Жеке тұлғаның тәрбиесі
Адам өзінің даму кезеңінде оның іс- әрекетіндегі мінез- құлқына,
мақсат – мұраттарына , құндылықтарына ,мағыналық, өмірлік мақсаттарының
жүйесіне , формалары мен тәсілдеріне бағыт беріп отыртын белгілі бір
әлеуметтік ортада өмір сүріп, іс- әрекет жасайды.
Әрбір жеке тұлғаның тәрбиесі балабақшадан бастап, отбасы мектептегі
оқу – тәрбие жұмыстары барысында қалыптасса, қоғамдық сана дәрежесіне
көтерілгенге дейін дамып отырады.Дегенмен жеке тұлғға тәрбие беру
институттарының ішінде мектептің орны аса маңызды.Өйткені , мектеп
өскелең ұрпақтың бойына ғылым негіздерін сіңіру мен бірге әрбір жеке
тұлғаны әлеуметтік ортаға бейімдеу,оларды қоғамымызды ізгілікті
адамгершілікті тұрғыдан жаңартудың әлеуметтік – экономикалық міндеттерін
іс жүзінде асыруға қабілетті, өзін -өзі қоғамдық талаптар мен сұраныстарға
сай іскерлік пен шығармашыл әрекеттерге икемді , әлеуметтік қатынастарға
тән мінез – құлықты қалыптастыра алатын адамгершілік қадір – қасиеттері
жоғары азаматтар даярлауды қаматамассыз етеді.
Әлеуметтік тәрбие жеке тұлғаны қалыптастыру тек қоғам туралы
түсінікпен, демократиямен, адам құқығымен шектеліп қалмайды.Азаматтық
түсінік пен іс - әрекеттің негізгі бастауы ретінде мектеп қабырғасында
меңгеретін өмір тәжірибесінен көрінеді.Мектепте азаматтың жан – жақты
толық білімді болуына жағдай жасайды, мектепте қоршаған орта туралы тек
кешенді білім бермейді, сондай-ақ қарым – қатынас жүйесі қалыптастырылады,
азамат ретіндегі тәжірибе әрекеті жүзеге асады.Сондықтан да көзқарасы түзу,
қоғамға пайдалы жеке тұлғаны қалыптастырудың негізгі шарттарының бірі –
мектеп өміріндегі алған әлеуметтік тәрбиесі мен мектеп өміріне
демократиялық қарым – қатынасты енгізу.Басқаша айтқанда , мектепте өмірдің
демократиялық қабаты құрылады.
Мектеп өміріндегі демократиялық жағдайды қалыптастыру туралы
түсініктерді А.Тубельский,
И.Фрумин,В.Башев,Е.Ямбург қалыптастырған.
Демократиялық жағдайды қалыптастыру толық анықталған жүйеге негіделген,
бұл жйе өзара және бір – бірімен жұмыс істеу барысында көрінбек. Бұл
жүйенің өзіндік ерекшкліктері бар – бұл шектеусіз және бөлінбейтін тірі
қарым – қатынас жүйесі.
В.Державин мен А.Лученкованың пікірінше , жүйені бүтін және бөліктерге
бөлу сәттілікке апармайды.Жүйенің негізгі ұстанымдардың бірі – енгізу
тармақтары.
Демократиялық жағдайды қалыптастыру элементтері мен оның әлеуметтік
жеке тұлға өмірін сәттілікке жетелейтін жолдарына кеңірек тоқталып өткен
жөн.
Демократиялық бастаулар негізі – оқу үрдісін ұйымдастыру.мұндай ұйым
біріншіден, білім үрдісінің негізгі көрсеткіші бола алады және оның жеке
тұлғаның дамуына негізделеді.Мұғалім тапсырмалары- оған қажет педагогикалық
бағыт беру кезінде ата – аналармен , педагогтармен іс – әрекеті
барысындағы қарама – қайшылықтардан шыға білуіне жәрдем жасау.Бұл балаға
өзінің даму жолына деген көзқарасты қалай болса да білімге деген міндетін
анықтайды, жеке оқу бағдарламасын құрады.
Екіншіден , оқу үрдісінде демократиялық ұйым құру мұғалім мен оқушы
арасын жақындастырады, сондай – ақ оқушылардың құқықтары мен
бостандықтарын айқындауға көмектеседі.Оқу үрдісінде адамға қатысты
демократиялық ұстанымдардың бәрі қамтылған.Бұл – құқық пен бостандыққа
деген құрмет, диалог құра білу өнері,өзара іс – әрекетін құра білу.
Үшіншіден, бұл оқу үрдісі баланың жеке қабілетіне де әсер етеді, оның
өмірді тануы мен икемделуіне бейімдейді.Өздерінің жеке қабілеттерін танып
білу, оны адамдар арасында , қоғамда көрсете білу мүмкіндігіне ие
болады.Әрбір жеке адам қоғам үшін бағалы және қажет.
Төртінішден, таңдауға ерік берілген оқу жүйесі болып табылады.Оқушылар
қаншалықты өздеріне қажетті оқу пәндерін , курстар мен факультатив
сабақтарын таңдай алса, соншалықты олардың материалды игерулері
жоғарылайды.Оқу үрдісінің өзі оқушы таңдау жасауға ерікті болатындай
ұйымдасқан болуы керек.
Мектептің ұйымдастыру жұмысы болашақ білім кеңістігіндегі нақты оқу
, тәрбие жұмыстарын игеруге жағдай жасайды.Бұл әлеуметтік кеңістіктің
(оқу, спорт, ойын түрлері ) нақты ерекшеліктерінің бірі – қатал тәртіп пен
талап етудің болмауы.Бұнда қатал , арнайы бекітілген ереже жоқ.Бұл номаның
субьектісі - нысаны осы кеңістікте өмір сүретін оқушы және ата – аналар
мен ... жалғасы
мақсат – мұраттарына , құндылықтарына ,мағыналық, өмірлік мақсаттарының
жүйесіне , формалары мен тәсілдеріне бағыт беріп отыртын белгілі бір
әлеуметтік ортада өмір сүріп, іс- әрекет жасайды.
Әрбір жеке тұлғаның тәрбиесі балабақшадан бастап, отбасы мектептегі
оқу – тәрбие жұмыстары барысында қалыптасса, қоғамдық сана дәрежесіне
көтерілгенге дейін дамып отырады.Дегенмен жеке тұлғға тәрбие беру
институттарының ішінде мектептің орны аса маңызды.Өйткені , мектеп
өскелең ұрпақтың бойына ғылым негіздерін сіңіру мен бірге әрбір жеке
тұлғаны әлеуметтік ортаға бейімдеу,оларды қоғамымызды ізгілікті
адамгершілікті тұрғыдан жаңартудың әлеуметтік – экономикалық міндеттерін
іс жүзінде асыруға қабілетті, өзін -өзі қоғамдық талаптар мен сұраныстарға
сай іскерлік пен шығармашыл әрекеттерге икемді , әлеуметтік қатынастарға
тән мінез – құлықты қалыптастыра алатын адамгершілік қадір – қасиеттері
жоғары азаматтар даярлауды қаматамассыз етеді.
Әлеуметтік тәрбие жеке тұлғаны қалыптастыру тек қоғам туралы
түсінікпен, демократиямен, адам құқығымен шектеліп қалмайды.Азаматтық
түсінік пен іс - әрекеттің негізгі бастауы ретінде мектеп қабырғасында
меңгеретін өмір тәжірибесінен көрінеді.Мектепте азаматтың жан – жақты
толық білімді болуына жағдай жасайды, мектепте қоршаған орта туралы тек
кешенді білім бермейді, сондай-ақ қарым – қатынас жүйесі қалыптастырылады,
азамат ретіндегі тәжірибе әрекеті жүзеге асады.Сондықтан да көзқарасы түзу,
қоғамға пайдалы жеке тұлғаны қалыптастырудың негізгі шарттарының бірі –
мектеп өміріндегі алған әлеуметтік тәрбиесі мен мектеп өміріне
демократиялық қарым – қатынасты енгізу.Басқаша айтқанда , мектепте өмірдің
демократиялық қабаты құрылады.
Мектеп өміріндегі демократиялық жағдайды қалыптастыру туралы
түсініктерді А.Тубельский,
И.Фрумин,В.Башев,Е.Ямбург қалыптастырған.
Демократиялық жағдайды қалыптастыру толық анықталған жүйеге негіделген,
бұл жйе өзара және бір – бірімен жұмыс істеу барысында көрінбек. Бұл
жүйенің өзіндік ерекшкліктері бар – бұл шектеусіз және бөлінбейтін тірі
қарым – қатынас жүйесі.
В.Державин мен А.Лученкованың пікірінше , жүйені бүтін және бөліктерге
бөлу сәттілікке апармайды.Жүйенің негізгі ұстанымдардың бірі – енгізу
тармақтары.
Демократиялық жағдайды қалыптастыру элементтері мен оның әлеуметтік
жеке тұлға өмірін сәттілікке жетелейтін жолдарына кеңірек тоқталып өткен
жөн.
Демократиялық бастаулар негізі – оқу үрдісін ұйымдастыру.мұндай ұйым
біріншіден, білім үрдісінің негізгі көрсеткіші бола алады және оның жеке
тұлғаның дамуына негізделеді.Мұғалім тапсырмалары- оған қажет педагогикалық
бағыт беру кезінде ата – аналармен , педагогтармен іс – әрекеті
барысындағы қарама – қайшылықтардан шыға білуіне жәрдем жасау.Бұл балаға
өзінің даму жолына деген көзқарасты қалай болса да білімге деген міндетін
анықтайды, жеке оқу бағдарламасын құрады.
Екіншіден , оқу үрдісінде демократиялық ұйым құру мұғалім мен оқушы
арасын жақындастырады, сондай – ақ оқушылардың құқықтары мен
бостандықтарын айқындауға көмектеседі.Оқу үрдісінде адамға қатысты
демократиялық ұстанымдардың бәрі қамтылған.Бұл – құқық пен бостандыққа
деген құрмет, диалог құра білу өнері,өзара іс – әрекетін құра білу.
Үшіншіден, бұл оқу үрдісі баланың жеке қабілетіне де әсер етеді, оның
өмірді тануы мен икемделуіне бейімдейді.Өздерінің жеке қабілеттерін танып
білу, оны адамдар арасында , қоғамда көрсете білу мүмкіндігіне ие
болады.Әрбір жеке адам қоғам үшін бағалы және қажет.
Төртінішден, таңдауға ерік берілген оқу жүйесі болып табылады.Оқушылар
қаншалықты өздеріне қажетті оқу пәндерін , курстар мен факультатив
сабақтарын таңдай алса, соншалықты олардың материалды игерулері
жоғарылайды.Оқу үрдісінің өзі оқушы таңдау жасауға ерікті болатындай
ұйымдасқан болуы керек.
Мектептің ұйымдастыру жұмысы болашақ білім кеңістігіндегі нақты оқу
, тәрбие жұмыстарын игеруге жағдай жасайды.Бұл әлеуметтік кеңістіктің
(оқу, спорт, ойын түрлері ) нақты ерекшеліктерінің бірі – қатал тәртіп пен
талап етудің болмауы.Бұнда қатал , арнайы бекітілген ереже жоқ.Бұл номаның
субьектісі - нысаны осы кеңістікте өмір сүретін оқушы және ата – аналар
мен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz