Жоғары мектепте оқыту технологиясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ЖОҒАРЫ МЕКТЕПТЕ ОҚЫТУ ПРОЦЕСІ - БІРТҰТАС Д ИДАКТИКАЛ ЫҚ ЖҮЙЕ.

Жоғары мектепте оқыту технологиясы

Бұл тарау оқу процесін, оның технологиясын үйымдастырудың негізгі кезендеріне арналған. Онда мақсаты жоғары білімді мамандар даярлау болып есептелетін педагогикалық қызметті оңтайландыру жолдары белгіленген. Оқыту технологиясы түріндегі білім берудің жаңа үлгісін біліктілікпен өзгертудің, ақылмен жобалаудың жөне енгізудің қажеттігін мақүлдайтын қазіргі уақытта Қазақстанда бо-лып жатқан өзгерістер осыны талап етеді. Педагогиканың "кімді йқьпу керек және неге оқыту керек?" деген бүрыннан проблемалық үш еүрағының бүл екеуі педагогиканың түжырымдамалық жағдайына сәйкес келеді, ал үшінші - "қшіай оқыту керек?" деген сұрақ бо~ йынша оқыту технологиясы жоғары мектептердегі білім беру меселелерін шешуде инновациялық өдістерді анықтауы қажет. Осы-ған сөйкес, оқыту технологиясы оқу-тәрбие жүмыстарының дина-микалық компоненті, оқыту және тербиелеу жүмыстарының таімділігін анықтайтын, көптеген себептерді бағалауда жөне сойкес-тендірудегі ойласгарылған, шығармашылық жөне жасампаз еңбекгің нөтижесі ретінде қарастырылады. Оқыту технологияеы - іске асы-рылуы псдагогикалық практикада оқьггу мен төрбиелеудің нақты мақ-саттарына жеткізетін түтас дидактикалық жүйе регіңде қарастырьшады. Процесс ретінде оқытуға деген көзқарас оқушының ынталылы-гын қуаттайтын, оқу материалымен қанықтыратын, оны білімге, білікке, дағдыға, логикалық ойлауға жене кез келген жағдайда пай-далануға үйрететін, оқытушы мен оқушының арнайы үйымдастырыл -ған ортадағы бірлескен іс-өрекетімен сипатгалады. Психология-педа-гогикалық сипатгағы бүл белгілі аспектілер, мазмүны жүйелік-қызметтік өдіс түжырымдамасына сүйенетін, жоғары білім беру үшіі де өділ болып табылады. Бүл өдісте объектінің ықпалдасқан сипаты ның түтастығына, оның шығу тегіне жөне сол объектінің өзінд^ сондай-ақ айналадағы ортада байланыс орнатуына күш салынады Сонымен бірге бүл өдіс жогары оқу орындарын бітіруріілердің бола шақ көсіби қызметін жан-жақты есепке алуға сүйене отырып, ок пәндерінің мазмүнын жобалауды көздейді. Психолощялық түрғыд бүл әдіс жеке түлғаға әлеуметгік практикада жинақталған білімд

дағдыны, қызмет түрлері мен төсілдерін, жеке түлғаның психология-лық дамуын - жалпы тарихи төжірибені беру процесінің өзіне тән ерекшеліктерін ашу да болып табылады. Білімді, білікгі, санаткерлік дағдыны игеруде ортаға бағытталуға жөне оны қайта өзгерту мүмкіндігіне белгілі бір төжірибе жинақталады. Кәсіби білім берудің жоғары деңгейі - шығармашылық шеберлікке жалпы гуманитарлық білімсіз жөне кез келген проблемаларды (өлеуметгік-экономикалық, технологиялық және басқалар) шешуге жаңа өдіссіз>жету мүмкін емес. Көпшілігі бұл бағытаен келіседі, бірақ жоғары мектепке төн консерватизм оқьпудың дәстүрлі формаларынан, құралдарынан және әдістерінен бас тартуға ыңғай білдірмеуінен іс күрделене түсуде, ал бәрінен қиыны ~ жоғары мектептердегі оқытушылардың педагоги-калық сауатының төмен, көбісінің дерлік педагогикалық даярлығы жоқ, мұны олар педагогика ғылымына деген теріс көзқарастарымен бүркемелейді.

Оқьлуга жаңаша тұрғыдан келуде стуцент түлғасы алдыңғы қатарда тұрады. Оқьпу процесі оқытушы мен окушының ынтымагы, бірлескен қызметі түрінде қүрылады. Жоғары мектептердегі оқьггудың мазмү-ны, кәсіби бағытталған білімдерден басқалары, шешімдердің көп критерийлігіне негізделген д үниетанымын қалыптастыруга, бөгде ой-ларға шыдамдылығы мен өз өрекеттеріне жауаптылышна бағытта-луы керек, басқаша айтқавда, көсіби-педагогикалық бағытты ұстауы керек. Білім берудің мазмүндық жағы оқушыға жеткізу жөне игеру твхнологаясымен үдайы байланысты. Қызметгің меңгерген төсідцері мен түрлерін (ойлау, адамгершілік, өлеуметтік, материадцық, прак-тикалық) қызметгің жаңа сипаты мен сабақтастьпын кездейіін жаңа жағдайларға көшіру - дидактикалық процестің басты міндеті болып табылады. Дидактикалық процестің бұл маңызды сөті оқу ақпарат-тарын жөне көсіби дағдыны студенттердің санаткбрлік білімді жөне практикалық білікті игеру завдылықтарын ескере отырып, көшіру өдістері туралы білімді көрсеіеді.

Білім берудің тиімділігі оның нөтижесін жетістіктердің мақсатта-рымен жөне қүрадцарымен салыстыру арқылы анықталады. Білім берудің нөтижесін қадағалауда, оның көмегі арқасыңца, оқытудың мақсаттарына жетудегі бар формалардың, қүралдардың, өдістердің және мазмүнның жеткіліктшігі анықталатын, білім беруді жеіідціруге қажетті "кері байланыс" орнатуға болады. Жоғары мектептердегі аз шешілген проблемалардың бірі - студештердің жоғары оқу орнында өткізген барлық уақытында оқьпуды әдістемелік жолмен жүзеге асы-рудың өр түрлі формаларын іздестіру.

Оқытушының оқытуды жөне студенттердің таньшдық қызметін үйывдастырудағы, қадағалаудағы, бақылаудағы жөне нақтылаудағы өрекеттерінің жиынтығы двдактикалық процестің негізін қүрайды. Бул процесгің тищділігі тшсті ұйымдастыру формаларын, өдістемелік құралдарды және оқьпу өдістерін таңцау және жүзеге асырумен щшқ-талады. Оқу процесі - өзіне мақсат, қызмет процесін, сондай-ақ осы қызметті басқаруды қорытатын мақсатты танымдық қызмет. Оқу процесінің өрбір компоненті, бөрінен бурын, мақсат, мазмұнжөне бүкіл педагогикалық іс-қимыл өдістемелік жағынан қамтамасыз етіледі. Әдістемелік талаптарды жүзеге асыру тиісті технологиялар арқылы жүзеге асады.

Үзақ уақыт бойы "педагогакалық технологая", "оқыту техно-логиясы" термивдері оқыту, төрбиелеу сияқты шьігармашылық прЬцес-терге пайдалануға жарамсыз деп саналды, өйтсе де сол кездері өдістемелік нұсқаулар жарық көрді, оқу жөне төрбие шаралары жос-парланды. Кез келген жоспарлау - бұл технологияның бастауыш кезеңі. РесеЦде педагогакалық технологияны пайдалануды бастау-шылардың бірі В. П. Беспалько тұжырымдағаньшдай: " . . . оқытужене тәрбиеяеу тақырыбывда ешқавдай технологаясыз-ақ абстрзкплі сөйлеу-ге болады, ал тәжірибелі педагоггардың технологиясыз жемісіі жүмыс істеуі, студештерді оқыіуы және тербиелеуі мүмкін емес [18] .

Оқьпу технологиясының көптеген анықтамалары бар. бсы анық-тамаларды қорыта келіп, оның қажеггі жөне басты шарты ғылыми-техникалық дамуға негізделген ақпараттавдыру болып табылатын, қазіргі білім беру жүйесін реформалаудың негізгі бағыттарын ескере отьфып, технологияны: "білімюң, мөдениетгің, айнал^цағы ортаның, рефлекске негізделген пайымдаудың, стаңдарттаудың жөне арнайы құралдарды пайдаланудың әр түрлі салаларывда білім беру қызметін жүйелі түрде үйымдастыру тәсілдері ретінде" қарастыру керек[87] . Басқаша айтқавда, оқыту технологиясын оқу процесін сипаттаушы жөне үйымдаствірушы, оқыту мақсаттарына жеткізуге басшьшық жасаушы ретіңце қарастырған жөн. Осығаи орай, оқыту технологая-сы - оқьггушылардың эмпиристік төжірибесін және бүл процестің студенттердің тұлғалық дамуын жоғары нөтижелерге жеткізуге ба-ғытталғандығын ескеретін, оқу процесін ұйымдастыруға жөне тал-дауға ғылыми тұрғыдан келуге, ғылыми білімді дидактикалық пай-далануға багьгггалған жүйелік категория. Бүдан шығатын қорытын-ды: оқыту технологиясы езіне өзара байланысты екі процестен - оқушының қызмеіін үйымдастыру мен оқытушының осы қызметті бақылауынан түратын оқыту процесін басқаруды көздейді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.