1930 жылдардағы мектеп және педагогика

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

№1
ХХ ғасырдың –1 жартысында айтарлықтай өзгерістер болды. Бұған көптеген
факторлар ықпал етті: оқушылар меңгеруі тиіс білім, білік және дағдылардың
артуы, бала табиғаты жайлы зерттеулер, бірқатар оқу орындарының практикалық
тәжірибесі. Педагогикалық орталықтардың саны айтарлықтай өсті.
Педагогтардың ұлтық және халықаралық шеңберде араласуы күшейді. Сол кезде
құрылған халықаралық педагогикалық үйымдардың қатарында Жаңа Тәрбие лигасы
және Халықаралық Ағарту Бюросын атауға болады. Жекелеген елдерде ұлттық
педагогикалық бірлестіктер: Халыққа білім берудің Прогрессивті ассоциациясы
(АҚШ), Бине атындағы Қоғам (Франция) және басқалары жұмыс істеді.
Білім беру жүйесі қатаң сынға ұшырады. Мектептердің өндірістің, ғылым
мен мәдениеттің деңгейіне сәйкес еместігі, жеткіншек ұрпақ қажеттеріне
жауап бере алмайтындығы, жаңа сапалық дайындықты қажет ететіндігі жайлы
мәселелер көрілді. Мектеп пен педагогика ғылымын жаңартуға мұқтаждық барған
сайын өзекті бола түсті. Педагогикалық нұсқауларды қайта қарау, әлемнің
жетекші елдеріндегі білім беруді қайта құру маңызды ұлттық проблемалардың
біріне айналды. Бұған дейін берік ұстанылып келген гербарттық, спенсерлық
теорияларға күмәндану басталды. Ең алдымен ойлау мәдениетін қалыптастыруға
бағытталған бұл дәстүрлі концепциялар педагогикалық процесті қатаң
басқаруды ескерді және мұнда алдымен мұғалімнің роліне ерекше көңіл
бөлінген болатын. Мұндай мақсаттар білім беруді шектен тыс
интеллектуализацияға алып келді, оқушыларды дербестіктен айырды. ХІХ
ғасырдың – І жартысында шетел педагогикасында екі негізді басым бағыт
байқалды. Олардың бірі: педагогикалық дәстүршілдік – бұрынғы педагогикалық
ойдың жалғасы. Екіншісі: жаңа тәрбие немесе реформаторлық педагогика.
Дәстүршілдікке алдымен тәрбие мен білім беру процесін философиялық ұғынуға
бағдарланған әлеуметтік педагогика, діни педагогика және педагогика
енгізілді.

№2
Кеңес мектебі 1917 жылғы Қазан социалистік революциясының нәтижесінде
өмірге келді. Социалистік, одан соң коммунистік қоғам құру мақсатын
жариялаған Қазан революциясы еңбекшілер үшін әлеуметтік теңдік пен
әлеуметтік әділеттік жолында күресу, қанауды жою және үйлесімді қоғам
орнату талаптарын ұсынды. Мұнымен қатар революцияның жеңуі және кеңес
өкіметінің орнауы қоғам өмірінің бүкіл салаларындағы алдыңғы дәстүрлердің,
соның ішінде білім беру дәстүрлерімен де толық бас тартулармен қатар жүрді.

Коммунистік идеология халық бұқарасында ғасырлар бойы қалыптасқан
тарихи сананы күрт өзгерту мақсатын қойды. Кеңес революциясы нағыз тарихтың
басы ретінде қарастырылды. Таптық құндылықтар ұлттық және адамзаттық
құндылықтардың алдында шексіз артықшылықтарға ие деп жарияланды.
Интернационализм ұлттық сана мен патриотизмге қарсы қойылды. Жаңа
революциялық дүниетаным шіркеу, мешіт қағидаларын теріске шығаратын
бірбеткей атеизмді енгізуі тиіс болды. Мемлекеттер тарихындағы дін
басыларының саяси ролі теріске шығарылды.
Жастарға білім мен тәрбие берудің міндеті жаңа социалистік қоғам
құрылысшысы – белсенді тұлға қалыптастыру болды. Кеңес мектебін құрушылар
оның демократияшыл және гуманистік болуын армандады. Алайда уақыт рухымен
сәйкес бұл жүйе қатаң саясаттандырылды және жастарды оқыту мен тәрбиелеуді
елдің коммунистік партия басқарған саяси, экономикалық және идеологиялық
өмірімен толық ұштастыруды көздеді.
Кеңес мектебінің жетпіс жылдан астам тарихын бірнеше кезеңдерге бөлуге
болады:
- 1920 жылдардағы мектеп және педагогика;
- 1930 жылдардағы мектеп және педагогика;
- 1960-1980 жылдардағы мектеп және педагогика

Кеңес мектебінің тәжірибесі бір мағыналы емес: кез келген ірі қоғамдық
құбылыс секілді оған артықшылықтар мен кемшіліктер тән.
Артықшылықтары: ең алдымен кеңес үкіметінің алғашқы құжаттарында
("Бірыңғай еңбек мектебі жайлы ереже" –1918, "Бірыңғай еңбек мектебінің
негізгі принциптері"- 1918) жарияланған және тәжірибеде жүзеге асырылған
бұқаралық бірыңғай мектеп идеясы. Ол таптық принципін жойды және барлық
балаларға дініне, ұлтына, тапқа қатыстылығына қарамастан тәуелсіз, толық
білім беру мүмкіндігін қамтамасыз етті. Кеңес мектебі білім берудің
шектеулі формаларын жойды, бастауыш мектептен университетке дейін жол ашты.
70 жыл бойына көптеген эксперимент жүрді. Барлық уақытта сәтті
болмағанмен балалар ұжымын құру, белсенді тұлға қалыптастыру, оқушыларды
еңбекке даярлаудағы жетістіктер әлемдік педагогикалық тәжірибенің игілігіне
айналып отыр. Көптеген жылдар бойына кеңес мектебі жеткіншектерді ғылым
негізідеріне оқыту міндетін шешті.Мұнымен қатар балалар қызығушылықтары мен
бейімділіктерін анықтауға бығытталған сан алуан мектептен тыс жұмыс
түрлері болды.
Бұған қоса мектептердің қатаң саясаттандыруы, ресми жарияланған
принциптер мен олардың практикада жүзеге асырылуы арасындағы айырмашылықтар
– бұлар да кеңес мектебінің тарихы. Оның қарама-қайшылықты тәжірибесі
осындай және оны осылай қабылдауға тура келеді.

№3
Кеңес мектебінің тарихы кеңес үкіметі 1918 жылы қабылдаған екі құжаттан
басталады. Олардың бірі "Бірыңғай еңбек мектебі жайлы ереже", екіншісі
"Бірыңғай еңбек мектебінің негізгі принциптері" – деп аталады. Осы екі
құжатта жаңа кеңес мектебінің құрылымы жайлы баяндалды. Ең алдымен жалпыға
бірдей бірынғай бастауыш және орта мектептер құру қажеттігі жарияланды.
Алайда оқу орындарының әртүрлі болуы мүмкін екендігі айтылды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.