Спирометрияның құрылысы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина Университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Мамандығы: Жалпы медицина

Дисциплина: Мамандыққа кіріспе

Тақырыбы: Сыртқы тыныс алу қызметін бағалау: спирометрия техникасы

Орындау түрі: Реферат

Орындаған: Нұрғали Меруерт

Тобы: 111 «Б»

Тексерген: Утегулова Акерке Курмангазиевна

Ақтөбе -2018

Жоспары:

I. Кіріспе

1. 1 Спирометрия құралы туралы қысқаша түсінік және оның мақсаты -

II. Негізгі бөлім

2. 1 Спирометрияның құрылысы

2. 2 Спирометрияның қолданылуы

2. 3 Зерттеу протоколы

III. . Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдеиеттер

Кіріспе

Спирометрия - өкпенің көлемін өлшейтін аснап, спирометр көмегімен өкпенің басқа көлемін және өкпедегі өмір сыйымдылығын өлшеу. Өкпенің тіршілік немесе өмірлік сыйымдылығы - ішке дем толық тартқаннан кейін тыныс жолдарынан толығымен шығатын ауа көлемін сипаттайтын сыртқы дем алу көрсеткіші.

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы - максимальдық жылдам дем алу кезінде анықталатын өкпенің сыйымдылығы қалыпты жағдайда 90-92% құрайды. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы деп адам терең тыныс алып, терең тыныс шығарғандағы ауаның ең көп мөлшерін айтады. Әйелдер өкпесінің тіршілік сыйымдылығын орташа есеппен алғанда 3000-3500 мл, ер адамдарда 3500-4800 мл болады. Дене еңбегімен шыныққан адамдарда өкпенің тіршілік сыйымдылығы 6000-7500 мл-ге дейін жетеді. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы (ӨТС) 3 құрамды бөліктен тұрады. Адам тыныштық қалыпта әрбір тыныс алғанда жөне әрбір тыныс шығарғанда шамамен 500 мл ауаны жұтады, әрі шығарады. Бұл ауа мөлшері тыныстық сыйымдылық деп аталады. Адам қалыпты тыныс алып, артынша терең тыныс алғанда тағы да қосымша 1500 мл ауаны жұтады. Бұл жұтылған ауа мөлшерін тыныс алудың қосымша сыйымдылығы дейді. Адам қалыпты тыныс шығарып, артынша терең тыныс шығарғанда тағы да қосымша 1500 мл ауаны шығарады. Бұл ауа мөлшері тыныс шығарудың қосымша сыйымдылығы деп аталады. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы -> тыныстық сыйымдылық (500 мл) + тыныс алудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл) + тыныс шығарудың қосымша сыйымдылығы (1500 мл) . ӨТС=500 мл+1500 мл+1500 мл=3500 мл!Қаншама терең тыныс шығарғанмен де өкпеде 1200 мл ауа қалып қояды. Оны қалдық ауа сыйымдылыгы деп атайды. Сондықтан да өкпе еш уақытта қабысып қалмайды. Өкпенің тіршілік сыйымдылығын өлшейтін (анықтайтын) арнайы құралды спирометр дейді. Неғұрлым өкпенің тіршілік сыйымдылығының көлемі көбірек болса, соғұрлым адамның денсаулығы күшті болады.

Спирометрия-созылмалы бронх-өкпе патологиясын анықтау, науқастардың жағдайын мониторингілеу және емдеу тиімділігін бағалау мақсатында тыныс алудың көлемді және жылдам көрсеткіштерін өлшеуді қамтитын сыртқы тыныс алу қызметін зерттеудің қарапайым және ақпараттық әдісі.

Сондай-ақ спирометрия практикалық пульмонологияда мынадай мақсатта қолданылады. :

маңызды физикалық жүктеме басталар алдында желдету бұзылыстары мен денсаулық жағдайының айқындылық дәрежесін бағалау (оңалту бағдарламаларын жоспарлау және жүргізу кезінде маңызды) ;
аурудың өкпе функциясына және операция алдындағы тәуекелге әсерін бағалау;

ауруды, еңбекке жарамсыздықты болжау, сондай-ақ сақтандыру кезіндегі ықтимал тәуекелдерді бағалау, заңды тәжірибеде адамдардың денсаулығын бағалау және т. б.

Спирометрияның негізгі мақсаты: (1) Зерттелетін ауаның қандай көлемі дем ала және дем ала алады және (2) ол мұны қандай жылдамдықпен жасай алады.

Соңғы жылдары портативті спирометрлердің көптеген модельдері әзірленді, бұл кез келген медициналық мекемеде зерттеу жүргізуге мүмкіндік береді. Бірақ спирометрияның тиісті жабдықта техникалық дұрыс орындалған жағдайда ғана жоғары диагностикалық құндылығы бар екенін есте сақтау қажет, себебі спирограмманың дұрыстығына диагноз, ем тағайындау және болжаға байланысты.

ÐÐ¾ÑÐ¾Ð¶ÐµÐµ Ð¸Ð·Ð¾Ð±ÑÐ°Ð¶ÐµÐ½Ð¸Ðµ

Бір жарым ғасыр бұрын бұл функцияның физиологиялық түсінігі мүлдем дамымаған, ал мұндай бұзылыстардың диагностикалық пікірмен шектелді. Бронх-өкпе патологиясын диагностикалау спирометриялық критерийлерді, яғни аурудың шынайылығын анықтайтын параметрлерді іздестірумен тығыз байланысты болды. Спирометрияның пайда болуы барысында ғылыми және практикалық иллюзиялар пайда болды . Нәтижесінде, аралас ғылымның (физика, химия, математика, биология және т. б. ) дамуы арқасында спирометрия ұғымы пайда болды (лат. spiro-дем алу, үру- 1681 ылы грекше metron-ұзындық өлщемі) өкпе көлемі мен сыйымдылықтардың динамикасын өлшейтін әдіс ретінде пайда болды. Осы өлшеулерге пайдаланылатын құрылғыларды спирометрлер деп атады, бірақ кейіннен олар ақпарат тасығыштарда зерттеу нәтижелерін тіркеп отырғанда, спирометрдің спирографтың атауы берілді, ал тіркеу процесі - спирография болды. 1846 жылы британдық дәрігер Дж. Хатчинсон шығарған ауаның көлемін өлшеуге арналған аспапты - спирометрді ойлап табады. Хатчинсонға дейін тыныс алу көлемін өлшеуге мүмкіндік беретін аспаптар туралы жарияланымдар болса да, сыртқы тыныс алу функциясын объективті зерттеу тарихы дәл осы күннен бастау алады деп есептеуге болады.

Негізгі бөлім. Спирометрияның құрылысы

Осыдан он мың жыл бұрын жабық контурлы өкпенің көлемін өлшейтін қарапайым жүйе спирографтары қолданды. Науқас отырған жағдайда камераға дем алады, ол су құйылған ыдысқа салынған жылжымалы цилиндр болып табылады. Өкпе көлемінің өзгеруі калибрленген айналмалы барабанмен қосылған цилиндр көлемінің өзгеруі ретінде тіркеледі.

Бұл суретте көрсетілген кәдімгі су спирометр. Ауамен толтырылған су құйылған ыдысқа салынған цилиндр спирометр көрсеткіші жазылған айналмалы барабанмен жалғанады. Барабан белгілі бір жылдамдықпен айналады, барабандағы қағаз калибрленген, бұл өкпе көлемінің өзгеруін және ауа ағынының жылдамдығын өлшеуге мүмкіндік береді.

Ал қазіргі қолданыстағы спирограмма астыңғы суретте көрсетілген. Спирограмманың шыңындағы өкпе көлемі-TLC.

ÐÐ°ÑÑÐ¸Ð½ÐºÐ¸ Ð¿Ð¾ Ð·Ð°Ð¿ÑÐ¾ÑÑ ÑÐ¿Ð¸ÑÐ¾Ð¼ÐµÑÑÐ¸Ñ

Емделуші дем шығару шамасына, яғни өкпенің қалдық көлемінің деңгейіне жақындағанда біртіндеп сіңетін қисық тіркеледі. Экспираторлық маневрдің спирограммасынан бірнеше негізгі шамаларды шығарады.

1 секунд ішінде дем шығару көлемі (ОФВ1, FEV1) - алғашқы бірінші секундтағы дем алған ауаның көлеміне тең. FEV1 өкпенің үдемелі өмірлік сыйымдылығына пайызбен (ФЖЕЛ, FVC) есептеледі.

бұл TLC деңгейінен RV-ге дейін дем шығару процесінде алынған спирометриялық өлшеулер.

Дені сау адамдар бірінші секундта кемінде 70% FVC, ауыр обструктивті ВП ауруы бар пациенттер - 20-дан 30% - ға дейін дем алады. FEV1/FVC% қатынасы өте пайдалы және жаңғыртылатын параметр болып табылады.

Спирометрия нормадан ауытқудың екі негізгі патофизиологиялық түрін анықтау үшін қолданылуы мүмкін: обструктивті және рестриктивті.

Жетекші патофизиологиялық аномалияның обструктивті бұзылулары кезінде ВП ұлғайтылған кедергісі болып табылады. Демек, FVC сақталуы мүмкін, бірақ ауа ағыны төмендейді және FEV1 / FVC% азаяды.

Осы уақытқа дейін спирометрия әртүрлі өкпе бұзылыстарын диагностикалау мен сандық бағалаудың басты құралы ретінде бөлінді. Кейбір емделушілерде, алайда, өкпе көлемін тікелей өлшеу алғашында спирометрия көмегімен анықталған өзгерістерді диагностикалық бағалауға көмектесе алады. Мысалы, өкпенің рестриктивті аурулары VC азайтады. Бірақ Vc ВП обструкциясы нәтижесінде азаюы мүмкін. Мысал ретінде шылым шегетін және өкпенің кәсіби патологиясына күдікті пациентті тексеру нәтижелерін келтіреміз. ВП обструкциясы көбінесе темекі шегумен байланысты, ал өкпенің көптеген кәсіби аурулары рестриктивті типке байланысты зақымданады. Обструкция болған жағдайда төмендетілген VC анықтау өкпедегі өзгерістер түрлерін (обструктивті және рестриктивті) ажыратуға мүмкіндік бермейді. Бұл жағдайда спирометрия деректерін түсіндіруді жеңілдету үшін өкпе көлемін өлшеу пайдалы.

2. 2 Спирометрияның қолданылуы

Спирография - бұл өкпенің вентяляцияның қызметін зерттеу әдісі болып табылады. Әртүрлі созылмалы өкпе ауруларын диагностикалауда (өкпенің созылмалы қабынауы, созылмалы брохит, өкпе эмпиземасы, пневмосклероз, соылмалы бронхонтық демікпе және т. б) қолданады.

Спирография жүргізуге негізгі көрсеткіштері:
Бронхот, өкпе, кеңірдек аурулары;
Қан айналым жеткіліксіздігі белгілері бар
Жүрек-қан тамыр жүйесінің ауруларында;
Емдеу нәтижесінің тиімділігін бағалау үшін;
Кәміптік және әскери медицинада жұмыс істейтін, спортпен айналысатын адамдардың еңбекке қабілеттілігін бағалау үшін;
Эпидемиологиялық және популяциялық зерттеулер;
Басқа әдістермен қоса өкпе және жүрек жетіспеушілігін ажырату диагностикасын үшін;

Қарсы көрсеткіштері:

Науқастың жалпы жағдайы ауыр болғанда, зерттеуді жүргізуге мүмкіндік болмағанда;
Үдемелі стенокардия, миокардинфарктісі, ми қанайналымының жедел бұзылуы;
Қатерлі артериялық гипертензия, гипертониялық криз;
Жүктіліктің екінші жартысындағы токсикоз;
Қанайналым жетіспеушілігінің үшінші кезеңі;
Ауыр дәрежедегі өкпе жетіспеушілігі;

Бұл зерттеу кімге жасалынады?

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.