Гранатаны жүгіріп келіп лақтыру

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І. Кіріспе.
ІІ.Негізгі бөлім. Президенттік сынамаларды орындау техникасы.
ІІІ.Мектептегі жеңіл атлетика сабағы.
1. жүгіру;
2. секіру;
3. лақтыру;
4. суда жүзу;
5. шаңғы тебу;
ІV.Президенттік тест орындау техникасын оқыту әдістері.
V.Практикалық бөлім.
VІ.Қорытынды.
VІІ.Анатация.

Мектептегі жеңіл атлетика сабағы.
Дене тәрбиесі жүйесінде жеңіл атлетика ең маңызды құралдардың бірі
болып табылады. Жеңіл атлетиканың элементтері енбейтін спорт түрлері десе
де болады.
Жүрудің, жүгірудің алуан түрін, секірулер мен лақтыруларды қамтитын
жеңіл атлетика көп құрал-жабдықтарды қажет етпейді. Сондықтан онымен
айналысуға мүмкіндіктер мол.
Жүгіру. Жеңіл атлетикалық жаттығулардың ішінде жүгірулер үлкен маңызға
ие. Жеңіл атлетикасыз, оның ішінде жүгірусіз мектептегі дене тәрбиесінің
бірде-бір сабағы өткізілмейді десек те болады. Жүгіру мен жүру – күнделікті
өмірде кездесетін дене жаттығуларының табиғи түрі. Осы екеуімен күнделікті
жаттығу адам денесінің негізгі мүшелері мен жүйелерінің функцияларына
тиесілі әсерін тигізеді, жүрек тамыр жүйесін нығайтады, тыныс алу
мүшелерінің қызметін жақсартады, бүкіл организмнің төзімділігін арттырады.
Жүгірудегі спорттық түрлі қимылдар жеделдікті, күштілікті, икемділікті,
шыдамдылықты шыңдайды. Жүгіру стадиондағы, спорт алаңдарындағы жүгіру
жолдарында шеңбер бойымен әртүрлі қашықтықта өткізіледі.
Қысқа қашықтықта жүгіру – ертеден белгілі жарыстың бір түрі. Ол әйгілі
Гераклден басталған. Геракл алғашқы рет қашықтықтың негізін қалаған деседі
халық аңызы. Ол өз табанымен 600 қадам жерді өлшеп, осы аралықты стадий
деп атаған. Міне, осыдан стадион деген сөз шыққан. Стадий ұзындығы әртүрлі
болып келеді. 192м 27см-ден 195 метрге дейін созылады.
Қысқа қашықтықта жүгіруді төрт кезеңге бөлуге болады.
1. сөре (жүгірудің басталуы – старттан шығу);
2. сөрелік қозғалыс (старттық қозғалыс);
3. қашықтық бойымен жүгіру.
4. мәре (финиш)
Мектептердің көпшілігінде қысқа қашықтыққа жүгіру техникасын меңгеру
үшін мүмкіндіктер бар. Ол үшін спорт алаңдарындағы жүгіру жолдары өлшеніп
белгіленген 60 және 100 метрге тіке жүгіру жолдарында 200, 400 метрге және
эстафеталық жүгірістер, 4х100 метрге шеңбер бойымен жүгіреді.
Қысқа қашықтықта жүгіру үшін бойдағы барлық күш-қуатты аз уақытта
тиімді пайдалану қажет. Жүгірістің бұл түріне тән нәрсе – аяқтың қуатты
түрде жұмыс істеуі, өте жедел қимыл жасау. Сонымен қатар бұлшық етті,
буынды бос күйде ұстап жүгіру.
Қысқа қашықтыққа жүгіру техникасын үйренуге және дағдыларды
қалыптастыруға көмектесетін жаттығулар:
1.Әр түрлі жылдамдықпен 30-60м жүгіру. Жүгіру кезінде табанды түзу
сызыққа (алдын ала сызып) қою керек немесе қосарланған сызыққа қою қажет.
а) Тізені жоғары көтеріп жүгіру. Бастапқы кезде бір орында тұрып жасау,
содан кейін сәл ғана алға жылжу арқылы орындау (20-30м).
ә) Спорттық құрал-жабдықтар арқылы жүгіру (доп, гимнастикалық орындық).
