Жылу жүктемелерінің есебі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 63 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 4
1 АТЫРАУ ЖЭО АҚ 6
1.1 Атырау ЖЭО Ақ дамуы 6
1.2 ЖЭО-ның негізгі қондырғылар түрін таңдау 11
2 ЖЭО-НЫҢ ЖЫЛУ СХЕМАСЫН ҚҰРАСТЫРЫП ЕСЕПТЕУ 17
2.1 ЖЭО-ның жылу схемасы 17
2.2 ЖЭО-ның мазут шаруашылығының бу шығысы 18
2.3 Қосымша суды жылыту және деаэрациядан өткізуге бу мен жылу 19
шығысының мөлшерін есептеу
3 ЖЭО-НЫҢ НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТАРЫНЫҢ СИПАТТАМАЛАРЫ 24
4 ЖЭО-НЫҢ БУ ҚАЗАНДАРЫНЫҢ ОТЫН ШЫҒЫСЫНЫҢ ЕСЕБІ 28
4.1 Күкіртті мазут сипаттамасы 28
4.2 Бу қазан ПӘК-і 28
4.3 Бу қазанның отын шығысы 29
5 ОТЫНМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӘНЕ ОТЫН ДАЙЫНДАУ ЖҮЙЕЛЕРІН ТАҢДАУ 30
5.1 Мазут шаруашылығының схемасы мен жабдықтарын таңдау 31
5.2 Газ шаруашылығының схемасын және жабдықтарын таңдау 33
6 ЖЫЛУ СХЕМАСЫНЫҢ ҚОСАЛҚЫ ЖАБДЫҚТАРЫН ТАҢДАУ 36
6.1 Бу қазанның продувкамен су шығынын қабырдағыш кеңіткішін РНП 36
таңдау
6.2 Жылу схеманың бу турбинамен бірге қамтамасыз етілетін 37
жабдықтар
6.3 Деаэраторлар таңдау 38
6.4 Қоректендіру насостарын таңдау 38
6.5 Жылу жүйесінің су насостарын таңдау 39
7 НЕГІЗГІ БУ ЖӘНЕ СУМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕТІН ҚҰБЫРЛАРЫН ТАҢДАУ 40
7.1 Қыздырылған бу құбырлары 40
7.2 Бу қазанды қоректендіру құбырларын таңдау 40
8 ЖЭО-НЫ ТЕХНИКАЛЫҚ СУМЕН ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ СХЕМАСЫ 42
8.1 Электрстанциядағы салқындатқыш айналым су шығысының есебі
42
8.2 Су қоймасының ауданы 43
8.3 Айналым насостарын таңдау 43
9 СУ ДАЙЫНДАУ ЖҮЙЕСІНІҢ КЕСТЕСIН ТАҢДАУ 45
9.1 Су дайындаудың кестесiн таңдау 45
9.2 Толық химиялық тұзсыздандыру қондырғының өнiмдiлiгi 45
10 ҮРЛЕП СОРҒЫШ МАШИНАЛАРЫН ТАҢДАУ 46
10.1 Ауа үрлегіш желдеткіштерін таңдау 46
10.2 Түтін сорғыш таңдау 46
11 ТҮТІН МҰРЖА БИІКТІГІН ЕСЕПТЕП ТАҢДАУ 48
12 ӨМІРТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ 50
12.1 ЖЭО-да қазанды пайдалану және жөндеу 50
12.2 Қазандықты іске қосу 50
12.3 Қалыпты пайдалану кезінде қазандыққа қызмет көрсету 51
12.4 Қазандықты тоқтатудың тәртібі 52
12.5 Қазандық цехындағы негізгі аппатық жағдайлар мен 53
кемшіліктердің тізімі
12.6 Қазандыққа қызмет көрсету кезіндегі техникалық қауіпсіздік 54
бойынша талаптар
13 АРНАЙЫ БӨЛІМ 58
13.1 Сұйық және газ отындарын ЖЭО-да пайдалану 58
14 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ 65
14.1 ЖЭО салуына шығынданған қаражат көлемі 65
14.2 Жылдағы өндірілген жылу мөлшері 65
14.3 ЖЭО-да өндірілетін және шиналарынан берілетін электрқуаты 66
14.4 ЖЭО-дағы шартты отын шығысы 67
14.5 Энергия өндіруге жылдағы жұмсалған қаражат шығыны 68
14.6 Электрэнергия мен жылудың құнының калькуляциясы 70
14.7 Энергия құнының пайыз бөлшегінің құрылысы 71
ҚОРЫТЫНДЫ 73
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 74

КІРІСПЕ

Заманауи өндірістер мен адамзаттың тұрмыс тіршілігі үшін электр
энергиясы мен жылулық энергияның алатын орыны өте зор. Электр энергиясын
табиғи отынның әр түрін қолданатын электр станцияларында өндіреді. Химиялық
байланысқан органикалық отынның жылулық энергиясының өндірістік мәні үлкен.
Бүкіл әлем бойынша электр энергиясы мен жылулық энергияның 75% электр
станциялары мен жылу электр орталықтарында өндіріледі. Жылуландыру –
отындық жылу энергетиканың басты бағыты болып табылады.
Энергетикалық өндіріссіз басқа өндіріс салалары жұмыс атқара алмайды.
Сондықтан энергетика дамуына Қазақстанда көп көңіл бөлінеді. Қазіргі кезде
Қазақстан өндірісінің дамуының негізгі бағыттары энергетика саласының
өркендеуіне міндетті талап қояды. Жылу электр станцияларына (ЖЭС) электр
тоғын шығаруымен қатар өндіріс пен тұрғын үйлерді арзан жылу көзімен
қамтамасыз ету жүктеледі. ЖЭС-ның тұрақты жүмыс істеп тұруы үшін жабдықтар
уақытымен жөдеуден өткізіліп тұруы қажет. Пайдалану және жөндеу жұмыстары
сапалы жүргізілуі үшін өндірісті ұйымдастыруға керекті мамандар дайындалу,
керекті аспаптар мен жабдықтар қамтамасыз етілу керек және ірі материалдар
қосындысын қолдану қажет.
Қазiргi өндiрiстерде және тұрмыс саласында будың , ыстық судың қуатын
пайдаланады. Жылу электр станциялары тұтынушыларды электр қуатымен, бу және
ыстық сумен қамтамасыз етеді. Отынның жылуымен iстейтiн электрстанцияларды
жылу электрстанциялар (ЖЭС) деп атайды. Жылу электр станцияларының екi түрi
болады:
- тек электр қуатын өндіретін ЖЭС
- шықтық электрстанциялар (КЭС);
- электр қуатын мен жылу өндіретін ЖЭС – жылу электр орталығы (ЖЭО).
ЖЭС-дың негiзгi екi жабдықтары болады – бу өндіргіші және бу шығыры.
Буөндіргіші, отынның жылуымен суды қыздырып бу өндiредi, ал өндiрiлген
бу шығырының роторын айналдырады. Шығырдың роторына электрөндіргіштің
роторы қосылған, сондықтан электрөндіргіштің роторы айналғанда, электр
қуаты өндiрiледi. Бу өндіргіштерінің отынға байланысты газ, мазут және
көмiр жағатын; бу қысымына байланысты кiшi, орташа, жоғары, өте жоғары
қысымды түрлерi болады.
Қазақстан Республикасында жылуландыру мен орталықтан жылумен
қамтамасыз ету кең таралған. Жылуландыру – электрэнергиясы мен жылуды
бірлесе өндіру есебінен электр энергиясын өндіруге және отын шығынын
төмендетуге мүмкіндік беретін орталықтандырылған жылуландырудың қосарланған
әдісі. Бұнда жылуэлектрорталықтар (ЖЭО) электрэнергиясының көзі болып
саналады.
Қазақстан Республикасының жылумен қамтамасыз ету жүйесінде алпыс алты
жылу көзінен жұмыс істейтін қырық екі жылумен қамтамасыз ету жүйесі жұмыс
істейді, соның ішінде: 38 – ЖЭО; 4 – ГРЭС; 24 – ірі қазандық.
Жылу және электр энергиясының құрама көздері бар орталықтандырылған
жылумен қамтамасыз етудің ірі жүйелері орнатылған жылулық қуаты бар
қалалар:
Алматы 3400 Гкалсағ (14246ГДжс)
Павлодар 2420 Гкалсағ (10140ГДжс)
Қарағанды 1500 Гкалсағ (6285ГДжс)
Астана 1250 Гкалсағ (5238ГДжс)
Өскемен 1190 Гкалсағ (4986ГДжс)
Магистральді жылулық жүйелердің ұзындығы бойымен ірі жүйелер келесі
қалаларда бар:
Алматы артық900км
Қарағанды - - 840км
Павлодар - - 380км
Өскемен - - 370км
Кіші қалалар мен ауылдар жылуды қазандықтардан алады, оларға ең
қолайлысы - орталық қазандықтан жылу алу, себебі қондырғының (жылу көзі)ПӘК
жоғарылататын қазіргі жабдықтарды орнатуға болады.
Дипломдық жобада Атырау қаласындағы ЖЭО-ның жабдықтарын орнату жобасы
берiлген. Жағылатын отыны мазут пен газ.
Диплом жобасында жылу жүктемелер есептелген, негiзгi жабдықтар таңдап
алынған. Газ және мазут шаруашылығы қарастырылғын. Экономикa бөлімінде ЖЭО-
ның бaстапқы мәліметтеріне сүйене отырып жобaға қажетті техника-
экономикалық есептеулерді жүргіземіз. Соның барысындa жобa жоспарынa сәйкес
тиімді экономикaлық әсерді aнықтаймыз. Aнықтау үшін есептеудің оңтайлы
әдісін қaрастыру керек.

1 АТЫРАУ ЖЭО АҚ

1.1 Атырау ЖЭО Ақ дамуы

Мемлекет басшысы Н.Назарбаевтың еліміздің қуат көздерін арттыруға
қатысты берген тапсырмаларының бірі - еліміздің энергетика саласын
өркендету, заманауи техника мен технологияларды өндіріске кеңінен енгізе
отырып, электр және жылу қуатын өңдіріп, тарататын кәсіпорындардың қуаты
мен мүмкіндіктерін арттыру, тұтынушыларға қызмет көрсету аясын кеңейту.
Осы тұрғыда республикамызда қабылданған үдемелі индустриялы-
инновациялық даму бағдарламасы шеңберінде аймақтағы энергетика компаниялары
да жоспарлы іс-шараларды жүйелі жүзеге асырып, ортақ іске өзіндік үлестерін
қосып келеді. Осы бағдарлама аясында Атырау аймағындағы Атырау жылу-электр
орталығы акционерлік қоғамындағы іске асырылған инвестициялық жаңа жобалар
айтарлықтай қайтарым бере бастады.
Қазақстандағы электрстансалардың көпшілігі 40-50 жыл бұрын салын-ғанын
барлығымыз білеміз. Осыдан ондаған жыл бұрын физикалық және моральдық
тоқырау жағдайында тұрған электрстансаларының қатарында қазіргі Атырау
жылу-электр орталығы АҚ та бар болғаны ақиқат. Инвес-тиция болмаса
құрылғыларды ауыстыру және модернизациялау мүмкін емес, көмекші және
негізгі құрылғылардың ескіруі мен істен шығу мәселесі де өткір тұрды. Жылу-
электр орталығы құрылғаннан бастап ұзақ уақыт бойы қол-даныстағы қуат
көзінің мерзімін ұзарту және жаңасын енгізу үшін көлемді инвестициялар
болмады.
Модернизация берген мүмкіндік. Атырау жылу-электр орталығы АҚ
инвестициялық міндеттемелерді игеру және даму келешегі туралы таратып
айтсақ, Атырау жылу-электр орталығы АҚ 1963 жылдан бері жұмыс істеп
келеді. Қоғам құрамына Атырау жылу-электр орталығы және аудандық жылыту
қазандығы нысандары кіреді. Жылу-электр орталығының құрылысы үш кезеңмен
салынды. Бірінші кезең - 1963 жылы 24 МВт қуатпен іске қосыл-ды. 1970 жылы
ІІ кезең іске қосылып, жылу-электр орталығы жылу қуаты са-ғатына - 382 Гкал
болатын, электр қуаты 134 МВт-ға жетті. 1985 жылы ІІІ кезеңдік нысандарды
іске қосқаннан соң, жылу қуаты сағатына - 598 Гкал-ға, ал электр қуаты 249
МВт-ға жетті.
Физикалық тоқырау салдарынан 1993 жылы әрқайсысының қуаты 12 МВт
болатын №1 және №2 бу турбиналары істен шықты. 1993 жылға қарай жылу-электр
құрамында, электр қуаты 215 МВт, жылу қуаты сағатына 526 Гкал болатын 10
қазан агрегаты мен 5 құбыр агрегаты болды. - Энергиямен қамтамасыз ету -
тұрғындардың жағдайы мен өмір сүру деңгейін және жалпы экономиканы
жақсартудың бірден-бір мүмкіндігі. Қазақстанның қазіргі таңдағы
мүмкіндіктері, электр энергиясы саласының тұ-рақты жұмыс жасауы көп
жағдайда жалпы, ел экономикасы дамуының тұрақтылығымен анықталады. Бұдан
бөлек, бұл сала қоғамдағы әлеуметтік маңызды жүктемелердің қозғаушысы. Ел
экономикасының дамуы, бірінші кезекте еліміздегі үдемелі индустриялық-
инновациялық даму Мемлекеттік бағдарламасы айқындаған, электр пайдалану
өсімімен реттелетіні сөзсіз. Және де бұл өз кезегінде біздің, ел
энергетиктерінің алдында кезекті өзекті мәселелер қояры анық, деген Атырау
жылу-электр орталығы акционерлік қоғамының президенті Мұхамбетқали Қалиев
2009-2012 жылдар аралығында инвестициялық бағдарламаларды жүзеге асыру
аясында Атырау облысы көршілес облыс пен Ресей елінен алынатын электр
қуатынан арылғандықтарын айтты. Мұхамбетқали Қалиұлының айтуынша, мемлекет
тарапынан бірінші кезекте қолға алынған нәрсе шекті тарифтерді енгізу
болды. Баршамызға белгілі, 2009 жылы заң шеңберінде электр стансаларына
жаңа бағалар қалыптастыру ережелері енгізілді. Мұндағы басты мақсат
қолданыстағы электр стансаларын модернизациялауға инвестиция тарттыруға
мүмкіндік туғызу болатын. Шекті тарифтертердің есебі негізіне электр
-стансаларын жаңарту, яғни модернизациялау, кеңейту және жаңа құрылыс-тарға
деген салымдарына, тарифті инвестицияға айырбастау меxанизмі енгізілді.
Үдемелі индустриалдық-инновациялық даму бағдарламасы шеңберінде
Атырау жылу-электр орталығын кеңейтудің VI кезеңінде әрқайсысы сағатына
220 тонна бумен өндірісті қамтамасыз ете алатын Е-220-100ГМ тип-ті екі
қазандық агрегаттар, ПТ-25-9010 типті үш бу турбина агрегаттары ор-
натылды. 2009 жылы осы VI кезеңнiң алғашқы бу турбинасын іске қосу рәсіміне
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев қатысты.
2011 жылы жабдықтары толықтай қайта жаңартылған стансалық №1 жә-не №2
бу турбина агрегаттары пайдалануға беріліп, осылайша, бұрынғы 24 МВт қуатты
қалпына келтіре отырып, І кезең толықтай қайта жөндеуден өтті. Сонымен
қатар сағатына 100 тонна өндіре алатын тұзсыздандырғыш құрылғы орнатылды.
Қуат күшін кеңейту мақсатында ұзындығы 11 шақырым болатын теxникалық сумен
қамтамасыз ететін айналма канал жүргізілді.
Жалпы, Атырау ЖЭО АҚ 2009-2012 жылғы инвестициялық міндеттемелерді
мерзімінде толық орындады. Тартылған инвестициялардың көмегімен, бекітілген
электрлiк қуатын 314 МВт-ға дейін, ал жылу қуатын сағатына 695 Гкал-ға
дейін күшейтті. Негізгі құрылғылардың істен шығуын 74 пайызға дейін
төмендетті. Жаңа жұмыс орны есебінен 115 адам қызметпен қамтылды. Өзіндік
электр қуатын ұлғайту есебінен, өндірістік нысандарды, коммуналды-тұрмыстық
секторды және Атырау облысы тұрғындарын энергиямен қамтамасыз етуді
тұрақтандыру, бюджетке түсетін, салықтық аударымдар, міндетті және басқа да
төлемдердің артуын қамтамасыз етуде Атырау жылу-электр орталығы АҚ
өзіндік міндеттемелерін асыра орындап келеді.
Аймақ электрге тәуелділіктен арылды. Еліміздің үдемелі индустриялы-
инновациялық даму Мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында,
Атырау жылу-электр орталығы АҚ-мен орташа мерзімі 2010-2015 жылдар
аралығындағы І-ІІІ кезеңдерді жаңарту, қайта құру, теxникалық құрылғылармен
қамтамасыз ету және IV жылу-электр орталық кезегін кеңейту инвестициялық
жобалары жасақталып, сәтті жүзеге асырылуда. Жылу-электр орталығын осылай
жаңғыртудың нәтижесінде, Атырау облысының сұранысын толықтай қамтитындай
энергия өндіруге қол жеткізді. Өңдірістік және мұнай-газ өнеркәсібі, сондай-
ақ шағын және орта бизнес салаларындағы ірі тұтынушылардың да сұранысын
қамти алатындай мүмкіндікке ие болды. Осы шаралардың бәрі де кәсіпорын
қолға алған инвестициялық бағдарламасының нәтижесінде шешімін тапты. Бұл
ауқымды істердің бәрін Атырау жылу-электр орталығы АҚ өз қаражатымен
жүзеге асырды.
Инвестициялық бағдарлама - бірнеше жылға белгіленіп, жүзеге асырылатын
шара. Оның тарифке тура әсер ететіндігі рас. Өйткені ол көтеріледі. Себебі
тариф - қолға алған жобаларды қаржыландырудың бір көзі. Бірақ орталық
белгіленген тарифті бірден көтермей, сатылап өзгерту тәсілін қолданып
келеді. Бұл да халыққа салмақ салмаудың амалы. Оны жергілікті халық жақсы
түсінеді. Оның басты себебі, Атырау жылу-электр орталығы АҚ-тың тариф
саясатын түсіндіруде депутаттармен, мемлекеттік және үкіметтік емес
ұйымдар, қоғамдық және бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерімен кездесіп,
оларға инвестициялық бағдарламаның қалай жүзеге асырып отырғанын ашық жария
етіп отырады. Мұндағы басты мақсат - халық қаражатының қайда жұмсалып
жатқандығын білу. Қазіргі таңда әлемдік экономиканың тұрақсыздығына
қарамастан, Атырау жылу-электр орталығы АҚ жылу-электр орталығының
қуаттылығын 499 МВт-ға дейін арттыруға мүмкіндік беретін, ІІ-ІІІ кезеңді
қайта жөндеуден өткізуге, жаңартуға және теxникалық қайта жарақтандыруға
және IV кезеңді кеңейтуге бағытталған 2013-2015 жылдарға арналған
инвестициялық жобаны жүзеге асыруда.
Бүгінде ТГМ-151Б типті №14 стансаның қазандық агрегаты пайдалануға
берілсе, №12 стансаның К-100-90 типті бу турбина агрегатының құрастыру
жұмыстары аяқталып келеді. Ағымдағы жылдың желтоқсан айында пайдала-нуға
беріледі. Сонымен қатар 2017 жылы 60 МВт газ турбинасын құрастыру жұмыстары
аяқталады.
Атырау жылу-электр орталығы АҚ алға қойып отырған мақсатының бірі -
№15 стансалық ТГМ-151Б типті қазандық агрегатының және ПТ-65-9013 №13
типті құбыр агрегаттарын пайдалануға беру. Бұл мақсатқа жету үшін керекті
жобалық-сметалық құжаттамасын жасақтау жұмыстары басталып кеткен.
Жұмыстардың аяқталу мерзімі - 2019 жыл. Осылайша, энергия өндірушілердің
инвестиция тарттыруына, алға жылжуға, ескірген өндірістік активтерді
жаңарту және қалыпқа келтіруге бағытталған еліміздегі үдемелі индустриалдық-
инновациялық мемлекеттік бағдарламасы шынайы нәтижелер беруде. Аймақты жылу-
электрмен қамтамасыз етіп отырған Атырау жылу-электр орталығы АҚ ұжымы
халықтың өздеріне қойған талабын орындап отыр. Ал халықтың аталмыш ұжымға
қойып отырған талабы - жарық пен жылуды мезгілінде және толық көлемінде
алу. Тұтынушылардың талабын орындап отырған ұжымда мыңнан астам адам еңбек
етеді. Олардың барлығы да білімді, білікті, тәжірибелі мамандар. Сондай-ақ
қосымша жұмыс орындарын ашу, мамандардың теxникалық деңгейін арттыру
орталық басшылығының басты назарынан тыс қалған емес.
Қазір ұжымдағы аға буын өкілдері келешектерін ойлап, жас мамандарды
дайындауда. Келешекті көздеп, қайта жаңғырту арқылы болашаққа мол же-тетін
қуат көзін жинап алған Атырау жылу-электр орталығы АҚ-тың алдағы
бесжылдықтағы жетістіктері тұтас Атырау аймағы ғана емес, көршілес об-
лыстардың да энергия қажеттілігін толық өтеуге қуаты жететінін айқындап
отыр.
Атырау ЖЭО 2009 жылдан бері ИжЖТМ және Атырау облысы бойынша ТМРАД
біріккен бұйрығына сәйкес бекітілген қондырғының жыл сайынғы жаңартылуы мен
қайта құрылуы бойынша инвестициялық міндеттемелердің орындалуымен
қамтамасыздандырады.
2012 жыл бойынша қабылданған, жаңа энергиялық қуаттарды пайдалануға
енгізуге бағытталған, Атырау ЖЭО қолданыстағы активтерін қайта құру мен
техникалық қайта жабдықтандырылуын жаңарту бойынша іс-шараларды жүзеге
асыру үшін жалпы сомасы 3439,74 млн теңге болатын міндеттемелер, толық
көлемде 3518,77 млн теңге сомасында немесе 102,3% орындалды.
Іс жүзінде, қолданысқа 1960 жылдары енгізілген, негізгі тарату
құрылғысы (ГРУ)-6,3 кВ және ашық тарату құрылғысы (ОРУ)-35 кВ
жаңартылды.Қондырғы, коммутациялық аппаратура, аспаптар сапалық және заттай
ескірген және осы қондырғы үшін орнатылған жұмыс қорларын өндірді, соның
есебінен тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыздандыру сенімділігі
төмендеді.
ГРУ-6,3 кВ және ОРУ-35 кВ құрылғыларын қайта құрылуы және жаңғыртылуы
қуаттарды пайдалануға қайта енгізілген ОРУ-35 кВ құрылғысындағы №1, 2
турбиналы генераторынан алуға мүмкіндік берді. Сонымен қатар, ТС-0 және ТС-
0-ден ОРУ-35 кВ дейінгі кабельдік эстакадасын пайдалануға енгізу
тұтынушыларға қуат ағынын электр энергиясын ең көп тұтынатын уақыт, жазғы
уақытта ОРУ-35 кВ қамтамасыздандыратын бір трансформатордың істен шығуы
кезінде қосымша энергия қорын құруға мүмкіндік берді.
ОРУ-35 кВ – бұл Атырау қаласының барлық сол жақ жағалау тұтынушыларын
электрмен жабдықтайды, және нақты түрде қазіргі уақытта қаланың осы
бөлігінде басқа энергия көздері жоқ. Сонымен қатар, қондырғыны ашық тарату
құрылғысында (ОРУ)-110 кВ алмастыру қажеттілігі туды, мұнда қондырғы
пайдалануға 1967-1970 жылдары енгізілді және ОРУ-110 кВ арқылы біздің
аймағымыздың 70% тұтынушыларын энергиямен жабдықтауы қамтамасыздандырылады.
ГРУ-6,3 кВ, ОРУ-110 кВ коммутациялық аппаратурасы бұрынырақ орнатылған
майлы ажыратқыштар орнына, вакуумдық және элегаздық ажыратқыштарға
ауыстырылды. Улы майлардың жоқ болуына байланысты, бұл қондырғылар
экологиялық және өртке қауіпсіздігі бойынша салыстыруға да келмейді, себебі
оларда қолданылатын элегаз химиялық түрде бейтарап және адамдарға да,
қоршаған ортаға да ешқандай зиянды әсерін тигізбейді.
2012 жылы инвестициялық міндеттемелер бойынша орындалған жұмыстар
бұрын консервацияда және демонтаждалуда болған І кезектегі қондырғыны
енгізумен қамтамасыздандырды және АЖЭО электрлік қуатын 24 МВт және бу
қуатын 120 тсағ дейін арттырды. Қолданыстағы активтерді жаңарту
бағдарламасы қуаты 60 МВт болатын №5 турбиналы генераторын қайта құру
бойынша іс-шараларды орындаудан тұрады. Турбина жабдықтары 50%-дан аса
ауыстырылады, және біруақытта істен шыққан басқа да қондырғы бөліктерін
бөлшектерін ауысытру арқылы күрделі жөндеулер жүргізіледі. Бұл турбиналы
генератордың жұмыс қорларын турбиналық құрылғыларының үнемділігін, жұмыс
сенімділігін арттырумен және жоспарлы жөндеулердің көлемін азайтумен 25-30
жылға арттыруға мүмкіндік береді.
Кез келген энергия көзінің жұмысының сенімділігі көп жағдайда негізгі
отынмен жабдықтау сенімділігімен байланысты, ал АЖЭО үшін – табиғи газбен
жабдықтау сенімділігі. 2012 жылға дейін газбен жабдықтау тек бір ғана
Атырау МГТБ газ таратқыш станцияларының газ құбырларымен жүргізілген.
2012 жыл бойынша орындалған инвестициялық міндеттемелер нәтижесінде
қамтамасыздандырылды:
- орнатылған электр қуатын 24 МВт арттыру, және АЖЭО жалпы орнатылған
қуаты 314 МВт құрады.
- электр энергиясын өндіру көлемі 1677,03 млн кВт құрады және 2011
жылмен салыстырғанда 5,0% артты.

1.2 ЖЭО-ның негізгі қондырғылар түрін таңдау

- Берілген мәліметтер

ЖЭО орналасатын аймағы - Атырау қаласы.
Есепті маусым температуралары:
- жылуландыру жобасына, tрн = – 30 оС,
- жылдағы ең салқын ай, tхм = – 14,2 оС,
- жылу беру уақытының орташасы, tсрн = – 6,0 оС,
- жазғы уақыт, tжазн = 28,0 оС;
Тұрғын саны, А = 300 мың адам;
Өндіріс бу шығыны, Dп = 320 тсағ;
Өндіріс бу қысымы, Рп = 1,4 МПа;
Өндірістен қайтып келетін конденсат коэффициенті К = 0,8;
Өндірістен қайтып келетін конденсат температурасы, tк = 70 оС;
Ыстық сумен қамтамасыз ететін жүйе түрі – жабық;
Бір адамға жылу мен желдетуге жұмсалатын жылу, q1 = 1,71 кВтадам;
Бір адамға жұмсалатын ыстық су жылуының мөлшері, q2 = 0,80 кВтадам.

- Жылу жүктемелерінің есебі

Өндіріске берілетін бу шығыны Dп = 320 тсағ.
Жылуландыру мен желдету жүктемесі, МВт:

Qот+в = А·q1 = 300·1,71 = 513

Ыстық су жүктемесі, МВт:

Qгвс = А·q2 = 300·0,80 = 240

Жылуландырудың толық жүктемесі, МВт:

Q = Qот+в + Qгвс = 513 + 240 = 753

Берілген жылу жүйесіндегі температуралық графигінен, 1-сурет:
- тіке магистральдағы судың ең жоғары температурасы, tпм = 150 оС;
- кері магистральдағы судың ең жоғары температурасы, tом = 70 оС;
- жылу желісіндегі судың орташа температурасы, tстс = 115 оС.

Сурет 1 – Жылу желісінің температуралық графигі

-ЖЭО-ның жылуландыру қондырғысының жылу есебі

ЖЭО-ның жылуландыру қондырғысының схемасы 2-ші суретте көрсетілген.
Жылу желісінің көлемі, м3:

Vтс = (Qотв + Qгвс)·(А1 + А2) = (513 + 240)·(8,6 + 26) = 26053,8 м3

мұнда жылу желісінің меншікті көлемі
- сыртқы желілер, А1 = 8,6 м3МВт;
- ішкі желілер, А2 = 26 м3МВт;
Жылу желісінің су шығынының негізгі мөлшері шарт бойынша жылу желінің
көлемінен 0,5% құрайды, тсағ:

Gут = (0,5100)·Vтс = (0,5100)·26053,8 = 130,269

Жылу желісінің су шығынына байланысты жылу шығыны, МВт.

Qут = Gут тсСр(tтс – tхв )3600 = 130,269∙4,19∙(115 – 5)3600 =
16,68

Су шығынын өтейтін сумен келген жылу мөлшері, МВт:

Qподп = Gут тсСр(tподп – tхв )3600 = 130,269∙4,19∙(40 – 5)3600 = 5,3

Мұнда: су шығынын өтейтін су температурасы tподп = 40 оС;
салқын су температурасы
tхв = 5 оС;

Жылуландыру қондырғының жылулық қуаты, МВт:

Qту = Qот+в + Qгвс + Qут тс – Qподп = 513 + 240 + 16,68 – 5,3 = 764,38

Жылуландыру коэффициентін ескергендегі жылуландыру қондырғының жылу
қуаты (αтэц = 0,55), МВт:

Qосп = αтэц·Qту = 0,55·764,38 = 420,4

Су жылытқыш қазандарының қуаты, МВт:

Qпвк = Qту – Qсп = 764.36 – 420.4 = 343.97

Сурет 2 – Жылуландыру қондырғының схемасы

ПМ и ОМ –тіке және кері магистральдар; СН1 и СН2 – желі сорғылары; ПВК –
шыңдық су жылытқыш қазан; СПВ и СПН – астыңғы және үстіңгі су жылытқыштар;
ВД – желісінің вакуум деаэраторы; ППН – қоспалы судың сорғылары; ХВО –
химиялы су тазарту; К- шығыр конденсаторы (су жылытқыш құбырлармен).

- ЖЭО-ның шығыр және бу қазан қондырғыларын таңдау

Өндіріске бу және жылуландыру жүктемесін өтеуге бу шығырлы қондырғылар
таңдаймыз:

№1 ПТ-80100-13013 өндіріске бу және жылуландыру жүктемесін:
өндіріске бу
Dп = 165 тсағ,
жылуландыру жүктемесі Qт1 = 70
МВт;
№2 Т-110120-130 жылуландыру жүктемесі Qт3 = 180 МВт;
№3 Т-110120-130 жылуландыру жүктемесі Qт4 = 180 МВт;
№4 Т-110120-130 жылуландыру жүктемесі Qт4 = 180 МВт;

Толық жылуландыру жүктемесі Qт = 610 МВт.

Анықталған жылуландыру коэффициенті

αтэц = Qт Qту = 610 764.38 = 0,798

Анықталған шыңдық (су жылытқыш қазандар) жүктемесі, МВт:

Qпвк = Qту - Qт = 764.38 – 610 = 154,38

Шыңдық су жылытқыш қазандар түрі КВГМ-180

КВГМ-180 (210 МВт)

Су жылытқыш казандарының жылу қуаты, МВт:

Qпвк = 1·210 = 210

Бу турбиналардың қыздырылған бу шығысы

№1 ПТ-80100-13013 Dо1 = 470 тсағ
№2 Т-110120-130 Dо2 = 480 тсағ
№3 Т-110120-130 Dо3 = 480 тсағ
№4 Т-110120-130 D04 = 480 тсағ

Турбиналардың толық бу шығысы, тсағ:

∑Dо = 1∙470 + 3∙480 = 1910

Бу қазандарының толық бу өнімділігі, тсағ:

Dка = (1 + α + β)∙∑Dо = (1 + 0,02 + 0,03)∙2370= 2488.5

ЖЭО-да орнатуға түрі БКЗ-320-140 ГМ жеті қазан таңдаймыз, толық бу
өнімділігімен, тсағ:

∑Dка = nка∙Dка = 7∙320 = 2240

- Жылу жүктемелерін маусым режимына есептеу және негізгі
қондырғылардың таңдауын анықтау

а) маусымдық шартты температуралары:
- жылуландыру, tрн = – 30 оС,
- жылдағы ең салқын ай, tхм = – 14,2 оС,
- жылуландыру уақытының орташа, tсрн = – 6,0 оС,
- жаз уақытының, tлетон = 28,0 оС,

б) Қысқы ең жоғары режим (I – режим):

жылуландыру және желдету, МВт:

Qотв1 = Qотв + Qут – Qподп = 513 + 16,68 – 5,3 = 524,38

Ыстық сумен, МВт:

Qгвс = 240

Барлығы, МВт:

Q1 = Qотв1 + Qгвс = 524,38 + 240 = 764,38

в) Есепті-тексеріс режим (II – режим), МВт:

Q2 = Qотв2 + Qгвс = 312,69 + 240= 552,69

бұның ішінде ыстық суға, МВт: Qгвс = 240

жылуландыру мен желдетуге, МВт:

Qотв2 = Qотв1(tвн – tхм )(tвн – tрн ) = 524,36((18 + 14,2)(18 + 30)
= 312,69

г) Жылуландырудың орташа режимы (III – режим), МВт:

Q3 = Qотв3 + Qгвс = 233 + 240 = 473

бұның ішінде ыстық суға, МВт: Qгвс = 240

жылуландыру мен желдетуге, МВт:

Qотв3 = Qотв1(tвн – tсрн )(tвн – tрн ) = 524,38((18 + 6)(18 + 30) =
233

д) Жазғы режим (IV – режим), МВт:

Q4 = Qлетогвс = Qгвс(tгв – tлхв )(tгв – tхв ) = 240((60 – 15)(60 –
5) = 196

Кесте 1- Есептелген мөлшерлер.

№ Мөлшерлердің аты белгісіөлшем Режимдары
бірлігі
I II III IV
1 Өндіріске бу шығысы Dп тсағ 330 330 330 330
2 Жылуландыру желдету Qотв МВт 524,37312,69233 0
3 Ыстық су Qгвс МВт 240 240 240 240
4 Барлығы бірге: Qi МВт 764,38552,69473 196
5 Су жылытқыштар Qб МВт 462,4 462,4 462,4 216
6 Су жылытқыш қазандар Qпвк МВт 343,9 194,3825,9 0

Есептеп табылған көрсеткіштер арқылы, таңдап алынған негізгі
қондырғылар түрі анықталады. Норма бойынша, бір бу қазан тоқтаған кезде,
жұмыста қалған қондырғылар II – режимының жүктемесін толық қабылдап беруі
қажет. Есеп бойынша
II – режим жүктемесі, МВт.: Q2 = 616,3

Жұмыста қалған бу қазандар өнімділігі, тсағ:

Dка = 7∙320 = 2240

Турбиналарының бу алымының қуаты:
- өндіріске бу Dп = 320 тсағ,
- жылуландыру қуаты Qотб = 442,1 МВт.
Шыңдық су жылытқыш қазандар Qпвк = 210 МВт.
Қорытынды: Бір қазан тоқтап қалған кезде ЖЭО-ның қалған қондырғылары
II-тәртіп жүктемесін алып кетеді, қондырғылар дұрыс таңдалған.

2 ЖЭО-НЫҢ ЖЫЛУ СХЕМАСЫН ҚҰРАСТЫРЫП ЕСЕПТЕУ

2.1 ЖЭО-ның жылу схемасы

ЖЭО-ның жылу схемасын таңдалған қондырғылар арқылы құрастырамыз. Жылу
схема барлық бу қазандар бір бу құбырына бу береді деп құрастырылады. Бұл
ЖЭО-ның жұмысын, тұтынушыларды жылумен электрэнергиямен қамтамасыз етуін
сенімді жасайды.
ЖЭО-ның сыртқы жылу тұтынушыларынан басқа ішкі өзгілік жылу шығысыда
бар. ЖЭО-ның жылу схемасының есебі барлық жылу шығыстарының балансын
шығарып анықтауға жасалады.
Бу қазандарын қыздырған кезде мазут жағылады. Мазут дайындауға будың
жылуы шығынданады. Сондықтан осы жылу мөлшерін есептеу қажет.
ЖЭО-да, норма бойынша, қатар екі бу қазан қыздырылады, өнімділігі 30%
негізгі өнімділігінен, сонда бу қазандар цехындағы бу өнімі, тсағ:

Dраст = n∙0,3·Dка = 2∙0,3·2240 = 1344

Осы бу өнімділігіне мазут шығысы, тсағ:

Вэк = Dраст∙(hпе – hпв)Qм∙ηка = 1344∙(3459,2 – 990)39930∙0,93 =
89,36

БКЗ-320-140 ГМ бу қазандарының көрсеткіштері:

Пайдалы әсер коэффициенті ηка = 0,93;

Бу қысымы Р = 13,8 МПа және температурасы t = 560 оС бу энтальпиясы,
кДжкг:
hпе = 3459,2

Қоректі су температурасы tпв = 230 оС, энтальпиясы hпв = 990 кДжкг;

Мазут жылу өнімділігі, кДжкг: Qм = 39930

Су жылытқыш қазандарға мазут шығысы, тсағ:

Впвк = 3600∙QпвкQм∙ηпвк = 3600∙264,3839930∙0,89 = 26,78

ЖЭО-дағы сағатына мазут шығысы, тсағ:

Вм = Вэк + Впвк = 89,36 + 26,78 = 116,14

Тәуліктік мазут шығысы, тсағ:

Всут = 20∙Вэк + 24∙Впвк = 20∙89,36 + 24∙26,78 = 2429,92

2.2 ЖЭО-ның мазут шаруашылығының бу шығысы

Темір жол цистернадағы мазут, 60 оС температураға дейін қыздырылып,
қабылдағыш резервуарға төгіледі. Мазутты қыздыру үшін қысымы Р = 1 МПа,
температурасы t = 200 оС бу пайдаланылады.

Бір уақытта төгілетін цистерна саны (Вц = 60 т):

nждц = Всут Вц = 2429,9260 = 40,49

21 тж цистерна төгуге бу шығысы (режимдерге сай), тсағ:

Dсл = nждц(0,636 – 0,0106(tнi ))

DIсл = 21∙(0,636 – 0,0106∙(-36)) = 33,88

DIIсл = 21∙(0,636 – 0,0106∙(-14,2)) = 26,18

DIIIсл = 21∙(0,636 – 0,0106∙(-6,0)) = 23,29

DIVсл = 21∙(0,636 – 0,0106∙(35)) = 8,82

Мазут шаруашылығы резервуарларындағы мазут қыздыруына, тсағ:

Dпод = nрез(2,3 – 0,0288(tнi )

DIпод = 3∙(2,3 – 0,0288∙(-36)) = 10

DIIпод = 3∙(2,3 – 0,0288∙(-14,2)) = 8,1

DIIIпод = 3∙(2,3 – 0,0288∙(-6,0)) = 7,4

DIVпод = 3∙(2,3 – 0,0288∙(35)) = 3,876

Мазутты бу қазандар цехына тасымалдауға шығынданған бу, тсағ:

DIраз = 0,062∙Вм = 0,062∙94,53 = 5,8

DIIраз = DIIIраз = DIVраз = DIраз = 5,8

Мазут шаруашылығына ЖЭО-дағы толық бу шығысы, тсағ:

Dмх = Dсл + Dпод + Dраз

DIмх = 33,88 + 10 + 5,8 = 49,68

DIIмх = 26,18 + 8,1 + 5,8 = 40,08

DIIIмх = 23,29 + 7,4 + 5,8 = 36,49

DIVмх = 8,82 + 3,876 + 5,8 = 18,5

Мазут шаруашылығындағы конденсатшығыны Gмхп = 0,2∙Dмх , тсағ:

GIмхп = 0,2∙49,68 = 9,9

GII мхп = 0,2∙40,08 = 8,0

GIIIмхп = 0,2∙36,49 = 7,3

GIVмхп = 0,2∙18,5 = 3,7

2.3 Қосымша суды жылыту және деаэрациядан өткізуге бу мен жылу
шығысының мөлшерін есептеу

- Бу қазан барабанының су шығынын қабылдайтын сепаратор есебі
Норма бойынша бу қазан барабанының су шығынын оның өнімділігінен 1%
алады, тсағ:

Dпр = 0,01∙Dку = 0,01∙1995 = 19,95

Бу қазан барабанындағы су көрсеткіштері:
-барабандағы қысым Рб = 15,8 МПа,
-су энтальпиясы hпрод= 1620 кДжкг,
-сепаратордағы қысым Ррнп = 0,15 МПа,
-бу энтальпиясы hсеп= 2693 кДжкг,
-қысым Ррнп = 0,15 МПа кезіндегі су энтальпиясы hв сеп= 467,2
кДжкг,

Сепаратордағы (РНП-дағы) бу шығысы, тсағ:

Dсеп = Dпр(hпрод∙ηсеп – hв сеп)(hсеп – hв сеп)

Dсеп = 19,95∙(1620∙0,98 – 467,2)(2693 – 467,2) = 10,0

Сепаратордан шыққан бу цикл деаэраторына жіберіледі.
Сепаратордағы, РНП – дағы су шығысы, тсағ:

Gв сеп = Dпр – Dсеп = 19,95 – 10,0 = 10

Су жылытқышта, ПСВ-да берілетін жылу мөлшері, МВт:

Qв сеп = Gв сеп∙(hв сеп – hв)3600 = 9,95∙(467,2 – 205,4)3600 = 0,71

Циклдағы бу шығыны, Gут 2% бу шығысынан Dку, тсағ:

Gут = 0,02∙Dку = 0,02∙1995 = 40

Өндірістен келмеген конденсат, тсағ:

Gпот к = (1 – k)∙Dп = (1 – 0,8)∙330 = 66

Қосымша су шығысы, тсағ:

Gсв = 1,25∙( Gв сеп + Gут + Gпот к + Gут тс + Gмхп)

GIсв = 1,25∙(10 + 40 + 66 + 130,3 + 9,9) = 320,3

GIIсв = 1,25∙(10 + 40 + 66 + 130,3 + 8,0) = 317,8

GIIIсв = 1,25∙(10 + 40+ 66 + 130,3 + 7,3) = 317,0

GIVсв = 1,25∙(10 + 40 + 66 + 130,3 + 3,7) = 312,5

Химиялық тазалануға баратын суды жылытуға жылу шығысы, МВт:

Qсв = Gсв∙(t"св – t'св)∙Ср – Qв сеп

QIсв = 320,3∙(40 – 5)∙4,19∙10-3 – 0,9 = 46,0

QIIсв = 317,8∙(40 – 5)∙4,19∙10-3 – 0,9 = 45,7

QIIIсв = 317,0∙(40 – 5)∙4,19∙10-3 – 0,9 = 45,6

QIVсв = 312,5∙(40 – 15)∙4,19∙10-3 – 0,9 = 31,8

- Циклға қосымша дайындалатын су деаэраторының есебі
Циклдағы қосымша су шығысы, тсағ:

Gподп ц = Gв сеп + Gут + Gмхп + (Dмх – Gмхп) + Gпот к

GIподп ц = 10 + 40 + 9,9 + (49,7 – 9,9) + 66 = 165,7

GIIподп ц = 10 + 40 + 8,0 + (40,1 – 8,0) + 66 = 156,1

GIIIподп ц =10 + 40 + 7,3 + (36,5 – 7,3) + 66 = 152,5

GIVподп ц =10 + 40 + 3,7 + (18,5 – 3,7) + 66 = 134,5

Циклға қосымша су деаэраторына су шығысы, тсағ:

Gд под = Gподп ц + k∙Dп

GIд под = 165,7 + 0,8∙330 = 429,7

GIIд под = 156,1 + 0,8∙330 = 420,1

GIIIд под =152,5 + 0,8∙330 = 416,5

GIVд под =134,5 + 0,8∙330 = 398,5

Деаэратордағы су температурасы, ºС:

tвд = ((Gв сеп + Gут + Gмхп + Gпот к)Cptов + DпkCptкон + (Dмх –
Gмхп)Cptкмх)Gд подCp (45)

tIвд = 61,6 ºС, tIIвд = 60,9 ºС, tIIIвд = 60,6 ºС, tIVвд = 60 ºС,

Осы температураларға сай коэффициенттер мөлшері:

К1 = 0,01086; К2 = 0,010826; К3 = 0,01065; К4 = 0,01042.

Циклға қосымша су деаэраторына бу шығысы, тсағ:

Dд под = К∙Gд под

DIд под = 0,01086∙429,7 = 4,66

DIIд под = 0,010826∙420,1 = 4,55

DIIIд под = 0,01065∙416,5 = 4,44

DIVд под = 0,01042∙398,5 = 4,15

- Жылу жүйесінің вакуумды деаэраторының есебі
Жылу желісіндегі су шығысы, тсағ:

Gсет в = Gут тс(h'д - h"д)(hс.в. – h'д)

GIсет в = 130,3(167,6 – 167)481,9 – 167) = 0,25

GIIсет в = 130,3(167,6 – 167)481,9 – 167) = 0,25

GIIIсет в = 130,3(167,6 – 167)481,9 – 167) = 0,25

GIVсет в = 130,3(167,6 – 167)481,9 – 167) = 0,25

Эжекторларға бу шығысы, тсағ:

Dэж = u∙Gд под

DIэж = 0,104∙429,7 = 44,68

DIIэж = 0,104∙420,1 = 43,69

DIIIэж = 0,104∙416,5 = 43,32

DIVэж = 0,104∙398,5 = 41,44

Эжекторлардан шыққан бу мөлшері, тсағ:

Dп эж = Dэж + Dд под

DIп эж = 44,68 + 4,66 = 49,34

DIIп эж = 43,69 + 4,55 = 48,24

DIIIп эж = 43,32 + 4,44 = 47,76

DIVп эж = 41,44 + 4,15 = 45,59

Қоспа сы деаэраторына бу шығысы, тсағ:

D1,5 = Gд под(hдр - hдв)(hд - hдр)

DI1,5 = 429,7∙(439 – 436)(2680 – 439) = 0,56

DII1,5 = 420,1∙(439 – 436)(2680 – 439) = 0,55

DIII1,5 = 416,5∙(439 – 436)(2680 – 439) = 0,54

DIV1,5 = 398,5∙(439 – 436)(2680 – 439) = 0,52

3 ЖЭО-НЫҢ НЕГІЗГІ ЖАБДЫҚТАРЫНЫҢ СИПАТТАМАЛАРЫ

Жобаның жылу есебі бойынша төрт бу турбина және жеті бу қазан
орнатылады.
Бу турбиналар: 1 х ПТ-80100-13013;
3 х Т-110120-130;
Бу қазандар 7 х БКЗ-320-140 ГМ.

ПТ-80100-13013 бу турбинасы, (1), екі цилиндрлы ЖҚЦ мен ТҚЦ.
Турбина регенерация жүйесінде төрт ТҚЖ, деаэратор және үш ЖҚЖ.

Турбинаның техникалық сипаттамасы

Электр қуаты, Nэ , МВт
80
Керекті бу шығысы, Dо , тсағ
480
Қыздырылған бу көрсеткіштері:
Ро , МПа
13
to , oC
540
Қоректендіру су температурасы, tпв , оС
230

ПТ-80100-13013 бутурбиналы қондырғының есептік сүлбесі 3 - суретте
көрсетілген.
Сүлбе бойынша қазаннын өндіріліп шыққан бу турбинаға жіберіледі, ал
турбинада жұмыс атқарып шыққан бу шықтағышқа (конденсаторға) жіберіледі.
Шықтағыштан шыққан шық сорғымен төмен қысымды су қыздырғыштарынан өтіп
газсыздандырғышқа түседі. Газсыздандырғышта шықтан ауа (оттегі) бөлінген
соң шық қорек су болып аталады.
Қорек су сорғымен жоғары қысымды су қыздырғыштардан өтіп бу қазанға
жіберіледі. Қазанның тоқталмайтын үрлеу суы екі сатылы сепараторға
жіберіледі. Бу турбинада реттелмейтін бу алымдары және реттелетін өндіріске
бу және жылуландыруға бу алымдары бар. Жылулық желідегі су шығынын өтеу
үшін толықтыратын су вакуумды газсыздандырғышта дайындық өтеді

Сурет 3 – ПТ-80100-13013 бу шығырлы қондырғының есептік сүлбесі

Т-110120-130 бу турбинасы, (3), үш цилиндрлы: бір ағынды ЖҚЦ мен ОҚЦ,
екі ағынды ТҚЖ. Турбина регенерация жүйесінде төрт ТҚЖ, деаэратор және үш
ЖҚЖ.

Турбинаның техникалық сипаттамасы

Электр қуаты, Nэ , МВт
100
Керекті бу шығысы, Dо , тсағ
485
Қыздырылған бу көрсеткіштері:
Ро , МПа
13
to , oC
540
Қоректендіру су температурасы, tпв , оС
230

Турбиналарға керекті бу шығысы, тсағ:

Do = nпт·Dптo + nт·Dтo = 1·480 + 3·485 = 1935

Бу қазан өнімділігі, тсағ:

Dка = (1 + α + β)∙Do = (1 + 0,03 + 0,02)∙1935 = 2031,75

мұнда α = 0,03 – бу өнімділігіне берілетін қор мөлшері;
β = 0,02 - өзгілік пайдалануға бу шығынының мөдшері.

Сурет 4 – Т-110120-130 бу шығырының жылулық сүлбесі

ЖЭО-дағы орнатылатын бу қазан түрі БКЗ-320-140 ГМ, табиғи айналымды,
барабанды, П-ға ұқсас компоновкалы, бір корпусты, жабық ғимратта орналасуға
арналған. Жағатын отыны – мазут.

БКЗ-320-140 ГМ бу қазанның техникалық сипаттамасы

Бу өнімділігі, тсағ (кгс)
320 (116,6)
Қыздырылған бу қысымы, кгссм2 (МПа): 130
(13,8)
Температура, °С:
қыздырылған бу
560
қоректендіру су
230
түтін газ
130
ПӘК (брутто) гарантиямен, %
93,68
Қазан өлшемдері, м:
ені колонна ортасымен
13,30
тереңдігі колонна ортасымен
16,30
биіктігі
27,40
Өндіру заводы Барнауыл қазан заводы (БКЗ)

4 ЖЭО-НЫҢ БУ ҚАЗАНДАРЫНЫҢ ОТЫН ШЫҒЫСЫНЫҢ ЕСЕБІ

4.1 Күкіртті мазут сипаттамасы

Кесте 2 –Күкіртті мазут сипаттамасы

Wp, % Ap, Sp, Cp, Hp, Op, Qрн , кДжкг
% % % % %
3,0 0,1 1,4 83,8 11,2 0,5 39764

4.2 Бу қазан ПӘК-ті

Бу қазан ПӘК-ті кері жылу баланс арқылы табылады, %:

ηка = 100 – q2 – q3 – q4 – q5 – q6 = 100 – 5,13 – 0 – 1,5 – 0,4 – 0,07 =
92,9

мұнда түтін газбен жылу шығыны, %:

q2 = (Jух – αух·Jохв)(100 – q4)Qрр = (1061 – 1,28·172)·(100 – 1)16260 =
5,13

Бу қазан сипаттамасынан түтін газ температурасы υух = 130 оС, күкіртті
мазут жағылған кездегі газ энтальпиясы, кДжкг:

Jух = Jог + (αух – 1)·Jов) = 850 + (1,28 – 1)·752 = 106

Бу генератор ошағында түтін сорғыш қысымы болғанынан:

αух = αт + ∆αшпп + ∆αпп + ∆αвэ + ∆αтвп = 1,2 + 0 + 0,03 + 0,02 + 0,03 =
1,28

Ауа мен газ энтальпиялары, оС:

Joхв = 172 кДжкг егер tхв = 30

Joв = 752 кДжкг егер tв = tух = 130

Joг = 850 кДжкг егер tух = 130

Жылу шығындары, %:

- механикалық толық жанбауымен q4 = 1,5 ,
- химиялық толық жанбауымен q3 = 0 % ,
- бу қазанның қабырғасынан q5 = 0,4 % .

БКЗ-320-140 ГМ бу қазанына, сырттан жылу келмегендіктен Qрр = Qрн .
Газ мазут жағатынынан қож шығын жоқ: q6 = 0.

4.3 Бу қазанның отын шығысы, тсағ:

В = (QкаQрр·ηка)·100 = (41427716260·92,9)·100 = 27,6 кгс = 98,7

мұнда бу қазандағы пайдалы жылу мөлшері, кВт:

Qка = Dпе·(hпе – hпв) + Dпр·(hкв – hпв)

Qка = 88,88·(3469 – 990) + 1,33·(1620 – 990) ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.