Есту кемістігі бар балалардың сөйлеу тілін дамыту



Әрбір адам кішкентай кезінен бастап айналасындағы адамдармен сөйлеседі, өзінің күнбе.күнгі сөйлеу тәжірибиесінде тілдің мағыналық жағын меңгереді, біртіндеп сөздік қоры молайып отырады. Алғашқы кезде бала көптеген дыбыстарды, жеке сөздерді үлкендерге еліктеу арқылы үйренеді. Осы кездегі сөздері көбінесе жеке, нақтылы болып келеді. Өсе келе өз ана тілінің ішкі заңдылықтарын үйренеді, кейін есейе келе тілдің дамуы қоғам дамуының кезеңдеріне сай қалыптасып отырады.
Ал естімейін балалар жағдайы мүлдем басқаша, есту қабілетінің нашарлауына, есту кемшілігіне байланысты бала үлкендерге еліктеу арқылы сөз, сөз мағынасын қабылдай алмайтындықтан арнайы түзету жұмыстары, байланыстырып сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру іс.әрекеттері арнайы сурдопедагогикалық талаптарға сай жүргізіліп, естімейтін баланың байланыстырып сөйлеу тілі дағдылары қалыптастырылып, өмірге бейімделеді.
Сөзді қабылдау және оны ұғыну бір.бірімен тығыз байланысты. Сөзді дұрыс қабылдамай тұрып, оны ұғынуға болмайды Ал естімейтін баланың дыбыстарды қадағаламауына байланысты сөзі таза болмайды, сондықтан да түзетіп, таза сөйлеуді талап етіп отыру аса қажет.
Еститін адамдармен бірге жүру, қарым.қатынас жасау арқылы естімейтін баланың да байланыстырып сөйлеу тілі, сөз байлығы молая бастайды.
0.1 сыныптарда жеке сөздерді айтқызу арқылы затты көрсетіп, жест
Есту кемістігі бар балалардың сөйлеу тілін дамыту
Әрбір адам кішкентай кезінен бастап айналасындағы адамдармен сөйлеседі, өзінің күнбе-күнгі сөйлеу тәжірибиесінде тілдің мағыналық жағын меңгереді, біртіндеп сөздік қоры молайып отырады. Алғашқы кезде бала көптеген дыбыстарды, жеке сөздерді үлкендерге еліктеу арқылы үйренеді. Осы кездегі сөздері көбінесе жеке, нақтылы болып келеді. Өсе келе өз ана тілінің ішкі заңдылықтарын үйренеді, кейін есейе келе тілдің дамуы қоғам дамуының кезеңдеріне сай қалыптасып отырады.
Ал естімейін балалар жағдайы мүлдем басқаша, есту қабілетінің нашарлауына, есту кемшілігіне байланысты бала үлкендерге еліктеу арқылы сөз, сөз мағынасын қабылдай алмайтындықтан арнайы түзету жұмыстары, байланыстырып сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру іс-әрекеттері арнайы сурдопедагогикалық талаптарға сай жүргізіліп, естімейтін баланың байланыстырып сөйлеу тілі дағдылары қалыптастырылып, өмірге бейімделеді.
Сөзді қабылдау және оны ұғыну бір-бірімен тығыз байланысты. Сөзді дұрыс қабылдамай тұрып, оны ұғынуға болмайды Ал естімейтін баланың дыбыстарды қадағаламауына байланысты сөзі таза болмайды, сондықтан да түзетіп, таза сөйлеуді талап етіп отыру аса қажет.
Еститін адамдармен бірге жүру, қарым-қатынас жасау арқылы естімейтін баланың да байланыстырып сөйлеу тілі, сөз байлығы молая бастайды.
0-1 сыныптарда жеке сөздерді айтқызу арқылы затты көрсетіп, жест тілін пайдалану арқылы өз ойын жеткізсе, 2-3 сыныптарда заттарға байланысты сөздерді айтып, толық ойын жеткізу үшін мұғалім көмегін пайдалана отырып, сөз байланысын сақтап сөйлеуге тырысады. Естімейтін бала таныс емес заттардың атауын білмегендіктен көптеген сұрақтар туындайды, заттың атын білмегендіктен, бала заттың түр-түсін белгілерін оның тұрған орнын суреттеп айтады. Мысалы 5-сынып оқушысы «Бағдаршам» сөзін былай суреттеген: қызыл, фонарь, жасыл, сары. Жасыл-көшеден өту, қызыл-өтуге болмайды. Сол сияқты оранып алдым деген сөзді. Көп тон кидім, басыма көп орамал салдым деп айтады.
Сондықтан да естімейтін балалардың сөйлеу тілі дағдыларын

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Есту кемістігі бар балалардың сөйлеу тілін дамыту
Әрбір адам кішкентай кезінен бастап айналасындағы адамдармен
сөйлеседі, өзінің күнбе-күнгі сөйлеу тәжірибиесінде тілдің мағыналық жағын
меңгереді, біртіндеп сөздік қоры молайып отырады. Алғашқы кезде бала
көптеген дыбыстарды, жеке сөздерді үлкендерге еліктеу арқылы үйренеді. Осы
кездегі сөздері көбінесе жеке, нақтылы болып келеді. Өсе келе өз ана
тілінің ішкі заңдылықтарын үйренеді, кейін есейе келе тілдің дамуы қоғам
дамуының кезеңдеріне сай қалыптасып отырады.
Ал естімейін балалар жағдайы мүлдем басқаша, есту қабілетінің
нашарлауына, есту кемшілігіне байланысты бала үлкендерге еліктеу арқылы
сөз, сөз мағынасын қабылдай алмайтындықтан арнайы түзету жұмыстары,
байланыстырып сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру іс-әрекеттері арнайы
сурдопедагогикалық талаптарға сай жүргізіліп, естімейтін баланың
байланыстырып сөйлеу тілі дағдылары қалыптастырылып, өмірге бейімделеді.

Сөзді қабылдау және оны ұғыну бір-бірімен тығыз байланысты. Сөзді
дұрыс қабылдамай тұрып, оны ұғынуға болмайды Ал естімейтін баланың
дыбыстарды қадағаламауына байланысты сөзі таза болмайды, сондықтан да
түзетіп, таза сөйлеуді талап етіп отыру аса қажет.
Еститін адамдармен бірге жүру, қарым-қатынас жасау арқылы естімейтін
баланың да байланыстырып сөйлеу тілі, сөз байлығы молая бастайды.
0-1 сыныптарда жеке сөздерді айтқызу арқылы затты көрсетіп, жест тілін
пайдалану арқылы өз ойын жеткізсе, 2-3 сыныптарда заттарға байланысты
сөздерді айтып, толық ойын жеткізу үшін мұғалім көмегін пайдалана отырып,
сөз байланысын сақтап сөйлеуге тырысады. Естімейтін бала таныс емес
заттардың атауын білмегендіктен көптеген сұрақтар туындайды, заттың атын
білмегендіктен, бала заттың түр-түсін белгілерін оның тұрған орнын суреттеп
айтады. Мысалы 5-сынып оқушысы Бағдаршам сөзін былай суреттеген: қызыл,
фонарь, жасыл, сары. Жасыл-көшеден өту, қызыл-өтуге болмайды. Сол сияқты
оранып алдым деген сөзді. Көп тон кидім, басыма көп орамал салдым деп
айтады.
Сондықтан да естімейтін балалардың сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру
әдіс-тәсілдерін жүйелі түрде жүргізе отырып байланыстырып сөйлеу тілін
дұрыс деңгейде дамытып өмірге бейімдеуге болатыны іс-жүзінде дәлелденуде.
Сөйлеудің ерекше бір түрі-жазбаша сөйлеу. Жазбаша сөз сөйлеу ауызша сөз
сөйлеуден кейін пайда болды.
Жазбаша сөйлеудің кейбір ерекшеліктері:
1. Жазатын адамның қасында сөйлесетін адам болмағандықтан, мұнда
ешбір ым-ишара қолданылмайды.
2. Жазбаша сөйлеудің логикалық жағына аса қатаң талап қойылады. Мәселен,
белгілі тақырыпқа шығарма жазған кезде адам осындай талаптарды орындауға
тырысады, көп ойланып, толғанады. Өйтпейінше бұдан нәтиже шығару қиын.
3. Жазуда грамматиканың ережелері де қатты ескеріледі.
4. Жазу кезінде адам қатты зейін қойып, әр сөзін ойлап құрастырады,
мағыналы сөз іздейді. Бұл үлкен ой жұмысын қажет етеді. Мәселен , адам
өзінің туыстарына, таныстарына хат арқылы ойын білдіргенде осы жағдай
байқалады.
Ал естімейтін балаларға жазбаша сөйлеу тілін қалыптастырудың өзіне
тән ерекшеліктері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Фонетика-фонематикалық тіл дамымаушылғы бар мектеп жасына дейінгі балаларда сөйлеу тілін қалыптастырудың теориялық мәселелері
Есту қабілеті нашар балаларды арнайы мектептерде оқыту және тәрбиелеудің маңызы
Бастауыш сыныптағы сөйлеу тілі және есту мүшесі бұзылған балалардың психологиялық ерекшеліктері
Кіші мектеп жасындағы мүмкіндігі шектеулі балалардың психологиясы
Сөйлеу тілін түйсіну жағдайы
Мүмкіндігі шектеулі балаларды мектепке оқытуға дайындау
Тіл кемістігі бар балалардың тілін дамыту
Тіл кемістігі бар балалардың тілін дамытудағы ойын мен жаттығулары
Мектеп жасындағы балалардың сөйлеу тілінде жүйелі кемістіктерді жоюдың әдіс – тәсілдерін талдау, логопедиялық сабақтарда тапсырмалар мен жаттығулар жүйесін өңдеу
Сөйлеу тілінің бұзылуының сипатталуы
Пәндер