Құрал-жабдықтардың арақашықтығын, биіктігін өзгерте отырып, тізе
биіктігін және адым ұзындығын, жылдамдықты өзгертуге болады.
2.Екі аяқпен алма-кезек секіру. Жерден итерілген аяқтың буыны
түзетіліп, ал сермейтін аяқ буыннан бүгіліп, күшпен алға жіберіледі, дене
алға еңкейтіліп, бүгілген қол алма-кезек алға, артқа шығып отырады.
3.Бір аяқпен көп қайтара секіріп, итеретін аяқты тарта отырып алға
жоғары сілтеп, осы аяқтың табанына түсу. 3-5 реттен 20-30 метрде орындау.
4.Адымдап секіру. Бұл жаттығу бір немесе екі адымдап жүгіру тәсілімен
орындалады. Жерден итерілген аяқтың фазасы толық аяқталуына көңіл бөлу
қажет, сермейтін аяқ жерге баппен түсу керек.
5.Аяқты жиі алып жүгіру, бірте-бірте жай жүгіру. Алға шыққан аяқ алма-
кезек табан басына тіреліп. өкше сәл ғана жерге тиеді. Жерге тиілген аяқ
толық түзетіледі, денемен бір түзу сызық бойына орналасады. Иықты бос ұстау
қажет. Қол төмен түсіріледі.
6.Аяқты жиі-жиі алып жүгіру, бірте-бірте жай жүріске көшу.
а) 50-60м жерді жартылай күш жұмсаған жылдамдықпен жүгіріп өту;
ә) 50-60м жерді толық жылдамдықпен жүгіріп өту;
Секіру. Секірудің барлық түрлері де оңайлыққа түспейтін жаттығулар.
Секірулер аяқтың және дененің жоғарғы жақ бөлігінің бұлшық еттерін дамытып,
нығайтады, тыныс алу мен қан айналысы органдарының қызметін жақсартады.
Биіктікке секіру өзінің әдістері жағынан мынадай топтарға бөлінеді:
-жүгіріп келіп биіктікке адымдау әдісімен секіру техникасы;
жүгіріп келіп аяқты кеудеге қарай тартып биіктікке секіру техникасы
(аспалап секіру);
жүгіріп келіп арқамен секіру;
Ұзындыққа секіру мынадай түрлерге бөлінеді:
жүгіріп келіп аяқты жиып секіру;
жүгіріп келіп аяқты қайшылап секіру;
жүгіріп келіп шалқалай секіру:
Биіктікке және ұзындыққа секірудің техникасын меңгеру үшін бстапқыда бір
орында тұрып секіруді үйренген жөн.
Бір орында тұрып секірген кезде аяқты тіреп итерілу үшін қолайлы
орынды қамтамасыз ету қажет. Яғни аяқты тіреп итерілген кезде аяқтың
тайғанамауын ойластырған жөн. Бұл үшін спорт алаңын да секірген кезде
башайлармен шұңқырдың шетінен тіреу ұсынылады. Жұмсақ жерге сондай –ақ
қатты жерге де секіріледі. Секірулер кезінде ұзындық пен биіктік онша үлкен
болмауын және жерге жұмсақ секіріп түсіуді ұйымдастыру керек.
Ұзындыққа секіру тәсілі. Ұзындыққа секірудің нәтижесі жүгіру
жылдмдығына және серпіліске байланысты.
Жүгіру – қажетті жылдамдыққа жетуге мүмкіндік береді, ол таңдаулы
спортшыларда 10,0 - 10,6 м секундқа дейін жетеді екен. Жүгірудің
ұзындығы оқушылардың жүгіру дайындықтарына және белгілі бір уақыт ішінде
мейлінше жоғары жылдамдыққа жету қабілеттеріне байланысты анықтлады.
Жаттығу дәрежесі өскен сайын жүгіру ұзындығы да арта түседі.
Секіруді енді–енді бастағандар үшін жүгіру ұзындығы елеулі түрде
қысқарады, төменгі сынып оқушыларында 16-22 м болса, жоғары сынып
оқушыларында 25-35 м болады. Қыз балаларда ол екпінмен жүгіру аралығы 2-3
м аз болады.
Ұзындыққа секірудің шалқаю тәсілі мейлінше тиімді, өйткені ол ұшу
кезінде айналып кетуден сақтайды және жайлы түсуді көздейді. Көтерілгеннен
кейін серпілетін аяқ төмен итерілетін аяққа қарай, артқа жіберіледі. Жамбас
төмен, алға қарай қозғалыс жасайды. Дененің кеуде және бел омыртқа тұсы
бүгіледі, ал аяқ аздап артқа жіберіледі. Осыдан кейін, жерге түсер алдында
алғашқы жағдайына келеді. Секіруші көтерілген кезде белгілі бір жағдайда
болмай, жүгірген кездегі қозгалыстарды жасайды
Биіктікке секіру. Секіру мынадай бөлікке бөлінеді: екпін, итерілуге
дайындалу, итерілу, кергіден өту және жерге түсу. Екпінмен жүгіру бұрышы 30-
45С, кергіге дейін жүгіру 7-9 қадам. Белгіленген орынға табан тиісімен
жүгіру басталады. Жылдамдықтың өсуімен адымның ұзындығы да өсе бастайды.
Бастапқы үйрену кезінде үш адымнан, екпін алып секіргенде, екінші адым
ұзынырақ болыпкеледі. Ал ақырғы адым қысқарырақ болады.
Адымдау әдісімен биіктікке секіру техникасы туралы 5 -7 сынып
оқулықтарында жеткілікті баяндалды. Сыныптың секциялық сабақтарында (ер
балалар үшін) жүгіріп келіп биіктікке секіруде, аударылып түсу әдісін
үйренуге міндетті түрде кіріскен жөн.
Аударылып түсу әдісімен биіктікке секірудің жалпыға бірдей техниксы,
негізінен алғанда мынадай болады; екпін беру үшін жүгірудің бағыты, оның
ұзындығы, ырғағы мен шапшаңдығы (адымдау әдісімен жүргендегі сияқты). Осы
жерде адымдау тәсілімен жүгіріп келіп биіктікке секірудің мынадай
бөліктерін есімізге сала кетейік.
1)Екпін алатын белгілі бір ұзындықты білу ( 5 -7 қадам) және жүгіру
бұрышын білу керек.
2)Серпілетін кезде жүгіру жылдамдығын арттырып, қадамды жиелетіп
орындау қажет болады.
3)Жамбасты алға қрай жіберіп, кеудені алға, жоғары қарай қозғап,
серпілетін аяқты артта ұстаған жөн.
4)Барлық жылдамдықпен келіп, аяқты серпілетін нүктеге қою керек.
5)Дененің салмағын серпілетін аяққа қарай ауыстырып, бір мезгілде екінші
аяқты жамбастан алға қрай жіберу.
6)Серпілетін аяқ пен денені біршама тік қалпында, иілген қолды алға қарай
сермеумен секіру –серпілуді аяқтау.
7)Кергіден аттап өтер кезде отыру жағдайында болып, аяқтармен алға қарай
адымдау.
8)Жерге серпілген аяқпен түсу.
Серпілу кезінде аяқты тірейтін жер кергіден 3-4 табан қашықтықта
болады. Кергіге жақын тұрған аяқты жерге тірейді және ол жиырылу
әдісімен серпігендегі сияқты орындалады.
Жоғары көтерілген кезде тізеден бүгілген, жоғары сілтеніп көтерілген
аяқ секірушінің денесінің алдына, жоғары көтеріледі. Ал аяқтың табаны
кергіден жоғары көтерілуі қажет. Жерге тіреген аяқ жоғары көтерілгенде ең
алғашқыда төмен қарай еркін, түсіңкі тұрады. Секіруші жоғары көтеріліп,
кергінің үстінде көлденең қалыпқа келгенше денесін жерге тіреген аяғына
қарай қисайтады, бір мезгілде жерге тіреген аяғын кеудесіне қарай тартып
алып,астыңғы жақтағы қалың кергіден асыра төмен қарай түсіреді. Дене
көлденең қалыпқа келген кезде жоғары сілтеп көтерілген аяқ көргіден
асқандағы бағытта тез жазылады. Ал жерге тірелген аяқ сілтеп итерілген
аяққа жақын ұсталып, кергіден тізеден бүгіліп, асып түсіп, төмен қарай
түсіріледі. Жүгіріп келіп биіктікке секірудің әртүрлі әдістерін үйрену
мынадай жүйемен өтуі керек. Үйренуді жиырылу әдісімен секіруден бастау
керек. Онша қалың емес жерден, еркін жүгіріп келіп, шағын биіктіктен ( 60-
70см) осы секіруді орындау қажет. Әдетте, оқушылардың көпшілігі қалыптан
тыс ұзақ жерден жүгіріп келіп секіруге тырысады,
мұның керегі жоқ. Алғашқы үш -төрт секіруден кейін –ақ жерге тіреп қоятын
аяқты белгілеп алған жөн. Сосын екпін алу (жүгіру) ұзындығын анықтап алу
керек. Бұл әдетте 7 -9 адым шамасы болады.
Жерге тірейтін аяқты анықтап, жүгіріп екпін берудің ұзындығын
белгілеп, оның дұрыс ырғағын қалыптастырып, аяқты жерге тіреуді дұрыс
орындай білуге үйренгеннен кейін, жүгіріп келіп биіктікке секірудің
басқашада әдістерімен таныса беруге болады. Қыз балалар үшін сабақ
кезіндеде секциядағы жаттығулар кезінде де адымдап секіру әдісіне тоқтау
ұсынылады. Ер балалар жаттыққан кезде осы әдіспен секіруді үйреніп
меңгеріп алып, аударылып түсу арқылы секіру әдісіне көшкен жөн болады.
Әсіресе осы әдісті секциялық сабақтарда тек үйреніп қана қоймай, жете
меңгеруге көп зейін қою қажет.
Аударылып түсу әдісін үйрену, атап айтқанда аяқты жиып секіру
әдісінің одан әрі жетілген түрі болып табылады. Аяқты жиып секіру, әдісін
меңгергеннен кейін, тура тіке жүгіруден қиғаш жүгіруге (30-40С бұрыштан)
көшу қажет. Осылай жүгіру арқылы аяқты жиып секіруді орындау керек. Бұл
жаттығу кергіге жақын тұрған аяқты жерге тіреп секіруді меңгеру үшін
қажет. Осы әдісті меңгерген сайын кергіден асып түсіп бара жатқанда, денені
көлденең қалыпта, жерге тіреген аяққа қарай ұстауға үйренулерің керек.Оны
үйренген соң кергіден асып түсудің мейлінше жетілдірілген түрін үйренуге
көшу қажет, ал бұл көбінесе секциялық сабақтарда өткізіледі.
Лақтыру. Өсу кезеңінің барлық сатыларында да лақтыру –жалпы даму үшін,
бұлшық ет жүйелерін нығайту үшін, әсіресе иық белдеуі мен қолдарды дамыту
үшін ең пайдалы, қажетті жаттығулардың бірі. Сонымен қатар лақтырудың
бағдарлауды, ептілікті, көзбен өлшеуді, кеңістікті сезуді, шапшаңдықты,
қажырлы күш жұмсауды және басқа да жалпы қимыл үйлесімділігін
жетілдірудегі маңызы зор.
Тез сілтеп лақтыруды қалыптастыру үшін кішкентай допты
(теннис, жай допты, хоккей добын) нысанға және қашықтыққа, сондай –ақ
еденге соғып барып, биікке ұшырта, қабырғаға соғып барып, алысқа ұшырта
лақтырып жаттығу ең жақсы тәсіл болып табылады. Жаттығулардың осындай
түрлері бастауыш сыныптарда лақтыруың негізгі түрі болып саналады, ал
жеткіншек жастағы балалар үшін бұл жаттығуларды көбінесе шынығу ретінде
пайдлануға болады. Осы мақсат үшін, сабақтан тыс, жай уақыттарда қар немесе
ұсақ тастарды нысанаға және алысқа лақтыруға болады.
Допты бір орында тұрып та, және жүгіріп, екпін алып лақтыруға
болады. Кіші допты лақтыру техникас туралы 5 -6- сынып оқулықтарында
біршама айтылды. Мақсат –лақтырғанда еркін және тез сілтеуді
қалыптастырады. Бұлайша сілтеуді лақтыратын заттың ( снарядтың) салмағы өз
күштерің мен жылдамдық мүмкіндіктеріңе сай болғанда ғана орындауға болады.
Сондықтан кіші допты лақтыру техникасын жақсы меңгергеннен, кейін ғана,
снарядтың салмағын ұлғайтуға өте ұқыпты қарап, бірте–бірте салмағын
арттыруға болады. Өйткені снарядтық салмағы оқушы мүмкіндігіне ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.