Жануарлар дүниесінің кадастрын жүргізу ережесі
Б. Мухамбетәлі,
Тұран-Астана университеті,
Құқықтану мамандығының магистранты
Жер кадастрының жүргізу тәртібін бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік
Кадастрлық қызметтің тиімділігіне табиғи кадастрлар әсер ете отырып
мемлекеттің басқару қызметіндегі кадастрға ықпал ету нормативтік -
құқықтық материалдың толықтығмен, мамандардың кәсіби дайындығы деңгейімен
анықталады. Егемен Қазақстанның елдің экономикасын таңдап алған бағыт
бойынша алға қарай дамыту нарықтық экономикаға өту негізінде жүзеге
асырылып келеді, сонымен бір мезгілде шаруашылық басқару құралының бірі
ретінде кадастрлық мәліметтерді ендіру саласындағы кадстрлық қызметті
құқықтық реттеу жағдаймен анықталады. Басқару тәжіри бесіндегі кадастрлық
ақпаратты жеткіліксіз ендіру себеб не табиғи ресурстарды бағалау мен оның
күйін, жағдайы туралы кадастрлық мәліметтердің негізсіз, асығыс шешім
қабылдануы болды.
Табиғи кдастрларды жүргізуді құқықтық реттеу мәселелерін зерттеуден біз
бұл құқтық институттың жетілмеген сәттерінің болуы, кадастрлық қызмет
саясындағы жетілмеген заңдарға байланысты болды. Теоретикалық базаның
болмауы, кадастрлық қызметті жүзеге асыра отырып, кадастрлау обьектілеріның
диапазонын дұрыс белгілемеуге әкеліп соғады. Осы жоғарыда аталған
кемшіліктерді ескере отырып, Қазақстанның халықаралық экологиялық
әріптестікті жүзеге асыру процессіндегі мендеттерді орындауды қамтамасыз
ету үшін кадстрлық қызметті жүргізу үшін арнайы заң қабылдау қажеттілігі
туады. Ол заңды біз Қазақстан Республикасының “Табиғи ресурстардың
кадастры туралы” заң деп атаймыз. Осы заң қабылданысымен біз кадастырлық
қаматамасыз етудің теоретикалық және практикалық мәселелерін бірден
шешеміз.
Қазіргі таңда табиғи ресурстардың кадастрлары туралы заңдар жүйесінде
мына төмендегідтей нормативтік актілер: Қ. Р. Су кодексі, Жер кодексі,
Орман кодексі, Экологиялық кодексі, Қ.Р. “Қоршаған ортаны қорғау туралы”
Заңдары әрекетте болып келеді. Осы заңдар негізінде:
1. 2000 ж. 25 қыркүйектегі Қ.Р. Үкіметінің “Сандық геоақпараттың жүйелер
негізінде Қазақстан Республикасының табиғи обьектілерінің, мемлекеттік
кадастрының бірыңғай жүйесін құру туралы” қаулысы;
2. 2003 ж. 20 қыркүйекте бекіткен Қ.Р. Үкіметінің “Қазақстан
Республикасында мемлекеттік жер кадастрын жүргізу Ережесі;
3. 1996 ж. 16 тамызда бекіткен пайдалы қазбалар мен кең орындарының
мемлекеттік кадастрын жүргізу тәртібі туралы Ереже;
4. Қ.Р. Үкіметі 2003 ж. 31 желтоқсанда бекіткен мемлекеттік су кадастырының
жүргізу Ережесі;
5. 2004 ж. 17 ақпанда Қ. Р. Үкіметі бекіткен мемлекеттік орман кадастры
жүргізген Ереже;
6. Қ.Р. министрлер кабинет бекіткен 1995 ж. 21 тамыздағы Қазақстан
Республикасы территориясындағы жануарлар дүниесінің мемлекеттік
кадастрын жүргізу тәртібі.
Бірегей табиғи кадастрды енгізу идеясы түрлі ұрпақтық заңгерлері
еңбегінде көрініс тапқан. Мысалы, совет заңгерлері СССр-дың Бірыңғай
табиғи – ресурстың кадастрын құру тенденциясы туралы жазған.
Қ.Р. Үкіметі “табиғи ресурстардың, кадастрын жүргізу бойынша әрекетті
біріктіру” жолын таңдап, 2000 ж. 25 қыркүйегінде Қ.Р. қоршаған ортаны
қорғау мен табиғи ресурстар министрлігіне Қазақстан Рсепубликасының сондай
және геоақпараттық жүйеелер негізінде табиғи обьектілердің бірыңғай
мемлекеттік кадастрының жүйесін құруға қаулы қабылдады. Мемлекеттік жер
кадастрын жүргізу Ережесінің 6 бөлімінде былай деп жазылған: “мемлекеттік
жер кадастрын жүргізуге байланысты, және басқа да жұмыстарды сапалы
жүргізу, жер мониторингі, жобалау – іздестіру, картографилық және бағалау
жұмыстарын, топырақтай геоботаникалық және басқа да зерттеулер, кадастрлық
суретке түсіру, фотограмметиялық, аэротопографиялық жұмыстар жүргізу арқылы
кадастр жүзеге асырылады” – делінген.
Жер кодексінде бізге жерді шару ашылық процессінде материалдық, мәдени
және басқа да мұқтаждықтарды қанағаттандыру бойынша пайд алану үшін
анықтама береді. Біздің жұмысымыздың алдыңғы бөлігінде біз қоршаған ортаны
қорғау мен табиғатты пайдалану саясындағы кадастрлық қызметтін ролін
анықтауға арналған жерді же ке меншікке бергендегі жер у часкесі үшін
төлемақының базалық ставкасы бойынша өзіміздің пікірлерімізді білдірген
едік. Қ.Р. “Бағалау қызметі туралы” Заңы кадастрлық бағалау қызметіне жауап
бермейді. Осы заңға сәйкес, бағалау – бағалау обьектісінің нарықтық құнын
анықтау болып табылады, ал бағалау обьектісіне мына төмендегілер жатады:
1. Жеклеген материалдық обьектілер (заттар)
2. Белгілі бір адамның мүлкі, заттарының жиынтығы:
3. Мүліке құрамындағы жекелеген заттардың, меншік құқығы және
басқа да заттай құқық.
4. Міндеттемелерді талап теу құқғы.
5. Жұмыстар, қызмет көрсету, ақпараттар:
6. Интелектуалды меншіктің құқығының обьектілері:
7. Азаматтың құқық обьектілері:
Қазақстан Рсепубликасының ... жалғасы
Тұран-Астана университеті,
Құқықтану мамандығының магистранты
Жер кадастрының жүргізу тәртібін бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік
Кадастрлық қызметтің тиімділігіне табиғи кадастрлар әсер ете отырып
мемлекеттің басқару қызметіндегі кадастрға ықпал ету нормативтік -
құқықтық материалдың толықтығмен, мамандардың кәсіби дайындығы деңгейімен
анықталады. Егемен Қазақстанның елдің экономикасын таңдап алған бағыт
бойынша алға қарай дамыту нарықтық экономикаға өту негізінде жүзеге
асырылып келеді, сонымен бір мезгілде шаруашылық басқару құралының бірі
ретінде кадастрлық мәліметтерді ендіру саласындағы кадстрлық қызметті
құқықтық реттеу жағдаймен анықталады. Басқару тәжіри бесіндегі кадастрлық
ақпаратты жеткіліксіз ендіру себеб не табиғи ресурстарды бағалау мен оның
күйін, жағдайы туралы кадастрлық мәліметтердің негізсіз, асығыс шешім
қабылдануы болды.
Табиғи кдастрларды жүргізуді құқықтық реттеу мәселелерін зерттеуден біз
бұл құқтық институттың жетілмеген сәттерінің болуы, кадастрлық қызмет
саясындағы жетілмеген заңдарға байланысты болды. Теоретикалық базаның
болмауы, кадастрлық қызметті жүзеге асыра отырып, кадастрлау обьектілеріның
диапазонын дұрыс белгілемеуге әкеліп соғады. Осы жоғарыда аталған
кемшіліктерді ескере отырып, Қазақстанның халықаралық экологиялық
әріптестікті жүзеге асыру процессіндегі мендеттерді орындауды қамтамасыз
ету үшін кадстрлық қызметті жүргізу үшін арнайы заң қабылдау қажеттілігі
туады. Ол заңды біз Қазақстан Республикасының “Табиғи ресурстардың
кадастры туралы” заң деп атаймыз. Осы заң қабылданысымен біз кадастырлық
қаматамасыз етудің теоретикалық және практикалық мәселелерін бірден
шешеміз.
Қазіргі таңда табиғи ресурстардың кадастрлары туралы заңдар жүйесінде
мына төмендегідтей нормативтік актілер: Қ. Р. Су кодексі, Жер кодексі,
Орман кодексі, Экологиялық кодексі, Қ.Р. “Қоршаған ортаны қорғау туралы”
Заңдары әрекетте болып келеді. Осы заңдар негізінде:
1. 2000 ж. 25 қыркүйектегі Қ.Р. Үкіметінің “Сандық геоақпараттың жүйелер
негізінде Қазақстан Республикасының табиғи обьектілерінің, мемлекеттік
кадастрының бірыңғай жүйесін құру туралы” қаулысы;
2. 2003 ж. 20 қыркүйекте бекіткен Қ.Р. Үкіметінің “Қазақстан
Республикасында мемлекеттік жер кадастрын жүргізу Ережесі;
3. 1996 ж. 16 тамызда бекіткен пайдалы қазбалар мен кең орындарының
мемлекеттік кадастрын жүргізу тәртібі туралы Ереже;
4. Қ.Р. Үкіметі 2003 ж. 31 желтоқсанда бекіткен мемлекеттік су кадастырының
жүргізу Ережесі;
5. 2004 ж. 17 ақпанда Қ. Р. Үкіметі бекіткен мемлекеттік орман кадастры
жүргізген Ереже;
6. Қ.Р. министрлер кабинет бекіткен 1995 ж. 21 тамыздағы Қазақстан
Республикасы территориясындағы жануарлар дүниесінің мемлекеттік
кадастрын жүргізу тәртібі.
Бірегей табиғи кадастрды енгізу идеясы түрлі ұрпақтық заңгерлері
еңбегінде көрініс тапқан. Мысалы, совет заңгерлері СССр-дың Бірыңғай
табиғи – ресурстың кадастрын құру тенденциясы туралы жазған.
Қ.Р. Үкіметі “табиғи ресурстардың, кадастрын жүргізу бойынша әрекетті
біріктіру” жолын таңдап, 2000 ж. 25 қыркүйегінде Қ.Р. қоршаған ортаны
қорғау мен табиғи ресурстар министрлігіне Қазақстан Рсепубликасының сондай
және геоақпараттық жүйеелер негізінде табиғи обьектілердің бірыңғай
мемлекеттік кадастрының жүйесін құруға қаулы қабылдады. Мемлекеттік жер
кадастрын жүргізу Ережесінің 6 бөлімінде былай деп жазылған: “мемлекеттік
жер кадастрын жүргізуге байланысты, және басқа да жұмыстарды сапалы
жүргізу, жер мониторингі, жобалау – іздестіру, картографилық және бағалау
жұмыстарын, топырақтай геоботаникалық және басқа да зерттеулер, кадастрлық
суретке түсіру, фотограмметиялық, аэротопографиялық жұмыстар жүргізу арқылы
кадастр жүзеге асырылады” – делінген.
Жер кодексінде бізге жерді шару ашылық процессінде материалдық, мәдени
және басқа да мұқтаждықтарды қанағаттандыру бойынша пайд алану үшін
анықтама береді. Біздің жұмысымыздың алдыңғы бөлігінде біз қоршаған ортаны
қорғау мен табиғатты пайдалану саясындағы кадастрлық қызметтін ролін
анықтауға арналған жерді же ке меншікке бергендегі жер у часкесі үшін
төлемақының базалық ставкасы бойынша өзіміздің пікірлерімізді білдірген
едік. Қ.Р. “Бағалау қызметі туралы” Заңы кадастрлық бағалау қызметіне жауап
бермейді. Осы заңға сәйкес, бағалау – бағалау обьектісінің нарықтық құнын
анықтау болып табылады, ал бағалау обьектісіне мына төмендегілер жатады:
1. Жеклеген материалдық обьектілер (заттар)
2. Белгілі бір адамның мүлкі, заттарының жиынтығы:
3. Мүліке құрамындағы жекелеген заттардың, меншік құқығы және
басқа да заттай құқық.
4. Міндеттемелерді талап теу құқғы.
5. Жұмыстар, қызмет көрсету, ақпараттар:
6. Интелектуалды меншіктің құқығының обьектілері:
7. Азаматтың құқық обьектілері:
Қазақстан Рсепубликасының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz