Мәліметтер типтері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

№4 Билет
1. Тьюринг машинасы және Марковтың нормальды алгоритмдері.
2. Деректер қорын басқару жүйесі атты сабақты оқыту әдістемесі.

1. Тьюринг машинасы және Марковтың нормальды алгоритмдері.
Тьюрингтың абстрактілі машинасы
Екі жағыда шексіз лентадан және автоматтан тұратын құралғыны
қарастырамыз. Ленталар ұяшықтарға бөлінген, оған сыртқы алфавиттың
символдары {, a0, a1, ..., aN}, жазылады, мүндағы "" символ бос
символды белгілейді.автомат мына {q1, ..., qr} жағдайлардың бірінде болуы
мүмкін, және әрбір уақыт аралығында {R,L,S} үш жағдайдың бірімен қозғалыс
жасайды: R - оңға бір ұяға жылжиды, L- солға бір ұяға жылжиды, S- орнында
қалады. Мұндай құрылғының (машинаның) жұмысын бағдарлама деп аталатын
арнайы кестемен беруге болады.
q1 qj qr
a0
a1
.
.
.
ai cDq
.
.
.
aN

Сол жақ ең шеткі бағанға алфавит символдары (машинаның сыртқы алфавиті)
орналасады. Жиыны машинаның ішкі алфавиты. Бұл кестенің кейбір ұялары бос
болу мүмкін. Бұл кестенің ұяларына машина командалары жазылады яғни cDq
символдарының үштігі, мұндағы с- машинаның сыртқы алфавитінің символы, q -
машинаның ішкі алфавитінің символы және D - машинаның қозғалысын
сипаттайтын алфавиттердің символы яғни {R,L,S} жиынынан. Уақыттың бір
моментінде автоматтың бас тиегі лентадағы аі символын көрсе, және автомат
qj жағдайында болса, онда машина аі жолымен qj бағанының қиылысындағы
команданы орындауға тиісті. Егер cDq командасын көрсе, онда машина ағымдағы
осы ұяға с символын жазып, q жағдайына өтіп, D қозғалысын жүзеге асыруы
керек. Егер байқалған ұя бос болса, онда машина тоқтайды. Тьюринг
машинасының конфигурациясы деп αqaβ түріндегі тізбекті айтады, мұндағы αaβ
– лентадағы жазулар, - бас тиектің ағымдағы жағдайы, ал оның орны α мен β
арасындағы көрінген ұяшық (суретті қара). . сөзін қысқарту үшін ах деп
жазамыз. Бастапқы конфигурация әруақытта q0aβ түрінде болады деп
есептелінеді де, мұндай конфигурацияда бас тиек лентаның сол жақ шетіне
ығыструлы болады. Бағдарламаны қолдану нәтижесінде 2 жағдай болуы мұмкін:
1) Кей уақытта бос команда кездессе (бос ұяшық) онда машина тоқтайды.
2) Бос ұяшяқ ешуақытта пайда болмайды, онда машина тоқтамайды.
3-мысал. Тьюринг машинасының көмегімен унарлық санға 1 санын қосу
керек.
Сыртқы алфавит A={,1}, жинымен берілуі мүмкін, мұндағы 1
толтырылған секцияға, ал - бос белгіге сәйкес келеді, және
толтырылған секциялар бірінен кейін бірі қатар келеді. Ішкі алфавит Q={q,
z} жиынымен беріледі, мұндағы q – құрылғының жұмыс жағдайына сәйкес келеді,
ал z – тоқтау. Барлық түрлендіру ережелері (логикалық функциясы)
функциянальды схема түрінде берілуы мүмкін.
A q z
z1S z S
1 q1R z1 S

Функциянальды схема кесте түрінде былай құрылады, бағандар мен
жолдардағы белгілер логикалық құрылғының кіру параметрін анықтайды, ал
қиылысындағы ұяшықта шығу параметрі тұрады. Кей жағдайда машинаның бас
тиегі лента секциясындағы 1 санының белгісін көрсе және машинаның (ЛҚ)
логикалық құрылғысы (q) жағдайында болса, онда осы тактідегі оның жұмыс
нәтижесі осы секциядағы 1 санын қайталап, оңға R бір секцияға жылжиды, бұл
команда былай жазылады q1R.
Егер машинаның бас тиегі лента секцисындағы белгісін көрсе және
машинаның ЛҚ (q) жағдайында болса, онда белгісі 1 санымен
аустырылады, лентаның жылжуы болмайды, машина тоқтайды - z1S.
Алғашқы конфигурация мынадай 1q1111 болсын. Логикалық функцияның
сипаттамасына сәйкес машинаның жұмысы былай жүреді:
1-такт. 1 көрінеді, ЛҚ жағдайы q. Шығыс командасы q1R, бұл лентаға
қатысты бас тиектің оңға 1 қадам жасауымен эквивалентті. Бұған сәйкес
аралық конфигурация мынадай 11q111 болады.
2-такт. Машина осындай қадам жасап 111q11 конфигурацияға өтеді.
3-такт. 1111q1 конфигурацияға өтеді.
4-такт. 11111q конфигурацияға өтеді.
5-такт. көрінді, ЛҚ жағдайы q. Шығыс командасы z1S – ұяшықтағы
орнына 1-ді жазады, жылжу жоқ, жұмыс тоқтайды.
Соңғы конфигурация 111111z.
4-мысал. Ондық санау жұйесінен көп разрядты n саны берілген. n+1 мәнін
есептеуді қамтемесіз ететін Тьюринг машинасын құруымыз керек.
Сыртқы алфавитты А={0,1,...,9,0,} пайдаланамыз, символ бос
белгіге сәйкес келеді. Ішкі алфавиттың өткен мысалдағы сияқты екі жағдайы
болады – (q) жұмыс жағдайы және тоқтауы(z) (Q={q, z}). Берілген сан n,
нәтиже n+1ондық жүйеде жазылады, және цифрлар көршілес ұяшықтарға арасынан
бос орын қалдырмай орналасады. Функционалдық схеманы кесте түрінде береміз:

a 0
Сөздегі соңғы цифрды белгілеу үшін * көмекші белгісін
сөзге енгіземіз.

Мына алгоритм қиындығы – айтылған ауыстыру орындалған ережелерінің
саны мынаған тең болады

(k+1)+(l+1),

мұндағы k – n-дағы цифрлар саны, l – саны 9, 1-ге өсіп отырады.

2 ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН БАСҚАРУ
1. Мәліметтер базасымен жұмыс істеу
• Мәліметтер базасын басқару жүйелері (МББЖ МББЖ);
• Access МББЖ-сының сервистік мүмкіндіктері;
• Мәліметтер базасы (МБ);
• MS Access объектілері;
• Мәліметтер базасын жобалау кезеңдері;
• MS Access-тің екі жұмыс режимі;
• Мәліметтер типтері;
• Жаңа мәліметтер базасы файлын ашу
Жоспары:
3 .Access программасы – бұл мәліметтер базасын басқару жүйесі (BD-СУБД
- МББЖ). Басқару жүйесі дегеніміз - көлемді мәліметтер жиынын тұтынушыларға
ыңғайлы түрде бейнелеп, белгілі бір форматта сақтап қана қоймай, оны ары
қарай өңдеуге арналған программалар кешені.
1. Мәліметтер базасын басқару жүйелері (МББЖ)
Access жиі қайталанып отыратын операцияларды автоматтандыруға мүмкіндік
береді (мыс., жалақы есептеу, құнды материалдарды есепке алып отыру,
т.с.с.).
Access көмегімен мәліметтерді енгізу мен оларды көруге арналған ыңғайлы
форматтар жасауға және оларды қағазға басып шығаратын күрделі
басылымдар (отчеты) құрастыруға да болады.
Access Windows ортасында жұмыс істейтін программа болғандықтан (екеуін
де Microsoft фирмасы жасаған), олар бір-бірімен өте үйлесімді түрде жұмыс
істей алады. Access программасы Windows басқаруымен істейтін МББЖ
болғандықтан, мұнда да басқа программалардан (және керісінше) буфер арқылы
кез келген мәліметті қиып алуға, көшіруге және кірістіріп қоюға болады.
Access – бұл реляциялық МББЖ, яғни мұнда бір мезетте бірнеше мәліметтер
базасының кестелерімен қатар жұмыс істей беруге болады. Реляциялық МББЖ
мәліметтер құрылымын қарапайым етіп құрастырып, жұмыс істеуді жеңілдетуге
мүмкіндік береді. Access кестесін басқа компьютердегі немесе сервердегі
мәліметтермен байланыстыруға және де мұнда Paradox немесе Dbase МББЖ-
ларында жасалған мәліметтерді пайдалана беруге болады. Access мәліметтері
Excel кестелерімен де оңай әрекеттесе алады.
2. Access МББЖ-сында көптеген қосымша сервистік мүмкіндіктер бар.
3. Өрнектер, мыс., Access ортасына енгізілген мәліметтің дұрыс мәнді
екендігін тексеру үшін пайдаланылатын формулалар.
Шебер (Мастер - Wizard) – белгілі бір есепті шығаруға немесе бекітілген
типтегі объектіні жасауға арналған арнайы программа.
• Макростар программалаусыз-ақ көптеген іс-әрекеттерді автоматтандыруға
арналған мүмкіндіктер жиыны;
Access ортасына енгізілген VBA (Visual Basic for Applications) тілі -
Microsoft Office ортасында қолану үшін арнайы жасалған Basic тілінің бір
нұсқасы – тәжірибелі маманға мәліметтер өңдеудің күрделі процедураларын
программалауға мүмкіндік береді. Формалар мен басылымдарды (отчет) қарап
отырып, олардың ақырғы қағазға түсетін нәтижелік нұсқасының қандай
болатынын білуге болады.
3. Мәліметтер базасы (МБ) - информациялық жүйенің өңделетін объектісі,
қоршаған ортаның белгілі бір саласының немесе бір пән аймағының нақты
объектілері жайлы берілген мәліметтер жиыны.
Екі өлшемді кестелерден тұратын мәліметтер базасы реляциялық база болып
саналады.
Әрбір кесте бекітілген бағаналар санынан және бірнеше (айнымалы) жолдар
санынан тұрады.
Макет – алдын ала жасалған бағаналар сипаттамасы (ені, мәлімет типі,
келісім бойынша мәні, т.с.с.).
Кестенің әрбір жолы жазба (запись - record) деп аталады. Жолдар рет-
ретімен нөмірленіп отырады.
Әрбір бағана өріс (поле - field) болып саналады, онда ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.