Тетраэдрға сырттай сызылған сфералық радиусын векторлық әдісті пайдаланып табу
Тетраэдрға сырттай сызылған сфералық радиусын векторлық әдісті пайдаланып
табу.
Жоғары сыныптарда стереометрияны оқытуға бөлінген уақыттың оқушылардың
кеңістікті елестете алу қабілеттерін дамыту үшін кейде тіпті олардың
қарапайым есептепді шығаруына мүмкіндік бермейтіндей пән мұғалімдеріне де,
әдіскерлерге де белгілі. Мұндай жағдайларда есептерді таза геометриялық
жолмен шешу жеңіл болмайтын қиындықтарға душар етеді.
Көрсетілген проблеманы жолдың мүмкін жолдарының бірі – ондай есептеді
шешудің векторлық алгебраның аппаратына негізделген тиімді әдістемесіне
оқушыларды баулу және үйрету болып табылады.
Көпшілік стереометриялық есептерді шешу негізінен екі түрлі шамаларды,
атап айтқанда, арақашықтықтар мен бұрыштарды есептеуге келтіріледі.
Нүктеден түзуге дейінгі және нүктеден жазықтыққа дейінгі
арақашықтықты, айқас түзулердің арасындағы арақашықтықты және бұрышты
табуға берілген есептерді векторлардың қасиеттеріне негізделген стандартты
алгорифмдерді пайдалану арқылы шешу әлдеқайда жнңіл және өте тиімді.
Сондай-ақ векторлық әдісті оқушылар үшін қиындығы барынша жоғары деп
саналып келінген және солай деп саналатын сфера мен көпжақтардың
комбинацияларына байланысты болып келген есептерді де шешуге пайдалану
барынша тиімді болып табылады.
Сондықтан да есептердің жоғарыда атап көрсетілген типтеріне векторлық
әдісті пайдаланып шығаруға оқушыларды баулу мәселесі, бүгінгі таңда
математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі саласындағы өзекті
мәселелердің бірі болып табылады.
Бұл мақалада вектролық әдісті пайдаланып, берілген тетраэдрға сырттай
сызылған сфераның радиусын табу мәселесіне тоқталайық.
Келесі есепті қарастырайық. Айталық, NABC тетраэдры берілсін, ал О
нүктесі оған сырттай сызылған сфераның центрі болсын. Тетраэдрдың қабырғасы
бір төбесінен шығатын үш қырының ұзындықтары және бұл қырлардың
араларындағы жазық бұрыштардың косинустары бізге берілген болсын, не оларды
есептің шартында берілген мәліметтер бойынша есептеп табу мүмкін болсын деп
есептейік. Осы жағдайда тетраэдрға сырттай сызылған сфераның радмусын табу
талап етілсін. Егер тетраэдр атап көрсетілгендей шарттармен берілген
болса, онда қойылған есепті шешудің тиімді әдістемесін жасауға болады. Бұл
әдістеме векторлық әдісті, яғни векторлық алгебраның аппаратын пайдалануға
негізделген. Енді осы әдістеме бойынша жоғарыда қойылған есепті шешу
мәселесіне көшеміз.
Айталық, мысалы, N төбесінен шыққан NA, NB, NC қырларының ұзындықтары
және BNC, ANC, ANB жазық бұрыштарының шамалары белгілі болсын. Базистік
векторлар ретінде NA=p, NB = q, NC = r
векторларын таңдап ... жалғасы
табу.
Жоғары сыныптарда стереометрияны оқытуға бөлінген уақыттың оқушылардың
кеңістікті елестете алу қабілеттерін дамыту үшін кейде тіпті олардың
қарапайым есептепді шығаруына мүмкіндік бермейтіндей пән мұғалімдеріне де,
әдіскерлерге де белгілі. Мұндай жағдайларда есептерді таза геометриялық
жолмен шешу жеңіл болмайтын қиындықтарға душар етеді.
Көрсетілген проблеманы жолдың мүмкін жолдарының бірі – ондай есептеді
шешудің векторлық алгебраның аппаратына негізделген тиімді әдістемесіне
оқушыларды баулу және үйрету болып табылады.
Көпшілік стереометриялық есептерді шешу негізінен екі түрлі шамаларды,
атап айтқанда, арақашықтықтар мен бұрыштарды есептеуге келтіріледі.
Нүктеден түзуге дейінгі және нүктеден жазықтыққа дейінгі
арақашықтықты, айқас түзулердің арасындағы арақашықтықты және бұрышты
табуға берілген есептерді векторлардың қасиеттеріне негізделген стандартты
алгорифмдерді пайдалану арқылы шешу әлдеқайда жнңіл және өте тиімді.
Сондай-ақ векторлық әдісті оқушылар үшін қиындығы барынша жоғары деп
саналып келінген және солай деп саналатын сфера мен көпжақтардың
комбинацияларына байланысты болып келген есептерді де шешуге пайдалану
барынша тиімді болып табылады.
Сондықтан да есептердің жоғарыда атап көрсетілген типтеріне векторлық
әдісті пайдаланып шығаруға оқушыларды баулу мәселесі, бүгінгі таңда
математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі саласындағы өзекті
мәселелердің бірі болып табылады.
Бұл мақалада вектролық әдісті пайдаланып, берілген тетраэдрға сырттай
сызылған сфераның радиусын табу мәселесіне тоқталайық.
Келесі есепті қарастырайық. Айталық, NABC тетраэдры берілсін, ал О
нүктесі оған сырттай сызылған сфераның центрі болсын. Тетраэдрдың қабырғасы
бір төбесінен шығатын үш қырының ұзындықтары және бұл қырлардың
араларындағы жазық бұрыштардың косинустары бізге берілген болсын, не оларды
есептің шартында берілген мәліметтер бойынша есептеп табу мүмкін болсын деп
есептейік. Осы жағдайда тетраэдрға сырттай сызылған сфераның радмусын табу
талап етілсін. Егер тетраэдр атап көрсетілгендей шарттармен берілген
болса, онда қойылған есепті шешудің тиімді әдістемесін жасауға болады. Бұл
әдістеме векторлық әдісті, яғни векторлық алгебраның аппаратын пайдалануға
негізделген. Енді осы әдістеме бойынша жоғарыда қойылған есепті шешу
мәселесіне көшеміз.
Айталық, мысалы, N төбесінен шыққан NA, NB, NC қырларының ұзындықтары
және BNC, ANC, ANB жазық бұрыштарының шамалары белгілі болсын. Базистік
векторлар ретінде NA=p, NB = q, NC = r
векторларын таңдап ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz