Француз буржуазиялық революциясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Проценті болды. Ұлы Француз буржуазиялық революциясы
К.Маркс Еуропалық көлемдегі революция деп атаған ұлы
революциялардың ішіндегі ең бір сүбелісі – XVIII ғасырдың аяғындағы ұлы
Француз буржуазиялық революциясы.
Францияда революцияның қарсаңында үш сословие өмір сүріп отырды.
Дінбасылары – бірінші, дворяндар – екінші, ауыл шаруашылық жұмысшылары,
қолөнершілер, буржуазия үшінші сословиеге жатты.
Бірінші және екінші сословие өкілдері әскерде, жоғары өкімет
орындарында, шіркеу ісінде жетекші роль атқарды. Олар ұрпақтан-ұрпаққа
өндіретін жұмыспен айналыспай, тамаша, шашпа-төкпе өмір сүруге жаман
үйреніп кетті. Ірі дін басылары үлкен жер иесі болды; мыңдаған шаруалар
еңбегін қанап отырды.
Дворяндық топ туралы көп айтпаса да түсінікті. Олар – негізгі жер
иелері. Бұлардың арасында жіктеліс жүре бастады. Ол жіктелістің себебі –
революция қарсаңындағы шаруашылық жүргізудегі, елдің экономикалық
өміріндегі өзгерістер. Дворяндардың біреулері яғни саны жағынан аз тобы
буржуазиялана бастады. Шаруашылықтың жаңа түрі – капиталистік
шаруашылыққа өте бастады, сауда ісіне батыл түрде араласып, өндіріс пен
саудада капитал салды.
Үшінші сословие шамамен бүкіл Франция тұрғындарының 99 проценті
болды. Таптық жағынан бұлар біртекті емес, оған буржуазия, шаруа, плебейлік
топтар яғни қолөнершілер, ұсақ саудагерлер, жұмысшылар кірді. Міне, осы аты
аталған топтардың экономикалық немесе материалдық жағдайының ала-құла
болатыны, яғни бірі бай, орташа, кедей, өте кедей болатыны қарапайым көзге
көрініп тұр емес пе. Бірақ бәрін біріктіріп, революцияның қарсаңында бір
жұдырық ететін жағдай – бұлардың бәрі бірдей дәрежеде дерлік саяси
құқықсыз. Шексіз билік бассыздығынан зәбір шегіп отыр. Экономиканы,
сауданы, өнеркәсіпті дамыту әрекетіне король үкіметінің еркісіз салықтары,
шектеулері мүмкіндік бермеді. Ендеше, бұлар кейін көретіндеріңіздей,
революцияның бірінші кезеңінде шексіз билікке қарсы бірігіп қимыл жасайды.
Одан арғы бұлардың арасында болатын жіктеліс, жауласулардың себебін
жұмыстың кейінгі қатысты жерлерінде айтамыз. Одан арғы бұлардың арасында
болатын жіктеліс, жауласулардың себебін жұмыстың кейінгі қатысты жерлерінде
айтамыз. Буржуазия кім, мақсаты не? Францияда революцияның алдындағы
(кезеңдерде) капиталиятік қатынастар жасалып, феодалдық қоғам қойнауында
капиталистік шаруашылық жасала түсті. Бұл буржуазияны дүниеге келтіре түсті
және оны экономикалық жағынан күшейте, құдіреттендіре түсті. Революция
қарсаңында, XVIII ғасырдың аяғында Францияның буржуазиясы ел ішінде өте
бай, экономикалық жағынан мықты тапқа айналды. Ішкі және сыртқы сауданы сол
жүргізді, даладан жер сатып алып, жер иесіне де айналып отырды. Лион, Париж
сияқты қалаларда тұратын тұрғындардың басым көпшілігі қолөнершілер,
тоқымашылар, жұмысшылар, оқушы-үйренушілер болды. Сыртқа шығарылған
өнеркәсіп туарларының құны 1715-1789 жылдар арасында 45 миллион 135 ливрге
жетті.
Күшейе түскен буржуазияның капитализмді дамытуына ел ішіндегі салмақ,
өлшем мөлшерлердің әртүрлі болуы, монополиялық құқықтар кедергіге айналды.
Бұларды жою үшін буржуазияға король үкіметін осы кедергілерді жоюға көндіру
керек болды. Король оған көнгісі келмеді. Сондықтан революция арқылы
буржуазия өкімет билігін қолға алығысы келді. Экономикалық күшейген
буржуазияның саяси құқығы болмағаннан да, оны кез келген әбден тозған,
азған, кедейленген дворян өз ортасында құрметті буржуазияға үстемдік жасап,
қазақша айтқанда қожалық көрсете алды. Бұл бай буржуазиядан ірі
дворяндар, тіпті король отбасы қарыз алып отырды.
Буржуазияның өзі бернеше топқа бөлінеді. Буржуазияның жоғары тобы –
миллионерлерден, банкирлерден, қаржы алпауыттарынан тұрды. Бұлар король
сарайымен байланысы бар, оларға қарыз беретін тобы. Бұлардың революциядағы
көзқарастары – абсолюттік тәртіпке жақынырақ, түбінде кет әрі болмады.
Революцияның барысында бұған көз жеткізу қиын емес.
Саны басымырақ сауда және өнеркәсіп буржуазиясы болса, үнемі
феодалдық-абсолюттік тәртіптен қысым көріп отырды.
Ұсақ саудагерлер және ұсақ кәсіпшілер онсыз да наразы.
Бұндай түрлі топтарының айырмашылығына қарамастан ол кезде буржуазия
прогрессивті революциялық күш болды, себебі оның дүниеге келтіруге тиісті
буржуазиялық құрылысы, феодалдық құрылысқа қарағанда тарихи алға басқан
қоғамдық құрылыс болмақшы.
Революция қарсаңындағы халық бұқарасының жағдайының өте ауыр
болғандығына П.А.Кропоткиннің Великая французская революция 1789-1793
атты 1979 жылы шыққан көлемді зерттеуінен тамаша мысалдар табуға болады.
Әр првинцияда 5, 10, 20 мың еркек, әйел және балалардан құралған топ үлкен
жолдың үстінде қаңғып жүрді. 1777 жылы 1100 мың адамның қайыршылық
жағдайында екендігі туралы ресми анықталды- деп жазады.
Революцияның қозғаушы күші – халық бұқарасы. Революцияның қарсаңында
феодализмді шайқалтып, оның жеңілісін жеңілдеткен шаруалар көтерілістерінің
толқындары болып өтті. Бұлар 1636-1637 жылдары болған шаруалар соғысы,
Нормандиядағы 1639 жылы болған жалаңаяқтар көтерілісі, 1675, 1702-1705,
1775 жылдардағы шаруалар көтерілістері. Көп жағдайда шаруалар
көтерілістерімен қатар қала кедейлері де өздерінің жағдайларын жақсарту
жолында бас көтеріп отырды. Олар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.