Сайттың негізгі беттері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 48 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе

: 1

Кіріспе: Жалпы жағдай

9: 11

: 1. 1

Кіріспе: Жұмысқа қойылатын жалпы талаптар

9: 11

: 1. 2

Кіріспе: Жұмысқа қойылатын нақты талаптар

9: 15

: 1. 3

Кіріспе: Веб-сайт туралы жалпы түсінік

9: 16

: 2

Кіріспе: Қолданылған бағдарламалық қамтама

9: 19

: 2. 1

Кіріспе: Apache веб-севері

9: 19

: 2. 2

Кіріспе: PHP және PHPMyAdmin

9: 22

: 2. 3

Кіріспе: MySQL сервері

9: 28

: 2. 4

Кіріспе: Drupal сайтты басқару жүйесі

9: 31

: 2. 5

Кіріспе: Drupal-ды Denwer webserver-не орнату

9: 37

: 3

Кіріспе: Интернет-аптека сайтын құру жолдары

9: 40

: 3. 1

Кіріспе: Басты және қосымша беттердің негізгі блоктарын анықтау

9: 40

: 3. 2

Кіріспе: Модульдік торапты құрастыру

9: 40

: 3. 3

Кіріспе: Безендіруді құрастыру

9: 40

: 3. 4

Кіріспе: Сайтты толықтыру, верстка және сынақтау

9: 41

: 3. 5

Кіріспе: Пайдаланушыға нұсқаулық

9: 41

: 3. 6

Кіріспе: Администраторға нұсқаулық

9: 46

: 4

Кіріспе: Экономика бөлімі

9: 50

: 4. 1

Кіріспе: Жалпы жағдай

9: 50

: 4. 2

Кіріспе: Экономикалық есептер

9: 54

: 5

Кіріспе: Еңбек қорғау бөлімі

9: 64

: 5. 1

Кіріспе: Зинды және қауіпті факторлар

9: 64

: 5. 2

Кіріспе: Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы

9: 64

: 5. 3

Кіріспе: Экономикалық есеп. Шу және дірілден қорғану

9: 73

Кіріспе: Қорытынды

9: 76

Кіріспе: Пайдаланған әдебиеттер тізімі

9: 77

Кіріспе: А қосымшасы. Техникалық тапсырма

9: 78

Кіріспе: Ә қосымшасы. Бағдарламаның мәтіні

9: 84

Кіріспе

Компьютерлік ақпараттық жүйелері және телекоммуникациялық технологиялардың дамуы жаңа экономикалық қызмет түрiнiң құрастыруларына алып келді - электрондық коммерция, немесе электрондық кәсiпкерлiк. Электрондық кәсiпкерлiк кәсiпкерлiктiң өндiрiстiк процестердi компьютерлендiруi, сату және тауарлар мен қызметтердiң үлестiрiлуi арқылы едәуiр дәрежеде iске асырылған ерекше формасы болып табылады. Сондықтан электрондық коммерция жайлы казіргі кезде көп нарсе айтылып жатыр. Бiрақ көпшілікте электрондық коммерция жайлы түсініктері аз болып келеді.

Электрондық бизнес - бұл пайда жасау мақсатында iшкi және сыртқы байланыстарының өрнектеуi үшiн глобалдi ақпараттық желдердi мүмкiндiгінше қолданушы, кез келген iскерлiк белсендiлiк.

Интернет кәсіпкерлік уақыт өте біздің өмірімізге көптеп кіруде. Бизнесті жүргізудің жаңа түрлерін ашады, сондықтан көптеген компаниялар өздерінің айтарлықтай бөліктегі бизнестерін интернетке өткізіп жатыр. Коммерцияның интернетi электрондық құрылғылар көмегiмен бизнес - транзакциялардың өткiзудiң әдiстерiнiң жиынын құрайды.

Интернет-кәсiпкерлiктiң үш негiзгi белгiлi үлгiлерi бар: B2B, B2C және С2С. B2B үлгiсі(Business-to-Business) - серiктестiктермен және жабдықтаушылардың, өндiрушiлермен және дүкеншiлердiң арасындағы байланысы және т. б. . B2C үлгiсi(Business-to-Customer) - кез - келген тұлғаға қызмет түрлерiн ұсынуы немесе түпкi тұтынушыға тауарлардың сатылуын көрсететін байланыс. С2С үлгiсі(Customer-to-Customer) - онлайнды аукциондағы заңды тұлғардың арасындағы іскерлік қатынастар. Интернет-дүкен B2B немесе B2Cтiң схемасы бойынша жұмыс істейді.

Зерттеудiң өзектiлiгi электрондық кәсiпкерлiк қолдану төрт негiзгi кезеңi болатын ұғындырылады: маркетинг, өндiрiс, сату және төлемдер, ақпараттық және коммуникациялық технологиялар және жүйелердiң қолдануының дәрежесi кәсiпкерлiк бойынша электрондық болып есептеле алатын шарамен қызмет көрсетедi. Дәстүрлi кәсiпкерлiк:

кәсіпкерлікті талдау(BI - Business Intelligence) ; тұтынушымен қарым қатынасты басқару(CRM - Customer Relations Management) ; жабдықтауды тiркестерiмен басқару(SCM - Supply Chain Management) ; білімдерді басқару(КМ - Knowledge Management) .

Бұл процесс электрондық кәсiпкерлiкте ақпараттық технологиялардың құралдарымен жүзеге асырылады.

Ең алдымен, зерттеудiң мәселесiмен ақпараттық технологиялардың дамуымен анықталады, және компъютер желiлерi, әр түрлi тауарлар және қызметтер және олардың сатып алушылары және тұтынушылармен (дүкеншiлермен ) өндiрушiлердiң арасындағы байланысуларды жоғары деңгейлi жүзеге асырып, мақсаттық нарықты өте дәлелдi анықтауға мүмкiндiк бередi, тауарлардың өндiрiсiн уақытында ұйымдастырсын, бөлу жүйесiн жетiлдiре алды.

Онлайн коммерцияның дәстүрлі коммерсиядан өте жақсы айрмашылықтарын айтып өтуге болады:

континенталдық, уақыттық және тілдік тосқауылдардың жоқтығы, тауарлар мен қызымет түрлерін жаңа нарыққа шығаруға мүмкіндік береді; өндiрiс шығыны және үндеудiң айтарлықтай төмен денгейі, компанияның барлық салалар түрлеріне жаңа техналогияларды енгізуге мүмкіндік береді; дүкендердің ара қашықтығы тышқанның бір батырмасы болғандықтан бәсекелестіктің жағары денгейі; электрондық дүкеннің дәстүрлі дүкеннен айырмашылығы тауаплардың потенциялды сыйымдылығы жоғары болып табылады; интернен кәсіпкерлік өзіне - интернет дүкен, биржаларды және делдалдық онлайн аукциондарды, компаниялардың тауарларын жарнамалау қосады. Интернет кәсіпкерлік тұтынушыларға жаңа мүмкіндіктерді, тауарлар түрлерін ұсынады.

Бөлшек немесе көтерме саудамен шұғылданатын фирмалар үшiн жақсы шешiм өз интернет-дүкенiн жасау болып табылады.

Бұл дипломдық жобаның максаты инетернет дүкенді құру яғни «Интернет аптека», интернет-дүкендi эргономиялық дизайнның жасауы, интернет желісіндегі жаңа электрондық жүйелердің түрлерін, кейбiр төлеу жүйелерiмен интернет-дүкендi өзара әрекеттесудi iске асыру, интернет-дүкенге төлемдерi қорғаудың негiзгi құралдарының зерттеуi онлайн жүзеге асыру. Бұл дипломдық жобада мақсатқа жету үшін, друпал технологиясын және PHP -да жасалған, ал мәліметтер базасы үшін MySQL қолданамын.

1 Есептің қойылымы

Зерттеу объектісін талдау

Сайт төменде көрсетілген Тапсырыс беруші мен Орындаушы спецификациясының сәйкестігінде жобаланады.

Сайт беттері PHP 5 программалау тілінде қоспалардың қолдануымен HTML - беттер түрінде, қоспалардың көлемі - орындаушының қалауына қарай орындалады.

Бағдарламалаудың парадигмасы - орындаушы қарауы негізінде объектті-бағытталған программалау және құрылысты программалау. Қажеттілігінше, программалаудың басқа тілдері Клиенттің келісуі бойынша қолданылады. Сайт тілі - қазақ, орыс тілдерінде көрсетілген.

Сайттың барлық парақтарының жоғарғы бөлімін Клиенттің жақсы көрінетін логотипі (фирмалық белгісі), слоган (фирма ұраны) және қордың мекен жайы (URL) құрайды.

Төменгі бөлімде оның авторлығына қысқаша нұсқау және орындаушының URL сайтына сілтеме орналасқан.

Жоба қиындығына байланысты сайт жасау уақыты екі аптадан екі-үш айға дейінгі орынға ие болады. Веб-сайт хостингі және домендік атты тіркеуі орындаушыға ұсынылады.

Игеруді тағайындау.

Сайт жұмыстарының бірінші кезеңде басты мақсаты сайттың статикалық және динамикалық аспектісін құру болып табылады.

Сайтты құру мақсаты жалпы ашылып жатқан медицина жаңалықтарын, денсаулыққа пайдалы заттарды, дәрі - дәрмекті оңай және жылдам тауып тапсырыс беруге көмек ретінде құрылған веб-сайт.

Сайт концепция бойынша былайша құрылуы тиіс: торап пайдаланушысы ондағы орналасқан материалдарға ең алдымен туылған сұрақтарға белсенді жауапты, айқын шешімдерді және берілген дәріқағаз бойынша іздеу нәтижесінде қатынау мүмкіндігі болуы керек [1] .

1. 1. 2 Сайттың негізгі беттері

Сайт әрлендірілуі орындаушымен толық игеріледі. Парақтармен жылдам ауыса арналған навигация жүйесі қарастырылған.

Бұл жобада үш негізгі беттерден қарастырылған:

ә) «Гланая страница»;

а) «Новости»;

б) «Каталог».

«Гланая страница» беттінде жалпы саттағы мәліметтерді және дәрі-дәрмектерді қалай іздеп, тапсырыс берудің жолдарын көрсетілген, оны 1. 1 - суретінен көруге болады.

Сурет 1. 1. «Главная страница» беті

Төменгі бөлімде оның авторлығына қысқаша нұсқау және орындаушының URL сайтына сілтеме орналасқан.

Игеруді тағайындау.

«Новости» бетінде жалып формацептика ортасында болып жатқан жаңалықтар жайлы мағұлмат алуға болады. Мысалы: әлемеде шығарылып жатқан дәрі дәрмектер; Қазақстан Республикасының формацептикаға арналған заңдар тізімі; және де басқада жаңалықтарды білуге болады, оны 1. 2 - суретінен көруге болады.

Сурет 1. 2. «Новости» беті

«Каталог» бетінде дәрі-дәрмектер жайлы толық мағұлмат берілген атап айтсақ оның көрсеткіштері, суреті, бағасы көрсетілген. Бұл бет сайтта тапсырыс берудің негізгі ортасы болып табылады, оны 1. 3 - суретінен көруге болады.

Сурет 1. 3. «Каталог» беті

1. 1. 3 Сыртқы интерфейске қойылатын талаптар

1. 1. 3. 1 Пайдаланушылық интерфейстер

Бұл жобада үш пайдаланушылық интерфейс қарастырылған:

а) тіркелмеген пайдаланушыларға арналған интерфейс;

ә) тіркелген пайдаланушыларға арналған интерфейс;

б) администраторға арналған интерфейс.

Тіркелмеген пайдаланушыларға арналған интерфейсте тек жалпы сайт мазмұны бойынша қарапайым іздеуге мүмкіндік берілген.

Тіркелген пайдаланушыға арналған интерфейсте тіркелмеген пайдаланушылар интерфейсінің мүмкіндіктеріне қосымша келесідей мүмкіндіктер қосылған:

- форумды қарау, жазу, жаңа тақырыптар құру;

- сауалнамалар құру;

- жеке бетті құру;

- жеке хабарлар жіберу;

Администраторға арналған интерфейсте сайтта бар мүмкіндіктердің барлығы рұқсат етілген, былайша айтқанда администратор мүмкіндіктері бұл жоба аумағында шексіз. Ерекше атап кететін жайттар:

- сайттың жоғарғы бөлімінде навигацияның кеңейтілген түрі;

- сайттағы өзгерістерді басқару;

- тіркелген пайдаланушыларды растау және т. б.

1. 1. 3. 2 Программалық интерфейстер

Серверлік программалы компоненттер:

а) Windows 2000 Server операциялық жүйесі;

ә) ДҚБЖ MySQL 5 Server 5. 0;

б) Apache HTTP Server 2. 0;

в) PHP 5. 1. 4 гипермәтін процессоры;

г) Drupal 6. 19 сайтты басқару жүйесі.

Клиенттік программалы компоненттер:

а) Windows 2000/XP/Vista операциялық жүйесі;

ә) Internet Explorer 7 (Mozilla Firefox, Opera) .

1. 1. 3. 3 Коммуникациялық интерфейстер

Пайдаланушылардың компьютерлерінде интернетке қатынауға бар модем құралдары немесе жылдамдығы 100 Мб/с кем емес желілі карта болуы тиіс. Сервер мен клиенттерді байланыстыратын TCP/IP протоколы қолданылады.

1. 1. 4 Жалпы жады бойынша қойылатын талаптар

Серверлік және клиенттік машиналар үшін жалпы жады бойынша қойылатын талаптар, оларда орналасқан жұмысқа қажетті программалық компоненттердің қойылатын талаптармен анықталады.

1. 1. 5 Программалық кешеннің бейімделуі бойынша талаптар

Программалық кешен Windows 2000/2003 Server/XP/ Vista платформаларында жұмыс істеуі тиіс, бұл немесе басқа платформаларды қолдануда қажетті программалық компоненттер ыңғайлы орнатылуы керек.

1. 2 Жұмысқа қойылатын нақты талаптар

1. 2. 1 Функционалды талаптар

Веб-сайт орындалуы үшін мына талаптар орындалу керек:

а) браузерлердің барлық таратылған нұсқаларында ыңғайлы түрде суреттелуі;

ә) үлкен трафик кезінде тиімді жұмыс жасауы;

б) келесі мүмкіншіліктердің орындауын қамтамасыз ету:

1) кері байланыс механизмі;

2) техникалық сүйемелдеу;

3) әкімшілік модульмен (контентпен) басқаруы;

4) іздеудің кеңейтілген жүйесі және сайт бойынша навигация.

1. 2. 2 Функционалды емес талаптар

1. 2. 2. 1 Өнімділік

Web-парақтарды жүктеудің орташа уақыты қосу жылдамдығы 28. 8 Кбит/с кезінде 30с аспауы керек. Бөлек парақтардың жүктелу уақытының артуы 35с-қа дейін рұқсат етіледі, бірақ сайт парақтарының жалпы санының 30 пайызынан көп болмауы керек. Басты парақтың жүктелу уақыты 40с-тан аспауы керек.

Ескерту: барлық жағдайда жүктелген элементтердің (есепшілер, баннерлер, информерлер және т. б. ) жүктелу уақыты есептелмейді.

Жүйе сервердің максималды жүктелуі кезінде және кез-келген операциялық жүйелерде тиімді жұмыс істеуі тиіс. Көрсету және іздеу жүйелері үлкен көлемдегі мәліметтермен жұмысқа ықшамдалған болуы керек.

1. 2. 2. 2 Сеніміділік

Жүйе пайдаланушылардың сенімді тоқтаусыз жұмысын қамтамасыз етіп, олардың кез-келген ісіне тоқтаусыз қызмет түрін көрсетуі керек.

Жүйе бірнеше клиенттік түйіндер қосылған кезде тиімді жұмыс істеуі тиіс және клиент-компьютерлер мен сервер-компьютердің синхронизациясын қамтамасыз етуі керек.

1. 2. 2. 3 Қателердің өңделуі

Жүйедегі барлық қателар өңделуі тиіс және қателер туралы хабарлар пайдаланушылар қабылдай алатын түрде көрсетілуі керек. Хабарлау жүйесінде пайдаланушылардың мүмкін емес әрекеттерін, ақпарат енгізудің қате үлгілерін іске асыру керек.

1. 3 Веб-сайт туралы жалпы түсінік

Веб-сайт немесе сайт (ағыл. website, web - өрмек және site - «орын») - ол HTTP/HTTPS протоколды арқылы қолжететін интернетте бір немесе бірнеше веб-беттердің жиынтығы. Сайт беттері ортақ түпкі адреспен, сонымен қатар, әдетте, басты атаумен, логикалық құрылымыымен, авторымен және бет келбетімен біріккен. Барлығына қол жететін сайттар жиынтыығы дүниежүзілік өрмекті құрады.

1. 3. 1 Веб-сайт тарихы

Дүние жүзіндегі ең бірінші сайт 6 тамызда 1991 жылы пайда болды. Оны құрушы Тим Бернес-Ли сол сайтта HTTP деректерді жіберу протоколдарына URI адресация жүйесіне және HTML гипермәтіндік өлшеуіш тіліне негізделген WorldWideWeb технологиясы жайлы ақрпаратты орналастырған. Сонымен қатар сайтта серверлер мен браузерлерді орнату принциптері мен жұмыстары туралы жазылды. Сайт дүние жүзіндегі ең бірінші интернет-каталог болып саналды, себебі Тим Бернес-Ли кейінірек онда басқа сайттарға сілтемелер орнатты.

Бірінші сайттың жұмыс істеуіне қажетті құралдарды Бернес-Ли 1990 жылдың аяғында дайындаған болатын. Соңында, WorldWideWeb веб-редактор функционалы бар алғашқы гипермәтіндік браузер NeXTcube негізінде алғашқы сервер және алғашқы веб-беттер пайда болды. Вебтің құрушысы гипермәтін деректерімен алмасу жүйелеріне негіз бола алады деп есептеп, өз ойын орындады. 1980 жылы Тим Бернес-Ли гипермәтіндік Enquire программалық қамтамасын құрды, ол деректерді сақтау үшін кездейсоқ ассоцияцияларды (біріктірулерді) . Содан кейін Женевадағы Еуропалық ядролық зерттеу орталығында (CERN) ол әріптестеріне бір-бірімен гиперсілтемелерімен біріккен гипермәтіндік құжаттарды шақыруға ұсыныс берді. Бернес-Ли ішкі іздеу құралына және құжаттарға, сонымен қатар интернеттің жаңалықтар ресурстарына гипермәтіндік қол жеткізу мүмкіндігін көрсетті. Нәтижесінде 1991 жылдың мамыр айында CERN-де WWW стандарты бекітілді.

Тим Бернес-Ли вебтің HTTP, URI/URL және HTML бастауыш технологияларының құрушысы болып саналады (бірақ бұл ойлар 40-жылдары көрініс тапқан) . Бүгінгі күні Тим Бернес-Ли интернет стандарттарын құратын және ендіретін Дүниежүзілік өрмек, Консорциумының (World Wide Web Consortium) басшысы болып атбылады.

Құрылғы. Сайт беттері - HTML тілінде өлшенген мәтіннен тұратын файлдар. Бұл файлдар пайдаланушымен оның компьютеріне жүктелгеннен кейін браузермен өңделеді және оның бейнені көрсету құралында көрініс табады (монитор, ҚДК (қалталық дербес компьютер) немесе принтер) . HTML тілі мәтінді өзгертуге, ондағы функционалды элементтерді бөліп қарастыруға, гиперсілтемелер құруға, көрмсетілетін бетке сурет, басқа да мультимедиялық элеметтерді орнатуға мүмкіндік береді. Беттердің көрсетілімін оған CSS тіліндегінемесе JavaScript тіліндегі (скрипттік тіл) стильдер кестесін қосу арқылы өзгертуге болады.

Сайттың бетері тек файлдар жиынтығынан тұруы мүмкін немесе серверде сайт қозғалтқышы деп аталатын арнайы компьютерлік программа арқылы құрылуы мүмкін. Қозғалтқыш бөлек сайт үшін арнайы орындалуы мүмкін немесе кейбір сакйт кластарына арналған дайын өнім ретінде болуы мүмкін. Кейбір қозғалтқыштар сайттың құрылымын реттеуге, ақпаратты сайтта орналастыруға мүмкіндік береді. Мұндай қозғалтқыштар мазмұнды басқару жүйелері деп аталады.

Қауіпсіздік. Мәні жоғары ресурс болып табылатын көптеген сайттар бар. Бұл ресурстарда пайдаланушылардың жеке деректері (мысалы, жеке хаттар, адрестер, телефондар) немесе қаражаттық ақпарат (мысалы, банктік сайттар) орналасуы мүмкін. Мұндай ресурстарды бұзу тікелей қарааттық шығыдарға әкелуі мүмкін (мысалы, ақшаны басқа есеп картасынан өз есеп картасына аудару) және жанама шығындарға, мысалы, сайттың құрамын бүлдіру және т. с. с. іс-шараларға әкелуі мүмкін. Көптеген сайттарға қандай да бір қауіпсіздік деңгейі көбіне сайтта орналасқан ақпаратқа байланысты құрылады.

Сайтқа шабуылдан кейін болатын ең көп тараған жағдайлар:

- бұзушылардың тіркелмеген өзгертуі;

- сайттың көшірмесін жасау.

1. 3. 2 Сайт не үшін керек

Мекеме жайлы толық ақпарат. Веб-сайт - ол жарнама орны. Онда мекеме жайлы барлық керекті ақпаратты (мекеме қызметі, орындаған жұмыстары, байланыс телефондары, реквезиттер және т. б. ) орналстыруға болаады.

Сайт тәулік бойы жұмыс істейді және ақпаратты тұтынушыларға ыңғайлы уақытта жеткізуге мүмкіндік береді.

Сайт адресін барлық жарнамалық материалдарда (визитка немесе билбордта, әр түрлі анықтамалық кітаптарда және т. б. ) орналастыруға болады.

Әдеттегі жарнама түрлерінде орналастыруға келмейтін ақпараттың барлығы сайтта көрініс таба алады.

Сайтқа әрдайым өзгертулер енгізу, жаңалықтарды жаңарту, хабарламалар орнату жылдам және оңай орындалады. Сонымен қатар, өте аз уақыт, күш және қаражат жұмсалады.

Сайтқа кіруші тұтынушы болып саналады. Веб-сайт арқылы потенциалды тұтынушылар шеңбері кеңейеді.

Тұтынушылар іздеу серверлері арқылы сайтты таба алады, ал арқылы мекеменің қызметтерімен танысып, хабарласып, нағыз тұтынушыға айналады.

Сайттағы пайдаланушылар интернет арқыл қажетті деректерді көрсетіп тапсырыс беруі мүмкін.

Пайдаланушылармен қарым-қатынас. Веб-сайт - пайдаланушылармен қарым-қатынас орнату үшін керек. Сайт көмегімен пайдаланушыларға жаңалықтарды және т. б. жеткізуге болады. Сонымен қатар, сайтта «Сұрақ-жауап» бөлімін құруға болады, онда пайдаланушылар өз сұрақтар, ойларын жазады және сол сұрақтарға толық, жоғары квалификацияланған жауап жазуға болады.

Корпоративті айырбас. Веб-сайт барлық жұмысшылар қол жеткізе алатын мекеме, кәсіпорын архивы.

Сайтта құжаттарды, бланктарды, есептерді, оқулықтарлды және т. б. қажетті ақпаратты орналастыруға болады. Бұл өте ыңғайлы, мысалы, егер жұмысшылар әртүрлі офистерде орналасса, олар корпоративті құжаттарға қол жеткізе алады.

Кәсіпорын, мекеме имиджі. Веб-сайт - компания жайлы алғашқы пікір қалыптастырады және компания имиджіне жұмыс істейді.

Егер пайдаланушы компанияның сайты бар болғанын білсе, онда ол пайдаланушыға ыңғайлы түрде компания жайлы ақпаратты толығырақ білсін деген ниетіңізді түсінеді және сіздің компанияңыздың бәсекелестік позициясын нығайтуға көмек болады.

2 Бағдарламалық қамтаманы жобалау

2. 1 HTML бағдарламалау тілі

Гипермәтінді белгілеу тілі (HyperText Markup Language - HTML) - веб браузерде веб-беттерді жəне басқа да ақпараттарды шығару үшін қолданылатын ең басты белгілеу тілі болып есептеледі.

Белгілеу тілі - бағдарламалау тілдер қатарына емес, компьютерлік тіл қатарына кіреді. Белгілеу тілі - символдар мен жүйеліліктер жиынтығы, ол қарапайым мәтіннен синтаксисі жағынан өзгешелеу болып келеді. Белгілеу тілінде жазылған мәтіндік құжат тек қана мәтіннен емес, сондай-ақ тізім, ерекшеленген сөздер немесе тақырыптардан құралады.

Гипермәтіннің даму тарихына қысқаша тоқтала кетейік. 1963 жылы Тед Нельсон алғаш рет сілтемелері бар контентті енгізу мен қолдану үшін «гипермәтін», «гипермедиа» терминдерін қолданды. Ол кейінірек 1967 жылы Браун университетінде Андриес ван Дам деген информатика ғылымының профессорымен бірігіп, мәтін редакциялаушы Hypertext Editing System (аудармасы «Гипермəтін Редакциялаушы Жүйе») жобасын жасайды.

Ал 1977 жылы шыққан ең алғашқы гипермедиа қосымшасы - Aspen Movie Map қаладағы жер қыртыстарының виртуалды картасын қамтиды және оның көмегімен қолданушылар көлікпен жүрер жолдарды таңдай алды.

Компьютер немесе басқа да электронды құрылғыларда оқылатын мəтіндер гипермәтін деп аталады. Гипермәтінді оқу барысында оқырман тінтуір (mouse) немесе батырма (клавиш) басу арқылы жедел түрде мәтіндерді ауыстыра алады. Оның қарапайым мәтіннен айырмашылығы - гипермәтінде кесте, сурет және басқа да элементтер болады. Гипермәтіндер интернет құрылымының негізін құраушы болып есептеледі. Себебі бұндай форматты интернетте пайдалану оңай əрі ыңғайлы.

Гипермəтін сөзіндегі « гипер» сөзі грек тілінен « үстінде» , « жоғарыда» деп аударылып, ағылшын тіліндегі “super” cөзінің мағынасына сәйкес келеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.