Өндірістік тәжірибенің өту орны
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Батыс Қазақстан инженерлік-гуманитарлық университеті
Еуразия тілдер және менеджмент институты
Есеп және қаржы мамандығы деканаты
5В050900 Қаржы мамандығының 2014-2015 оқу жылдары күндізгі және сырттай бөлім студенттеріне арналған диплом алдындағы өндірістік тәжірибеден өтуге арналған
әдістемелік нұсқау
Орал 2014 ж.
Құрастырған: э.ғ.к., Ахонова Г.К.,
оқытушы Суюншкалиева Д.С.,
Пікір жазушы: э.ғ.к. Султанова М.Б.
Есеп және қаржы мамандығы деканатының отырысында талқыланды
2014 жыл, хаттама №
Институттың оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қарастырылып бекітілді
2014 жыл, хаттама №
Еуразия тілдер және менеджмент институты, 2014 ж.
Мазмұны
1. Бөлім. Өндірістік тәжірибе
1.1. Өндірістік тәжірибенің өту орны
1.2. Өндірістік тәжірибенің мақсаты
1.3. Өндірістік тәжірибенің міндеті
1.4. Өндірістің тәжірибеге жетекшілік
1.5. Өндірістік тәжірибенің мазмұны
1.5.1. ҚР экономиканың нақты секторындағы кәсіпорында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.2. Коммерциялық банкттерде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.3. Салық мекемесінде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.4. Сақтандыру компанияларында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.5. Қаржы мекемелерінде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.6.БЖЗҚ(бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры) өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
2 Бөлім. Есеп талаптары
2.1. Жалпы талаптар
2.2. Бағалау кретериилері
Қосымша
1 Бөлім. Өндірістік тәжірибе
0.1. Өндірістік тәжірибиенің өту орны.
Дипломалды өндірістік тәжірибиенің өтетін орны кез - келген (кәсіпорын,фирма) мекемелері болуы мүмкін, аталмыш мекемелер мен кәсіпорындар дипломалды өндірістік тәжірибиенің барлық талаптарын қамти алатын ақпараттар легі болуы қажет. Қаржы мамандығының дипломалды өндірістік тәжірибиесінен өту несие- қаржы, сақтандыру компаниялары, салық мекемелері, қазынашылық, бағалау мекемелері, ішкі сауда және коммерциялық құрылымдағы қызмет түрлерінің бөлімдеріне ғана рұқсат етіледі.
0.2. Өндірістік тәжірибенің мақсаты.
Диплом алдындағы өндiрiстiк тәжiрибе жоғарғы кәсiби бiлiмнiң бiлiм беретiн бағдарламасының 5В050900 Қаржы мамандығы бойынша және ҚР МЖБС 5.03.005-2009 ҚР білім беру жүйесі. Кәсіптік практикажоғарғы экономикалық бiлiмді мамандарды әзiрлеуi Мемлекеттiк бiлiм беретiн стандарттарында ескерiлген құрама бөлiгi болып табылады.
Тәжірибенің мақсаты- студенттке нақты тәжірибе алуға мүмкіндікті қамтамасыз ету,өздік жұмыс дағдыларын оған болашақта кәсіби қызметіне қажет, сондай-ақ жоғарғы оқу орнында алған теориялық білімдерін нығайту және байыту.
Өндірістік тәжірибе екі кезеңде жүзеге асырылады:
Бірінші кезең-5апта
Екінші кезең-5апта (өндірістік дипломалды тәжірибе).
Өндірістік дипломалды тәжірибе оқу процесінде маңызды орынды иеленеді. Өндірістік тәжірибенің мақсаты-студентке нақты өмірдегі тәжірибеден маман ретінде маңызды деген кәсіби саланы университеттен алған теориялық білімімен ұштастастыру керек.Студент дайын маман ретінде нақты шешіледі.Өндірістік тәжірибе өзінің кәсіби саласында студентке кәсіпорынның барлық қаржылық , бағалау құндылықтарымен таныстырады.Тәжірибеден өту кезінде студент мамандармен қарым қатынасқа түсіп көптеген мәселелердің шешімін табуға бейімделеді.
0.3. Өндірістік тәжірибенің міндеті.
Диплом жазушыға фирма қызметіндегі тәжірибе жөнінде тек қана отандық емес, сонымен бірге шетелдік тәжірибе жазылған әдебиеттермен танысуға тура келеді. Фирманың, ұйымның немесе кәсіпорынның осы уақытта атқарған қызметімен танысуы, инструкциясын,әдістемелік нұсқауларын, нормативтік құжаттарын, орнатылуын зерттеуі керек. Өндірістік тәжірибе аяқталар кезінде студент тәжірибе кезінде жиналған материалдарын жинақтап одан дипломдық жұмыс жазуда керектісін анықтауы және тәжірибе бойынша есепті құрастыруы қажет
Дипломалды тәжірибеге институт тағайындаған жетекшінің негізгі міндеттеріне:
- студенттің кәсіпорындағы дипломалды тәжірибесінің жұмыс кестесін құруы.
- өндірістік тәжірибедан өту кезінде студеттерге берілетін жалпы тапсырмалар мыналар болып табылады:
oo кәсіпорын құрылымын, өндірістің технологиясын және ұйымдастыруын, өндірістік, экономикалық, басқарушылық бөлімшелердің негізгі қызметтерін зерттеу
oo өндірісті жоспарлауды және өнімнің өтімділігін талдау және зерттеу.
oo өндірісті ғылыми-зерттеу, тәжірибе-конструкторлық және техникалық дайындығын талдау
oo өндірістің материалдық-техникалық және кадырмен қамтамасыз етілуін зерттеу
oo шығарылатын өнімнің сапасын және номенклатурасын бағалау
oo шығындардың құрылу механизімін және олардың бағалығын, тиімділігін зерттеу
oo кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижесін анықтау
oo өндірістік және басқару қызметінің әлеуметтік тиімділігін бағалау
oo кәсіпорын басқаруындағы мәліметтермен қамтамасыз етілгендігін талдау
oo өндірісті және персоналды басқаруды жүзеге асыру бойынша басқару шешімдерін қабылдау және бағалау, варианттар дайындау
oo ұйымдағы басқару шешімдерін орындауды талдау және оның орындалуын боқылау
oo өндірістің тиімділік позициясын басқаруды талдау.
0.4. Өндірістік тәжірибедегі жетекшілік.
Деканат студенттің дипломалды жағдайымен танысуы қажет, әр студентке өндірістік тәжірибенің және дипломдық жұмысты орындаудың методикалық әдістемелік нұсқауларын тапсыру керек, дипломдық жұмыстың тақырыбын таңдауға көмек көрсетуі және ғылыми жетекшіні тағайындауы қажет. Студентт тәжірибесінің оқулық-методикалық жетекшілігі деканат тағайындаған оқытушылармен жүзеге асады.
Тәжірибенің деканатдағы ұйымдастырылуына және жүргізуіне жауапкершілік:
oo студенттердің өндірістік тәжірибесын ұйымдық және методологиялық басшылық етуімен жүзеге асырады және оның жүргізілуін бақылайды.
oo өндірістік тәжірибе және ұйым бойынша дайындық және ағымдағы жұмыстардың жүргізілуін қадағалайды
oo өндірістік тәжірибе бағдарламаларын кәсіпорында және мекемелерде келісуді және өңдеуді ұйымдастыру
oo өндірістік тәжірибе бағдарламасын дайындайды; оқу-әдістемелік құжаттамасын дайындайды
oo Студенттің дипломдық жобасының және тәжірибеның жетекшілері етіп деканатдан тәжірибелі оқытушыларды сайлайды
oo Студенттерді тәжірибе орны бойынша таратады, маркетинг және түлектерді еңбекке орналастыру бөлімінің бастығына студенттердің тізімін, олардың тәжірибе базасындағы тіркелгендігін және өндірістік тәжірибені өту бағыты бойынша қажетті құжаттарды дайындайды және ұсынады
oo Тәжірибе басталар алдында декандармен бірге студенттерге ұйымдық жиналыс дайындайды және өткізеді
oo Студенттердің дипломдық жұмысының тақырып тізімін жасақтауға және реттеуге қатысады
oo Тәжірибе кезінде студенттерге кеңес беруді ұйымдастыруды және кеңес беру күнтізбесін құрады
oo Деканат меңгерушісімен бірігіп студенттердің өндірістік тәжірибе жөніндегі есебін қорғауды қабылдайтын комиссия құрады және оның жұмыс жасау кестесін дайындайды
oo Студенттің ғылыми-әдістемелік конференциясын тәжірибе бойынша дайындайды және ұйымдастырады және соның ішіндегі үздік баяндамаларды таңдайды
oo Тәжірибе аяқталған соң екі апталық мерзімде оның қорытындысы жөнінде есеп дайындайды және оны деканатға ұсынады
oo Студенттердің тәжірибе бойынша ең үздік баяндамасын деканатда ұйымдастырады
oo Студенттің есебінің және тәжірибе бойынша күнделігінің деканатда сақталуын ұйымдастырады
Дипломдық жұмыс жетекшілігіне деканат меңгерушісімен сайланады және ол адам диплом жазушының бүкіл өндірістік тәжірибе кезіндегі жетекшісі және кеңес берушісі болып табылады.
Өндірістік тәжірибе жетекшісі:
oo тәжірибеға тапсырма береді
oo есеп-күнделікті береді
oo ғылыми-әдістемелік көмек көрсетеді
oo негізгі және қосымша әдебиеттерді ұсынады
oo жеке кеңес беру өткізеді
oo тәжірибеның өту процесіне бақылау жүргізеді
oo тәжірибе бойынша есепті қорғауда комиссия құрамында болады.
Кәсіпорындағы тәжірибе жетекшісі ұйым бойынша бұйрық дайындайды, студентке үйренген жетістіктері бойынша, тәртібі бойынша, жұмыс жасау қабілеттігі бойынша және қоғамдық жұмысқа қатынасуы бойынша мінездеме береді.
Тәжірибедан қайтқан студент - диплом жазушы жетекшісіне тәжірибеның аяқталғандығын айтып, тексеріске есеп - күнделігін деканат берген мерзім ішінде тапсырады.
0.5. Өндірістік тәжірибенің мазмұны
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде студеттерге берілетін жалпы тапсырмалар мыналар болып табылады:
oo кәсіпорын құрылымын, өндірістің технологиясын және ұйымдастыруын, өндірістік, экономикалық, басқарушылық бөлімшелердің негізгі қызметтерін зерттеу.
oo өндірісті жоспарлауды және өнімнің өтімділігін талдау және зерттеу.
oo өндірісті ғылыми-зерттеу, тәжірибе-конструкторлық және техникалық дайындығын талдау
oo өндірістің материалдық-техникалық және кадырмен қамтамасыз етілуін зерттеу
oo шығарылатын өнімнің сапасын және номенклатурасын бағалау
oo шығындардың құрылу механизімін және олардың бағалығын, тиімділігін зерттеу
oo кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижесін анықтау
oo өндірістік және басқару қызметінің әлеуметтік тиімділігін бағалау
oo кәсіпорын басқаруындағы мәліметтермен қамтамасыз етілгендігін талдау
oo өндірісті және персоналды басқаруды жүзеге асыру бойынша басқару шешімдерін қабылдау және бағалау, варианттар дайындау
oo ұйымдағы басқару шешімдерін орындауды талдау және оның орындалуын боқылау
oo өндірістің тиімділік позициясын басқаруды талдау
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде студент статистикалық материалдарды жинауы, кәсіпорынның қызметтік құжаттамасынан керекті мәліметтерді алуы, дипломдық жұмыс тақырыбы бойынша ақпаратпен танысуы және кестелік материалды дайындауы қажет.
Диплом жазушыға фирма қызметіндегі тәжірибе жөнінде тек қана отандық емес, сонымен бірге шетелдік тәжірибе жазылған әдебиеттермен танысуға тура келеді. Фирманың, ұйымның немесе кәсіпорынның осы уақытта атқарған қызметімен танысуы, инструкциясын,әдістемелік нұсқауларын, нормативтік құжаттарын, орнатылуын зерттеуі керек.
Өндірістік тәжірибе аяқталар кезінде студент тәжірибе кезінде жиналған материалдарын жинақтап одан дипломдық жұмыс жазуда керектісін анықтауы және тәжірибе бойынша есепті құрастыруы қажет.
1.5.1 ҚР экономиканың нақты секторындағы кәсіпорында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
№ пп
Жұмыстың тақырыбы мен мазмұны
1
Өндірістік тәжірибе (5 апта):
Шаруашылық iстейтiн субъекттiң қызметiмен танысу: тапсырма, стратегиялық мақсат, есеп, қызметтiң түрлерi, ұйымдастыру - заңға сүйенген құрылым, менеджмент.
2
Кәсіпорын бiлiмi және жұмыс жасау бойынша кәсіпорынның жарғысының мазмұны және нормативтiк құжаттарды талқылау. Кәсiпорынның (басқару) бөлiмдерiмен қаржылай-экономикалықтармен танысу: есеп, функциялар, қызметкерлердiң құрылым, мiндеттер бөлiнiсi, лауазымды нұсқау, басқа қызметтермен өзара әрекеттесу.
3
Қаржы менеджерi, қаржы жұмысының қызметiнiң негiзгi бағыттарының кәсiпорынындағы зерттеу, iргелi және ағымдағы жоспарлау, аналитикалық бөлiм, қаржы есеп беруi, салық есепке алуын бөлiм, (өндiрiстiк ) операциялық шығындардың есепке алуы, бухгалтерия, (iрi және орташа кәсiпорындар үшiн) тағы басқалардың ақшалай ағындарының қозғалыстың бақылауы және (бухгалтерлiк немесе экономикалық) қаржы бөлiмiнiң жұмысы - шағын кәсiпорындар үшiн.
4
Мекемелермен заңға сүйенген бөлiмнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу, жабдықтаушылары бар контракт шарты және сатып алушылармен, қаржылай-несиелермен. Өткiзудi бөлiм және маркетингтiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу. Маркетинг стратегиясы, кәсіпорынтiң бағалы саясаты, баға белгiлеудi талдау. Iске асырудың каналдары. Тауарлар немесе кәсіпорынтiң қызметтерiнiң мiнездемесiн қорыту. Өндiрiстiк бөлiмнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу. Күй және өндiрiстiк негiзгi қорларды (жаңарту, қатардан шығу, амортизацияның есептеп шығаруы) қозғалыс, кәсiпорынның өндiрiстiк бағдарламасының талдауы. (шикiзатпен, материалдармен ) өндiрiстiк қорлармен қамтамасыздық. Еңбек қорлары. Тәуекелдiң бөлiмiнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу - менеджмент. Кәсiпкерлiк және қаржы тәуекелдерi, олардың бағасы және төмендетудi жолдары. Кәсіпорынтегi банкроттықтың ықтималдығының анықтауын тәжiрибесі.
5
Зерттеудiң объектерi бойынша нақты материалдардың жиын, зерттеу, талдау және жүйелеуi
6
Қаржы менеджментiнiң үлгiсi, қаржы стратегиясы, тактика және тәжiрибенiң өтуiн объекттiң қаржы саясатының зерттеу және талдауы.
7
Дипломалды тәжірибе (5 апта):
Айналым активтермен басқару бойынша жедел қаржы кәсiпорынды басқаруы, саясаттың зерттеу және талдауы :
:: фирмалар және кәсiпорынмен оның құрылым кiретiн жасалған iшкi ұйымдардың бар болуы. Негiзгi ақшалай ағындар және мұндай ұйымдармен арақатынас;
:: негiзгi ақшалай ағындар осыған байланысты пайда болатын мекемеге бағыныстылықтар холдинг бiлiмдерiнде, бар болу (фирма, ұйым ) кәсiпорынның кiруi;
:: коммерциялық банктерi кәсіпорын қызмет етушi. Есептердiң есептi, валюталық, депозиттық және басқа түрлерiнiң бар болуы.
:: тұтынушылармен тауар және қызмет үшін есептеу жағдайы. Тұтынушылардың уақытымен төлемеу себептері және қолданылатын шаралар;
:: мекемеде қолданылатын есептеулер формалары, олардың тиімділігі және әрі қарай қолданылуының тиімділігі;
:: төлем құжаттарының құрастырылу тәсілдері, дайындалуы және банкіге берілуі;
:: кәсiпорынның есептерi мен ақшалай қаражаттардың есептен шығаруының кезектiлiгі;
:: есептеу және бюджетке кәсiпорынды кезектi салықтық төлемдердi ресiмдеу және бюджеттен тыс қорлар;
:: кәсiпорынның операциялары экспорттық-импорттықты: ағымдағы қаржы нәтижелерiне олардың ағымдағы күйi, айналымдар, кәсiпорынға арналған тиiмдiлiк және ықпалды жарықтандыру;
:: бағалы қағаздармен операциялар: кәсiпорынның қаржы нәтижелерiне бағалы қағаздары бар операциялардың тиiстi құрылымның бар болуы, мазмұны, ықпал етуі;
:: қаржы күйiне кәсiпорынның ақшалай ағындары және олардың ықпалы;
8
Актив және пассивтер, түсімдер, шығындар және қаржы қорларының үлестiрiлуiн талдау.
Мүлiктiк жағдай, өтiмдiк, төлеу қабылетi, қаржы орнықтылығы, iскерлiк белсендiлiк, тиiмдiлiк, бағалы қағаздардың нарығында (банк) кәсiпорынның жағдайы қаржы коэффициенттерiнiң қаржы есеп беруiн талдау, талдауы.
Қызмет және өнiмнiң түрлерi бойынша құрам, табыстар және шығындардың құрылымы, операциялық тетiк, тиiмдiлiктiң шығынсыздық нүктесі, қаржы берiктiгiнiң қорын талдау және кәсіпорын, пайда жиыны бойынша.
Тетiктiң зерттеуi және пайданың үлестiрiлуi және кәсiпорынның дивиденд саясатының талдауы
Қарыз құралдарының тартуды саясаты, қаржы тетiгiнiң талдауы
(қызметтiң көз қаржыландыруы ) капиталды құрылымның талдауы. Нарық ашық қордағы көз құралдарының серiктестiгiн тартуын тәжiрибе, IPO және акциялардың эмиссиясының өткiзуi жолымен.
Меншiктi капиталдың талдауы. Оны максимизациялау әдістерін iздестерін табу.
Банктердiң қарыздары, кәсiпорынға арналған кредиторлық қарыз ұзақ мерзiмдi және қысқа мерзiмдi қарыз көздері, соның iшiнде талдау.
Мерзiмдерге, сомаларға, түрлер бойынша көрсетушi қарыздар және тартылған депозиттердiң байланысы.
9
Жедел қаржы жоспарлауы.
Компания жоқтықтары жағдайында - объект тәжiрибесiнiң жедел қаржы жоспарының, ол студентпен өзінше құралуы керек.
:: кәсіпорынның кассалық жоспарын құрылу тәртібін үйрену, оның мақсаттылығын талқылау және алдағы кезеңге өз бетімен есептеулер жүргізу.
:: кәсіпорынның төлем күнтізбесінің құрылу тәртібін үйрену, оның мақсаттылығын талқылау және алдағы кезеңге өз бетімен есептеулер жүргізу.
:: алдағы мерзiмге айналым капиталы және қысқа мерзiмдi қаржыландырудағы кәсiпорынның жоспарлы қажеттiгiнiң есептеулерiн жасау.
:: негiзгi факторлар бойынша өндiрiс және өнiмдердi сатуына шығындардың үнемдеудi есепке алуы бар кәсiпорынының жоспарлы шығындарының жоспарлы жылындағы анықтау: еңбекақының өсуiмен салыстырғанда екпiндермен жылдамырақ еңбектiң өнiмдiлiктiң артулары; қор пайдалар және амортизациялық төлемдердiң өсуі, заттық қорлардың шығынының нормаларының төмендетулерi; заттық қорлардың шығынының жоюлары; факторлардың тағы басқалары шартты - тұрақты шығындардың үнемдеулерiн таңдау;
:: жоспарлалатын жылға меншiктi айналымдағы ақшалардағы кәсiпорынның қажеттiгiнiң өзгерiсiн анықтау.
10
Стратегиялық қаржылық жоспарлау және болжау
Қаржы есеп беруi және табыстар мен шығындар, ақшалай ағындардың жоспарлы баланстың құрастыруының формаларының кәсiпорынындағы болжауды жоспарлауды тәжiрибе және олардың бағасы. Көрcетiлген құжаттардың құрастыруды тәжiрибесiнiң кәсiпорнындағы жоқтықтары, студент жағдайда 3-5 жылдарда қажеттi есептеулер өз алдына жасауы керек.
Мұндай есептеулерге жатады:
::(жұмыстар, қызметтер) өнiмдердi сатуынан көмек көрсету;
:: өндiрiс және (жұмыстар, қызметтер) өнiмдердi сатуына шығындар;
:: (қолданылмаған, қаржы, инвестициялық) қызметтiң басқа түрлерiндегi табыстар және шығындары;
::қаржы нәтижелерi;
:: кәсiпорынның қызметiнiң қаржыландыруының көздерiн анықтау;
:: табыстар және кәсіпорынтiң шығындарының жоспарлы балансын құрау;
::ақшалай ағындардың жоспарлы балансын құрау;
:: инвестициялық салулар, ақшалай ағындардың тиiмдiлiгiнiң бағасын жасау.
Студент бюджет жасауды қойылған жүйенiң кәсiпорындағы болған жағдайдалары кейбiреулердi өңдеудегi қатысу, сонымен бiргемен қабылдауы табыстар және шығындардың құрастыруға жеке құрылымдарының олардың өзара байланысы және өзара келiсiлгендiк, жауапкершiлiгi анықтауы керек.
11
Қаржы кәсiпорынды басқаруы бойынша бақылау - аналитикалық жұмыс.
Студент қызметтiң негiзгi бағытын анықтау керек:
:: (сату көлемi) тауарлық өнiмнiң iске асыруы, басқа табыстар, шығын ағымдағы пайдалардан көмек көрсетудi жоспардың орындауына бақылаудың қамтамасыз етуi бойынша кәсiпорынның қаржы қызметтерiнiң жұмысы.
:: тұрақты және айнымалыға және олардың деңгейiне бақылау ағымдағы шығындардың бөлуiн тәжiрибесі.
:: қаржы нәтижелерiне кәсiпорында және ықпалмен операциялық тетiктiң деңгейiне бақылау.
:: кәсiпорындағы тиiмдiлiкке бақылау: шығарылатын (атқарылатын жұмыстар және болатын қызметтер) өнiмнiң ең маңызды түрлерiнiң деңгей және өндiрiстiң тиiмдiлiгiнiң динамикасы, тауарлық шығарылымның тиiмдiлiгi және тиiмдiлiгi есептеу. Өндiрiс және iске асыруға бағалардың өсуi, шығындардың төмендетуiн ықпалын ең маңызды өнiм түрлерiнiң тиiмдiлiктiң өсуiн мүмкiндiк немесе басқа факторларды талқылану.
:: кәсiпорындағы айналымдағы ақшалардың қолдануының тиiмдiлiгiне бақылау. Айналымдағы ақшалардың айналымдылығы есептесiн, оның динамикасын орнатылсын, өзгерiстiң себебi айқындалу. Ерекше iлтипат меншiктi айналымдағы ақшалардың кемшiлiктiң анықталуын жағдайға аударуы керек. Оның пайда болуын себеп және толықтыруды жолды талқылану.
:: қаржы салуларын пайдалылыққа бақылауы;
:: қаржы күйiне және банкроттықтың рұқсат бермеуiмен бақылау.
12
Банкроттықтың диагностикасы және болжауы.
Қазiргi тетiктiң тиiмдiлiгi және кәсiпорындардың қаржы сауығуының әдiстерi. Банкроттықтың құтылуын әдiс, олардың тетiгi сияқты кәсіпорынтердiң араласып кету және жұтуы.
13
Бағалы қағаздардың нарығында кәсіпорындардың қызметi. Жыл қатарларында динамикадағы кәсіпорынтiң акцияларының нарықтық құндары.
Ескерту.
Студенттің есебінде өндірістік дипломалды тәжірибесі уақытында жасалынған жұмыстары көрініс табуы тиіс: қаржы бөлімінің жұмысын меңгеру, қаржы менеджерін алған дипломдық жұмысының тақырыбына байланысты зерттелуі, негізгі есептелулерді жасау, мекеменің қаржылық қызметін талдау, зерттеліп отырған мекеменің қаржылық көрсеткіштерін зерттеу. 1-8 кестеде көрсетілгендей қаржылық экономикалық көрсеткіштерді толтыру үшін және оның талдау жасап есепке енгізу керек.
Мекеме активтерін талдағанда мүліктің өзгерісін көрсету керек, белсенді құрылыстың жақсаруы немесе нашарлауы жөнінде түйін жасау керек.
1.5.2 Коммерциялық банктердегі өндірістік және дипломалды тәжірибенің мазмұны мен бағдарламасы
Екінші дәрежелі банктерден тәжірибеден өту кестесі оқу жоспарына сай құрылады.
Банктың ұйымдастыру құрылымына байланысты тәжірибе басшысы сол жерде тәжірибеден өту кестесіне ... жалғасы
Батыс Қазақстан инженерлік-гуманитарлық университеті
Еуразия тілдер және менеджмент институты
Есеп және қаржы мамандығы деканаты
5В050900 Қаржы мамандығының 2014-2015 оқу жылдары күндізгі және сырттай бөлім студенттеріне арналған диплом алдындағы өндірістік тәжірибеден өтуге арналған
әдістемелік нұсқау
Орал 2014 ж.
Құрастырған: э.ғ.к., Ахонова Г.К.,
оқытушы Суюншкалиева Д.С.,
Пікір жазушы: э.ғ.к. Султанова М.Б.
Есеп және қаржы мамандығы деканатының отырысында талқыланды
2014 жыл, хаттама №
Институттың оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қарастырылып бекітілді
2014 жыл, хаттама №
Еуразия тілдер және менеджмент институты, 2014 ж.
Мазмұны
1. Бөлім. Өндірістік тәжірибе
1.1. Өндірістік тәжірибенің өту орны
1.2. Өндірістік тәжірибенің мақсаты
1.3. Өндірістік тәжірибенің міндеті
1.4. Өндірістің тәжірибеге жетекшілік
1.5. Өндірістік тәжірибенің мазмұны
1.5.1. ҚР экономиканың нақты секторындағы кәсіпорында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.2. Коммерциялық банкттерде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.3. Салық мекемесінде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.4. Сақтандыру компанияларында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.5. Қаржы мекемелерінде өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
1.5.6.БЖЗҚ(бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры) өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
2 Бөлім. Есеп талаптары
2.1. Жалпы талаптар
2.2. Бағалау кретериилері
Қосымша
1 Бөлім. Өндірістік тәжірибе
0.1. Өндірістік тәжірибиенің өту орны.
Дипломалды өндірістік тәжірибиенің өтетін орны кез - келген (кәсіпорын,фирма) мекемелері болуы мүмкін, аталмыш мекемелер мен кәсіпорындар дипломалды өндірістік тәжірибиенің барлық талаптарын қамти алатын ақпараттар легі болуы қажет. Қаржы мамандығының дипломалды өндірістік тәжірибиесінен өту несие- қаржы, сақтандыру компаниялары, салық мекемелері, қазынашылық, бағалау мекемелері, ішкі сауда және коммерциялық құрылымдағы қызмет түрлерінің бөлімдеріне ғана рұқсат етіледі.
0.2. Өндірістік тәжірибенің мақсаты.
Диплом алдындағы өндiрiстiк тәжiрибе жоғарғы кәсiби бiлiмнiң бiлiм беретiн бағдарламасының 5В050900 Қаржы мамандығы бойынша және ҚР МЖБС 5.03.005-2009 ҚР білім беру жүйесі. Кәсіптік практикажоғарғы экономикалық бiлiмді мамандарды әзiрлеуi Мемлекеттiк бiлiм беретiн стандарттарында ескерiлген құрама бөлiгi болып табылады.
Тәжірибенің мақсаты- студенттке нақты тәжірибе алуға мүмкіндікті қамтамасыз ету,өздік жұмыс дағдыларын оған болашақта кәсіби қызметіне қажет, сондай-ақ жоғарғы оқу орнында алған теориялық білімдерін нығайту және байыту.
Өндірістік тәжірибе екі кезеңде жүзеге асырылады:
Бірінші кезең-5апта
Екінші кезең-5апта (өндірістік дипломалды тәжірибе).
Өндірістік дипломалды тәжірибе оқу процесінде маңызды орынды иеленеді. Өндірістік тәжірибенің мақсаты-студентке нақты өмірдегі тәжірибеден маман ретінде маңызды деген кәсіби саланы университеттен алған теориялық білімімен ұштастастыру керек.Студент дайын маман ретінде нақты шешіледі.Өндірістік тәжірибе өзінің кәсіби саласында студентке кәсіпорынның барлық қаржылық , бағалау құндылықтарымен таныстырады.Тәжірибеден өту кезінде студент мамандармен қарым қатынасқа түсіп көптеген мәселелердің шешімін табуға бейімделеді.
0.3. Өндірістік тәжірибенің міндеті.
Диплом жазушыға фирма қызметіндегі тәжірибе жөнінде тек қана отандық емес, сонымен бірге шетелдік тәжірибе жазылған әдебиеттермен танысуға тура келеді. Фирманың, ұйымның немесе кәсіпорынның осы уақытта атқарған қызметімен танысуы, инструкциясын,әдістемелік нұсқауларын, нормативтік құжаттарын, орнатылуын зерттеуі керек. Өндірістік тәжірибе аяқталар кезінде студент тәжірибе кезінде жиналған материалдарын жинақтап одан дипломдық жұмыс жазуда керектісін анықтауы және тәжірибе бойынша есепті құрастыруы қажет
Дипломалды тәжірибеге институт тағайындаған жетекшінің негізгі міндеттеріне:
- студенттің кәсіпорындағы дипломалды тәжірибесінің жұмыс кестесін құруы.
- өндірістік тәжірибедан өту кезінде студеттерге берілетін жалпы тапсырмалар мыналар болып табылады:
oo кәсіпорын құрылымын, өндірістің технологиясын және ұйымдастыруын, өндірістік, экономикалық, басқарушылық бөлімшелердің негізгі қызметтерін зерттеу
oo өндірісті жоспарлауды және өнімнің өтімділігін талдау және зерттеу.
oo өндірісті ғылыми-зерттеу, тәжірибе-конструкторлық және техникалық дайындығын талдау
oo өндірістің материалдық-техникалық және кадырмен қамтамасыз етілуін зерттеу
oo шығарылатын өнімнің сапасын және номенклатурасын бағалау
oo шығындардың құрылу механизімін және олардың бағалығын, тиімділігін зерттеу
oo кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижесін анықтау
oo өндірістік және басқару қызметінің әлеуметтік тиімділігін бағалау
oo кәсіпорын басқаруындағы мәліметтермен қамтамасыз етілгендігін талдау
oo өндірісті және персоналды басқаруды жүзеге асыру бойынша басқару шешімдерін қабылдау және бағалау, варианттар дайындау
oo ұйымдағы басқару шешімдерін орындауды талдау және оның орындалуын боқылау
oo өндірістің тиімділік позициясын басқаруды талдау.
0.4. Өндірістік тәжірибедегі жетекшілік.
Деканат студенттің дипломалды жағдайымен танысуы қажет, әр студентке өндірістік тәжірибенің және дипломдық жұмысты орындаудың методикалық әдістемелік нұсқауларын тапсыру керек, дипломдық жұмыстың тақырыбын таңдауға көмек көрсетуі және ғылыми жетекшіні тағайындауы қажет. Студентт тәжірибесінің оқулық-методикалық жетекшілігі деканат тағайындаған оқытушылармен жүзеге асады.
Тәжірибенің деканатдағы ұйымдастырылуына және жүргізуіне жауапкершілік:
oo студенттердің өндірістік тәжірибесын ұйымдық және методологиялық басшылық етуімен жүзеге асырады және оның жүргізілуін бақылайды.
oo өндірістік тәжірибе және ұйым бойынша дайындық және ағымдағы жұмыстардың жүргізілуін қадағалайды
oo өндірістік тәжірибе бағдарламаларын кәсіпорында және мекемелерде келісуді және өңдеуді ұйымдастыру
oo өндірістік тәжірибе бағдарламасын дайындайды; оқу-әдістемелік құжаттамасын дайындайды
oo Студенттің дипломдық жобасының және тәжірибеның жетекшілері етіп деканатдан тәжірибелі оқытушыларды сайлайды
oo Студенттерді тәжірибе орны бойынша таратады, маркетинг және түлектерді еңбекке орналастыру бөлімінің бастығына студенттердің тізімін, олардың тәжірибе базасындағы тіркелгендігін және өндірістік тәжірибені өту бағыты бойынша қажетті құжаттарды дайындайды және ұсынады
oo Тәжірибе басталар алдында декандармен бірге студенттерге ұйымдық жиналыс дайындайды және өткізеді
oo Студенттердің дипломдық жұмысының тақырып тізімін жасақтауға және реттеуге қатысады
oo Тәжірибе кезінде студенттерге кеңес беруді ұйымдастыруды және кеңес беру күнтізбесін құрады
oo Деканат меңгерушісімен бірігіп студенттердің өндірістік тәжірибе жөніндегі есебін қорғауды қабылдайтын комиссия құрады және оның жұмыс жасау кестесін дайындайды
oo Студенттің ғылыми-әдістемелік конференциясын тәжірибе бойынша дайындайды және ұйымдастырады және соның ішіндегі үздік баяндамаларды таңдайды
oo Тәжірибе аяқталған соң екі апталық мерзімде оның қорытындысы жөнінде есеп дайындайды және оны деканатға ұсынады
oo Студенттердің тәжірибе бойынша ең үздік баяндамасын деканатда ұйымдастырады
oo Студенттің есебінің және тәжірибе бойынша күнделігінің деканатда сақталуын ұйымдастырады
Дипломдық жұмыс жетекшілігіне деканат меңгерушісімен сайланады және ол адам диплом жазушының бүкіл өндірістік тәжірибе кезіндегі жетекшісі және кеңес берушісі болып табылады.
Өндірістік тәжірибе жетекшісі:
oo тәжірибеға тапсырма береді
oo есеп-күнделікті береді
oo ғылыми-әдістемелік көмек көрсетеді
oo негізгі және қосымша әдебиеттерді ұсынады
oo жеке кеңес беру өткізеді
oo тәжірибеның өту процесіне бақылау жүргізеді
oo тәжірибе бойынша есепті қорғауда комиссия құрамында болады.
Кәсіпорындағы тәжірибе жетекшісі ұйым бойынша бұйрық дайындайды, студентке үйренген жетістіктері бойынша, тәртібі бойынша, жұмыс жасау қабілеттігі бойынша және қоғамдық жұмысқа қатынасуы бойынша мінездеме береді.
Тәжірибедан қайтқан студент - диплом жазушы жетекшісіне тәжірибеның аяқталғандығын айтып, тексеріске есеп - күнделігін деканат берген мерзім ішінде тапсырады.
0.5. Өндірістік тәжірибенің мазмұны
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде студеттерге берілетін жалпы тапсырмалар мыналар болып табылады:
oo кәсіпорын құрылымын, өндірістің технологиясын және ұйымдастыруын, өндірістік, экономикалық, басқарушылық бөлімшелердің негізгі қызметтерін зерттеу.
oo өндірісті жоспарлауды және өнімнің өтімділігін талдау және зерттеу.
oo өндірісті ғылыми-зерттеу, тәжірибе-конструкторлық және техникалық дайындығын талдау
oo өндірістің материалдық-техникалық және кадырмен қамтамасыз етілуін зерттеу
oo шығарылатын өнімнің сапасын және номенклатурасын бағалау
oo шығындардың құрылу механизімін және олардың бағалығын, тиімділігін зерттеу
oo кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижесін анықтау
oo өндірістік және басқару қызметінің әлеуметтік тиімділігін бағалау
oo кәсіпорын басқаруындағы мәліметтермен қамтамасыз етілгендігін талдау
oo өндірісті және персоналды басқаруды жүзеге асыру бойынша басқару шешімдерін қабылдау және бағалау, варианттар дайындау
oo ұйымдағы басқару шешімдерін орындауды талдау және оның орындалуын боқылау
oo өндірістің тиімділік позициясын басқаруды талдау
Өндірістік тәжірибеден өту кезінде студент статистикалық материалдарды жинауы, кәсіпорынның қызметтік құжаттамасынан керекті мәліметтерді алуы, дипломдық жұмыс тақырыбы бойынша ақпаратпен танысуы және кестелік материалды дайындауы қажет.
Диплом жазушыға фирма қызметіндегі тәжірибе жөнінде тек қана отандық емес, сонымен бірге шетелдік тәжірибе жазылған әдебиеттермен танысуға тура келеді. Фирманың, ұйымның немесе кәсіпорынның осы уақытта атқарған қызметімен танысуы, инструкциясын,әдістемелік нұсқауларын, нормативтік құжаттарын, орнатылуын зерттеуі керек.
Өндірістік тәжірибе аяқталар кезінде студент тәжірибе кезінде жиналған материалдарын жинақтап одан дипломдық жұмыс жазуда керектісін анықтауы және тәжірибе бойынша есепті құрастыруы қажет.
1.5.1 ҚР экономиканың нақты секторындағы кәсіпорында өндірістік және дипломалды тәжірибеден өтудің бағдарламасы мен мазмұны
№ пп
Жұмыстың тақырыбы мен мазмұны
1
Өндірістік тәжірибе (5 апта):
Шаруашылық iстейтiн субъекттiң қызметiмен танысу: тапсырма, стратегиялық мақсат, есеп, қызметтiң түрлерi, ұйымдастыру - заңға сүйенген құрылым, менеджмент.
2
Кәсіпорын бiлiмi және жұмыс жасау бойынша кәсіпорынның жарғысының мазмұны және нормативтiк құжаттарды талқылау. Кәсiпорынның (басқару) бөлiмдерiмен қаржылай-экономикалықтармен танысу: есеп, функциялар, қызметкерлердiң құрылым, мiндеттер бөлiнiсi, лауазымды нұсқау, басқа қызметтермен өзара әрекеттесу.
3
Қаржы менеджерi, қаржы жұмысының қызметiнiң негiзгi бағыттарының кәсiпорынындағы зерттеу, iргелi және ағымдағы жоспарлау, аналитикалық бөлiм, қаржы есеп беруi, салық есепке алуын бөлiм, (өндiрiстiк ) операциялық шығындардың есепке алуы, бухгалтерия, (iрi және орташа кәсiпорындар үшiн) тағы басқалардың ақшалай ағындарының қозғалыстың бақылауы және (бухгалтерлiк немесе экономикалық) қаржы бөлiмiнiң жұмысы - шағын кәсiпорындар үшiн.
4
Мекемелермен заңға сүйенген бөлiмнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу, жабдықтаушылары бар контракт шарты және сатып алушылармен, қаржылай-несиелермен. Өткiзудi бөлiм және маркетингтiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу. Маркетинг стратегиясы, кәсіпорынтiң бағалы саясаты, баға белгiлеудi талдау. Iске асырудың каналдары. Тауарлар немесе кәсіпорынтiң қызметтерiнiң мiнездемесiн қорыту. Өндiрiстiк бөлiмнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу. Күй және өндiрiстiк негiзгi қорларды (жаңарту, қатардан шығу, амортизацияның есептеп шығаруы) қозғалыс, кәсiпорынның өндiрiстiк бағдарламасының талдауы. (шикiзатпен, материалдармен ) өндiрiстiк қорлармен қамтамасыздық. Еңбек қорлары. Тәуекелдiң бөлiмiнiң жұмысты ұйымдастыруымен танысу - менеджмент. Кәсiпкерлiк және қаржы тәуекелдерi, олардың бағасы және төмендетудi жолдары. Кәсіпорынтегi банкроттықтың ықтималдығының анықтауын тәжiрибесі.
5
Зерттеудiң объектерi бойынша нақты материалдардың жиын, зерттеу, талдау және жүйелеуi
6
Қаржы менеджментiнiң үлгiсi, қаржы стратегиясы, тактика және тәжiрибенiң өтуiн объекттiң қаржы саясатының зерттеу және талдауы.
7
Дипломалды тәжірибе (5 апта):
Айналым активтермен басқару бойынша жедел қаржы кәсiпорынды басқаруы, саясаттың зерттеу және талдауы :
:: фирмалар және кәсiпорынмен оның құрылым кiретiн жасалған iшкi ұйымдардың бар болуы. Негiзгi ақшалай ағындар және мұндай ұйымдармен арақатынас;
:: негiзгi ақшалай ағындар осыған байланысты пайда болатын мекемеге бағыныстылықтар холдинг бiлiмдерiнде, бар болу (фирма, ұйым ) кәсiпорынның кiруi;
:: коммерциялық банктерi кәсіпорын қызмет етушi. Есептердiң есептi, валюталық, депозиттық және басқа түрлерiнiң бар болуы.
:: тұтынушылармен тауар және қызмет үшін есептеу жағдайы. Тұтынушылардың уақытымен төлемеу себептері және қолданылатын шаралар;
:: мекемеде қолданылатын есептеулер формалары, олардың тиімділігі және әрі қарай қолданылуының тиімділігі;
:: төлем құжаттарының құрастырылу тәсілдері, дайындалуы және банкіге берілуі;
:: кәсiпорынның есептерi мен ақшалай қаражаттардың есептен шығаруының кезектiлiгі;
:: есептеу және бюджетке кәсiпорынды кезектi салықтық төлемдердi ресiмдеу және бюджеттен тыс қорлар;
:: кәсiпорынның операциялары экспорттық-импорттықты: ағымдағы қаржы нәтижелерiне олардың ағымдағы күйi, айналымдар, кәсiпорынға арналған тиiмдiлiк және ықпалды жарықтандыру;
:: бағалы қағаздармен операциялар: кәсiпорынның қаржы нәтижелерiне бағалы қағаздары бар операциялардың тиiстi құрылымның бар болуы, мазмұны, ықпал етуі;
:: қаржы күйiне кәсiпорынның ақшалай ағындары және олардың ықпалы;
8
Актив және пассивтер, түсімдер, шығындар және қаржы қорларының үлестiрiлуiн талдау.
Мүлiктiк жағдай, өтiмдiк, төлеу қабылетi, қаржы орнықтылығы, iскерлiк белсендiлiк, тиiмдiлiк, бағалы қағаздардың нарығында (банк) кәсiпорынның жағдайы қаржы коэффициенттерiнiң қаржы есеп беруiн талдау, талдауы.
Қызмет және өнiмнiң түрлерi бойынша құрам, табыстар және шығындардың құрылымы, операциялық тетiк, тиiмдiлiктiң шығынсыздық нүктесі, қаржы берiктiгiнiң қорын талдау және кәсіпорын, пайда жиыны бойынша.
Тетiктiң зерттеуi және пайданың үлестiрiлуi және кәсiпорынның дивиденд саясатының талдауы
Қарыз құралдарының тартуды саясаты, қаржы тетiгiнiң талдауы
(қызметтiң көз қаржыландыруы ) капиталды құрылымның талдауы. Нарық ашық қордағы көз құралдарының серiктестiгiн тартуын тәжiрибе, IPO және акциялардың эмиссиясының өткiзуi жолымен.
Меншiктi капиталдың талдауы. Оны максимизациялау әдістерін iздестерін табу.
Банктердiң қарыздары, кәсiпорынға арналған кредиторлық қарыз ұзақ мерзiмдi және қысқа мерзiмдi қарыз көздері, соның iшiнде талдау.
Мерзiмдерге, сомаларға, түрлер бойынша көрсетушi қарыздар және тартылған депозиттердiң байланысы.
9
Жедел қаржы жоспарлауы.
Компания жоқтықтары жағдайында - объект тәжiрибесiнiң жедел қаржы жоспарының, ол студентпен өзінше құралуы керек.
:: кәсіпорынның кассалық жоспарын құрылу тәртібін үйрену, оның мақсаттылығын талқылау және алдағы кезеңге өз бетімен есептеулер жүргізу.
:: кәсіпорынның төлем күнтізбесінің құрылу тәртібін үйрену, оның мақсаттылығын талқылау және алдағы кезеңге өз бетімен есептеулер жүргізу.
:: алдағы мерзiмге айналым капиталы және қысқа мерзiмдi қаржыландырудағы кәсiпорынның жоспарлы қажеттiгiнiң есептеулерiн жасау.
:: негiзгi факторлар бойынша өндiрiс және өнiмдердi сатуына шығындардың үнемдеудi есепке алуы бар кәсiпорынының жоспарлы шығындарының жоспарлы жылындағы анықтау: еңбекақының өсуiмен салыстырғанда екпiндермен жылдамырақ еңбектiң өнiмдiлiктiң артулары; қор пайдалар және амортизациялық төлемдердiң өсуі, заттық қорлардың шығынының нормаларының төмендетулерi; заттық қорлардың шығынының жоюлары; факторлардың тағы басқалары шартты - тұрақты шығындардың үнемдеулерiн таңдау;
:: жоспарлалатын жылға меншiктi айналымдағы ақшалардағы кәсiпорынның қажеттiгiнiң өзгерiсiн анықтау.
10
Стратегиялық қаржылық жоспарлау және болжау
Қаржы есеп беруi және табыстар мен шығындар, ақшалай ағындардың жоспарлы баланстың құрастыруының формаларының кәсiпорынындағы болжауды жоспарлауды тәжiрибе және олардың бағасы. Көрcетiлген құжаттардың құрастыруды тәжiрибесiнiң кәсiпорнындағы жоқтықтары, студент жағдайда 3-5 жылдарда қажеттi есептеулер өз алдына жасауы керек.
Мұндай есептеулерге жатады:
::(жұмыстар, қызметтер) өнiмдердi сатуынан көмек көрсету;
:: өндiрiс және (жұмыстар, қызметтер) өнiмдердi сатуына шығындар;
:: (қолданылмаған, қаржы, инвестициялық) қызметтiң басқа түрлерiндегi табыстар және шығындары;
::қаржы нәтижелерi;
:: кәсiпорынның қызметiнiң қаржыландыруының көздерiн анықтау;
:: табыстар және кәсіпорынтiң шығындарының жоспарлы балансын құрау;
::ақшалай ағындардың жоспарлы балансын құрау;
:: инвестициялық салулар, ақшалай ағындардың тиiмдiлiгiнiң бағасын жасау.
Студент бюджет жасауды қойылған жүйенiң кәсiпорындағы болған жағдайдалары кейбiреулердi өңдеудегi қатысу, сонымен бiргемен қабылдауы табыстар және шығындардың құрастыруға жеке құрылымдарының олардың өзара байланысы және өзара келiсiлгендiк, жауапкершiлiгi анықтауы керек.
11
Қаржы кәсiпорынды басқаруы бойынша бақылау - аналитикалық жұмыс.
Студент қызметтiң негiзгi бағытын анықтау керек:
:: (сату көлемi) тауарлық өнiмнiң iске асыруы, басқа табыстар, шығын ағымдағы пайдалардан көмек көрсетудi жоспардың орындауына бақылаудың қамтамасыз етуi бойынша кәсiпорынның қаржы қызметтерiнiң жұмысы.
:: тұрақты және айнымалыға және олардың деңгейiне бақылау ағымдағы шығындардың бөлуiн тәжiрибесі.
:: қаржы нәтижелерiне кәсiпорында және ықпалмен операциялық тетiктiң деңгейiне бақылау.
:: кәсiпорындағы тиiмдiлiкке бақылау: шығарылатын (атқарылатын жұмыстар және болатын қызметтер) өнiмнiң ең маңызды түрлерiнiң деңгей және өндiрiстiң тиiмдiлiгiнiң динамикасы, тауарлық шығарылымның тиiмдiлiгi және тиiмдiлiгi есептеу. Өндiрiс және iске асыруға бағалардың өсуi, шығындардың төмендетуiн ықпалын ең маңызды өнiм түрлерiнiң тиiмдiлiктiң өсуiн мүмкiндiк немесе басқа факторларды талқылану.
:: кәсiпорындағы айналымдағы ақшалардың қолдануының тиiмдiлiгiне бақылау. Айналымдағы ақшалардың айналымдылығы есептесiн, оның динамикасын орнатылсын, өзгерiстiң себебi айқындалу. Ерекше iлтипат меншiктi айналымдағы ақшалардың кемшiлiктiң анықталуын жағдайға аударуы керек. Оның пайда болуын себеп және толықтыруды жолды талқылану.
:: қаржы салуларын пайдалылыққа бақылауы;
:: қаржы күйiне және банкроттықтың рұқсат бермеуiмен бақылау.
12
Банкроттықтың диагностикасы және болжауы.
Қазiргi тетiктiң тиiмдiлiгi және кәсiпорындардың қаржы сауығуының әдiстерi. Банкроттықтың құтылуын әдiс, олардың тетiгi сияқты кәсіпорынтердiң араласып кету және жұтуы.
13
Бағалы қағаздардың нарығында кәсіпорындардың қызметi. Жыл қатарларында динамикадағы кәсіпорынтiң акцияларының нарықтық құндары.
Ескерту.
Студенттің есебінде өндірістік дипломалды тәжірибесі уақытында жасалынған жұмыстары көрініс табуы тиіс: қаржы бөлімінің жұмысын меңгеру, қаржы менеджерін алған дипломдық жұмысының тақырыбына байланысты зерттелуі, негізгі есептелулерді жасау, мекеменің қаржылық қызметін талдау, зерттеліп отырған мекеменің қаржылық көрсеткіштерін зерттеу. 1-8 кестеде көрсетілгендей қаржылық экономикалық көрсеткіштерді толтыру үшін және оның талдау жасап есепке енгізу керек.
Мекеме активтерін талдағанда мүліктің өзгерісін көрсету керек, белсенді құрылыстың жақсаруы немесе нашарлауы жөнінде түйін жасау керек.
1.5.2 Коммерциялық банктердегі өндірістік және дипломалды тәжірибенің мазмұны мен бағдарламасы
Екінші дәрежелі банктерден тәжірибеден өту кестесі оқу жоспарына сай құрылады.
Банктың ұйымдастыру құрылымына байланысты тәжірибе басшысы сол жерде тәжірибеден өту кестесіне ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz