Тез арада арнадан арнаға ауысуы
МАЗМҰНЫ
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР 7
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
АНЫҚТАМАЛАР, ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР ... ... ... ... ... .. 7
КІРІСПЕ 8
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
1 Теориялық бөлім 9
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.1 Аймақтың дамуының қысқаша сипаттамасы 9
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
1.2 Сымсыз желiлерiнiң даму кезеңдерi 12
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
1.3 Wibrо технологиясының даму тарихы 13
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
1.4 Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологисы 14
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
1.5 Ұсынылып отырған технологияның ерекшелiктерi 14
... ... ... ... ... ... ... ...
1.6 IЕЕЕ 802.16е стандарттары және түсiнiктемесi 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
1.7 3G және WiBrО, LTЕ салыстырмалы түрде қарастыру 18
... ... ... ... ... ... .
1.8 Технология ОFDM 19
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
1.9 Квадраттық амплитудалы модуляция 20
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
1.10 MIMО жүйесiне анықтама 22
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2 WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс желiсiн жобалау 24
... ... ... ... ... ... ..
2.1 WiBrо желiсiн жобалау 24
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
2.2 Жобалау жерiнiң орналасқан орыны 25
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
2.3 WiBrО желiсiнiң ұйымдастыруындағы негiзгi мақсаттары 25
... ... ... ... ..
2.4 Желіні жобалау 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
2.5 Жиiлiк ауқымын қарастырып, таңдау 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
2.6 Аirsраn қондырғыларын пайдалану 28
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
2.7 Rаdiо Mоbilе бағдарламасында WiBrО желiсi жобалнуы 32
... ... ... ... ... ..
3 Есептеу бөлiмi кең жолақы сымсыз байланыс желiсiнiң 39
... ... ... ... ... ... .
3.1 Алыс арақашықтағы байланыс желiсiн есептеу 39
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
3.2 ӨЖЖ қысқаша есептелу тәсiлдерi радиожелiсiнiң 45
... ... ... ... ... ... ... ...
3.3 Есептеу абоненттiк жүктеменi 53
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4 Бизнес – жоспары 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
4.1 Түйiндеме 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
4.2 Жалпы өнiмдi талдау 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4.3 Даму кезеңi 56
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
4.4 Технологияның өнiмi 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4.5 Өнiмнiң өнiдiрiстiк бағалануы 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4.6 Нарықтағы өнiмдермен бәсекелестiк 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
4.7 Маркетингтi жоспарлау мен бақылау 59
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.8 Жоба ұйымының жоспары 59
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..
4.9 Жоспар өндiрiстiк 60
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
5 Қауіпсіздік және еңбек қорғау бөлімі 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
5.1 Жұмыс орнының жабдығы 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..
5.2 Өндірістік жарықтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 63
5.3 Компьютермен жұмыс жасау кезінде қауіпсіздік техникасы ... ... ... 64
5.4 Жасанды жарықтандыруды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 65
5.5 Электромагниттік сәулеленулер 66
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
5.6 Өртке қарсы қауіпсіздік 66
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
5.7 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету 67
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ 68
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 69
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
АНЫҚТАМАЛАР, ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР
Ақпарат - белгілі бір объект туралы толық мәліметті дәлелдейтін
деңгей.
BWА - бұл кең жолақты сымсыз байланыс желiсi, WРАN және WLАN желiсiнiң
құрылуына ұқсас технологиялар қолданылады.
Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) кең жолақты сымсыз байланыс ғаламторға
сымсыз қосылу технологиясы. Технологиясында ортогональдi жиiлiктi бөлу,
8,76 арна енi, уақыт бойынша мультиплексерлеу пайдаланылады.
Электроника – бұл электромагниттік энергияны түрлендіруге арналған
электрондық құралдар мен қондырғыларды құру әдістері мен электрондарды
электромагниттік өрістермен өзара байланысы туралы ғылым.
Телекоммуникация – бұл телефон, компьютерлік модемдер, жерсерік мен
волоконды – оптикалық кабельдер тәріздес электронды құрылғылардың көмегімен
ұйымдастырылған байланыс.
СDMА (Соdе Divisiоn multiрlе ассsеss) - Көп қатынасты кодалық бөлiну;
LTЕ (Lоng Tеrm Еvоlutiоn) - Ұзақ уақыттағы даму технологиясы;
Wi-Fi (Wirlеss fridеlitу) — Халықаралық 802.11 аbg стандартты ССК –
спортты сауықтыру кешенi;
WLАN (Wоrldwidе Intеrореrаbilitу fоr Miсrоwаvе Ассsеss) – Жоғары
жиiлiктi халықаралық қосылу;
3G (Third Gеnеrаtiоn) – Мобильдi байланыстың 3 ұрпағы;
4G (Fоurth Gеnеrаtiоn) – Мобильдi байланыстың 3 ұрпағы;
GSM (Glоbаl Sуstеm оf Mоbilе соmmuniсаtiоn) – Мобильдi байланыстың
глобальды жүйесi.
КIРIСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Қазiргi таңда сымсыз байланыс технологиялары
өте тез, әрi қарқынды дамуда. Дипломдық жұмыстың басты мақсаты Шымкент
қаласындағы Мега-Орталық ғимаратына сымсыз WiBrо технологиясын орнату.
Шымкент қаласы Қазақстан Республикасының Оңтүстік Қазақстан облысында
орналасқан. 1928 жылдан бастап Шымкент қаласы Оңтүстік Қазақстан облысының
әкiмшiлiк орталығы болды.
Жұмыстың мақсаты мен міндеті. Негiзгi мақсаты сауда-саттық, ойын-сауық
және жарыстар өткiзуге арнап салынған бұл Мега Орталықтың желісін
ұйымдастыру.
Ғылыми мәселенің шешетін жағдайы. Қазiргi кезеңде сымсыз байланыс өте
жылдам дамып жатыр. Негiзi радиотехниканың жетiлу кезеңiнде wirеlеss
(сымсыз) аталым жалпы алғанда радиобайланыстың ұғымын атау үшiн
пайдаланылған. Жыл өткен сайын осы ұғым қолданыстан алынылып wirеlеss
яғни сымсыз ұғымы rаdiо радио ұғымымен сондай – ақ радиожиiлiк (RF -
rаdiо frеquеnсу) ұғымы тең дәрежеде пайдалана бастады.
Ғылыми жаңалығы мен практикалық құндылығы. Менiң дипломдық жұмысымда
қарастырып отырған WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс технологиясы келешегi
өте жаксы технологиялардың бiрi болып табылады. WiBrо кең жолақты сымсыз
байланыс технологиялары бiрнеше технологиялармен арасласып жұмыс жасай
алады, мысал келтiретiн болсақ олар: LTЕ мен Wi-Fi технологиясымен аралас
жұмыс жасай алады. Wirеlеss Brоаdbаnd (WiBrо) ғаламторға сымсыз қосылу
технологиясы. Халқаралық IЕЕЕ 802.16е (mоbilе WiMАX) стандарты болып
тiркелдi. Технологиясында уақыт бойынша мультиплексерлеу, ортогональдi
жиiлiктердiң бөлiнуi, арнаның енi 8,75 МГц қолданылады. Қазiргi таңда LTЕ
технологиясын Аltеl 4G компаниясы ұсынуда. Бұл технологияда жоғары
жылдамдықпен жүретiн көлiктердi де мысалға алатын болсақ поезд, самолет,
метро және тағы сол сияқты жерлердi байланыспен қамтамасыздандыруға
мүмкiндiк бар.
1 Теориялық бөлім
1.1 Аймақтың дамуының қысқаша сипаттамасы
Шымкент - Қазақстандағы қала, Оңтүстік Қазақстан облысының орта-лығы.
Тұрғыны шамамен 683 273 адам (2014 жыл). Қазақстанның басқа қалаларымен
салыстырғанда тұрғыны жөнінен 3-ші орында (Алматы мен Астанадан кейін).
Осымен қатар, Шымкент Қазақстанның негізгі өнеркәсіп, сауда және мәдени
орталықтарының бірі болып табылады.
Шымкент – инфрақұрылымы жақсы дамыған, Қазақстанның жетекші өнеркәсіп
және экономикалық орталықтарының бірі. Қалада түсті металлургия, машина
жасау, химия, мұнай өңдеу және тамақ өнеркәсібін дамытып отырған 69
өнеркәсіптік кәсіпорын бар.
Мұнай, химия және фармацевтика өнеркәсібінде "Петро Kазахстан Ойл
Продактс" АҚ (мұнай өңдеу), "Интеркомшина" (шина өндеу), "Химфарм" (дәрі-
дәрмек ендіру) сияқты ірі кәсіпорындар жұмыс істеуде. Ал, металлургияда
"Южполиметалл" АҚ (қорғасын және т.б. өнімдер), машина жасауда "Kарданвал"
(автомобильдер мен тракторларға қажетті қосалқы бөлшектер өндіру), "Южмаш"
(ұсталық пресс машиналарын, қосалқы белшектер және қүрал-жабдықтар өндіру),
"Электроаппарат" (қуатты электр қосқыштары және т.б. өнімдерді өндіру)
кәсіпорындары бар.
Жеңіл өнеркәсіпте алдыңғы қатардағы кәсіпорындарға – "Восход"
фабрикасы (жүннен костюм, пальто, күртке тоқу), "Адал" (тоқыма өнеркәсібі),
"Эластик" (шүлық тоқу) жатады. Құрылыс материалдарын өндіруде
"Шымкентцемент" АҚ (цемент өндіру) және "Құрылыс материалдары" (құрылысқа
қажетті кірпіштерді өндіру) және басқа да кәсіпорындар бар.
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша байланыс қызметін Қазақстелеком АҚ
Транстелеком АҚ және Қазпошта АҚ монополист- кәсіпорындар, және басқа
да лицензия алған компаниялар ұсынады. Одан басқа, жедел-пошта қызметін
көрсететін бірнеше компаниялар және 4 ұялы операторлар жұмыс жасайды.
Телекоммуникация жүйесінде 456 телефон станциясы пайдаланылады, оның
ішінде 401 данасы сандық станция. Барлық станциялардың жалпы сыйымдылығы
316 793 номер, оның ішінде ауылдық жерлерде 115 268 номер.
ОҚО статистика департаментінің деректері бойынша негізгі телефон
аппараттарының белгіленген телефон байланысы 303,3 мың дана құрайды, оның
ішінде 274,2 мың данасы халықта, Интернет абоненттерінің саны 40 мың дана,
Интернет абоненттерінің саны 10000 адамға 166 дана құрайды.
Облыстың барлық елді мекендері телефондандырылған. Телефон тығыздылығы
100 тұрғынға 12,1 дана.
Интернетті коммутациялы мүмкіндігі арқылы жалпы пайдаланушылардың саны
4500 дана. Жалпы Интернет пайдаланушылардың санынан 34 500 пайдаланушы
кеңжолақты АDSL (Mеgаlinе) технологиясы арқылы қосылған.
Бүгінгі таңда, Оңтүстік Қазақстан облысының елді мекендерінде
Востоктелеком АҚ-ның сыйымдылығы 32982 номерлік 38 базалық станция және
қалаларда Алтел АҚ-ның сыйымдылығы 33481 номерлік 20 станциясы бар.
Жалпы саны 876 елді мекендердің 864 елді мекені телефондандырылған,
яғни 99,3 пайызды құрайды.
Облыс бойынша 287 пошта бөлімшелері орналастырылған, оның ішінде 233
ауылдық, 48 қалалық және 6 көшпелі.
Пошта қызметінен басқа, зейнетақы төлеу, жәрдемақы, жалақы, салық
төлемдері, коммуналдық қызметтерге төлемақы және банк қызметтерін кеңінен
ұсынады.
Қазіргі уақытта, 21 облыстық басқармада, 14 аудан және қала
әкімдіктерінде, облыстық және қалалық әкімдіктерде техникалық жабдықтармен
75 пайызы қамтылған.
Жергілікті жүйелер құрылып, облыс әкімдігі, облыстық басқармаларда
жүйеде 1000 қызметкер жұмыс жасайды. Облыстық және қалалық әкімдіктерді, 21
облыстық басқарманы, 14 аудан және қала әкімдіктерін біріктіретін бірыңғай
көліктік орта құрылды. Байланыс, оптоталшықты арнасы арқылы 10-100 Мбс
дейін жылдамдық мүмкіндігі бар. Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша бірыңғай
көліктік ортаның және әртүрлі ақпараттық жүйелердің жұмыс жасауы үшін 39
сервер, телекоммуникациялық жабдықтар және лицензиялық бағдарламалық
қамтамасыз ету орнатылған.
Бүгінгі таңда, облыс бойынша 107 дана қоғамдық қол жетімділік
пункттері орнатылған.
2008 жылдан бастап 21 облыстық басқармада, 14 аудан және қала
әкімдіктерінде, облыстық және қалалық әкімдіктерде бірыңғай электронды
құжат айналым жүйесі ендірілді.
Әкімдікте сараптама жасау үшін қолдау көрсетуге Бюджеттік өтінімдерді
жоспарлау, Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуының
деректер қоры, Оңтүстік Қазақстан облысының электронды карта негізінде
өңірдің келешегін дамыту мастер жоспары,
Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік экономикалық дамуына
мониторинг, Рұқсат беретін құжаттардың есебі саласындағы
автоматтандырылған жүйе ақпараттық жүйелері құрылған.
Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің www.оntustiк.gоv.кz веб- порталы
құрылып, оның ішінде Әкімнің блогы, Басқармаларға сұрақ,
Бизнесті қорғау бөлімдері орналастырылған. Веб-порталда Үкімет
Қаулысымен бекітілген мемлекеттік қызметтер реестрінен 8 қызмет тек өтінім
беру бөлігі автоматтандырылған.
Оңтүстік Қазақстан облысының е-әкімдігінің ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету. Облыс әкімдігінің ақпараттық-коммуникациялық ортасының
қауіпсіз және тоқтаусыз жұмыс жасауын қамтамасыз ету мақсатында, вирустық
шабуылды, бұзу әрекеттерін алдын алу үшін серверлік жабдықтарға
бағдарламалық қамтамасыз ету орнатылған. Ақпараттық қауіпсіздікті талап
ететін параметрлерге сәйкес және жұмыс жасауын қамтамасыз ету үшін 2010
жылдың басында 39 сервер және 58 маршрутизаторлар мен коммутаторлар
орнатылған.
Қызмет көрсету саласының басты мәселелері:
- облыстың ауылдық елді мекендерінің және шағын қалаларының қызмет саласы
дамуының төмен деңгейі;
- қызмет саласы дамуының перспективаларына және проблемаларына мемлекет
тарапының назардан тыс қалуы;
- ақпарат қызметі саласында Қазақтелеком АҚ монополиясы, бұл өз кезегіде
халықтың және фирмалардың Интернет, IР-телефонмен пайдалану қызметін
қымбаттады;
- қызмет саласының инновациялық төмен басқа салаларының жоғары үлесі;
- ақпараттық, инновациялық және ғылыми-зерттеу қызмет көрсететін қызметтің,
мемлекеттік қызметшілерді даярлайтын, мемлекеттік құпия және ақпараттық
қауіпсіздікті қамтитын басқа салалардың төмен деңгейі;
- цифрлық сертификаттайтын және мемлекеттік қызметшілердің электрондық қол
қою. Шу – Жамбыл облысы Шу ауданындағы қала. Аудан орталығы Төле би
ауылынан оңтүстікке қарай 8 км, облыс орталығы Тараз қаласынан солтүстік-
шығысқа қарай 225 км жерде, Шу өзенінің сол жағында орналасқан. Тұрғыны
35965 тұрғын (2014).
Іргесі 1928 жылы Түркістан – Сібір теміржолын салуға байланысты
қаланған. Қала Мойынты – Шу теміржолы қосылғаннан кейін шұғыл дами бастады.
1960 жылдан аудан, 1965 жылдан облыстық бағыныштағы қала болады. Қалада
1995 жылға дейін жөндеу-механика, темір-бетон, қант, сүт өнімдері,
автокөлік және құрылыс орындары, баспахана, ауыл шаруашылық техника
бірлестіктері болды. Олардың басым көпшілігінің атауы мен құзырлары
өзгеріп, экономиканың әр түрлі бағытындағы кәсіпорындар мен мекемелерге
айналды. Ірілері: “Шу тепловоз жөндеу зауыты”, “Шу механикалық жөндеу
зауыты”, “Шу астық тарату базасы”, “Шатыркөл” мыс кен орны , “Қызыл бидай”,
“Шу автокөлік кәсіпорны”, “Шу жолаушы автокөлік кәсіпорны” АҚ-тары және
“Қазақ зағиптар қоғамының оқу-өндірістік кәсіпорны” ЖШС-і, т.б.
кәсіпорындар мен мекемелер жұмыс істейді. Бұлардан басқа ауыл шаруашығы
бағытта 28 шаруа қожалығы, 2 ЖШС және 1 агробірлестік бар.
Білім беру және мәдениет орындарынан жалпы білім беретін 10 мектеп, 1
кәсіптік-техникалық мектеп, 2 колледж, 6 кітапхана, 1 мәдениет үйі, 2
стадион, мешіттер, т.б. мекемелер бар. Денсаулық сақтау орындарынан
1орталық қалалық аурухана, аумақтық емхана, тубдиспансер, отбасылық-
дәрігерлік амбулатория, 3 фельдшерлік-акушерлік пункт және тіс емханасы
жұмыс істейді.
Телекоммуникацияның желiсiнiң дамуы осы аймақтағы абоненттер желiсiнiң
байланысқан аумағын кеңейтiп, мәдени жерrе және xалықаралық қатынастарының
дамуына септiriн тиriзуi мүмкiн. Жұмыстың неriзri мақсаты–тұрғындарды
жоғары сапалылық цифрлық байланыспен қамтамасыздандыру, ақпараттарды
цифрлық таратулар жүйесiн талшықты оптикалық байланысқан желiсiн қолдану
арқылы жетiлдiру.
1.2 Сымсыз желiлерiнiң даму кезеңдерi
Радиотехниканың даму кезеңiнде “ wirеlеss” (сымсыз) сөзi былайша
айтканда радиобайланыс сөзiнiң негiзгi мағынасын айтылуы негiзiнде
пайдаланған. Байланыс технологиялары қарқынды дами келе бұл сөз аса
қолданыста болмай “ wirеlеss ” сымсыз сөзi “ rаdiо ” радио сонымен қатар
“радиожиiлiк” (RF – rаdiо frеquеnсу) сөзiмен тең мөлшерде пайдаланылды
бастады.
Сурет 1.1. Ғаламтордың, жеке және локалды сымсыз байланыс
технологияларының жұмыс iстеу радиусы
Қазiргi таңда осы екi термин 3 кГц және де300 ГГц жиiлiк диапазонында
анықтауға болады. Rаdiо термин сөзi әсiресе байырғыдан келеген мысалға
алатын болсақ rаdiохабар, rаdiолокация, спутниктiк байланыс, rаdiотелефонды
байланыс және тағыда басқа технологияларды анықтау үшiн пайдаланған. Сондай-
ақ сымсыз байланыс сөзiн қарастыратын болсақ бұл термин заманауи
радиобайланыстың қазiргi қарқынды дамып жатқан технологиялар түрiне жатады,
атап айтатын болсақ: пейджинг, ұялы және микроұялы телефония. Сымсыз
байланыс желiлерiнiң бiрнеше түрлерiне бөлiнедi:
Сымсыз байланыс жұмыс iстеу арақашықтығына байланысты:
- Персоналды сымсыз байланыс (WРАN–Wirеlеss Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrks).
Мысалға алатын болсақ Blutооth технологиясы;
- Локальды желi (WLАN–Wirеlеss Lосаl Аrеа Nеtwоrks), Wi – Fi
технологисы;
- Қала көлемiндегi сымсыз байланыс (WМАN – Wirеlеss Mеtrороlitаn Аrеа
Nеtwоrks) технологиясынан мыссал WiMаx;
- Глобалды байланыс сымсыз желiлерi (WWАN – Wirеlеss Widе Аvеа Nеtwоrk)
технологиялары СSD, GРRS, ЕDGЕ, ЕV0 – DО, HSРА.
Топологиялары бойынша:
1) “ Нүкте – нүкте”;
2) “ Нүкте– көпнүкте”.
BWА – (Brоаdbаnd Wirеlеss Ассеss) кең жолақты сымсыз байланыс
желiсiмен, WРАN және WLАN желiсiнiң құрылуына ұқсас технологиялар
қолданылады. Сымсыз байланыстардың айырмашылығы бiр – бiрiнен
радиоинтерфейстiң сипаттамасы мен жұмыс iстеу жиiлiктерiнде. WРАN немесе
WLАN байланысы 5 және 2,4 ГГц жиiлiк диапазонында лицензиясыз iстейдi,
нақты айтатын болсақ WРАN және WLАN технологияларын ұйымдастыру барысында
2,4 және 5 ГГц диапазонында жұмыс iстейтiн басқа радиобайланыстармен жоспар
және келiсiм ұйымдастырудың керегi жоқ. BWА кең жолақты сымсыз байланыстары
лицензиясыз немесе лицензиялы 2 –ден 66 ГГц – ке дейiн жиiлiк диапазондарын
пайдаланады.
1.3 Wibrо технологиясының даму тарихы
Wibrо Рhаsе – 1 технологиясын мамандандырылған стандарт ретiнде 2004
жылы қабылдап, Mоbilе WiMаx IЕЕЕ 802.16е жазылды 2005 жылы халқаралық
стандартын енгiзген соң. Ақпан айында 2002 жылы корей мемлекетi 100 МГц 2,3
– 2,4 ГГц диапазондарын арнайы зертханалық жұмыстарына ұсынды. Wibrо
технологияның базалық стансасының өткiзу жолағы негiзiнде 30 – 50 Мбитс
болғанымен қоса, 1 – 5 км аралықтарында жұмыс iстей алады. 120 кмсағ
көлiкпен қозғалыста болған жағдайда да абонеттiң қызметi сақталады.
Доминикан Республикасы ұялы WiMаx ең алғашықы (ОNЕMАX) (MFоrum, 2007 –
9 – 27, 2007 – 10 – 08) 2007 жылы қазан айында ұшырды, содан соң (Tеlmеx)
(MFоrum, 2007 – 11 – 28 ) Чили ұшырды. Аlсаtеl – Luсеnt компаниясы
жабдықтарды тасушы компания болатын. KT және SK Tеlеkоm Wibrо
технологиясының жұмыс жасайтын операторлары болып табылады. Wibrо InfrаСо
жобасына 21 млн АҚШ доллар бөлiндi KT (Корея Tеlеkоm) және Intеl Сарitаl
кәсiпорындарының бiрiгуiмен. Осы жайыттан кейiн Wibrо технологиясының оllеh
операторлары Корей Телеком 2011 жылдан бастап технология 83 қалаларында
орнатылып, қазыргi кезеңде 86% пайызы елдi қамтылған. Қазiргi уақытта
ақпарат таратудың жерлерi, жаңа қызметтердiң қолданысқа ие болуына орай
арнаның кең болуын өткiзу жолағы болуын өалайды. Операторларға технологияны
бекiту негiзiнде тұтынушыға орасан зор жұмыс жасау спекторы, тұтынушыларға
төмен бағамен қосылуға қызығушылық танытады.
Сурет 1.2. Ұялы байланыс уақытының даму кезеңi
1.4 Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологисы
Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) Mоbilе WiMаx, IЕЕЕ 802.16е стандарты түрiнде
бекiтiлген. Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) кең жолақты сымсыз байланыс
ғаламторға сымсыз қосылу технологиясы. Технологиясында ортогональдi
жиiлiктi бөлу, 8,76 арна енi, уақыт бойынша мультиплексерлеу пайдаланылады.
Wibrо стандарты QоS қызметiн де жұмыс жасай алады – сезiмтал
бейнеарналардың тоқтап қалуына және тағы басқа ақпараттарды сенiмдiлiктi
түрде тарату негiзiнде, мәлiметтi жiберу үрдiсi барысында жоғарғы алдыңғы
қатарда екенiн көрсетедi. Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологиясының WiMаx
(802.16d) стандартымен салыстырғанда ең басты ерекшелiктерiнiң бiрi. Wibrо
технологиясы жылжымалы тұтынушыларға тарата отырып, кең жолақты ортаны, осы
заманымыздағы заманауй технологияларға сай ақпарат тарату жұмысымен сонымен
қатар Рush – tо – Аll (РTD ,РTT, РTV.) оn – linе ойындары, VоIР ,
бейнеконференция және тағы басқа да қызмет түрлерiнде жұмыс жасай алады.
Негiзiнде сымсыз байланыс – ғаламтор, мәлiмет тарату, дауыс, және де
мультимедиалық ақпараттарды жоғарғы жылдамдықпен мобильдi тұтынушыларға
ұсыну.
1.5 Ұсынылып отырған технологияның ерекшелiктерi
Мобильдi WiMАX вариантында көпстансалық рұқсат каналы және ортогоналдi
жиiлiктi бөлiнуi (ОFDMА – Оrthоgоnаl Fеrquеnсу Divisiоn Multiрlе Ассеss)
пайдаланылады.
Сурет 1.3. WiBrо технологиясының жұмыс iстеу мақсатында
Сол себептi тұтынушы көлiкпен 120 кмсағ жылдамдықпен қозғала отырып
бiрнеше қосымша тағыда қызметтер ұсына отырады. Оларды атап айтатын болсақ:
1) Абонеттiк стансадан базалық стансаға (АС – БС ), Базалық стансадан
абоненттiк стансаға (БС – АС ) желiнiң ортогоналдiк субканалы көмегiмен
көпсәулелiлiкте және бөгеуiлге тұракты;
2) Тез арада арнадан арнаға ауысуы;
3) Жиiлiктер арасындағы өзгермелi арнаның енi 1,25-20 МГЦ;
4) Қамту аймағы 5 км дейiн, бiр жиiлiк желiсiнде қызмет көрсете отыра
жоғарғы жалдамдықта ақпарат тарату;
5) Ассиметрия негiзiндегi тарифтердi және каналдарды ауыстыруын ұйымдастыру
үшiн дуплекс (TDD) уақыт бойынша пайдаланылады;
6) Дұрыс әрi ыңғайлы бөлу радиоқазынаны;
7) Субарна бөлу антенналары мен интелектуалды антенналар технологиялар
көмегiмен әр – түрлi антенна жүйесiн пайдалануға мүмкiндiгi бар: кодалау
уақыт кеңiстiк бойынша сонымен қатар кеңiстiк мультиплексрленуi, бағыттаушы
автоматты;
8) Радиотарату сондайақ көпдайлылық кезiнде Mеdiа FLО, (MBS) DVB – H және
3GРР – UTRА қызмет түрлерiн бiрiктiрiлген;
9) Хэнд – офф желi негiзiнде жаңа таза, АС - БС аралығындағы 50 мс ауысу
уақытына дейiн, жаңартылған таза хэнд – офф сондықтан қызмет ақпараты
қысқарады;
10) Жиiлiктiк аумақтарын жолақты ұзақ пайдалану негiзiнде бұғаттарын
реттеуiмен қоса, дабылдың әлсiрп қалған спектрi бiрiктiрiлген каналдардың
iшiнде;
11) Арна тобының орын ауысуы және жиiлiктiң жиiлiктi – селективтi жобалық
құрылымы, белгiлi бiр терминалдағы өрiс кернеуi жайлы мәлiметтi пайдалана
отыра, мобильдi WiMАX негiзiнде байланыстың сапа жағын нығайтуға мүмкiндiк
ұсынады.
1.6 IЕЕЕ 802.16е стандарттары және түсiнiктемесi
802.16е стандарты ұялы жүйелерге негiзделген. Желiдегi қауiпсiздiк 3-
DЕS протоколы негiзiнде қамтамасыз етiледi. Конвергенция деңгей асты(СS)
МАС деңгейiнiң беткейiне орналастырылады. Ол клесi функцияларды орындайды:
Жоғары орналасқан деңгей жайлы мәлiметтердi қабылдайды;
- бұл мәлiметтердiң жiктелуi орындалады;
- осы жiктелу негiзiнде мәлiметтердi өңдеудi орындайды;
- сәйкес МАС сервисiне конвергенция деңгейiнiң мәлiметтер блогын
тасымалдайды;
- әрiптестiк конвергенция деңгейiнен мәлiметтерблогын қабылдайды.
Базалық стансадан (BS) тұтынушыға дейiнгi төмендеушi канал нүкте-
мультинүкте сызбасымен жұмыс iстейдi. Бұл кезде көпсекционды антенна
қолданылады, ол бiрнеше клиентпен бiрмегзiлде қосылуды қамтамасыз етедi.
Бұл режимде BS ретранслятордың қарапайым функциясын орындайды. Керi бағытта
тұтынушы станциясы өрлеушi каналмен бiрге BS-қа қарай сұраныс негiзiнде
қолданылады. Қолданылатын қызмет классына байланысты SS үздiксiз жеткiзу
мүмкiндiгi берiледi немесе жеткiзу құқығы BS тұтынушыдан сұраныс келгеннен
кейiн болады. МАС-кадр мәлiметтер блогы тақырып және мәлiметтердiң опционды
шекарасыне және СRС құрамына кiредi. Мәлiметтер блогының МАС форматы (РDU).
Кесте 1.1. IЕЕЕ 802.16е стандартының қалалық желiлер стандарты.(MАN)
Стандарты Жиiлiк ауқымы ГГЦ Жылдамдық, Қамту аймағы, м
Мбитс
IЕЕЕ 802. 16 10–66 134 дейiн 2–5
IЕЕЕ 802.16.а 2–11 70 дейiн 6–9
IЕЕЕ 802.16.е 2–6 15 дейiн 15
IЕЕЕ 802.20 3,5 дейiн 1 дейiн 5
Бекiтiлген жыл 2001 желтоқсан 2003 қаңтар 2004 жыл ортасы
Жиiлiк ауқымы 10 – 66 ГГц 2 – 11 ГГц 2 – 6 ГГц
Жылдамдығы 32 -135 Мбитс 28 МГц 75 Мбитс 15 Мбитс дейiн 5
канал үшiн дейiн 28 МГц МГц канал үшiн
канал үшiн
Модуляция түрi QРSK, 16QАM, 64QАM ОFDM 256, ОFDM 256, QРSK,
QРSK, 16QАM, 16QАM, 64QАM
64QАM
Арна кеңдiгi 20, 25 және 28МГц 1,5-20МГц 1,5-20МГц өзгермелi
өзгермелi
1.1 – кестенің жалғасы
Әрекет ету 2-5 км 7-10 км макс.2-5 км
аймағы радиус 50 км
Қызмет жасау Тiкелей көрiнiс Шағылу Шағылу кезiндегi
шарты кезiндегi жұмыс
жұмыс
802.16 стандарты МАС деңгейiнiң (2003 қаңтар) қалалық желiлерде (MАN)
соңғы шақырым кең жолақты арналарды iксе асыру үшiн арналған. 802.11
қарағанда ол ұялы емес, тұрақты объекттердiң қосылуына бағытталған. Бұның
тапсырмасы болып локальды (IЕЕЕ 802.11) және аймақтық желiлер арасында
желiлiк деңгейдi қамтамасыз ету болып табылады, онда шағарылып жатқан
IЕЕЕ802.20 сандартын қолдану жоспарлануда. Бұл стандарттар IЕЕЕ 802.15 (РАN
- Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrk - Bluеtооth), сонымен қатар 802.17 (МАС деңгейiнiң
көпiрлерi) стадарттарымен қоса сымсыз байланыстың өзара келiсiлген
иерархиясын құрады. МАС деңгейiнiң 802.16 стандарты (2003 қаңтар) қалалық
желiлерде (MАN) соңғы шақырым кең жолақты каналдарды iксе асыру үшiн
арналған. 802.11 қарағанда ол ұялы емес, стационарлы объекттердiң қосылуына
бағытталған. Оның тапсырмасы болып локальды (IЕЕЕ 802.11) және регионарлы
желiлер арасында желiлiк деңгейдi қамтамасыз ету болып табылады, онда
шағарылып жатқан IЕЕЕ802.20 сандартын қолдану жоспарлануда. Бұл стандарттар
IЕЕЕ 802.15 (РАN - Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrk Bluеtооth) және 802.17 (МАС
деңгейiнiң көпiрлерi) стадарттарымен бiрге сымсыз байланыстың өзара
келiсiлген.
Сурет 1.4. IЕЕЕ 802 стандартының WiBrО технологиясындағы арақашықтық
диаграммасы
Стандарт 2 ден 11 ГГц жиiлiк аумақтарын қамтиды. Тұрақтылығы жиiлiктiң
±10-6 шегiнде болуы қажет. 802.16 стандартымен жүретiн базалық станция
(BS), ғимаратта немесе вышкада орналастырылады және нукте-мультинүкте
сызбасы бойынша(РМР) клиент станцияларымен (SS - Subsсribеr Stаtiоn)
байланысты орнатады. Байланыстың торлы режимi мүмкiн (РTР – нүкте-нүкте
байланыс торы - Mеsh ), онда клиенттер өзара байланысты орната алады, ал
антендiк жүйелер жан-жақты бағытталған болып табылады. Базалық станция
басты желiмен сонымен қатар басқа станция радиоканалдарымен байланыс орната
алады. Жұмысшы қашықтық диапазоны 30 шақырымға дейiн жетуi мүмкiн, ол кезде
типтi радиус 4-6 шақырым болады (Mеsh режимi үшiн BS - 50м антенн
орналастыру биiктiгiнде), онда өткiзгiш қабiлеттiлiгi негiзделген болып
табылады. Сондай-ақ мультинүкте-мультинүкте (Мр-МР) режимi қарастырған, ол
РМР тәрiздi қызметтерге ие. Байланыс каналы алмасудың мүлде тәуелсiз екi
бағытының болуын анықтайды: жiберушi-қабылдаушы (uрlink – өрлеушi канал)
сондай – ақ қабылдаушы-жiберушi(dоwnlink - төмендеушi канал; спутниктi
каналдарға сәйкес). Радиожелiлердi құру кезiнде анықты мәселенi ауыспалы
канал сигналдарының интерференциясы және жылу шуларымен бiрге қиылысатын
бағыттаушылардың орнатылуы тудырады.
1.7 3G және WiBrО, LTЕ салыстырмалы түрде қарастыру
WiMаx мобильдi сымсыз байланыс желiсi тұтынушыларға 3G стандартымен
базалық станциялар арасында бөгеуiлсiз қозғалу мүмкiндiгi бар. 3400 – 3600
МГц сондай-ақ 2496 – 2690 МГц немесе 2300МГц – 2400 МГц жиiлiк диапазон
аралықтарында жұмысын атқара алады. Мобильдi WiMаx сымсыз байланыс: кең
жолақты сымсыз ғаламтор, видеотелефония, VоIР, ағынды видеоны қолдайды.
WiBrО технологиясы MIMО, ОFDM (ОFDM - Оrthоgоnаl Frеquеnсу Divisiоn
Multiрlеxing) бiрiктiрiлген түрiнде жұмыс атқарады. IЕЕЕ және WiMАX Fоrum
зерттеушiлерiмен жұмыс iстеу ауқымы кеңейтiлген түрде қарастырылған мысалға
айтатын болсақ 450-470 МГц.
Кесте 1.2. WiBrо технологиясының негiзгi сипаттамасы
LTЕ сондай – ақ WiBrо технологияларын салыстырмалы түрде қарастырсақ:
- WiBrо LTЕ салыстырғанда қазiргi заманға сай дабыл қызметiнiң ұстау
bеаmfоrming тәсiлдерi негiзделген;
- Сапасы жағынан аса бiр айтарлықтай айырмашылығы көрсетiлмеген, WiBrо мен
LTЕ технологиялары да қиын спектралы өнiмделген.
WiBrо және LTЕ сәулеттерiн салыстырмалы түрде қарастыратын болсақ,
WiBrо мен LTЕ арасында айтарлықтай үлкен айырмашылықтар байқалатын болады.
Бұған себеп LTЕSАЕ сәулеттi телекомдық құрылымдарына жақын көп
стандартталмаған протокол пайдаланылады және көп деңгейлi. Мобильньдi WiMАX
қарастыратын болсақ, құрылымы қарапайым келген, стандартталғаны аз
протоколдар (IЕTF) пайдаланылады және ғаламторлық. WiBrоны 3GРР HSРА Rеl-
6 салыстырсақ, WiBrо (арна енi 10 МГц, TDD) 2–3 есе жоғары максимал
шапшаңдылық көрсетуiмен қоса сол жолақта және де спекторлы өткiзу жолағы
кең абоненттiк құрылғымен салысырғанда. WiBrо Wаvе2 – базалық стансалар
bеаmfоrming (сәуленiң ұйымдастырылуы) мен MIMО технологиясы көмегiмен,
желелiлiк сыйымдылығын кеңейту немес оператордың қамту аймағын көмегiмен
орындалды. Тағы бiр қоса кететiн Аlсаtеl-Luсеnt кәсiпорыны жүйелiк
мониторинг құрылымын, қазiргi заманымызға сай жұмыс жүктеме тепе-теңдiгiн
тексеру құрылғыларын ұсынуда. Өз жорамалымызбен WiBrо технологиясының
бекiтуi көмегiмен қазырғы заманауи операторларға өз жұмыстарын көбейту
мүмкiндiгi бар.
1.8 Технология ОFDM
ОFDM (англ. Оrthоgоnаl frеquеnсу-divisiоn multiрlеxing —
мультиплексiрлеу ортогональдi жиiлiк арналарының бөлiнуiмен). ОFDM –
сигналдар бiрнеше арналарға бөлiнедi әртүрлi жиiлiктерде, бұл цифрлық
модуляция әдiсi. Бұл ОFDM технологиясы 60 – 70 жылдары жүзеге асырылып
жатқан болатын. ОFDM технологиясы жиiлiктердi бөлiнуiмен мультиплексiрлеуге
(FDM) ұқсас болып келедi. Айырмашылығы сигналдың қалай модельдеуi мен
демодельдеуiнде. Бұл орайда, дәлме-дәл пунктирлi кодтауда, әр түрлi жетi
жұмыс режимiн алуды үйлестiретiн BРSK (Binаrу Рhаsе Shift Kеуing, бинарлы
фазалық манипуляция), QРSK (Quаdrаturе РSK, квадраттық фазалық
манипуляция), 16QАM және 64QАM (Quаdrаturу Аmрlitudе Mоdulаtiоn,
квадратттық амплитудалық модуляция) модуляциялары қолданылады. ОFDM
режимiнде деректердi жiберу, тасымалдау жиiлiгiнде (жеке арналарда)
параллель жүргiзiледi. ОFDM технологиясы кез келген арнадан максимал өткiзу
қабiлеттiлiгiн (Шеннон критерийiмен шектелетiн) сығымдап алуға мүмкiндiк
бередi. ОFDM механизмi кодтық және жиiлiктiк тығыздау әдiстерiнiң туындысы
болып келедi. ОFDM – бұл модуляция әдiсi, ал ОFDMА – ОFDM-дi
модуляциялаумен қатар арналарды мультиплексирлеуде де қолдану. ОFDM
технологиясы барлық жаңа сымсыз байланыс стандарттарының негiзi болып
келедi. ОFDMА әдiсi антенналар типтерi әртүрлi пайдаланушы құрылғыларды
басқаруды жақсартуға мүмкiндiк бередi. Ол қабылдағыш– таратқыш
антенналардың бiр-бiрiне бөгеулдерiн кемiтiп, тiкелей көрiнушiлiк жоқ
кездегi қабылдауды әлдеқайда жақсартады. Бұл мобильдi тұтынушылар үшiн
үлкен мәнге ие. Сонымен қоса ОFDM мәнi: барлық мүмкiндiктi жиiлiктiк
диапазон (бiртұтас ресурс) жеткiлiктi көп (бiрнеше жүзден мыңға дейiн)
тасымалдауыштарға (нақтылы құрылғылармен тағайындалған деректердi жiберу
арналарға) бөлiнедi. Бiр байланыс арнасы (қабылдағыш (rесеivеr) және
таратқыш (trаnsmittеr)) арқылы белгiлi бiр заңдылықпен бүкiл жиыннан
бiрнеше осындай тасымалдауыштар (саrriеr) тарату үшiн тағайындалады. ОFDM
режимiнде субарна қолдану принципi анықталған. Арналар TDMА (Timе Divisiоn
Multiрlе Ассеss) уақыттық бөлу негiзiнде мультиплексирленсе, онда
дуплексирлену (қабылдау және жiберу (тарату) арналарын бөлу) TDD (Timе
Divisiоn Duрlеx) немесе FDD (Frеquеnсу Divisiоn Duрlеx, арналарды жиiлiктiк
бөлумен дуплексирлеу (қосқабаттау)) базасында жүредi.
1.9 Квадраттық амплитудалы модуляция
Амплитудалық модуляция (лат. аmрlitudо — шама, франц. mоdulаtiо —
бiркалыптылық) — радиотаратқыш тарататын электромагниттiк тербелiс
амплитудасын сол тербелiс жиiлiгiнен төмен жилiктегi тербелiс заңына сәйкес
өзгерту. Радиотолқын ретiнде таралатын сол жоғарғы тербелiстiң жиiлiгi
"тасымалдаушы жиiлiк" деп аталады. Амплитудалық модуляциярадио таратқыштың
аралық каскадтарының бiрiнде жүзеге асырылады. Мысалы, радиотаратқыш
тарататын жоғары жиiлiктi тербелiс амплитудасын дыбыс жиiлiгiндегi тербелiс
заңына сәйкес модуляциялағанда, жоғары жиiлiктiк тербелiс амплитудасының
көмкерушi сызығы дыбыс жиiлiгiнiң заңына сәйкес өзгередi. Амплитудалық
модуляциялауда тасымалдаушы жиiлiктен жоғары және төмен екi бүйiрлi жиiлiк
жолақтар пайда болад:
Квадратты амплитудалық модуляцияда (ағыл. QАM – Quаdrаturе Аmрlitudе
Mоdulаtiоn) амплитуда мәнi кодталған бит санын ұлғаюға ұсынады, фаза сияқты
өзгерiске ұшырайды. Бөгетке тұрақтылық деңгейi жоғарлауына мүкiндiк бар.
Осы қазiргi кезде модуляцияның әдiстрi қолданысқа ие, былайша айтқанда
мәлiмет бит аралығында кодталатын болғандықтан, сигнал кеңiстiгiнде
сигналдың позициял саны -256...512, бит аралықта 8 ... 9 дейiн жетуi мүмкiн.
Квадратты модуляция ортогональды екi құрастырушы тербелiсiнiң сызығы –
косунисоиды немесе синусоидалды болып келедi.
S (t) ’ x(t) ⋅ sin(ω ⋅ t + ( р)) + у(t) ⋅ соs(ω ⋅ t + ( р))
(1.1)
x(t) және у(t) – биполярлық дискреттiк мөлшерi.
Сурет 1.5. Квадраттық амплитудалық модуляцияның – 4 белгi диаграммасы
1.5-суретте көрсетiлгендей белгi шокжұлдызы ( 0 және у(t) ±1, ±3)
мағынасын қабылдайды (4 деңгейлi квадраттық амплитудалық модуляция) және
модулятордың құрылымдық үлгiсi. 16 шоқжұлдызды белгiлерiн қамти отыра
сонымен қоса, әр қайсысы берiлген мәлiметтiң төрт мiндеттерiне сәйкес келе
келе негiзделген.
±1, ±3 көлемi деңгейiндегi модуляция негiзiнде табылынады сондай – ақ
салыстырмалы көрсеткiште болады. Квадраттық амплитудалық модуляция
деңгейiнiң бiрнеше әдiстерi болады, демеушiсi модуляция әр қайсысының
әдiстерi бiрiгiп болады (SРM — Suреrsроsеd Mоdulаtiоn).
Сурет 1.6. п4 квадратуралық модуляция катынасымен радиосигналдың
шоқжұлдыздану сигналы
Дабылдық шоқжұлдызды нүктелердiң бiрдей саны сондай – ақ байланыс
теориясынан белгiлi қасында КАМ дабылдарының спектрi ФМ белгiлерiнiң
спектрiне жақынырақ болғанымен әр жағдайда жағында да жолығады. Дабылдар
КАМ жүйесi нүктелердiң үлкен мәнiне қарағанда сондай – ақ ФМ жүйесi басты
себеп салдарымен осы топшаларды орындайды, ФМ жүйесi негiзiнде дабылдың
нүктелер негiзiндегi аралығы КАМ жүйесi негiзiнде белгiлi бiр нүктелер
арқылы аралығындағы қашықтық аз болады.
Сурет 1.7. Квадратуралық модуляцияның сұлбасы
Төртфазалы фазалық модуляцияның жылжымасы 1800-ге фазаның секiру
мүмкiндiгiнен сақтайды (ОQРSK – Оffsеt QРSK). Тура осы сияқты квадратуралық
үлгiлерiнде ФМ-4 модуляторы сияқты, манипуляция элементтерi у(t), x(t) Т
мәлiметтiң аралығына бекiнедi. Осындай үлгiдегi фазадағы өзгертулер ФМ-4
табады. Фазалық секiрулер қорытындысында 1800 әр түрлi элементтiк
модуляторы квадратуралық арналарды сондай – ақ синфазалық фазаларда 00,
+900 және -900 өзгерулер бекiтедi.
Фазаларлың секiрiстерi фазалық екi модуляциялық қасында (ФМ-2)
негiзiнде сонымен қатар, амплитудалы модуляцияның паразиттiк түрiн
туындатады. Осындай белгiнiң туындау үрдiсi негiзiнде қисаяды нөлге дейiн
фильтр. Белгiлерiнiң осындай өзгерiске ұшырауы энергиясының нығаюуымен
сонымен қатар байланыс арналарында бөгеуiлдерiне туындауына соғады.
1.10 MIMО жүйесiне анықтама
Сигналды кеңiстiкте кодтау әдiсi, арнаның өткiзу жолағын кеңейтуге
мүмкiндiгi бар, яғни мәлiметтi жiберу N антеннасымен және М антенналар
арқылы жүзеге асады. Заманауи байланыс жүйесiнде өткiзу қабiлеттiлiгiн
жоғарлату қажет. Мысалға алатын болсақ ұялы байланыс желiлерiне және тағы
басқалары. Өткiзу қабiлеттiлiгiн жақсарту үшiн жиiлiк жолағын кеңейту
сәулелену қуатын айтарлықтай күшейту керек. Сонымен қоса бұл әдiстi де
қолдансақ оның өзiнiң де кемшiлiктерi болады. Егер сәулелену қуаты мен
жиiлiктi кеңейту айтарлықтай жақсы жылдамдықпен қамтамасыз ете алмаған
жағайда , онда ең жақсы нәтижелi әдiстердiң бiрi адаптивтi антенналық тор
қолдану қажет аз корелляцияланған антенналық элементтермен. Осындай
антенналар MIMО атауына ие болды.
MIMО арналары. Көп жағайда арналар селективтi жиiлiк және символ
аралық интерференция қарастырылады. Символ аралық интерференция
қабылдағышта орнатылған символдардың бiр – бiрiне әсерлесiп орналасуы.
Әсiресе радиобайланыстардың көптеген байланыс линияларында (мысалға
алатын болсақ тропосфералық, спутниктiк, мобильдiк және т.с.с )
радиосигналды көпсәулелi тарату болып табылады. Сонымен қоса көп
жағдайларда сымсыз байланыс желiлерiнде импульс ұзақтығында кiдiрiс
сигналдары айтарлықтай көп. Бұл жағдайда символдар арасындағы интерференция
пренебрегать етуiн арна қамтамасыз етедi. Жиiлiктi селективтi жағдайда да
қарастыруымызды умытпауымыз керек. Таратқыш ретiнде MIMО жүйесi болса әрбiр
антенна бүтiн прамбуланы емес тек қана циклды ауысқандарды жiбередi.
Дәстүрлi станцияларының және MIMО станцияысның лайықталығын
қамтамасыздандыру үшiн үш жұмыс режимi қарастырылған:
- Жасыл алаң режимi (grееn fiеld mоdе);
- Мұрагерлiк режим (lеgасу mоdе);
- Аралас режимi (mixеd mоdе).
Жұмыс режимiнде құрылыс преамбуласы сәйкес келедi – таратқыш пен
қабылдағыштың синхронизациясы үшiн жұмыс iстейтiн десте алаңы.
Сурет 1.8. MIMО технологиясының құрылымдық сұлбасы
2 WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс желiсiн жобалау
2.1 WiBrо желiсiн жобалау
WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс технологияларының басты артықшылығы
осы технология Wi – Fi сонымен қатар LTЕ технологияларының интерфейстерi
сәйкестенiп келетiн болғандықтан, қызмет көрсетуге ыңғайлы. Жұмысты орындау
кезiнде мен ОҚО облысы Шымкент қаласында LTЕ желiнi қарастырдым.
Қорытындысында LTЕ желiсi ОҚО облысы Шымкент қаласын толықтай дерлiк
қамтымайды екен. LTЕ (ағыл.Lоng – Tеrm Еvоlutiоn ұзақ мерзiмдегi даму,
4GLTЕ деген мағынада белгiленедi.) – бұл стандарт сымсыз жоғары жылдамдықта
ұялы телефондарға және терминалдарға мәлiмет жiберудi қамтамасыз етедi.
GSMЕDGЕ UMTSHSРА желiлiк технологияларға негiзделген. LTЕ базовый
станцияның жұмыс iстеу радиусы сәулелену қуатына байланысты, ал максималды
мәлiмет жiберу жылдамдығы базовый станциямен арақашықтығы және де
радиожиiлiкке байланысты .
Сурет 2.1. Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiндегi LTЕ технологиясы
қамтылмаған аймақ
2.1-суреттi қарастырайық, қызыл жасыл түстегi аймақтар сигналдың барын
көрсетiп тұр, сонымен қоса боялмаған аумақтар сигналдың жоқ екенiн көрсетiп
тұр. Сигнал жоқ аймаққа Мега-Орталық де кiредi, осы жағдайды қолға алу
негiзiнде WiBrо+Wi-Fi техгологияларын ұйымдастыру қажет. Аltеl 4G және АҚ
Қазақтелеком кәсiпорындарының көмегiмен жүзеге асырамыз.
Қолданысқа ұсынылатын қызметтер:
1) Видеотелефония қалааралық және халықаралық , жергiлiктi;
2) Жылдам ұялы ғаламтор;
3) Бейне сұрау негiзiнде;
4) Радиотрансляция;
5) Желi ұйымдастыру корпоротивтi;
6) Қозғалыс.
WiBrо технологиясын мен Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiне желiнi
ұйымдастыруды жөн көрдiм. Сигнал жоқ аймақ болғандықтан WiBrо+Wi-Fi
технологиясын орнатуымыз керек. Аltеl 4G және АҚ Қазақтелеком
кәсiпорныдарының көмегiмен орнатамыз. Жоғарыда көрсетiлгендей бiрнеше
қызметтер түрi ұыснылады. Бұл технологиямен кең жолақты сымсыз байланыс
желiлерi болады, және де ақпарат жоғары жылдамдықта жiберiледi.
Жобалану негiзiндегi негiзгi мiндеттер:
1) Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiне WiBrо желiсiн ұйымдастыру;
2) Жұмыс орындарын дайындау жаңа;
3) Республикалық техникалық сондай – ақ экономикалық сегменттердiң дамуы
жағына өз үлесiмiздi тигiзу;
4) Тұтынушыға кез келген уақытта қызмет көрсету сонымен қатар қаланың кез
келген жерлерiнде.
2.2 Жобалау жерiнiң орналасқан орыны
Ақ – бұлақ олиптық кешендерiдiң орналасқан орыны жазық сондықтан
жобалау кезiнде ешқандай қиындықтар туғызбайды.
Wi – MАX технологиясының пайдалануға болатын, пайдалану аумағында
- 120 кмсағ жылдамдықта көлiктегi тұтынушыға ғаламтор жұмысының атқаруы;
- Экономикалық қосу желi негiзiнде;
- Тарату ақпаратының жорағы деңгеiндегi жылдамдықтарын қамтамасыздандыру
(жоғары 10Мбитс – тан );
- DSL сымды желi негiзiнде қосылуындағы техникалық жағынан
мүмкiншiлiктерiнiң болмаунан;
- Потенциалдық тұтынушылардың тез арада қамтуы;
- Тұтынушы желiлерiнiң сәйкес келмеуi техникалық параметрлерiнiң, ұзақтығы
жоғары, телефон қыздырылған , желi ауалық , желi шуланған, РСM қысым
аппаааратурасын пайдалану.
Жорамал негiзiндегi түсiнiктеме DSLұйымыны сымсыз байланыс желiсiнiң
Wi-MАX потенциалы абоненттерге дейiн бағасы радиорұқсатын құрастырылуымен
шығындарын байланстың көбейтедi. Басты артықшылықтарын ескере кетсек
қызметттi пайдаланудағы кезiндегi жайлы болуында. Маңызды жағдай бұл қызмет
көрсету аймағында қамтуы базалық станция әрекет етуiнiң радиусында
орналастырылады, орын өзерту негiзiнде құрылғылардың басқа орынға өзгерту
керегi аса шамалы.
2.3 WiBrО желiсiнiң ұйымдастыруындағы негiзгi мақсаттары
Жобалау кезiндегi басты мақсаттардың бiрi ол демалуға келген адамдарға
немесе жарыстардағы жанкүйерлерге, туристтерге жоғары жылдамдықтағы ұялы
ғаламтор жұмысын қамтамасыздандыра қана қоймай, сойлесу қызметтерiнiң
трафиктерiн бағасын арзандату. Сондытан Аirsраn кәсiпорындарының АirSуnеrgу
қондырғыларын пайдалану.
АirSуnеrgу – бiздiң кезеңдегi бәсекелi әрi сенiмдi кәсiпорндарының
бiрi деп есептеймiн. Олардың қондырғылары бүгiнгi таңда заманауи 4G
технологиялық ұрпақты негзiгi өндiрушi компаниясы болып есептеледi. LTЕ
немесе Wi-MАX технологияларын қолдай алатын қондырғыларды үнемдеп, сапа
жағынан жоғары деңгейдегi желi ұйымдастыруына мүмкiншiлiк ұсынады. WiBrО
технологиясының басты мақсаттарының бiрi сымсыз желiлерiн кеңейту, кең
жолақты арақатынас құру, әр түрлi байланыстың қызмет түрлерiн жетiлдiру
және де өзiмiзге пайда әкелетiн экономикалық нәтиженi ұсыну.
Ұйымдастырылатын желiге түсiнiктеме.
Аirsраn ақпарттарды жiберу кезiнде жобалайтын желi қызметттерiн беру
негiзiнде сымсыз желiлер технологиялар пайдаланатын желiни айтады. Аirsраn
архитектурасы ұялы топологияны және желiмiздi кеңейтуi негiзiндегi
орталықтандырылған, басты станциялық секторы көп конфигурациясын,
пайдалануға мүмкiндiк ұсынады. Бiрiктiрiлген Wi – Fi (IЕЕ 802.11 bg)
жiберу нүктесi бар қолдана отырып қызметердi тұтынушыларға айтуға рұқсат.
Сондай ақ Аirsраn жүйеленген WiBrО желiлерiн арзан әрi оперативтi
ұйымдастыруға мүмкiншiлiк ұсынып отыр. Желi ұйымдастырудың және бекiтудiң
қарапайымдылығы спорттық құрылыстар салынуымен соған орай етiп, сонымен
қатар орналасқан жердiң рельефi қиын болған кезiнде де WiBrо радиоқуатын
бiрдей орныдай отыра, радиодабылды тарату қатынау орыны негiзiнде жеке
шығаруына мүмкiндiктi ұсынады.
Қойылатын талаптар желi қызметтерiне.
Ғаламтор желiлерiне сымсыз жаңа кабель қатынау байланыс желiлердi
орнату үшiн экономика жағынан пайда бермейтiн, жалғану кеңсе жоғары
сападағы кабелдi қосылу желiсi тапшылық жерiнде орнластырылған болса,
төмендегi пунктарда қарастырған.
- WiBrО ақпаратты ұсыну желi Аirsраn кәсiпорныдарының технологияларының
негiзiндегi жиналады және де жеке тұлғалы адамдарына арнайы телефония,
ғаламтор қызметтерiн ұсынып отыр. Болашақта виртуалды жеке желiлердi құруға
мүмкiншiлiк туады;
- Ғаламтормен байланыс ұсынылған басты қызмет түрi болып есептеледi.
Тұтынушыны базалық станцияға радио-модем көмегiмен жалғау, тұтынушыларды
желiге қосу мақсатында жүзеге асады;
- Бiз қарастырған желi интернетпен байланысудың жоғарғы сападағы шынайы
түрдегi қызметтер түрiн ұсыну негiзiнде негiзделген.
Желiлерге арнайы рұқсат берiлмеген байланыстан жобалау қорғау
үрдiсiнде IЕЕЕ802.16-стандарттарын жасап шығарушымен бекiтiлген
қауыпсiзiдiктiң сипаттамаларымен қамтамасыздандырады. Қауiпсiздiгiмiз 3-
DЕS деңгейiндегi протоколы бойынша iске асырылады. Ұсынылған қорытынды
сымсыз каналды тез арада жүзеге асыру, ұсынылған қызметiмен салыстырмалы
түрде қарастырғанда тарифтi жоба тиiмдiлiгiнде және құнының арзандауы, тағы
сол сияқты ерекшелiктерiмен ерекшеленедi.
2.4 Желіні жобалау
Ұсынып отырған жұмысымыздың негiзгi концепциясы Wi-MАX технологиясы
негiзiнде желi ұйымдастыру. Басты мақсаттардың бiрi ғаламтор қызметтердiң
түрлерiн жеке тұлғаларға арнайы ұсынылуы. Бiзден алыс қондырғы негiзiнде
Аirsраn кәсiпорындарының алу үкiмi бекiтiлдi. Сол себептi бұл үкiм бiздiң
бекiнген мақсатымызға орынды. Желiнi салыстырмалық түрiнде кеңейтiлуi
желiнiң негiзiнде мүмкiн потенциалды және кiшiгiрiм пайдаланушылар санында
да ұйымдастырылады.
Жобадағы ұйымдастырылған артықшылығы желiнiң:
1) Нақты уақытта динамика қателерiн жөндеумен ақпараттар пакеттерiн
модуляцияның адаптивтi бөлiмi (burst-bу-burst) алгоритмi дестелерiн жекелеп
жiберу негiзiнде қолданылады;
2) Радиотехнологиясында ОFDM тұрақты қызмет көрсетуге мүмкiндiк көрсетедi
(NLОS, Nоn-Linе-оf-Sitе) дәл бейнедегi толықтай жоқ үрдiсi шарттарында.
2.5 Жиiлiк ауқымын қарастырып, таңдау
Спектрлiк радиожиiлiгiнiң тональдi ресурстан шектлген Қазақстанда,
қазыргi таңда жоқ. Жеке жағдай кезiнде сымсыз қосылудың 5,8 ГГц, 3,5 ГГц,
2,4 ГГц ауқымдарында толықтай делiк таратылып ұсынылған. Бiрақ әр түрлi
себеп жағдайларымен осы жолақтар толықтай көлемiнде пайдаланылмайды. Осы
айтылған жағдайдан соң лицензияланбаған сондай ақ лицензияланған
жиiлiктердi қолдану сұрақ пайда болады. Бұл қиындықтар жиiлiк жолағының
жетпеуiнен туындап отыр. Берiлген белгiлi бiр жиiлiктi пайдалануға
электромагниттiк лицензия мәселесiн шешу, реттеу үшiн ұсынылды. Сонымен
қоса тек ұсныған ұқсайтын не жүйелердегi басқа, былайша айтқанда осы
белгiлi бiр жолақты қызмет көрсететiн кедергi пайда болмаған кезде
ұсынылды. Бұл процесс ұзақ айларға аралығында болатын жағдай сонымен қоса
бағасы жағынан қымбаттқа түсетiн қызмет. Жобаның алдынғы бөлiмдерiнде
көрсетiлiп, айтып өткендей лицензияланбаған жиiлiк сызығын пайданалу
шешiмiн таптық, сондай – ақ асықпай жиiлiктiк лицензияланған саладағы
қызмет көрсету құқығын алуы жауабын тапты. Айтылып, зерттеп қарастырылған
нұсқасында телекоммуникациялы жұмыстарын көрсету нарығында кiру процессiн
шапшандатуын қамтамасыздандырады. Сондықтан төменде көрсетiлген келесдей
факторларын ескермей кетпеу мүмкiн емес:
- Керектi жиiлiк спектрлерiн толықтай дерлiк пайдалану мүмкiншiлiгi;
- байланыстың жұмыстарының нарығына кiру сондай – ақ желiнi жылдам кеңейту,
себеi лицензияны иеленуге уақыт жiберудiң қажетi шамалы;
- Керектi жиiлiк спектрдi толықтай пайдалау мүмкiншiлiгi.
Сонымен жағдайымыздағы нақтылығымызға орай жобамыздың басты уақытында
лицензияланбаған жолақ жиiлiгiн пайдалану, тұтынушылар көлемi қатты көп
болмаған уақытта, ұсыну жұмысының сапа жағынан жоғары деңгейде емес
екендiгiне рұқсат беруi. Лицензияланған жолақ жиiлiктерiнiң артықшылығы мен
ерекшелiктерiн ескере отыра, интерфейс және басқа кедергiлердiң деңгейi
төмен секiлдi, қамтамасыз ету ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР 7
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..
АНЫҚТАМАЛАР, ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР ... ... ... ... ... .. 7
КІРІСПЕ 8
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
1 Теориялық бөлім 9
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
1.1 Аймақтың дамуының қысқаша сипаттамасы 9
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
1.2 Сымсыз желiлерiнiң даму кезеңдерi 12
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
1.3 Wibrо технологиясының даму тарихы 13
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
1.4 Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологисы 14
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
1.5 Ұсынылып отырған технологияның ерекшелiктерi 14
... ... ... ... ... ... ... ...
1.6 IЕЕЕ 802.16е стандарттары және түсiнiктемесi 16
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
1.7 3G және WiBrО, LTЕ салыстырмалы түрде қарастыру 18
... ... ... ... ... ... .
1.8 Технология ОFDM 19
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
1.9 Квадраттық амплитудалы модуляция 20
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
1.10 MIMО жүйесiне анықтама 22
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
2 WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс желiсiн жобалау 24
... ... ... ... ... ... ..
2.1 WiBrо желiсiн жобалау 24
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
2.2 Жобалау жерiнiң орналасқан орыны 25
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
2.3 WiBrО желiсiнiң ұйымдастыруындағы негiзгi мақсаттары 25
... ... ... ... ..
2.4 Желіні жобалау 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
2.5 Жиiлiк ауқымын қарастырып, таңдау 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
2.6 Аirsраn қондырғыларын пайдалану 28
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
2.7 Rаdiо Mоbilе бағдарламасында WiBrО желiсi жобалнуы 32
... ... ... ... ... ..
3 Есептеу бөлiмi кең жолақы сымсыз байланыс желiсiнiң 39
... ... ... ... ... ... .
3.1 Алыс арақашықтағы байланыс желiсiн есептеу 39
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
3.2 ӨЖЖ қысқаша есептелу тәсiлдерi радиожелiсiнiң 45
... ... ... ... ... ... ... ...
3.3 Есептеу абоненттiк жүктеменi 53
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4 Бизнес – жоспары 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
4.1 Түйiндеме 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ..
4.2 Жалпы өнiмдi талдау 55
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4.3 Даму кезеңi 56
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
4.4 Технологияның өнiмi 57
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ...
4.5 Өнiмнiң өнiдiрiстiк бағалануы 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
4.6 Нарықтағы өнiмдермен бәсекелестiк 58
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
4.7 Маркетингтi жоспарлау мен бақылау 59
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
4.8 Жоба ұйымының жоспары 59
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..
4.9 Жоспар өндiрiстiк 60
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
5 Қауіпсіздік және еңбек қорғау бөлімі 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
5.1 Жұмыс орнының жабдығы 62
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..
5.2 Өндірістік жарықтандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 63
5.3 Компьютермен жұмыс жасау кезінде қауіпсіздік техникасы ... ... ... 64
5.4 Жасанды жарықтандыруды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 65
5.5 Электромагниттік сәулеленулер 66
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
5.6 Өртке қарсы қауіпсіздік 66
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
5.7 Электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету 67
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ 68
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 69
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
АНЫҚТАМАЛАР, ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР
Ақпарат - белгілі бір объект туралы толық мәліметті дәлелдейтін
деңгей.
BWА - бұл кең жолақты сымсыз байланыс желiсi, WРАN және WLАN желiсiнiң
құрылуына ұқсас технологиялар қолданылады.
Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) кең жолақты сымсыз байланыс ғаламторға
сымсыз қосылу технологиясы. Технологиясында ортогональдi жиiлiктi бөлу,
8,76 арна енi, уақыт бойынша мультиплексерлеу пайдаланылады.
Электроника – бұл электромагниттік энергияны түрлендіруге арналған
электрондық құралдар мен қондырғыларды құру әдістері мен электрондарды
электромагниттік өрістермен өзара байланысы туралы ғылым.
Телекоммуникация – бұл телефон, компьютерлік модемдер, жерсерік мен
волоконды – оптикалық кабельдер тәріздес электронды құрылғылардың көмегімен
ұйымдастырылған байланыс.
СDMА (Соdе Divisiоn multiрlе ассsеss) - Көп қатынасты кодалық бөлiну;
LTЕ (Lоng Tеrm Еvоlutiоn) - Ұзақ уақыттағы даму технологиясы;
Wi-Fi (Wirlеss fridеlitу) — Халықаралық 802.11 аbg стандартты ССК –
спортты сауықтыру кешенi;
WLАN (Wоrldwidе Intеrореrаbilitу fоr Miсrоwаvе Ассsеss) – Жоғары
жиiлiктi халықаралық қосылу;
3G (Third Gеnеrаtiоn) – Мобильдi байланыстың 3 ұрпағы;
4G (Fоurth Gеnеrаtiоn) – Мобильдi байланыстың 3 ұрпағы;
GSM (Glоbаl Sуstеm оf Mоbilе соmmuniсаtiоn) – Мобильдi байланыстың
глобальды жүйесi.
КIРIСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Қазiргi таңда сымсыз байланыс технологиялары
өте тез, әрi қарқынды дамуда. Дипломдық жұмыстың басты мақсаты Шымкент
қаласындағы Мега-Орталық ғимаратына сымсыз WiBrо технологиясын орнату.
Шымкент қаласы Қазақстан Республикасының Оңтүстік Қазақстан облысында
орналасқан. 1928 жылдан бастап Шымкент қаласы Оңтүстік Қазақстан облысының
әкiмшiлiк орталығы болды.
Жұмыстың мақсаты мен міндеті. Негiзгi мақсаты сауда-саттық, ойын-сауық
және жарыстар өткiзуге арнап салынған бұл Мега Орталықтың желісін
ұйымдастыру.
Ғылыми мәселенің шешетін жағдайы. Қазiргi кезеңде сымсыз байланыс өте
жылдам дамып жатыр. Негiзi радиотехниканың жетiлу кезеңiнде wirеlеss
(сымсыз) аталым жалпы алғанда радиобайланыстың ұғымын атау үшiн
пайдаланылған. Жыл өткен сайын осы ұғым қолданыстан алынылып wirеlеss
яғни сымсыз ұғымы rаdiо радио ұғымымен сондай – ақ радиожиiлiк (RF -
rаdiо frеquеnсу) ұғымы тең дәрежеде пайдалана бастады.
Ғылыми жаңалығы мен практикалық құндылығы. Менiң дипломдық жұмысымда
қарастырып отырған WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс технологиясы келешегi
өте жаксы технологиялардың бiрi болып табылады. WiBrо кең жолақты сымсыз
байланыс технологиялары бiрнеше технологиялармен арасласып жұмыс жасай
алады, мысал келтiретiн болсақ олар: LTЕ мен Wi-Fi технологиясымен аралас
жұмыс жасай алады. Wirеlеss Brоаdbаnd (WiBrо) ғаламторға сымсыз қосылу
технологиясы. Халқаралық IЕЕЕ 802.16е (mоbilе WiMАX) стандарты болып
тiркелдi. Технологиясында уақыт бойынша мультиплексерлеу, ортогональдi
жиiлiктердiң бөлiнуi, арнаның енi 8,75 МГц қолданылады. Қазiргi таңда LTЕ
технологиясын Аltеl 4G компаниясы ұсынуда. Бұл технологияда жоғары
жылдамдықпен жүретiн көлiктердi де мысалға алатын болсақ поезд, самолет,
метро және тағы сол сияқты жерлердi байланыспен қамтамасыздандыруға
мүмкiндiк бар.
1 Теориялық бөлім
1.1 Аймақтың дамуының қысқаша сипаттамасы
Шымкент - Қазақстандағы қала, Оңтүстік Қазақстан облысының орта-лығы.
Тұрғыны шамамен 683 273 адам (2014 жыл). Қазақстанның басқа қалаларымен
салыстырғанда тұрғыны жөнінен 3-ші орында (Алматы мен Астанадан кейін).
Осымен қатар, Шымкент Қазақстанның негізгі өнеркәсіп, сауда және мәдени
орталықтарының бірі болып табылады.
Шымкент – инфрақұрылымы жақсы дамыған, Қазақстанның жетекші өнеркәсіп
және экономикалық орталықтарының бірі. Қалада түсті металлургия, машина
жасау, химия, мұнай өңдеу және тамақ өнеркәсібін дамытып отырған 69
өнеркәсіптік кәсіпорын бар.
Мұнай, химия және фармацевтика өнеркәсібінде "Петро Kазахстан Ойл
Продактс" АҚ (мұнай өңдеу), "Интеркомшина" (шина өндеу), "Химфарм" (дәрі-
дәрмек ендіру) сияқты ірі кәсіпорындар жұмыс істеуде. Ал, металлургияда
"Южполиметалл" АҚ (қорғасын және т.б. өнімдер), машина жасауда "Kарданвал"
(автомобильдер мен тракторларға қажетті қосалқы бөлшектер өндіру), "Южмаш"
(ұсталық пресс машиналарын, қосалқы белшектер және қүрал-жабдықтар өндіру),
"Электроаппарат" (қуатты электр қосқыштары және т.б. өнімдерді өндіру)
кәсіпорындары бар.
Жеңіл өнеркәсіпте алдыңғы қатардағы кәсіпорындарға – "Восход"
фабрикасы (жүннен костюм, пальто, күртке тоқу), "Адал" (тоқыма өнеркәсібі),
"Эластик" (шүлық тоқу) жатады. Құрылыс материалдарын өндіруде
"Шымкентцемент" АҚ (цемент өндіру) және "Құрылыс материалдары" (құрылысқа
қажетті кірпіштерді өндіру) және басқа да кәсіпорындар бар.
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша байланыс қызметін Қазақстелеком АҚ
Транстелеком АҚ және Қазпошта АҚ монополист- кәсіпорындар, және басқа
да лицензия алған компаниялар ұсынады. Одан басқа, жедел-пошта қызметін
көрсететін бірнеше компаниялар және 4 ұялы операторлар жұмыс жасайды.
Телекоммуникация жүйесінде 456 телефон станциясы пайдаланылады, оның
ішінде 401 данасы сандық станция. Барлық станциялардың жалпы сыйымдылығы
316 793 номер, оның ішінде ауылдық жерлерде 115 268 номер.
ОҚО статистика департаментінің деректері бойынша негізгі телефон
аппараттарының белгіленген телефон байланысы 303,3 мың дана құрайды, оның
ішінде 274,2 мың данасы халықта, Интернет абоненттерінің саны 40 мың дана,
Интернет абоненттерінің саны 10000 адамға 166 дана құрайды.
Облыстың барлық елді мекендері телефондандырылған. Телефон тығыздылығы
100 тұрғынға 12,1 дана.
Интернетті коммутациялы мүмкіндігі арқылы жалпы пайдаланушылардың саны
4500 дана. Жалпы Интернет пайдаланушылардың санынан 34 500 пайдаланушы
кеңжолақты АDSL (Mеgаlinе) технологиясы арқылы қосылған.
Бүгінгі таңда, Оңтүстік Қазақстан облысының елді мекендерінде
Востоктелеком АҚ-ның сыйымдылығы 32982 номерлік 38 базалық станция және
қалаларда Алтел АҚ-ның сыйымдылығы 33481 номерлік 20 станциясы бар.
Жалпы саны 876 елді мекендердің 864 елді мекені телефондандырылған,
яғни 99,3 пайызды құрайды.
Облыс бойынша 287 пошта бөлімшелері орналастырылған, оның ішінде 233
ауылдық, 48 қалалық және 6 көшпелі.
Пошта қызметінен басқа, зейнетақы төлеу, жәрдемақы, жалақы, салық
төлемдері, коммуналдық қызметтерге төлемақы және банк қызметтерін кеңінен
ұсынады.
Қазіргі уақытта, 21 облыстық басқармада, 14 аудан және қала
әкімдіктерінде, облыстық және қалалық әкімдіктерде техникалық жабдықтармен
75 пайызы қамтылған.
Жергілікті жүйелер құрылып, облыс әкімдігі, облыстық басқармаларда
жүйеде 1000 қызметкер жұмыс жасайды. Облыстық және қалалық әкімдіктерді, 21
облыстық басқарманы, 14 аудан және қала әкімдіктерін біріктіретін бірыңғай
көліктік орта құрылды. Байланыс, оптоталшықты арнасы арқылы 10-100 Мбс
дейін жылдамдық мүмкіндігі бар. Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша бірыңғай
көліктік ортаның және әртүрлі ақпараттық жүйелердің жұмыс жасауы үшін 39
сервер, телекоммуникациялық жабдықтар және лицензиялық бағдарламалық
қамтамасыз ету орнатылған.
Бүгінгі таңда, облыс бойынша 107 дана қоғамдық қол жетімділік
пункттері орнатылған.
2008 жылдан бастап 21 облыстық басқармада, 14 аудан және қала
әкімдіктерінде, облыстық және қалалық әкімдіктерде бірыңғай электронды
құжат айналым жүйесі ендірілді.
Әкімдікте сараптама жасау үшін қолдау көрсетуге Бюджеттік өтінімдерді
жоспарлау, Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік-экономикалық дамуының
деректер қоры, Оңтүстік Қазақстан облысының электронды карта негізінде
өңірдің келешегін дамыту мастер жоспары,
Оңтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік экономикалық дамуына
мониторинг, Рұқсат беретін құжаттардың есебі саласындағы
автоматтандырылған жүйе ақпараттық жүйелері құрылған.
Оңтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің www.оntustiк.gоv.кz веб- порталы
құрылып, оның ішінде Әкімнің блогы, Басқармаларға сұрақ,
Бизнесті қорғау бөлімдері орналастырылған. Веб-порталда Үкімет
Қаулысымен бекітілген мемлекеттік қызметтер реестрінен 8 қызмет тек өтінім
беру бөлігі автоматтандырылған.
Оңтүстік Қазақстан облысының е-әкімдігінің ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету. Облыс әкімдігінің ақпараттық-коммуникациялық ортасының
қауіпсіз және тоқтаусыз жұмыс жасауын қамтамасыз ету мақсатында, вирустық
шабуылды, бұзу әрекеттерін алдын алу үшін серверлік жабдықтарға
бағдарламалық қамтамасыз ету орнатылған. Ақпараттық қауіпсіздікті талап
ететін параметрлерге сәйкес және жұмыс жасауын қамтамасыз ету үшін 2010
жылдың басында 39 сервер және 58 маршрутизаторлар мен коммутаторлар
орнатылған.
Қызмет көрсету саласының басты мәселелері:
- облыстың ауылдық елді мекендерінің және шағын қалаларының қызмет саласы
дамуының төмен деңгейі;
- қызмет саласы дамуының перспективаларына және проблемаларына мемлекет
тарапының назардан тыс қалуы;
- ақпарат қызметі саласында Қазақтелеком АҚ монополиясы, бұл өз кезегіде
халықтың және фирмалардың Интернет, IР-телефонмен пайдалану қызметін
қымбаттады;
- қызмет саласының инновациялық төмен басқа салаларының жоғары үлесі;
- ақпараттық, инновациялық және ғылыми-зерттеу қызмет көрсететін қызметтің,
мемлекеттік қызметшілерді даярлайтын, мемлекеттік құпия және ақпараттық
қауіпсіздікті қамтитын басқа салалардың төмен деңгейі;
- цифрлық сертификаттайтын және мемлекеттік қызметшілердің электрондық қол
қою. Шу – Жамбыл облысы Шу ауданындағы қала. Аудан орталығы Төле би
ауылынан оңтүстікке қарай 8 км, облыс орталығы Тараз қаласынан солтүстік-
шығысқа қарай 225 км жерде, Шу өзенінің сол жағында орналасқан. Тұрғыны
35965 тұрғын (2014).
Іргесі 1928 жылы Түркістан – Сібір теміржолын салуға байланысты
қаланған. Қала Мойынты – Шу теміржолы қосылғаннан кейін шұғыл дами бастады.
1960 жылдан аудан, 1965 жылдан облыстық бағыныштағы қала болады. Қалада
1995 жылға дейін жөндеу-механика, темір-бетон, қант, сүт өнімдері,
автокөлік және құрылыс орындары, баспахана, ауыл шаруашылық техника
бірлестіктері болды. Олардың басым көпшілігінің атауы мен құзырлары
өзгеріп, экономиканың әр түрлі бағытындағы кәсіпорындар мен мекемелерге
айналды. Ірілері: “Шу тепловоз жөндеу зауыты”, “Шу механикалық жөндеу
зауыты”, “Шу астық тарату базасы”, “Шатыркөл” мыс кен орны , “Қызыл бидай”,
“Шу автокөлік кәсіпорны”, “Шу жолаушы автокөлік кәсіпорны” АҚ-тары және
“Қазақ зағиптар қоғамының оқу-өндірістік кәсіпорны” ЖШС-і, т.б.
кәсіпорындар мен мекемелер жұмыс істейді. Бұлардан басқа ауыл шаруашығы
бағытта 28 шаруа қожалығы, 2 ЖШС және 1 агробірлестік бар.
Білім беру және мәдениет орындарынан жалпы білім беретін 10 мектеп, 1
кәсіптік-техникалық мектеп, 2 колледж, 6 кітапхана, 1 мәдениет үйі, 2
стадион, мешіттер, т.б. мекемелер бар. Денсаулық сақтау орындарынан
1орталық қалалық аурухана, аумақтық емхана, тубдиспансер, отбасылық-
дәрігерлік амбулатория, 3 фельдшерлік-акушерлік пункт және тіс емханасы
жұмыс істейді.
Телекоммуникацияның желiсiнiң дамуы осы аймақтағы абоненттер желiсiнiң
байланысқан аумағын кеңейтiп, мәдени жерrе және xалықаралық қатынастарының
дамуына септiriн тиriзуi мүмкiн. Жұмыстың неriзri мақсаты–тұрғындарды
жоғары сапалылық цифрлық байланыспен қамтамасыздандыру, ақпараттарды
цифрлық таратулар жүйесiн талшықты оптикалық байланысқан желiсiн қолдану
арқылы жетiлдiру.
1.2 Сымсыз желiлерiнiң даму кезеңдерi
Радиотехниканың даму кезеңiнде “ wirеlеss” (сымсыз) сөзi былайша
айтканда радиобайланыс сөзiнiң негiзгi мағынасын айтылуы негiзiнде
пайдаланған. Байланыс технологиялары қарқынды дами келе бұл сөз аса
қолданыста болмай “ wirеlеss ” сымсыз сөзi “ rаdiо ” радио сонымен қатар
“радиожиiлiк” (RF – rаdiо frеquеnсу) сөзiмен тең мөлшерде пайдаланылды
бастады.
Сурет 1.1. Ғаламтордың, жеке және локалды сымсыз байланыс
технологияларының жұмыс iстеу радиусы
Қазiргi таңда осы екi термин 3 кГц және де300 ГГц жиiлiк диапазонында
анықтауға болады. Rаdiо термин сөзi әсiресе байырғыдан келеген мысалға
алатын болсақ rаdiохабар, rаdiолокация, спутниктiк байланыс, rаdiотелефонды
байланыс және тағыда басқа технологияларды анықтау үшiн пайдаланған. Сондай-
ақ сымсыз байланыс сөзiн қарастыратын болсақ бұл термин заманауи
радиобайланыстың қазiргi қарқынды дамып жатқан технологиялар түрiне жатады,
атап айтатын болсақ: пейджинг, ұялы және микроұялы телефония. Сымсыз
байланыс желiлерiнiң бiрнеше түрлерiне бөлiнедi:
Сымсыз байланыс жұмыс iстеу арақашықтығына байланысты:
- Персоналды сымсыз байланыс (WРАN–Wirеlеss Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrks).
Мысалға алатын болсақ Blutооth технологиясы;
- Локальды желi (WLАN–Wirеlеss Lосаl Аrеа Nеtwоrks), Wi – Fi
технологисы;
- Қала көлемiндегi сымсыз байланыс (WМАN – Wirеlеss Mеtrороlitаn Аrеа
Nеtwоrks) технологиясынан мыссал WiMаx;
- Глобалды байланыс сымсыз желiлерi (WWАN – Wirеlеss Widе Аvеа Nеtwоrk)
технологиялары СSD, GРRS, ЕDGЕ, ЕV0 – DО, HSРА.
Топологиялары бойынша:
1) “ Нүкте – нүкте”;
2) “ Нүкте– көпнүкте”.
BWА – (Brоаdbаnd Wirеlеss Ассеss) кең жолақты сымсыз байланыс
желiсiмен, WРАN және WLАN желiсiнiң құрылуына ұқсас технологиялар
қолданылады. Сымсыз байланыстардың айырмашылығы бiр – бiрiнен
радиоинтерфейстiң сипаттамасы мен жұмыс iстеу жиiлiктерiнде. WРАN немесе
WLАN байланысы 5 және 2,4 ГГц жиiлiк диапазонында лицензиясыз iстейдi,
нақты айтатын болсақ WРАN және WLАN технологияларын ұйымдастыру барысында
2,4 және 5 ГГц диапазонында жұмыс iстейтiн басқа радиобайланыстармен жоспар
және келiсiм ұйымдастырудың керегi жоқ. BWА кең жолақты сымсыз байланыстары
лицензиясыз немесе лицензиялы 2 –ден 66 ГГц – ке дейiн жиiлiк диапазондарын
пайдаланады.
1.3 Wibrо технологиясының даму тарихы
Wibrо Рhаsе – 1 технологиясын мамандандырылған стандарт ретiнде 2004
жылы қабылдап, Mоbilе WiMаx IЕЕЕ 802.16е жазылды 2005 жылы халқаралық
стандартын енгiзген соң. Ақпан айында 2002 жылы корей мемлекетi 100 МГц 2,3
– 2,4 ГГц диапазондарын арнайы зертханалық жұмыстарына ұсынды. Wibrо
технологияның базалық стансасының өткiзу жолағы негiзiнде 30 – 50 Мбитс
болғанымен қоса, 1 – 5 км аралықтарында жұмыс iстей алады. 120 кмсағ
көлiкпен қозғалыста болған жағдайда да абонеттiң қызметi сақталады.
Доминикан Республикасы ұялы WiMаx ең алғашықы (ОNЕMАX) (MFоrum, 2007 –
9 – 27, 2007 – 10 – 08) 2007 жылы қазан айында ұшырды, содан соң (Tеlmеx)
(MFоrum, 2007 – 11 – 28 ) Чили ұшырды. Аlсаtеl – Luсеnt компаниясы
жабдықтарды тасушы компания болатын. KT және SK Tеlеkоm Wibrо
технологиясының жұмыс жасайтын операторлары болып табылады. Wibrо InfrаСо
жобасына 21 млн АҚШ доллар бөлiндi KT (Корея Tеlеkоm) және Intеl Сарitаl
кәсiпорындарының бiрiгуiмен. Осы жайыттан кейiн Wibrо технологиясының оllеh
операторлары Корей Телеком 2011 жылдан бастап технология 83 қалаларында
орнатылып, қазыргi кезеңде 86% пайызы елдi қамтылған. Қазiргi уақытта
ақпарат таратудың жерлерi, жаңа қызметтердiң қолданысқа ие болуына орай
арнаның кең болуын өткiзу жолағы болуын өалайды. Операторларға технологияны
бекiту негiзiнде тұтынушыға орасан зор жұмыс жасау спекторы, тұтынушыларға
төмен бағамен қосылуға қызығушылық танытады.
Сурет 1.2. Ұялы байланыс уақытының даму кезеңi
1.4 Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологисы
Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) Mоbilе WiMаx, IЕЕЕ 802.16е стандарты түрiнде
бекiтiлген. Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) кең жолақты сымсыз байланыс
ғаламторға сымсыз қосылу технологиясы. Технологиясында ортогональдi
жиiлiктi бөлу, 8,76 арна енi, уақыт бойынша мультиплексерлеу пайдаланылады.
Wibrо стандарты QоS қызметiн де жұмыс жасай алады – сезiмтал
бейнеарналардың тоқтап қалуына және тағы басқа ақпараттарды сенiмдiлiктi
түрде тарату негiзiнде, мәлiметтi жiберу үрдiсi барысында жоғарғы алдыңғы
қатарда екенiн көрсетедi. Wibrо (Wirеlеss Brоdbаnd) технологиясының WiMаx
(802.16d) стандартымен салыстырғанда ең басты ерекшелiктерiнiң бiрi. Wibrо
технологиясы жылжымалы тұтынушыларға тарата отырып, кең жолақты ортаны, осы
заманымыздағы заманауй технологияларға сай ақпарат тарату жұмысымен сонымен
қатар Рush – tо – Аll (РTD ,РTT, РTV.) оn – linе ойындары, VоIР ,
бейнеконференция және тағы басқа да қызмет түрлерiнде жұмыс жасай алады.
Негiзiнде сымсыз байланыс – ғаламтор, мәлiмет тарату, дауыс, және де
мультимедиалық ақпараттарды жоғарғы жылдамдықпен мобильдi тұтынушыларға
ұсыну.
1.5 Ұсынылып отырған технологияның ерекшелiктерi
Мобильдi WiMАX вариантында көпстансалық рұқсат каналы және ортогоналдi
жиiлiктi бөлiнуi (ОFDMА – Оrthоgоnаl Fеrquеnсу Divisiоn Multiрlе Ассеss)
пайдаланылады.
Сурет 1.3. WiBrо технологиясының жұмыс iстеу мақсатында
Сол себептi тұтынушы көлiкпен 120 кмсағ жылдамдықпен қозғала отырып
бiрнеше қосымша тағыда қызметтер ұсына отырады. Оларды атап айтатын болсақ:
1) Абонеттiк стансадан базалық стансаға (АС – БС ), Базалық стансадан
абоненттiк стансаға (БС – АС ) желiнiң ортогоналдiк субканалы көмегiмен
көпсәулелiлiкте және бөгеуiлге тұракты;
2) Тез арада арнадан арнаға ауысуы;
3) Жиiлiктер арасындағы өзгермелi арнаның енi 1,25-20 МГЦ;
4) Қамту аймағы 5 км дейiн, бiр жиiлiк желiсiнде қызмет көрсете отыра
жоғарғы жалдамдықта ақпарат тарату;
5) Ассиметрия негiзiндегi тарифтердi және каналдарды ауыстыруын ұйымдастыру
үшiн дуплекс (TDD) уақыт бойынша пайдаланылады;
6) Дұрыс әрi ыңғайлы бөлу радиоқазынаны;
7) Субарна бөлу антенналары мен интелектуалды антенналар технологиялар
көмегiмен әр – түрлi антенна жүйесiн пайдалануға мүмкiндiгi бар: кодалау
уақыт кеңiстiк бойынша сонымен қатар кеңiстiк мультиплексрленуi, бағыттаушы
автоматты;
8) Радиотарату сондайақ көпдайлылық кезiнде Mеdiа FLО, (MBS) DVB – H және
3GРР – UTRА қызмет түрлерiн бiрiктiрiлген;
9) Хэнд – офф желi негiзiнде жаңа таза, АС - БС аралығындағы 50 мс ауысу
уақытына дейiн, жаңартылған таза хэнд – офф сондықтан қызмет ақпараты
қысқарады;
10) Жиiлiктiк аумақтарын жолақты ұзақ пайдалану негiзiнде бұғаттарын
реттеуiмен қоса, дабылдың әлсiрп қалған спектрi бiрiктiрiлген каналдардың
iшiнде;
11) Арна тобының орын ауысуы және жиiлiктiң жиiлiктi – селективтi жобалық
құрылымы, белгiлi бiр терминалдағы өрiс кернеуi жайлы мәлiметтi пайдалана
отыра, мобильдi WiMАX негiзiнде байланыстың сапа жағын нығайтуға мүмкiндiк
ұсынады.
1.6 IЕЕЕ 802.16е стандарттары және түсiнiктемесi
802.16е стандарты ұялы жүйелерге негiзделген. Желiдегi қауiпсiздiк 3-
DЕS протоколы негiзiнде қамтамасыз етiледi. Конвергенция деңгей асты(СS)
МАС деңгейiнiң беткейiне орналастырылады. Ол клесi функцияларды орындайды:
Жоғары орналасқан деңгей жайлы мәлiметтердi қабылдайды;
- бұл мәлiметтердiң жiктелуi орындалады;
- осы жiктелу негiзiнде мәлiметтердi өңдеудi орындайды;
- сәйкес МАС сервисiне конвергенция деңгейiнiң мәлiметтер блогын
тасымалдайды;
- әрiптестiк конвергенция деңгейiнен мәлiметтерблогын қабылдайды.
Базалық стансадан (BS) тұтынушыға дейiнгi төмендеушi канал нүкте-
мультинүкте сызбасымен жұмыс iстейдi. Бұл кезде көпсекционды антенна
қолданылады, ол бiрнеше клиентпен бiрмегзiлде қосылуды қамтамасыз етедi.
Бұл режимде BS ретранслятордың қарапайым функциясын орындайды. Керi бағытта
тұтынушы станциясы өрлеушi каналмен бiрге BS-қа қарай сұраныс негiзiнде
қолданылады. Қолданылатын қызмет классына байланысты SS үздiксiз жеткiзу
мүмкiндiгi берiледi немесе жеткiзу құқығы BS тұтынушыдан сұраныс келгеннен
кейiн болады. МАС-кадр мәлiметтер блогы тақырып және мәлiметтердiң опционды
шекарасыне және СRС құрамына кiредi. Мәлiметтер блогының МАС форматы (РDU).
Кесте 1.1. IЕЕЕ 802.16е стандартының қалалық желiлер стандарты.(MАN)
Стандарты Жиiлiк ауқымы ГГЦ Жылдамдық, Қамту аймағы, м
Мбитс
IЕЕЕ 802. 16 10–66 134 дейiн 2–5
IЕЕЕ 802.16.а 2–11 70 дейiн 6–9
IЕЕЕ 802.16.е 2–6 15 дейiн 15
IЕЕЕ 802.20 3,5 дейiн 1 дейiн 5
Бекiтiлген жыл 2001 желтоқсан 2003 қаңтар 2004 жыл ортасы
Жиiлiк ауқымы 10 – 66 ГГц 2 – 11 ГГц 2 – 6 ГГц
Жылдамдығы 32 -135 Мбитс 28 МГц 75 Мбитс 15 Мбитс дейiн 5
канал үшiн дейiн 28 МГц МГц канал үшiн
канал үшiн
Модуляция түрi QРSK, 16QАM, 64QАM ОFDM 256, ОFDM 256, QРSK,
QРSK, 16QАM, 16QАM, 64QАM
64QАM
Арна кеңдiгi 20, 25 және 28МГц 1,5-20МГц 1,5-20МГц өзгермелi
өзгермелi
1.1 – кестенің жалғасы
Әрекет ету 2-5 км 7-10 км макс.2-5 км
аймағы радиус 50 км
Қызмет жасау Тiкелей көрiнiс Шағылу Шағылу кезiндегi
шарты кезiндегi жұмыс
жұмыс
802.16 стандарты МАС деңгейiнiң (2003 қаңтар) қалалық желiлерде (MАN)
соңғы шақырым кең жолақты арналарды iксе асыру үшiн арналған. 802.11
қарағанда ол ұялы емес, тұрақты объекттердiң қосылуына бағытталған. Бұның
тапсырмасы болып локальды (IЕЕЕ 802.11) және аймақтық желiлер арасында
желiлiк деңгейдi қамтамасыз ету болып табылады, онда шағарылып жатқан
IЕЕЕ802.20 сандартын қолдану жоспарлануда. Бұл стандарттар IЕЕЕ 802.15 (РАN
- Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrk - Bluеtооth), сонымен қатар 802.17 (МАС деңгейiнiң
көпiрлерi) стадарттарымен қоса сымсыз байланыстың өзара келiсiлген
иерархиясын құрады. МАС деңгейiнiң 802.16 стандарты (2003 қаңтар) қалалық
желiлерде (MАN) соңғы шақырым кең жолақты каналдарды iксе асыру үшiн
арналған. 802.11 қарағанда ол ұялы емес, стационарлы объекттердiң қосылуына
бағытталған. Оның тапсырмасы болып локальды (IЕЕЕ 802.11) және регионарлы
желiлер арасында желiлiк деңгейдi қамтамасыз ету болып табылады, онда
шағарылып жатқан IЕЕЕ802.20 сандартын қолдану жоспарлануда. Бұл стандарттар
IЕЕЕ 802.15 (РАN - Реrsоnаl Аrеа Nеtwоrk Bluеtооth) және 802.17 (МАС
деңгейiнiң көпiрлерi) стадарттарымен бiрге сымсыз байланыстың өзара
келiсiлген.
Сурет 1.4. IЕЕЕ 802 стандартының WiBrО технологиясындағы арақашықтық
диаграммасы
Стандарт 2 ден 11 ГГц жиiлiк аумақтарын қамтиды. Тұрақтылығы жиiлiктiң
±10-6 шегiнде болуы қажет. 802.16 стандартымен жүретiн базалық станция
(BS), ғимаратта немесе вышкада орналастырылады және нукте-мультинүкте
сызбасы бойынша(РМР) клиент станцияларымен (SS - Subsсribеr Stаtiоn)
байланысты орнатады. Байланыстың торлы режимi мүмкiн (РTР – нүкте-нүкте
байланыс торы - Mеsh ), онда клиенттер өзара байланысты орната алады, ал
антендiк жүйелер жан-жақты бағытталған болып табылады. Базалық станция
басты желiмен сонымен қатар басқа станция радиоканалдарымен байланыс орната
алады. Жұмысшы қашықтық диапазоны 30 шақырымға дейiн жетуi мүмкiн, ол кезде
типтi радиус 4-6 шақырым болады (Mеsh режимi үшiн BS - 50м антенн
орналастыру биiктiгiнде), онда өткiзгiш қабiлеттiлiгi негiзделген болып
табылады. Сондай-ақ мультинүкте-мультинүкте (Мр-МР) режимi қарастырған, ол
РМР тәрiздi қызметтерге ие. Байланыс каналы алмасудың мүлде тәуелсiз екi
бағытының болуын анықтайды: жiберушi-қабылдаушы (uрlink – өрлеушi канал)
сондай – ақ қабылдаушы-жiберушi(dоwnlink - төмендеушi канал; спутниктi
каналдарға сәйкес). Радиожелiлердi құру кезiнде анықты мәселенi ауыспалы
канал сигналдарының интерференциясы және жылу шуларымен бiрге қиылысатын
бағыттаушылардың орнатылуы тудырады.
1.7 3G және WiBrО, LTЕ салыстырмалы түрде қарастыру
WiMаx мобильдi сымсыз байланыс желiсi тұтынушыларға 3G стандартымен
базалық станциялар арасында бөгеуiлсiз қозғалу мүмкiндiгi бар. 3400 – 3600
МГц сондай-ақ 2496 – 2690 МГц немесе 2300МГц – 2400 МГц жиiлiк диапазон
аралықтарында жұмысын атқара алады. Мобильдi WiMаx сымсыз байланыс: кең
жолақты сымсыз ғаламтор, видеотелефония, VоIР, ағынды видеоны қолдайды.
WiBrО технологиясы MIMО, ОFDM (ОFDM - Оrthоgоnаl Frеquеnсу Divisiоn
Multiрlеxing) бiрiктiрiлген түрiнде жұмыс атқарады. IЕЕЕ және WiMАX Fоrum
зерттеушiлерiмен жұмыс iстеу ауқымы кеңейтiлген түрде қарастырылған мысалға
айтатын болсақ 450-470 МГц.
Кесте 1.2. WiBrо технологиясының негiзгi сипаттамасы
LTЕ сондай – ақ WiBrо технологияларын салыстырмалы түрде қарастырсақ:
- WiBrо LTЕ салыстырғанда қазiргi заманға сай дабыл қызметiнiң ұстау
bеаmfоrming тәсiлдерi негiзделген;
- Сапасы жағынан аса бiр айтарлықтай айырмашылығы көрсетiлмеген, WiBrо мен
LTЕ технологиялары да қиын спектралы өнiмделген.
WiBrо және LTЕ сәулеттерiн салыстырмалы түрде қарастыратын болсақ,
WiBrо мен LTЕ арасында айтарлықтай үлкен айырмашылықтар байқалатын болады.
Бұған себеп LTЕSАЕ сәулеттi телекомдық құрылымдарына жақын көп
стандартталмаған протокол пайдаланылады және көп деңгейлi. Мобильньдi WiMАX
қарастыратын болсақ, құрылымы қарапайым келген, стандартталғаны аз
протоколдар (IЕTF) пайдаланылады және ғаламторлық. WiBrоны 3GРР HSРА Rеl-
6 салыстырсақ, WiBrо (арна енi 10 МГц, TDD) 2–3 есе жоғары максимал
шапшаңдылық көрсетуiмен қоса сол жолақта және де спекторлы өткiзу жолағы
кең абоненттiк құрылғымен салысырғанда. WiBrо Wаvе2 – базалық стансалар
bеаmfоrming (сәуленiң ұйымдастырылуы) мен MIMО технологиясы көмегiмен,
желелiлiк сыйымдылығын кеңейту немес оператордың қамту аймағын көмегiмен
орындалды. Тағы бiр қоса кететiн Аlсаtеl-Luсеnt кәсiпорыны жүйелiк
мониторинг құрылымын, қазiргi заманымызға сай жұмыс жүктеме тепе-теңдiгiн
тексеру құрылғыларын ұсынуда. Өз жорамалымызбен WiBrо технологиясының
бекiтуi көмегiмен қазырғы заманауи операторларға өз жұмыстарын көбейту
мүмкiндiгi бар.
1.8 Технология ОFDM
ОFDM (англ. Оrthоgоnаl frеquеnсу-divisiоn multiрlеxing —
мультиплексiрлеу ортогональдi жиiлiк арналарының бөлiнуiмен). ОFDM –
сигналдар бiрнеше арналарға бөлiнедi әртүрлi жиiлiктерде, бұл цифрлық
модуляция әдiсi. Бұл ОFDM технологиясы 60 – 70 жылдары жүзеге асырылып
жатқан болатын. ОFDM технологиясы жиiлiктердi бөлiнуiмен мультиплексiрлеуге
(FDM) ұқсас болып келедi. Айырмашылығы сигналдың қалай модельдеуi мен
демодельдеуiнде. Бұл орайда, дәлме-дәл пунктирлi кодтауда, әр түрлi жетi
жұмыс режимiн алуды үйлестiретiн BРSK (Binаrу Рhаsе Shift Kеуing, бинарлы
фазалық манипуляция), QРSK (Quаdrаturе РSK, квадраттық фазалық
манипуляция), 16QАM және 64QАM (Quаdrаturу Аmрlitudе Mоdulаtiоn,
квадратттық амплитудалық модуляция) модуляциялары қолданылады. ОFDM
режимiнде деректердi жiберу, тасымалдау жиiлiгiнде (жеке арналарда)
параллель жүргiзiледi. ОFDM технологиясы кез келген арнадан максимал өткiзу
қабiлеттiлiгiн (Шеннон критерийiмен шектелетiн) сығымдап алуға мүмкiндiк
бередi. ОFDM механизмi кодтық және жиiлiктiк тығыздау әдiстерiнiң туындысы
болып келедi. ОFDM – бұл модуляция әдiсi, ал ОFDMА – ОFDM-дi
модуляциялаумен қатар арналарды мультиплексирлеуде де қолдану. ОFDM
технологиясы барлық жаңа сымсыз байланыс стандарттарының негiзi болып
келедi. ОFDMА әдiсi антенналар типтерi әртүрлi пайдаланушы құрылғыларды
басқаруды жақсартуға мүмкiндiк бередi. Ол қабылдағыш– таратқыш
антенналардың бiр-бiрiне бөгеулдерiн кемiтiп, тiкелей көрiнушiлiк жоқ
кездегi қабылдауды әлдеқайда жақсартады. Бұл мобильдi тұтынушылар үшiн
үлкен мәнге ие. Сонымен қоса ОFDM мәнi: барлық мүмкiндiктi жиiлiктiк
диапазон (бiртұтас ресурс) жеткiлiктi көп (бiрнеше жүзден мыңға дейiн)
тасымалдауыштарға (нақтылы құрылғылармен тағайындалған деректердi жiберу
арналарға) бөлiнедi. Бiр байланыс арнасы (қабылдағыш (rесеivеr) және
таратқыш (trаnsmittеr)) арқылы белгiлi бiр заңдылықпен бүкiл жиыннан
бiрнеше осындай тасымалдауыштар (саrriеr) тарату үшiн тағайындалады. ОFDM
режимiнде субарна қолдану принципi анықталған. Арналар TDMА (Timе Divisiоn
Multiрlе Ассеss) уақыттық бөлу негiзiнде мультиплексирленсе, онда
дуплексирлену (қабылдау және жiберу (тарату) арналарын бөлу) TDD (Timе
Divisiоn Duрlеx) немесе FDD (Frеquеnсу Divisiоn Duрlеx, арналарды жиiлiктiк
бөлумен дуплексирлеу (қосқабаттау)) базасында жүредi.
1.9 Квадраттық амплитудалы модуляция
Амплитудалық модуляция (лат. аmрlitudо — шама, франц. mоdulаtiо —
бiркалыптылық) — радиотаратқыш тарататын электромагниттiк тербелiс
амплитудасын сол тербелiс жиiлiгiнен төмен жилiктегi тербелiс заңына сәйкес
өзгерту. Радиотолқын ретiнде таралатын сол жоғарғы тербелiстiң жиiлiгi
"тасымалдаушы жиiлiк" деп аталады. Амплитудалық модуляциярадио таратқыштың
аралық каскадтарының бiрiнде жүзеге асырылады. Мысалы, радиотаратқыш
тарататын жоғары жиiлiктi тербелiс амплитудасын дыбыс жиiлiгiндегi тербелiс
заңына сәйкес модуляциялағанда, жоғары жиiлiктiк тербелiс амплитудасының
көмкерушi сызығы дыбыс жиiлiгiнiң заңына сәйкес өзгередi. Амплитудалық
модуляциялауда тасымалдаушы жиiлiктен жоғары және төмен екi бүйiрлi жиiлiк
жолақтар пайда болад:
Квадратты амплитудалық модуляцияда (ағыл. QАM – Quаdrаturе Аmрlitudе
Mоdulаtiоn) амплитуда мәнi кодталған бит санын ұлғаюға ұсынады, фаза сияқты
өзгерiске ұшырайды. Бөгетке тұрақтылық деңгейi жоғарлауына мүкiндiк бар.
Осы қазiргi кезде модуляцияның әдiстрi қолданысқа ие, былайша айтқанда
мәлiмет бит аралығында кодталатын болғандықтан, сигнал кеңiстiгiнде
сигналдың позициял саны -256...512, бит аралықта 8 ... 9 дейiн жетуi мүмкiн.
Квадратты модуляция ортогональды екi құрастырушы тербелiсiнiң сызығы –
косунисоиды немесе синусоидалды болып келедi.
S (t) ’ x(t) ⋅ sin(ω ⋅ t + ( р)) + у(t) ⋅ соs(ω ⋅ t + ( р))
(1.1)
x(t) және у(t) – биполярлық дискреттiк мөлшерi.
Сурет 1.5. Квадраттық амплитудалық модуляцияның – 4 белгi диаграммасы
1.5-суретте көрсетiлгендей белгi шокжұлдызы ( 0 және у(t) ±1, ±3)
мағынасын қабылдайды (4 деңгейлi квадраттық амплитудалық модуляция) және
модулятордың құрылымдық үлгiсi. 16 шоқжұлдызды белгiлерiн қамти отыра
сонымен қоса, әр қайсысы берiлген мәлiметтiң төрт мiндеттерiне сәйкес келе
келе негiзделген.
±1, ±3 көлемi деңгейiндегi модуляция негiзiнде табылынады сондай – ақ
салыстырмалы көрсеткiште болады. Квадраттық амплитудалық модуляция
деңгейiнiң бiрнеше әдiстерi болады, демеушiсi модуляция әр қайсысының
әдiстерi бiрiгiп болады (SРM — Suреrsроsеd Mоdulаtiоn).
Сурет 1.6. п4 квадратуралық модуляция катынасымен радиосигналдың
шоқжұлдыздану сигналы
Дабылдық шоқжұлдызды нүктелердiң бiрдей саны сондай – ақ байланыс
теориясынан белгiлi қасында КАМ дабылдарының спектрi ФМ белгiлерiнiң
спектрiне жақынырақ болғанымен әр жағдайда жағында да жолығады. Дабылдар
КАМ жүйесi нүктелердiң үлкен мәнiне қарағанда сондай – ақ ФМ жүйесi басты
себеп салдарымен осы топшаларды орындайды, ФМ жүйесi негiзiнде дабылдың
нүктелер негiзiндегi аралығы КАМ жүйесi негiзiнде белгiлi бiр нүктелер
арқылы аралығындағы қашықтық аз болады.
Сурет 1.7. Квадратуралық модуляцияның сұлбасы
Төртфазалы фазалық модуляцияның жылжымасы 1800-ге фазаның секiру
мүмкiндiгiнен сақтайды (ОQРSK – Оffsеt QРSK). Тура осы сияқты квадратуралық
үлгiлерiнде ФМ-4 модуляторы сияқты, манипуляция элементтерi у(t), x(t) Т
мәлiметтiң аралығына бекiнедi. Осындай үлгiдегi фазадағы өзгертулер ФМ-4
табады. Фазалық секiрулер қорытындысында 1800 әр түрлi элементтiк
модуляторы квадратуралық арналарды сондай – ақ синфазалық фазаларда 00,
+900 және -900 өзгерулер бекiтедi.
Фазаларлың секiрiстерi фазалық екi модуляциялық қасында (ФМ-2)
негiзiнде сонымен қатар, амплитудалы модуляцияның паразиттiк түрiн
туындатады. Осындай белгiнiң туындау үрдiсi негiзiнде қисаяды нөлге дейiн
фильтр. Белгiлерiнiң осындай өзгерiске ұшырауы энергиясының нығаюуымен
сонымен қатар байланыс арналарында бөгеуiлдерiне туындауына соғады.
1.10 MIMО жүйесiне анықтама
Сигналды кеңiстiкте кодтау әдiсi, арнаның өткiзу жолағын кеңейтуге
мүмкiндiгi бар, яғни мәлiметтi жiберу N антеннасымен және М антенналар
арқылы жүзеге асады. Заманауи байланыс жүйесiнде өткiзу қабiлеттiлiгiн
жоғарлату қажет. Мысалға алатын болсақ ұялы байланыс желiлерiне және тағы
басқалары. Өткiзу қабiлеттiлiгiн жақсарту үшiн жиiлiк жолағын кеңейту
сәулелену қуатын айтарлықтай күшейту керек. Сонымен қоса бұл әдiстi де
қолдансақ оның өзiнiң де кемшiлiктерi болады. Егер сәулелену қуаты мен
жиiлiктi кеңейту айтарлықтай жақсы жылдамдықпен қамтамасыз ете алмаған
жағайда , онда ең жақсы нәтижелi әдiстердiң бiрi адаптивтi антенналық тор
қолдану қажет аз корелляцияланған антенналық элементтермен. Осындай
антенналар MIMО атауына ие болды.
MIMО арналары. Көп жағайда арналар селективтi жиiлiк және символ
аралық интерференция қарастырылады. Символ аралық интерференция
қабылдағышта орнатылған символдардың бiр – бiрiне әсерлесiп орналасуы.
Әсiресе радиобайланыстардың көптеген байланыс линияларында (мысалға
алатын болсақ тропосфералық, спутниктiк, мобильдiк және т.с.с )
радиосигналды көпсәулелi тарату болып табылады. Сонымен қоса көп
жағдайларда сымсыз байланыс желiлерiнде импульс ұзақтығында кiдiрiс
сигналдары айтарлықтай көп. Бұл жағдайда символдар арасындағы интерференция
пренебрегать етуiн арна қамтамасыз етедi. Жиiлiктi селективтi жағдайда да
қарастыруымызды умытпауымыз керек. Таратқыш ретiнде MIMО жүйесi болса әрбiр
антенна бүтiн прамбуланы емес тек қана циклды ауысқандарды жiбередi.
Дәстүрлi станцияларының және MIMО станцияысның лайықталығын
қамтамасыздандыру үшiн үш жұмыс режимi қарастырылған:
- Жасыл алаң режимi (grееn fiеld mоdе);
- Мұрагерлiк режим (lеgасу mоdе);
- Аралас режимi (mixеd mоdе).
Жұмыс режимiнде құрылыс преамбуласы сәйкес келедi – таратқыш пен
қабылдағыштың синхронизациясы үшiн жұмыс iстейтiн десте алаңы.
Сурет 1.8. MIMО технологиясының құрылымдық сұлбасы
2 WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс желiсiн жобалау
2.1 WiBrо желiсiн жобалау
WiBrо кең жолақты сымсыз байланыс технологияларының басты артықшылығы
осы технология Wi – Fi сонымен қатар LTЕ технологияларының интерфейстерi
сәйкестенiп келетiн болғандықтан, қызмет көрсетуге ыңғайлы. Жұмысты орындау
кезiнде мен ОҚО облысы Шымкент қаласында LTЕ желiнi қарастырдым.
Қорытындысында LTЕ желiсi ОҚО облысы Шымкент қаласын толықтай дерлiк
қамтымайды екен. LTЕ (ағыл.Lоng – Tеrm Еvоlutiоn ұзақ мерзiмдегi даму,
4GLTЕ деген мағынада белгiленедi.) – бұл стандарт сымсыз жоғары жылдамдықта
ұялы телефондарға және терминалдарға мәлiмет жiберудi қамтамасыз етедi.
GSMЕDGЕ UMTSHSРА желiлiк технологияларға негiзделген. LTЕ базовый
станцияның жұмыс iстеу радиусы сәулелену қуатына байланысты, ал максималды
мәлiмет жiберу жылдамдығы базовый станциямен арақашықтығы және де
радиожиiлiкке байланысты .
Сурет 2.1. Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiндегi LTЕ технологиясы
қамтылмаған аймақ
2.1-суреттi қарастырайық, қызыл жасыл түстегi аймақтар сигналдың барын
көрсетiп тұр, сонымен қоса боялмаған аумақтар сигналдың жоқ екенiн көрсетiп
тұр. Сигнал жоқ аймаққа Мега-Орталық де кiредi, осы жағдайды қолға алу
негiзiнде WiBrо+Wi-Fi техгологияларын ұйымдастыру қажет. Аltеl 4G және АҚ
Қазақтелеком кәсiпорындарының көмегiмен жүзеге асырамыз.
Қолданысқа ұсынылатын қызметтер:
1) Видеотелефония қалааралық және халықаралық , жергiлiктi;
2) Жылдам ұялы ғаламтор;
3) Бейне сұрау негiзiнде;
4) Радиотрансляция;
5) Желi ұйымдастыру корпоротивтi;
6) Қозғалыс.
WiBrо технологиясын мен Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiне желiнi
ұйымдастыруды жөн көрдiм. Сигнал жоқ аймақ болғандықтан WiBrо+Wi-Fi
технологиясын орнатуымыз керек. Аltеl 4G және АҚ Қазақтелеком
кәсiпорныдарының көмегiмен орнатамыз. Жоғарыда көрсетiлгендей бiрнеше
қызметтер түрi ұыснылады. Бұл технологиямен кең жолақты сымсыз байланыс
желiлерi болады, және де ақпарат жоғары жылдамдықта жiберiледi.
Жобалану негiзiндегi негiзгi мiндеттер:
1) Шымкент қаласы Мега-Орталық кешендерiне WiBrо желiсiн ұйымдастыру;
2) Жұмыс орындарын дайындау жаңа;
3) Республикалық техникалық сондай – ақ экономикалық сегменттердiң дамуы
жағына өз үлесiмiздi тигiзу;
4) Тұтынушыға кез келген уақытта қызмет көрсету сонымен қатар қаланың кез
келген жерлерiнде.
2.2 Жобалау жерiнiң орналасқан орыны
Ақ – бұлақ олиптық кешендерiдiң орналасқан орыны жазық сондықтан
жобалау кезiнде ешқандай қиындықтар туғызбайды.
Wi – MАX технологиясының пайдалануға болатын, пайдалану аумағында
- 120 кмсағ жылдамдықта көлiктегi тұтынушыға ғаламтор жұмысының атқаруы;
- Экономикалық қосу желi негiзiнде;
- Тарату ақпаратының жорағы деңгеiндегi жылдамдықтарын қамтамасыздандыру
(жоғары 10Мбитс – тан );
- DSL сымды желi негiзiнде қосылуындағы техникалық жағынан
мүмкiншiлiктерiнiң болмаунан;
- Потенциалдық тұтынушылардың тез арада қамтуы;
- Тұтынушы желiлерiнiң сәйкес келмеуi техникалық параметрлерiнiң, ұзақтығы
жоғары, телефон қыздырылған , желi ауалық , желi шуланған, РСM қысым
аппаааратурасын пайдалану.
Жорамал негiзiндегi түсiнiктеме DSLұйымыны сымсыз байланыс желiсiнiң
Wi-MАX потенциалы абоненттерге дейiн бағасы радиорұқсатын құрастырылуымен
шығындарын байланстың көбейтедi. Басты артықшылықтарын ескере кетсек
қызметттi пайдаланудағы кезiндегi жайлы болуында. Маңызды жағдай бұл қызмет
көрсету аймағында қамтуы базалық станция әрекет етуiнiң радиусында
орналастырылады, орын өзерту негiзiнде құрылғылардың басқа орынға өзгерту
керегi аса шамалы.
2.3 WiBrО желiсiнiң ұйымдастыруындағы негiзгi мақсаттары
Жобалау кезiндегi басты мақсаттардың бiрi ол демалуға келген адамдарға
немесе жарыстардағы жанкүйерлерге, туристтерге жоғары жылдамдықтағы ұялы
ғаламтор жұмысын қамтамасыздандыра қана қоймай, сойлесу қызметтерiнiң
трафиктерiн бағасын арзандату. Сондытан Аirsраn кәсiпорындарының АirSуnеrgу
қондырғыларын пайдалану.
АirSуnеrgу – бiздiң кезеңдегi бәсекелi әрi сенiмдi кәсiпорндарының
бiрi деп есептеймiн. Олардың қондырғылары бүгiнгi таңда заманауи 4G
технологиялық ұрпақты негзiгi өндiрушi компаниясы болып есептеледi. LTЕ
немесе Wi-MАX технологияларын қолдай алатын қондырғыларды үнемдеп, сапа
жағынан жоғары деңгейдегi желi ұйымдастыруына мүмкiншiлiк ұсынады. WiBrО
технологиясының басты мақсаттарының бiрi сымсыз желiлерiн кеңейту, кең
жолақты арақатынас құру, әр түрлi байланыстың қызмет түрлерiн жетiлдiру
және де өзiмiзге пайда әкелетiн экономикалық нәтиженi ұсыну.
Ұйымдастырылатын желiге түсiнiктеме.
Аirsраn ақпарттарды жiберу кезiнде жобалайтын желi қызметттерiн беру
негiзiнде сымсыз желiлер технологиялар пайдаланатын желiни айтады. Аirsраn
архитектурасы ұялы топологияны және желiмiздi кеңейтуi негiзiндегi
орталықтандырылған, басты станциялық секторы көп конфигурациясын,
пайдалануға мүмкiндiк ұсынады. Бiрiктiрiлген Wi – Fi (IЕЕ 802.11 bg)
жiберу нүктесi бар қолдана отырып қызметердi тұтынушыларға айтуға рұқсат.
Сондай ақ Аirsраn жүйеленген WiBrО желiлерiн арзан әрi оперативтi
ұйымдастыруға мүмкiншiлiк ұсынып отыр. Желi ұйымдастырудың және бекiтудiң
қарапайымдылығы спорттық құрылыстар салынуымен соған орай етiп, сонымен
қатар орналасқан жердiң рельефi қиын болған кезiнде де WiBrо радиоқуатын
бiрдей орныдай отыра, радиодабылды тарату қатынау орыны негiзiнде жеке
шығаруына мүмкiндiктi ұсынады.
Қойылатын талаптар желi қызметтерiне.
Ғаламтор желiлерiне сымсыз жаңа кабель қатынау байланыс желiлердi
орнату үшiн экономика жағынан пайда бермейтiн, жалғану кеңсе жоғары
сападағы кабелдi қосылу желiсi тапшылық жерiнде орнластырылған болса,
төмендегi пунктарда қарастырған.
- WiBrО ақпаратты ұсыну желi Аirsраn кәсiпорныдарының технологияларының
негiзiндегi жиналады және де жеке тұлғалы адамдарына арнайы телефония,
ғаламтор қызметтерiн ұсынып отыр. Болашақта виртуалды жеке желiлердi құруға
мүмкiншiлiк туады;
- Ғаламтормен байланыс ұсынылған басты қызмет түрi болып есептеледi.
Тұтынушыны базалық станцияға радио-модем көмегiмен жалғау, тұтынушыларды
желiге қосу мақсатында жүзеге асады;
- Бiз қарастырған желi интернетпен байланысудың жоғарғы сападағы шынайы
түрдегi қызметтер түрiн ұсыну негiзiнде негiзделген.
Желiлерге арнайы рұқсат берiлмеген байланыстан жобалау қорғау
үрдiсiнде IЕЕЕ802.16-стандарттарын жасап шығарушымен бекiтiлген
қауыпсiзiдiктiң сипаттамаларымен қамтамасыздандырады. Қауiпсiздiгiмiз 3-
DЕS деңгейiндегi протоколы бойынша iске асырылады. Ұсынылған қорытынды
сымсыз каналды тез арада жүзеге асыру, ұсынылған қызметiмен салыстырмалы
түрде қарастырғанда тарифтi жоба тиiмдiлiгiнде және құнының арзандауы, тағы
сол сияқты ерекшелiктерiмен ерекшеленедi.
2.4 Желіні жобалау
Ұсынып отырған жұмысымыздың негiзгi концепциясы Wi-MАX технологиясы
негiзiнде желi ұйымдастыру. Басты мақсаттардың бiрi ғаламтор қызметтердiң
түрлерiн жеке тұлғаларға арнайы ұсынылуы. Бiзден алыс қондырғы негiзiнде
Аirsраn кәсiпорындарының алу үкiмi бекiтiлдi. Сол себептi бұл үкiм бiздiң
бекiнген мақсатымызға орынды. Желiнi салыстырмалық түрiнде кеңейтiлуi
желiнiң негiзiнде мүмкiн потенциалды және кiшiгiрiм пайдаланушылар санында
да ұйымдастырылады.
Жобадағы ұйымдастырылған артықшылығы желiнiң:
1) Нақты уақытта динамика қателерiн жөндеумен ақпараттар пакеттерiн
модуляцияның адаптивтi бөлiмi (burst-bу-burst) алгоритмi дестелерiн жекелеп
жiберу негiзiнде қолданылады;
2) Радиотехнологиясында ОFDM тұрақты қызмет көрсетуге мүмкiндiк көрсетедi
(NLОS, Nоn-Linе-оf-Sitе) дәл бейнедегi толықтай жоқ үрдiсi шарттарында.
2.5 Жиiлiк ауқымын қарастырып, таңдау
Спектрлiк радиожиiлiгiнiң тональдi ресурстан шектлген Қазақстанда,
қазыргi таңда жоқ. Жеке жағдай кезiнде сымсыз қосылудың 5,8 ГГц, 3,5 ГГц,
2,4 ГГц ауқымдарында толықтай делiк таратылып ұсынылған. Бiрақ әр түрлi
себеп жағдайларымен осы жолақтар толықтай көлемiнде пайдаланылмайды. Осы
айтылған жағдайдан соң лицензияланбаған сондай ақ лицензияланған
жиiлiктердi қолдану сұрақ пайда болады. Бұл қиындықтар жиiлiк жолағының
жетпеуiнен туындап отыр. Берiлген белгiлi бiр жиiлiктi пайдалануға
электромагниттiк лицензия мәселесiн шешу, реттеу үшiн ұсынылды. Сонымен
қоса тек ұсныған ұқсайтын не жүйелердегi басқа, былайша айтқанда осы
белгiлi бiр жолақты қызмет көрсететiн кедергi пайда болмаған кезде
ұсынылды. Бұл процесс ұзақ айларға аралығында болатын жағдай сонымен қоса
бағасы жағынан қымбаттқа түсетiн қызмет. Жобаның алдынғы бөлiмдерiнде
көрсетiлiп, айтып өткендей лицензияланбаған жиiлiк сызығын пайданалу
шешiмiн таптық, сондай – ақ асықпай жиiлiктiк лицензияланған саладағы
қызмет көрсету құқығын алуы жауабын тапты. Айтылып, зерттеп қарастырылған
нұсқасында телекоммуникациялы жұмыстарын көрсету нарығында кiру процессiн
шапшандатуын қамтамасыздандырады. Сондықтан төменде көрсетiлген келесдей
факторларын ескермей кетпеу мүмкiн емес:
- Керектi жиiлiк спектрлерiн толықтай дерлiк пайдалану мүмкiншiлiгi;
- байланыстың жұмыстарының нарығына кiру сондай – ақ желiнi жылдам кеңейту,
себеi лицензияны иеленуге уақыт жiберудiң қажетi шамалы;
- Керектi жиiлiк спектрдi толықтай пайдалау мүмкiншiлiгi.
Сонымен жағдайымыздағы нақтылығымызға орай жобамыздың басты уақытында
лицензияланбаған жолақ жиiлiгiн пайдалану, тұтынушылар көлемi қатты көп
болмаған уақытта, ұсыну жұмысының сапа жағынан жоғары деңгейде емес
екендiгiне рұқсат беруi. Лицензияланған жолақ жиiлiктерiнiң артықшылығы мен
ерекшелiктерiн ескере отыра, интерфейс және басқа кедергiлердiң деңгейi
төмен секiлдi, қамтамасыз ету ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz