Шегіне келе, Кенесары қырғыз жеріне шекаралас

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Кенесары хан (1802-11347 жж.)
Казақ халқының патшалық Ресейге, Қоқан және Хиуа хандықтарына қарсы
жүргізген ұлт-азаттық күресін басқарушы..
1827 жылдан бастап Абылайдың ұрпақтары қазақ хандығын патшалық Ресей
өзгісінен босату жолындағы күресте белсенділік танытты. Кененің әкесі Қасым
мен үлкен ағасы Саржан бастаған жасақтар орыс ауылдары мен керуеңдеріне
шабуыл жасап тұрды, казақ ауылдарын отарлық бұғаудан бостатты. Міне,
солардың жолын жалғастырушы Кенесары Қасымов та мемлекет тәуелсіздігінің
өте маңызды іс екенін халық санасына құюда қыруар еңбектер атқарды,
Мемлекет мүддесін қорғау жолында жауды жеңіп, тәуелсіздікке қол жеткізу
үшін халықты біліктілікпен басқару көп септігін тигізетінін ол жете
түсінді.
Кенесары Қасымов өз айналасына ең адал кеңесшілер мен батырларды,
халық арасынан отарлық езгіге қарсы күрестегі ең беделді, белсеңді
азаматтарды топтастыра білді.
Қиын-қыстау шақтары ортақ мүдде — ұлттың азаттығы үшін осындай
әрекетке баруынын өзі ұлылық емес пе?! Патшаның "бөліп ал да, билей бер"
деген саясаты қазақ даласына кеңінен таралуы елдің қатты наразылығын
туғызуы оның жақтастарын көбейтуі заңды еді. Сонымен бірге, Кенесарыға
қарсы шыққан рулар да болды.
1841 жылы Кенесары Касымов хан сайланды, оның саясатының басты мақсаты
казақ хандығын қайта қалпына келтіру болды. Кенесары мемлекетті басқаруда
шариғаттың негізін ережелерін енгізді, сонымен бірге, билер сотын қалпына
келтірді. Мемлекет пен оның әскерін нығайту жолдарын жетік білетін хан
мұсцылмандық кұқықр ежелерін бекітті. Салық саясаты да оны тиімді жолмен
жинауға бағытталды.
Кенесары қатаң төртіп пен басқару принциптеріне негізделген Абылай
атасының саясатын жүргізді. 1846 жылы Ресей жасақтары мен отаршылдыққа
бойсұнған қазақ сұлтан-дарының әскери құрылымдары оны Кіші және Орта жүздер
аумағынан ығыстырды.
Кенесары қолы алғашқы әрекетін 1838 жылдың көктемінде Ақмола бекінісін
қоршап, өртеуден бастады. Қамал бастығы әскери старшина Карбышев пен Ақмола
аумағының аға сұлтаны Қоңыркұлжа Құдаймендин төнген ажалдан құтылып кетті.
Кенесары енді Торғайға бет бұрды. Кенесары Қасымов патша өкілдеріне жазған
хаттарыңда бұл әрекетін Ресей шекараларына жақындауға ұмтылу, сол арқылы
келіссөз процестерін- женілдету дел түсіндірді. Шын мәнінде батырдың
негізгі мақсаты - 1836-1838 жылдары Исатай Тайманов бастаған ұлт-азаттық
көтерілісі болып еткен Кіші жүзді жалпы халықтық көтеріліске қосу болды.
1841 жылы Кенесары хан тағына отырғаннан кейін, көтеріліске
катысушылар әскери қимылын үдете түсті, олар қоқаңдықтардың елеулі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.