Туристік рекреациялық ресурстар және олардың таралуы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 62 бет
Таңдаулыға:

І. Қазақстанның рекреациялық ресурстары

Рекреация - адамдардың демалысы мен емделуін қамтамасыз ету арқылы олардың рухани және дене күшін қалпына келтіріп, дамыту, денсаулығын нығайтуға мүмкіндік беретін жағдайлар.

Дем алу - адамдардың қалыпты өмір сүруі үшін тамақ пен су сияқты жағдай. Ол -адамдардың өздерінің кызметі (туризм, саяхаттар, санаториялык-курорттық ем алу) мен бұған көмектесетін мекемелердің қызметінен (баспана беру, тамақтану мен түрлі шаралар ұйымдастыру) тұрады. Мұның бәрі жалпы түсінікке - рекреацияга бірігеді.

Рекреация рухани дүниені байытып, адамның көзқарасын кеңейтеді.

Рекреация үшін 3 негізгі жағдай кажет: 1) «өркениетті» демалыс қымбатқа түсетіндіктен, адамдардың жеткілікті кірісі болуы керек; 2) рекреациялық қор және; 3) рекреациялық шаруашылық, болуы шарт. Халықтың кіріс деңгейі есіп келеді. Бұның өзі елімізде нағыз туризм дүрбелеңін тудырады.

Рекреациялыц қорлардың екі түрі бар: табиги-рекреациялык; және мәдени-тпарихи қорлар. Біріншісіне адамдар барып дем алуды ұнататын табиғаты әсем жерлер: сарқьірамалар, түрлі бейнедегі жартастар, үңгірлер, каньондар (яғни, табиғат ескерткіштері) жатады. Бұл қорлардың құрамдас белігі қолайлы климаттық жағдай болып табылады. Ол сонымен бірге туристік маусымның (суға түсетін, шаңғы тебетін) ұзақтығына әсер етеді. Мәдени-тарихи қорлар адамдардың, яғни біздің арғы ата-бабаларымыздың өз қолдарымен жасап кеткен ғажайыптары. Ежелгі қалалар, кесенелер, қамалдар мен храмдар, тасқа кашалған суреттер, сәулет құрылыстары, мұражайлар - бұлардың бәрі Отанымыздың мәдени мұрасын құрайды.

Рекреациялық шаруашылық кұрамына қонақ үйлер, демалыс үйлері мен базалары, санаторийлер, турбазалар, туристік көлік және т. б. кіреді. Рекреацияның бұл саласы да жылдам дамып келеді. Алматы облысымен шекарада Алакөл созылып жатыр. Бұл жерде шомылу - жағажайлық демалыс пен емделу рекреациялық зонасы қалыптасып келеді. Теңіздік типтегі суы мен балшығының емдік касиеті өте зор. 1990 жылдардың басында иесіз калған демалыс базаларынын көбі қалпына қелтірілді. Халықаралық дәрежедегі қонақ үй мен тау шаңғысы базалары салынып, жаңа ұлттық парктер («Бурабай», «Шарын каньоны», «Қатонқарағай») ұйымдастырылды.

Рекреациялық қорлардың құрамына қарай әр аумақтың мамандануы әр түрлі. Минералдық бұлақтарда емдік курорттар құрылған (Сарыағаш, Алма-Арасан, Щучье және т. б. ) . Су тоғандары (Қапшағай мен Бұқтырма су қоймалары, Балқаш, Алакөл, Бурабай) шомылу-жағажайлық демалыс зоналарына айналуда. Таулы аймақтарда саяхат пен туризм кең таралған (Солтүстік және Батыс Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Алтай) . Қалалар танымдық туризм орталықтарына айналуда. Өзіндік рекреациялық мамандануымен ерекшеленетін аумақтар - рекреациялы аудандар осылай қалыптасады. Қазақстан ғалымдары.

Қазақстан бойынша ондаған рекреациялық аудандарға бөледі. Олардың ішіндегі ең ірілері -Солтүстік Тянь-Шань, Көкшетау, Алтай.

Біздің ұлан-байтақ еліміздің әсем табиғаты мен көп ғасырлық тарихымен бірге калыптасқан рекреациялық қорлары өте мол, әлі толық зерттеліп біткен жоқ.

Біздің кең-байтақ Отанымызды ойша шолсақ, оның әр түкпірінен рекреация үшін пайдалануға болатын табиғат пен мәдениет ғажайыптарын табуға болады.

Шығыста бұл - Мұзтау, Көккөл (Қазақстандағы ең биік 50 метрлік сарқырама) және Маркакөл («Алтайдың көл жанары») . Шыңғыстау етегі, Еуразия «жүрегінде» орналасқан Абайдың, Шәкәрімнің, М. Әуезовтің елі. Өлкенің мәдени астанасы - Семей қаласы. Оның туристік нысандарының ішінде екеуінің жөні бөлек, олар - Невзоровтар мұражайы («Қазақстан Эрмитажы») және ТМД-дағы алғашқы, ол әлемдегі 17-нің бірі - аспалы көпір

Рекреациялық байлықтардың шоғырланған жері - елдің Оңтүстігі. Оның туристік рәміздері - атақты Хантәңірі шыңы, табиғаты ғажап Шарын каньоны, «Әнші шағылдар». Елді таңдандыратын Солтүстік Тянь-Шань тауларының қар басқан шыңдарының табиғаты әсем. Мұнда «Медеу» мұз айдыны («Әлемдік рекордтар ұстаханасы») мен дүниежүзілік дәрежедегі Шымбұлақ тау шаңғысы курорты орналасқан. Оңтүстікте әлемге әйгілі «Алтын адам» мен ЮНЕСКО тізіміне енгізілген жартастағы Таңбалы тас суреттері бар. Іле Алатауының етегінде еліміздегі ең ірі рекреациялық орталық - Алматы созылып жатыр. Көптеген туристер «Көне Тараз ескерткіштері» мен Отырар мұражай-қорықтарына, «кіші түрік Меккесі» - Түркістанға келеді. Оның нысандарының бірін алғаш рет ЮНЕСКО әлемдік мәдениеттің жетістігі.

Қазақстанның Орталығындағы ертегідегідей әсем өлке - Қарқаралы таулы-орман сілемдері ұлттык парк болып жарияланған. Оның солтүстігінде емдік балшықтың еліміздегі ең үлкен қоры бар Қарасор көлі орналасқан. Ал, Алматы облысымен шекаралас оңтүстігінде балық аулауды, суға шомылуды сүйетіндерге етене таныс Балқаш көлі орналаскан (Балқаш регатасы) .

Еліміздің солтүстігі - түңғыш ұлттық парк пен түңғыш курорттың отаны. Ол қазір емдік туризмнің негізгі аудандарының бірі. Тек Щучье-Бурабай курорттық зонасында 44 емдеу орыны бар, оның 16-ы балаларға арналған. Мұнда сумен (минерал-

дық, және көл суы), балшықпен және қарағайлы орманның таза ауасымен емдейді.

Ал, Мойылды курорты (Павлодардың жанында) балшықпен емдеуге маманданған. Астана қаласы да маңызды туризм орталығына айналып келеді. Жастығына карамастан онда өзіндік ерекшелігі бар туристік рәміздер пайда болды - Бәйтерек, «Қазақстанның Атамекен картасы» («Кішірейтілген Қазақстан») және әлемдегі ең алыс «құрлық» океанариумы.

Батыста да қызықты табиғи нысандар аз емес (Актөбе облысындағы метеорит кратері, Қарақия ойысы, Үстірт ескерткіштері) және жақсы демалыс орындары - Орал, Шалқар тұзды көлі, Каспий теңізі бар. Әзірге Каспий туризмге лайықталмаған. Бірақ, болашақта көршілес Ресей мен Әзірбайжандағыдай көпке танымал орын болады. Қазақ шығанағында қазірдің өзінде демалыс зонасы бар. Оның қасындағы «320 әулие жерінде» (кейде Маңғыстау түбегін солай атайды) жер асты мешіттері (Бекет ата және т. б. ) мен өлкенің орта ғасырдағы астанасының қалдықтары сақталған.

Бұл - біздің еліміздегі рекреациялық байльқтың тек бір кішкене бөлігі ғана. Олар - қазақстандықтар ғана емес, сонымен бірге саны 2004 ж. 4, 3 млн асқан туристердің де тамашалайтьн ғажайып жерлері.

1. 1 Туристік рекреациялық ресурстар және олардың таралуы

Туристік ресурстар дегеніміз белгілі-бір территориядағы (аумақтағы) туризмді қалыптастырып, дамытуға мүмкіндік беретін табиғи, тарихи-мәдени және әлеуметтік-экономикалық нысандардың жиынтығы. Туристік ресурстарды табиғи, тарихи-мәдени және әлеуметтік-экономикалық деп екі топқа бөліп қарайды. Бұл топтарды туристік ресурстар жағдайын анықтайтын (табиғи және әлеуметтік-экономикалық) факторлар ретіңде де қарастыруға болады. Бірінші топқа көрікгі табиғи орындар (ландшафтар), рекреациялық орындар, тарихи-мәдени және табиғи (табиғат ескерткіштері) экскурсиялық нысаналар, климаттық көрсеткіштер (температура, радиация), теңіз, көл және мұхит жағаларының болуы мен олардың адамдардың демалысы үшін жарамдылығы жатады. Бұл жерде рекреация деген ұғымның мағынасын айта кету керек. Рекреациялық ресурстарға табиғат компоненттері: климат жағдайы, жер бедері, минералды және термальды бұлақтар және өсімдік жамылғысы жатады.

Туристік ресурстардың екінші, әлеуметтік-экономикалық тобына белгілі-бір аумақтардағы туризмді материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз етуге бағытталған курорттар, туристік базалар, пансионаттар, демалыс үйлері, санаторийлер, көлік, қонақ үйлер, тамақтану орыңдары, қосымша туристік инфрақұрылым - арнайы дүкендер, байланыс бөлімшелері, емдеу мекемелері, ойын-сауық және сауықтыру (стадиондар, спорт сарайлары, бассейндер т. б. ) спорт орыңдары тиісті. Бұл топқа соңдай-ақ қаражаттың және еңбек ресурстары да қатысты. Халықтардың ұлттық ерекшеліктері (тұрғын үй жағдайы, ұлттық тағамдары мен киімі, кәсібі, қолөнері, музыка мен фольклор, ұлттық ойындар) мен салт-сана, әдет-ғұрыптары мен халықтың, ұлттық мейрамдарын осы екінші топқа енгізуге болады.

Жалпы туристік ресурстарға баға берген кезде территориялардың (аумақтың) табиғи-эстетикалық жағына, олардың тартымдылығы мен қайталанбастығына көңіл бөлу керек, өйткені олар аумақтың туризм бойынша функционалдық сапасын анықтайды. Бұл жерде қолайлы климаттық жағдайлардың рөлі жоғары және аумақ табиғатының аз өзгеру жағдайы ерекше орын алады.

Туристік ресустарға қатысты келесі ұғым - туристік мүмкіндіктер.

Туристік мүмкіндіктер дегеніміз белгілі-бір территориялардағы туризмді қалыптастырып дамытуға мүмкіндік беретін, бірақ әр түрлі себептермен қазіргі жағдайда пайдаланылмай жатқан орындар мен факторлардың жиынтығы.

Туристік ресурстардың таралуына байланысты оларды аудандастыру жүргізіледі. Туристік аудандастыру - аумақтағы туризмге байланысты географиялық ақпараттарды жүйелендіруге және ол аумақгағы туризмнің даму заңдылықтарын анықтауға байланысты жеке аудаңдарды анықтап, бөлу. Туристік аудаңдастыру аумақтың барлық бөліктеріндегі туризмнің жағдайы, факторлары және болашағы жайлы толық түсінік алуға, оларға байланысты жеке аумақгық ерекшеліктерді бір-бірімен салыстыруға және бұл мәліметтерді туризмді жоспарлау мен басқаруда пайдалануға мүмкіңдік береді.

Туристік ресурстардың, туристік нысандардың таралуы дегеніміз олардың басқа объектілермен және бір-бірімен салыстырғандағы белгілі-бір аумақтардағы орналасу реті мен жиілігі болу жағдайы. Туристік аудаңдастыру кезінде әр түрлі таксономикалық рангадағы аумақтың бірліктер бөлініп шығарылады. Олар маңыздылығы жағынан жалпы мемлекетгік (республикалық), дүние жүзілік және жергілікті болуы мүмкін.

Ондай аумақтық бірліктерге - туристік-рекреациялық зоналар, туристік аудандар немесе орталықтар жатады.

Туристік рекреациялық зона - көбіне ұзына бойы орналасқан, көрікті, көгалды жерлердегі, тау іші жөне тау етегі аумақтардағы, көл, бөгендер, теңіз және мұхит жағалауларындағы, темір жөне автомобиль жолдарының бойыңдағы, рекреациялық мүмкіндіктерге ие (жағажай, емделу және демалыс орындары т. б. ) қосымша туристік қызмет орыңдары және экскурсиялық орындар бар адамдардың танымдық, демалыстың емделу-сауықтыру қажеттіліктерін қамтамасыз ететін аумақгар. Туристік-рекреациялық зоналарға мысал ретінде Іле Алатауы бойын, Шортанды-Бурабай аумағын, Ресейдің (Анападан Адлерге дейін) және Грузиялық (Леселидзеден Батумиге дейін) Қара теңіз жағалауы, Қырым жағалауларын т. б. айтуға болады.

Туристік аудан немесе туристік орталық - өзінде және төңірегіндегі орналасқан туристік ресурстар негізінде туристік-экскурсиялық қызмет кешені қалыптасқан аумақ, табиғи нысан, қала. Туристік ресурстар мен нысандар туристік аудандардың немесе орталықтардың төңірегіне шоғырланып орналасады. Олар: туристік базалар, қонақ үйлер, пансионаттар, туристік және экскурсиялық нысандар тамақтану және сауда, спорт орындары т. б.

Туристік орталықтарға Мәскеу, Санкт-Перербург, Сочи, Ялта, Бұхара, Сергиев Посад, Алматы, Псков, Самарқанд, Суздаль, Бакуриани, Юрмала қалалары, Эльбурс маңы жатады. Туристік аудандар туристік-рекреациялық зоналар бойында да орналасады. Оған мысал Ресейдің Қара теңіз бойындағы (Краснодар өлкесі) Сочи ауданы және Қырым туристік-рекреациялық зонасындағы Ялта туристік ауданы.

Туристік ресурстар бойынша ерекше орынды туристік нысандар алады. Туристік нысан - аумақтық кеңістікте өзіндік орны бар, тарихи-мемориаддық, мәдени-эстетикалық және танымдық мәнге, қасиетке ие, осыған байланысты туристердің көңілін аудартып, олардың өзіңде болуына жағдай жасайтын жерлер. Туристік нысандарды 3 топқа бөліп қарастыруға болады.

Табиғи туристік нысандар. Олар: табиғаттың көрікті жерлері, рекреациялық орындар, физикалық-географиялық объектілер; шағын көлдер - (Көлсай көлдері, Қайынды, Үлкен Алматы көлі т. б. ) ; өзендер - (Ертіс, Бзыбь, Кивач, Чусовая, Белая, Чулышман, Катунь т. б. ) ; табиғат ескерткіштері. Табиғат ескерткіштеріне сирек кездесетін өсімдіктер өскен жерлер (Шетен орманы, Таутүрген шыршалары т. б. ), әр түрлі бейнелерді елестететін табиғи тасты мүсіндер (Оқжетпес, Шайтан тас т. б. ), өзен каньоңдары (Шарын, Калорадо каньондары т. б. ), сарқырамалар (суқұламалар), үңгірлер, вулкан кратерлері.
Тарихи туристік объектілер. Олар: қалалардың көне кварталдары, археологиялық орындар, көне мешіттер, мазарлар, шіркеулер, монастырлар, үңгір монастырлері (Киево-Печерска лаврасы), храмдар, синогогтар, пагодалар, мемориалдық-тарихи ескерткіштер, костелдер, тастағы таңбалар мен жазулар, қалашықтар, қамалдар, сарайлар т. б.
Әлеуметтік-экономикалық туристік нысандар. Оларға адам қолымен жасалған көрікті орындардың барлығы, олардың ішінде қазіргі заманғы сәулетті үйлер, ірі-ірі комплекстер (кешендер), ботаникалық бақтар, дендрарийлер, мұражайлар, делфинарийлер, океанарийлер, диснейлеңдтер т. б. жатады. Бұлардың құрамына сондай-ақ шаруашылықтың негізгі салаларына жататын кейбір кәсіпорындарды жатқызуға болады.

Қазақстанның мысалында туристер мен экскурсанттар үшін тамақ өнеркәсібі жөне түсті металургия салаларына қатысты кәсіпорындарды пайдалануға болады. Алайда нарықтық экономика жағдайында бұл іске аса бермейді. өйткені кәсіпорындар сұраныс пен оның рыноктағы өзгерісіне байланысты жұмыс істейді.

Туристік аудандастырудың таксаномикалық рангасының бірі - туристік-рекреациялық зонаға мысал ретіңде Ресейдің Краснодар өлкесінің және Грузияның Қара теңіз жағалауының туристік-рекреациялық зонасы, Ыстықкөл курортты, аймағы, Алакөл-Балқаш, Көкшетау туристік рекреациялық аймақтарын айтуға болады.

Табиғи-мәдени туристік ресурстарға жататын рекреациялық ресурстарды төмендегідей жағдайда бөлуге болады:

Емдік ресурстар:минералды сулар, емдік батпақгар, климаттық жағдайлар мен көрсеткіштер.
Демалыс-сауықтыру ресурстары:қолайлы ландшафтьгқ-климаттық жағдайлар, өзен-көл торы, теңіз жағалаулары, су қоймалары.

3) Спорттық туризм ресурстары: категориялық маршруттар.
Рекреациялық ресурстар бірнеше қасиеттер бойъшша ерекшеленеді.

Комфорттылық - ресурстың туризм мен демалыстың нақты түріне деген сұранысқа сәйкес келу деңгейін анықтайтын қасиет.

Сыйымдылық - ресурстардың ұзақ уақыт ішінде адамдардың көптеген топтарының демалысқа деген қажеттіліктерін қанағаттаңдыру үшін жарамдылық жағдайы және түрлі туристік ағындарды өткізу кабілеті. Сыйымдылықты сондай-ақ табиғи-рекреациялық ресурстарға түсірілетін күш көлемі де анықтайды. Сондықтан ресурстарды пайдалануды ұтымды түрде реттеп отыру туристік қызмет үшін қажетті операция болып табылады. Ол ресурстарды тиімді пайдалануға мүмкіндік беріп қана қоймай, сонымен бірге, табиғи ортаның экологиялық тепе-теңдігін сақтайды.

Аттрактивтілік - ресурстардың кайталанбастығы, пейзаждық көп түрлілігі (көп келбеттілік), олардағы маусымға және т. б. байланысты ерекше табиғи қасиеттердің болуы, жер бедерінің тарамдалу сипаты, көркемдігі (орман-тоғайлардың, сулы жерлердің көп болуы т. б. ) .

Тиімділік - ресурстарды туризм сферасы (саласы) бойынша игеріп, пайдаланудың мүмкін болатын нақты әлеуметтік-экономикалық ұғым. Комплекстілік (кешендік) - ресурстардың туризм мен демалыстың әр түрлері үшін пайдалануға жарамдылығы.

Әлеуметтік-мәдени және әлеуметтік-экономикалық туристік ресурстар ірі капиталдарды, инвестицияларды, еңбек, каражат, өндіріс көздерін қажет етеді. Оларсыз туризм индустриясының негізгі элементтерінің; тасымалдың, орналастырудың (жататын орын), тамақтандыру мен сауықтырудың қалыпты жұмыс істеуі және сондай-ақ туристік инфрақұрылымның дамуы мүмкін емес. Тиісті туристік инфрақұрылымды қалыптастыруда көлік пен байланысты қатынас құралдарын жетілдіріп дамыту маңызды нәрсе. Ол үшін жолаушылар тасымалып, сауда байланыстарын қамтамасыз ететін темір жолдардың негізгі бағыттарын қазіргі заманғы талаптарға келтіру және халықаралық тасымалдарды қамтамасыз ететін бағыттардағы автомобилъ жолдарын оларды қазіргі заманғы халықаралық талаптар деңгейіндегі сервистік қызмет керсетумен қамтамасыз ете және тез жылдамдықта жүру бөліктерін жасай отырып дамыту керек. Сонымен қатар аэропорттарды күрделі жөндеуден өткізу, оларда халықаралық стандарт-тарға сай сервис пен қызмет көрсетуді қалыптастыру, порттарды реконструкциядан өткізу, өзен кемелерінің (жүк және жолаушылар таситын) жұмысын жолға қою, информацияльгқ технологияны дамыту, олардың сапалық жүйелерін жасау туристік инфракұрьшымды жасап, дамытуда маңызды нәрселер.

Туристік пакет (туристік өнімнің) өндірісінің тұйық айналымын қамтамасыз ету үшін негізгі, қосымша жөне қосалқы туристік қызмет түрлерін қалыптастырудың технологиялық процесіне ресурстар қажет. Бұл қызметтерді атқаратын ресурстарға финанстық, экономикалық, еңбек және қызмет етудің әлеуметтік ресурстары - тасымалдау, орналастыру, тамақтандыру және сауықтыру орындары жатады. Бұлар туризм иңдустриясы құрылымының негізгі элементтері болып табылады.

Әлеуметтік-мәдени және әлеуметтік-экономикалық туристік ресурстарды класификациялау күрделі, бірақ қажетті нәрсе. Ол бұл қызмет құралдарын белгілі-бір тәртіпке келтіру үшін ғана емес, сонымен бірге туристік қызметтер өндірісі процестерін ұйымдастыру - құқықтық жағынан қамтамасыз ету және оларды стандарттау мен сертификациялау үшін қажет. Әлеуметтік-мәдени-экономикалық туристік ресурстардың жай ғана жасалған тізімі туристік қызмет жүйесінің жалпы көрінісін береді, бірақ халықаралық стаңдарттар талаптарына сай келмейді.

Туризм мақсаттарына қажетті әлеуметтік-экономикалық ресустарға, яғни адам қолымен жасалынған объектілер - су қоймалары, саябақтар т. б. жатады.

Тасымал құралдары, яғни автотуристерге қызмет көрсететін нысаңдары бар автомобиль жолдары, теміржолдар, транзитгік сапалы қызмет ету нысандары бар жергілікті, республикалық және халықаралық маңыздағы әуе жолдары, автовокзалдар, теміржол вокзалдары, өзен және теңіз порттары, туристерді қабыддау және оларға қызмет ету пункттері бар аэропорттар, автобустар, поездер, өзен және теңіз кемелері, ұшақтар, экзотикалық туризм үшін қажетті қозғалыс құралдары - катамарңдар, дельтоплаңдар т. б.
Орналастыру немесе қонақжай орындары:қонақ үйлер, отелдер, мотелдер, флотелдер, пансионаттар, хостелдер (жастар үйі), демалыс үйлері, кемпингтер, орналастырудың экзотикалық орындары: таудағы альпілік жатын жайлар, киіз үйлер т. б. түрлері.
Тамақтаңдыру орындары:мейрамханалар, кафе, бар, асханалар, буфеттер, ұлттық тағамдар орындары т. б.
Қайтадан салынған және қайта жарақталынған тарихи объектілер және туристік-этнографиялық орталықтар:діни, қажылық, рәсімдік орыңдар, тұрмыстық және мейрамдық әдетн ғұрыптар, салт-саналар орталықтары, сувенирлік (әшекей) заттар шеберханалары, танымдық және сауықтыру орындары, мұражайлар, мәдени-қойылымдық орындар мен театрлар, сурет галереялары, филормониялары, концерттік және көрмелік залдар, стадиондар, клубтар, казино, ұлттық мәдени ортальгқтар. Түрлі форумдарды, ойындарды, қауымдық мейрамдар мен шерулерді, конкурстарды, халықаралық фестивалдарды т. б. сауықтыру қызметтерін ұйымдастыратын орындар.
Жарнамалық-ақпараттық, қосалқы және қосымша қызмет түрлерін көрсететін, туристік көсіпорындарды азық-түлік өнімдерімен қамтамасыз ететін шағын және орташа бизнес орындары.

Туристік индустрия мен инфрақұрылымды дамыту үшін туризм үшін қызмет ететін банктер жұмысын қамтамасыз ететін финанстық ресурстар, шет ел инвестицияларын тарту, халықаралық туризм бойынша қызмет ету сапасын жақсартатын дисконттық карточкаларды, түрлі халықаралық чектерді енгізу қажет.

Әлеуметтік-мәдени қызмет нысандарын салу және туристік индустрияны дамыту мақсаттарында көгалдаңцыру, көркейту нысандарын, ірі құрылыстар мен кешеңдерді, үйлерді салу, жобалау, қайта жөндеу және қайта жарықтау, жаңалау, өндіріс күштерін, өндірістік, әлеуметтік, инженерлік, көліктік инфрақұрылымдарды, адамның толық мәнді демалысы мен өмір сүруіне қажетті басқа да архитектуралық-кұрылыс әрекеттері осы сала бойынша қабылданған заңдар мен заң актілеріне т. б. мемлекеттік талаптарға, аумақтардың жобалану және салыну жағдайларына қайшы келмеуі керек. Бұл жұмыстар архитектуралық-құрылыс саласындағы мемлекеттік нормативтерді, қабылданған құжаттар мәселелерін сақтаумен, архитектуралық-құрылыс саласы бойынша бақылау мен басқару жүзеге асыратын мемлекеттік оргаңдардың ереже-талаптарын орындаумен ұштасуы тиіс.

Туризмді дамытудың ұзақ мерзімдік жобаларын жүзеге асыру тарихи-мәдени мұра және табиғи-рекреациялық ресурстарды пайдалану, халықаралық, мемлекеттік және жергілікті маңызы бар туристік маршруттардағы әлеуметтік-мәдени қызмет көрсету нысаңдарын салу мен туристік орталықтарды кеңістікті түрде орналастыруды ұйымдастыру, туристік іс-әрекеттердің ұйымдастыру-құқықтық қамтамасыз етілуінің заңдылық негізін жасау, сондай-ақ туризм сферасында мемлекеттік және мемлекетгік емес субъектілердің горизонталды және вертикалды өзара байланыстарының басқару кұрылымын құру бойынша оңтайлы шешімдерді талап етеді.

Туристік-рекреациялық кеңістікті шаруашылық жағынан игерудің ұзақ мерзімдік бағдарламаларын жүзеге асыру үшін белгілі-бір аумақтық құрылым жүйелері керек. Өзара бірлесе әрекет жасайтын және өзара байланысты, меншік формасы, мамандану деңгейі, дәрежелері жағынан әр түрлі туристік-рекреациялық шаруашылықтардьың түрлі моделдерін құру - оларды басқарып, жұмыстарын ұйымдастырудың сапалығын көтеру үшін қажетті жұмыс болып табылады.

Туризм сияқты әлеуметтік-экономикалық, әлеуметтік-мәдени, ауқымды бірыңғай тұтас жүйе құрайтын құбылыстың ішкі құрылымын талдау кезіңде оның жеке бөліктерінің өзара байланысы мен өзара әрекеттерін бөліп көрсету керек. Қалыптасқан рекреациялық география дәстүрлері бойынша мемлекеттердің туристік-рекреациялық шаруашылығын, ресурстарын тиімдірек пайдалануға мүмкіндік беретін ірі туристік-рекреациялық аймақтар туристж-рекреациялық жүйелер бөлініп көрсетілуі тиіс.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.