Есептер жүйесінің құрылымы

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Жұмыстың өзектілігі: Программалаудың даму тарихына шолу жасайтын болсақ, программалау тілдері былайша жіктелетінін байқаймыз: машина кодында программалау, ассемблер тілінде программалау, алгоритмдік тілде программалау, объектіге бағдарланған программалау. Программалау тілдері мен әдістері ЭЕМ-нің дамуына байланысты түрленіп отырды. Ақпараттық технологиялардың дамуына байланысты С++ программалау тілі кез келген сaлaдa прогрaммaлaр жaзуғa өте қолaйлы тіл болып қабылданады. Оқушылардың ақпараттық мәдениетін кеңейту, алгоритмдеу және бағдарламалау құзырлығын арттыру мақсатында оқулықтармен қоса қосымша электрондық құралдар, электрондық есептер жинағы қажет. Себебі дұрыс құрылымданған электрондық құралдарды пайдалану, мұғалімнің көмегінсіз оқушылардың өз беттерімен білім алуына септігін тигізеді. Ал оның тиімді жағы: оқушылардың қызығушылығын арттырып, өздігінен білім алуға құштарлығын туғызып, ақпаратты тауып және оны меңгере алуында. Электрондық есептер жинағын қолдану арқылы мұғалім оқушыға тақырып бойынша деңгейлік есептерді шығартып, олардың логикалық ойлау қабілеттілігін жетілдіріп, оқушы білімін бағалай алады. Сонымен қатар электрондық есептер жинағы информатика сабағында ғана емес, мектептен тыс шараларда, атап айтсақ, олимпиадаларға дайындауда үлесі зор. Программалауды оқыту барысында заман талабына сай зерттеу жұмыстарының жеткіліктілігіне қарамастан оқушының жаңа мәліметтерді өз бетімен іздеуге бейімділігін қалыптастыратын, сәйкес тұжырымдар жасап, алған мәліметтерін жинақтап, шешім қабылдай алатындай деңгейге жеткізетін әдістерді қолдану қажеттілігі туындап отыр. С++ программалау тілін тереңірек оқыту мақсатында электрондық есептер жинағын жасау күттірмейтін мәселе болып табылады.

Зерттеу жұмысының мақсаты: Зерттеу жұмысының мақсаты С++ программалау тілінен электрондық есептер жинағын жасау. Соның негізінде С++ программалау тілінде есептер шығаруды зерттеп, оны оқушыларға ұсыну.

Зерттеу жұмысының міндеттері:

- есептер жүйесі туралы әдебиеттерге және ақпарат көздеріне талдау жасау.

- С++ программалау тіліндегі есептерді тақырып бойынша жіктеу және оларды талдау.

- электрондық есептер жинағын құруда Html, CSS, JavaScript бағдарламаларын пайдалану.

С++ программалау тілін оқытқанда белгілі бір тақырыпты бекітуге берілетін есептердің не үшін берілетіндігі немесе қандай мақсатпен орындалатыны айқындалмайды, бір-бірімен байланыссыз есептер де қарастырылады. Сондықтан оқушы әр мәселенің себеп-салдарына терең бойламай-ақ тапсырманы орындай беруі мүмкін.

С++ тілін оқытуда, яғни программа құруға баулуда: шығармашылық, теориялық және техникалық тұрғыдан қарау керектігі белгілі. Ақпараттық технологияның дамуымен және оның қоғамның күнделікті өміріне кеңінен енуімен байланысты соңғы кездері программалауға қызығушылық күрт артты. Сондықтан компьютерді өзінің кәсіптік мамандығының деңгейін көтеруге пайдаланғысы келген әрбір адам программалау тілдерінің бірімен және программа жасау технологиясымен таныс болуы тиіс. Әр маман өз есебін компьютерде шығару үшін керекті программаны құра білуі, жөндеу білуі және оны баптай білуі тиіс. Бұл жұмыстарды орындай білу маманның программалау дағдыларын қалыптастырады.

Сонымен Си/С++программалары Паскаль тілінің біріктірілген (интегралданған) ортасы сияқты DOS ортасында да және Windows жүйесінде дежұмыс істей береді.

Си тілінің шығуы UNIX оперaциялық жүйесінде прогрaммaлaумен тығыз бaйлaнысты, өйткені бұл жүйе aссемблерде және осы Си тілінде жaзылып шыққaн болaтын. UNIX жұмыс істеу ортaсы Си тілін жүйелік прогрaммaлaу тілі ретінде елге тaныстырды, ол компиляторлaр мен оперaциялық жүйелер жaзу үшін қолaйлы деп сaнaлды.

Бұл дипломдық жұмыс кіріспе, 2 тарау, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттерден тұрады, жұмыс көлемі 67 бетті құрайды.

1 C++ ПРОГРAММAЛAУ ТІЛІНЕН ЭЛЕКТРОНДЫҚ ЕСЕПТЕР ЖИНАҒЫН ҚҰРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 1. 1 Есептер жүйесі турaлы жaлпы түсінік

Есептер жүйесі деп - бір-бірімен қарым-қатынаста, байланыста болатын біртұтас есептер жиынын түсінеміз. Психология-педагогикалық әдебиеттер білім беру мен тәрбиелеуде есептер жүйесін қолданулардың әр түрлі аспектілерін қарастырып жүргенін атап айтпаса болмайды. Мәселен, белгілі психологтар Д. Б. Богоявленский, В. В. Давыдов, В. П. Зинченко, А. Н. Леонтьев, А. М. Матюшкин, Н. А. Менчинская, С. Л. Рубинштейн зерттеулерінде есептер жүйесінің ұғымын, мәнін ойлау қызметінің мақсаты ретінде аша келе, оқу үрдісіндегі есептің мәні мен атқаратын қызметін жан-жақты қарастырады, есептер жүйесін шешудің үрдісін, негізгі заңдылықтарын бөліп көрсетеді. Педагогикалық психологияда былай көрсетеді:

теориялық материалдарды меңгеруді қамтамасыз ететін шарттар;
ойлауды қалыптастыру және дамыту құралы;
білімді меңгеру формасы;
білімді меңгеру нәтижесі мен оның тиімділігінің көрсеткіші.

Психологиялық әдебиеттерде «есептер жүйесі» туралы әр түрлі пікiрлер айтылады, негізінде ойлау объектісі түрінде қарастырылады. Біздің түсінігімізде есептер жүйесі - оқушылардың ойлау қасиеті дамитын және қалыптасатын, білімі меңгерілетін, нақты нәтижелердің жетістіктерінің құралы және жолын ашатын үрдістегі қызметтің мақсаты болып табылады[1] . Жалпы өмірде және ғылымда «есеп» түсінігінің жалпы анықтамасы жоқ. Ғылыми және оқу осы ұғымға түсінік беруге тырысқан түсініктерге тоқталып өтейік. Үлкен советтік энциклопедияда есеп ұғымына берілген анықтама:

1. Жетуге ұмтылатын алға қойылған мақсат жиынтығы;

2. Тапсырмалар, міндеттемелер;

3. Белгілі білімге және ойлауға негізделіп шешуді қажет ететін сұрақтар, (математикалық есеп, шахматтық есеп, логикалық есеп, жазбаша есеп, мәселе есеп) ;

4. Жалпы білім беретін және арнаулы оқу орындарының барлық типтерінде оқушыларға білім беру мен олардың білімдері мен практикалық дағдыларын тексеру әдістерінің жиынтығы. Есепке осылай анықтама беру мақсат, тапсырма, сұрақ, мәселе, білім беру және тексеру әдісі ретінде көрінеді. Психологиялық әдебиеттерде есептер жүйесін құруда есеп ұғымына әр түрлі анықтамалар берген. Мәселен, Балл Г. А., «есеп ұғымының өзіне нақты анықтама беруге болмайды» деп атап келсе, ал кейбір психологиялық әдебиеттерде «есеп» термині әр түрлі үш категорияларға жататын объектілерді анықтау үшін қажет екенін айтады: субъектіге әсер ету мақсаты категориясы, талап, субъектінің алдына қойылатын талап [2] .

Оқыту әдістемесінде есеп жүйесі туралы түсінік екі күйде болатын күрделі жүйе түрінде тұжырымдалады: бастапқы және қажетті.

Осындай үйлесім мәселені зерттеуді математика соның ішінде логика есептерін шешуді оқыту әдістемесінде ғана емес, сол сияқты оқушылардың логикасын есептер арқылы оқыту әдістемесі мәселелерінде де қарастыруға мүмкіндік береді. Соңғы жылдарда есептер жүйесінің теориясына Балл Г. А., Алексеев Н. Г., Бекбоев И. Б., Гурова Л. Л., Крупич В. И., Колягин Ю. М., Саранцев Г. И., Столяр А. А., Фридман Л. М. т. с. с. маңызды үлес қосты. Жоғарыда алынған зерттеулерден есептер жүйесінің қойылымы, олардың құрылымы, есептер типологиясы, математиканы логикалық есептер арқылы оқыту және есептерді шешуді оқыту мәселелері қойылады және шешіледі. Есептер жүйесі және оның құрылымы туралы түсінік негізгі орын алады. Есептер жүйесінде берілген есептердің қиындығы мен күрделілігі, түсінігі есеп ұғымымен тығыз байланысты. Осы мәселені шешуге өздерінің зерттеулерін (Г. А. Балл, К. С. Богушевский, В. П. Мизинцев, Р. А. Гильманов, А. А. Столяр, А. П. Зенкович, И. Ганчев, А. М. Сохор, Ю. М. Колягин, В. И. Крупич, В. Оконь, А. М. Матюшкин т. с. с. ) арнады. Осыған дейінгі зерттеулерді талдай келе, есептер жүйесінде берілген есептердің қиындығы мен күрделілігін оны шешу үрдісі арқылы анықтауға болады деп қорытындылауға болады [3] .

Есептер жүйесін құру және шешу үрдісінде маңызды мағынаға көңіл бөлу керек, сол сияқты оқушыларға логикалық есептерді шешу барысын үйретуде болашақ мұғалімдерге қажетті төмендегідей кәсіби біліктілік қалыптасады:

ұғыну;
керектіні бөліп алу;
жалпылау;
жүйелеу;
анализ;
нақтылау;
модельдеу;
құрылымдау;
ойлау қызметін жүзеге асыру т. с. с.

Есептер жүйесін шешудің әдістемелік негіздерінде жетекші рөлді есептер алады. Жалпы берілген есептердің теориялық негіздерін есеп формасында үйрету оқушылардың ойлауын белсендіреді, мейірімділік, беріктік, білімнің тереңдігі, толықтығы, жүйелік сияқты мұғалімге керекті қасиеттерді қалыптастырады.

Сонымен бірге, есептер жүйесі оқушыларда математикалық және логикалық білім, білік, дағды жүйелерін қалыптастыратын бірден-бір маңызды құрал болып саналады, ал есептер жүйесінде берілген есептерді шығару - оқушылардың оқу және кәсіби қызметінің жетекші формаларының бірі, математикалық дамуының құралы. Есептер жүйесінде әрбір шығарылған есептің өзінің әдістемелік мақсаты бар. Сондықтан оқытушы есептің тез және қатесіз шығуына ғана емес, машықтануды дамытумен қатар есепті шешу шығармашылықпен жүзеге асырылып, одан керекті қорытындылар шығара алатындай болу керектігін ескеруге тиіс.

Есептер жүйесімен белсенді айналысу деген сөз есептерді шығара білу. Әр түрлі авторлар есеп түсінігіне әр түрлі мағына береді, ал көптеген әдіскерлер есептерді жаттығулардың тегіне жатқыза отырып, оның ішінде «мысалдар» ретінде есептеушілік сипатта және теоремаларды дәлелдеу тапсырмалары түрінде өте кең мағына береді [4] .

Оқытуға арналған жалпы есептердің мәні:

білім
практикалық
ойды дамытушылық
тәрбиелік мәні

Оқыту процесінде есептер әр түрлі міндеттер атқарады. Жүйе есептерін дұрыс шешкізіп оқытудың жақсы әдісі жоғары деңгейдегі математикалық білім, білік, дағды қалыптастыруда айтарлықтай үлкен рөл атқарады. Сабақ кезінде берілген жүйе есептерін шешуге және оны талдап шешуге ерекше мән беріледі. Оқу процесінде қолданылатын есептер шешудің практикалық ұсыныстары айтылады.

Логикалық есептер жүйесінің білім берерлік мәні . Логикалық есептерді шеше отырып, оқушылар көптеген жаңа мәселелерді таниды: есеп шартында жазылған жаңа жағдайлармен танысады, теорияның есептер шешуге қолданылуын, есептер шешудің жаңа әдістерін танымдық немесе есептер шешуге қажетті математиканың жаңа бір саласымен танысады, т. б. Басқа сөзбен айтқанда оқушы логикалық есептер жүйесін шешу барысында ойлау қабілетін тереңдетеді. Белгілі бір классқа жататын есептер тобын шешудің әдісін игеру арқылы оқушыларда есептер шеше білу, яғни жеткілікті түрде жаттығу арқылы дағды қалыптастырып, математикалық білімін көтереді.

Есептер жүйесінің практикалық мәні. Жүйе есептерін шешу барысында оқушы өз білімдерін практикалық қажеттіліктерге пайдаланады, өзінің болашақтағы практикалық қызметіне қажетті істермен айналысады. Практикалық қажеттілігі бар барлық конструкторлық есептерде математикалық есептер шешуге тура келеді. Логикалық есептер физикада, химияда, биологияда, электротехника мен радиотехникада, ең алдымен олардың теориялық негіздерін түсіндіруге қажет. Бұл есептерді шешкенде көбінесе физикалық, химиялық, географиялық жәнетехникалық-практикалық мәні бар есептер қарастыру қажетсінеді.

Оқушылардың ойлана білу дағдысын дамытудағы есептер жүйесінің мәні. Жүйе есептерін шешу оның шартында берілгендер мен іздендіні салыстыруға, әсіресе берілгендерді, фактілерді керісінше салыстыруға, проблемалар мен қорытынды бір-бірінен ажыратуға мүмкіндік береді.

А. Я. Хинчиннің айтуы бойынша кез келген есептер оқушыларды дәлелді дұрыс ойлауға үйретеді. Есептер толығынан дәлелді, белгілі заңдар негізінде жалпы қорытындылар жасайды, дәлелді аналогияға сүйеніп, барлық жағдайларды қарастырады.

Жүйе есептерін шешу арқылы ерекше ойлау стилі, ойымыздың формальді-логикалық схемасы, ойдың орнықтылығы, ойлау жолының дәлдігі, символиканы қолдана білу, еске сақтау, көз алдына келтірудің дәлдігіне үйретеді [5] .

Есептердің тәрбиелік мәні. Есептер өзінің мазмұны арқылы тәрбиелейді. Қоғам дамуына қарай есеп мазмұны да өзгереді. Россияның революциядан бұрынғы есептер жинақтарында және қазіргі капиталистік елдерде сатып алу, сатып беру кезінде табыс табу туралы есептер бар. Мектебінің оқулықтарында оқушылардың моральдық сапасы, ғылыми дүниетаным, интернационализм, коллективизмге, Отанды сүюге тәрбиелейтін есептер бар. Халық шаруашылығының жетістіктерін насихаттайтын есептер бар.

Есептер шешу дұрыс жолға қойылса оқушы ұстамдылық, шыдамдылыққа, өз жолдасының еңбегін бағалай білуге үйренеді. Мектепке математикалық анализдің ендірілуі оқушылардың диалектикалық-материалистік дүниетанымын қалыптастыруға мүмкіндік берді. Оқушыларды болашақ кәсіби маман ретінде дайындауда есептердің тәрбиелік мәні ерекше. Есеп шығару барысында оқушыларда зейін және табандылық, жігерлілік және қажырлылық қалыптасады және дамиды.

Есептерді шешудің рационалды жолын іздеу ұқыптылыққа және қысқаша жазу, сызуларды сызуға үйретеді. Математикалық есептерді шешу математикалық ойлаудың: талқылаудың формальды-логикалық схемасын сақтау (талдау-салу, зерттеу-дәлелдеу, қысқаша ойлау, ойлаудың анық жолдарын есептеу) математикалық символикаларды нақты пайдалану сияқты ерекше стильдерін тәрбиелейді. Политехникалық тәрбие беруде есептер үлкен роль атқарады [5, 78б] . Қазіргі таңда, мектептерде бейіндік даралап оқыту іске асырылып жатқан кезде оқушыларға қолданбалы есептерді шеше білуді меңгерту өте маңызды.

Сонымен қатар, есептің бақылаушылық мәнінің де маңызы аз емес. Жүйеде берілген есептерді шығару барысында оқушылар негізгі формулалар, теоремалар мен ережелерден білімін, қолданбалы сипаттағы есептердің математикалық моделін құру білігін, оқу және практикалық қызметтерінде білімін шығармашылықпен қолдана білу білігін; логикалық ойлау білігін; математикалық тапсырмаларды дәлелдеу мен есептерді шешудің әдіс пен тәсілдерінен білімін; сызбалар мен жазбаларды ұқыпты орындау білігін; өзінің ойын әдістемелік сауатты жеткізе білу білігін; шешуді айта білу; талқылау барысына түсініктеме беру; жұмыста шығармашылық таныта білу білігін көрсетуі керек.

Жүйедегі әрбір есеп бірнеше педагогикалық, дидактикалық, оқытудың мақсаттарының іске асуын, олардың дамуына ықпал ету мақсатын алға қояды. Бұл мақсаттар есептің мазмұны, не қолданылуы арқылы іске асады. Мұғалім есептер арқылы дидактикалық талаптар қойғандаесептің оқыту процесіндегі мәнін көрсетеді. Оқу үрдісі үшін дайындалған барлық есептерді оқу есептері деп атайды. Олардың қатарына математика, физика, химия, биология, география т. с. с. сабақтарда және оқулықтарда кездесетін барлық есептер жатады. Оқу есебінің белгілері деп оның барлық сапалық белгілерін (оның құрамдас бөліктерін, бастапқы мәліметтер, белгісіздер, ізделінділер, талаптар) және оқу есебінің дидактикалық мақсаттылығын айтамыз.

Дидактикалық мақсаттарға сай келу оқу есебінің ең маңызды көрнекті белгісі болып табылады. Оқу есебінің дидактикалық мақсаттылығы дегеніміз оқушы есепті қабылдай және оның шешімін іздестіре отырып, алдымен есептің берілгеніндегі белгісізді табу мақсатын анықтау және есепті шығару үрдісінде амалдар тәсілін игеру мен белгілі біліктер, дағдылар қалыптастыра отырып, жаңа білім алу.

А. М. Матюшкин педагогикалық практикада есептер «әр түрлі мақсаттарға жету үшін кеңінен қолданылады . . . » деп атап көрсеткен [6] .

Ю. К. Бабанский «оқу үрдісінің нақты цикліндегі оқыту мақсаттары бағдарламаның талаптары, осы сыныптың ерекшеліктерін ескеру, оқушылардың бұдан бұрынғы дайындық, білім алу, тәрбие, даму деңгейлері, сондай-ақ мұғалімнің өзінің мүмкіндіктерін, кабинеттің жабдықталуын ескеру негізінде анықталады» деп атап көрсеткен.

Есеп мазмұнынан және оны қолданудың дидактикалық талаптарынан мыналарды бөліп алуға болады. Есептер жүйесіндегі есептердің рөлі мен функциясы. Г. П. Бевз оқыту процесінде есептер рөлін қарастыра отырып, былай деп атап көрсетеді:

оқушылар есеп шығару үрдісінде теориялық алған білімдерін практика жүзінде қолдануды үйренеді; есеп шығару үрдісі оқушылардың кеңістікті бағдарлауын дамытуға көмектеседі; табандылыққа, қажырлыққа тәрбиелеуге ықпалын тигізеді;
оқушылардың ойлау үрдісінің белсенділігін арттырады, олардың шығармашылық қабілетін дамытады.

Білім беру, дамыту және тәрбиелеу функцияларын атқаруға бағытталған оқытудың жалпы мақсаттық міндеттеріне оқу үрдісіндегі есеп функциясы да бағынады. Оқыту есептерінің білім беру функциясы ғылыми білімдерді игеруді (фактілерді, ұғымдарды, заңдарды, заңдылықтарды, әлем дүниесінің жалпыланған теориясы), жалпы және арнайы оқу біліктері мен дағдыларын қалыптастыруды көздейді.

Оқыту есептерінің тәрбиелік функциясы тұлғаның біздің қоғамның идеяларына сәйкес келетін барлық қасиеттерінің жиынтығын, тұлғаны бағдарлаудың құндылықтар жүйесін, оның мүддесі мен сұраныстарын қалыптастыруға бағытталған. Оқыту үрдісінде дидактикалық-ғылыми көзқарас қалыптасады, яғни олардың қоршаған орта және қоғамдық қатынастарға байланысты көзқарастар жүйесі қалыптасады.

Оқыту есептерінің дамытушы функциясы оқушылардың меңгерген біліміне және оларды пайдалану тәжірибесіне, тұлғаның барлық өмірлік маңызы бар міндеттерді шешудегі шығармашылық қызметіне, белсенділігі мен дербестігіне негіз болады [6, 115б] . Аталған барлық функциялар бір-бірімен өте тығыз байланысты, өзара тәуелді жүзеге асырылады және өздерінің дидактикалық бірлігімен көрінеді. Оқу есептері математиканы оқытуда оқу қызметінің «негізгі бірліктері» бола отырып, тұтастай алғанда оқыту үрдісі атқаратын барлық қызметтерді атқарады.

