Еркін күрес техникасы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:

Еркін күрес әдістері және даму тарихы

Орындаған:

Тексерген:

Орал, 2016ж.

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1 Еркін күрестің партердағы техникасы
1.1 Еркін күрестің даму тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.2 Еркін күрестің мазмұнын сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2 Еркін күрестегі техникалық тәсілдері
2.1 Еркін күрес ережелері және жаттығуларды жоспарлау ... ... ... ... ... ... .. ... 16
2.2 Еркін күрес техникасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22
2.3 Күрестердiң оқытушысының психология педагогикалық қызметi ... ... ... 24
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31
Кіріспе
Өмірдің өзегі -- күрес. Яғни күрес деген бірауызсөздің мән-мағынасы тереңде. Жұмыр жердегі барлық тіршілік иесі өмір үшін күреседі. Адамзаттың ұлы тарихы күреспен жасалды. Айды, күнді айтпағанда, әр сағат, әр секунд күреске толы. Яғни, қазір пәлен күрес деп ен тагып, дүбірлетіп бәсеке ұйымдастырып жүрген күрес атаулының түп негізі -- жұмыр басты пенденің жалған дүниеде тірпгілік кешуі үшін ұмтылысынан, жанталаса әрекет етуінен бастау алғаны анық.
Арнайы дене дайындығының әдістемелік принциптері қалыптасқаннан бері, көптеген жылдар өтті. Осы уақыт ішінде спорттық қызметтік қабілеттіліктің физиологиялық механизмдері туралы көзқарастар, едәуір тереі-ідеді және кеңіді. Қызу ет әрекетіне деген организмнің бейімделу ерекшеліктері айқындалды. Бұрын құпия болған, адам организімінің құрамына кіретін, шекті ширығуларда білінетін қызметтік мүмкіндіктері мен морфологиялық-функциялық қорлары туралы құнды деректер табылған, жоғары дәрежелі спортшыларды дайындауға мүмкіндік туғызған, бай тәжірибе жинақталған.
Зерттеу жұмысының өзектілігі: ерекше дәрежелі жарыста сәтті орындау көбіне жарыс жекпе жегінде әр түрлі техника-тактикалық әрекеттерге байланысты біріктірілген таныту шарты.
Сайыскерлерге көптеген қақтығыстарды күресу мәнеріне ие әрекет кірістілігі мен әдіс-тәсілді өзіндік үлгіде құра білетін күресшілер, кейде олар өзіндік басымдылықтарын таныта және дәл сол уақытта қарсыласқа қажетті қақтығыстан жол тауып шығуына жағдай жасайды.
Күресшілердің техника-тактикалық, физикалық дайындықтары олардың алдын-ала оқу және көбіне олардың оқу жоспарларымен жұмыс бағдарламасы бойынша жаттықтырушының қолданылу әдісіне негізделеді. Жарыстарға педагогикалық қарау, жаттықтырушы мен жане спортшылармен пікір алысу, ғылыми методикалық басылымдарды талдау, біздерге жағымсыз қорытынды шығаруға мүмкіндік берді, яғни Қазақстан Республикасыының спортшылары жарыстарда күрес тактикасының өзіндік және қайталанбас қасиеттерін жоғалтуда.
Біз еркін күрес, самбо және дзюдо сайыстарына қатысушы күресшілердің олардың техника-тактикалық әдістерін саралай отырып осындай қорытындыға келдік.
Көптеген біздің жаттықтырушыларымыз өздерінің оқытуында тиімді бірақ әдісіне сай келмейтін күресшілердің сайысына кірістіруі, дәстүрлі қазақша күрес сайысына елемеулі тәсіл қолдануда, олар жамбасқа лақтыру, (броски обвивом и подхватом, мало используются подсечки, зацепи и подножки).
Жаттықтырушы процесстің мазмұны олардың шет мемлекеттің спортшыларына еліктеуі, көне кезден келе жатқан дәстүрлі қазақша күрес ойынының техника-тактикалық әдісіне залал келтіруде.
Маселенің шешілуі, әртүллі жылдардағы оқу бағдарламасына сайыстарда жаңа ережелердің қолданылуы, мемлекет аралық сайыстарда басекелестікті күшейту және ұлттық дәстүрлі күрес спортшыларының еркін күресіне түбегейлі дайындалуын талап етеді.
Зерттеу базасы: еркін күресі бойынша оқу - жаттықтыру процессін мамандандыру, балуандарды дайындау.
Зерттеу нысаны: жаттықтыру процессінің мазмұның жоспарлау, ол еркін күрес бойынша бастапқы кезеңдік дайындық.
Ғылыми болжам: жорамалдау бойынша әр түрлі дайындық бөліміне арнайы тиімді бөлінген уақыт. Техника - тактикалық дайындықтың зерттеулі базалық техникалық әрәкеттердің көлемді ұлғаюы, қазақ күресінде жас спортшыларды жаттықтыруда өзгерудің жалғаспалығы, оларды меңгерумен жас спортшылардың еркін күрестерінің алғашқы кезеңінде базалық дайындықтың кіріспе кезеңіндегі тактикалық дайындық тәсілдерінің тиімді ұлғайуына мүмкіндік береді. Жүргізілген зерттеудің қорытындысы ол, мамандандырылған жас спортшылардың, күресшілердің басқа тактикалық әрекеттерді ұластырып, дәстүрлі еркін күрес сайыстарының жаңа талабын және негізгі даму түрлерін, спорттық күрестің өрлеуінде оқу бағдарламасының, күрескердің дайындық әзірлемелерінің құрылуына негіз болады.
Зерттеудің мақсаты: тиімді уақытқа бөлінген ерекше дайындықтарды негіздеу және методикалық үйретімен техника-тактикалық әрекеттегі қазақша күрестің бастапқы кезеңінде, жаңа жақындауда ретпен орналастыруда техника-тактикалық әрекеттерді үйретуді қолдану.
Зерттеудің міндеті:
oo Еркін күрестің даму тарихын зерттеу;
oo Еркін күрес мамандарының, күрескердің ерекше құрылымдағы және мазмұнды оқыту- жаттықтыру процессін зерттеу;
oo Оңтайлы ретті істеу мен негіздеу және бастапқы кезеңдегі еркін күрес дайындығында базалық техника-тактикалық әрекеттерді кеңейтілген көлемде талқылау.
Зерттеу тәсілі:
Әдеби кайнар көздерді саралау, педагогикалық бақылау, педагогикалық тәжірибе, хронометраж және тіркеу, техника-тактикалық әрекет, физикалық дайындықты тестілеу,математикалық дәйек тәсілдерді, оқу жоспарын саралау және бағдарлама, сауалнама.
Зерттеудің негізгі тәсілі қызмет теориясындағы теориялық консепция, спорт теориясы және әдістері, спорттық күресте техника-тактикалық дайындық, функционалдық теория жүйесі, қызметтік теория психологиясы, білімділік құрылым әрекетін меңгерудегі басқару теориясы танылады.

1 Еркін күрестің партердағы техникасы
1.1 Еркін күрестің даму тарихы
Күрестің даму тарихы мыңжылдық деп есептейдi. Тұрақты соғыстар және даулар ерекше өнердiң дамуына барынша мүмкiндiк туғызды ол - өзiн қорғауды өнері болатын. Өзiн қорғаудың әдістерін Ежелгi Мысыр, Ежелгi Римде, Индия, Қытай және көпшiлiк басқа елдердi бiлдi.
Бұрынғы қақтығыстар да жауынгерлер қауiпты қарумен қаруланып айқасқанда қоян-қолтық айқастар көбiнесе шайқастардың тағдырын шештi. Ежелгi Мысыр, Римдiк империя, Грецияның тарихтары сондықтан зерттеу кезінде әр түрлі күрес тәсілдерінің жазба деректерін табады. Қиыр шығыстың елдерiне және Оңтүстік Шығыс Азия жауынгерлері қарумен де, қарусыз да айқастарды жеңіс тауып отырған.
Әр түрлі техника әдiстерiн қолданатын Ежелгi Индия болып табылады. Төрт мың жылы бұрын протоиндияның өркениетiне үлкен табыстарының бiрі, физикалық және рухани жүйенің дамуы йога болды.
Йога шығыстың жауынгерлiк өнерлерiнiң дамуына үлкен ықпал көрсеттi. Йоганың цигун қытай жүйейесіндегі шығыс мектептерінде үйретілді, олар тыныс алу жаттығуларлары. Сол тәрiздi Чань Буддасында йога дiни ұғымға ие болды.
Ежелгі үнді жазбаларында Упанишад (VIII - VI ғғ. бзд. күрестің әр түрлі тәсілдері кездеседі. Лотос сутр әдістері топқа бөлініп соққы, лақтыруға, басып алуға және өмірлік маңызды организмне соққы жасалуы туралы жазылған.
V - VI ғасырлары iшiнде және бұл әдістер дамыды. Жауынгерлiк қабылдауларда жаттығу буддалық монахтардың әзiрлеудiң ажырамас бөлiгi болды. Өзiн-өзi қорғаудағы қажеттiк шындығында биiк болды, сонымен қатар Индияда он шақты соғысып жатқан кньяздктер. Олардың діндерінде қару ұстап жүру тыйым салындфы, сол себепті өзін өзі қорғау деңгейі жоғары болды.
Күрестердiң шығыс түрлерiнiң даму тарихы Қытайдың өзiне тығыз байланған. Әрине, ежелгi Қытай дене тәрбиесiнiң өз ұлттық әдiстерiн алды.
Гигиеналық сауықтыру гимнастикасы 2000 бзд жылдар бойы бар болды. Ұлттық күрестер қалыптасты.
Атақты қытай дәрiгер Хуа III ғасырда гимнастиканың жаңа жүйесін - Бес зверей ойынды деп аталатын жолбарыс, аю, бұғы, маймыл, құстың қозғалысына елiктейтiн гимнастиканы шығарды. Бұл гимнастикалар қытайдың өзiн-өзi қорғауды дамытуға үлкен үлесін қосты, у-шулардың әр түрлi стильдерiн көрсеттi.
V ғасырда, 527 шамамен жылда, бодхидхарма монах-буддист монахқауіпті Индиядан Қытайға қауіпті және ұзақ сапар шекті. Ол шаолинь янцзының астындағы Хуаньсiнiң провинция орналасқан ежелгi монастырьде қоныстанды.
Буддизм, бодхидхарма қытай монахтары физикалық ауыр жағдайда екенін көріп олардың ауыр жаттығуларды орындай алмайтынын біледі. Сонда ол монахтарға буддизмдегі дене және рухын бекіте түсті. Үндi жетекшiсi қытайдың монахтарын йога жаттығуларына үнді гимнастикасына және қытай әдістеріне үйретті. Кейбір деректерге сүйенсек бодхидхормой екі ежелгі кітапта қолданылды "И-цин-цинь" және "Синь-су-цинь". Осылайша цюань-шу қытайдың бокс стилі құрыла басталды. Цюань-шу қытай боксі у-шу қытай ұлттық жүйесінің басты бөлігі болып саналды.
У-шу әдістері негiзгi 2 бағытта дамыды. Канг-фа - соққылар және блоктар қарастырылды, чоу-шы көбiнесе лақтырулар басып алу және ауыртатын әдістер қолданылды. У-шулардың дамуына негізінен дiни даосизмның ықпал етті. Даосс монахы Чжан Саньфан (1127-1279 жылда) Оңтүстік Сун династиясын басқарған кезде тайцзи-цюань әдәсін құрды, ол қазіргі кезде белгілі у-шу түрлерінің бірі. Ол құс пен жыланның айқасын көріп өзінің принциптерін құрды деген аңыз бар. Аңызда айтылғандай ол жылан мен құстың қозғалысын қөріп отырып шегіне отырып жеңіске жетуге болатынын байқады.
У-шу XVI - XVII ғасырларында Қытайдың сыртына да таралды. У-шуларды қабылдаулар ғасырлар жуық шамамен XVII-лердiң ортасында у-шуды Окинаваны және Жапония қабылдады, окинава каратэсы дамуы содан байқалды.
Жапонияда жапон күресi туралы алғашқы естеліктер Нихон Соку жапон шежірелерінде бар. Аңызда жапондықтар өздерінің аралдарын құдайды жеңіп бірақ алғандығы туралы айтылған.
Сумо ұлттық күресі - Жапониядағы ең әйгiлi спорттарының бiрi. Сумо ертеректе жауынгерлердi әзiрлеу үшін құралған болатын. Сумодан кейбір әдістер самурайлардың қорғанысы үшін қажет болды. Содан кейін жарыстардың ережелері қабылдана басталды.
XVIIғасырында Жапония өзiн қорғаудың бiртума жүйелерiн құрды. Такеноути Хисамори және "Явара" шамамен авторы Секигуди Дзюсин. Осы өзін өзі қорғау стиліне қытайдың у-шу түрі де кірді. Бұл жерде атап өту керек, күрестердiң барлық жүйесi қатал құпия дамитынын. Мысалы, самурайлардың өз символикасы болды және өзінің дзю-дзюцу стилі болды. Тек қана ХІХ ғ-дың соңында буржуазия революциясынан кейін күрес барлық адамдардың үйренуге жолы ашылды. Самурайлар өздерінің биліктерін жоғалтқаннан кейін өлтіруге үйрете бастады. Ал ХХ ғ-дың басында Жапонияда жекпе жектің каратэ түрлері де дами түсті.
Айки-до Жапонияның қазіргі әскери мәдениеті болып табылады. Ол ежелгі соғыс кезінде құралған. Айки-до қазір ежелгі ұлттылығын сақтап жаңа қарқынмен дамып келе жатыр.
Күрес бойынша жаттығулар жиындарын ұйымдастыру және өткiзу.
Жаттығу жұмысы үш бөліктен тұрады. Дайындау бөлімі өздеріне назар аудартады, жаттығуларды түсіндіреді, адамның организмін шынықтырып дайындайды. Мұның барлығы басқа жаттығу қолдануда қатты жүгірісте,жай жүрісте акробатикалық және имитационды жаттығулар кезінде қолданылады. Ерекше назар денені қыздыру және сiңiрлер, буындарды байлаған кезде аудару керек. Қыздыруды бiртiндеп орындау керек, бұлшық еттердiң барлық топтарын жұмысқа қосу керек. Тәжiрибелi күрескерлер өздеріне нақтылы жаттығулар кешендерiн бiртiндеп бастайды, олар негiзгi техникалық жаттығулар қосады. Бой жазуда қарапайым жаттығуларды қолданады (шеңберден шығару, әтештер айқасы, зат үшін талас. Бой жазу осы жағдайда қызық және қызу өтедi. Барлық жағдайлардағы күрестердiң пайда болуына дейiн бой жазу керек. Негiзгi жұмыстардың бiр бөлiгi - ұзақ уақыт бойы және үлкен ауырпашылық. Бұл бөлікте арнайы физикалық тактикалық-техникалық шеберлігі. Спортшылар алған білімдерін күрделі айқас кезінде қолданады.
Негiзгi жұмыстардың ұзақтығы шұғылданатын адамдарға байланысты, олардың күйіне қарай, спорттық шеберлiктi деңгейi, олардың алдына қойған мәселелері, сонымен бiрге қажеттi спорт керек-жарақты жаттығу залын қамтамасыздықтан тәуелдi болады.
Қорытынды бөлiкке жүктеменiң бiртiндеп төмендеуi, қалыпты жағдайға организмнің жинақтауы кiредi, әр түрлi тыныс алу жаттығуларлары босаңсыту жаттығуы. Жұмыстардың қорытындысында барлық жаттығуларға қорытынды қолданған дұрыс.
Спортшылардың алдыңда қойған мақсаттары әр түрлі болуы мүмкін. Жаттығу жұмыстарының негiзгi формаларына оқу-жаттығу, жаттығу, бақылау жұмыстары жатады. Оқу-жаттығу жұмыстары - сабақта кең таралған. Ұзақтығы шамамен екі сағаттай. Оларға жаңа техникалық әдiстер үйретіледі, сонымен бiрге жіберген қателері, техникалық қателері дұрыстау барысында жұмыс істейді. Әдістерді қиын айқас кезінде әр түрлі жағдайларда қолдануға үйретіледі. Кей жағдайларда оқу-жаттығуларды теориялық әңгімелерден бастайды.
Дайындық жұмыстардың бiр бөлiгi әдетте топтық әдiс ретінде жүргiзiледi. Топтық құрамада жаңа тактикалық-техникалық әдістерді қолдану пайдалы болып табылады. Тапсырма осыдан кейiн дайындалушылардың ерекшеліктері, шеберліктері және тапсырмалары ескеріледі.
Еркін күрес - екі спортшының белгілі бір тәртіптерге сәйкес, түрлі (қармау, лақтыру, аудару, аяқтан шалу және т.б.) тәсілдерді қолдану арқылы бір спортшы екінші қарсыласын жауырынға лақтырып, жеңуге тырысатын спорт түрі. Еркін күресте қарсыластың аяғын қармау, аяқтан шалу және белгілі бір тәсілді қолдану үшін аяқты белсенді түрде пайдалануға болады.
Еркін күрес икемділік пен күштің үйлесуі болып табылады. Күрестің ерекшелігіне байланысты жаттығуларда көпірге аса мән беріледі. Көпір деп кілемге спортшының тек қолы, маңдайы, кейде иегі мен табаны тиіп, арқасы иіліп тұруды айтады. Икемділіктің дамуы үшін белгілі бір: тоңқалаң асу, дөңгелек, құты, рондат, қолда жүру, арқамен иіліп тұру сияқты акробатиялық жаттығуларды жасайды. Спортшының дене буындары, қан тамырлары мен лимфожүйесі мықты әрі иілімді болмаса оның жеңіске жетуі екіталай. Сол себептен, жерге құлау мен өзін-өзі сақтау техникасы өте мұқият қарастырылады. Спортшының дем алу жүйесі мен жалпы шыдамдылығы алыс қашықтыққа жүгіру мен қозғалысты, әсіресе баскетбол мен регби секілді танымал ойындар арқылы дамытылады. Техникалық іс-қимылдар алдымен манекенде (қуыршақ, тұлып), содан соң серіктесімен бірге орындалады. Оқу-жаттығу барысындағы айқаста жаттығушының техникасы жетілдіріліп, шыдамдылығы арнайы дамытылады. Шыдамдылық үлкен маңызға ие..
Қазақстан жері - даңқы қазақ даласын жер жарған хас батырларды дүниеге әкелген киелі мекен. Халық аңыздары мен ертегілерінен бала күнімізден түрлі тартыста бел сыбанып күштерін сынаған жас палуандардың жекпе-жектері туралы оқып келеміз. Ешқандай қарусыз палуандар бір-бірінің жауырынын жерге тигізу үшін арпалысқан. Қазақтың бірде-бір сауық кешін палуандар күресінсіз және мүмкін емес алып заттарды көтеретін баһадүрлердің өнерінсіз елестету мүмкін болмаған.
Әсіресе палуандық өнерден Қазақстан тарихында Балуан Шолақтың алатын орны ерекше. Ол талантты жастарды салауатты өмір салтын ұстануға шақырған бірден - бір талант иесі. Кәсіби күреспен Балуан Шолақ айналысқан емес. Оны бәрінен бұрын өзінің алпауыт күшін көрсете алатындығы қызықтырған. Дәл осы қазақстандық алып күш иесі Балуан Шолаққа ресми емес түрде тіркелген 816 келі көтерген рекорд тиесілі.
Қазақ халқы тұңғыш кәсіби палуан ретінде Қажымұқан Мұңайтпасовты пір тұтады. Спортшының еншісінде халықаралық дәрежедегі көптеген жүлделі мадақтаулар бар. Әлемдік біріншіліктердің барлығында Қажымұқан өзінің жеңістерімен дүр сілкіндіретін. Мұңайтпасов қажырлы еңбектерінің арқасында қолы жеткен жетістіктері үшін Қазақ халқының батыры атағына ие болды.
Қажымұқан Мұңайтпасов қазақстандықтардың халықаралық дәрежеде күреспен айналысуына жол көрсетті. Кеңес одағының құрамасында жүрген қазақ палуандары Мұңайтпасовтың ізін басып, қырықыншы жылдары күрес (еркін және грек-рим) Қазақстанда спорттың бір түрі ретінде кеңінен дами бастады. Көп ұзамай 1947 жылы біздің еліміздің өкілдері грек-рим күресінен болған бүкілодақтық чемпионатқа қатысты. Қазақ даласының жарқын палуандарының бірі Қайрат Байдосов сол кезде бірінші болып КСРО спорт шебері атағына қол жеткізді. Дәл сол кезде қазақстандық палуандар іріктелген әлемдік күрес қатарына енді.
1964 жылы грек-рим күресінен Қазақстанның тұңғыш олимпиадалық чемпионы және КСРО еңбегі сіңген спорт шебері атағын Анатолий Колесов олжалады. Дәл Колесовтың алтын жүлдесінің арқасында Қазақстанның қоржыны алтын жүлделерге тола бастады. Бүкіл жер шарын шарлаған қазақ палуандарының қанжығасы олжасыз қалған емес. Біздің спортшылар жыл сайынғы барлық турнирлерде, оған қоса еуропалық, азиадалық біріншіліктерде, сонымен қатар Олимпиадалық және әлем чемпионаттарында мүмкін емес рекордтарға қол жеткізді. Валерий Резанцев, Жақсылык Үшкемпіров, Шәміл Серіков, Анатолий Назаренко, Игорь Ростоцкий, Дәулет Тұрлыханов, Юрий Мельниченко, Мәулен Мамыров секілді палуандарымыз бірнеше дүркін әлем жүлдегерлері мен олимпиаданың жеңімпаздары атанды.
Жиырма бірінші жүзжылдық Қазақстан үшін қазақ палуандарының Олимпиада ойындарында, Еуропа мен Азия әлем чемпионаттарында жарқын өнерімен көзге түсіп, Отанымыздың мәртебесін асқақтатқан нәтижелерге толы болды.
Қазақстандағы әйелдер күресі танымал әрі дәстүрлі спорт түріне айналып үлгермей - ақ, біздің спортшылар бірқатар жетістіктерге жетіп үлгерді. Әйелдер күресі әйелдер құрамасының 2007 жылы Бакудегі әлем чемпионатында табысты өнер көрсетуінен кейін қарқынды дами түсті. Ол кезде Ольга Смирнова күміс, ал Елена Шалыгина мен Ольга Жанибекова қоржынын қоламен толықтырды.
Араға жыл салып Олимпиада ойындарындағы палуан қыздарымыздың көптен күткен күресі өтті. Пекин Олимпиадасынан Елена Шалыгина қола медальмен оралды. Сол 2008 жылы Токиодағы әлем чемпионатынан Жұлдыз Эшимова-Туртбаева күміс олжалап қайтты.
2009 жылы Қазақстанның спортшылары жемісті жеңістерін жалғастыра берді. Паттайя қаласында (Таиланд) өткен әйелдер күресінен Азия чемпионатында Қазақстан Республикасының әйелдер құрамасы қоржынға бірден төрт медаль салды. Алтын алқа Елена Шалыгина мен Татьяна Бакатюктің, күміс Жұлдыз Эшимова-Туртбаеваға, ал қола Айым Абдильдинаға бұйырды. Сондай - ақ, Қазақстан ұлттық құрама командасының мүшесі Дарья Карпенко Азия чемпионатының бағдарламасына алғаш рет енгізілген жағажай күресінен қола медальға ие болды.
Сол жылы Хернингте (Дания) әйелдер арасындағы күрестен болған әлем чемпионатында Елена Шалыгина үшінші орынға табан тіреп, қола медаль ғана еншіледі. Дегенмен Бакудегі Алтын Гран-Придің финалдық тартысында Татьяна Бакатюк алтын жүлдені жеңіп алды.
Алдағы жылы үнді елінің Дели қаласында өткен кезекті Азия чемпионатында қазақстандық қыздар жалпыкомандалық есепте үшінші орынға ие болды. Алтын - Гюзель Манюроваға, күміс - Жулдыз Эшимова-Туртбаеваға, қола - Ольга Жанибековаға бұйырды. 2010 жылғы тартыс басқаларға қарағанда сәтті өтті. Алтын Гран-Придің финалдық айқасында Елена Шалыгина мен Жулдыз Эшимова-Туртбаева алтын олжаласа, күмісті Айым Абдильдина мен Гюзель Манюрова иемденді.
Қазақстандық спортшы қыздар шеберліктерін Гуанчжоудағы (Қытай) XVI жазғы Азиада ойындарында көрсете білді. Онда Елена Шалыгина алтын, Айым Абдильдина мен Гюзель Манюрова қола жүлдеден олжалады.
2011 жылы Ташкенттегі Азия чемпионатында Гюзель Манюрова алтын алқа иемденсе, ал Айым Абдильдина мен Татьяна Захарова қола медальға қол жеткізді. 2012 жылы Лондон Олимпиадасында Гюзель қоладан алқа тағынды.
2013 жылы әлемдік спортқа тағы да екі жаңа палуан қыздардың аты танымал болды. Республика құрамасы Италиядағы гран-приде бір алтын, екі күміспен жалпыкомандалық есепте екінші орынға жайғасты. 51 келі салмақ дәрежесінде бірінші орын Татьяна Аманжолдың еншісіне бұйырды. Күміске Джулия Сатымбекова мен Эльмира Сыздыкова ие болды.
Белгілі болғандай, бізде жыл сайын қазақстандық спорт пен әйелдер күресін алға жетелеуде үлес қосып жатқан спортшылар көп-ақ. Елімізде кәсіби әйелдер күресінен сегіз бөлімше жұмыс істейді. Білікті және тәжірибелі жаттықтырушылардың жетекшілігімен спорттың бұл түрі қыздар арасында көбірек танымал болып, спортшыларымыздың саны күн санап артып келеді.

1.2 Еркін күрестің мазмұнын сипаттау
Еркін күрес, диам. 9 м арнайы кілемде өтеді. 19 ғ-дың аяғында Англияда пайда болған. 1904 жылдан олимпиялық ойындар бағдарламасына енген. Қазақстанда еркін күрес жарыстары 1955 жылдан өтіп келеді. 1956 ж. өткен КСРО халықтары спартакиадасында Қ.Байдосов, Ж.Ысқақов жүлдеге ие болды. Еркін күрес, кілем үстінде әдіс қолдану еркін жасалынатындықтан осылайша аталған. Бұл дүниежүзі халықтарының күрес турлерінің әдістерін түгел қолдануға байланысты айтылады. Еркін күресте белдескен балуандар ұпай санымен немесе қарсыласының жауырын кілемге тигізіп, таза жеңіске жетеді. Оның тарихы көне замандарға кетеді. Ертедегі Мысырда, Вавилонда, Қытайда және Жапонияда еркін күрес болган. Алғаш рет еркін күрес 1904 ж. Олимпиялық ойындардың бағдарламасына енді. Мұнда кілемге небәрі 38 балуан шығып, жалпыкомандалық 1-орынға АҚШ-тың құрамасы ие болды. Еркін күрестен Еуропа чемпионаты 1928 ж., ал Әлем чемпионаты 1951 ж. бастап өтіп келеді. Еркін күрес салмақ дәрежелері жарыс басталар алдында оған қатынасушыларға жіберілген жарыстың тәртібінде көрсетіледі.
Оқу-жаттығу барысының негізгі нысаны топтық, оқу-жаттығу мен теориялық сабақтар және жеке жоспар бойынша жұмыстар болып табылады. Бағдарламаның оқу материалы күрескердің теориялық, дене қимылы, арнайы, технико-тактикалық, психологиялық және жарыс дайындығы түрлері көрсетілген бөлімдерінде берілген.
1 және 2-оқу жылының (10-12 жастағылар) алғашқы дайындық топтары - дене тәрбиесі бойынша оқу бағдарламасының негізінде оқушынының жан-жақты дене шынығуын, спортпен жүйелі түрде шұғылдану қызығушылықтарын арттыру, оқушылардың денсаулығын нығайту, жылдамдықты айрықша дамытумен бірге жан-жақты дене дайындығын, қозғалыстың ептілігі мен үйлесімділігін, допты ұстау техникасын, футбол ойынының жеке және топтық тактикасын, ережелерге сәйкес ойын барысын меңгеруді, дәрігерлік бақылау туралы қарапайым теориялық мағлұматтарды, футбол ойынының техникасы, тактика мен ережесін білуді қамтамасыз етеді.
1 және 2-оқу жылының (12-14 жастағылар) оқу-жаттығу топтары - денсаулықты нығайтуды, шапшаңдықты дамытумен бірге жан-жақты дене шынығуын, ептілік пен жалпы төзімділік қасиеттерін, футболда жиі әрі тиімді кездесетін ойынның техникалық әдістерін, жеке және топтық тактикасын әрі қарай жетілдіру, ойынға деген (жас футболшының бойында қақпашы, қорғаушы, шабуылшы немесе қатардағы ойыншы міндеттерін орындау талантының және ойынға деген құлшынысының бар болуы) бейімділіктерін анықтау, еркін күрестен жарыстарға қатысу, төрешілік етудің қарапайым әдеттерін тәрбиелеу, дене шынықтыру жаттығуларының әдістемелері туралы қарапайым теориялық мәліметтерді танып-білу. Оқыту барысында оқушылардың дене шынықтыру және доп беру техникасы бойынша жеке жаттығуларымен өздігінен дайындала білуі тәрбиеленеді.
3 және 4-оқу жылының (14-16 жастағылар) оқу-жаттығу топтары - адам бойындағы күш пен жылдамдықты, жалпы және арнайы төзімділікті дамытумен бірге, жан-жақты дене шынығуын, ойынның жеке топтық әдістерін, командалық тактикасы мен техникалық әдістерді жетік игеру және дамыту, команда құрамасында ойынға қатысу орнын анықтау әрі ойын тәжірибесін жинақтау, жарыстарға қатысу тәжірибесін жинақтау, күрескердің жаттығу әдістемелерінің негізгі ережелерін, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.