Ақша құжаттарын пайдалану тиімділігін талдау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

3. АҚША АҒЫМДАР АУДИТІН ҰЙЫМДАСТЫРУ

3.1 Ақша ағымдар аудитінің жүргізілуі

Жанабет Астана ЖШС бухгалтерлік есеп мәліметтерінің дұрыстығын
қамтамасыз ету үшін және ақша ағымдардың нақтылы бар-жоғын анықтап және де
олардың іске жарамдылығын бақылау мақсатында жылына бір рет өзінің
мүліктеріне түгендеу жұмысын жүргізіп отырады.
Ақша ағымдардың қолда барының, сақталуы және пайдалану аудиті
бағдарламасының құрамдас элементтері болып келесі тексерістер табылады:
1) ақша ағымдардың бар болуын сипаттайтын баланс баптарының Бас
кітаптың мәліметтерімен сәйкестігі;
2) ақша ағымдардың қолда бары мен сақталуы;
3) мүлікті ақша құжатыдарға жатқызудың, оларды жіктеу бойынша
топтастырудың, өндірістік процеске қатыстылығы;
4) ақша ағымдардың түсуі мен істен шығуы жөніндегі операциялардың
есебінде бағалаудың, ресімдеудің және көрсетудің дәлдігі;
5) ақша ағымдардың тозуы мен жөндеуін есептеу мен көрсетудің мақсатқа
сәйкестігі;
6) бухгалтерлік есеп пен есептілік регистрлерінде ақша ағымдардың бар
болуы мен қозғалысы туралы мәліметтерді дұрыс көрсетудің жүйелілігі.
Ақша ағымдар аудитінің жоғарыда көрсетілген процедураларының мазмұның
ескере отырып, мыналарды зерттеп білу қажет:
ақша ағымдардың сақталуын қамтамасыз ету бойынша нақты шаралар қабылданды
ма, Жанабет Астана ЖШС-нің басшысының бұйрығымен материалдарға жауапты
адамдар (МЖА) тағайындалды ма, олармен толық жеке материалдық жауапкершілік
туралы жазбаша келісім-шарт жасалды ма;
ақша ағымдардың сақталуын қамтамасыз ету үщін МЖА-ға жағдайлар жасалды ма,
жабылатын қойма ғимараттары бар ма, олар сигнализацияларымен
жабдықталғандығын;
кәсіпорын аумағынан ақша құжаттарын тасып-шығару тәртібінің
ұйымдастырылғандығын, басшының бұйрығымен ақша құжаты жабдықтардың
сақталуын тексеру үшін тұрақты жұмыс істейтін комиссия тағайындалғандығын;
ақша ағымдардың сақталуын түгендеу мен іріктемелі тексерулер
жүргізілетіндігін, олардың қорытындылары ресімделген бе, ақша ағымдар кем
шыққан жағдайларда айыптыларға қандай шаралар қолданатындығы тексеріледі.

Ақша ағымдардың аудитін жүргізу үшін:
-баланс көрсеткіштерінің Бас кітаптың ақша ағымдар баптары бойынша
мәліметтерімен сәйкестігін тексеру үшін бухгалтерлік баланс, Бас кітаптағы
2410, 2420 шоттар тексеріледі;
-ақша ағымдардың синтетикалық және аналитикалық есебін жүргізудің
дұрыстығын тексеру үшін Бас кітап, тозу сомасы мен ақша құжатыдарлды қайта
бағалау есептеулері бойынша әзірлеме кестелер, алғашқы құжаттар
тексеріледі;
-ақша ағымдардың қойылған және пайдаланатын орындарында бар болуы мен
сақталуын бақылауды қамтамасыз етуді тексеру үшін кәсіпорын басшысының
тұрақты жұмыс істейтін инвентаризациялау комиссиясын және материалды
жауапты адамдарды тағайындау туралы бұйрықтары, МЖА мен келісім-шарттар,
түгендеу тізімдемесі және салыстыру ведомстілері, түгендеу актілері,
қабылдау-тапсыру актілері, есептің инвентарлық карточкалары мен ақша
ағымдардың инвентарлық тізімі (олардың тұрған және пайдаланатын орындары
бойынша) және т.б. тексеріледі;
-ақша ағымдардың қозғалысы бойынша алғашқы құжаттарды рәсімдеудің
дұрыстығын тексеру үшін қабылдау актісі (АҚ-1); жөнделген қайта
құрастырылған және жаңғыртып жетілдірілген объектілерді қабылдау-тапсыру
актісі (АҚ-2); ақша құжаттарын есептен шығару актісі (АҚ-3); көлік
құралдарын есептен шығару актісі (АҚ-4); ақша ағымдардың есебі инвентарлық
карточкадың тізімдемесі (АҚ-10); ақша құжаты қозғалысның есебі карточкасы
(АҚ-12); жалға алынған ақша құжаты есебі (ұзақ мерзімге жалға алынған
инвентарлық тізім) карточкасы (АҚ-12а); ақша ағымдардың (олардың тұрған,
пайдаланылатын орындары бойынша)АҚ-13 қарастырылады;
-ақша ағымдардың жіктелуін жасаудың дұрыстығын тексеру үшін Техникалық
құжаттама (паспорт, ерешеліктері, іріктеп жиналған ведомость және т.б.) АҚ-
1, АҚ-2, АҚ-3, АҚ-4,АҚ-6, АҚ-13 т.б. тексеріледі;
-ақша құжаттарын бағалаумен қайта бағалаудың дұрыстығын тексеру үшін
келісімшарттық баға хаттамалары, сатып алу-сату келісім-шарттары ақша
құжаттарын қайта бағалаудың әзірлеме кестелері, АҚ-1, АҚ-2, АҚ-6 және т.б
тексеріледі;
-ақша құжаттарын кіріске алудың дұрыстығын тексеру үшін техникалық
құжаттама, АҚ-1, АҚ-2, АҚ-6 және т.б., 1-8 журнал ордерлер, Бас кітап
мәліметтері тексеріледі;
-ақша ағымдардың тозуын есептеу мен көрсетудің дұрыстығын тексеру үшін
есеп саясаты жөніндегі бұйрық, ақша ағымдардың тозуын есептеу жөніндегі
әзірлеме кестелер, нормативті құжаттар, 10 журнал-ордер, Бас кітап
мәліметтері тексеріледі;
-ақша құжаттарын жөндеуге кеткен шығындардың негізділігін және оларды
бухгалтерлік есеп шоттарында көрсетудің дұрыстығын тексеру үшін есеп
саясаты жөніндегі бұйрық, жобалық-сметалық құжаттама (ақау (дефект)
ведомостілері, сметалар және т.б.) орындалған жұмысты қабылдау-тапсыру
актілері, мердігерлермен келісім-шарттар, басқа алғашқы құжаттар,
аналитикалық есеп мәліметтері тексеріледі;
-жалға алынған ақша ағымдар бойынша жал төлемін есептеу шоттарда
көрсетудің және т.с.с операциялардың дұрыстығын тексеру үшін жал шарттары,
жалға алынған (ұзақ мерзімді жалға алынған) ақша құжаты- жабдықтар есебі
карточкасы (АҚ-12а) тексеріледі;
-ақша ағымдардың істен шығуын есепте дұрыс көрсетілуін тексеру үшін АҚ-
1, АҚ-3, АҚ-4, АҚ-6, келісім-шарттар, ағымдық түгендеу қорытындылары, 12
журнал-ордер, Бас кітап мәліметтері тексеріледі;
-ақша құжатыдарға қатысты салықтар есебі мен есептеудің дұрыстығын
тексеру үшін есептеу ведомостілері, салықтар бойынша есеп айырысулар, 5,8
журнал-ордерлер, Бас кітаптағы 3110, 3130, 3160, 3170, 3180 шоттар
тексеріледі;
-ақша ағымдардың техникалық жағдайы мен тиімді пайдалануын сараптау
үшін ақша құжаттарын тиімді қалыптастыру мен пайдалану (қор
қайтарымдылығы, экстенсивті, интенсивті және интегралды жүктеме және т.б.)
көрсеткіштерінің сараптамалық есептеулері тексеріледі.
Ақша ағымдар аудитінің жүргізілуі бағдарламасы 10 – кестеде көрсетілген.

Кесте 10 - Ақша ағымдар аудитінің жүргізілуі бағдарламасы

Аудит процедурасы Ақпарат көздері
1 2
1. Баланс көрсеткіштерінің Бас Бухгалтерлік баланс, Бас кітаптағы
кітаптың ақша ағымдар баптары 2410, 2420 шоттар
бойынша мәліметтерімен сәйкестігін
тексеру
2.Ақша ағымдардың синтетикалық және Бас кітап, тозу сомасы мен ақша
аналитикалық есебін жүргізудің құжатыдарлды қайта бағалау
дұрыстығын тексеру есептеулері бойынша әзірлеме
кестелер, алғашқы құжаттар
3. Ақша ағымдардың қойылған және Кәсіпорын басшысының тұрақты жұмыс
пайдаланатын орындарында бар болуы істейтін инвентаризациялау
мен сақталуын бақылауды қамтамасыз комиссиясын және материалды жауапты
етуді тексеру адамдарды тағайындау туралы
бұйрықтары, МЖА мен келісім-шарттар,
түгендеу тізімдемесі және салыстыру
ведомстілері, түгендеу актілері,
қабылдау-тапсыру актілері, есептің
инвентарлық карточкалары мен ақша
ағымдардың инвентарлық тізімі
(олардың тұрған және пайдаланатын
орындары бойынша) және т.б.
4. Ақша ағымдардың қозғалысы Қабылдау актісі (АҚ-1); жөнделген
қозғалысы бойынша алғашқы құжаттардықайта құрастырылған және жаңғыртып
рәсімдеудің дұрыстығын тексеру жетілдірілген объектілерді
қабылдау-тапсыру актісі (АҚ-2); ақша
құжаттарын есептен шығару актісі
(АҚ-3); көлік құралдарын есептен
шығару актісі (АҚ-4); ақша
ағымдардың есебі инвентарлық
карточкадың тізімдемесі (АҚ-10);
негізгі

10- кестенің жалғасы
құрал қозғалысның есебі карточкасы
(АҚ-
12); жалға алынған ақша құжаты есебі
(ұзақ мерзімге жалға алынған
инвентарлық тізім) карточкасы
(АҚ-12а); ақша ағымдардың (олардың
тұрған, пайдаланылатын орындары
бойынша)АҚ-13
5. Ақша ағымдардың жіктелуін Техникалық құжаттама (паспорт,
жасаудың дұрыстығын тексеру ерешеліктері, іріктеп жиналған
ведомость және т.б.) АҚ-1, АҚ-2,
АҚ-3, АҚ-4,АҚ-6, АҚ-13 т.б.
6. Ақша құжаттарын бағалаумен қайтаКелісімшарттық баға хаттамалары,
бағалаудың дұрыстығын тексеру сатып алу-сату келісім-шарттары ақша
құжаттарын қайта бағалаудың әзірлеме
кестелері, АҚ-1, АҚ-2, АҚ-6 және
т.б
7. Ақша құжаттарын кіріске алудың Техникалық құжаттама, АҚ-1, АҚ-2,
дұрыстығын тексеру АҚ-6 және т.б., 1-8 журнал ордерлер,
Бас кітап мәліметтері тексеріледі;
8. Ақша ағымдардың тозуын есептеу Есеп саясаты жөніндегі бұйрық, ақша
мен көрсетудің дұрыстығын тексеру ағымдардың тозуын есептеу жөніндегі
әзірлеме кестелер, нормативті
құжаттар, 10 журнал-ордер, Бас
кітап мәліметтері
9. Ақша құжаттарын жөндеуге кеткен Есеп саясаты жөніндегі бұйрық,
шығындардың негізділігін және олардыжобалық-сметалық құжаттама (ақау
бухгалтерлік есеп шоттарында (дефект) ведомостілері, сметалар
көрсетудің дұрыстығын тексеру және т.б.) орындалған жұмысты
қабылдау-тапсыру актілері,
мердігерлермен келісім-шарттар,
басқа алғашқы құжаттар, аналитикалық
есеп мәліметтері
10. Жалға алынған ақша ағымдар Жал шарттары, жалға алынған (ұзақ
бойынша жал төлемін есептеу шоттардамерзімді жалға алынған) ақша құжаты-
көрсетудің және т.с.с жабдықтар есебі карточкасы (АҚ-12а)
операциялардың дұрыстығын тексеру
11. Ақша ағымдардың істен шығуын АҚ-1, АҚ-3, АҚ-4, АҚ-6,
есепте дұрыс көрсетілуін тексеру келісім-шарттар, ағымдық түгендеу
қорытындылары, 12 журнал-ордер, Бас
кітап мәліметтері
12. Ақша құжатыдарға қатысты Есептеу ведомостілері, салықтар
салықтар есебі мен есептеудің бойынша есеп айырысулар, 5,8
дұрыстығын тексеру журнал-ордерлер, Бас кітаптағы 3110,
3130, 3160, 3170, 3180 шоттар
13. Ақша ағымдардың техникалық Ақша құжаттарын тиімді қалыптастыру
жағдайы мен тиімді пайдалануын мен пайдалану (қор қайтарымдылығы,
сараптау экстенсивті, интенсивті және
интегралды жүктеме және т.б.)
көрсеткіштерінің сараптамалық
есептеулері

Жанабет Астана ЖШС-де ақша ағымдар есебі және аудиті тақырыбындағы
дипломдық жұмыс жазу барысында көптеген келіспеушіліктер байқалды. Солардың
ішінде байқалған келіспеушіліктер серіктестіктің қаржылық есептілігінің
мәліметтері арасында туындап отыр. Қаржылық есептіліктің әр жыл соңындағы
есеп мәліметтері келесі жыл басындағы сан мәліметтерімен сәйкес
келмеушілігі, сонымен қатар кәсіпорының кірістері мен шығындары есебіндегі
сан мәліметтері баланс мәліметтерімен сәйкес келмейді, яғни кәсіпорынның
бухгалтерлік есебінің дұрыс жүргізілмеуін анық көруге болады.
Нарықтық қатынастар жағдайындағы бухгалтерлік есептің дұрыс
ұйымдастырылуы серіктестіктің қаржылық төлем қабілеттілігін, өндірістік
қызметінің тиімділігі мен табыстылығын, даму перспективаларын сипаттауға
мол мүмкіндік береді.

3.2 Ақша құжаттарын пайдалану тиімділігін талдау

Өндіріс көлемін арттырудың негізгі факторларының бірі – олардың
өндірістік негізгі қорлармен қажетті көлемде қамтамасыз етілуі және оларды
неғұрлым тиімді пайдалану 5.
Сол себепті Жанабет Астана ЖШС-нің ақша құжатыдарын талдау барысында
келесі міндеттер шешілуі керек:
* ақша ағымдар құрамы мен құрылымын талдау;
* негізгі қорлардың қозғалысы мен жағдайын талдау
* кәсіпорынның ақша ағымдардың пайдалану тиімділігін талдау.
Ақша құжаттарын пайдалануды талдауда олардың қозғалысы үлкен
мәнге ие. Оларды талдау үшін келесідей көрсеткіштер есептеледі:
1) Ақша ағымдардың жаңару коэффициенті (Кж) – негізгі
құралдардың жыл соңындағы құнындағы осы жылы келіп түскен қорлардың үлесін
сипаттайды;
2) ақша ағымдардың шығу коэффициенті (Кш) – ақша ағымдардың жыл
басындағы құнының қай бөлігі жыл ішінде есептен шығарылғандығын
сипаттайды;
3) ақша ағымдар құнының арту қарқыны (+ - %) – ақша ағымдар құны
жыл ішінде неше пайызға өзгеретіндігін сипаттайды. Яғни ақша ағымдардың жыл
басындағы құнына негізігі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.