Есептер жүйесінің бақылаушылық функциясын жүзеге асыруда өзін-өзі бағалау мен өзін-өзі бақылауды қолдана отырып, бағалау қызметіне оқушылардың көңілін аударамыз. Оқушылардың белсенділігі олардың белгілі бір дағдылар мен біліктілікті меңгеру деңгейіне ғана емес, тұлғалық қасиеттерді көрсетуде білім алу іштей эмоциялық бағыттауға әсер ететін есептерді іштей қажетсінуіне, қызығушылығына да байланысты. Егер оқушылардың білімін бағалағанда мұғалімнің бағасы мен оқушының өзін-өзі іштей бағалауымен сәйкес болмаса, ол оқушы белсенділігінің төмендеуіне әкеліп соғады, яғни бағаны ретсіз жоғары қою мұғалімнің беделін төмендетеді, ал төмен қойылған баға оқушының өзіне-өзінің сенімділігін жояды, кейде тіпті жанжалға дейін барады. Жүйе есептерін шешуде нақты және дәл әдістерді табуы мен есептеуі нәтижесін тексеруді қолдану білігіне де назар аудару керек.

Кез келген есептер оқытуда белгілі бір мақсатпен орындалады және ол мектептегі білім беру мақсатымен сәйкес келуі керек. «Есептер жүйесінің» компоненттерінің бірі тапсырманы орындау. Бұл компоненттің ішінен жалпы және жеке мақсаттарды айыру керек. Мысалы, ұғымды қалыптастыру, тапсырмалар орындаудың біріне жатады, ал ұғымның жалпы қасиеттерін меңгеру - жеке мақсат. Есептер жүйесіндегі тапсырмалар орындаудағы жалпы және жекелей мақсаттар есеп шығарудағы мақсаттарымен анықталады, соған қарамастан олар өздері дамуы мен ішкі құрылымына және логикамен анықталуына сай жүйе құрайды [7] . Осыған байланысты, көптеген маңызды сұрақтар туындайды:

есепті пайдалану мақсатының құрамын анықтау, сондай-ақ оның жекелеген тараулары мен тақырыптары бойынша жалпы және жекеленген мақсаттарды бөліп көрсет;
есепті пайдаланудың жалпы және жеке мақсаттарының арасындағы заңды байланыстарды білу.

Жүйе тапсырмаларын орындауға есеп шарттары, талаптары мен оның берілу мазмұны, белгісізге байланысты қатынас сипаты әсер етеді. Тапсырманы орындау белгілі бір ұйымдастыру формасында жүреді.

Ал есепті орындаудың ұйымдастыру формалары «Есеп» жүйесі компоненттерінің бірінің сапасына жатады. Бұдан біз:

есепті пайдалану мақсаттарының;
есептің мазмұнының;
оқушылардың ой қызметінің;
есептің құрылымының;
есепті орындауды ұйымдастыру формаларының арасында функционалдық сипаттағы байланыс бар екенін байқаймыз.

Жалпы мектеп курсында оқытудағы есептер жүйесі - мектеп математика курсының оқу материалының негізгі мазмұнын құрайды.

Есептер жүйесінің классификациясы. Мектепте есеп жүйесімен жұмыс істегенде оқушы бір ғана есеппен емес, олардың жиынтығымен жұмыс жасайды. Есептер жиынтығын талдау оларды сипаттауды талап етеді. Кейінгі жылдары есептерді классификациялау мәселесі психологтар мен әдіскерлердің басты назарында болып отыр.

Дәстүрлі әдістеме бойынша есептерді әр түрлі топтарға бөледі:

олардың жалпылау деңгейі бойынша (нақты проблемалық жағдаят саны бойынша) ;
ақпараттық ерекшелік толықтық деңгейі бойынша (жабықтығы, ашықтығы) ;
шешілу әдісінің белгілі не белгісіз болуы бойынша.

Келесі өте мәнді классификациялау - есептердің стандартты не стандартты еместігі. Стандартты есептер - оларды шығару бағдарламсы бір мәнді анықтайтын жақсы таныс ережелер мен жағдайларға қолдануды және осы бағдарламаны есептеудің әр қадамындаорындау талап ететін есептер. Стандартты емес есептер - бұл есептерді шешудің жалпы ережелері мен жағдайлары жоқ, белгілеп алатын нақты шарттарға байланысты есептер. Кейде дәстүрлі жағдайда есептерді алгебралық, геометриялық, тригонометрияялық және т. с. с. бөлінеді. Сонымен бірге, барлық есептер ерекше белгілерімен, есептердің шығарылу талаптары бойынша бөлінеді: