Мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласындағы қоғамдық қатынастар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Қарағанды Bolashsaq жоғары білім беру колледжі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Әлеуметтік қызмет көрсету
Тақырыбы: ҚР мүгедектерге әлеуметтік көмекті құқықтық реттеу

Тіркеу номері______
Бағасы____________
Қолы_____________

Орындаған:
Ғылыми жетекші:

Қарағанды 2018 ж
Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғаудың қоғамдағы орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
Қазақстан Республикасындағы мүгедектік түсінігі, мүгедектік топтары және қоғамдағы орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
Мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласындағы қоғамдық қатынастар...7
Қазақстан Республикасындағы мүгедекттерге әлеуметтік көмекті құқықтық реттеу ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
Мүгедектерді әлеуметтік қорғауда жәге әлеуметтік көмек көсретудегі мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..11
Қазақстан Республикасының мүгедектік мәселесін шешу жолдары...13
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі: қазіргі заманда мүмкіндігі шектеулі азаматтар мен балалардың қоғамда шеттелмеуі, басқа адамдармен тең дәрежеде өмір сүруі,олардың әлеуметтік, экономикалық, құқықтық қорғалуын қамтамасыз ету әр бір мемлекеттің міндеті әрі өзекті мәселелерінің бірі.
Әр дәуірде мүгедек адамдар өмір сүрді, бірақ қазақ халқы ешқашан мүмкіндігі шектеулі жандарды қоғамнан шеттеткен емес, тіпті мүгедектік деген ұғым сирек айтылған.
Ал қазір мына дамыған ғасырда мүмкіндігі шектеулі жандарымыз қорғалуда ма, олар үшін жағдай жасалған ба? Әрине әр елде мүгедектерді қорғау мен мүгедектіктің алдын алу жөнінде өзіндік саясат бар, бірақ сонда да көп жағдайда мүмкіндігі шектеулі жандардың құқықтары сақтала бермейді,сол себепті осы өзекті мәселені талдау, шешу жолдарын қарастыру мақсатында осы мәселені курстық жұмыс тақырыбы ретінде алдым.
Мүгедектердің жағдайын жақсарту Қазақстандағы әлеуметтік саясаттың басымды бағыттарының бірі болып табылады. Мүгедектігі бар азаматтар қоғам өмірінің барлық аспектілеріне қатысуға бірдей құқығы бар. Бірдей құқықтар табиғи, психологиялық, сенсорлық, мәдениеттік, заңдылық және басқа да тосқауылдарға байланысты шектелген мүмкіндіктерді түзететін әлеуметтік қызметтің жүйесімен қамтамасыз етілуі керек. Осы тосқауылдар қоғамның басқа да мүшелері сияқты негіздермен мүгедектің қоғамға интеграциялануына мүмкіндік бермейді.
Мүгедектік - бұл тек қана медициналық мәселе емес, бәрінен бұрын ол - бірдей емес мүмкіндіктер қорытылған әлеуметтік мәселе.
Қоғам олардың тәуелсіз өмір сүру үшін, қоғам өмірінің ажырамас бөлігі болуға адамның табиғи құқына ие болуға және тұрғын және қоғамдық ғимараттарға, көлікке, коммуникация құралдарына, еңбекке және білім беруге қол жеткізу еркіндігі мен таңдау еркіндігі бар стандарттарды өте мұқтажды мүгедектігі бар адамдарға икемдеуге міндетті.
Мүгедектік - медициналық және әлеуметтік проблема. Мүгедек ұғымы ересектер мен балаларда әрқалай түсіндіріледі. Яғни, ересектерде түрлі аурулар мен жарақат алу салдарынан еңбекке қабілеттілігі төмендесе, не жоғалса, балаларда оқыту мен тәрбиелеуге кедергі келтіретін шектеулер жатады. Бұл шектеулерге -- бойының өспей қалуы, ақыл-есінің дамымауы, танымдық ойын-сауықтық әрекеттер жасай алмауы жатады.
Дегенмен, қазіргі медицина дамыған шақта түрлі туа бітті генетикалық ауруы бар балалардың миына, жұлынына, жүрегіне, дене буындарына ота жасауға болады. Қазақстандағы қолданыстағы заңнамаларына сәйкес, мүгедектік науқас адамның денсаулығына тұрақты түрде функционалдық ауытқулар мен кемшіліктер байқалған жағдайда ғана белгіленеді.
Курстық жұмыстың мақсаты: еліміздегі мүмкіндігі шектеулі жандарға анықтама беру, оларды зерттеу, талдау мүгедектіктің алдын алу және күресу жолдарын қарастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті: әр елдің қоғамында бар мүмкіндігі шектеулі жандармен тікелей жұмыс жасау, оларға арнап кешенді бағдарламалар ұйымдастыру, олардың әлеуметтік, құқықтық, экономикалық жағынан қорғалуын зерттеу, іске асыру керек шараларды талдау курстық жұмыстың міндеті болып табылады.
Курстық жұмыстың зерттеу нысаны: Әр түрлі санаттағы мүгедектерге мамандандырылған көмек көрсетудің шарттары
Курстық жұмыстың құрылымы:Курстық жұмыс кіріспе, екі тарау, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттерден тұрады.
Курстық жұмыстың әдістемелік негізі: курстық жұмыстың әдістемелік негізін отандық және әлемдік ғалымдардың еңбектері, монографиялар, Қазақстан Республикасының Конституциясы және басқа да заңдар құрайды.

1. Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғаудың қоғамдағы орны

1.1 Қазақстан Республикасындағы мүгедектік түсінігі, мүгедектік топтары және қоғамдағы орны

Мүгедек - тұрмыс-тіршілігінің шектелуiне және оны әлеуметтiк қорғау қажеттiгiне әкеп соқтыратын, ауруларға, мертігулерге (жаралануға, жарақаттарға, контузияларға), олардың зардаптарына, кемiстiктерге байланысты организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулығы нашарлаған адам [1];
Мүгедектiк - организм функциялары тұрақты бұзылып, денсаулықтың бұзылуы салдарынан адамның тiршiлiк-тынысының шектелу дәрежесi; МӘС жүргізу кезінде мынадай мүгедектік себептері және (немесе) дәрежелері айқындалады: жалпыауру; еңбек жарақаты; кәсіптік ауру, бала кезінен мүгедек; он алты жасқа дейінгі мүгедек балалар; он алтыдан он сегіз жасқа дейінгі мүгедек балалар; тиісті қызмет саласындағы уәкілетті орган себептік-салдарлық байланысты белгілеген жағдайда, қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде, әскери қызмет өткеру кезiнде, азаматтық немесе әскери мақсаттағы ядролық объектiлердегi авариялардың зардаптарын жою кезiнде не ядролық объектiлердегi авариялық жағдайлар нәтижесінде алған жарақат, контузия, мертiгу, ауру, әскери қызмет міндеттерін (қызметтік мiндеттерiн) атқаруға байланысты емес жазатайым жағдайдың салдарынан болған мертiгу не әскери және қызметтік борышын орындауға байланысты емес ауру; тиісті қызмет саласындағы уәкілетті орган себеп-салдарлық байланысты белгілеген жағдайда төтенше экологиялық жағдайлар, оның iшiнде ядролық жарылыстар мен сынақтар кезiндегi радиациялық әсер етудiң салдарынан және (немесе) олардың зардаптарынан болған мүгедектер.
Мүгедектіктің себебі оның себептік-салдарлық байланысын анықтаған уәкілетті орган келтірген тұжырымдармен қатаң сәйкестікте шығарылады.
Мүгедектік өзгеріп тұратын категория. Мысалы, аурудың түріне қарай және оның дұрыс емделуіне байланысты мүгедек адамның денсаулығы жақсарып, еңбек ету қабілеттілігі жоғарылауы, ал кейде, керісінше жағдайдың да көрініс беріп, адам мүлдем кемтарболып қалуы мүмкін. Тұрақты еңбекке жарамсыздықты сараптау және мүгедектік тобын әлеуметтік қорғау мекемелерінің жанынан ұйымдастырылған медициналық-әлеуметтік сараптама комиссиясы белгілейді.
Аурудың жағдайына, органдардың қызметінің бұзылу деңгейіне, клиника болжамға және еңбекке жарамсыздығына байланысты мүгедектік үш топқа бөлінеді.
І-топқа мүлде немесе ұзақ уақыт еңбекке жарамсыз, үнемі басқа біреудің күтімін, көмегін немесе бақылауын қажет ететін адамдар жатады;
ІІ-топқа басқа адамның көмегін қажет етпейтін, жұмыстың кейбір түрлерін атқара алатын адамдар жатады;
ІІІ-топқа еңбек ету қабілеті төмен болғанымен жеңіл-желпі жұмыстарды істей алатын, бірақ денсаулығына байланысты жұмыс жағдайын оңтайлы өзгертуді қажет ететін адамдар жатады.
Адамды мүгедек деп тану үшін мынадай бірнеше міндетті шарттардың бір мезгілде болуы: организм функцияларының тұрақты бұзылуынан денсаулықтыңбұзылуы; тіршілік-тынысының шектелуі (адамның өзіне өзі қызмет көрсету, өздігінен жүріп-тұру, бағдарлану, қарым-қатынас жасау, өзінің мінез-құлқын бақылау, оқу немесе еңбек қызметімен айналысу қабілетінен немесе мүмкіндігінен толық немесе ішінара айырылуы); әлеуметтік қорғау шараларын жүзеге асыру қажеттігі негіздеме болып табылады. Жас мөлшеріне қарай организмде пайда болатын өзгерістер мүгедектік тобын белгілеу үшін негіздеме болып табылмайды.
Тіршілік-тынысының мынадай санаттарының бірінің: үшінші дәрежедегі өзіне-өзі қызмет көрсетуге; үшінші дәрежедегі жүріп-тұруға; үшінші дәрежедегі еңбек қызметіне (еңбек ету қабілеті); үшінші дәрежедегі оқуға; үшінші дәрежедегі бағдарлай білуге; үшінші дәрежедегі қарым-қатынас жасауға; үшінші дәрежедегі өзінің мінез-құлқын бақылауға қабілетінің өте айқын білінетін шектелуіне немесе олардың ұштасуына әкеп соқтыратын аурулардан, жарақаттар немесе кемістіктер салдарынан болатын организм функцияларының тұрақты едәуір немесе өте айқын білінетін бұзылуы бірінші топ мүгедектігін белгілеу үшін критерий болып табылады.
Екінші дәрежедегі өзіне-өзі қызмет көрсетуге; екінші дәрежедегі жүріп-тұруға; екінші дәрежедегі еңбек қызметіне (еңбек ету қабілеті); екінші дәрежедегі оқуға; екінші дәрежедегі айналасын бағдарлай білуге; екінші дәрежедегі қарым-қатынас жасауға; екінші дәрежедегі өзінің мінез-құлқын бақылауға қабілетінің айқын білінетін шектелуіне немесе олардың ұштасуына әкеп соқтыратын аурулардан, жарақаттар немесе кемістіктер салдарынан болатын организм функцияларының тұрақты айқын білінетін Бірінші дәрежедегі өзіне-өзі қызмет көрсетуге; бірінші дәрежедегі жүріп-тұруға; бірінші дәрежедегі еңбек қызметіне (еңбек ету қабілеті); бірінші дәрежедегі оқуға; бірінші дәрежедегі бағдарлай білуге; бірінші дәрежедегі қарым-қатынас жасауға; бірінші дәрежедегі өзінің мінез-құлқын бақылауға қабілетінің орташа білінетін шектелуіне немесе олардың ұштасуына әкеп соқтыратын аурулардан, жарақаттар немесе кемістіктер салдарынан болатын организм функцияларының тұрақты орташа бұзылуы үшінші топ мүгедектігін белгілеу үшін критерий болып табылады [2].

1.2 Мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласындағы қоғамдық қатынастар

Мемлекет басшысы мүгедек жандарға қамқорлық жасауды әлеуметтік саладағы басты міндеттердің бірі ретінде үнемі айтып келеді. Әр бір мүгедектер қоғамы осы бағытта күнделікті қызметін жалғастырып, адамдардың көңіл күйін көтеріп, өздерін қоғамымыздың толыққанды мүшесі ретінде сезінуіне жағдай жасауға ұмтылуда. Бұл ретте мүмкіндігі шектеулі жандарға жан-жақты көмектесіп, оларды белсенді тірлікке тарту, жұмыспен қамтуға қатысты шаралар арнасын кеңейту жүзеге асырылуда.
Қоғамдағы осы топтағы адамдардың тіршілік ету сапасын жақсарту -- мемлекеттің маңызды істерінің бірі болмақ. Мүгедектер қоғамының басты міндеті -- ең алдымен, мүмкіндігі шектеулі жандардың мұң-мұқтажына толық жауап беру және әлеуметтік қорғау болып табылады. Біздің елімізде мүгедек жандар үшін қандай да бір кедергілер болуы тиіс емес. Олардың қатары қазіргі сәтте 600 мыңнан асып отыр. Демек, біз осынша адамға өзіміздің қолдау-көмегімізді жасауымыз керек, оларды назардан тыс қалдыруға болмайды.
Бүгінгі күні мүмкіншілігі шектеулі жандардың құқықтарын қорғауға байланысты нақты мәселелер рет-ретімен өз шешімін табуда. Мәселен, Қазақстандағы барлық заңнамаларды халықаралық стандарттарға сәйкестендіру бойынша және білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет, әлеуметтік қорғау және басқа да салаларда қолжетімділікті қамтамасыз етуде нақты міндеттер алға қойылды [3].
Бұл мүгедектер қоғамның әлсіз топтарына жатады, сондықтан да олардың құқықтарының айрықша қорғалуына әрбір мемлекет ереше назар аударады. Бұл мәселе жөнінде БҰҰ мен басқа да халықаралық ұйымдар қарарларын шығарып отырады. Қазақстан Республикасы бұл қараларға қосылып, өзі де мүгедектердің құқығын қорғау, оларға әлеуметтік көмек көрсетуге байланысты өзінің заңдарын шығарып отырады және олапрдың орындалуын қамтамасыз етеді. Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 13 сәуірдегі Қазақстан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы Заңына сәйкес мүгедек жандарды әлеуметтік тұрғыдан қорғауда көптеген жұмыстар атқарылды. Халықтың әлеуметтік әлсіз топтарына мына санаттағы азаматтар жатқызылады:
1-ші, 2-ші, 3-ші топтағы мүгедектер;
Ұлы отан соғысы ардагерлері, егде жастағы адамдар;
- Өмірлік қиын жағдайға ұшырағандар;
- Үйде қызмет көрсетуді қажет ететіндер;
- Жетім балалар, жалғыз басты тұлғалар;
- Асыраушысынан айрылғандар;
Ауыр науқасқа шалдыққандар [4].
Жоғарыда аталған санаттағы адамдарды мемлекет өз қамқорлығына алып, қоғдағы өз орындарын қалыптастыруға көмек береді. Еліміздегі мүгедектер мен мүмкіндігі шектелген адамдар мемлекет тарапынан арнайы көмекті қажет етеді, себебі олардың физикалық, психикалық, интеллектуалдық мүмкіндіктері олардың қоғамда дұрыс өмір сүруіне кедергі жасайды. Осы мәселелерге байланысты Қазақстанда мүгедектерді оңалту мәселесі қолға алынды. Мүгедектің еңбекке жарамды халық ішінде дамуы әлеуметтік-экономикалық,медициналық -демографиялық және экологиялық факторлар өсуіне әсер етеді, еңбекті қорғаудың томен деңгейі, сонымен бірге медициналық қызметтің жоғары құны мен төмен сапасы өз үлесін тигізуде. Қазақстанда қазіргі уақытта қолданылып жүрген әлеуметтік қамсыздандыру жүесі мемлекеттің басым қатысуымен сипаталады. зейнеткерлерді, мүгедектерді, асыраушысынан айрылған адамдарды және халықтың өзге де санаттарын әлеуметтік қамсыздандыру мемлекеттік бюджеттің есебінен жүзеге асырылады.
Мүгедектердi кәсiптiк оңалту:
1) кәсiптiк бағдар берудi;
2) кәсiптiк оқыту;
3) жұмысқа орналастыруды қамтиды.
Мемлекеттік жәрдемақылардан бөлек мүгедектер жергілікті өкілеттіліктер мен атқарушы органдардан жергілікті бюджет есебінен қосымша алуы мүмкін:
мемлекеттік жәрдемақыларға қосымша тұтынушылар бағасын индексі өсуіне сәйкес;
жалғыз басты мүгедектерге басқа біреудің көмегін қажет ететіндерге қосымшалар;
демалыс емделу органдарда емделуге жеңілдіктер.
Қазақстан Республикасының жергілікті атқарушы органдары мен жергілікті бюджет құралдары ішінде қосымша мүгедектерді әлеуметтік қорғауды жүзеге асыру, соның ішінде мемлекеттік жәрдемақыға қосымша төлеу, жалғыз басты мүгедектерге күтім көрсетуге мемлекет тарапынан қосымшалар, санатория-курорттық елдерге жеңілдік беру.
Қазақстан Республикасында халықта әлеуметтік қорғайтын органдарға: зейнетақымен қамсыздандыру органдары, халықты әлеуметтік қорғау органдары, қарттар үйі, балалар үйі, стационарлық мекемелер, үйде әлеуметтік көмек көрсету, ақыл-есі кем балаларға арналған мекемелер, оңалту және сауықтыру мекемелері жатады. Аталған мекемелердің басты міндеті халықтың әлеуметтік-әлсіз топтарына қол ұшын созып, әлеуметтік кызмет пен әлеуметтік қорғау жүйесін ұйымдастыру.
Қазақстандағы мүгедектер тап болатын проблемалардың ішінде, келесі негізгі топтарға бөлуге болады:
-жұмыспен қамтылудағы қиындықтар, мүгедектерді қамту сферасындағы дискриминациялау;
-білім алудағы шектеулер және әлеуметтік-мәдени қажеттіліктерін қанағаттандырудағы шектеулер;
-мүгедектерді реабилитациялауда денсаулық сақтау қызметтерінің сапасын төмендегі мен жеткіліксіз көлемі;
-мүгедектерді тұрғын үйлерге қол жеткізе алмады;
Әлеуметтік мекемелер ішіндегі тағы бір түрі - халықты жұмыспен қамту орталықтары болып табылады. Халықты жүмыспен қамту - Қазаөстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтін жалақы немесе кіріс әкелетін жеке немесе қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыруға байланысты еңбек қызметі. Халықтың өзге санаттары да: асыраушысынан айрылған адамдар, жаппай саяси қуғын-сүргіндер, Семей сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың құрбандары, Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері; Чернобыль АЭС-ындағы аварияның зардаптарын жоюға қатысушылар және басқалар да әлеуметтік қамсыздандырумен қамтылған. Халықтың әлеуметтік әлсіз тобы егер олардың денсаулық жағдайына кері әсерлері болмаса жұмыс атқаруға заң жүзінде рұқсат етіледі. Алайда жұмыс кезінде оларға қойылатын талаптар сақтауы тиіс. Егер жұмыс берушiнiң кiнәсiнен жұмыста мертiгуге ұшыраған және кәсiптiк ауруға шалдыққан мүгедектердi жұмысқа орналастыру үшiн жұмыс берушi кәсiптiк оқытуды немесе қайта оқытуды, арнаулы жұмыс орындарын құруды осы Заңға сәйкес жеке қаражаты есебiнен қамтамасыз етедi.
Қазастан Республикасындағы мүгедектерді әлеуметтік қорғау Қазақстан Республикасының Конституциясымен, Қазақстан Республикасының ҚР мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы Заңымен және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік құқықтық актілерімен реттеледі.
Мүгедектің мынадай құқықтары бар:
әлеуметтік қорғалу, соның ішінде сауықтыру, қоғамға бейімделу
әлеуметтік инфрақұрылым нысандарына кірумен қамтамасыз етілу
ақпаратты алуға мүмкіндік берумен қамтамасыз етілу
білім беру, қызмет түрін еркін таңдау, соның ішінде еңбекке байланысты
Қазақстан Республикасының заңнамасымен анықталатын тәртіппен көрсетілетін тегін медициналық көмектің кепілденген көлеміне ие болу
кәсіби дайындық және қайта дайындау, еңбекке жарамдылығын қалпына келтіру және жұмысқа орналасу [5].
Қазақстан Республикасының тұрғын үй заңнамасына v емлекеттік және басқа да ұйымдарда, соның ішінде денсаулық сақтау, мәдениет, байланыс, көлік, қызмет саласында бірінші кезекте қызмет көрсетіледі
Мүгедектерге көрсетілетін әлеуметтік көмектердің түрлеріне мыналар жатады::
Мемлекеттік жәрдемақы, өтемақы және басқа да төлемдер
Жергілікті атқарушы органдармен көрсетілетін қосымша әлеуметтік төлемдер
Жұмыс берушілердің көрсететін қосымша әлеуметтік көмек түрлері [6].
Мүгедектердің еңбек саласындағы бірнеше құқықтарға ие болады. Атап айтсақ:
1.Бірінші және екінші топтағы мүгедектер үшін аптасына отыз алты сағаттан аспайтын жұмыс уақытының қысқартылған уақыты белгіленеді, ұзақтығы күніне кемінде күнтізбелік алты күн болатын жыл сайынғы ақы төленетін еңбек демалысы беріледі.
2.Түнгі жұмысқа мүгедектің келсімімен және оның мұндай жұмыс істеуіне денсаулық жағдайы бойынша тыйым салынбаған болса, рұқсат етіледі.
3.Медициналық қорытынды бойынша мүгедектің денсаулық жағдайы кәсiптiк мiндеттерiн орындауға кедергi келтiретiн не басқа адамдардың денсаулығына және еңбек қауiпсiздiгiне қауіп төндiретiн жағдайларды қоспағанда, мүгедектiк уәждері бойынша еңбек шартын жасасудан не қызмет бабында жоғарылатудан бас тартуға, жұмыс берушiнiң бастамасы бойынша мүгедектi жұмыстан босатуға, оның келiсiмiнсiз басқа жұмысқа ауыстыруға жол берiлмейдi.

2. Қазақстан Республикасындағы мүгедекттерге әлеуметтік көмекті құқықтық реттеу

2.1 Мүгедектерді әлеуметтік қорғауда және әлеуметтік көмек көрсетуде мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары

Мүгедектер де қоғам мүшесі. Олардың құқықтары мен өмір сүру сапасын жақсарту мақсатында әр мемлекет өзіндік саясат жүргізеді. Біздің елде мүгедектерді әлеуметтік қорғауда басым саясаттар іске асырылып келеді.
Мемлекет Басшысы, Ұлт Көшбасшысы Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына жиырма қадам бағдарламалық мақаласында бүгінде еңбек - ХХІ ғасыр жағ-дайындағы шешуші ұлттық фактор ретінде, жаһандық бәсекелестік жағдайында, - алдыңғы кезекке ілгерілетілуі тиіс - деп атап көрсетті.
Осыған байланысты қазіргі уақытта әлеуметтік саясаттың аса маңызды міндеттерінің бірі жұмыс істейтін халықтың мүддесін қорғау болып отыр. Бұл әсіресе нақты бір әлеуметтік тәуекел туған жағдайда, оның ішінде еңбек ету қабілетінен айрылған жағдайда өзекті болып отырған мәселелердің бірі. Мемлекеттік әлеуметтік қолдау жүйелерінің шешілетін міндеттерінің ұқсастығы мен бірсарындылығына қарамастан, әр бір елде оларды шешудің әдіс-тәсілдері мен ұйымдастырушылық ресімделуінде айырмашылықтар бар.
Қазақстандағы әлеуметтік қорғау- заңнама түрінде белгіленген халықтың әлсіз топтарына әлеуметтік, құқықтық және экономикалық кепілдіктерді жүзеге асыру басымдықтары мен тетіктерін білдіреді.
Мемлекеттің әлеуметтік міндеттемелерінің кең көлемді тізімі Қазақстан Республикасының Конституциясында көрсетілген.
Еліміздің негізгі заңына сәйкес жасына байланысты еңбек ақының төменгі мөлшері мен зейнетақы, ауыру жағдайына, мүгедектігіне, асыраушысынан айрылуына және басқа да заңдық негіздер бойынша әлеуметтік қамсыздандырылуға кепілдік беріледі [7].
Қазақстанның әлеуметтік қорғау жүйесінің әлемдік стандарттарға жақындауының маңызды қадамы болып Мемлекет басшысының 2008 жылғы желтоқсанда Біріккен Ұлттар ұйымының Мүгедектердің құқықтары туралы Конвенцисына қол қоюы болды. БҰҰ Конвенциясы мүгедектердің құқықтарын қорғауға және ынталандыруға, оларға қатысты кемсітушіліктерді жоюға, олардың жұмыс істеуіне, денсаулықтарын сақтауына, білім алуына және қоғам өміріне толықтай қатысуы, әділеттілікке қол жеткізуі, еркін қозғалуы құқықтарын қамтамасыз етуге және ынталандыруға бағытталған. Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 24 - тарауы мүгедектердің еңбегін реттеудің ерекшеліктеріне арналған. Кодекске сәйкес медициналық қорытынды бойынша денсаулық жағдайы еңбек міндеттерін орындауға кедергі келтіретін не оның денсаулығына және (немесе) басқа адамдар еңбегінің қауіпсіздігіне қатер төндіретін жағдайларды қоспағанда, мүгедектік себептері бойынша еңбек шартын жасасудан бас тартуға, мүгедекті басқа жұмысқа ауыстыруға, еңбек жағдайларын өзгертуге тыйым салынады. Бірінші және екінші топтағы мүгедек қызметкерлерге аптасына 36 сағаттан аспайтын ұзақтығы қысқартылған жұмыс уақыты белгіленеді [8].
Сонымен қатар, бірінші және екінші топтағы мүгедек қызметкерлерге ұзақтығы 15 күнтізбелік күннен кем болмайтын қосымша жыл сайынғы төленетін еңбек демалысы беріледі.
Сондай-ақ жұмыс істейтін мүгедектерге жұмыс берушінің келісімдерімен, актілерімен, сонымен қатар ұжымдық келісіммен қосымша кепілдіктер берілуі мүмкін. Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 156-бабына сәйкес бірінші, екінші және үшінші топтағы мүгедектерден республикалық бюджет туралы заңда белгiленген және тиiстi қаржы жылының басында қолданыста болатын ең төменгi жалақының 55 еселенген мөлшерi шегiнде бір жылдағы табыстары салық салуға жатпайды, яғни олардан жеке табыс салығы ұсталмайды.
Мүгедектік адамның физикалық мүмкіндігін шектеп қана қоймай, қазіргі заманғы өмір сүруіне қажетті жұмысқа орналасу, табыс табу мүмкіндіктерін шектейтін аса күрделі құбылыс болып ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.