Аяқтың ұшымен тұру

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
І. Кіріспе:

ІІ. Негізгі бөлім

2.1. Дене жаттығуларына өз еркімен дайындалуға арналған сабақтарды
ұйымдастыру жолдары.
2.2.Оқушылардың өз еркімен дайындалуға арналған сабақ түрлері және олардың
мазмұны
2.3. Дене тәрбиесі сабағынан тыс жұмыстар
2.4. Сабақтан тыс жұымстардың бала тәрбиесі үшін маңызы

ІІІ. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

І. Кіріспе

Сабақтан тыс орындалатын жұмыстың мақсаты мен мазмұны жас ұрпақты дене
шынықтыруға тәрбиелеу. Бұл жұмыс түрі – жалпы оқу жүйесінің бөлігі болып
табылады.
Сабақтан тыс ұйымдастырылатын жұмыстың өзіне тән ұйымдастыру-
әдістемелік ерекшеліктері бар:
- өз еркімен сыныптан тыс уақытта дене жаттығуларымен айналысу;
- ұйымдастырылатын жұмыстың мазмұны мен түрі – оқушылардың ықыласын
қанағаттандыруға негізделуі керек;
- сабақтан тыс жұмыс дене шынықтыру ұжымы, оқушылар ынтасымен құрылып,
мектеп әкімшілігі дене шынықтыру мұғалімінің бақылауымен іске асады;
- педагогикалық ұжым сабақтан тыс жұмысқа әдістемелік нұсқаулар, кеңестер
бере отырып, оқушыларға шығармашылық деңгейде жұмыс істеуіне жағдай туғызуы
қажет;
- сабақтан тыс жұмысты ұқыпты жүргізу үшін төмендегідей талаптарды
орындауы қажет;
- сабақтан тыс ұйымдастырылатын жұмыс түрлері оқу үрдісінің мазмұнымен,
ұйымдастыру жағынан да тығыз байланыста болуы керек;
- сабақ түрінің жан-жақтылығы және түсініктілігі оқушыларды жаппай дене
шынықтыру мен спортқа қызығушылығын арттыру қажет;
- сабақтан тыс жұмыс тәрбие, білім беру жұмысының жалғасы болып, сапалы
нәтижесін беруі ңажет;
- сабақтан тыс жұмыстарға ата-аналар қатысып, біріккен жұмыс ұйымдастыруы
қажет;
- мектеп әкімшілігі, педагогикалық ұжым оқушыларға бағыт-бағдар беріп, өмір
талабына сай жағдай жасауы қажет.

2.1. Дене жаттығуларына өз еркімен дайындалуға арналған сабақтарды
ұйымдастыру жолдары.

Оқушыларды жүйелі түрде сабақ беру арқылы дене жаттығуларына үйретудің
тиімді жолдарының бірі - өз еркімен дайындалу. Осыған байланысты оқу
бағдарламасы бойынша дене шынықтырудан үйге тапсырма беруді міндетті түрде
енгізу қажет.
Оқушылардың өз еркімен дайындалуға арналған сабақтарды күнделікті
өміріне қажеттендіру, қимыл-қозғалысты орындай білуді теориялық біліммен
қатар, қимыл-қозғалысты орындай білу, іскерлік дағдыларын арттыру үшін
тәжірибелік кеңес беріп отыру қажет.
Осы бағыттағы жұмысты жеңілдету үшін, мұғалім теориялық мағлұматтардың
мазмұнын аша отырып, оқушылардың үй жағдайында жекелей жаттығуды білім
негізіне енгізе отырып, ұсынылған оқушының өз бетімен сабаң ұйымдастыру
кезінде қолданған дұрыс. Мысалы, "Бастауыш мектеп сынып оқушыларына
арналған дене жаттығуларының ерекшеліктері" тақырыбы бойынша теориялық
нұсқау жасағанда, осы тақырып негізінде қысқаша әңгімелер құруға болады
(кіріспе сабақта) сонымен қатар демалыс кезінде беріледі. Оқушыларға жеке
кеңес, нұсқау беруді сабақ барысында, кезекті үй жұмысын түсіндіру немесе
оның қорытындысын шығару кезінде берген дұрыс.
Сондықтан төмендегі ұсынылып отырған жаттығулар оқушының өз еркімен
дайындалуға арналған жаттығулары деп атауға болады.
Оқу бағдарламасына сай әр сыныптағы күн тәртібі туралы мағлұмат беру
үшін төмендегі жағдайлардың мазмұнын білген өте пайдалы.
Күн тәртібін тиімді пайдаланған жағдайда баланың ақыл ойы мен дене
құрылысының дамуына, сондай-ақ денсаулығын сақтауға көмектеседі. Ал, күн
тәртібінің бұзылуы және оның болмауы баланың жұмыс істеу қабілетіне,
денсаулығына, әсіресе жүйке қызметінің құрылысына кері әсерін тигізеді.
Адам ағзасы қызметінің тәртіпке байланыстылығы тәртіптің әсерінен пайда
болған шартты рефлексті дайындайды, ағзаны әр түрлі қызметтерге
қалыптастырады.
Реттелген тәртіп физиологиялық жүйелерге ғана шартты рефлекстер
тудырып қоймай, ойлау мүшелеріне де әсерін тигізеді. Сондықтан да, үй
тапсырмасын әр уақытта орындайтын балалар тез шаршағыш, жұмысқа ынтасы жоқ,
өз ісіне дұрыс бағыт бере алмайды. Керісінше, үй тапсырмаларын бір уақытта
дайындайтын балалар, ой қызметіне тез кірісіп, тапсырманы кедергісіз, тез
орындайды және көп шаршамайды. Күн тәртібін бұзбау міндетті түрдегі сабақ
түрлерінің ауысу жиілігі шаршауды болдырмайды. Бірақ барлық жақты бірдей
қамтитын, кез келген жағдайда қолданылатын күн тәртібі болуы мүмкін емес.
Тәртіп бұл ретті жүйелі түрде алмасып отыратын сабақ, демалыс, тамақтану,
жеке гигиена және күн мен түннің пайдалы сәттерін маңызды, мазмұнды қолдану
болып табылады. Оның себебі әр оқушыны мектепте, мектептен тыс уақытта
өзіне тән күн тәртібін ұйымдастыруына байланысты. Сонымен қатар әр баланың
жеке психологиялық және дене даму ерекшеліктері болуы мүмкін. Сондықтан әр
оқушы уақытты тиімді пайдалануы үшін өзіне тән белгіленген күн тәртібінін
міндетті түрде орындалуын қадағалауы керек.
Адамның қимыл әрекеті таңертең ұйқыдан оянудан басталады. Алғашқы
тіршіліктің бастамасы - таңертеңгілік бой жазу жаттығулары. Бала спорттың
қай түрімен шұғылданса да, өзінің жас ерекшелігі мен ағзасының құрылысы,
құбылысының хабары болуы керек. Осы негізді нақтылы спортпен шұғылдану үшін
жоғарыдағы жағдайлардың бәрін ескере отырып, болашақта нәтиже көрсететіндей
спорттың түрін таңдап алған жөн. Мәселен, гимнастика, суда жүзу тәріздес
спорт түрлерімен шұғылдануды жасырақ кезден бастаған жөн.
Жасөспірімдердің спорттың қандай түріне қабілеті бар екеніні
жаттықтырушылар мен мұғалімдерден сұрап ақылдасып барып содан кейін ғана
жаттығуды бастауы керек. Таңертеңгілік бой жазу жаттығуларын қанша уақыт
аралығында орындауға болатынын дәл кесіп айту қиын. Себебі, әркім уақытын
өзінше пайдаланады. Таңертеңгілік бой жазу жаттығуларын далада өткізген
дұрыс. Бұл жылдың жылы маусымында ғана емес, қыс мезгілінде де қатаң
сақталуы тиіс.

2.2. Оқушылардың өз еркімен дайындалуға арналған сабақ түрлері және
олардың мазмұны

Үйде өз еркімен орындалатын сабақтың бір түрі таңертеңгілік гигиеналық
бой сергіту жаттығуы, ол адамның дене құрылысының ұйқыдан тіршілік
қызметіне тез араласуына әсерін тигізіп қана қоймай, адамды сергек жүруге
және көңіл-күйін көтеруге көмегін тигізеді.
Таңертеңгілік бой сергіту жаттығуы тұлғаны дұрыс қалыптастыруға әсер
ете отырып, тыныс алуын тереңдетеді, қан айналу жүйесінің қызметін
күшейтеді, зат алмасуға көмектеседі, оқушылардың зеректігін, мақсатқа жету
ұмтылысын қалыптастырады, ақыл-ой қызметін арттырады.
Ертеңгілік бой сергіту жаттығуы төмендегі тәрбиелік міндеттерді де
шешеді. Оқушыларды тәртіпке бейімділікке, өзіне деген сенімділікке және
белсенді қызмет атқаруға тәрбиелейді. Күнделікті жаттығу балаға маңызды
пайда тигізу үшін, төмендегі ережені орындаған дұрыс:
- жаттығуды күнделікті үнемі бір уақытта орындау керек (ауырып қалған
жағдайда босайды);
- жаттығуды тамаққа дейін орындау қажет (ауызды жылы сумен шаю қажет);
- жаттығу қысқа және нақты болу керек;
- жаттығу кезінде мұрынмен дем алып, кеуде толғанша ауа жұтқан дұрыс және
дем алу жиілігімен жаттығу қозғалыстары сәйкестенуі қажет;
- баланың көңіл-күйін көтеріңкі ұстау үшін жаттығу музыкамен сүйемелденгені
дұрыс. Жаттығу аяқталған соң суда шомылуы, өзіне-өзі массаж жасау
процедураларымен ұштастырған дұрыс;
- жаттығу дене мүшелерінің қызметін жақсартып, сауығуына көмектесу керек:
иық белдеу қол бұлшың еті, аяқ бұлшың еті, омыртқаның иілгіштігі, арқа
бұлшық еті қызметі сонымен қатар жүрек-қан жүйелерінің жұмысына себебін
тигізуі қажет.
Қорытынды жаттығу (жүру жаттығуын) қызметке түскен ағзаны қалыпты
жағдайда түсіруге көмектеседі.
Белсенді демалыс
Оқушылардың оқуды өте жеңіл және мазмұнды қабылдауының көптеген
әдістері бар. Соның бірі – тапсырмасын орындаған кезде оқушыларды белсенді
дем алуға үйрету. Белсенді демалыстың ең тиімді түрі – қысқаша дене
жаттығуларын жасау. Олар дене шынықтыруды сергіту сәттерінің үзілістері деп
аталады. Бұл жөнінен не білуі керек. Ұзақ уақытты жұмысты орындаған
жағдайда бала тез шаршау салдарынан жұмыс қабілеті төмендейді. Мұндай
жағдайда төменгі сынып оқушылары жиі ұшырайды, бұл жастағы оқушылардың
шаршауы 25-30 мазмұнды ой жұмысын орындағаннан кейін пайда болады. Ақыл-ой
шаршауы оқу сабақтарын түсінбегеннен, жазу, оқу кезінде көп қате жіберу
арқылы білінеді. Сонымен қатар бұлшың ет шаршауы күшейеді, дене бітімі
қисаяды, бас кеудеге түсіп, иық бүгіліп арқа бүкірейеді. Ұзақ отырып жұмыс
жасағаннан тұлға өзгерістері пайда болады, қан айналу жүйесінің жұмысы
нашарлайды, соның салдарынан ағзаның басқа да қызметі төмендейді.
Жоғарыда аталған дене мүшелері жүйелерінің өзгерісі әсерінен жұмыс
қабілеті нашарлайды. Егер осы жағдайдар жиі қайталанып отырса, баланың
денсаулығы үлкен өзгерістерге ұшырайды. Оны болдырмау – белсенді демалыс,
ой жұмысын дене жаттығуларымен ұштастыру арқылы іске асырылады. Сонымен
қатар көптеген бұлшық ет топтарына (қол, аяқ, дене) тиімді жаттығулар
іріктелініп алынады. Олар қан айналымының қызметін, дем алуды жақсартады.
Егер балалар көп уақыт бойы тұлғаны дұрыс ұстамаған жағдайда болса,
онда оларға тұлғаны дұрыс ұстауға қатені түзетуге арналған жаттығулар
жасату керек. Оған қосымша жазба жұмыстан кейін қолдың буынына арналған
жаттығулар енгізген дұрыс. Ұзақ уақыт бойы үй жұмысын орындаған, ұзақ
отырған жағдайда баланың құрсақ, шандыр, аяқ бұлшық еттерінің қызметінің
жұмысы төмендеуі мүмкін. Сол себептерді болдырмау үшін сергіту
жаттығуларына бір орында тұрып жүру, секіру, отырып-тұру жаттығулар
түрлерін енгізу керек.
Қысқа белсенді демалыс-сергіту сәттері деп аталады. Жаттығулардың
орындалу үзақтығы 1-3 минут. Жаттығулар мазмұнына 3-6 жаттығу кіреді. Бұл
жаттығулар орындықта отырып, орындықтың жанында орташа немесе баяу екпінде
орындалады.
Ой қызметі ұзақ жұмыс жасағанда белсенді демалысты 5-10 минутқа дейін
ұзартып, сонымен қатар жаттығудың 5-8-ге жеткізген тиімді. Ол керілу, бой
жазу жаттығуларынан басталып, босаңсу жаттығуларымен аяқталады (аяқты,
қолды еркін сілтеу қозғалыстары). Бұл жаттығуларды орындау нәтижесінде адам
организмі белсенді қызметке енеді. Әрбір жаттығу баяу және орташа екпінде
тік тұру арқылы 5-6 рет қайталанады.
Бастауыш сыныптары үшін сергіту сәттері, дене шынықтыру үзілісі үй
жұмысын 25-30 минут орындағаннан кейін жүргізіледі. Жаттығуды орындау
алдында бөлмені желдету, терезені ашып қою тиімді. Жаттығулар түрлерін 10
күн сайын ауыстырып отыру қажет. Мысалы, сергіту сәттерін дүйсенбі,
сейсенбі күндері, ал дене тәрбиесі үзілісін аптаның басңа күндерінде
орындауға болады. Балаларға мектептегі жұмыстың қиындығына қарай, белсенді
демалыстың түрін өздері таңдап алған тиімді. Мысалы: мектептегі сабақтың ең
ауыр күні, дене шынықтыру үзілісін орындау керек.
Қан айналымының қызметін тездету үшін, жүрек белсенді жұмыс қызметіне
түсу керек, ал оттегін толық қабылдау үшін өкпе жылдам және төзімді
қимылдауы қажет.
Сергіту жаттығулары - негізгі жаттығулар түрлері орындалмай тұрғанда
орындалады.
Бұл мақсатты іске асыру үшін: 400 м баяу жүгіріс; бұлшық еттердің
жекелеген топтарын, кеуденің құрсақ шандырының, аяқтың және басқа жерлердің
бұлшық еттерін дамытуға және нығайтуға арналған жаттығулар. Олардың міндеті
сүйек-бұлшық ет аппаратын дамыту және нығайту; ағзаның негізгі
физиологиялық жүйелерін жаттықтыру жолымен баланың дене бітімін дұрыс
қалыптастыру болып табылады. Бұл жаттығулар қозғалыстарды басқаратын
жоғарғы психоматор орталығында жаттықтырады, бірінші және екінші сигнал
жүйесінің өзара байланысты қызметін жетілдіреді және саналықты, орындалу
дәлдігін талап етеді.
Жалпы дамыту жаттығуларының бір комплексі бірнеше сабақ барысында
жоспарланады.
Қарапайым жаттығулардан кейін сабақтың негізгі бөлімі басталады
(сабақтың негізгі бөлімінің маңызын, мақсатын, мазмұнын балаларға
түсіндірген дұрыс). Сабақтың негізгі бөлімінде негізгі қимылдар мен дененің
сапалық қасиетін тәрбиелейтін арнаулы жаттығулар жоспарланады (жүру,
жүгіру, секіру, лақтыру, тепе-теңдік сақтап қалу). Оқушылар – арнаулы
жаттығулардың жалпы дамыту жаттығуларынан айырмашылығын білу керек. Арнаулы
жаттығулардың мазмұнына – негізгі сабақтағы сияқты негізгі орындалу
барысындағы көрсеткішін, сапасын көтеру. Сондықтан арнаулы жаттығулар
негізгі қимылға қатысатын белсенді бұлшық еттерді орнықтырады, жаттығудың
орындалу техникасының дұрыстығына көмектеседі. Жаттығудың орындалу сапасын
көтеру үшін жаттығулар дұрыс іріктеліп алынуы қажет. Іріктеліп алынған
жаттығулар рет-ретімен орындалады (үзілісі 2-3 минут). Бірнеше рет
қайталанып отырады. Жаттықтыру сабақтары 2-3 бөлімнен тұрады, балалардың
жас ерекшеліктеріне қарай 4-8 жаттығудан құрылады. Жаттықтыруды жұмасына 2-
рет орындайтын болса, кейінірек жаттығуды 3-рет орындауға жеткізу қажет.
Жаттықтыру сабақтары - баяу жүріспен, босаңсу жаттығуларын орындау арқылы
аяқталады. Жоғары сынып оқушылары үшін сабақтың негізгі бөлімі төзімділікті
қажет ететін жылдам екпіндегі жүріспен аяқталады.
3-4 сынып оңушылары үшін төзімді жүріс – сабақтың негізгі мазмұны
болып табылатын төмендегі жаттығулар үлгісін ұсынамыз.
8-9 жастағы балаларға арналған жаттығулар жиынтығының үлгісі:
1. Денені дұрыс жағдайдағы қалыпты ұстау.
2. 1 минут бір орында жүру.
3. Қолды иыққа қою. Аяқтың ұшымен тұру. Қол жоғарыда. 5-6 рет қайталау.
4. Қолы екі жақта. Денені оңға (солға) бұру. 5-6 рет қайталау.
5. Қол екі жақта. Денені оңға, солға, артқа еңкейту. 5-6 рет қайталау.
6. Қолды алға, артқа қою. Отырып-тұру 6-7 рет қайталау. Босаңсу аяқты
сілкілеу. 5-6 рет қайталау.
7. Тік тұру, денені оңға солға бұру. 5-6 рет қайталау.
8. Бір орында тұрып алға, артқа секіру. 5-6 рет қайталау.
9. Еркін тұру. Қолдың бұлшық етін сілкілеу. 15-20 секунд.
10. Тік тұру, қол созу және бүгу. 5-6 рет қайталау.
11. Секіртпемен секіру. 2-3 минут.
12. Тік тұру. 30 секунд.
13. Жай жүру. 1 минут.
14. Су процедурасын қабылдау.
8-9 жастағы қыздарға арналған жаттығулар жиынтығының үлгісі:
1. Бір орында жүру. 1 минут.
2. Аяқтың ұшымен тік тұру. Қол жанда, жоғары тарту, бастапқы қалыпқа оралу.
5-8 рет қайталау.
3. Қолды алға, артқа айналдыру. 5-6 рет.
4. Отырып-тұру. 5-6 рет
5. Еңкею, саусақтың ұшын еденге тигізу. 5-6 рет қайталау.
6. Жартылай отырып, бір аяқпен "Қарлығаш" жағдайын ұстау. 2-4 секунд. 5-6
рет.
7. Оң аяқтан сол аяққа отыру. Жағдайын ауыстыру. 5-6 рет қайталау.
8. Аяқты алға, артқа, жанға сілкілеу. 3-5 рет қайталау.
9. Денені оңға, солға айналдыру. 4-6 рет қайталау.
10. Тік тұру, аяқты созу, бүгу "Велосипед" тебу.
11. Етпетінен жату, бөксені көтеру, белді тік ұстау. "Балық" жағдайын
ұстау. 5-6 рет қайталау.
12. Қолды орындықта тік ұстау. Қолды созу, бүгу. 5-6 рет.
13. Секіртпемен секіру. 1-3 минут.
14. Жай жүру. 1 минут.
15. Су процедурасын қабылдау.
2.3. Дене тәрбиесі сабағынан тыс жұмыстар

Шаңғыға дайындық.
Шаңғыға үйрету сабақтары сауықтыру және гигиеналық міндеттерді
шешуде. Шаңғыға үйрету таза ауада өткізіледі, денсаулықты нағайтады, ағзаны
шынықтырады. Шанғымен жылжу бүкіл бұлшық ет топтарының қызметін дамытады,
тыныс алу, қан жүйелерінің жұмысын жақсартады, ағзадағы зат алмасу
қызметінің тұмысын күшейтеді. Шаңғыға үйрету сабақтары күш-қуат, ептілік,
шыдамдылық, кеңістікті бағдарлай білу, табандылық, сенімділік қасиеттеріне
тәрбиелийді.
Үйрету міндеттері: сабаққа қажетті заттармен (шаңғы, аяқ киім,
шаңғыға күту) таныстыру; шаңғыға үйретудің қарапайым түрлері алға қарай
жылжу әдістерін меңгеру; орден және еңістен сырғанау, орден түсіп бара
жатып қарапайым бұрылыстар жасауға машықтандыру.
Шаңғыға дайындық өлшемі 100x40 метр оқу алаңында іс жүзіне асырылады.
Шаңғыға дайындықты жүзеге асыру үшін төмендегі талаптар орындау міндет:
1. Шаңғышы еркін қозғалу үшін ықшам әрі арнаулы киім киюі керек (шаңғы
киімі, бас киім, қолғап, бәтенке немесе пима)
2. Шаңғы оқушының бойына лайықты, оның ұзындығы жоғары көтерген қолдын
алақан деңгейде, ал таяқтың ұзындығы қалтықтың тұсына келетіңдей
болуға тиіс;
3. Шаңғының ортасы көтерінкі болады. Осы қалпын жоғалтпас үшін екі
шанғының табанын беттестіріп, екеуінің ортасын керіп тұратындай
ағаш сына қысып қою қажет. Шаңғының ортасы мен басы екі жіппен
байланады;
4. Шаңғыны үнемі майлап отыру қажет.
Оқушыларды шаңғыға дайындау қыс мезгілі болмай басталады. Күз
айларында ашық алаңда әр түрлі жаттығулар орындалады. Жалпы дамыту
жаттығуларына аяқты жартылай бүгу, алға қарай сырғанау, қолдарын
қимылдату, еліктеу жаттығулар т.б. енеді. Сонымен қатар, таяқшалармен
еліктеу жаттығуларын жасау ерекше орын алады.
Сабақты жүзеге асыру қар түсе сала басталады. Сабақтың бірінші
бөлімінде шаңғымен сырғанаудың сан түрлі әдістері үйретіледі. Осы
бөлімде жалпы дамыту жаттығулары және тез арада қатарға тұру ойындарын
өткізуге болады. Сабақтың екінші бөлімінде шаңғымен жүрудің сан түрлі
әдістері үйретіледі. Осы бөлімде шаңғысыз (жүгіру, лақтыру, шанамен)
ойналатын ойындар өткізуге болады. Сабақтың үшінші бөлімінде оқушылар
ұйымдасқан түрде мектепке оралады, сабаққа қорытынды жасалады.
Оқушыларға сабақтан тыс уақытта шаңғымен айналысу жөінінде нұсқау
беріледі.
Шаңғымен жүру:
Шаңғымен жүруге үйрету әдістері:
1. Таяқсыз адымдап жүру
2. Таяқсыз сырғанап жүру
3. Таяқпен адымдап жүру
4. Таяқпен сырғанап жүру
5. Екі адымды ауыспалы жүріспен алға жылжу
6. Бір уақытта алға қарай жылжу
7. Шаңғымен сырғанауға үйретудің алғашқы әдістерінің бірі - Таяқсыз
адымдап жүру болып табылады. Бұл әдісте оқушылар кезекпен шаңғының
басын көтереді, аяқты өкшесін қарға тигізіп, алға жылжиды.

Суда жүзу
Суда жүзу дене шынықтырудың негізгі құралы және спорттың кең тараған
түрі болып табылады. Әрбір адам суда жүзуді білуі қажет. Ежелгі гректер
суда жүзуді сауат ашумен бірдей санаған. Олар сауатсыз адам туралы Ол не
оқуды, не суға түсуді білмейді деп айтқан. Қазіргі кезде болып жатқан
судағы апаттар мен адамдардың суға кетуілері де осы адамдардың суда жүзе
білмегендіктерінен. Соның ішінде мектеп оқушылары да судың құрбаны болып
жатады.
Сондықтан да әрбір оқушыны дене тәрбиесі сабағынан тыс уақытта судан
қорықпауға, судың бетінде қалқып тұруға және біршама аралықта суда жүзуге
үйрету керек. Суда жақсы жүзетін адам тереңдіктен қорықпай өзен, көл,
теңіз болса да жүзе береді, сонымен қатар адамдар суға ктекен жағдайда
оларды құтқара алады.
Суда жүзуді үйрену үшін көп затты білу қажет емес. Суда жүзуге 5-7
жастағы балаларды да үйретуге болады. Балалар суда жүзуді тез үйренеді.
Спорттың ішінде суда жүзуге балалар өте тез үйренеді. Балалар суда жүзіп
жүріп өз денесін шынықтырады. Сонымен қатар балалар тазалыққа үйренеді.
Себебі балалар бассейнге түсер алдында душта жуынады, ал бұл өз кезегінде
балаларды гигиенаға, тазалыққа тәрбиелейді.
Бастауыш сынып оқушылары өте сезімтал, тез қимылдағыш келеді. Олардың
нерв жүйесі әлі де болса қатаймаған. Сондықтан да бастауыш сынып
оқушыларының шамадан тыс шаршауы немесе бір нәрсеге қатты ренжуі нерв
жүйесіне зақым келтіреді. Ал осы кезде баланы суда жүздірсе, ол шаршағанын
ұмытады, оған судың біркелкі температурасы мен суда жүзген кездегі біртекті
қимылдар жақсы әсер етеді. Сонымен қатар суда жүзу баланың тыныс алу
органдарын қалыпқа келтіреді.
Бастауыш сынып оқушыларының тыныс алу жүйесі қалыпты дамып, одан әрі
нығая түсу үшін оларды суда көп жүздіру керек. Себебі олар ересектерге
қарағанда жиі демалады.
Суда жүзу балалардың жүрек – қан тамырлар жүйесіне де жақсы әсер
етеді. Сонымен қатар балаларды болатын омыртқаның қисаюы, қисық жүру т.б.
с.с. жүре пайда болатын ауруларға қарсы шара – суда жүзу болып табылады.
Сабақ үстінде балалар көбінесе жатып алып жазады немесе партада қисық
отырады. Бұл әдет ақыр соңында омыртқаның қисаюына және адам денесінің
сұрақ белгісі сияқты болып қалуына әкеледі. Суда жүзіп жүрген кезде
балалардың денесі қатаяды. Яғни спортпен айналысқан баланың денесі өте
сымбатты болып келеді.
Суда жүзу балалар ме жасөспірімдер арасында кең тараған спорт түрі
болып табылады. Суда жүзу спортымен тек қана сабақ уақытында емес, үнемі
айналысуға да болады. Суда жүзу спорты адамнан үлкен күшті қажет етеді.
Суда жүзу кезінде бала денесінің жүзу мүмкіндігінің бар болуы үлкен роль
атқарады.
Суда жүзу кезіне әртүрлі жарыстар ұйымдастыруға болады. Мысалы:
1. тек қана аяқпен 25 м жүзу;
2. тек қана аяқпен шалқая жатыр 25 м ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.