Әлеуметтанулық ғылымның құрылымы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы: «Әлеуметтанудың дамуындағы негізгі идеялар, теориялар мен мектептер»

Орындау түрі: Кесте

Актобе-2018 жыл

Жоспар:

1. Кіріспе

2. Әлуметтанудың дамуындағы негізгі идеялар, теориялар мен мектептер ( кесте)

3. Қорытынды

4. Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе

Әлеуметтану - біртұтас жүйе ретіндегі қоғам, оның құрылымдық бөлімдері, дербес бөліктері, олардың әрекет ету және даму заңдары туралы ғылым. Ол қоғамның әрекет ету механизмдерін, субъектілерінің, объектілерінің, ұйымдары мен әлеуметтік институтарының әрекет ету механизмдерін зерттейді. Әлеуметтану - ғылым ретінде XIXғасырдың ортасындапайда болды. Оның негізін салушы - француз ғалымы Огюст Конт. “Позитивті философия курсы” (1842 ж. ) еңбегінде ол “Социология” терминін алғаш қолданды.

Әлеуметтанулық ғылымның құрылымы:

1. Жалпы әлеуметтанулық теориялар

2. Арнайы (жеке) әлеуметтанулық теориялар:

3. Нақты әлеуметтанулық теориялар:

1. Жалпы әлеуметтанулық теориялар:

- Қоғамдық қатынастардың мәні;

- Қоғамдық қатынастардың арнайы ролі

мен өзара әрекеттесу механизмі;

- Қоғамның субъектілеріне қатысты

қоғамдық қатынастар (әлеуметтік-

топтық, ұлттық, демографиялық,

тұлғалық қатынастар)

2. Арнайы (жеке) әлеуметтанулық теориялар::

- Қоғамдық өмірдік жекеленген салаларының;

- Әлеуметтік топтардың;

- Әлеуметтік институттардың теорияларын қамтиды

3. Нақты әлеуметтанулық теориялар::

- Статистикалық материалдардың;

- Әлеуметтік зерттеулердің;

- Практикалық талдамалардың нәтижелерін қамтиды

Әлеуметтік тарихтың төртінші кезеңі 19 -20 ғасырды қамтиды. Адам жөнінде ғылым. Огюст Конт әлеуметтануы. Эмпирикалық социология лық зерттеулердің қарқынды дамуы. Әлеуметтану позитивизмінде методологиялық бағыттың басымдылығы.

Конт заманынан бастап, қоғам жөнінде білімнің жеке саласы ретінде академикалық әлеуметтану кезеңі басталады. Түрлі ғылыми мектептер қалыптасады: натурализм, эволюционизм, органицизм, социал-дарвинизм және т. б.

Натурализм мектебі

Эволюционизм мектебі

Органицизм мектебі

Социал-дарвинизм мектебі

Натурализм мектебі: Натурализм латынның натура (жаратылыс) деген сөзінен шыққан. Натурализм жеке ағым ретінде көркем әдебиетте, өнерде, ғылымда 19 ғасырдың екінші жартысында Дарвин ілімінің әсерінен пайда болды. Ғылымда натуралистер деп аталатындар - қоғамдық құбылыстарды зерттеуде жаратылыс заңдарын басшылыққа алып, мәселені соған негіздеп шешуге ұмтылушылар. Тіл біліміндегі натурализм көрнекті неміс ғалымы, Россия Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі Август Шлейхер (1821-1869) есімімен байланысты. Август Шлейхер - салыстырмалы-тарихи тіл білімінде тіл философиясын қалыптастырушылардың, тіл фактілерін салыстыруда дыбыс құбылыстарының заңдылықтарын қатал сақтауды талап етушілердің, үндіеуропалық ататілді мүсіндеушілердің, тілдердің типологиялық ұқсастығы мен генеалогиялық бірліктерін жан-жаұқты талдаушылардың ең көрнектілерінің бірі.

Эволюционизм мектебі:

Эволюционизм этнологиялық теория ретінде ХІХ ғ. Ортасында қалыптаса бастады. Жаратылыстану саласындағы жетістіктерге орай эволюционизм теориясының негізін салушылар түрлі халықтар мәдениетінің дамуы барысындағы адамзат мәдениетінің даму заңдылықтарын негіздеуді өздерінің негізгі міндеттері ретінде санады.

Эволюционизмнің негізгі идеялары төмендегідей:

· Адамзаттың шығу тегі ортақ, сондықтан барлық адамдарға адами

қасиеттердің ортақ екендігін ұғындырады;

· Адамзат қоғамы өз дамуында қарапайымнан күрделіге қарай даму

үдерісін үнемі бастан кешіреді;

· Мәдениет қоғамның бөлігі ретінде төменнен жоғарыға қарай үзіліссіз,

дамиды және ақырындап өзгерістер мен сандық өсу немесе азаюды бастан кешіреді;

· Мәдениеттің дамуы көп сатылы әрі әлемдегі барлық мәдениетке тән

ортақ сатыларға, кезеңдерге сай дамиды;

· Адамзат мәдениетініңәмбебап заңдарына сәйкес түрлі халықтар мен

олардың мәдениеті бірдей даму сатыларынан өтеді және олардың мәдениеті бірдей нәтижелерді береді;

· Қоғамдық даму тірі табиғатқа тән эволюция заңдарына бағынады.

Оның қайнар көзі тіршілік үшін күрес. Нәтижесінде жаңа ескіні ауыстырады. Осындай күрестің салдарынан мәдениеттің түрлі элементтері сәйкесінше бір-бірімен тығыз байланысады.

Органицизм мектебі:

Органицизм түсінігі әлеуметтанудың Алғашқы классика периодында кең тарады.

Органикалық мектеп (органицизм) қоғамды тірі ағза ретінде, ал қоғамның әлеуметтік жіктелуін әртүрлі органдар арасында атқарылатын қызметтерді бөлісуге ұқсастық ретінде қарастырды.

Социал-дарвинизм мектебі: Әлеуметтік дарвинизм қоғамдық дамудың көзін «тіршілік үшін күрестен» көрді. XIX ғ. соңы мен XX ғ. басындағы қоғамдағы адамзат дамуы заңдылықтарын биологиялық эволюциямен байланыстыратын және қоғамдық әмірдің анықтаушы факторлары ретінде өмір сүру үшін күресуге анағұрлым қабілеттілерді табиғи іріктеу принципін ұсынатын идеялық ағым (Г. Спенсер, А. Смолл, Э. Ферри және т. б. ) . Әлеуметтік қақтығыстар "табиғи", "болмай қоймайтын" құбылыстар ретінде бағаланады. Әлеуметтік дарвинизмнің анағұрлым реакциялық нұсқалары таптық үстемдікті, милитаризмді және сыртқы саясаттағы экспансионизмді жақтайды

Әлуметтанудың дамуындағы негізгі идеялары

1) әлеуметтанудың алдын-ала тарихы, мұнда адам мен қоғам туралы көзқарастар әлеуметтік философия шеңберінде дамыды;

2) әлеуметтанудың өз бетінше өзіндік пәні мен ғылыми әдісі бар ғылым ретінде пайда болуы кезеңі немесе әлеуметтанудың дамуындағы классикалық кезең;

3) қазіргі кезең, мұнда әлеуметтану жеке ғылым ретінде мойындалды және әлеуметтік құбылыстардың табиғатын түсіндіруге мүмкіндік беретін негізгі ғылыми концепциялар жасалды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.