.
Шетелдік жұмыс күшін тартуға берілетін рұқсат үш санатқа бөлінеді.
1) бірінші санат – ұйымдардың басшысы құрамын тартуға;
2) екінші санат – белгіленген тәртіпте құжаттармен расталған жоғары және
орта арнаулы білімі бар мамандарды және жеке кәсіпкерлерді тартуға;
3) үшінші санат – білікті жұмысшылрды тартуға.
Орталық, атқарушы орган рұқсаттың қолданылуын алты айға дейінгі
мерзімге тоқтата тұруға немесе себебін көрсете отырып, шешімді қайтарып
алуға құқылы.
Рұқсат алмастан шетелдік жұмыс күшін тартқаны үщін жұмыс беруі
республика заңнамасында белгіленген тәртіппен жауаптылыққа тартылады.Жұмыс
беруші жолсыздық байқалған күннен бастап 10 күнтізбелік күн ішінде орталық
және жергілікті атқарушы органдарға оларды жойғаны немесе жою жөнінде
қабылданып ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz