Қоршаған ортаның халық денсаулығына әсері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті

Студенттің өзіндік жұмысы
Кафедра: Қоғамдық денсаулық және қоғамдық денсаулық сақтау
Факультет: Қоғамдық денсаулық сақтау
Тақырыбы: Қоршаған ортаның халық денсаулығына әсері

Орындаған: Рахметова С.С
Тобы:206
Тексерген: Умбетов.М.У

Ақтөбе-2019ж
Жоспары:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1. Тұрғындар денсаулығын қалыптастыратын факторлар.
2. Денсаулыққа жағымды әсер ететін факторлар
3. Тіршілік етуге бейімделген микроорганизмдердің жетілуіне қарай жұқпалы аурулардың таралу жолдары.
4.
III Қорытынды

Кіріспе
Қолайлы қоршаған орта дегеніміз - объектілерінің жай-күйі экологиялық қауіпсіздікті және халықтың денсаулығын сақтауды, ластануға жол бермеуді, экологиялық жүйелердің тұрақты жұмыс істеуін, табиғи ресурстарды молықтыруды және ұтымды пайдалануды қамтамасыз ететін орта.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы қоршаған ортаның электромагниттік ластануын адамзатқа төніп тұрған апат ретінде қарастырып отыр. Элекетроманшеттік өрістер барлық тіршілік көздеріне теріс әсер ететіні белгілі, соның ішінде адам организміне өте үлкен зардаптар тигізеді. Биологиялық және медициналық зерттеу нәтижелері көрсеткендей электромагниттік өрістердің адамның нерв жүйесіне, ішкі мүшелеріне, физиологиялық дамуына тигізетін теріс зардаптары анықталған. Сонымен қатар, кейінгі кезде шетел мамандарымен бірігіп өткізілген зерттеулерге сүйенетін болсақ, электромагниттік өрістердің әсерінен жүздеген аурулар түрлерінің жаппай таралуы анықталған.
Адамның денcаулығына қоршаған табиғи орта жағдайларының әсері зор. Адамға дем алатын ауаның, күнделікті пайдаланатын ауыз судың, тағамның таза болуынын маңызы ерекше. Адамның мұкият ойланбай жасаған кейбір іс әрекеттері денсаулығына зиянды. Мыңдаған жылдар бойы қалыптасқан орта жағдайларының зиянды өзгерістері адам денсаулығына кері әсер етеді. Әсіресе, бұл жағдай Қазакстанда ерекше байқалуда. Мысалы, Арал теңізінің тартылуы, ядролық сынақтардың жүргізілуі және т. б. атауға болады.

Тұрғындар денсаулығын қалыптастыратын факторлар. Қоршаған
ортаның адам денсаулығына әсерлері туралы түсінік.
Адам денсаулығына әсер ететін факторлар шартты түрде 2 топқа бөлінуі
эндогенді,биологиялық (тұқымқуалаушылық қуалаушылық факторлар сыртқы ортаның әсерінен өзгеруі мүмкін, оның ген аппаратына әсерімен көрінеді);
- экзогенді факторлар (бұл тіршілік жағдайы, тамақтану, тіршілік ету
ортасының климаттық-географиялық жағдайы, антропогенді факторлар).
Адам денсаулығына әсері бойынша бөлінеді: Біріккен әсер - табиғаты
әртүрлі қолайсыз факторлардың әсері (физикалық, химиялық, биологиялық).
Аралас әсер - табиғаты бірдей бірнеше токсиканттардың, әсіресе химиялық
заттардың бір жолмен біруақытта немесе бірте-бірте әсері. Кешенді әсер -
ағзаға бір уақытта, бірақ әртүрлі жолмен түсетін улардың әсері
ҚР шегінде қоршаған ортаның сапасын келесі экологиялық факторлар
анықтайды:
геофизикалық,(климаттық) - атмосфералық қысым,ауаның ылғалдылығы, тозаңдану, температураның күрт өзгерісі, күн радиациясы-геохимиялық
- су көздерінде йодтың, топырақта темірдің жетіспеушілігі, сынап, висмут, мышьяк өндірумен байланысты байыту фабрикаларының елді мекенге жақын орналасуы.
- биотикалық аллергендердің, өсімдік және жануар текті улардың,патогенді ағзалардың әсері.
Адам денсаулығына табиғи-катастрофакалық процестер мен құбылыстар
да әсер етеді (жер сілкіну, қар көшкіні) Сонымен, денсаулықты ағзаның жеке ерекшеліктерімен ғана байланысты автономды деп қарастыруға болмайды.
Ол әлеуметтік және табиғи факторлардың әсер ету нәтижесінен болып табылады. Индустрияландыру және урбанизацияның қарқынды дамуы белгілі бір жағдайда экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуына және орта жағдайымен қатар, адам денсаулығының да бұзылуына әкелуі мүмкін.
Тұрғындардың жеке топтарына әсерлердің сапалы және сандық бірдейлігіне немесе шамамен бірдейлігіне қарамастан, бұл әсерлердің нәтижесі әрбір индивидуумда оның ағзасының жағдайына, еңбек және демалыс тәртібіне, тамақтану сипатына, әртүрлі жеке әдеттерге байланысты ерекшеленуі мүмкін.
Қоршаған орта факторларының тұрғындар денсаулығына әсерін игеру әдістері. Экологиямен
Байланысты сырқаттардың немесе жағдайлардың диагностикасы себеп-салдарлық байланыстарды бекіту мен олардың негізінде ықтималдық диагностикалық үлгілерді құру мақсатында олардың ағымдағы немесе ретроспективті талдауына. Сырқаттардың экологиямен байланыстылығына күдіктің негізі келесі себептер болып табылады:
:: тұрып жатқан ауданда сырқаттану денгейінің жоғарлауы орташа қалалық немесе облыстықпен, сонымен қатар алдыңғы жылдармен салыстырғанда жоғарлауы;
:: жалпы мамандығы немесе еңбек іс-әрекетімен байланысты аудандарда тұрып жатқан адамдарда, бірінші кезекте балаларда инфекциялық емес сырқаттардың топтық сипаты;
:: клиникалық көріністе сырқат сипатын тексерілушілердің кәсіптік іс-
әрекетімен байланыстырмайтын симптомдарды табу;
:: тексерілушілер тұрып жатқан ауданда аса қауіпті экологиялық фактордың болуы. Экологиямен байланысты сырқаттардың диагностикасымен байланысты соңғы шешімді алынған мәліметтердің негізінде маман-сарапшылардың тобы шығарады. Этиологиясы экологиялық сырқаттар екені дәлелденген адамдар анықталған кезде емдеу-профилактикалық мекемесі Мемлекеттік санитарлық- эпидемиологиялық бақылаудың территориялық орталығына жібереді, ал зардап шегушілер сәйкес мамандарда диспансерлік байқауда болады. Егер берілген этиологияның сырқаты дәрігерлік-еңбек сараптамасымен еңбекке қабілеттілікті жойғандығы немесе мүгедектікке әкелгендігі анықталса, зардап шегушілер денсаулыққа экологиялық жағдайдан болған зиянның орнын толтыру туралы талап ете алады.
Қазіргі уақытта мұндай әдістер ретінде қолданылады: :: жануарларға үлгілеу әдісі; :: тұрғындарды байқау әдістері (сауалнама-сұрау; статистикалық мәліметтерді өңдеу; :: эпидемиологиялық (клиникалық-диагностикалық) зерттеулер; :: денсаулыққа қатерді бағалау әдісі. Барлық бұл әдістердің өзінің кемшіліктері мен артықшылықтары бар,бірақ дұрыс қолданса бір-бірін толықтырады. Жануарларға үлгілеу әдісі. Жануарларға жүргізілетін тәжірибелік зерттеулер улылық пен қауіптілік дәрежесін анықтау мақсатында, зақым келтіретін әсердің сипатын, кумуляцияға қабілеттілікті, кейін болатын эффектілердің көріну мүмкіндігі мен ортаның әртүрлі факторларының, әсіресе химиялық факторлардың ағзаның иммундық статусына әсер ету қабілеттілігін бағалау мақсатында жүргізіледі. Көптеген тәжірибелік зерттеулердің соңғы мақсаты қоршаған ортаның сапасын анықтайтын химиялық, физикалық немес биологиялық факторлардың гигиеналық нормативтерін негіздеу болып табылады. Үлгілеу әдісі мүмкіндік береді: :: жылуқанды ағзаларға орта факторларының биологиялық әсерінің сипатын игеру; :: доза - эффект және уақыт - эффект бағыныштылығын анықтау; :: бастапқы және әсер етпейтін дозаны (концентрацияны) анықтау; :: орта факторларының гигиеналық регламеттерінің шамасын бекіту; :: қоршаған ортада әлі әсер етпеген қауіптің потенциалды факторына баға беру.
Бұл әдістің кемшілігі: тәжірибе нәтижелерін адамға экстраполяциялаудың анық еместігі; адамды қоршаған ортада пайда болатын жағдайды үлгілеудің жеткілікті дәрежеде сенімділігінің мүмкін еместігі (әсерлердің көп факторлығы, трансформация эффектісі және т.б.).
Тұрғындарды байқау әдісі. Сауалнамалық-сұрау әдісі. Бұл әдіс шектеулі, жеке әдіс ретінде сирек қолданылады. Тұрғындардың шағымын анықтау үшін, сонымен қатар тіршілік ету ортасының сапасы мен өмір салты туралы мәлімет алу үшін осы көрсеткіштердің денсаулықпен байланыстылығын одан әрмен іздеу мақсатында қолданылуы мүмкін.
Статистикалық мәліметтерді өңдеу. Тұрғындар денсаулығы жағдайы мен орта сапасының арасындағы мүмкін байланысты бекіту мақсатында статистикалық мәліметтерді, соның
Ішінде емдеу-профилактикалық мекемелерінің медициналық статистикасының формаларын талдағанда келесі көрсеткіштер қолданылады:
:: демографиялық(туу, өлім көрсеткіші, балалар өлімі, өмір сүру ұзақтығы);
:: сырқаттану (инфекциялық және инфекциялық емес).
Сырқаттану - тұрғындардың орта факторларының зиянды әсеріне жауап беруі. Бұл көрсеткіш өлімге қарағанда әртүрлі факторлардың адамға әсерін неғұрлым анық көрсетеді. Сырқаттану ластағыштарды қысқа мерзімді (жедел) және ұзақ мерзімді (созылмалы) әсері ретінде игеруге мүмкіндік береді. Орта факторларының жедел әсерін игеру сол территорияда фондық денгейдің жоғарлауына байланысты тұрғындардың жедел медициналық көмек сұрау
жағдайларының көп тіркелуі жолымен жүргізіледі. Ортаның созылмалы әсерін бағалау үшін тұрғындардың жалпы сырқаттануын және медициналық статистика материалдарын талдау
негізінде аурулардың түрі бойыншасырқаттануды зерттейді. Эпидемиологиялық (клиникалық-диагностикалық) зерттеулер. Зерттеу-дің негізгі мақсаты - медициналық статистика материалдарын немесе басқа да әдістерді игеру көмегімен табылған қандай да бір сырқаттың себебін белгілеу,оның экологиямен байланыстылығын дәлелдеу (немесе жоққа шығару), емдеу-профилактикалық шаралардың кешенін жасау. Эпидемиологиялық зерттеулер тұрғындар арасында қандай да бір сырқаттың дамуында немесе өсуінде (мысалы, қатерлі ісіктердің) ортаның немесе нысанның белгілі бір факторының себебі болуы мүмкіндігін дәлелдеу мақсатында жиі жүргізіледі. Эпидемиологиялық зерттеулерді жүргізуде жалпы
қабылданған әдістермен қатар, медициналық және лабораториялық диагностиканың арнайы әдістері де (мысалы, иммунологиялық) қолданылады.
Эпидемиологиялық зерттеулерді жоспарлау мен жүргізуде жануарларға жүргізілген тәжірибелердің нәтижелері де қолданылады. Эпидемиологиялық зерттеулер әдістері мүмкіндік береді:
:: қоршаған орта факторларының шынайы әсер ету жағдайында тұрғындар денсаулық жағдайын тікелей бағалауға;
:: нақты әсер етуші фактор мен аурудың пайда болуы арасындағы байланысты ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.